Sáng kiến kinh nghiệm THCS: Cách tổ chức cho học sinh thực hành vận dụng kiến thức Địa lí 6 bằng thực nghiệm tại địa phương

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

Ụ Ụ M C L C

1 MỤC LỤC .....................................................................................................................................

2 PHẦN THỨ NHẤT : MỞ ĐẦU ......................................................................................................

2 I. Đặt vấn đề : ...........................................................................................................................

3 II. Mục đích nghiên cứu : ..........................................................................................................

PHẦN THỨ HAI : GIẢI QUYẾT VẤN ĐỀ

3 ......................................................................................

3 I. Cơ sở lí luận của vấn đề: .......................................................................................................

4 II. Thực trạng vấn đề: ................................................................................................................

6 III. Các giải pháp đã tiến hành để giải quyết vấn đề: ................................................................

6 1. Một số nội dung cơ bản ....................................................................................................

8 2. Cách tổ chức các hoạt động: .............................................................................................

14 IV. Tính mới của giải pháp: ....................................................................................................

15 V. Hiệu quả của sáng kiến kinh nghiệm: .................................................................................

PHẦN THỨ 3: KẾT LUẬN, KIẾN NGHỊ

16 ......................................................................................

16 I. Kết luận: ..............................................................................................................................

16 II. Kiến nghị: ............................................................................................................................

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 1

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

Ở Ầ Ứ Ầ Ấ PH N TH NH T : M Đ U

ề ặ ấ

ớ ể ừ ệ ổ Trong nh ng năm v a qua, vi c đ i m i ph

I. Đ t v n đ : ữ ị ể

ượ ướ ầ

ươ ậ i các tr

ấ

ằ ự ậ ự ư ạ

ế ậ ế ậ ộ i hình thành ki n th c; h

ữ ế ọ

ng pháp d y h c tích c c trong th c ti n còn ch a th ứ ễ ề ả ế t nh m "truy n t ứ ừ ủ ế ế ế

ứ ế ạ ươ ọ ng pháp d y h c và ki m tra ộ ượ ự ủ ọ đánh giá theo đ nh h ng phát tri n năng l c c a h c sinh đã đ c B , Ngành và ị ệ ế ề ấ c trang b lí lu n v các các c p quan tâm. H u h t giáo viên hi n nay đã đ ự ườ ạ ạ ậ ạ ọ ph ng ng pháp và kĩ thu t d y h c tích c c trong quá trình đào t o t ệ ồ ưỡ ư ư ạ ng, t p hu n h ng năm. Tuy nhiên, vi c s ph m cũng nh quá trình b i d ườ ươ ễ ọ ệ ự ng th c hi n các ph ị ả Vi c trình bày ki n th c trong sách giáo khoa theo đ nh ệ ư ệ xuyên và ch a hi u qu . ặ ướ ả ề ậ ứ ình ng n i dung, n ng v l p lu n, suy lu n, di n gi h ứ ạ ằ ớ ủ ế i" h t nh ng gì th c d y h c ch y u trên l p theo t ng bài/ti ự ượ t trong sách giáo khoa, ch y u là "hình thành ki n th c", ít th c hành, c vi đ ậ ụ v n d ng ki n th c.

ụ ổ Hi n nay, giáo d c trong nhà tr

ả ệ ạ ứ ế ổ

ệ ủ ụ ắ ộ ớ ộ ụ ố ồ ạ ở ệ ườ vi c i ớ ổ gi ng d y ki n th c ph thông thông th ng đ i m i giáo d c toàn di n c a B , Ngành Giáo d c còn đi đôi v i vi c hình thành kĩ năng s ng, giáo d c g n v i c ng đ ng và th c t ừ ng ph thông không còn d ng l ướ ườ ng mà cùng v i đ nh h ụ ệ ự ế ạ ị ng. t ớ ị ớ ươ i đ a ph

ổ ệ ụ ự ể ừ ươ ch c chuy n t

ế ế ườ ọ i h c, nghĩa là t

ướ ự ủ ế Giáo d c ph thông n ậ ụ ế ỗ

ọ ự ả ụ ế ề ọ ề ệ

ể ả ươ ụ ặ ệ ế ạ

ọ ấ ồ ờ

ế ậ ả ụ ả ể ự ế ớ

ướ ng trình c ta đang th c hi n b ừ ậ ộ giáo d c ti p c n n i dung sang ti p c n năng l c c a ng ệ ọ ọ ượ ỗ c cái gì đ n ch quan tâm h c sinh làm ch quan tâm đ n vi c h c sinh h c đ ệ ấ ị ượ ả ọ ệ ượ c đi u đó, nh t đ nh ph i th c hi n c cái gì qua vi c h c. Đ đ m b o đ đ ứ ạ ề ể ừ ng pháp d y h c n ng v truy n th ki n th c ph thành công vi c chuy n t ứ ỹ ậ sang d y cách h c, cách v n d ng ki n th c, rèn luy n k năng, hình thành năng ụ ừ ể ự l c và ph m ch t; đ ng th i ph i chuy n cách đánh giá k t qu giáo d c t ặ ứ n ng v ki m tra trí nh sang ki m tra, đánh giá năng l c v n d ng ki n th c ả gi ẩ ề ể ề ế ấ i quy t v n đ .

