M t vài gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch s cho ượ
h c sinh l p 4 dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu ườ
Ph n th nh t: M ĐU
I. ĐT V N Đ
1. Lý do lý lu n
M c tiêu hàng đu c a giáo d c chính là đào t o con ng i phát tri n toànườ
di n v đc, trí, th , mĩ nh m đáp ng v i nhu c u c a th i đi công nghi p
hóa, hi n đi hóa đt n c. ướ Th c t hi n nay ngành giáo d c đào t o luôn đc ế ượ
nhà n c và c xướ ã h i quan tâm đa lên qu c sách hàng đu. Ti u h c là b c ư
h c n n t ng và r t quan tr ng, có nhi m v cung c p cho h c sinh nh ng ki n ế
th c v th gi i t nhiên, cu c s ng xã h i và môi tr ế ng xung quanh nh mườ
giúp các em hình thành đc các kĩ năng, kĩ x o c b n đu tiên, t o n n t ngượ ơ
v ng ch c cho vi c hình thành và phát tri n nhân cách sau này. Nh ng n n móng
này r t c b n và c n thi t đ tr ti p t c h c lên b c h c trên.ơ ế ế
Trong ch ng trươ ình Ti u h c, L ch s là phân môn đc x p vào ch ượ ế ngươ
trình gi ng d y l p 4 và l p 5, đó là ki n th c có h th ng v các s ki n, nhân ế
v t l ch s tiêu bi u, nh ng b c phát tri n c a L ch s Vi t Nam t th i Hùngướ
V ngươ cho đn nay. Phân môn này có nhi m v cung c p cho h c sinh nh ngế
ki n th c c b n, c n thi t v các s ki n, hi n t ng, nhân v t ế ơ ế ượ l ch s có h
th ng theo trình t th i gian, rèn luy n cho h c sinh m t s k năng c b n nh : ư
Xem và đc b n đ, l c đ, thu th p, tìm ki m t ượ ế li u l ch s t sách giáoư
khoa, t cu c s ng g n gũi v i các em, nh n bi t đc đúng các s ki n, hi n ế ượ
t ng l ch s , trượ ình bày l i k t qu h c t p b ng l i nói, bài vi t, s ế ế đ,... Đngơ
th i b i d ng, giáo d c cho h c sinh l ưỡ òng yêu l ch s , quê h ng, đt n c tươ ư
đó ham h c h i và t ìm hi u v l ch s , bi t tôn tr ng và b o v c nh quan thiên ế
nhiên và di tích l ch s , văn hóa c a dân t c.
Th nhếng qua th c ti n giáo d c n c ta hi n nay, L ch s ch a đcư ướ ư ượ
trân tr ng đúng nh giá tr c a nó. Nhi u ng i v n cho r ng đây là môn h c ư ườ
khô khan, khó hi u v i nh ng m c th i gian, s ki n v ì th trong quá trình h cế
thì không c n ph i t duy, sáng t o mà ch c n h c thu c, ghi nh m t cách máyư
móc ki n th c trong sách giáo khoa là đc. Chính vế ượ ì nh ng nh n th c sai l m
đó đã khi n cho h c sinh không có h ng thú trong quá trình h c t p trên l p,ế
ch a tích c c tìm tòi v ki n th c l ch s trong cu c s ng. Đi u đó d n đnư ế ế
vi c nhi u h c sinh mù m v truy n th ng l ch s c a dân t c, hay nh m l n
các m c th i gian, các s ki n, các nhân v t l ch s v i nhau.
