Ở Ầ Ầ 1. PH N M  Đ U

ọ ề ổ ớ ươ ườ 1.1. Lý do ch n đ  tài: ớ ệ Cùng v i vi c đ i m i ch ng trình và sách giáo khoa, tăng c ng thi ế ị t b ,

ệ ớ ươ ạ ọ ườ ơ ở ệ ọ ổ … vi c đ i m i ph ng pháp d y h c trong tr ng trung h c c  s  hi n nay là

ầ ộ ế ự ế ộ ươ ạ ọ ợ m t nhu c u thi t th c. N u không có m t ph ng pháp d y và h c phù h p thì

ệ ổ ớ ạ ể ồ ế ằ ả ọ ộ vi c đ i m i d y h c khó có th  đ ng b  nh m phát huy kh  năng và xu th  phát

ể ệ ườ ọ ườ tri n toàn di n ng i h c sinh trong nhà tr ng.

ướ ự ư ủ ể ậ ọ Ngày nay tr c s  phát tri n nhanh nh  vũ bão c a khoa h c kĩ thu t và

ạ ượ ử ụ ấ ả ạ ộ ự ủ ệ ệ công ngh  hi n đ i đ c s  d ng trong t t c  các lĩnh v c ho t đ ng c a con

ườ ự ấ ữ ủ ỏ ị ng ơ ộ ử ụ i. Môn Đ a lí c ng không b  qua c  h i s  d ng nh ng thành t u  y vào trong

ệ ử ụ ạ ọ ươ ệ ọ ỹ ờ quá trình d y h c. Nh  vào vi c s  d ng ph ậ ạ ng ti n k  thu t d y h c đã mang

ạ ớ ộ ẫ ớ ệ ệ ả ấ ặ ạ ổ ọ l i hi u qu  cao nh t. M t khác, vi c đ i m i n i dung d y h c đã d n t ệ   i vi c

ả ổ ớ ươ ữ ạ ọ ộ ướ ươ ph i đ i m i ph ng pháp d y h c, m t trong nh ng h ớ ủ ng m i c a ph ng pháp

ứ ừ ệ ế ọ ươ ự ệ ệ ạ d y h c hi n nay là vi c khai thác ki n th c t ph ạ   ng ti n tr c quan trong d y

ố ớ ữ ộ ị ươ ọ h c nói chung và đ i v i phân môn Đ a lí nói riêng. M t trong nh ng ph ng pháp

ệ ượ ử ụ ọ ở ầ ậ ạ hi n nay đ c th y trò đón nh n và s  d ng trong quá trình d y h c ch ươ   ng

ớ ư ồ ưỡ ọ ớ ớ ị trình THPT. V i t cách là giáo viên b i d ng h c sinh  Đ a lí l p 8, l p 9 trong

ồ ưỡ ế ề ư ạ ạ ị ệ ự nhi u năm tr c ti p b i d ng tôi đã m nh d n đ a Át lát đ a lí Vi t Nam vào

ồ ưỡ ọ ỏ ể ướ ể ớ ị ẫ ọ trong b i d ng h c sinh gi i Đ a lí l p 9 ­ đ  có th  h ử ụ   ng d n h c sinh s  d ng

ệ ạ ả ậ ầ ằ ộ ọ thành th o có hi u qu  thông qua t p Át lát là m t yêu c u quan tr ng. Nh m giúp

ế ọ ế ọ ượ ệ ố ứ ề ị ọ h c sinh bi t cách h c bi t cách h c và khai thác đ ế c h  th ng ki n th c v  đ a lí

ố ượ ổ ố ử ụ ộ ọ ự t nhiên T  Qu c ta. Đ i t ng s  d ng là r ng rãi, t ừ ồ ưỡ  b i d ng h c sinh gi ỏ   i

ớ l p 8, 9.

ế ị ộ ố ỹ ệ ớ ọ V i suy nghĩ đó tôi quy t đ nh ch n sáng ki n: ế “Rèn luy n m t s  k  năng

ứ ừ ế ị ệ ồ ưỡ khai thác ki n th c t át lát   Đ a lí Vi t Nam trong quá trình b i d ọ   ng h c

sinh gi ỏ ớ ” i l p 9

ụ ề ạ 1.2. Ph m vi áp d ng đ  tài:

ớ ề ụ ặ ả ạ ớ ệ V i đ  tài này tôi  áp d ng trong quá trình gi ng d y HS l p 9 và đ c bi t là

ọ ỏ ủ ườ ề ồ ưỡ b i d ng h c sinh gi i c a tr ng mình qua nhi u năm.

ớ ủ ề ể 1.3. Đi m m i c a đ  tài:

ớ ề ẽ ệ ằ ả ọ ổ ế ­ V i đ  tài này hy v ng r ng s  là tài li u tham kh o b  ích và thi ự   t th c

ọ ậ ồ ưỡ ọ ọ ỏ ị cho các em h c sinh trong h c t p, b i d ng h c sinh gi i môn Đ a lí.

ổ ủ ề ệ ố ­ Trong khuôn kh  c a đ  tài này tôi mu n đi sâu thêm vào vi c làm sao đ ể

ư ế ả ậ ỏ ớ ộ ọ ọ ọ h c sinh kh i ph i ghi nh  máy móc, h c thu c lòng. V y h c nh  th  nào là t ố   i

ư ẽ ả ọ ằ ả ỏ ị u? Có l ệ    ph i h c Đ a lí b ng Át lát song cũng không b  qua SGK, c  hai tài li u

ẽ ỗ ợ này s  h  tr  nhau trong quá trình h c t p. ọ ậ

Ầ Ộ 2. PH N N I DUNG

ủ ấ ế ầ ự ề ạ ả ế 2.1. Th c tr ng c a v n đ  mà sáng ki n c n gi i quy t:

ể ổ ớ ươ ấ ượ ạ ọ Quan đi m đ i m i ph ng pháp d y h c và nâng cao ch t l ạ ng d y và

ề ề ụ ọ h c luôn là m c tiêu hàng đ u ầ ở ườ  tr ệ   ng chúng tôi. Tuy nhiên, do nhi u đi u ki n

ệ ớ ổ ươ ấ ượ khác nhau nên vi c đ i m i ph ng pháp và nâng cao ch t l ặ ng còn g p m t s ộ ố

ấ ị ặ ị ệ ệ ỹ khó khăn nh t đ nh trong môn đ a lý, đ c bi ế   t là rèn luy n k  năng khai thác ki n

ứ ừ ở ẻ ỉ ử ụ ậ ọ th c t Át lát, b i l Át lát ch  s  d ng cho h c sinh THPT. Do v y, trong quá trình

ấ ở ộ ệ ấ ấ ầ ị ồ ưỡ b i d ng tôi th y ả ỗ ự  n i dung Đ a lí 8 c n ph i n  l c ph n đ u rèn luy n cách

ứ ừ ế ế ượ ọ ờ ọ h c và cách khai thác ki n th c t Át lát đã ti ệ t ki m đ ọ c th i gian h c, h c sinh

ự ơ ẹ làm bài nh  nhàng và t tin h n.

ư ế ị ệ ể ố Nh  chúng ta đã bi t Át lát   đ a lí Vi t Nam có th  xem là cu n sách giáo

ố ớ ứ ể ậ ọ ị ọ ậ khoa th  hai đ i v i  h c sinh trong h c t p môn đ a lí. V y làm sao đ  khai thác

ỏ ọ ấ ị ữ ứ ệ ế ả ả ị ki n th c có hi u qu  thì đòi h i h c sinh ph i có nh ng kĩ năng đ a lí nh t đ nh.

