M C L CỤ Ụ
2/11
PH N I. ĐT V N ĐẦ Ặ Ấ Ề
1. Lí do ch n đ tài ọ ề
Ti u h c, m i môn h c có m t nhi m v , m c tiêu đc tr ng riêngỞ ể ọ ỗ ọ ộ ệ ụ ụ ặ ư
bi t nh m hình thành nh ng KN khác nhau cho HS nh : KN tính toán, t duyệ ằ ữ ư ư
c th , tr u t ng, … Tuy nhiên, các môn h c đu có m i quan h m t thi tụ ể ừ ượ ọ ề ố ệ ậ ế
v i nhau nh m m c đích cung c p cho các em ki n th c v m i lĩnh v c, gópớ ằ ụ ấ ế ứ ề ọ ự
ph n xây d ng nhân cách và trang b cho các em tri th c c n thi t đ các emầ ự ị ứ ầ ế ể
có th ti p t c h c các c p h c trên. ể ế ụ ọ ở ấ ọ
Trong các b môn ch ng trình h c c a các c p nói chung và Ti uộ ở ươ ọ ủ ấ ể
h c nói riêng, không th không nói đn phân môn L ch s - môn h c nh mọ ể ế ị ử ọ ằ
d ng l i quá kh thông qua các s ki n, con s … đ phân tích và rút ra bàiự ạ ứ ự ệ ố ể
h c th c ti n. Thông qua các bài l ch s , nhân cách, t t ng và tinh th n c aọ ự ễ ị ử ư ưở ầ ủ
các em đc hình thành. Nh Bác H đã vi t: ượ ư ồ ế
Dân ta ph i bi t s taả ế ử
Cho t ng g c tích n c nhà Vi t Namườ ố ướ ệ
Tuy nhiên, trên th c t , cùng v i s phát tri n kinh t c a đt n c,ự ế ớ ự ể ế ủ ấ ướ
nh n th c c a ng i dân ngày m t nâng cao nh ng hi u bi t c a HSngày nayậ ứ ủ ườ ộ ư ể ế ủ
v l ch s c a dân t c ngày càng m h . Nguyên nhân ch y u do đc thùề ị ử ủ ộ ơ ồ ủ ế ặ
môn h c là khó nh , khó n m b t đc bi t đi v i HSti u h c. l p 4, m cọ ớ ắ ắ ặ ệ ố ớ ể ọ Ở ớ ặ
dù các em đang trong giai đo n phát tri n c v th l c và trí tu , kh năngở ạ ể ả ề ể ự ệ ả
nh n th c, n m b t ki n th c đã t ng đi n đnh nh ng ch a b n ch t.ậ ứ ắ ắ ế ứ ươ ố ổ ị ư ư ề ặ
M t khác, các em th ng c g ng h c thu c lòng và nh t ng s ki n l ch sặ ườ ố ắ ọ ộ ớ ừ ự ệ ị ử
mà không có kh năng khái quát, nhìn nh n s ki n l ch s trong b i c nhả ậ ự ệ ị ử ố ả
th i đi đ t đó, th y rõ b n ch t, nguyên nhân, m i liên h c a các s ki nờ ạ ể ừ ấ ả ấ ố ệ ủ ự ệ
theo cách h th ng hóa v n đ cho d nh . Chính vì v y, k t qu h c bệ ố ấ ề ễ ớ ậ ế ả ọ ộ
môn l ch s c a các em không cao, ki n th c n m b t không tr n v n và nị ử ủ ế ứ ắ ắ ọ ẹ ổ
đnh. D n d n các em s n y sinh thái đ thi u tích c c đi v i môn h c. ị ầ ầ ẽ ả ộ ế ự ố ớ ọ
Đ có th d y t t, giúp HSh c t t phân môn l ch s , tôi đ c p đnể ể ạ ố ọ ố ị ử ề ậ ế
v n đ ấ ề "M t s bi n pháp nâng cao ch t l ng d y và h c L ch s l pộ ố ệ ấ ượ ạ ọ ị ử ớ
4”
2. M c đích nghiên c uụ ứ
2.1. Xác đnh th c tr ng vi c gi ng d y và h c t p phân môn l ch s l pị ự ạ ệ ả ạ ọ ậ ị ử ớ
4 tr ng Ti u h c.ở ườ ể ọ
3/11
2.2. Đ xu t và ti n hành th c nghi m các ề ấ ế ự ệ Bi n pháp nâng cao ch tệ ấ
l ng d y và h c L ch s l p 4ượ ạ ọ ị ử ớ .
