1. Ph n m đu
1.1. Lý do ch n đ tài
Trong nh ng năm tr l i đây, vi c d y và h c b môn Giáo d c công dân
(GDCD) đang giành đc s quan tâm c a các c p lãnh đo và qu n lý. Đi uượ
này kh ng đnh đc t m quan tr ng và vai trò v trí c a b môn GDCD. Tuy ượ
nhiên xu t phát t th c ti n d y và h c c a b môn GDCD trong tr ng THCS ườ
hi n nay đang còn nhi u v n đ làm cho ng i h c, ng i d y và nhà qu n lý ườ ườ
còn trăn tr và nhi u suy nghĩ.
Đó là v trí th c c a b môn GDCD nh th nào ? T i sao trong suy nghĩ ư ế
và hành đng c a đa s h c sinh, ph huynh, giáo viên và m t b ph n cán b
qu n lý l i cho đây là môn h c ph , môn h c mang tính hình th c? N u nh v y ế ư
nó quá mâu thu n v i chính vai trò c a b môn GDCD là trang b th gi i quan ế
và ph ng pháp lu n cho h c sinh. Nguyên nhân c a v n đ đó xu t phát tươ
đâu?
Gi i pháp đ h n ch nh ng tiêu c c trên, giúp môn GDCD trong nhà ế
tr ng ngày càng l y l i v trí c a mình và làm tròn trách nhi m c a chính bườ
môn. Đây cũng chính là tâm huy t và trăn tr c a b n thân đang tr c ti p gi ngế ế
d y b môn này. Chính vì v y tôi ch n n i dung: T o h ng thú h c t p và
gi ng d y trong môn Giáo d c công dân l p 9 các tr ng THCS hi n nay.” ườ
làm đ tài sáng ki n kinh nghi m c a mình. ế
1.2. Đi m m i c a đ tài
Qua vi c tìm hi u th c tr ng h ng thú h c t p các n i dung tích h p
trong b môn GDCD c a h c sinh l p 9 THCS, đ tài tìm ra nguyên nhân
và m nh d n đ xu t m t s gi i pháp nh m nâng cao h ng thú h c t p n i
dung tích h p cho h c sinh.
Đ tài có m t s nhi m v sau:
- 1 -
1. Làm rõ các v n đ lý lu n v h ng thú h c t p.
2. Đ xu t, ki n ngh các gi i pháp nh m nâng cao h ng thú h c t p cho ế
h c sinh
2.Ph n n i dung
2.1. Th c tr ng c a v n đ
2.1.1. Thu n l i .
Trong nh ng năm v a qua, đc s quan tâm c a Ban giám hi u, nhà ượ
tr ng đã không ng ng đu t c s v t ch t, trang thi t b ph c v công tácườ ư ơ ế
gi ng d y và h c t p. Đây chính là s thu n l i h t s c c b n và quan tr ng ế ơ
đu tiên, góp ph n cho công tác gi ng d y chung c a nhà tr ng cũng nh ườ ư
gi ng d y b môn Giáo d c công dân.
Nhà tr ng luôn t o m i thu n l i đ các cán b giáo viên đc tham giaườ ượ
đy đ t t c các bu i t p hu n nâng cao chuyên môn nghi p v cho m i giáo
viên nói chung và b môn Giáo d c công dân nói riêng.
Bên c nh đó Ban giám hi u nhà tr ng không ng ng đng viên, khuy n ườ ế
khích th y cô giáo v ng tâm và ngày càng yêu ngh h n. Đi u đó đã t ng b c ơ ướ
khích l nh ng ho t đng gi ng d y và h c t p c a cán b giáo viên.
M t khác đi t ng gi ng d y là h c sinh THCS, các em đã b t đu có ượ
nh ng bi n đi tâm sinh lý và tính hi u đng c a l a tu i vì v y chúng ta c n ế ế
có s m m d o và s ki m ch b n thân phù h p nghi p v s ph m c a ế ư
ng i nhà giáo góp ph n nâng cao ý th c trong h c t p và có thái đ nghiêm túc,ườ
coi tr ng giáo viên.