ề ệ ấ ọ ỏ ầ ỹ Hi n nay trong c u trúc đ  thi h c sinh gi ế   i riêng ph n k  năng Át lát  chi m

ư ậ ế ể ả ọ ượ ỹ kho ng 4 ­ 5 đi m. Nh  v y n u các em h c sinh có đ ế   c k  năng khai thác ki n

ứ ừ ộ ợ ư ế ể ể th c t Át lát là m t l i th  trong quá trình làm bài thi và có đi m cao. Nh ng đ  có

ượ ử ụ ả ọ đ ỏ ọ c kĩ năng s  d ng Át lát  thì đòi h i h c sinh ph i yêu thích môn h c.

ạ ự 2.1.1. Th c tr ng:

ấ ướ ả ớ ổ ướ Ngày nay, khi đ t n c ngày càng đ i m i, Đ ng, nhà n c ta ngày càng

ệ ơ ồ ườ ụ ệ ế ự quan tâm h n đ n s  nghi p tr ng ng ộ i, luôn coi đây là m t nhi m v  vô cùng

ư ố ủ ướ ọ ề ạ ạ ồ quan tr ng. Cũng nh  c  th  t ọ   ừ ng Ph m Văn Đ ng đã t ng nói: “Ngh  d y h c

ề ề ấ là ngh  cao quý nh t trong các ngh  cao quý”

ự ự ự ộ ố ớ ộ Là m t giáo viên tôi th c s  t hào đ i v i vinh quang mà xã h i đã dành cho

ủ ả ư ủ ề ề ạ chúng tôi. Nh ng bên c nh ni m vui riêng c a b n thân, ni m vui chung c a giáo

ấ ướ ắ ỏ ổ ớ ụ d c xã nhà. Chúng tôi không kh i băn khoăn, lo l ng, đ t n c ngày càng đ i m i,

ệ ạ ấ ượ ụ ấ ạ ọ ộ thì vi c d y và nâng cao ch t l ệ ng d y h c là m t nhi m v  r t vinh quang

ậ ặ ư ề ả ướ nh ng cũng th t n ng n , mà Đ ng, nhà n c, nhân dân đã trao cho chúng tôi. Và

ư ệ ế ể ề ở ố ườ ớ đi u trăn tr  tôi mu n nói đó là: V i xu th  phát tri n nh  hi n nay, d ư ng nh

ộ ố ặ ớ ộ ộ ị ọ h c sinh ít m n mà v i m t s  môn mang tính xã h i, trong đó có b  môn Đ a lí. Vì

ấ ượ ủ ộ ể ầ ườ ể ọ ấ ậ v y mà ch t l ng đ u vào c a đ i tuy n th ng th p. Làm gì đây đ  h c sinh

ư ọ ủ ỏ ừ ự ế ọ ủ ư ớ ạ đ i trà c ng nh  h c sinh gi i không quay l ng v i môn h c c a mình. T  th c t

ộ ố ấ trên tôi đã suy nghĩ và tìm th y m t s  nguyên nhân:

ọ ở ị ượ ế ợ ả ế ứ ự ­ Môn đ a lí là môn h c khó, b i nó đ c k t h p c  ki n th c t nhiên và

ứ ế ạ ộ ố ớ ố ệ ệ ki n th c xã h i; chúng có m i quan h  khăng khít v i nhau t o ra m i quan h

ụ ị ả ậ ộ ớ ộ nhân qu  ví d : Đ a hình tác đ ng => lên khí h u =>Tác đ ng t i sông ngòi, tác

ố ủ ự ớ ể ậ ố ố ộ đ ng lên s  phân b  c a gi i sinh v t. Đ  làm t ệ ữ t  m i quan h  gi a các thành

ầ ự ấ ọ ế ả ọ ả ộ ế ph n t nhiên mà h c sinh không nh t thi t ph i h c thu c lòng, là ph i bi t khai

ứ ừ ậ ế thác ki n th c t t p át lát.

ươ ứ ả ề ẩ ­ Thông qua các ph ự   ng pháp quan sát, đi u tra, nghiên c u s n ph m th c

ộ ố ỗ ủ ắ ọ ấ hành c a các em h c sinh, tôi th y các em còn hay m c m t s  l i sau:

ư ọ ử ụ ữ ữ ề ầ ả ả ồ + Ch a đ c kĩ đ  thi yêu c u nh ng gì? S  d ng nh ng b n đ  nào? B n đ ồ

ấ ằ ở y n m đâu?

ư ị ượ ớ ủ ề ự + Ch a xác đ nh đ c ranh gi i c a các mi n t nhiên,…

ử ụ ố ượ ư ệ ể ậ ạ + S  d ng các kí hi u ch a th t thành th o khi tìm hi u các đ i t ị   ng đ a

lí,...

ủ ự ạ 2.1.2. Nguyên nhân c a th c tr ng:

ọ ề 2.1.2.1. V  phía h c sinh:

ớ ọ ở ế ặ ệ ư ườ ­ V i h c sinh vùng kinh t đ c bi t khó khăn nh  tr ệ   ng chúng tôi thì vi c

ự ệ ặ ọ ộ ỹ ị rèn luy n k  năng th c hành Đ a lí cho các em trong m t bài h c g p không ít khó

ỉ ử ụ ế ậ ư ệ ấ ị khăn nh  thi u t p Át lát Đ a lí (theo quan ni m Át lát  ch  s  d ng khi vào c p 3)

ẹ ị ụ ế ề ầ ỏ ọ ­ Nhi u em xem nh  Đ a lí là môn h c ph  vì th  góp ph n không nh  vào

ứ ế ắ ị ắ n m b t ki n th c Đ a lí thông qua kênh hình trên l ượ ồ c đ .

ề 2.1.2.2. V  phía giáo viên

ố ắ ả ặ ổ ớ ươ ế ạ ả ọ ­ B n thân m c dù c  g ng đ i m i ph ng pháp d y h c song k t qu  mang

ạ ư ư ố l i ch a nh  mong mu n.

ươ ử ỗ ể ậ ở ủ ọ ư ượ ­ Ph ng pháp ki m tra và s a l i bài t p nhà c a h c sinh ch a đ c lôi

ố ượ ố ố cu n , ham mu n cho các đ i t ọ ng h c sinh.

ế ướ ư ụ ề ả ọ ậ ủ ọ * K t qu  h c t p c a h c sinh tr c khi ch a áp d ng đ  tài:

L pớ TT

(năm h c 2012 ­ 2013) ế Sĩ số t khai   ứ ừ    át ư HS ch a bi ế thác ki n th c t HS bi ế ki n th c t ế t khai thác   ứ ừ  át lát

lát

SL 7 % 70,0 SL 3 % 30,0 10 1 9

ừ ọ ướ ế ụ ọ ớ ế năm h c tr c đ n  năm h c 2019 ­2020 tôi đã áp d ng

ươ ph

ộ ố ỹ ệ ứ   ể “Rèn luy n m t s  k  năng khai thác ki n th c

ả ệ ồ ưỡ ọ ừ t ng h c sinh gi

ả V i k t qu  trên, t ng pháp này.   2.2. Các gi ị  át lát  Đ a lí Vi ơ ở ấ ề ể ổ ứ i pháp đ   t Nam trong quá trình b i d Trên c  s  các v n đ  đã nêu trên. Làm sao giáo viên có th  t ế ỏ ớ ” i l p 9  ch c cho HS

ự ự ọ ọ ậ ệ làm vi c tích c c, t h c trong h c t p và khi làm bài thi ­ xem át lát là chìa khóa

ỏ ể ố ề ế ả ọ ỉ ủ ấ ả c a t t c  các câu h i đ  làm t t đi u đó tôi thi t ngh  giáo viên và c  h c sinh

ả ắ ữ ph i n m v ng các kĩ năng sau đây:

ố ớ * Đ i v i giáo viên:

ụ ủ ừ ả ụ ể ộ ể ­ Tìm hi u kĩ danh m c, hi u rõ n i dung, công c  c a t ồ ể ụ ụ  b n đ  đ  ph c v

ừ ạ ụ ể cho t ng bài d y c  th .