ị ề ng trình Đ a lí 6 là phân môn có nhi u khái ni m tr u t

ừ ượ ộ ưở ỏ i, đòi h i trí t ng t

ờ ự ễ ả

ả ớ ề ạ ớ ỡ ươ Ch ả ằ ễ i b ng l di n gi ế ậ ượ đ đó h c sinh l p 6 l ệ ng, khó ề ượ ng phong phú, có nhi u n i dung các em ư ế ư ế ế i nh th nào. Trong khi t ph i di n gi c ti p c n tr c ti p nh ng không bi ỡ ấ ể ố ượ ữ ọ ng m i chuy n c p, còn nhi u b ng , i là nh ng đ i t

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 2

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ề ế ứ ế ọ ế ậ ớ ng ti

ậ ự

ọ ả ụ ế ề

ấ ệ ế ầ ng trình giáo viên c n có bi n pháp đ giúp h c sinh v n d ng và gi

ươ ế ể ọ ề ề ấ

ụ ứ ế ậ ằ ị ờ ượ ệ t h c trên l p không vi c ti p c n ki n th c còn nhi u khó khăn. Th i l ể ậ ộ ể ọ ủ ờ đ th i gian cho các em th c hành. Vì v y, đ h c sinh có th v n d ng n i ế ậ ố ự ượ c ti p c n tr c ti p, cu i i quy t các v n đ mà các em đ dung bài h c vào gi ả ụ ậ ọ ch i ổ ứ ọ “Cách t quy t các v n đ đó. Đây chính là lí do tôi ch n đ tài ch c cho h c ạ ị ệ ự i đ a

sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t ph ự ngươ ”

ụ II. M c đích nghiên c u :

ứ ộ ố ộ ạ ươ

Khái quát l

i m t s n i dung c b n trong ch

ướ ả ọ ớ ị ng trình đ a lí l p 6. ế i quy t

ự ự ễ ệ ố ẫ ề ự ấ ớ ọ ả H ng d n h c sinh th c hành tr i nghi m v n d ng lí thuy t vào gi các v n đ ngoài th c ti n. Th c hi n t ơ ả ế ụ ậ ệ ắ “H c đi đôi v i hành” t nguyên t c

ự ệ ơ ừ ượ ọ ng mà h c

ả ằ Làm rõ h n, lí gi ố ượ ọ ươ c h c trong su t ch ộ ố ễ i b ng th c ti n m t s khái ni m tr u t ớ ị ng trình đ a lí l p 6. sinh đ

ệ ọ ệ ả ng th c ho t đ ng nhóm có hi u qu , tăng

ả ậ ươ ế Rèn luy n cho h c sinh ph ng kh năng quan sát, nh n bi t và gi ạ ộ ứ ề ế ấ ả i quy t v n đ . ườ c

ự ụ ị ụ ấ ồ ươ ổ ớ ng trong đ i m i

ệ ố ạ t nh t m c tiêu l ng ghép giáo d c đ a ph ọ ươ

Th c hi n t ng pháp d y h c.

ệ ố Rèn luy n các kĩ năng s ng, kĩ năng quan sát, phân tích, liên h th c t ệ ự ế .

ể ả ử ứ ụ duy logic, x lí thông tin, ng d ng đ gi ế i quy t

Hình thành năng l c t ề ự ự ư ộ ố ệ ượ ấ v n đ , d đoán m t s hi n t ng...

ữ ọ ệ ả ớ ọ C i thi n m i quan h gi a giáo viên v i h c sinh, gi a h c sinh v i h c

ệ ữ ộ ọ ậ ươ ố sinh, làm phong phú thêm n i dung, ph ớ ọ ng pháp h c t p.

Ứ Ầ Ả Ấ Ế Ề PH N TH HAI : GI I QUY T V N Đ

ơ ở ề I. C s lí lu n c a v n đ :

ự ươ ả ộ ng pháp kh o sát đi u tra là m t ph

ủ

ề ứ ủ ị ng nghiên c u c a đ a lí là các th ọ ố ọ ị ế ể ổ

ố ượ nhiên ho c kinh t xã h i theo lãnh th . Mu n h c sinh hi u đ ầ ộ ệ ủ ầ ố ậ ủ ấ ươ ậ ụ ng Th c hành v n d ng hay ph ể ệ ạ ặ pháp đ c thù c a vi c d y h c đ a lí vì đ i t ượ ặ ợ ự ổ c t ng h p t ả các thành ph n và các m i quan h c a các thành ph n đó thì giáo viên ph i

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 3

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ị ơ ộ ẫ ứ ổ ụ ể ng d n các em nghiên c u trên m t lãnh th c th đ a ph

ố ươ

ươ ằ ế ầ ủ

ầ ườ ầ ng kinh t ả ọ ậ ự ng t ữ ươ ng n i các em ả ề ng pháp này nh m kh o sát đi u tra các thành ậ ộ ở ị đ a ph xã h i ng. Vì v y, ứ ờ ồ ch c, ườ ổ i t

ợ ẫ nhiên, môi tr ộ ự

ế ả ớ ị

ướ h đang sinh s ng và h c t p. Ph ườ ph n c a môi tr ề giáo viên c n đ ra nh ng n i dung c n kh o sát, đ ng th i là ng ệ ướ ọ ng d n, g i ý h c sinh th c hi n. h ươ ộ Ngh quy t H i ngh Trung ế ụ ổ ạ