Qua đó th y đc nh ng thu n l i c b n, góp ph n t o nên s thành ượ ơ
công h t s c quan tr ng trong công tác gi ng d y b môn Giáo d c công dânế
trong nhà tr ng hi n nay.ườ
2.1.2. Khó khăn
B môn giáo d c công dân trong suy nghĩ c a không ít giáo viên và h c
sinh là b môn h c ph , vì th nó tác đng không nh đn suy nghĩ và hành ế ế
đng c a các em h c sinh. Đi u này nh h ng không nh đn s h ng thú, ưở ế
yêu thích b môn.
- 2 -
Trong nh ng năm tr l i đây, b môn Giáo d c công dân ngoài v trí vai
trò và nhi m v c a chính b n thân b môn, thì còn ph i đm nh n thêm v trí
tích h p c a m t s n i dung khác. Đi u này tác đng r t l n đn chính n i ế
dung c a môn h c và t o cho giáo viên s phân chia, cân đi r t khó, n u không ế
làm ch đc ki n th c thì s d d n đn “chuyên tâm” v n đ tích h p đó. ượ ế ế
Bên c nh đó, tài li u ph c v công tác gi ng d y dành cho b môn Giáo
d c công dân không ph i là nhi u. Ngoài nh ng tài li u sách giáo khoa, sách giáo
viên, chu n ki n th c ra thì r t khó tìm đc m t s tài li u hay ph c v cho ế ượ
công tác gi ng d y. Đa s các giáo viên ph i t tìm tòi đ t o nên cho mình kho
t li u ph c v công tác gi ng d y. Đây cũng chính là m t trong nh ng khóư
khăn tác đng không nh đn n i dung và ch t l ng ti t d y c a giáo viên. ế ượ ế
T t c nh ng v n đ đó nó tác đng r t l n đn s hình thành h ng thú h c t p ế
c a m i h c sinh và tác đng đn quá trình gi ng d y c a giáo viên trong nhà ế
tr ng hi n nay.ườ
Thông qua n i dung phi u câu h i đi u tra v h ng thú h c t p dành cho ế
các em h c sinh tr c khi áp d ng các ph ng pháp v t o h ng thú cho h c ướ ươ
sinh trong h c t p, k t qu kh o sát nh sau: ế ư
Câu h i 1: Em có c m th y h ng thú trong h c t p môn Giáo d c công dân
không?
a. Có.
b. Không.
c. Không quan tâm.
K t qu : ế
A.CóB.Không C.Không quan tâm.
13% 77% 10%
Câu 2: Em nh n th c nh th nào v t m quan tr ng c a môn Giáo d c công ư ế
dân ?
a. Môn h c bình th ng, nên không quan tâm v vai trò c a nó. ườ
b. Môn h c ph nên vai trò c a nó không quan tr ng.
c. Môn h c có vai trò quan tr ng trong ch ng trình. ươ
- 3 -
K t qu :ế
A B C
28% 54% 18%
Câu h i 3: V nhà em có hay h c bài c và đc tr c bài m i môn Giáo d c ướ
công dân không ?
a. R t ít.
b. Th nh tho ng.
c. Th ng xuyên .ườ
K t qu :ế
A B C
50% 36% 14%
Qua k t qu đi u tra th c t các em h c sinh kh i 9 v v n đ h ng thúế ế
h c t p môn Giáo d c công dân nhà tr ng hi n nay cho th y đây là m t ườ
th c tr ng đáng bu n v h ng thú đi v i môn h c. Qua đó đt ra v n đ
c n nâng cao ý th c h c t p và h ng thú cho h c sinh đi v i b môn giáo
d c công hi n nay.
2.1.3. Nh ng nguyên nhân c b n nh h ng đn h ng thú h c t p c a ơ ưở ế
h c sinh.
V trí và vai trò c a b môn GDCD hi n nay ch a đc coi tr ng ư ượ
đi u nay có tác đng l n đn thái đ h c t p c a h c sinh và tâm lý gi ng ế
d y c a giáo viên. Đi u này nh h ng r t l n đn h ng thú h c t p môn ưở ế
GDCD. B i xu t phát t nh n th c sai l ch c a h c sinh v môn này s
làm cho các em không chú tr ng, đu t h c t p mà ch là h c cho qua, h c ư
bài ki u đi phó. Bên c nh đó giáo viên cũng ch a chú tr ng đu t nhi u ư ư
cho m i gi gi ng.