3. Khách th và đi t ng nghiên c uể ố ượ ứ
3.1. Khách th nghiên c u: Quá trình gi ng d y phân môn l ch s trongể ứ ả ạ ị ử
nhà
tr ng, l p; nh n th c c a ph huynh, HS.ườ ớ ậ ứ ủ ụ
3.2. Đi t ng nghiên c u: -ố ượ ứ HSkh i 4.ố
- N i dung ch ng trình phân môn L ch s l p 4.ộ ươ ị ử ớ
4. Nhi m v nghiên c u:ệ ụ ứ
- Nghiên c u c s lí lu n và th c ti n c a đ tài nghiên c u.ứ ơ ở ậ ự ễ ủ ề ứ
- Xác đnh th c tr ng c a vi c h c phân môn l ch s c a HSl p 4.ị ự ạ ủ ệ ọ ị ử ủ ớ
- T ch c th c hi n các bi n pháp nâng cao ch t l ng d y l ch s choổ ứ ự ệ ệ ấ ượ ạ ị ử
h c sinh, đ xu t gi i pháp. ọ ề ấ ả
5. Th i gian nghiên c u: ờ ứ
- Th i gian th c hi n đ tài: t tháng 9 năm 2019 đn tháng 4 năm 2021.ờ ự ệ ề ừ ế
PH N II - N I DUNGẦ Ộ
I. C S LÍ LU N VÀ TH C TI NƠ Ở Ậ Ự Ễ
1. C s lí lu nơ ở ậ
b c ti u h c, do đc đi m HShi u đng, t duy đc hình thành tỞ ậ ể ọ ặ ể ế ộ ư ượ ừ
tr c quan sinh đng, nên nh ng khái ni m, s ki n r t d nh và r t d quên.ự ộ ữ ệ ự ệ ấ ễ ớ ấ ễ
Đc bi t là nh ng s ki n l ch s , hi n t ng đa lý, hay nh ng ki n th c vặ ệ ữ ự ệ ị ử ệ ượ ị ữ ế ứ ề
khoa h c. N u nh nh ng s ki n ki n th c hi n t ng đó đc th hi nọ ế ư ữ ự ệ ế ứ ệ ượ ượ ể ệ
b ng nh ng hình nh s ng đng, đo n phim, t li u tham kh o màu s c đpằ ữ ả ố ộ ạ ư ệ ả ắ ẹ
k t h p âm thanh …ch c ch n ti t h c s hi u qu , HSn m bài thích h cế ợ ắ ắ ế ọ ẽ ệ ả ắ ọ
h n.ơ
Đi u quan tr ng là trong quá trình d y h c m i GVc n bi t l a ch nề ọ ạ ọ ỗ ầ ế ự ọ
ph ng pháp, hình th c nh th nào vào gi ng d y, giúp HSh ng thú h c t pươ ứ ư ế ả ạ ứ ọ ậ
h n, n m sâu ki n th c góp ph n nâng cao ch t l ng d y và h c trong m iơ ắ ế ứ ầ ấ ượ ạ ọ ỗ
nhà tr ng.ườ
Trong các phân môn ti u h c, phân môn L ch s và Đa lí là m t mônở ể ọ ị ử ị ộ
khó d y. Đ nâng cao ch t l ng d y h c l ch s và đa lí, GVc n n m v ngạ ể ấ ượ ạ ọ ị ử ị ầ ắ ữ
m c tiêu c a môn h c, s d ng h p lí các PPDHkhác nhau, ph i h p cácụ ủ ọ ử ụ ợ ố ợ
ph ng pháp, hình th c d y h c sao cho đt hi u qu cao nh t. ươ ứ ạ ọ ạ ệ ả ấ
1.1. M c tiêu c a môn L ch s l p 4:ụ ủ ị ử ớ