ệ ạ

ề ổ ạ ủ ộ ề ặ ắ i h c; kh c ph c l

ụ ế ọ

ứ ủ ậ i h c t

ườ ọ ạ ậ ớ ứ ọ ậ ạ ổ h c ch y u trên l p sang t

ệ ng 8 khóa XI v đ i m i căn b n, toàn di n ạ ươ ẽ ớ ng pháp d y và ậ ụ ạ ự ng hi n đ i; phát huy tính tích c c, ch đ ng, sáng t o và v n d ng ề ộ ụ ố i truy n th áp đ t m t chi u, ạ ự ọ h c, t o ự ớ c p nh t và đ i m i tri th c, kĩ năng, phát tri n năng l c. ổ ứ ch c hình th c h c t p đa d ng, chú ý ứ ể ừ ọ ạ ộ ủ ế ộ ị ụ ề v giáo d c và đào t o nêu rõ: ti p t c đ i m i m nh m ph ọ ướ h c theo h ứ ế ki n th c, kĩ năng c a ng ớ ghi nh máy móc. T p trung d y cách h c, cách nghĩ, khuy n khích t ể ơ ở ể ườ ọ ự ậ c s đ ng Chuy n t ọ ạ các ho t đ ng xã h i, ngo i khóa, nghiên c u khoa h c

ệ ươ ề

Thông qua vi c ti p xúc, tìm tòi, đi u tra th c t ọ đ a ph ệ

ọ ạ ớ c h c t

ả ậ ượ ế ể ố ớ ẽ ự ế ị ấ ng s cung c p ả ề ố ố ệ ng, khái ni m, các m i quan h nhân qu v các đ i ớ ượ ậ ế ượ c v i i l p. So sánh k t qu thu th p đ ớ ế t làm quen v i

ị ứ ứ ọ ế ể ượ ữ cho h c sinh nh ng bi u t ượ ng đ a lí mà các em đã đ t ế ki n th c lí thuy t đ đ i chi u, tìm ra cái m i cho mình, t p d nghiên c u khoa h c.

ạ ể ệ

ụ

ấ ướ ng, đ t n

ấ ể ườ ươ ệ ả ạ ể ả ở ị ườ ươ ể ọ ề ng pháp này t o đi u ki n đ h c sinh tìm hi u rõ th c t Ph ậ ợ ươ ng (thu n l ph i, khó khăn) đây là cách th c t ươ ề v tình yêu quê h làm gì đó đ b o v , c i t o môi tr ự ế ị đ a t nh t đ giáo d c cho các em ố ng xung quanh và mu n ng. ứ ố ế c, quan tâm đ n môi tr ố đ a ph ng s ng

ấ ự

ấ ữ

ế ấ

ọ ộ ả ư ị ọ

ư ị ấ

ậ ế ế ặ ộ

ề ạ II. Th c tr ng v n đ : ứ ị ươ ấ ng trình đ a lí 6 c p THCS cung c p cho h c sinh nh ng ki n th c ủ ậ ạ ươ ự ng nh Trái Đ t Các v n đ ng c a Trái Đ t, cách nhiên đ i c ầ ộ ị ị ồ ướ ng trên b n đ ; Các thành ph n ủ ấ t, khí h u, sông ngòi, đ t đai, sinh ự ượ ấ ả c ti p c n tr c ti p ho c gián ề ơ ư ể ứ ượ ả Ch ấ ề ị v đ a lí t ươ ứ ng h th c xác đ nh t a đ đ a lí, xác đ nh ph ờ ế ự nhiên c a Trái Đ t nh : đ a hình, th i ti t ề ậ v t....T t c các n i dung đó h c sinh đ u đ ế ti p nh ng đ ch ng minh đ ậ ọ c nó thì không h đ n gi n.

ế ọ ượ ự ọ ng các ti t h c không cho phép h c sinh đ

Th i l ệ ờ ầ ể ạ ư ỉ ề ờ ượ c th c hành nhi u, ộ ự t là th c hành ngoài tr i g n nh không có, giáo viên ch có th d y n i ặ đ c bi

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 4

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ọ ụ ế ợ ụ ự

ự ế ấ ng l

ạ ươ ượ ả i là các v n đ x y ra ngoài th c t ấ ề ệ

ứ ọ

ị ể ắ ự ươ ọ ố ầ ượ ự ả ậ ớ

ạ ng pháp gi ng d y vì h c sinh ít đ ớ ế ệ ượ ượ ộ ọ ọ c các n i dung mình đã h c v i các hi n t

ớ ọ dung bài h c và k t h p cho h c sinh quan sát các d ng c th c hành trên l p. ộ ề ả ạ Trong khi đó, n i dung đ a lí đ i c . Vì ự ự ủ ấ ấ ậ c b n ch t th c s c a v n đ . Vi c rèn các kĩ v y h c sinh r t khó đ n m đ ư c cho năng s ng, kĩ năng th c hành, quan sát cho h c sinh còn ch a đáp ng đ ế ượ ổ c ti p c n tr c ti p, yêu c u đ i m i ph ả ng x y ra không hình dung ra đ ự ế . ngoài th c t

ế ả ị ế Sau khi k t thúc ch

ươ ố ọ ườ ế ố ổ ng trình Đ a lí 6, tôi đã ti n hành kh o sát th c t ệ ng THCS Tô Hi u, k t qu nh ự ế ư ả

ọ h c sinh kh i 6 (t ng s h c sinh 210 em )tr sau:

ế

ế t ổ N iộ dung

Th iờ đi m ể

Bi t cách đo tính kho ngả cách ngoài ự ị th c đ a tế Bi ề v lí thuy tế 120

tế Bi th cự hi nệ 30

ế cách Bi t đ nhị xác ngươ ph ướ h ng tế Bi ề v lí thuy tế 155

tế Bi th cự hi nệ 25

ệ ế Bi t t đo nhi ộ đ , đánh giá tình hình th iờ tế ti tế Bi ề v lí thuy tế 163

tế Bi th cự hi nệ 32

ượ ế Bi t c đ ể ặ đ c đi m ấ ở ị ớ đ a l p đ t ngươ ph tế Bi ề v lí thuy tế 187

tế Bi th cự hi nệ 35

Bi đánh giá t ng quát ủ ự nhiên c a t ươ ị ng đ a ph tế tế Bi Bi th cự ề v lí hi nệ thuy tế 35 145