M t khác hi u qu d y phân môn L ch s còn th p vì đây là phân môn khó
đòi h i năng l c h ng d n và ng x linh ho t c a ng ướ i giáo viên khi đngườ
l p. Và làm th nào đ ti t d y môn L ch s đt hi u qu , ế ế thu hút đc s t pượ
GV: H’ Mê Ry Buôn Krông – Tr ng TH Võ Th Sáuườ 1
M t vài gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch s cho ượ
h c sinh l p 4 dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu ườ
trung chú ý cao c a h c sinh đ các em h ng thú và yêu thích môn h c này ngay
t b c Ti u h c là m t v n đ đt ra h t s c c n thi t. ế ế
2. Lý do th c ti n
V n đ đi m i ph ng pháp d y h c Ph thông tuy không còn m i m ươ
nh ng v n còn là m t v n đ đc s quan tâm nhi u c a các nhà khoa h c,ư ượ
nhà s ph m. Và đi m i ph ng pháp d y h c L ch s cũng không n m ngoàiư ươ
qu đo đó v i nh ng công trình nghiên c u, nh ng bài vi t v đi m i n i ế
dung, ph ng pháp d y h c, trong đó ph i k đn:ươ ế
Đi m i vi c d y h c L ch s “L y h c sinh làm trung tâm” (NXB Đi
h c Qu c gia Hà N i, 1996). Công trình này nghiên c u th c tr ng c a vi c d y
h c L ch s ph thông, qua đó đa ra m t s ph ng pháp d y h c l y h c ư ươ
sinh làm trung tâm đ nâng cao ch t l ng d y h c L ch s tr ng Ph thông. ượ ườ
Và g n đây, tác gi Nguy n Th Côi đã xu t b n cu n sách: Các con
đng, bi n pháp nâng cao hi u qu d y h c L ch S tr ng Ph thông( NXBườ ườ
Đi H c S Ph m, 2006). Trong cu n sách tác gi đã đa ra các con đng đ ư ư ườ
nâng cao hi u qu d y h c L ch s nh : D y h c L ch s k t h p v i ngo i ư ế
khóa, l y h c sinh làm trung tâm trong d y h c L ch S nh m t o đc s ượ
h ng thú trong d y h c L ch S , thu hút s quan tâm c a h c sinh đi v i môn
h c này.
Ngoài ra còn có r t nhi u bài vi t trong các t p chí khoa h c và giáo d c ế
cũng đ c p đn v n đ này. Tuy nhiên nh ng bài vi t, công trình nghiên c u ế ế
trên ch là nh ng nghiên c u mang tính khái quát, chung chung ch ch a đi sâu ư
vào t ng b c h c c th . Đc bi t là ph ng pháp d y h c L ch s b c Ti u ươ
h c thì h u nh ch a có tác gi nào đ c p đn. Trên c s đó đ ra m t vài ư ư ế ơ
gi i pháp nh m nâng nâng cao ch t lng d y và h c môn L ch ượ s cho h c sinh
l p 4 dân t c thi u s năm h c 2016 – 2107, năm h c 2017 – 2018.
Xu t phát t nh ng lý do trên nên tôi ch n nghiên c u đ tài: M t vài
gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch ượ s cho h c sinh l p 4
dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu” ườ .
II. M C TIÊU NGHIÊN C U
Nghiên c u đánh giá đúng th c tr ng ch t l ng d y và h c môn L ch s ượ
l p 4 c a h c sinh dân t c thi u s tr ng Ti u h c ườ Võ Th Sáu th i gian qua,
nh m đi sâu tìm hi u tình hình d y và h c L ch s l p 4 Ti u h c, h c h i và
rút ra nh ng kinh nghi m quý giá trong quá trình gi ng d y phân môn L ch s
l p 4 các tr ng Ti u h c, qua đó đa ra nh ng gi i pháp nh mườ ư nâng cao ch t
GV: H’ Mê Ry Buôn Krông – Tr ng TH Võ Th Sáuườ 2
M t vài gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch s cho ượ
h c sinh l p 4 dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu ườ
l ng d y h c L ch ượ s Ti u h c nói chung và ch t l ng d y h c L ch S l p ượ
4 h c sinh dân t c thi u s tr ng Ti u h c V ườ õ Th Sáu nói riêng, t o đi u ki n
thu n l i cho vi c d y h c c a b n thân sau này.