4/11
- Các s ki n, hi n t ng, nhân v t l ch s tiêu bi u t ng đi có hự ệ ệ ượ ậ ị ử ể ươ ố ệ
th ng theo dòng th i gian c a L ch s Vi t Nam t bu i đu d ng n c t iố ờ ủ ị ử ệ ừ ổ ầ ự ướ ớ
n a đu th k XIX.ử ầ ế ỷ
- B c đu hình thành và rèn luy n cho HS các KN:ướ ầ ệ
+ Quan sát s v t, hi n t ng; thu th p, tìm ki m t li u l ch s t cácự ậ ệ ượ ậ ế ư ệ ị ử ừ
ngu n thông in khác nhau.ồ
+ Nêu th c m c, đt câu h i trong quá trình h c t p và ch n thông tinắ ắ ặ ỏ ọ ậ ọ
đ gi i đáp.ể ả
+ Nh n bi t đúng các s v t, s ki n, hi n t ng l ch s .ậ ế ự ậ ự ệ ệ ượ ị ử
+ Trình bày KQ nh n th c c a mình b ng l i nói, bài vi t, hình v , sậ ứ ủ ằ ờ ế ẽ ơ
đ + V n d ng các ki n th c đã h c vào th c ti n đi s ng.ồ ậ ụ ế ứ ọ ự ễ ờ ố
- Góp ph n b i d ng và phát tri n HS nh ng thái đ và thói quen:ầ ồ ưỡ ể ở ữ ộ
+ Ham h c h i, tìm hi u đ bi t v l ch s dân t c. ọ ỏ ể ể ế ề ị ử ộ
+ Yêu thiên nhiên, con ng i, quê h ng, đt n c.ườ ươ ấ ướ
+ Tôn tr ng, b o v c nh quan thiên nhiên và các di tích l ch s văn hóa.ọ ả ệ ả ị ử
1.2. Quan ni m v đi m i PPDH:ệ ề ổ ớ
Đi m i PPDH là m t quá trình áp d ng các PPDH hi n đi vào nhàổ ớ ộ ụ ệ ạ
tr ng trên c s phát huy nh ng yêu t tích c c c a PPDH truy n th ngườ ơ ở ữ ố ự ủ ề ố
nh m thay đi cách th c, ph ng pháp h c t p c a HS, chuy n t h c t pằ ổ ứ ươ ọ ậ ủ ể ừ ọ ậ
th đng, ghi nh ki n th c là chính sang h c t p tích c c, ch đng, sángụ ộ ớ ế ứ ọ ậ ự ủ ộ
t o, chú tr ng vào b i d ng ph ng pháp t h c, rèn luy n KN v n d ngạ ọ ồ ưỡ ươ ự ọ ệ ậ ụ
ki n th c vào th c ti n. Đ đi m i ph ng pháp h c t p c a HS t t nhiênế ứ ự ễ ể ổ ớ ươ ọ ậ ủ ấ
ph i ĐMPPDH c a GV và đi m i môi tr ng di n ra các ho t đng giáoả ủ ổ ớ ườ ễ ạ ộ
d c. ĐMPPDH là quá trình:ụ
- Chuy n t GD truy n th m t chi u, h c t p th đng, ch y u làể ừ ề ụ ộ ề ọ ậ ụ ộ ủ ế
ghi nh ki n th c đ đi phó v i thi c sang h c t p tích c c, ch đng, sángớ ế ứ ể ố ớ ử ọ ậ ự ủ ộ
t o, chú tr ng hình thành NL t h c d i s giúp đ, h ng d n, t ch c c aạ ọ ự ọ ướ ự ỡ ướ ẫ ổ ứ ủ
GV.