57,1

14,2

73,8

11,9

77,6

15,2

89,0

16,7

69,0

29,7

Số ngượ l ệ T ỉ %

ắ ế

ọ ượ các l p ch n, tuy nhiên s l ứ ề ặ ế ươ c ki n th c v m t lí thuy t t ế ố ượ ng h c sinh bi ố ng đ i cao, ậ ụ t v n d ng Nhậ n xét

ấ ọ ố ượ ng h c sinh n m đ S l ọ ớ ở ệ ặ t là đ c bi ấ ự ế còn r t th p vào th c t

ớ ượ

ế ậ ả ủ ệ c m i quan h nhân qu c a ộ ạ i

ế ọ ậ Khi h c t p trên l p, các em ch a hình dung ra đ ư ấ ế ố ự t các y u t nhiên nh : đ t, n ả ầ ươ ị đ a ph ư ướ i pháp mang tính thi ố ể c, khí h u... trong phát tri n kinh t xã h i t ự ơ t th c h n. ng... Do đó c n có gi

ể ự ệ ượ ữ ữ ề ầ ả ầ Đ th c hi n đ ả c nh ng đi u trên, c n đ m b o nh ng yêu c u sau:

ự ụ ệ ầ ộ ọ ị

Xác đ nh rõ m c tiêu, n i dung c n h c sinh th c hi n.

ả ả ươ ạ ộ ọ ớ Đ m b o ch ng trình, n i dung d y h c trên l p.

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 5

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ệ

ế

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ự ẩ ị ưỡ ụ ề

Giáo viên có s chu n b kĩ l

ứ ụ ự ng v : các d ng c th c hành, cách th c

ế ẫ ể ti n hành, các bi u m u báo cáo...

ọ ầ ạ ệ ứ ế i các khái ni m, cách th c ti n hành trên lí thuy t đ ế ể

H c sinh c n ôn l làm minh ch ng.ứ

ả ề

III. Các gi ộ ể ả ế i pháp đã ti n hành đ gi ớ ầ ớ ị N i dung ch

ủ ề ấ ng v các thành ph n t

ế ệ

ạ ộ ế ợ ự ạ ứ ọ

ệ ạ ế ấ i quy t v n đ : ươ ể ươ ng trình đ a lí l p 6 có th chia thành 2 ph n l n là ch ng ộ ầ ự ươ ậ ấ ề v Trái Đ t Các v n đ ng c a Trái Đ t và ch nhiên ờ ươ ấ ủ t dành cho th c nghi m ngoài tr i ng trình không có ti c a Trái Đ t. Vì ch ả ể ổ nên giáo viên có th t ch c cho h c sinh ho t đ ng ngo i khóa k t h p tr i nghi m sáng t o.

ơ ả 1. M t s n i dung c b n

ự ị ả ả ả ị ộ ố ộ ồ ế Đo tính kho ng cách trên th c đ a – xác đ nh kho ng cách trên b n đ n u

ế ỉ ệ ả bi t t l ồ b n đ .

ị ươ ướ Các cách xác đ nh ph ng h ng khi có la bàn, khi không có la bàn.

ể ặ ị ạ ị ươ

Đ c đi m đ a hình t

i đ a ph ng.

ệ ế ệ ộ ạ ị ươ ử ụ Cách s d ng nhi t k đo nhi t đ không khí t i đ a ph ng.

ế ố ủ ờ ế ể ậ ị

Cách quan sát các y u t

c a th i ti ặ t, nh n đ nh đ c đi m th i ti ờ ế ạ i t t

ể ệ ờ ự th i đi m th c nghi m.

ặ ổ ưỡ ủ ị ị ử ụ ể ể Đ c đi m th nh ng c a đ a ph ọ ng giá tr s d ng ( Có th cho h c

ệ ẫ ấ ộ ươ ầ ấ ể sinh đào m t ph u di n đ t đ quan sát t ng đ t mùn ).

ậ ủ ị ề ươ

Đánh giá v sinh v t c a đ a ph

ng.

ề ố ệ ủ ế ố ự ớ t nhiên t ể i phát tri n kinh t ế ở

ổ T ng quan v m i quan h c a các y u t ươ ng. ị đ a ph

ộ ệ ng trình t

ọ ầ ọ ọ ờ

ự ệ ể ạ ị

ẩ ị ề ớ ư

ế ộ ố ộ ự ể ế ệ ị ự giáo viên c n cho h c sinh th i gian chu n b tr ượ đ cách ti n hành mà các em đ ươ m t s n i dung trong ch ố ươ ừ ầ Vì các n i dung th c nghi m xuyên su t ch đ u năm h c nên ộ ị ướ ư c, đ a ra các n i dung h c sinh ẩ ế ắ c th c nghi m đ các em chu n b v lí thuy t n m l i các đ nh nghĩa, các ậ ạ ượ ọ ể i c h c trên l p. Đây cũng có th coi nh ôn t p l ầ ng trình. Đ a đi m ti n hành th c nghi m không c n

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 6

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ầ ườ ộ ườ ọ ng h c hay m t v n cây

ườ ể quá xa, quá c u kì, có th ngay trong khuôn viên tr ầ g n tr ng...