Giúp h c sinh có ý th c t giác trong h c t p, h ng thú và yêu thích môn
h c, giáo d c h c sinh v đo đc, nhân cách qua nh ng t m g ng c a các v ươ
anh hùng dân t c, danh nhân, lòng yêu th ng con ng i, ni m t hào v truy n ươ ườ
th ng quê h ng đt n c. ươ ướ
Ph n th hai: GI I QUY T V N Đ
I. C S LÍ LU N C A V N ĐƠ
L ch s c a nhân lo i nói chung và c a m i đt n c nói riêng không th ướ
thi u trong quá trình phát tri n và hoàn thi n nhân cách c a m i con ng i. M tế ườ
đt n c mu n phát tri n thì nhân dân c a n c đó ph i bi t gi gìn b n s c ư ướ ế
văn hóa truy n th ng l ch s c a dân t c mình. Đó nh là m t ph ng ti n giúp ư ươ
con ng i nuôi d ng tình c m yêu quê h ng, đt n c, có ý nghĩa quan tr ngườ ưỡ ươ ướ
trong vi c xây d ng và phát tri n n n văn hóa tiên ti n đm đà b n s c dân t c. ế
N i dung môn L ch s trong ch ng trình l p 4 không trình bày ki n th c ươ ế
l ch s theo h th ng ch t ch mà m i bài trình bày m t s ki n, hi n t ng ượ
ho c nhân v t l ch s tiêu bi u c a m t giai đo n l ch s nh t đnh.
Phân môn L ch s đc đa vào ch ng trình Ti u h c nh m giúp h c ượ ư ươ
sinh có nh ng hi u bi t c b n v l ch s c a dân t c, qua đó d n hình thành ế ơ
nh ng kĩ năng, thái đ đ hình thành và phát tri n nhân cách c a m i ng i. N i ườ
dung ch ng trình đc ch n l c đ đm b o m c tiêu, th i l ng dành choươ ượ ượ
môn h c cũng nh trình đ nh n th c c a h c sinh. Đó là nh ng s ki n, nhânư
v t l ch s tiêu bi u, s p x p theo trình t th i gian, đi di n cho các th i kì l ch ế
s ph n ánh nh ng c t m c đánh d u s phát tri n c a các giai đo n l ch s ,
nh ng thành t u trong s nghi p d ng n c (kinh t , chính tr , văn hóa,...) và gi ướ ế
n c c a ông cha ta đc giáo viên truy n th đn h c sinh b ng các ph ngướ ượ ế ươ
pháp d y h c và các hình th c d y h c đã đc l a ch n phù h p. Đó là n n ượ
móng đ h c sinh ti p t c h c lên các b c cao h n, giúp các em có bi u t ng ế ơ ượ
đy đ v quá kh , có ý th c v xã h i, suy nghĩ, c m th nh ng gì đã x y ra
trong quá kh đ có trách nhi m v i hi n t i và t ng lai. ươ
II. TH C TR NG V N Đ
1. Thu n l i
Nhà tr ngườ
Chính quy n đa ph ng cũng nh ươ ư Ban Giám hi u nhà trng r t quanườ
tâm đn ếcông tác giáo d c c a xã nhà, đc bi t là công tác giáo d c h c sinh dân
t c thi u s , Đc s quan tâm c a ượ Đng và nhà n c, các em có đ sách v ,ư
GV: H’ Mê Ry Buôn Krông – Tr ng TH Võ Th Sáuườ 3
M t vài gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch s cho ượ
h c sinh l p 4 dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu ườ
đ dùng h c t p theo yêu c u c a giáo viên. Tr ng cũng đã có phòng th vi nườ ư
v i sách báo, tranh nh, các đ dùng ph c v cho quá trình d y h c.
