1
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
VẬN DỤNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO TRẠM TRONG
DẠY HỌC CHỦ ĐỀ “SÓNG CƠ VÀ GIAO THOA SÓNG”
VẬT LÍ 12 THPT
LĨNH VỰC: VẬT LÍ
2
SỞ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO NGHỆ AN
TRƢỜNG THPT ĐÔ LƢƠNG 2
SÁNG KIẾN KINH NGHIỆM
ĐỀ TÀI:
VẬN DỤNG PHƢƠNG PHÁP DẠY HỌC THEO TRẠM TRONG DẠY HỌC CHỦ ĐỀ
“SÓNG CƠ VÀ GIAO THOA SÓNG” VẬT LÍ 12 THPT
LĨNH VỰC: VẬT LÍ
Nh m t c gi :
Trần Thị Kiều Quý – SĐT: 0975.771.824
Nguyễn Thị Nhƣ Anh – SĐT: 0356.294.317
Lê Thị Mai Sƣơng – SĐT: 0968.687.886
N m th c hi n: 2021-2022
3
PHẦN I. MỞ ĐẦU
1. Lí do chọn đề tài
Hi n nay, đổi mới gi o dục đang được toàn xã hội quan tâm. Đổi mới về
phương ph p dạy học trong đổi mới gi o dục phổ thông theo hướng hi n đại; ph t
huy tính tích c c, chủ động, s ng tạo và vận dụng kiến thức; tập trung dạy c ch
học, c ch nghĩ, khuyến khích t học, tạo cơ sở để người học cập nhật và đổi mới tri
thức, kĩ n ng, ph t triển n ng l c.
Bộ Gi o dục và Đào tạo cũng đã xây d ng định hướng chung, tổng qu t về
đổi mới phương ph p dạy học các môn học thuộc chương trình gi o dục: tập trung
dạy c ch học và rèn luy n n ng l c t học, tạo cơ sở để học tập suốt đời, t cập
nhật và đổi mới tri thức, kỹ n ng, ph t triển n ng l c; khắc phục lối truyền thụ p
đặt một chiều, ghi nhớ m y m c; vận dụng c c phương ph p, kỹ thuật dạy học một
c ch linh hoạt, s ng tạo, phù hợp với mục tiêu, nội dung gi o dục, đối tượng học
sinh và điều ki n cụ thể của mỗi trường.
Chương trình gi o dục phổ thông mới được xây d ng theo định hướng tiếp
cận n ng l c, phù hợp với xu thế ph t triển chương trình của c c nước tiên tiến,
nhằm “ tạo chuyển biến c n b n, toàn di n về chất lượng và hi u qu gi o dục phổ
thông; kết hợp dạy chữ, dạy người và định hướng nghề nghi p; g p phần chuyển
nền gi o dục ph t triển toàn di n c về phẩm chất và n ng l c, hài hòa trí, đức, thể,
mỹ và ph t huy tốt nhất tiềm n ng của mỗi học sinh” (Nghị quyết số
88/2014/QH13 của Quốc hội). Đổi mới phương ph p dạy học là một gi i ph p
được xem là then chốt, c tính đột ph cho vi c th c hi n chương trình này.
Dạy học chủ đề theo phương ph p dạy học theo trạm là một phương ph p
dạy học mở, trong đ học sinh được t l c, s ng tạo, tích c c hoạt động, tham gia
gi i quyết c c nhi m vụ học tập; c cơ hội nâng cao n ng l c làm vi c c nhân,
làm vi c theo nh m, ph t triển c c n ng l c chung và n ng l c riêng… đặc bi t
phương ph p này còn kích thích hứng thú, say mê học tập của người học qua đ
ph t triển c c n ng l c của học sinh, nâng cao ý thức học tập suốt đời.
Chủ đề “S ng cơ và giao thoa s ng” rất gần gũi với c c em học sinh, nhưng
khi khai th c chủ đề kh trừu tượng và nếu biết khai th c n sẽ hấp dẫn.
Xuất ph t từ những lý do đã nêu ở trên, chúng tôi chọn đề tài: Vận dụng
phương pháp dạy học theo trạm trong dạy học chủ đề “Sóng cơ và giao thoa
sóng” Vật lí 12 THPT, với mong muốn g p một phần nhỏ bé vào công cuộc đổi
mới phương ph p dạy học, đưa phương ph p tích c c này vào trường THPT.
