C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM
Đc l p – T do – H nh phúc
SÁNG KI N KINH NGHI M
“H NG D N V B C C CHO H C SINH L P 2ƯỚ
PH N I. M ĐU
I. LÍ DO CH N Đ TÀI
M c tiêu giáo d c ti u h c là giúp h c sinh hình thành nh ng c s ơ
ban đu cho s phát tri n đúng đn và lâu dài v đo đc, trí tu , th ch t,
th m m và các k năng c b n đ ti p t c h c trung h c c s , b i ngh thu t ơ ế ơ
luôn m ra con đu ng m i và lý thú cho n n văn minh nhân lo i. Cũng nh baoư
lo i hình ngh thu t khác, n n ngh thu t t o hình không ng ng ban t ng cho
các th h th ng ngo n,ế ưở Mĩ thu t nhi u m c m m nh m , v i h c sinh ti u
h c khi đc h c Mĩ thu t s có nh ng c m nh n riêng c a mình. V i s phát ượ
tri n ngày càng đi lên c a th gi i nói chung và Vi t Nam nói riêng, vi c đaế ế ư
môn Mĩ thu t tr thành m t trong chín môn h c b t bu c trong nhà tr ng ti u ườ
h c là quan tr ng và c n thi t. Giáo d c th m mĩ cho h c sinh, nh t là nh ng ế
năm đu đi h c, t ng b c giúp các em hoà nh p th gi i xung quanh; các em ướ ế
bi t suy xét và mong mu n làm theo cái đp,ế chính là giúp các em t hoàn thi n
mình, tr thành ng i công dân có ích cho xã h i. ườ
Ch ng trình giáo d c Mĩ thu t b c ti u h c m c đích không ph i là đàoươ
t o h c sinh tr thành ho sĩ, mà v i tiêu chí giúp các em làm quen v i môn Mĩ
thu t c th là v i ngôn ng c a Mĩ thu t (đng nét, hình m ng, b c c, màu ườ
s c). Do đó giáo viên d y Mĩ thu t ti u h c, nh t là giáo viên d y h c sinh l p 2
càng ph i quan tâm đn vi c giáo d c th m mĩ các em h n, h ng cho các em ế ơ ướ
v đp song ph i th t t nhiên; t o cho các em kĩ năng v hình phù h p kh
gi y, nét v khoáng đt, th hi n đu c n i dung đ tài đnh v .
Là ng i giáo viên d y Mĩ thu t, tôi luôn mong mu n v i ki n th c c aườ ế
mình có th giúp các em nhìn nh n và th hi n cái đp thông qua các bài v
tranh đ tài m t cách t tin. Đó chính là lí do tôi ch n đ tài: H ng d n vướ
b c c cho h c sinh l p 2” .
1. Nh ng c s lí lu n ơ
Đt n c ướ ta đang b c vào th i k đi m i, th i k công nghi p hóa, hi nướ
đi hóa đt n c r i ti n đn công ngh 4.0 ướ ế ế phù h p v i truy n th ng Vi t
Nam. y u t c b n và n n t ng đ phát tri n xã h i, tăng tr ng kinh t nhanhế ơ ưở ế
và b n v ng đó là phát tri n ngu n nhân l c con ng i. Hay nói cách khác là ườ
phát tri n và đi m i giáo d c trong đó có môn Mĩ thu t - m t môn h c chính
th c c a c p ti u h c. Xu t phát t nh n th c tr c đây th ng xem môn Mĩ ư ườ
thu t là môn ph cho nên các ngành, các c p ch a quan tâm nhi u v trí tu , ư
th i gian cũng nh trang thi t b , ư ế đ dùng h c t p đc bi t là ph ng pháp d y ươ
h c ch y u còn mang n ng ph ng pháp d y h c c truy n, máy móc, r p ế ươ
khuôn, ch a chú tr ng đn giáo d c th m mĩ. Vì v y hi u qu ch a cao, ch aư ế ư ư
đáp ng đc m c tiêu môn h c. Mà chúng ta đã bi t giáo d c th m mĩ cho h c ượ ế
sinh là nhi m v chính c a môn Mĩ thu t. B i con ng i ta luôn có khát v ng ườ
v n t i cái đp, mà mu n cho m i ng i trong đó có các em ti p c n và c mươ ườ ế
th m t cách đy đ v cái đp t thiên nhiên, t cu c s ng đ đa vào đc ư ượ
b c tranh, th hi n đc m t cách h n nhiên, sinh đng theo c m nh n riêng ượ
c a các em h c sinh nói chung và h c sinh l p 2 là m t vi c làm h t s c c n ế
thi t. Có năng khi u và yêu thích môn v nh ng ph i có kĩ năng đ v đp, h pế ế ư
lí và sáng t o. Đi v i l p 2, là l a tu i nh trong b c ti u h c, c n có s u n
n n, rèn luy n ngay t đu.