B môn GDCD đã ph i “gánh” thêm quá nhi u n i dung tích h p khác,
nh : Giáo d c gi i tính, s c kh e sinh s n, k ho ch hóa gia đình, k năngư ế
s ng, b o v môi tr ng, giáo d c pháp lu t, giáo d c phòng ch ng tham ườ
nhũng …Vì th , nhi u giáo viên cho bi t vi c gi ng ế ế d y nhi u lúc r t n ng
tính hình th c. M i tu n, ch có m t ti t GDCD trong khi ch ng trình l ng ế ươ
ghép thì d y khi bài nào đó có n i dung t ng t ho c liên quan. ươ
- 4 -
Qua nh ng nguyên nhân c b n nh trên đã tác đng r t l n đn ho t đng ơ ư ế
gi ng d y và h c t p c a h c sinh. Giáo viên có tâm lý “d y cho xong nghĩa v
và ch a đu t nhi u cho chuyên môn đi u này tác đng r t l n đn h ng thúư ư ế
h c t p c a h c sinh . D n đn h c sinh xu t hi n tâm lý h c t p đi phó, ế
không thích h c và mang tính ép bu c . T đó nó l i ti p t c tác đng đn ế ế giáo
viên khi th y tâm lý h c sinh không h ng thú h c, c nh v y gi a giáo viên và ư
h c sinh t t o ra nh ng rào c n, càng làm cho vi c h c t p và gi ng d y b
môn GDCD ngày càng m t d n v trí và vai trò c a nó.
2.2. Nh ng gi i pháp c b n nh m t o h ng thú và phát huy tính tích c c, ơ
ch đng c a h c sinh trong h c t p.
2.2.1. Đi m i ph ng pháp d y h c nh m t o h ng thú và phát huy tính ươ
tích c c, ch đng c a h c sinh.
Đi m i ph ng pháp d y h c đi v i b môn GDCD đang đc xem là ươ ượ
v n đ c p thi t hi n nay. Đa s các giáo viên đang tr c ti p gi ng d y b môn ế ế
GDCD đu th y đc vai trò, v trí h t s c quan tr ng c a b môn GDCD và ượ ế
đang t ng b c thay đi ph ng pháp nh m t o h ng thú cho h c sinh. Tuy ướ ươ
nhiên xu t phát t th c t do nhi u s tác đng và góc đ khác nhau, b môn ế
GDCD v n đc xem là môn h c ph , khô khan, tr u t ng. Đa s giáo viên ượ ượ
gi ng d y b môn GDCD v n còn ch y u s d ng ph ng pháp truy n th ng ế ươ
đc chép, d y h c ch y u m t chi u vì th t o tâm lý nhàm chán cho h c sinh. ế ế
V y đ môn GDCD th c s phát huy hi u qu vai trò c a mình, m i giáo viên
ph i th y đc đi m i ph ng pháp d y h c l y ng i h c làm trung tâm có ý ượ ươ ườ
nghĩa h t s c quan tr ng.ế
S thành công c a m i ti t d y nh th nào, y u t có tính quy t đnh là ế ư ế ế ế
giáo viên. Ng i d n d t và xây d ng các ho t đng đ cu n hút, lôi cu n, t oườ
h ng thú cho h c sinh trong m i gi gi ng. Vì th ng i giáo viên đc xem ế ườ ượ
nh “t ng đo di n” các ho t đng chính t ch t l c n i dung trong sách giáoư
khoa nh th nào, l a ch n ví d sao cho phù h p, s d ng và l a ch n nh ngư ế
ph ng pháp nào là ch đo, t ch c ti t h c th nào nh m cu n hút nh t sươ ế ế
ho t đng tích c c c a m i h c sinh.
Trong m i gi h c môn GDCD h c sinh ph i đc cu n hút, lôi cu n vào ượ
các ho t đng t ch c c a giáo viên và cũng chính nh ng n i dung đó m i h c
sinh đu làm ch các ho t đng m t cách tích c c. T đó t o c h i cho h c ơ
sinh t th hi n nh ng năng l c, kh năng c a b n thân mình, khai thác t i đa
kinh nghi m s ng c a h c sinh, t đó giúp các em th hi n rõ và th ng th n
quan ni m s ng c a mình nh th nào thông qua n i dung bài h c. ư ế
- 5 -