Phần I. ĐẶT VẤN ĐỀ
1.1. Lý do chọn đề tài
Ngày nay, đổi mới giáo dục đã trở thành nhu cầu cấp thiết và xu thế mang
tính toàn cầu. Do đó, thực hiện các Nghị quyết của Đảng, Quốc hội và Quyết định
của Thủ tướng Chính phủ, ngày 26/12/2018, Bộ trưởng Bộ Giáo dục và Đào tạo đã
ban hành thông tư 32/2018/TT-BGDĐT công bố CT GDPT 2018 với quan điểm
bảo đảm phát triển phẩm chất và năng lực người học thông qua nội dung giáo dục
với những kiến thức, kỹ năng cơ bản, thiết thực, hiện đại; hài hoà đức, trí, thể, mỹ;
chú trọng thực hành, vận dụng kiến thức, kỹ năng đã học để giải quyết vấn đề
trong học tập và đời sống (…) thông qua các phương pháp, hình thức tổ chức giáo
dục phát huy tính chủ động và tiềm năng của mỗi HS, các phương pháp đánh giá
phù hợp với mục tiêu giáo dục và phương pháp giáo dục để đạt được mục tiêu đó.
CT GDPT 2018 ra đời trong bối cảnh CNTT và chuyển đổi số phát triển mạnh
mẽ đã dẫn tới một cuộc cách mạng trong toàn ngành giáo dục, tạo ra mô hình giáo
dục thông minh, giúp việc dạy - học, lĩnh hội kiến thức, vận dụng kiến thức trở nên
đơn giản, thuận lợi, dễ dàng hơn. Các hoạt động học tập của HS bao gồm hoạt
động khám phá vấn đề, hoạt động luyện tập và hoạt động thực hành được thực hiện
với sự hỗ trợ của thiết bị dạy học, đặc biệt là công cụ tin học và các hệ thống tự
động hoá của kỹ thuật số do GV tổ chức với nhiều kỹ thuật DHTC đã phát triển
nhiều năng lực và phẩm chất tốt đẹp ở các em.
Trong chương trình giáo dục tổng thể đó, môn Lịch sử cũng có nhiều thay
đổi, mà một trong số đó là coi trọng nội dung thực hành lịch sử, kết nối lịch sử với
thực tiễn cuộc sống. Chương trình coi thực hành là công cụ thiết thực, hiệu quả để
phát triển năng lực HS thời lượng thực hành được tăng cường và bố trí 20% cho cả
3 lớp 10,11,12; các loại hình thực hành được đa dạng hóa thông qua nhiều hình
thức tổ chức giáo dục như hoạt động nhóm, cá nhân tự học; học ở trên lớp, bảo
tàng, thực địa; học qua dự án, di sản,... Điều này phù hợp với yêu cầu đổi mới việc
dạy và học lịch sử trong bối cảnh hiện nay, phù hợp với quan điểm “học đi đôi với
hành”, “học qua làm” vốn được coi là phương châm dạy học của nền giáo dục hiện
đại. Bên cạnh nội dung phát triển tư duy người học, việc phát triển năng lực thực
hành trong dạy học có ý nghĩa rất quan trọng. Thông qua thực hành, HS được rèn
luyện các phẩm chất và năng lực cơ bản, đáp ứng mục tiêu của CT GDPT mới
đồng thời cũng là thực hiện đổi mới PPDH lịch sử; giúp các em phát huy năng lực
sáng tạo, trở thành “người đóng vai lịch sử”, hay “người làm lịch sử” để khám phá
kiến thức lịch sử, vận dụng sáng tạo kiến thức vào các tình huống học tập và thực
tiễn cuộc sống.
Sau một năm thực hiện CT GDPT 2018, cơ bản GV đã nắm vững những điểm
mới của chương trình, hiểu được ý nghĩa, tầm quan trọng của tiết dạy thực hành
lịch sử như đã đề cập ở trên; HS cũng đã quen dần với hoạt động thực hành khi học