Trong ch ng trình giáo d c m i, môn Mĩ thu t đc xem nh làươ ượ ư
m t ph ng ti n giáo d c quan tr ng trong vi c giáo d c th m mĩ cho h c sinh.ươ
Ngoài vi c cung c p cho h c sinh m t s ki n th c Mĩ thu t ph thông còn giúp ế
các em hi u bi t v cái đp, hoàn thành các bài t p c a ch ng trình, đng th i ế ươ
t o đi u ki n đ h c t t các môn h c khác. Và đi u quan tr ng h n v n d ng ơ
nh ng hi u bi t ki n th c Mĩ thu t vào h c t p cũng nh sinh ho t hàng ngày. ế ế ư
Môn Mĩ thu t rèn luy n cho h c sinh cách quan sát, kh năng tìm tòi, t ư
duy, sáng t o đ góp ph n hình thành ph m ch t c a ng i lao đng m i. Giúp ườ
h c sinh nh n th c đc v đp c a Mĩ thu t dân t c và có ý th c gi gìn và ượ
b o t n n n Mĩ thu t đm đà b n s c dân t c c a chúng ta. Vì v y, mu n giáo
d c cái đp đ các em ti p nh n và c m th đc m t cách đy đ, bi n nó ế ượ ế
thành nh ng giá tr th m mĩ th c s cho bán thân thì vi c giáo d c th m m nói
chung và h ng d n v b c c cho h c sinh l p 2ướ nói riêng đt ra ph i đc ượ
gi i quy t t t nh ng năm h c đu c p ti u h c. ế
Đ giúp các em bi t b c l tình c m c a b n thân mình v i m i ng i, ế ườ
v i t nhiên, xã h i, thì nh ng ng i th y giáo, cô giáo đóng m t vai trò h t s c ườ ế
quan tr ng đ đt đc m c tiêu môn h c đ ra. G n giáo d c th m mĩ v i các ượ
môn h c khác v i đc thù c a đa ph ng ph i đc ti n hành m t cách ươ ượ ế
th ng xuyên, nghiêm túc đ các em có nh ng t duy t t v th m mĩ, đ các emườ ư
mang l i nhi u cái hay, cái đp cho cu c s ng, cho xã h i.
Nghiên c u đ tài này tôi luôn chú tr ng đn đc đi m tâm sinh lí l a tu i ế
ti u h c mà các nhà tâm lí h c đã đúc k t v i mong mu n ph n nào giúp các emế
l p 2 đi u ch nh cách v hình cho th t đp, phù h p m c tiêu giáo d c c a môn
Mĩ thu t.
Đ đt đc m c tiêu trong gi ng d y môn Mĩ thu t, tôi th y mình có ượ
nhi m v ph i truy n th l i ph n nào cho h c sinh, nh t là h c sinh l p 2 cách
v hình, làm b c c tranh m t cách Mĩ thu t:
+ Nét v khoáng đt, t tin, r t các th .ơ
+ Hình v đc s p x p phù h p t gi y. ượ ế
M c đích làm các em yêu thích môn Mĩ thu t, hào h ng khi đc h c môn ượ
Mĩ thu t.
2. C s th c ti nơ
Th c t cho th y môn Mĩ thu t đi v i h c sinh l p 2 là các em r t thích, ế
d y cũng v , không d y cũng v , v theo ng u h ng, theo ý thích nh : v bông ư
hoa, chi c lá, con v t...ế
Hi n nay h c sinh M u giáo , l p 1 đã đc làm quen v i môn Mĩ thu t ượ
song do cách t duy t ng t ng c a các em v n còn t n m n, ít có t ch c,ư ưở ượ
hình nh c a t ng t ng còn đn gi n hay thay đi, ch a b n v ng, ch m t ưở ượ ơ ư
s ít h c sinh vào l p 2 còn có ý th c s p x p b c c trong t gi y, còn đa s ế
h c sinh l p 2 v n còn b ng .
Quan ni m t tr c, c v hình là cô giáo ti u h c cho dùng bút chì; nhi u ướ
em v r t đp l p 1 khi lên l p 2 l i lúng túng không tìm đc cách th hi n ượ
bài v tho i mái, d n đn nhi u bài v hình v đp xong l i quá bé không phù ế
h p t gi y ho c tâm lí s v không đúng v i th c t . ế
Ví d : Các khi v con chó, chúng mu n là ph i th t gi ng, n u v sai s ế
cô giáo chê, ho c khi v ng i các em v ng i có chân tay dài h n th t, khi b ườ ườ ơ
b n chê v i t y xoá ngay.
V y đ giúp h c sinh, nh t là h c sinh l p 2 ngay t nh ng l p đu c p
h c đã có thi n c m v i môn Mĩ thu t, luôn mu n đc v - đc ho t đng ượ ượ
phù h p sinh lí các em - tôi mu n đa ra m t cách làm mà theo tôi là đt hi u ư
qu , giúp các em v hình t tin, tho i mái, s p x p hình h p khuôn kh gi y v . ế
II. M C ĐÍCH, PH M VI ĐI T NG VÀ PH NG PHÁP ƯỢ ƯƠ
NGHIÊN C U
1. M c đích nghiên c u
- Nh m phát huy cách v h n nhiên, ngây th c a các em. ơ
- Giúp các em b c l s phát tri n trí tu , c m quan đi v i th gi i xung ế
quanh m t cách t nhiên, “r t các th ” qua các bài v tranh đ tài. ơ
- Giúp h c sinh l p 2 ngày càng yêu thích môn Mĩ thu t làm n n t ng cho
vi c giáo d c th m mĩ cho h c sinh khi h c các l p trên trong b c ti u h c.