ươ ồ ưỡ ả ự ế ệ ầ ­ Khi làm ch ng trình b i d ng giáo viên c n ph i d  ki n rèn luy n kĩ

ướ ẫ ấ ọ ớ ờ ế năng h ng d n h c sinh khai thác Át lát v i th i gian m y ti t.

ề ị ệ ư ữ ầ ­ Trong các chuyên đ  Đ a lí Vi t Nam giáo viên đ a ra nh ng yêu c u, h ướ   ng

ệ ợ ế ế ữ ứ ẽ ượ ự ế ữ ế ẫ d n phù h p thông qua vi c thi t k  nh ng d  ki n nh ng ki n th c s  đ c khai

ể ị ượ ệ ể ồ ờ ủ ọ thác kĩ năng đ a lí c a h c sinh đ  các em đ c rèn luy n, đ ng  th i phát tri n

ự ự ọ ị năng l c t h c đ a lí.

ể ầ ủ ­ Yêu c u các em có đ  át lát (1 quy n/1 em)

ữ ớ ế ầ ướ ề ẫ ằ ọ ọ ­ V i nh ng ti t đ u  giáo viên h ng d n h c sinh b ng nhi u cách: ch n

ế ượ ồ ượ ồ ẳ ở cách trình chi u l c đ  trên powerpoint hay treo các l c đ  (có s n phòng thi ế   t

ế ợ ớ ả ễ ả ồ ồ ữ ị ể ọ b ) đ  h c sinh d  theo dõi, k t h p gi a các b n đ  trong át lát v i b n đ  treo

ặ ớ ượ ồ ữ ớ ườ t ng, gi a các trang trong át lát ho c v i l c đ  trong SGK hay v i các tranh

ả nh,...

ầ ượ ứ ể ế ế ả ớ ­ Át lát c n đ c khai thác cho c  khâu HS tìm hi u, ti p thu ki n th c m i,

ể ả ứ ế ậ ị rèn kĩ năng đ a lí, k  c  kĩ năng trình bày, ôn t p và khái quát hóa ki n th c cũng

ư nh  khi làm bài thi.

ố ớ * Đ i v i HS:

ằ ở ữ ệ ầ ả ắ ­ C n n m v ng b ng kí hi u n m trang bìa.

ế ọ ượ ỉ ố ượ ả ị ồ ậ ­ Nh n bi t, ch  và đ c đ c tên các đ i t ng đ a lí trên b n đ

ị ượ ươ ướ ả ộ ộ ướ ­ Xác đ nh đ c ph ng h ng, kho ng cách, vĩ đ , kinh đ , kích th c, hình

ố ượ ị ị thái và v  trí các đ i t ổ ng đ a lí trên lãnh th .

ố ớ ả ồ ị ệ ầ ­ Đ i v i các trang b n đ  trong Atlat Đ a lí Vi t Nam c n:

ữ ừ ắ ộ + N m v ng n i dung t ng trang Atlat.

ượ ố ượ ủ ể ặ ư ị ấ ị + Nêu đ c các đ c đi m c a các đ i t ng đ a lí nh : đ a hình, đ t, sinh

v t,..ậ

ả ố ượ ự ố ệ ữ ố ượ ố ị + Gi i thích s  phân b  các đ i t ng đ a lí, m i quan h  gi a các đ i t ng

ị đ a lí.

ố ớ ề ầ ọ ỏ ề          ­ Đ i v i đ  thi HS đ c kĩ đ  xem trong câu h i yêu c u nhân t ố ự  t nhiên,

ế kinh t nào?

ể ả ờ ượ ầ ủ ề ả ử ụ ữ ữ ả ­ Đ  tr  l i đ ồ ầ c nh ng yêu c u c a đ  thi c n ph i s  d ng nh ng b n đ

ằ ở ồ ấ ả nào? B n đ   y n m đâu?

ồ ầ ử ụ ồ ấ ề ế ả ả ỏ ­ Sau đó tìm đ n trang b n đ  c n s  d ng (tên b n đ ), r t nhi u HS b  qua

ệ ở ộ ồ ớ ề ề ả ả ộ ồ vi c làm này, trong khi m t trang b n đ  đôi khi có nhi u b n đ  v i nhi u n i

ộ ộ ở ề ề ả ồ dung khác nhau, hay m t n i dung có nhi u trang, nhi u b n đ  khác nhau,…

ả ầ ộ ượ ệ ­ Xem trong b n chú thích: Các n i dung mình c n tìm đ ư ế c kí hi u nh  th

ữ ộ ượ ể ệ ể ả ắ ồ nào? Có nh ng n i dung nào đ c th  hi n trên b n đ  đó? (các màu s c, các bi u

ệ ả ả ồ ồ ồ đ  trên b n đ , các kí hi u…nó có ý nghĩa gì trên b n đ  đó?)

ề ườ ồ ể ế ả ả ợ ồ Trong nhi u tr ng h p, HS ph i ch ng x p các trang b n đ  đ  trình bày v ề

ụ ể ỏ ư ổ ị ụ ộ ế ề ề ộ m t lãnh th  đ a lí c  th . Ví d , câu h i đ a ra: Hãy vi t m t báo cáo v  đi u

ệ ự ả ử ụ ả ả ủ ắ ồ ộ ki n t nhiên c a vùng B c Trung B  thì HS ph i s  d ng c  b n đ  hành chính

ồ ự ủ ả ồ ế ủ ả VN, b n đ  t nhiên c a vùng và b n đ  kinh t c a vùng.

ườ ế ậ ậ ổ ợ ­ Thông th ng phân tích, t ng h p, so sánh và rút ra nh n xét k t lu n theo

ầ ủ ề ả ử ụ ể ấ ệ yêu c u c a đ  thi ­ có th  nói đây là vi c làm khó nh t, đôi khi ph i s  d ng

ồ ớ ư ề ả ượ ộ ế ầ ậ ậ ế nhi u b n đ  m i đ a ra đ ộ c m t k t lu n, m t nh n xét c n thi t.

ẫ ử ụ ả ồ ướ ị ệ 2.2.1 .H ng d n s  d ng các b n đ  trong Át lát Đ a lí Vi t Nam:

ả ồ ệ 2.2.1.1. B n đ  hành chính Vi t Nam.

ồ ả ả ồ ị ệ ­ Tên b n đ : B n đ  hành chính trang 4,5­ Át lát Đ a lí Vi t Nam.

ộ ­ N i dung chính:

ể ệ ẹ ổ ệ ả ầ ồ ỉ + Th  hi n toàn v n lãnh th  Vi ả   t Nam g m 63 t nh thành, các qu n đ o,  h i

đ o,…ả

ế ắ ớ ố ị + V  trí ti p giáp v i Trung Qu c (phía B c), Lào (phía Tây) và Campuchia

(TN)

ấ ề ự ể ầ + Các đi m c c trên ph n đ t li n

2

ệ ể ệ + Di n tích bi n: trên 1 tri u Km

ấ ề ệ + Di n tích đ t li n: 329 247 Km

2(năm 2004)

ớ ữ ố + Ranh gi ỉ i gi a các t nh, thành ph

ố ự ủ ệ ộ + Kí hi u th  đô, tên thành ph  tr c thu c TW,…

ộ ụ ­ N i dung ph :

ệ ế ớ ự ị   + V  trí Vi t Nam trên th  gi i, khu v c Đông Nam á.