ầ ể ự ạ ộ

ươ ố ọ ộ

ấ ư ộ ầ ầ ậ ủ

ươ ổ ọ

ể ế ố ề ổ ứ ộ ầ ươ ả ờ ố ọ

ệ ớ ủ Ho t đ ng th c nghi m có th chia ra làm 2 l n v i 2 ph n chính c a ộ ầ ủ ấ ch ng trình nh trên, m t l n vào cu i h c kì I ( Trái Đ t Các v n đ ng c a ấ ố ọ ầ ự Trái Đ t), m t l n vào cu i h c ki II ( Các thành ph n t nhiên c a Trái Đ t); ầ ợ ng trình cũng có th ti n hành t ng h p1 l n sau khi h c sinh hoàn thành ch ể ọ ấ ế đ n bài cu i cùng. Tuy nhiên, đ h c sinh có cái nhìn khái quát nh t và không ố ch c m t l n vào cu i năm h c kh thi ng án t t n quá nhi u th i gian thì ph h n.ơ

ự ướ ữ ầ Tr c khi ti n hành th c nghi m giáo viên c n nêu rõ nh ng yêu c u c

ế ầ ệ ự ứ ị

ệ ả ộ

ự ổ ố ớ ọ ệ ể ả ẫ ự ệ ầ ẫ ằ

ụ ầ ề ệ ể th mà các em c n làm, cách th c th c hi n, chia nhóm và các quy đ nh v vi c ể ụ ấ ch p hành n i quy bu i th c nghi m đ đ m b o an toàn. Giáo viên có th c ể th hóa yêu c u đ i v i h c sinh b ng m u báo cáo th c nghi m. M u tham kh o:ả

Ạ Ộ

Ạ Ị

Ự

Ả

Ệ

Ế

Ị

ƯƠ

BÁO CÁO K T QU HO T Đ NG TH C NGHI M Đ A LÍ 6 T I Đ A PH

NG

ụ ụ ự ế ồ Ộ ộ ế Cách ti n hành ả K t qu Nhóm: ……. G m các thành viên: N I DUNG BÁO CÁO: N i dung

D ng c th c nghi mệ

ị ươ ng

1. Cách xác đ nh ph ự ế ướ ng ngoài th c t h

ọ

ả

ồ ề ọ b n đ là

ư 2. Cách đo tính kho ng ả cách chi u ngang, d c dãy ồ phòng h c trên b n đ ế ỉ ệ ả n u t l 1/10000 ể ặ ị 3. Đ c đi m đ a hình ế ệ ủ ể 4. Bi u hi n c a các y u ể ờ ố ờ ế ạ i th i đi m t t th i ti t ệ ộ ệ ự th c nghi m: nhi t đ , gió, mây, m a….

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 7

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ệ

ế

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ặ ặ

ổ ưỡ ể 5. Đ c đi m th nh ậ ể 6. Đ c đi m sinh v t ề ổ 7. Đánh giá t ng quát v ươ ạ ị ự ng: nhiên t t i đ a ph ậ ợ ữ i, khó khăn nh ng thu n l ế ể ố ớ đ i v i phát tri n kinh t xã h i:ộ

ổ ứ ạ ộ 2. Cách t ch c các ho t đ ng:

ự ị ả ả ị 2.1. Đo tính kho ng cách trên th c đ a – xác đ nh kho ng cách trên b n đ ồ

ế ỉ ệ ả ế n u bi t t l ả ồ b n đ :

ị ướ ẩ Chu n b : Th c dây dài.

ệ ể ạ ị

ự ự ồ

ườ ể ả ả ọ Th c hi n : H c sinh có th đo đ c 2 hay nhi u v trí trong khuôn viên nhà ỉ ệ ả ị b n đ mà giáo viên yêu c u đ tính ra kho ng cách các đ a ng, d a vào t l ượ ạ ồ ả trên b n đ . c. l ề ể ế i k t qu ầ Ghi chép tr đi m đó đo đ

ườ ệ ả ọ ộ ọ Hình1. H c sinh tr ề ng Tô Hi u đo kho ng chi u dài, r ng dãy phòng h c.

ị ươ ướ 2.2. Các cách xác đ nh ph ng h ng khi có la bàn, khi không có la bàn:

ụ ẩ ị ụ Khi có la bàn: Chu n b d ng c : La bàn ( 4 Cái)

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 8

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ệ

ế

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ộ ố ọ ệ ể + Giáo viên có th cho m t s h c sinh bi

ự ế t cách làm th c hi n tr ọ ầ ế

ả ề ượ ử ụ ồ ể ế ệ ướ c, quan ự ạ sát, đánh giá k t qu là đúng hay sai r i yêu c u nh ng h c sinh còn l i th c ỗ hi n theo. M i em đ u đ c s d ng đ bi ữ t cách làm.

ử ụ ọ ọ Hình2. H c sinh h c cách s d ng la bàn.

ầ ọ

Khi không có la bàn: Yêu c u h c sinh quan sát xung quanh và tìm cách xác ượ ậ ư ươ ế ả ướ ọ ng n u không có la bàn: h c sinh th o lu n đ a ra gi

c ph ế ự ướ ặ ờ ướ ị đ nh đ ng h pháp và ti n hành quan sát ( d a vào h ọ ng M t Tr i m c và tìm các h ả i ng).

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 9

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ọ ọ ị ươ ướ ự ặ ờ Hình3. H c sinh h c cách xác đ nh ph ng h ng d a vào M t Tr i.

ướ ồ c các h ể ử ng r i thì các em có th s

ặ ế ạ ướ ể ố ị ế ự (Khi d a vào h ụ d ng la bàn đ đ i chi u l ờ ượ ng M t Tr i xác đ nh đ ả i xem k t qu có đúng hay không).