Giáo viên
Là m t giáo viên tr nhi t tình, yêu ngh m n tr , ham h c h i nên b n ế
thân tôi luôn tích c c tham gia các l p t p hu n nên hi u rõ t m quan tr ng
trong vi c gi ng d y và nh n th c đc giáo d c h c sinh Ti u h c phát tri n ượ
toàn di n là vi c làm r t c n thi t, thông qua môn h c L ch s hình thành cho ế
h c sinh ý th c gi gìn b n s c văn hóa truy n th ng l ch s c a dân t c mình.
Bên c nh đó l i đc s ch đo sâu sát, k p th i và s quan tâm c a lãnh đo ượ
nhà tr ng, s giúpườ
đ c a đng nghi p. Các th y cô giáo r t nhi t t ình, yêu tr , có lòng say mê v i
ngh và có nhi u năm kinh nghi m trong công tác gi ng d y.
H c sinh
Đc nhà trượ ng t o đi u ki n cho h c 2 bu i trên ngày nên có nhi u th iườ
gian đ rèn cho h c sinh h c t p đc nhi u k t qu h n. ượ ế ơ
Đa s các em đu r t ngoan, d vâng l i, nghe l i cô giáo, thích h c t p và
thi đua v i các b n, d khích l đng viên, khen th ng…ưở
M t s ph huynh đã quan tâm đn vi c h c c a con em mình, có ý th c ế
trách nhi m không khoán tr ng cho nhà tr ng, cho giáo viên, mà cùng v i giáoườ
viên giúp đ các em trong vi c h c t p nh : Chu n b đy đ sách v , đ dùng ư
h c t p, th ng xuyên nh c nh và t o đi u ki n t t cho con em m ườ ình đn l pế
cũng nh h c t p nhà.ư
2. Khó khăn
Năm h c 2016 – 2017, 2017 – 2108, kh i l p 4 có t t c 4 l p trong đó h c
sinh dân t c thi u s chi m h n 90%, đa s các em ch a có ý th c t giác trong ế ơ ư
h c t p, h c sinh không ch u tìm tòi, suy nghĩ, thi u thái đ và đng c h c t p. ế ơ
V i suy nghĩ xem L ch s là môn ph nên ch h c m t cách đi phó. S chu n b
bài h c tr c khi lên l p c a h c sinh phân môn L ch s còn s sài, qua loa, ướ ơ
ch t l ng ch a cao. Ch có m t s ít b ph n h c sinh th c s yêu thích, mu n ượ ư
tìm hi u L ch s và có s chu n b bài nh tìm hi u và nghiên c u n i dung bài ư
h c tr c nhà nh ng cũng ch m c đ đn gi n, ch y u là tìm hi u trong ướ ư ơ ế
sách giáo khoa ch ch a đi sâu tìm hi u các ki n th c liên quan đn bài h c ư ế ế
các ngu n tài li u khác nh th vi n, sách báo, internet,…M t khác đi u ki n ư ư
kinh t đi s ng nhân dân đa ph n còn g p r t nhi u khó khăn nên nhi u phế
huynh ch a có th i gian quan tâm đn vi c h c c a con em mình, nên ý th c h cư ế
t p c a h c sinh ch a cao các em cũng khó ti p c n v i nh ng ph ng ti n ư ế ươ
hi n đi.
GV: H’ Mê Ry Buôn Krông – Tr ng TH Võ Th Sáuườ 4
M t vài gi i pháp nâng cao ch t l ng d y và h c môn L ch s cho ượ
h c sinh l p 4 dân t c thi u s tr ng TH Võ Th Sáu ườ
Bên c nh đó t duy c a h c sinh là t duy tr c quan c th cho nên khi ư ư
h c ki n th c l ch s v i nh ng s ki n, ngày tháng, v i nhi u khái ni m khó ế
nh , khó hi u thì các em khó có th n m b t ki n th c cho nên nhi u em không ế
h ng thú v i môn h c.