ướ ẫ ị ệ ướ * GV h ng d n HS khai thác Át lát Đ a lí Vi t Nam theo các b c:

ướ ả ọ ồ B c 1: Cho HS đ c tên b n đ

ướ ị ớ ộ ỉ ấ ắ ỉ B c 2: Xác đ nh ranh gi ả ớ i: Màu s c, tên t nh, đ o l n nh t thu c t nh nào,

ấ ủ ướ ả ớ ầ ộ ỉ ố qu n đ o l n  nh t c a n c ta thu c t nh thành ph  nào?,…

ướ ể ệ ả ằ ầ ơ B c 3: Cho HS  tìm hi u sâu h n b ng cách yêu c u HS tra b ng di n tích và

ụ ố ỉ ị ớ ạ ổ ệ dân s  các t nh áp d ng cho bài 23­ V  trí, gi ạ i h n, hình d ng lãnh th  Vi t

Nam.

ọ ả ồ ằ ệ ể ặ ỏ => GV có th  rèn luy n cho HS kĩ năng đ c b n đ  b ng cách đ t câu h i:

ủ ị ệ ­ Tìm v  trí c a Vi t Nam trong Đông Nam Á(ĐNA).

ệ ố ­ Vi ớ t Nam (VN) giáp v i các qu c gia nào?

ố ự ộ ỉ ấ ­ VN có bao nhiêu t nh; có m y thành ph  tr c thu c TW

ấ ủ ướ ơ ẹ ở ỉ ớ ừ ả ồ ­ N i h p nh t c a n c ta t nh nào? (Qu ng Bình – TP Đ ng H i t tây sang

ư ớ đông ch a t i 50km),…

ậ ợ ữ ị ị ạ ­ Nh ng thu n l i và khó khăn do v  trí đ a lí đem l i.

ả ệ ả ồ         2.2.1.2. B n đ  khoáng s n Vi t Nam.

ồ ả ả ấ ả ệ ồ ị ­ Tên b n đ : B n đ  đ a ch t khoáng s n Vi t Nam trang 8.

ộ ­ N i dung chính:

ể ệ ủ ướ ả ỏ + Th  hi n các m  khoáng s n chính c a n c ta.

ể ệ ị ầ ấ ị ướ + Th  hi n đ a ch t, đ a t ng n c ta.

ố ượ ư ậ + Các đ i t ng nh  phun trào axít; maphic; xâm nh p axít,..

ỏ ể ệ ế ậ ể ả ấ ồ ị ướ + B n đ  nh  th  hi n đ a ch t bi n Đông và các vùng k  c n; d i cùng trang

ể ệ ổ ẹ th  hi n toàn v n lãnh th  VN.

ươ ử ụ ­ Ph ng pháp s  d ng:

ả ượ ử ụ ả ấ ằ ộ ị ồ + B n đ  này đ c s  d ng nh m khai thác các n i dung đ a ch t, khoáng s n

ệ ể ử ụ ồ ự ề ể ằ Vi t Nam có th  s  d ng cho nhi u bài nh m đánh giá ngu n l c phát tri n và

ệ ủ ố ướ ệ ở ặ ế phân b  công nghi p c a các n ể c ho c phát tri n công nghi p các vùng kinh t .

ể ợ  GV có th  cho HS khai thác theo g i ý:

ể ặ ậ ả ố ỏ ệ ­ Nh n xét đ c đi m phân b  các m  khoáng s n Vi t Nam?

ệ ữ ị ấ ớ ả ố ệ ­ Tìm m i quan h  gi a đ a ch t v i khoáng s n Vi t Nam.

ế ợ ự ệ ả ả ồ ớ ệ ậ ­ D a vào b n đ  khoáng s n k t h p v i trang công nghi p Vi ể t Nam đ  nh n xét

ả ệ ể ố ượ và gi i thích tình hình phát tri n và phân b  các ngành công nghi p: Năng l ng, c ơ

khí, khai thác…

ả ồ ậ 2.2.1.3. B n đ  khí h u

ồ ả ậ ả ồ ệ ị ệ ­ Tên b n đ : B n đ  khí h u Vi t Nam trang 9 trong Át lát đ a lí Vi t Nam.

ậ ộ ệ ể ệ ­ N i dung chính: Th  hi n khí h u chung Vi t Nam

ồ ụ ể ệ ụ ộ ư ả ­ N i dung ph : các b n đ  ph  th  hi n nhi ệ ộ ượ t đ , l ng m a trung bình năm, các

tháng trong năm.

ầ ớ ể ộ ượ ở ậ ượ ư ọ Có th  nói đây là bài h c ph n l n n i dung đ c khai thác t p Át lát đ c đ a

ề ọ ộ ỏ ề ầ nhi u n i dung vào bài thi h c sinh gi ữ i nhi u trong nh ng năm g n đây.

Ví d :ụ

ỏ ể ệ ế ộ ạ ­ Mũi tên màu đ  th  hi n ch  đ  gió mùa h

ể ệ ­ Mũi tên màu xanh th  hi n gió mùa đông

ỉ ướ ­ Mũi tên ch  h ng gió

ộ ớ ỉ ườ ề ệ ượ ộ ế ạ ­ Đ  l n, chi u dài mũi tên ch  c ng đ , hi n t ng gió m nh, y u khác nhau

ướ ể ể ệ ấ ầ ồ ượ ệ ộ ươ ­ H ng gió và t n su t gió bi u hi n: Bi u đ  gió, l ư ng m a, nhi t đ : Ph ng

ồ ị ể ị pháp bi u đ  đ nh v .

ươ ử ụ ể ặ ậ ệ => Ph ng pháp s  d ng cho bài 31­ Đ c đi m khí h u Vi t Nam, bài 32 Các mùa

khí h u; ậ

ọ ế ướ * GV cho h c sinh ti n hành theo các b c:

ướ ổ ế ướ ạ ị ướ Xác đ nh các lo i gió mùa th i đ n n c ta, h ệ ố ng gió có m i quan h B c 1:

ư ế ế ệ ộ ượ nh  th  nào đ n nhi t đ  vào l ư ng m a

ướ ả ậ ướ ự ạ Gi i thích vì sao khí h u n c ta có s  phân hóa đa d ng B c 2:

ự ị ệ ả ả ậ ướ ? D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy gi i thích : Gi i thích vì sao khí h u n c

ự ừ ắ ta có s  phân hóa t B c vào Nam.

ể ả ờ ượ ả ậ ứ ứ ế ỏ Đ  tr  l i đ c câu h i này HS căn c  vào ki n th c trong bài 31 còn ph i v n

ể ụ d ng át lát trang 9 đ  làm rõ:

ừ ộ ủ ắ ở ị ừ ­ T  vĩ đ  16

0B tr  ra b c ch u tác đ ng c a gió mùa ĐB, t ộ

ộ  vĩ đ  16

0B tr  vào  ở

ể ệ ỉ ướ ủ ộ ị năm không ch u tác đ ng c a gió mùa ĐB (th  hi n qua mũi tên ch  h ng gió HS

ả ọ ộ ẽ ớ s  b t ph i h c thu c lòng)

ự ị ệ ả ả ậ ướ ? D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy gi i thích : Gi i thích vì sao khí h u n c

ự ừ ắ ta có s  phân hóa t B c vào Nam.

