PHÒNG GD ĐT ...........
TRƯỜNG TIỂU
HỌC .................
CỘNG HÒA XÃ HỘI CHỦ NGHĨA VIỆT NAM
Độc lập - Tự do - Hạnh phúc
............, ngày .... tháng ..... năm 2021…
BÁO CÁO SÁNG KIẾN
KINH NGHIỆM GIÚP KHẮC PHỤC LỖI PHỤ ÂM ĐẦU RONG
PHÂN MÔN CHÍNH Ả CHO HỌC SINH LỚP 2A1.
Tên sáng kiến: “Kinh nghiệm giúp khắc phục lỗi phụ âm đầu trong
phân môn chính tả cho học sinh lớp 2A1”
I. Phần mở đầu.
1. Lý do chọn đề tài.
Tiếng Việt là một môn học vô cùng quan trọng ở bậc Tiểu học, bởi lẽ: “Trẻ
em đi vào đời sống tinh thần của mọi người xung quanh nó duy nhất qua
phương tiện tiếng Mẹ đẻ và ngược lại, thế giới bao xung quanh đứa trẻ được
phản ánh trong nó chỉ thông qua công cụ này.” (K. Au sin x.ki) Tiếng “Mẹ
đẻ” đóng vai trò to lớn trong việc hình thành những phẩm chất quan trọng
nhất của con người và trong việc thực hiện những nhiệm vụ của hệ thống
giáo dục quốc dân. Tiếng Việt là môn học trung tâm ở bậc Tiểu học, có
nhiệm vụ hình thành năng lực hoạt động ngôn ngữ cho học sinh thông qua
bốn dạng hoạt động: Nghe - Nói - Đọc - Viết và được học ở các phân môn:
Tập đọc, Chính tả, Luyện từ và câu, Tập viết, Tập làm văn, kể chuyện.
Trong đó Chính tả là một trong những phân môn quan trọng vào bậc nhất
của bộ môn Tiếng Việt. Do vậy cần phải rèn cho học sinh viết đúng chính tả
ngay từ bậc học Tiểu học là nhiệm vụ hàng đầu đối với người giáo viên.
Trong thực tế giảng dạy phân môn Chính tả theo chương trình sách
giáo khoa ở Tiểu học, nhìn chung giáo viên cũng đã tổ chức thực hiện hoàn
thành kế hoạch bài dạy một giờ Chính tả. Song cũng có giáo viên còn xác
định không đúng mục tiêu, vị trí và nhiệm vụ của phân môn Chính tả nên
dẫn đến hiệu quả giờ dạy chưa cao. Khi dạy giờ Chính tả, nhiều giáo viên
chỉ chú ý đến phần chính tả đoạn, bài chỉ đọc cho học sinh viết và chú trọng
việc rèn kĩ thuật chữ chưa chú ý đến việc viết đúng của học sinh và chưa
chú rèn cho học sinh viết đúng chính tả qua phần bài tập âm, vần. Khi dạy
đến phần này giáo viên thường cho học sinh tự làm bài tập rồi gọi 2, 3 em
trình bày kết quả, không khái quát nghĩa các từ so sánh phân biết mà đi vào
cụ thể từng từ nên dẫn đến hiện tượng phát âm và viết chữ lẫn lộn giữa l/n,
ch/tr, s/x còn khá phổ biến ở học sinh. Thực trạng các bài viết của học sinh
(nhất là các bài tập làm văn) còn mất nhiều lỗi chính tả, hầu hết do phát âm
còn nhầm lẫn l/n, ch/tr, s/x nên khi viết Chính tả các em còn mắc nhiều lỗi ở
phụ âm đầu l/n, ch/tr, s/x.
Nguyên nhân chính của những hạn chế này là do giáo viên chưa có
biện pháp thiết thực nhằm giúp học sinh khắc phục việc mắc lỗi này khi dạy
phân môn Chính tả. Đồng thời do ảnh hưởng của phương ngữ địa phương
nên nhiều học sinh thường nói, viết chưa chuẩn phụ âm l/n, ch/tr, s/x.
Trước thực trạng trên là một giáo viên nhiều năm liền được nhà trường
phân công giảng dạy lớp hai, bản thân tôi xác định được vị trí, vai trò,
nhiệm vụ của phân môn Chính tả là vấn đề đang được quan tâm hàng đầu
của những người làm công tác giáo dục, đặc biệt là các thầy giáo, cô giáo
dạy học ở trường Tiểu học từ nhiều năm nay, nhất là các lớp đầu của bậc
Tiểu học.