- C th h n là giúp h c sinh l p 2 đi u ch nh nét v th t t nhiên, cách ơ
s p x p hình v (b c c) trong khuôn kh gi y v cho phù h p. ế
- Tôi đã ch n đ tài này v i mong mu n giúp h c sinh l p 2 càng ngày v
càng t tin h n, đt hi u qu , phù h p m c tiêu giáo d c c a môn Mĩ thu t: ơ
Giúp các em có sân ch i lí thú, b ích, ph n nào có cái nhìn t ng th đi v i sơ
v t, hình nh quen thu c xung quanh. Đây cũng là m t y u t giúp các em h c ế
các môn khác t t h n. ơ
2. Ph m vi đi t ng nghiên c u ượ
- Ch ng trình Mĩ thu t l p 2.ươ
- H c sinh kh i 2, tr ng ti u h c Nguy n T t Thành. ườ
3. Ph ng pháp nghiên c uươ
- Ph ng pháp đi u tra quan sát.ươ
- Ph ng pháp đàm tho i v n đáp.ươ
- Ph ng pháp tr c nghi m.ươ
- Ph ng pháp phân tích t ng h p.ươ
- Ph ng pháp rèn luy n kĩ năng v hình.ươ
- Ph ng pháp nghiên c u xem xét s n ph m c a h c sinh.ươ
PH N II: N I DUNG Đ TÀI
I. KH O SÁT TÌNH HÌNH
Trong đi u ki n th c t hi n nay, vi c d y h c l y h c sinh làm trung ế
tâm là kim ch nam c a các ph ng pháp d y h c ti u h c. Song đ th c hi n ươ
đc đi u đó đòi h i ng i giáo viên ph i chu n b bài d y m t cách công phuượ ườ
trong đó đ dùng d y h c chi m ế vai trò quan tr ng. Là m t tr ng trung tâm ườ
h c sinh Tr ng TH Nguy n T t Thành do đi u ki n gia đình trên đa bàn h u ườ
h t có đi u ki n nh ng m t s ph huynh ch quan tâmế ư đn nh ng môn h cế
nh : Toán, Ti ng vi t... ít quan tâm đn các môn năng khi u, đc bi t môn Mĩư ế ế ế
thu t thì yêu c u ph i đy đ d ng c h c t p nh màu v , bút chì, t y, v h c ư
Mĩ thu t, h c v mà các em thì ph n đông là không đy đ nên ph n nào đã nh
h ng đn ti t h c là không nh , các em không th ch đng trong vi c h cưở ế ế
c a mình, giáo viên cũng khó nh n xét, đánh giá bài v khi h c sinh ch a hoàn ư
thành.
Đa s h c sinh l p 2 v n b ng ch a làm quen đc v i cách h c c a ư ượ
b c ti u h c, các em v hình b ng chì, hình v nh , hay t y xoá, không t tin
khi v hình, t o b c c tr ng tr i không đp m t d n đn khó tô màu, khó bi u ế
đt n i dung đ tài.
Đi u khó khăn h n đi v i l a tu i này, đó là tâm lí s v không đúng v i ơ
th c t , s sai, s v x u vì s c m nh n m i v t xung quanh cu c s ng các em ế
đã theo công th c, r p khuôn, máy móc b c h c m m non nh : Lá cây nh t ư
thi t ch có m t màu xanh, thân cây thì màu nâu, hoa thì ph i đ ho c vàng... màế
chính đi u đó đã d n đn bài v c a các em không đc t tin, t nhiên và h n ế ượ
nhiên, ngây th theo c m nh n c a l a tu i, v hình thì b n do t y nhi u còn vơ
màu sáp thì không hài hòa, khô c ng, không tình c m.
Chính vì nh ng đi u đó mà tôi luôn trăn tr , băn khoăn và t nh mình tìm
cách H ng d n v b c c cho h c sinh l p 2”ướ m t cách hi u qu . Do v y,
vi c cho các em làm quen v i bút có nét to nh bút sáp nàu đen, bút d ... thay cho ư
bút chì d n s giúp các em có cái nét v t tin và t đó t o đc b c c thu n ượ
m t, phát huy óc t ng t ng, sáng t o khi th c hi n nh ng bài v tranh đ tài. ưở ượ
Trên đây là nh ng đi u ki n khó khăn trong vi c d y h c Mĩ thu t cho
h c sinh. Bên c nh đó, v n còn có nh ng thu n l i cho d y h c Mĩ thu t đó là:
Nhà tr ng đã có s quan tâm v b môn Mĩ thu t, đc bi t là các em h c sinhườ
r t thích h c môn Mĩ thu t nên nó đã giúp tôi có th i gian và đng l c l n đ c ế
g ng nghiên c u, h c h i và d y t t h n. ơ
II. N I DUNG VÀ CÁC GI I PHÁP TH C HI N