ả ử ụ ứ ủ ể ế ị  HS ph i s  d ng ki n th c c a bài đ c đi m đ a hình VN; ngoài ra HS ph i  ả ặ

ề ự ử ụ s  d ng Át lát trang13, 14 (các mi n t nhiên)

ượ ồ ớ ể ư ứ ấ ự + Th  nh t d a vào l c đ  l n đ  tìm ra các dãy núi cao nh t ấ ở ướ  n c ta. Nh  trên

ơ ỉ dãy Hoàng Liên S n có đ nh Phan xi păng cao 3143m hay núi Pu si lung (3076m),…

ả ự ứ ị ế ế ế ớ ệ ộ ổ ộ + Ti p đ n HS ph i d a vào ki n th c đ a lí l p 6 – nhi t đ  thay đ i theo đ  cao

ứ ệ ộ ả (c  lên cao 100m nhi t đ  gi m 0,6

0c).

ự ị ệ ả ờ ế ể ặ ? D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy : So sánh và gi i thích đ c đi m th i ti t

ạ ệ ể ị ề ế ắ ộ ồ  mi n B c(Hà N i), Trung(Hu ), Nam(TP H ủ c a ba đ a đi m đ i di n cho ba

Chí Minh).

ướ ể ẫ ồ ệ ộ ượ ư ủ ạ ượ + GV h ng d n HS quan sát bi u đ  nhi t đ  và l ng m a c a 3 tr m đ c th ể

ệ ượ ồ ờ ế ợ ớ ướ ồ hi n trên l c đ  chung đ ng th i k t h p v i h ạ   ng gió mùa đông, gió mùa h  và

ể ủ ư ự ạ ự ị s  d ch chuy n c a các lo i gió => Mùa m a có s  khác nhau:

ư ừ  Hà N i m a t ộ ạ ư  tháng 5­8 (m a vào mùa h )

ế ư ừ ư ệ ề  Hu  m a t 9 ­11 (m a l ch v  thu đông)

ư ừ ồ  TPH  Chí Minh m a t ạ ư  tháng 4­8 (m a vào mùa h )

ự ị ệ ả ở ắ ộ ? D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy gi i thích : Vì sao B c Trung B  mùa

ư ệ ề m a l ch v  thu đông.

ướ ủ ẫ ằ GV h ắ   ự ng d n HS khai thác át lát b ng cách d a vào mũi tên c a gió mùa đông b c

ổ ế ề ướ ự th i đ n các mi n n c ta có s  khác nhau.

ụ ị ộ ử ầ ế ể ớ ướ + N a đ u mùa đông: cao áp xibia di chuy n qua l c đ a r ng l n đ n  n c ta gây

ờ ế ạ ơ th i ti t l nh khô (thông qua các cánh cung hút gió: cc.sông Gâm; c.c Ngân S n; cc.

ề ắ ơ Đông Tri u; cc. B c S n).

ử ể ị ượ + Vào n a sau mùa đông: Cao áp xibia d ch chuy n ra phía đông, v t qua vùng

ể ướ ờ ế ạ ư bi n vào n c ta gây nên th i ti t l nh m a phùn cho BTB.

ự ị ệ ả ạ ờ ? D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy gi i thích : Vì sao BTB vào mùa h  th i tiêt

ơ khô nóng (gió ph n TN)

ướ ẫ ừ ả ể ậ ồ ướ ­ GV h ng d n HS khai thác t b n đ  khí h u chung đ  tìm ra h ng gió mùa

ư ư ề ẩ ạ ị ế ạ h  (TN) nóng  m m a nhi u nh ng t i sao b  bi n tín thành khô nóng.

ề ự ả ồ ị ượ ị ­ GV yêu câu HS quan sát b n đ  các mi n t nhiên trang 13 xác đ nh đ c v  trí

ặ ứ ổ ế ắ ị ườ ặ ạ ơ BTB, khi gió TN th i đ n g p b c ch n đ a hình dãy Tr ắ ng s n B c ch n l i làm

ế ở bi n tín tr  nên khô nóng.

ự ị ệ ơ ?  D a vào Át lát  Đ a lí Vi t Nam hãy: Cho bi ế ướ t h ể ủ ng di chuy n c a các c n

ả ả ưở ướ ả ầ ừ b o  nh h ế ng đ n  n c ta. Gi i thích vì sao b o ả ở ướ  n ậ c ta ch m d n t

ắ B c vào Nam?

ướ ỉ ướ ẫ ­ GV h ng d n HS tìm hi u ị ể át lát  trang 9 xác đ nh các mũi tên ch  h ng di

ể ủ ạ ộ ơ ờ ượ ở ầ ả ể ả chuy n c a các c n b o th i gian ho t đ ng đ c ghi ph n chú gi i đ  tìm ra

ướ ể ủ ả h ng di chuy n c a b o.

ể ủ ủ ế ướ ả ơ ướ => H ng di chuy n c a các c n b o: ch  y u theo h ng tây, ngoài ra còn h ướ   ng

TB, TN.

ả ầ ừ ắ ­ Đ  ể gi i thích vì sao b o ả ở ướ  n ậ c ta ch m d n t B c vào Nam?

ế ợ ứ ừ ế ế ệ => Ngoài k t h p khai thác ki n th c t ư  lý thuy t nh  các nhân t ố ả ộ ụ  d i h i t nhi t

ủ ứ ự ả ạ ộ ớ đ i, HS ph i căn c  vào s  tác đ ng c a 2 lo i gió TN hay ĐB ở ướ  n c ta . (Mùa bão

ầ ừ ắ ị ả ậ ưở ủ ả ộ ụ ệ ớ ầ ch m d n t b c vào nam vì: Do ch u  nh h ng c a d i h i t nhi t đ i lùi d n

ớ ự ạ ạ ộ ủ ế ừ ắ t B c vào Nam ; cùng v i s  m nh lên hay y u đi c a ho t đ ng gió mùa TN và

gió mùa ĐB)

ả ồ ệ ố 2.2.1.4. B n đ  các h  th ng sông.

ồ ả ệ ố ả ồ ệ ­ Tên b n đ : B n đ  các h  th ng sông trang 10 trong ị Át lát đ a lí Vi t Nam.

ể ệ ư ự ư ự ệ ố ộ ớ ­ N i dung chính: Th  hi n l u v c chín h  th ng sông l n và l u v c các sông

ự ế ỏ ả ủ ạ ướ ể nh  ch y tr c ti p ra bi n; các tr m th y văn n c ta.

ể ệ ỉ ệ ệ ư ự ệ ố ư ượ ộ ụ ­ N i dung ph : Th  hi n t  l di n tích l u v c các h  th ng sông và l u l ng

ướ ằ ồ n c trung bình sông H ng, sông Đà R ng, sông Mê Công.

ể ệ ệ ố ế ố ỗ ệ ố + Th  hi n các h  th ng sông, m i h  th ng sông chi m vùng phân b  riêng

ỏ ổ ự ế ư ự ẹ ể ể ố + Các l u v c sông nh  đ  tr c ti p ra bi n phân b  các vùng h p ven bi n

ư ự ể ệ ắ + Th  hi n các l u v c thông qua màu s c.

ủ ạ ỏ ệ + Các tr m th y văn kí hi u tam giác màu đ  có tên.

