MỤC LỤC
1. Lý do chọn đề tài ............................................................................................ 1
2. Mục đích nghiên cứu: ..................................................................................... 1
3. Nhiệm vụ nghiên cứu: .................................................................................... 2
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu: .................................................................. 2
5. Phương pháp nghiên cứu ................................................................................ 2
6. Những đóng góp mới của đề tài ...................................................................... 2
1. Cơ sở khoa học ............................................................................................... 3
1.1. Tổng quan nghiên cứu vấn đề .................................................................. 3
1.2. Các khái niệm cơ bản............................................................................... 4
1.2.1. Trò chơi ............................................................................................ 4
1.2.2. Trò chơi dạy học ............................................................................... 4
1.2.3. Ý nghĩa của trò chơi trong dạy học ................................................... 5
2. Thực trạng xây dựng và sử dụng trò chơi trong dạy học ở trường THPT ........ 5
2.1. Tổ chức khảo sát thực trạng ..................................................................... 5
2.2.1. Ý kiến của HS về việc xây dựng và sử dụng trò chơi trong dạy học ở
................................................................................................................... 6
2.2.1.1. Mẫu khảo sát .............................................................................. 6
2.2.1.2. Kết quả khảo sát ......................................................................... 7
2.2.2. Thực trạng xây dựng và sử dụng trò chơi trong dạy học ở trường
THPT của GV ............................................................................................ 8
2.2.2.1. Mẫu khảo sát .............................................................................. 8
2.2.2.2. Kết quả khảo sát ......................................................................... 9
3. Biện pháp giải quyết vấn đề .......................................................................... 10
3.1.Xây dựng kế hoạch ................................................................................. 10
3.2. Kế hoạch bài học và kế hoạch thiết kế trò chơi ...................................... 11
3.2.1. Giáo viên thiết kế trò chơi ............................................................... 11
3.2.1.1. Tiết 23. Khái niệm hệ điều hành. Tệp và quản lý tệp. ............... 11
3.2.1.2. Tiết 24. Giao tiếp với hệ điều hành .......................................... 17
Cũng cố lại kiến thức............................................................................................ 18
3.2.2. Học sinh thiết kế trò chơi ................................................................ 23
3.2.2.1. Kế hoạch hướng dẫn HS thiết kế trò chơi ................................. 23
3.2.2.2. Tiết 25. Bài tập ......................................................................... 25
3.3.1. Một số hình ảnh thực nghiệm .......................................................... 31
3.3.1.1. Hình ảnh sử dụng trò chơi do GV thiết kế ................................ 31
3.3.2. Kết quả khảo sát sau khi sử dụng các trò chơi ................................. 33
1. Kết luận ........................................................................................................ 35
2. Kiến nghị ...................................................................................................... 35
TÀI LIỆU THAM KHẢO .................................................................................... 36
DANH MỤC CÁC TỪ VIẾT TẮT
Từ viết tắt Cụm từ đầy đủ
GV Giáo viên
HS Học sinh
THPT Trung học phổ thông
PPDH Phương pháp dạy học
GDĐT Giáo dục đào tạo
SKKN Sáng kiến kinh nghiệm
HĐ Hoạt động
1
PHẦN I: ĐẶT VẤN ĐỀ
1. Lý do chọn đề tài
Trong giai đoạn hiện nay, Bộ giáo dục và đào tạo, các Sở giáo dục và đào
tạo đã ban hành nhiều công văn chỉ đạo và hướng dẫn triển khai đổi mới phương
pháp, hình thức dạy học, kiểm tra đánh giá theo dạy học định hướng phát triển
năng lực, không ít địa phương, nhà trường đã thực hiện tốt và nâng cao được chất
lượng giáo dục.
“Trong dạy học tích cực, giáo viên không còn đóng vai trò đơn thuần là
người truyền đạt kiến thức, giáo viên trở thành người thiết kế, tổ chức, hướng dẫn
các hoạt động độc lập hoặc theo nhóm để học sinh tự lực chiếm lĩnh nội dung học
tập, chủ động đạt các mục tiêu kiến thức, kĩ năng, thái độ theo yêu cầu của chương
trình”
Bản thân tôi và đồng nghiệp cũng đã thực hiện đổi mới phương pháp, hình
thức tổ chức dạy học, kiểm tra đánh giá học sinh theo định hướng tiếp cận năng
lực. Tuy nhiên, vẫn còn nhiều phương pháp và kĩ thuật dạy học phát huy tính tích
cực học tập cho học sinh vẫn chưa được triển khai, một trong những phương pháp
dạy học chưa được đông đảo giáo viên THPT quan tâm sử dụng đó là phương pháp
dụng trò chơi trong dạy học.