ờ ế ạ ể ự ệ ể ờ 2.3. Tìm hi u tình hình th i ti t t i th i đi m th c nghi m:

ụ ệ ế ọ

ầ ắ ạ t k . Giáo viên h i cách đo nhi ướ ẫ ng d n h c sinh ọ ệ ộ t đ không khí. H c

ệ ộ t đ : D ng c s d ng: nhi ệ ế t k . Yêu c u h c sinh nh c l ự ụ ử ụ ọ ớ ụ ệ Đo nhi ọ cách đ c nhi ụ ế sinh ti n hành th c nghi m v i d ng c :

ọ ọ Hình 4. H c sinh đ c nhi ệ ế t k .

ế ươ

ề ả ầ

ạ t đ đo đ ng, có th th d đoán th i ti ủ ư ng nh : Gió, khác c a th i ti i đ a ph ượ c, h c sinh c n đánh giá v tình hình ờ i th i t trong ngày hôm đó, t

ươ ặ ự Quan sát tr c ti p các y u t ớ ế ế ợ mây...k t h p v i k t qu nhi ươ ờ ế ạ ị i đ a ph th i ti t t ờ ế ở ị ể t đi m này th i ti ế ố ờ ế ạ ị t t ệ ộ ọ ờ ế ể ử ự ả ng ta đang g p ph i khó khăn gì?... đ a ph

ổ ưỡ ể ể ươ ặ 2.4. Tìm hi u đ c đi m th nh ủ ị ng c a đ a ph ng:

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 10

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ườ

ọ ạ ấ Giáo viên cho h c sinh quan sát trong khuôn viên nhà tr ệ ở ị

ẫ ị ầ ng, các em c n ghi chép l ng d n các em xác đ nh 2 v trí có s

ị ế ấ ủ ấ ấ ươ ướ ọ ề ặ ạ

ự ặ ơ ng ho c n i th c ạ ề i v màu ự ị ệ ề ớ t v l p đ t trên b m t và cho h c sinh t o 2 h đ t nh đ quan sát, ề ớ ố ấ ế ấ ủ ấ ủ ầ ấ ấ ắ nghi m xác đ nh lo i đ t chính đ a ph ắ s c, k t c u c a đ t.... Sau đó giáo viên h ỏ ể khác bi so sánh v l p đ t trên cùng c a t ng đ t (màu s c, k t c u c a đ t ...)

ầ ấ ọ ớ i tán cây l n: H5. H c sinh quan sát các t ng đ t trên cùng

ộ ị + M t v trí d ấ ướ ướ i tán cây: ủ ớ c a l p đ t d

ấ ướ ọ ớ Hình 5. H c sinh đánh giá l p đ t d i tán cây.

ề ẫ ấ ẫ ớ Trên cùng là l p ch t mùn có màu xám th m, l n nhi u cành, lá cây,

ẩ ướ khá m t.

ướ ầ ấ ỏ

Bên d

ị i là t ng đ t th t màu đ vàng.

ở ơ ố ắ ố ộ ị + M t v trí n i tr ng v ng, không có cây c i:

ọ ớ ấ ở ị v

Hình 6. H c sinh quan sát l p đ t trí th 2:ứ

ấ ớ Không có l p ch t mùn trên

ề ặ b m t.

ấ ứ ơ

Đ t c ng và khô h n.

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 11

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ệ

ế

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ả

ế Sau khi có k t qu quan sát đ ấ ạ t v l p đ t trên cùng c a t ng đ t t ế i sao l

ậ ạ c, h c sinh ti n hành th o lu n t ệ ở ị đ a ph ỗ ự i ch s ư ậ t nh v y. ươ ng. ng

ọ ấ ạ ậ ố ớ ố ớ ượ ủ ầ ủ ự ệ ừ ệ ề ớ ề ọ ủ ớ ệ ả ủ ầ ả ự i có s khác bi khác bi ưỡ ổ Đánh giá v vai trò c a l p ph th c v t đ i v i th nh ấ T m quan tr ng c a vi c b o v r ng đ i v i tài nguyên đ t.

ặ ị ạ ị ươ ể 2.5. Đ c đi m đ a hình t i đ a ph ng:

ươ ụ i đ a ph

ươ ộ ị ể ậ ng, giáo viên có th t n d ng các phòng ng ta có

ư ế ứ ạ ị ượ ị ạ ị ể c đ a hình t Đ quan sát đ ầ ủ ọ ườ l u c a nhà tr ng và cho h c sinh quan sát quy mô r ng, xem đ a ph ơ ị ữ nh ng d ng đ a hình nào?, n i em đang đ ng đ a hình nh th nào?....

ậ ở ị ể ươ ề ặ 2.6. Đánh giá v đ c đi m sinh v t đ a ph ng:

ế ợ ọ

ầ ể ự ạ ộ ị

ầ ẩ ầ ọ

ị các d ng đ a hình đó, k tên các loài đ ng, th c v t ể t. Ph n này, giáo viên có th yêu c u h c sinh chu n b tr ả ọ ề ậ ở ị đ a ị ướ c ề ề ng và cho h c sinh đánh giá v đi u

ủ ế ở ị đ a ph ả ạ ươ ộ ố ạ ệ ươ ủ ế K t h p quan sát đ a hình, giáo viên yêu c u h c sinh quan sát và đánh giá v ậ ở ủ ự ớ l p ph th c v t ế ng mà em bi ph m t s lo i nông s n ch y u ể ủ ki n phát tri n c a các lo i nông s n ch y u đó.