ươ ử ụ ử ụ ể ặ ệ ­ Ph ng pháp s  d ng: s  d ng cho bài 33­ Đ c đi m sông ngòi Vi t Nam, bài 34

ệ ố ự ề ậ ệ ­ Các h  th ng sông; bài 35­ Th c hành v  khí h u, th y v ủ ăn Vi t Nam

ế ướ * GV cho HS ti n hành các b c:

ể ớ ệ t Nam B ặ c 1ướ : V i bài 33­ Đ c đi m sông ngòi Vi

ầ ị ệ ế ể GV: yêu c u HS quan sát trang 10 trong Át lát đ a lí Vi t Nam đ  khai thác ki n

th c.ứ

ề ạ ậ ướ ướ ướ ạ ướ . (n c ta có m ng l i ? Em có nh n xét gì v  m ng l i sông ngòi n c ta

ặ ớ sông ngòi dày đ c có t i 2360 con sông dài trên 10km)

ị ướ ả ủ ướ ự ? D a vào Át lát  xác đ nh h ng ch y c a sông ngòi n c ta.

ồ ự ủ ị ươ ướ ể ị ượ HS: quan sát v  trí c a các con sông r i d a vào ph ng h ng đ  xác đ nh đ c 2

ướ ả ướ h ng ch y chính TB­ĐN và h ng vòng cung.

ệ ớ ị ư ự ề ướ ừ ậ ố ả ế ng ch y và ch B c 2ướ : Nh n xét t ng l u v c, m i quan h  v i đ a hình v  h

ộ ướ đ  n c.

ề ự ả ồ        2.2.1.5. B n đ  các mi n t nhiên.

ề ự ả ồ ­ Tên b n đ : Các mi n t nhiên trang 13,14

ể ệ ề ự ộ ướ ­ N i dung chính: Th  hi n các mi n t nhiên n c ta

ộ ụ ­ N i dung ph :

ề ự ả ồ ướ ỏ ể ệ + B n đ  nh  th  hi n các mi n t nhiên n c ta

ở ộ ố ị ặ ệ ắ ị + Lát c t đ a hình m t s  v  trí đ c bi t

ệ ố + H  th ng sông ngòi

ướ ể ị + Đ  đ nh h ị ng đ a hình

ươ ử ụ ề ự ủ ướ nhiên c a n c ta. ­ Ph ng pháp s  d ng: ử ụ  bài 41,42,43 – Ba mi n t S  d ng

ướ ọ ả ớ ợ ề ẫ ọ ồ GV: h ng d n h c sinh đ c b n đ  mi n v i g i ý:

ị ị ụ + Đ a hình nào là chính; đ a hình nào là ph

ở ơ ườ + Các dãy núi chính VN: Hoàng Liên S n; Tr ơ ng S n,…

ằ ơ ồ + Các s n nguyên (SN)  (SN. Đ ng Văn; Cao B ng; Hà Giang,..)

ơ ộ ơ + Cao nguyên (CN): S n La; M c Châu; M  Nông; Di Linh; Kon Tum;

Đăk Lăk; Lâm Viên; Playku.

ề ọ + Các ng n núi cao > 2000m: N. Tây côn lĩnh; N. Ki u Liêu Ti; N.Pu si lung,..

ử ề ằ ả ớ ồ ồ + Các đ ng b ng l n (ĐB. sông H ng; ĐB. sông C u Long; ĐB duyên h i mi n

Trung)

ừ ơ ữ ế ắ ấ ấ ấ ạ ấ ọ ị + Đ c các lát c t: T  n i xu t phát (cao nh t) đ n th p nh t qua nh ng d ng đ a

hình nào?

ắ ừ ụ ớ ệ ế Ví d : Lát c t t biên gi i Vi t Trung qua Phan xi păng, núi Phu Pha Phong đ n

ượ ị ướ ướ ở ấ sông Chu. (HS nói lên đ c đ a hình n c ta nghiêng theo h ng cao TB th p

ầ ở d n ĐN).

ả ồ ộ ả 2.2.1.6. B n đ  vùng duyên h i Nam Trung B  và Tây Nguyên.

ướ ọ ả ớ ợ ề ẫ ọ ồ GV: h ng d n h c sinh đ c b n đ  mi n v i g i ý:

ủ ế ị ị ị + Xác đ nh v  trí c a vùng Tây Nguyên (v  trí ti p giáp)

ạ ấ ấ ỏ ủ ế ạ ị + D ng đ a hình nào là chính (cao nguyên), lo i đ t nào là ch  y u (đ t đ  badan)

ố ủ ế ố ậ ủ ị ự + Khí h u c a vùng ch u s  chi ph i c a y u t ộ  nào (đ  cao)

ư ế ố ươ ể ặ + Sông ngòi có đ c đi m nh  th  nào và làm rõ m i t ữ ng quan gi a các thành

ầ ự ệ ự ủ ừ ề ộ ph n t nhiên. T  đó phân tích tác đ ng c a các đi u ki n t ố ớ ự  nhiên đ i v i s  phát

ể ế ủ ư ế tri n kinh t c a vùng nh  th  nào

ộ ố ề ọ ỏ ậ ụ ể ế 2.2.2. M t s  đ  thi h c sinh gi i HS đã v n d ng Át lát đ  khai thác ki n

ứ ạ ế ả ấ ố th c đem l i k t qu  r t t t.

ụ ề ọ ỏ ớ Ví d : Trong các đ  thi h c sinh gi ọ i l p 8 năm h c 2013­2014

ự ị ệ ứ ế ọ ?  D a vào Át lát đ a lí Vi t Nam và ki n th c đã h c, hãy:

ể ạ ị ở ế ạ ị a. K  tên các d ng đ a hình chính VN trên vĩ tuy n 22

0B, các d ng đ a hình đó

ộ thu c vùng nào?

ị ượ ế ồ ự ắ c vĩ tuy n 22

0B r i d a vào màu s c

ự HS: D a vào Át lát trang 13 xác đ nh đ

ệ ố ồ ể ư ữ ệ ồ ủ ả c a b n đ , nh ng kí hi u nh  núi, cao nguyên, các h  th ng sông r i k  tên theo

ứ ự ừ th  t t tây sang đông.

ơ ả ờ ­ Núi: Pu Đen Đinh, Hoàng Liên S n , Con Voi; cánh cung (Sông   Gâm, Tr  l i:

ắ ơ ơ Ngân S n, B c S n).

ả ớ ộ ồ ­ Cao nguyên (Sín Ch i); Vùng đ i và trung du r ng l n phía Nam.

ệ ố ậ ả ồ ­ Các h  th ng sông: S. Đà, S. N m Mu, S. H ng, S. Ch y, S. Lô, S. Kì

ồ Cùng và h  Thác Bà.

ạ ộ ị ự ắ => Các d ng đ a hình đó thu c vùng t ắ  nhiên: Đông B c và Tây B c.

ả ề ộ ự ướ ị i thích s  khác nhau v  đ  cao và h ữ ng đ a hình gi a TB và ĐB b. Gi

ủ HS: C ng d a ự vào  Át lát trang 13

ị ượ +  Xác đ nh đ c vùng ĐB và TB;

ắ ủ ượ ồ ế ự ệ ế ạ ị + Ti p đ n d a vào màu s c c a l c đ  kí hi u ­ các d ng đ a hình,

ệ ộ ướ ề + Các kí hi u v  núi, đ  cao, h ng núi,..

ả ờ Tr  l i:

+ Vùng núi Tây B c:ắ

ữ ằ ồ ị ả ­ V  trí: N m gi a sông H ng và sông C ,

ể ặ ộ ị ­ Đ c đi m:  Đ  cao đ a hình núi cao và núi trung bình (phía Đông là dãy Hoàng

ồ ộ ố ơ ớ Liên S n v i kh i núi đ  s  Phan­xi­păng).

ướ                       H ng núi: TB­ĐN.