- Đi m i các hình th c t ch c d y h c, làm cho vi c h c t p c a HSổ ớ ứ ổ ứ ạ ọ ệ ọ ậ ủ
tr nên lí thú, g n v i th c ti n, g n v i cu c s ng; k t h p d y h c cá nhânở ắ ớ ự ễ ắ ớ ộ ố ế ợ ạ ọ
v i d y h c theo nhóm nh , tăng c ng s t ng tác, giúp đ l n nhau gi aớ ạ ọ ỏ ườ ự ươ ỡ ẫ ữ
HS trong quá trình giáo d c.ụ
C t lõi c a vi c ĐMPPDH là làm cho HS h c t p tích c c, ch đng,ố ủ ệ ọ ậ ự ủ ộ
sáng t o, thay đi thói quen h c t p th đng, ghi nh máy móc.ạ ổ ọ ậ ụ ộ ớ
5/11
2. C s th c ti n ơ ở ự ễ
2.1. Th c tr ng d y h c môn L ch sự ạ ạ ọ ị ử
2.1.1. Ch ng trình: ươ
- Ch ng trình môn h c L ch s hi n nay đc xây d ng theo nguyênươ ọ ị ử ệ ượ ự
t c "đng tâm k t h p v i đng th ng" t ti u h c đn THPT. Tuy nhiên ắ ồ ế ợ ớ ườ ẳ ừ ể ọ ế ở
ti u h c, ch ng trình không trình bày m t cách toàn di n, ví d nh các đcể ọ ươ ộ ệ ụ ư ặ
đi m kinh t , văn hóa, xã h i... c a t ng giai đo n l ch s , mà ch trình bàyể ế ộ ủ ừ ạ ị ử ỉ
nh ng s ki n, hi n t ng, nhân v t l ch s tiêu bi u. ữ ự ệ ệ ượ ậ ị ử ể
- Hi n nay, L ch s đc đánh giá là m t môn h c n ng v tái hi nệ ị ử ượ ộ ọ ặ ề ệ
thông tin, bu c ghi nh g ng ép, máy móc vì có r t nhi u thông tin v quáộ ớ ượ ấ ề ề
trình hình thành và phát tri n c a s v t, hi n t ng, s ki n, nhân v t, c ngể ủ ự ậ ệ ượ ự ệ ậ ộ
thêm vô s s li u, th i gian, đa đi m. ố ố ệ ờ ị ể
2.1.2. Giáo viên:
- L i d y l ch s trong nhà tr ng hi n nay ch y u v n là l i d y tố ạ ị ử ườ ệ ủ ế ẫ ố ạ ừ
ch ng, "th y nói trò nghe", áp đt m t chi u; không đnh h ng cho HSkhươ ầ ặ ộ ề ị ướ ả
năng tìm tòi, nghiên c u thêm t li u bên ngoài SGK; không cho HS c h iứ ư ệ ở ơ ộ
ph n bi n vì SGK và ch ng trình khung c a B GD&ĐT đc coi là phápả ệ ươ ủ ộ ượ
l nh. D y L ch s hi n nay đã quá chú tâm vào tính thu c bài, theo ki u h cệ ạ ị ử ệ ộ ể ọ
v t nh ng l i thi u không gian t duy.ẹ ư ạ ế ư
- GVmôn L ch s đa ph n ch là nh ng ng i truy n đt nh ng ki nị ử ầ ỉ ữ ườ ề ạ ữ ế
th c x c ng t SGK mà ch a bi t cách th i h n l ch s cho HS. HSthì khôngứ ơ ứ ừ ư ế ổ ồ ị ử
bi t h c l ch s đ làm gì? ế ọ ị ử ể
- GVch a bi t cách khai thác, s d ng tri t đ ngu n t li u l ch sư ế ử ụ ệ ể ồ ư ệ ị ử
trên các Website.
- Đ dùng ph c v cho HĐ d y và h c c a các nhà tr ng còn h n chồ ụ ụ ạ ọ ủ ườ ạ ế
đc bi t là trang thi t b d y h c hi n đi.ặ ệ ế ị ạ ọ ệ ạ
- GV ch a toàn tâm, toàn ý cho n i dung c n ph i chuy n t i, ch a điư ộ ầ ả ể ả ư
sâu vào vi c đi m i PPDH. ệ ổ ớ
2.1.3. H c sinh và CMHS:ọ
- Trong t t ng c a HS và CMHS, môn L ch s là môn h c ph khôngư ưở ủ ị ử ọ ụ
quan tr ng kèm theo tính ch t khô khan, khó nh c a nó, bên c nh đó PPDHọ ấ ớ ủ ạ
không gây h ng thú c a GVs làm cho m t s em ghét b môn L ch s . ứ ủ ẽ ộ ố ỏ ị ử
2.2. Vì sao ph i đi m i d y h c môn L ch s cho h c sinhả ổ ớ ạ ọ ị ử ọ
HS ti u h c c n có nh ng bi u t ng v "các s ki n đã di n ra", c nể ọ ầ ữ ể ượ ề ự ệ ễ ầ
t o ra trong nh n th c c a HSnh ng hình nh c th , sinh đng rõ nét v cácạ ậ ứ ủ ữ ả ụ ể ộ ề