ư ầ

ả ở ị đ a ph ả ệ ng : ươ ng

ươ H7. S u t m nông s n cây công nghi p, cây ăn qu , cây l th c ự

ệ ế ự

ọ

ả ủ ạ ộ

ế

ế ử ố ệ ữ

ờ Th i gian ti n hành th c nghi m ả kho ng 60’, sau khi h c sinh đã có ượ ế c k t qu c a các ho t đ ng mà đ ọ các em ti n hành, giáo viên cho h c ệ ậ sinh t p trung làm vi c theo nhóm ạ ượ ả ậ c, th o lu n các k t qu mà ề ệ ả ả ự ệ ọ ầ ấ i pháp th c hi n. Đánh giá v hi u

ả ổ trong phòng h c, x lí nh ng s li u đo đ c đ ố giáo viên yêu c u, th ng nh t đáp án và gi ệ ự qu bu i th c nghi m.

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 12

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ả ự ệ ế ọ ợ ổ H8. H c sinh t ng h p k t qu th c nghi m.

ổ ệ ự ượ ố ọ ắ

ụ ự

ỗ ủ ướ ị nhiên nh : đ a hình, đ t, n

ư ứ ả ấ ườ ệ ệ ượ c ượ c c, khi ệ ả ng, b o v tài

Bu i th c nghi m đ c coi là thành công khi đa s h c sinh n m đ ệ ớ ụ ự ứ cách th c th c hi n các thao tác v i d ng c th c hành, các em đánh giá đ ế ố ự ệ ươ ố ng h c a các y u t t m i quan h t ừ ậ ậ h u, sinh v t. T đó rèn luy n cho các em ý th c b o v môi tr nguyên thiên nhiên.

ạ ộ ộ ố ủ ế ả ọ K t qu ho t đ ng c a m t s nhóm h c sinh :

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 13

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ệ

ế

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ả IV. Tính m i c a gi

ớ ứ ữ

ệ ớ ủ ữ ọ ọ ế ể ẫ

ư ỡ

ỡ ấ ề ả ụ ả ị ươ ọ ủ ng trình đ a lí 6 c a nh ng năm h c V i nh ng hình th c d y h c ch ế ể ạ ứ ắ c, vi c h c sinh n m v ng ki n th c lí thuy t đ làm bài ki m tra v n đ t ề ự ế thì nhi u em còn b ng , loay hoay i pháp cho các v n đ x y ra

ả ệ ử ụ ự ế ươ i pháp: ạ ữ ướ tr ậ ụ ế k t qu cao, nh ng khi v n d ng vào th c t ụ ự ớ v i vi c s d ng d ng c tr c quan hay tìm ra gi ế . Sau khi ti n hành, ph trong th c t ng pháp này khác bi ệ ở ỗ ch : t

ượ ụ ự ụ ự ế ể ạ H c sinh đ c tr c ti p s d ng các d ng c tr c quan đ đo đ c và

ộ ố ộ ẳ ớ ử ụ ọ ọ ị kh ng đ nh m t s n i dung đã h c trên l p.

ượ ề ộ ự ế ả ậ ấ Các em đ ế c tr i nghiêm, ti p c n tr c ti p các v n đ m t cách khoa

ọ ơ h c h n.

ươ ế Có cái nhìn t ng quan h n v t nhiên c a đ a ph ng và bi t cách đánh

ơ ố ơ ể ưở ổ ủ ự ng c a t ủ ị ề ự ế nhiên đ i v i phát tri n kinh t . ả giá nh h

ả ơ ệ ệ Ph ệ ng pháp làm vi c nhóm có hi u qu h n khi các em phân chia nhi m

ươ ố ợ ự ệ ụ v và ph i h p th c hi n.

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 14

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

ớ ự ạ ộ

ớ ắ

ườ ệ T ch c ho t đ ng th c nghi m cho h c sinh l p 6 là con đ ế ạ ộ ọ ọ ự ớ ả ấ

ấ ụ ể ả c ti n hành t

ị ứ

ườ ể ượ ả ủ ệ ụ ọ ượ ề ệ ọ ấ ắ ng ng n nh t ể “h c đi đôi v i hành”. H c sinh n m lí thuy t trên l p có th ệ ễ i quy t các v n đ ngoài th c ti n. Qua ho t đ ng tr i nghi m ả ệ ươ ng pháp có hi u qu giúp ệ ử ụ ệ ng hi u qu c a vi c s d ng ế ự ả c tr c ti p c tr i nghi m, đ

ề ổ ứ ệ ự ọ th c hi n m c tiêu ụ ậ ế ề v n d ng đ gi ậ ạ ơ ượ i đ n v , tôi nh n th y đây là ph đã đ ế ế ọ h c sinh v n d ng ki n th c lí thuy t, tăng c ồ đ dùng d y h c, h c sinh có đi u ki n đ đ ả gi ế ậ ạ ế ấ i quy t v n đ .

ệ ệ V. Hi u qu c a sáng ki n kinh nghi m:

ụ ọ

ổ ớ ế ượ ị ng trình đ a lí l p 6 t ng THCS Tô Hi u. Tôi đã t

ọ

ạ ớ ế ả ổ c áp d ng ngay trong năm h c 2018 2019, sau khi ứ ch c ộ ng h c trong m t ư ệ ườ ố ọ i l p 6A1, t ng s h c sinh 35 em nh

ả ủ ế Sáng ki n này đã đ ươ ạ ườ hoàn thành ch i tr ệ ự ế ọ ớ cho h c sinh l p 6 ti n hành th c nghi m trong khuôn viên tr ả ụ ể ổ bu i. K t qu c th sau khi kh o sát t sau:

ế ế

N iộ dun g

tế cướ ngươ cướ

Th iờ đi mể

Bi t cách đo tính kho ngả cách ngoài ự ị th c đ a cướ Tr khi th cự nghiệ m 2

Sau khi th cự nghiệ m 30

ế cách Bi t đ nhị xác ngươ ph ướ h ng cướ Tr khi th cự nghiệ m 8

Sau khi th cự nghiệ m 35

ệ ế Bi t t đo nhi ộ đ , đánh giá tình hình th iờ ti Tr khi th cự nghiệ m 5

Sau khi th cự nghiệ m 32

ượ ế Bi t c đ ể ặ đ c đi m ấ ở ị ớ l p đ t đ a ngươ ph cướ Tr khi th cự nghiệ m 11

Sau khi th cự nghiệ m 35

t đánh giá Bi ự ổ t ng quát t ủ ị nhiên c a đ a ph Tr khi th cự nghiệ m 10

Sau khi th cự nghiệ m 35

5,7

85,7

22,8

100 14,3

91,4

31,4

100 28,6

100 Số ngượ l T ỉ ệ %

Tăng

Nh nậ xét

ứ ệ c th c hành tr i nghi m t

ả ệ ố ớ ự ả ặ ứ

ượ ọ ch c cho h c sinh đ ệ ạ ộ ề ớ ộ ạ i ữ t đ i v i nh ng ẽ

ọ ơ ệ ớ ư ậ ệ ổ Nh v y v i vi c t ươ ộ ươ ng là m t ph ng th c ho t đ ng có hi u qu , đ c bi ọ ứ ế ng h c sinh y u, không có nhi u h ng thú v i b môn. Cách làm này s ơ ượ ọ c h c sinh tham gia nhi t tình h n, yêu thích môn h c h n. ị đ a ph ố ượ đ i t thu hút đ

ạ

ế ị Ph m Th Kim Y n

Trang 15

ổ ứ

ậ ụ

ứ ị

ự

ế

ệ

ằ

ọ

ạ ị

ươ

“Cách t

ch c cho h c sinh th c hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 b ng th c nghi m t

i đ a ph

ng”

Ứ Ầ Ậ Ế Ế Ị PH N TH 3: K T LU N, KI N NGH

ế

ị ệ ươ ỉ i đ a ph

ậ I. K t lu n: ổ ứ ắ ọ ng pháp đ

ả ơ

ạ ị ự T ch c ho t đ ng th c nghi m đ a lí 6 t ộ ơ ứ ế ớ t

ươ ườ ự ầ ự ế ả ồ ạ ộ ng không ch giúp cho ứ ế ọ ể ươ h c sinh n m ki n th c m t cách khoa h c h n, mà nó còn là ph ế ề ả ọ giáo viên chuy n t i ki n th c nhanh h n. Đây là gi i pháp giúp giáo viên và h c ạ ế ọ ề ự ế ự ữ ể ố ệ nhiên t sinh có đi u ki n đ đ i chi u nh ng lí thuy t h c trên l p th c t i ạ ộ ố ớ ệ ệ ị ng. Thông qua các ho t đ ng rèn luy n cho các em s thân thi n đ i v i đ a ph ể ậ ng, s đoàn k t trong t p th và trau d i tình c m th y trò. môi tr

ệ ứ ạ ệ i hi u qu

ạ ộ ị

ố ổ ứ ố ề ị ự ế ầ ị

ứ ổ ứ ưỡ ọ ụ ị ả ứ ổ ụ ẽ ự ự ư ch c nh trên s th c s mang l Vi c áp d ng hình th c t ươ ệ ặ ả ng trình đ a lí 6. Tuy nhiên t là n i dung ch trong công tác gi ng d y đ c bi ẩ ể mu n t ng v đ a đi m ti n hành, t, giáo viên c n có s chu n b kĩ l ch c t ướ ụ ng cho h c sinh tham gia. d ng c , các hình th c t ch c và đ nh h

ị ế II. Ki n ngh : ố ớ ế ầ ạ

ế ọ ỗ

ọ ạ ộ ự ể ụ ự ụ ứ ẵ

ừ ầ ươ ườ ị ự ướ ộ ng xây d ng k ho ch th c Đ i v i giáo viên b môn: C n có đ nh h ế ươ đ u năm h c, k t thúc m i ch ng, bài có th cho h c sinh ti p ế ớ ệ ng th c ho t đ ng th c nghi m v i các d ng c có s n trong thi t ng. ệ hi n ngay t ầ ậ c n d n ph ị ủ b c a nhà tr

ầ ườ ố ớ ủ Đ i v i nhà tr

ị ầ ể ự

ố ớ ộ ọ ạ ồ ườ ố ơ ự ộ ệ ụ ự ụ ng: C n trang b đ y đ các lo i đ dùng, d ng c th c ế ệ n th c nghi m n u có ộ ọ ậ t h n n i dung h c t p b

hành, thí nghiêm đ i v i b môn, có th xây d ng v ề đi u ki n, giúp h c sinh và giáo viên hoàn thành t môn.

Trên đây là sáng ki n kinh nghi m

ủ ệ c a tôi ự ề ệ ụ ế ị

ng ượ ồ c s đóng góp ý ki n c a các đ ng chí, đ ng nghi p đ đ tài đ ự ạ ộ ứ ch c ho t đ ng th c ươ . Kính mong ệ c hoàn thi n

ồ ạ ộ ạ ệ ổ v vi c t ạ ị ậ i đ a ph hành v n d ng ki n th c đ a lí 6 qua th c nghi m t ể ề ệ ượ ự đ ụ ơ h n và mang l i hi u qu cao h n trong ho t đ ng giáo d c.

ế ứ ế ủ ả ả ơ ơ ệ Tôi xin chân thành c m n!

Ng ườ ế i vi t