Bên cạnh việc tổ chức cho HS tự học, học theo nhóm, trải ngiệm sáng tạo,
…thì việc sử dụng trò chơi trong quá trình dạy học cũng là một cách hữu hiệu để
kích thích sự tích cực nhận thức của HS trên lớp học, kích thích sự ham thích môn
học, là một biện pháp dạy học phù hợp với xu hướng đổi mới dạy học hiện đại, phù
hợp với môn Tin học.
Xuất phát từ những lý do trên, tôi chọn đề tài “SỬ DỤNG TRÒ CHƠI
TRONG DẠY HỌC MỘT SỐ BÀI PHẦN HỆ ĐIỀU HÀNH TIN HỌC 10” để
nghiên cứu và thực hiện.
2. Mục đích nghiên cứu:
Nhằm đổi mới dạy học theo hướng phát triển phẩm chất, năng lực học
sinh. Giúp cho giáo viên có kĩ năng tốt nhất trong việc thiết kế các trò chơi, hướng
dẫn học sinh thiết kế trò chơi và cách thức tổ chức các hoạt động trò chơi học tập
phù hợp với nội dung bài học.
Thông qua hoạt động học tập là trò chơi và hoạt động thiết kế trò chơi
đểgiúp HS thêm hứng thú với học tập và tiếp thu kiến thức tốt hơn, thêm yêu thích
môn Tin học, đồng thời cũng hình thành cho các em các phẩm chất: trách nhiệm,
trung thực, chăm chỉ …và các năng lực: Tự chủ và tự học, giao tiếp và hợp tác, giải
quyết vấn đề và sáng tạo, ứng dụng công nghệ thông tin vào thực tiễn…
Với bản thân, nghiên cứu đề tài sáng kiến kinh nghiệm là cơ hội tốt để nghiên
cứu khoa học làm quen với phương pháp làm khoa học tuy chỉ trong phạm vi hẹp.
2
3. Nhiệm vụ nghiên cứu:
Trên cơ sở mục đích nghiên cứu ở trên, tôi đề ra các nhiệm vụ và kế hoạch
nghiên cứu cụ thể như sau:
- Nghiên cứu cơ sở lý luận và cơ sở thực tiễn của việc xây dựng và sử dụng
trò chơi trong dạy học ở trường THPT nơi công tác.
- Khảo sát thực trạng việc thiết kế và sử dụng trò chơi trong dạy học ở
trường THPT nơi công tác.
- Xây dựng hệ thống các trò chơi; hướng dẫn học sinh thiết kế và tổ chức trò
chơi trong “Chương 2. Hệ điều hành” Tin học 10 và các biện pháp sử dụng hệ
thống trò chơi do GV và HS đã thiết kế.
- Đánh giá hiệu quả của phương pháp về khả năng định hướng phát triển
phẩm chất, năng lực cho HS.
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu:
Đối tượng nghiên cứu là hệ thống trò chơi dạy phù hợp với phần Hệ điều
hành môn Tin học 10 ở THPT
Đề tài được bắt đầu tìm hiểu và tiến hành từ tháng 9 năm 2020, được áp
dụng vào giảng dạy ở một số lớp tại trường THPT nơi tôi đang giảng dạy.
5. Phương pháp nghiên cứu
Các phương pháp nghiên cứu lý luận
- Tìm hiểu chương trình sách giáo khoa tin học 10, sách giáo viên.
- Đọc và nghiên cứu các tài liệu có liên quan đến trò chơi trong dạy học.
- Thiết kế các trò chơi.
Các phương pháp nghiên cứu thực tiễn
- Quan sát, thăm lớp, dự giờ, trao đổi với giáo viên và học sinh.
- Khảo sát thực nghiệm
- Thực nghiệm sư phạm.
- Phân tích tổng hợp và rút kinh nghiệm từ thực tiễn.
6. Những đóng góp mới của đề tài
- Về mặt lý luận: Góp phần làm sáng tỏ cơ sở lí luận về thiết kế và tổ chức
hoạt động trò chơi dạy học.
- Về mặt thực tiễn: Cung cấp một phương pháp cụ thể phù hợp với đổi mới
giáo dục hiện nay, kích thích sự tích cực trong việc tiếp thu kiến thức mới, cũng cố
kiến thức cũ của học sinh và góp phần lôi cuốn sự yêu thích môn Tin học hơn nữa
đối học sinh.