M t s giáo viên cùng lúc ph i d y r t nhi u môn h c khác nhau nh ư
Toán, Ti ng Vi t, Khoa h c, Đo Đc, L ch s - Đa lý,…cho nên không th chúế
tâm đi sâu đu t vào so n gi ng, chu n b bài c a m t môn h c nh t đnh. ư
Nhi u giáo viên còn coi L ch s là môn h c ph , không quan tr ng trong ch ng ươ
trình gi ng d y Ti u h c cho nên vi c đu t cho ti t d y L ch s v n còn s ư ế ơ
sài, ch t l ng gi ng d y ch a cao t vi c so n giáo án, ph ng pháp d y h c ượ ư ươ
ch a đa d ng và thích h p v i các lo i bài khác nhau (ch y u s d ng ph ngư ế ươ
pháp thuy t trình, đàm tho i), vi c chu n b đ dùng d y h c còn nghèo nàn,ế
kém h p d n…Ngoài ra ng i giáo viên ch a có s đu t trong quá trình chu n ườ ư ư
b bài tr c khi lên l p nh so n giáo án ch a đa ra đc ph ng pháp phù ướ ư ư ư ượ ươ
h p đi v i t ng lo i bài,
hình th c t ch c d y h c cũng ch a phong phú và m i l , ch a đi m i ư ư
ph ng pháp, bài so n còn r p khuôn theo sách giáo viên, sách thi t k . Giáoươ ế ế
viên ch s d ng sách giáo khoa làm t li u chính trong ti t d y c a mình ch ư ế
ch a tìm tòi, s u t m thêm tranh nh, tài li u t nh ng ngu n khác đ b sung,ư ư
làm rõ thêm ki n th c trong sách giáo khoa, đi u đó d n đn ti t d y L ch sế ế ế
c a giáo viên ch a h p d n và sinh đng, khô khan và nhàm chán, ch a thu hút ư ư
đc s chú ý c a h c sinh, ch a t o ra cho h c sinh tính tích c c, t duy, sángượ ư ư
t o và t giác h c t p, t đó h c sinh không có h ng thú v i môn h c này.
Công tác ph i h p gi a gia đình, nhà tr ng và xã h i ch a đc t t, ph ườ ư ượ
huynh ch a quan tâm đn vi c h c c a con em mình, nhi u ph huynh coi L chư ế
s là môn ph nên h ch nh c nh , ch d y con em mình h c các môn chính nh ư
Toán v i Ti ng Vi t còn L ch s ch c n h c thu c đ đc đi m cao ch ế ượ
không c n ph i hi u sâu ki n th c c a bài. M t khác do đi s ng kinh t còn ế ế
g p nhi u khó khăn nên nhi u gia đình ch lo đi làm mà ít quan tâm đn vi c h c ế
c a con em mình, th m chí nhi u gia đình có t t ng giao khoán vi c h c c a ư ưở
con em mình cho nhà tr ng.ườ
Đi u ki n kinh t c a đa ph ng còn g p nhi u khó khăn nên các đi m ế ươ
tr ng l c a tr ng cũng ch a đc đu t đy đ đ dùng h c t p, thi t b ,ườ ườ ư ượ ư ế
c s v t ch t, th vi n c a tr ng cũng ch a có đ sách tham kh o, t li uơ ư ườ ư ư
d y và h c ph c v giáo viên và h c sinh trong quá trình d y h c còn r t nhi u
h n ch , nh h ng không nh đn vi c d y và h c c a giáo viên và h c sinh, ế ưở ế
cho nên giáo viên không chu n b đc t t cho ti t d y c a mình, h c sinh ch ượ ế
đc h c “chay” không có s m r ng ki n th c ngoài sách giáo khoa nên ch aượ ế ư
GV: H’ Mê Ry Buôn Krông – Tr ng TH Võ Th Sáuườ 5