2. Mục đích nghiên cứu
Nghiên cứu cơ sở lý luận và th c tiễn về dạy học theo phương ph p dạy học theo
trạm để đề xuất quy trình dạy học trong chủ đề “Sóng cơ và giao thoa sóng” Vật
lí 12.
3. Khách thể và đối tƣợng
Dạy học theo phương ph p dạy học theo trạm chủ đề “Sóng cơ và giao thoa sóng”
Vật lí 12.
4. Giới hạn và phạm vi nghiên cứu
4.1. Giới hạn nội dung nghiên cứu
4
Đề tài tập trung nghiên cứu cơ sở lý luận và th c tiễn của dạy học trạm để đề xuất
quy trình vận dụng dạy học trong chủ đề “Sóng cơ và giao thoa sóng” Vật lí 12.
4.2. Giới hạn địa bàn nghiên cứu
Đề tài được triển khai nghiên cứu tại trường THPT Đô Lương 2 và c c trường
THPT trong huy n.
5. Nhiệm vụ nghiên cứu
S ng kiến kinh nghi m này nghiên cứu những nội dung sau đây:
- Lý thuyết về dạy học theo trạm.
- Phân tích đặc điểm và mục tiêu dạy học chủ đề “Sóng cơ và giao thoa sóng” Vật
lí 12.
- Th c trạng t học của học sinh ở trường THPT Đô Lương 2
- Thiết kế tiến trình dạy học theo trạm thông qua chủ đề “Sóng cơ và giao thoa
sóng”.
- Sử dụng dạy học theo mô hình trạm trong lớp học bồi dưỡng HS giỏi.
6. Phƣơng pháp nghiên cứu
- Nh m phương ph p nghiên cứu lý luận:
+ Sử dụng c c phương ph p phân tích, tổng hợp, h thống, kh i qu t h a,... c c
thông tin, c c v n ki n, tài li u, Nghị quyết của Đ ng, Nhà nước và c c tài li u c
liên quan đến đề tài nhằm thiết lập cơ sở lý luận cho vấn đề nghiên cứu.
+ Nghiên cứu lý luận về kh n ng t học của học sinh.
+ Nghiên cứu một số phương ph p dạy học tích c c.
+ Nghiên cứu phương ph p dạy học theo trạm.
+ Nghiên cứu chuẩn kiến thức – kĩ n ng, chương trình.
- Nh m phương ph p nghiên cứu th c tiễn:
+ Phương ph p điều tra theo b ng hỏi được th c hi n vi c đ ng phiếu kh o s t ở
google form lên các nhóm facebook K54, K55, K56 Trường THPT Đô Lương 2 và
một số nh m lớp riêng nhằm tìm hiểu th c trạng t học của HS và ứng dụng
phương ph p dạy học tích c c, phương ph p dạy học theo trạm môn Vật lí ở
trường THPT.
+ Phương ph p quan s t c c hoạt động của gi o viên, học sinh trong c c giờ học,
điều ki n dạy và học của gi o viên và học sinh.
+ Nghiên cứu c c s n phẩm của gi o viên và học sinh (gi o n, vở ghi bài, phiếu
học tập,...).
+ Phương ph p thống kê to n học sử dụng để tính to n c c tham số đặc trưng, so
s nh kết qu th c nghi m.
7. Đóng góp của đề tài
- Về lý luận: Phân tích làm s ng tỏ cơ sở lý luận về dạy học theo trạm. Trong đ
bao gồm h thống c c kh i ni m liên quan đến dạy học theo trạm, b n chất, quy
trình dạy học chủ đề “Sóng cơ và giao thoa sóng” Vật lí 12.
- Về th c tiễn:
5
+ Đề tài g p phần làm rõ th c trạng và ý nghĩa của hoạt động t học của học sinh
và ứng dụng phương ph p dạy học tích c c, phương ph p dạy học theo trạm môn
Vật lí ở trường THPT.
+ Đề xuất quy trình vận dụng dạy học theo trạm, hình thức tổ chức dạy học nhằm
ph t huy n ng l c chung và n ng l c chuyên bi t môn Vật lí cho học sinh phù hợp
với chương trình dạy học hi n nay.
+ Thiết kế bài dạy phần S ng cơ và giao thoa s ng theo quy trình dạy học theo
trạm phù hợp với đối tượng người học.