+ Vùng núi Đông B c:ắ

ằ ở ả ị ạ ớ ồ ­ V  trí: N m t ớ  ng n sông H ng v i 5 cánh cung l n:

ế ư ế ể ặ ấ ộ ơ   ­ Đ c đi m:  Đ  cao: Núi th p chi m  u th  có cánh cung sông Gâm, Ngân S n,

ề ắ ơ B c S n, Đông Tri u

ướ H ng núi: Vòng cung.

ế ạ ề ộ ự ạ ả ưở => S  khác nhau v  đ  cao do Tân ki n t o nâng lên m nh,  nh h ố   ủ ng c a kh i

ơ ề ổ n n c  Hoàng Liên S n, sông Mã,...

ụ ề ọ ỉ Ví d : Đ  thi HSG t nh năm h c 2015 – 2016.

ệ ủ ể ể ệ ề ?. Trình bày đi u ki n đ  phát tri n ngành nông nghi p c a Tây Nguyên.

ị ượ ớ ạ ủ c ví trí, gi i h n c a vùng Tây Nguyên ự HS: D a vào Át lát trang 28 xác đ nh đ

ắ ủ ả ư ấ ữ ệ ồ ệ ồ ự r i d a vào màu s c c a b n đ , nh ng kí hi u nh  đ t, núi, cao nguyên và các h

ể ố ượ ệ ự ữ ề ế ả th ng sông đ  nêu đ c nh ng đi u ki n t ư ế  nhiên có  nh nh  th  nào đ n ngành

nông nghi pệ

ả ờ Tr  l i:

ậ ợ ề ệ * Đi u ki n thu n l i:

ậ ợ ệ ộ ợ ớ i ở ­ Đ tấ  ba dan có di n tích r ng, màu m , thích h p v i cây CN lâu năm. Thu n l

ậ ớ cho thành l p các vùng chuyên canh quy mô l n.

ậ ậ ạ ượ ệ ồ ồ ướ ớ ­ Khí h u c n xích đ o gió mùa,l ng nhi t d i dào cùng v i ngu n n c phong

ậ ợ ề ệ ậ ợ ể phú, là đi u ki n thu n l i cho cây CN phát tri n; mùa khô kéo dài thu n l i cho

ơ ấ ph i s y.

ệ ẩ ậ ộ ậ ợ ự ị ­ Nhi t,  m có s  phân hóa theo quy lu t đ  cao đ a hình thu n l ồ i cho tr ng cây

ệ ớ ố ậ ồ CN nhi t đ i (chè, cà phê, cao su,...) và cây có ngu n g c c n nhi ệ t

ậ ợ ể ư ữ ể ỏ ồ ớ ị ­ Có các đ ng c  thu n l i đ  phát tri n chăn nuôi gia súc l n nh  bò th t, bò s a

ồ (Lâm Đ ng, Kon Tum).

ấ ướ ừ ậ ợ ạ ể ồ ­ Tài nguyên r ng giàu có nh t n c ta t o thu n l ừ i ngành tr ng r ng phát tri n.

ả ạ ượ ế 2.3. K t qu  đ t đ c.

ề ồ ưỡ ụ ề ọ ỏ ế Sau khi áp d ng đ  tài vào trong chuyên đ  b i d ng h c sinh gi ả ạ   i k t qu  đ t

ượ ư ể ộ ọ ỏ ạ ị ứ ấ ỉ ả đ c nh  sau: Đ i tuy n h c sinh gi i 9 đ t v  th  nh t t nh c  2 năm (2014­2015;

2017 ­ 2018)

TT L pớ Sĩ số

ư HS ch a bi ế thác ki n th c t ế   t khai ứ ừ    át HS bi ế ki n th c t ế   t khai thác ứ ừ  át lát

lát

SL 0 % 0 SL 14 % 100,0 14 1 14

ấ ằ ớ ế ư ụ ụ ế ả ả Nhìn vào k t qu  đã áp d ng so v i k t qu  khi ch a áp d ng, tôi th y r ng đây

ờ ế ệ ể ề ả ấ ụ là d u hi u kh  quan đ  áp d ng đ  tài trong th i ti p theo.

ụ ươ ệ ỹ ứ ừ ế Qua áp d ng ph ng pháp “Rèn luy n k  năng khai thác ki n th c t át lát

ị ệ ồ ưỡ ọ ấ ườ ỏ ớ ” Tôi th y d ng Đ a lí Vi t Nam trong quá trình b i d ng h c sinh gi i l p

ư ự ế ệ ễ nh  có s  chuy n bi n rõ r t.

ướ ậ ằ ế ả ọ ơ ọ ị Tr c h t, tôi có c m nh n r ng: H c sinh yêu thích h n khi h c môn Đ a lí,

ữ ỉ ờ ấ ấ ơ ủ ư ấ ả ch  là nh ng l i nói r t chân thành ngây th  c a HS nh ng tôi c m th y  m lòng.

ố ọ ụ ể ọ ộ Ví d : Năm h c 2012 ­2013 s  h c sinh tham gia vào đ i tuy n không đ ượ ố   c t t

ố ắ ả ầ ọ ỉ ụ   ắ l m, c  cô và trò đã c  g ng h c sinh thì chăm ch , chuyên c n, GV đã áp d ng

ờ ướ ề ệ ồ ẫ chuyên đ  rèn luy n kĩ năng khai thác Át lát đ ng th i h ố   ng d n HS so sánh đ i

ứ ế ế ế ả ọ ượ ữ chi u ki n th c ti p thu qua bài gi ng và HS h c đ ả   c nh ng gì trong bài gi ng

ớ ượ ọ trên l p thì cũng đ c minh h a trong Át lát.

ỏ ế ộ ị ả ồ ộ ọ Kì thi h c sinh gi i 8  (2018­2019) – Đ i môn Đ a lí 8 THCS  x p gi i đ ng đ i

ả ớ KK ­ v i 5 gi i cá nhân.

ừ ế ả ượ ử ụ ươ T  k t qu  thu đ c trong quá trình s  d ng ph ng pháp ệ ỹ “Rèn luy n k

ứ ừ ế ị ệ ồ ưỡ năng khai thác ki n th c t át lát  Đ a lí Vi t Nam trong quá trình b i d ng

ọ ồ ưỡ ọ ỏ ả ỏ ớ ” vào công tác b i d ng h c sinh gi i 8 ở ườ  tr ng mình b n h c sinh gi i l p 9

ộ ố ư ệ ọ thân tôi rút ra m t s  bài h c kinh nghi m nh  sau:

ố ớ * Đ i v i giáo viên:

ể ượ ứ ả ố ị ỉ ư ế Ph i xem Át lát đ a lí là cu n sách th  hai nó không ch  giúp hi u đ c ki n th c

ọ ậ ự ả ả ạ mà còn là hình  nh tr c quan giúp GV và HS trong quá trình gi ng d y và h c t p

ả ệ ấ r t hi u qu .

ể ế ạ ử ụ ệ ố ­ Đ  ti t d y có s  d ng rèn luy n kĩ năng khai thác Át lát mu n thành công thì

ả ạ ượ ự ứ ả ử ụ ế ợ ả ọ ố ồ GV ph i t o đ c s  h ng thú lôi cu n h c sinh, ph i s  d ng k t h p b n đ  và

ể ả ố ị ệ ọ ừ tranh  nh mà tiêu bi u là cu n Át lát đ a lí Vi ố t Nam xuyên su t trong năm h c t

ế ượ ạ ệ ọ ộ ớ ướ đó h n ch  đ c vi c h c thu c lòng và ghi nh  máy móc. Có nghĩa là h ẫ ng d n

ế ậ ụ ứ ị ế ạ ừ ệ các em bi t v n d ng linh ho t và khai thác ki n th c đ a lí t Át lát, rèn luy n cho

ữ ế ả ọ ỹ ị ỏ các em k  năng đ a lí v ng vàng thì có k t qu  cao trong kì thi h c sinh gi i,…

ườ ậ ử ụ ứ ừ ế ­ GV th ng xuyên ra các bài t p s  d ng kĩ năng khai thác ki n th c t Át lát.

ườ ủ ố ể ắ ắ ộ Sau đó th ng xuyên ki m tra đánh giá, luôn nh c nh  u n n n các em m t cách

ờ ể ộ ế ị k p th i đ  đ ng viên khuy n khích các em.

ố ớ ọ    * Đ i v i h c sinh:

ầ ủ ọ ậ ở ồ ả ấ ộ ế ủ ả ­ Ph i có đ y đ  sách v  đ  dùng h c t p b  môn và nh t thi t ph i có đ  Át lát.

ườ ố ủ ử ụ ư ả ­ Th ng xuyên s  d ng Át lát trong làm bài và xem nói nh  b o b i c a môn

h cọ

ể ổ ứ ọ ậ ứ ế ể ặ ổ ­ HS có th  t ch c các nhóm, c p h c t p đ  trao đ i ki n th c,..

Ầ Ậ Ế 3. PH N K T LU N

ủ ề 3.1. Ý nghĩa c a đ  tài

ữ ướ ọ ả ẫ ắ ọ Trên đây là nh ng h ồ ệ ử ụ ng d n ng n g n cho vi c s  d ng các trang h c b n đ

ổ ớ ươ ạ ằ khác nhau trong Át lát. Trong quá trình đ i m i ph ọ ng pháp d y h c nh m phát

ạ ộ ủ ự ườ ọ ệ ử ụ ư ạ huy tích c c ho t đ ng c a ng i h c vi c s  d ng Át lát nh  trên mang l ữ   i nh ng

ệ ả ế hi u qu  thi ự t th c.

ả ư ư ế ướ ủ ư Tuy nhiên k t qu  ch a hoàn toàn mĩ mãn nh  mong c c a tôi. Nh ng tôi có

ề ưở ự ự ố ắ ữ ế ằ ả ọ quy n hi v ng và tin t ng r ng n u chúng ta th c s  c  g ng tìm ra nh ng gi i

ố ư ắ ằ ố ượ ạ ọ ọ pháp t i  u trong quá trình d y h c thì ch c r ng s  l ng h c sinh yêu thích và

ể ọ ộ ỏ ế ả tham gia đ i tuy n h c sinh gi ề i ngày càng nhi u và k t qu  cao.

ệ ướ ứ ế ẫ ộ Trong vi c h ng d n HS khai thác ki n th c qua Át lát tôi đã rút ra m t quy

ừ ữ ứ ạ ề ơ ế ấ ả ế trình chung đi t nh ng v n đ  đ n gi n, đ n ph c t p; t ừ ự  t ế  nhiên đ n kinh t

ầ ướ ả ạ ộ ẫ ụ ể ướ ­xã h i. Trong quá trình gi ng d y, GV c n h ng d n c  th  cho HS các b c

ứ ị ứ ế ế ị ệ khai thác ki n th c. Khi khai thác ki n th c đ a lí trong Át lát đ a lí Vi t Nam thì

ệ ữ ố ượ ế ố ượ ể ệ ồ ế ả ầ c n chú ý đ n m i quan h  gi a các đ i t ng đ c th  hi n trong b n đ , k t

ả ớ ồ ị ệ ộ ị ợ h p v i các trang b n đ  trong Át lát đ a lí  Vi t Nam. N i dung đ a lí trong Át lát

ớ ộ ố ệ ứ ể ả ồ ọ ấ r t phong phú cùng v i b  tranh  nh minh h a, bi u đ  và các s  li u tra c u. Do

ượ ậ ậ v y nó đ ọ c giáo viên và h c sinh đó nh n.

ế ừ ầ ồ ưỡ ả ủ ế ớ ệ     N u GV rèn luy n kĩ năng này ngay t đ u khi b i d ng l p 8, k t qu  c a các

ắ ẽ ượ ố ơ ồ ưỡ ắ ọ ỏ ị ươ em ch c ch n s  đ t h n khi b i d c t ng h c sinh gi i đ a 9 và ch ng trình

ọ h c PTTH.

ủ ả ữ ữ ệ ể ớ ế Trên đây là nh ng kinh nghi m c a b n thân cùng v i nh ng hi u bi ủ t ch  quan

ế ề ấ ị ủ ế ạ ỏ ủ c a cá nhân tôi. Vì th  đ  tài c a tôi thông tránh kh i sai sót và h n ch  nh t đ nh.

ậ ượ ự ế ừ ấ ạ ồ ị R t mong nh n đ c s  đóng góp ý ki n t ủ  phía lãnh đ o, c a anh ch  em đ ng

nghi p. ệ

ượ ệ ượ ự ứ ề ụ ệ ả ọ Làm đ c đi u đó: T c là ta đã th c hi n đ c nhi m v  quan tr ng Đ ng và

ướ ụ ẳ ầ ố n c ta luôn kh ng đinh: “giáo d c là qu c sách hàng đ u”.

ị ề ấ ế 3.2. Ki n ngh , đ  xu t.

ả ổ ứ ệ ầ ộ ọ ­ Giáo viên b  môn c n ph i t ề ạ  ch c các chuyên đ  d y h c rèn luy n các

ạ ặ ọ ệ ử ụ ỹ ạ ỹ k  năng cho h c sinh đ i trà ­ đ c bi t là k  năng s  d ng khai thác át lát đi lí.

ườ ể ấ ượ ự ế ộ ủ ọ ể Th ng xuyên ki m tra, đánh giá đ  th y đ c s  ti n b  c a h c sinh.

Ụ Ụ M C L C

ộ N i dung

ở ầ Ph n m  đ u ề ọ Lý do ch n đ  tài ệ ự Ph m vi th c hi n đ  tài ớ ủ ề

ế ầ ả ế i quy t

ệ ự i pháp th c hi n ử ụ ẫ ả ồ ị TT 1 1.1 ạ ề 1.2 ể 1.3 Đi m m i c a đ  tài ầ ộ 2 Ph n n i dung ạ ự Th c tr ng mà sáng ki n c n gi 2.1 ả 2.2 Gi ướ 2.3 H ng d n s  d ng các b n đ  trong Át lát Đ a lí Vi ệ   t Trang 1 1 1 2 3 3 4 5

Nam

ộ ố ề ọ ỏ ụ ể ậ 2.4 M t s  đ  thi h c sinh gi i HS đã v n d ng Át lát đ  khai 10

ạ ế ả ấ ố i k t qu  r t t t.

ứ ế thác ki n th c đem l ậ ế Ph n k t lu n ủ ề ị ề ế 3 3.1 Ý nghĩa c a đ  tài ấ 3.2 Ki n ngh , đ  xu t 14 14 14

Ả Ệ TÀI LI U THAM KH O

ế ọ

ể ọ ỹ ị

ị 1. Sách giáo khoa Đ a lý 8,9 ị 2. Sách giáo viên Đ a lý 8,9 ị ứ 3. Sách tr ng tâm ki n th c Đ a lý 8,9 ự ệ ữ 4. Tuy n ch n nh ng bài ôn luy n th c hành k  năng Đ a lý. 5. Trang web: www.google.com.vn