Xuất phát từ những lí do trên, tôi đã mạnh dạn áp dụng các biện pháp:
“Kinh nghiệm giúp khắc phục lỗi phụ âm đầu trong phân môn chính tả
cho học sinh lớp 2A1”
2. Mục đích nghiên cứu.
Phân môn Chính tả có 1 vai trò quan trọng, nó góp phần rèn luyện cho học
sinh những quy tắc, những thói quen viế chữ đúng và chuẩn giúp học sinh
giao tiếp bằng văn bản viết.
Mặt khác, chính tả cũng là một thứ thước đo khả năng văn hóa và giá trị
văn hóa của con người, đồng thời rèn cho học sinh 1 số phẩm chất như:
Tính cẩn thân, tính kỉ luật,… Nâng cao năng lực thẩm mỹ và lòng yêu quý
Tiếng Việt.
3. Thời gian, địa điểm.
-Sáng kiến được áp dụng tại lớp 2A1, trường Tiểu học….. từ ngày….
tháng… đến … ngày…. tháng… năm 2021.
4. Đóng góp về mặt thực tiễn.
Chữ viết hiện nay của người Việt là chữ viết ghi lại theo phát âm. Do đó việc
viết đúng phải dựa trên đọc đúng, đọc đúng là cơ sở của viết đúng.
Việc học chưa tốt ở phân môn Chính tả gây ảnh hưởng đến các môn học khác
của môn Tiếng Việt như: Tập đọc (học sinh viết sai nhiều lỗi chính tả thường có kỹ
năng đọc hạn chế: đọc chậm, đọc sai,...), phân môn Tập làm văn, Luyện từ và câu (các
lỗi chính tả khiến cho câu, từ không rõ nghĩa, lủng củng,..). Còn với môn Toán thì
Chính tả có tầm quan trọng trong việc tìm hiểu đề, viết lời giải trong các bài giải toán
có lời văn....
Để giúp học sinh học tốt môn Tiếng Việt nói chung, phân môn Chính tả nói
riêng thì ngoài việc giáo viên chú trọng rèn kĩ năng đọc cho học sinh, giáo viên cần
phải rèn cho học sinh các kĩ năng viết. Muốn viết đúng thì các em phải nắm vững cách
khắc phục lỗi trong phụ âm đầu. về
Vì vậy, trong quá trình dạy phân môn Chính tả, tôi đã tổng hợp các lỗi sai cơ bản
về phụ âm đầu của học sinh để tìm ra các mẹo luật chính tả giúp học sinh vận dụng
nhanh để khắc phục các lỗi thường gặp trong quá trình học tập:
II. Phần nội dung.
1. Chương trình
1.1. Cơ sở lý luận
Như chúng ta đã biết, công cụ giao tiếp của con người chính là chữ
viết. Con người muốn trao đổi mọi thông tin cũng phải nhờ chữ viết. Tất cả
những tri thức về khoa học, kỹ thuật, văn hoá được lưu giữ từ thế hệ này
sang thế hệ khác cũng chính là do chữ viết. Chữ viết giúp ta hiểu được suy
nghĩ tình cảm, thái độ của mọi người xung quanh hiểu biết về cả thế giới với
tất cả các hoạt động trên, các lĩnh vực kinh tế khoa học...
Đối với học sinh Tiểu học, chữ viết tạo khả năng phát âm đúng, đẹp
làm tăng thêm nguồn cảm xúc cho các em, từ đó nảy sinh sự khéo léo, kiên
nhẫn, cẩn thận. Chữ viết cho tác dụng lớn trong việc giáo dục thẩm mỹ và
đạo đức cho học sinh. Mặt khác chữ viết còn có khả năng góp phần nâng
cao ngôn ngữ. Rèn chữ viết đúng, viết đẹp là một phương pháp hỗ trợ đắc
lực cho việc truyền đạt tri thức của giáo viên.
1.2. Cơ sở thực tiễn
Như chúng ta đã biết, Tiếng việt của chúng ta rất đa dạng và phong phú.
Hơn nữa, cùng trên một lãnh thổ nhưng giọng nói của từng vùng từng miền
lại có âm sắc, đặc trưng riêng. Khi nghe giọng nói thì chúng ta xác định
được người đó ở miền nào. Nước Việt Nam có ba miền chính yếu: Miền
Bắc, Miền Trung và Miền Nam. Vì thế, Tiếng Việt cũng có ít nhất là ba
vùng phương ngữ lớn. Đó là phương ngữ Bắc Bộ, Trung Bộ và Nam Bộ.
Trường tôi dạy trong địa bàn dân cư khá đa dạng, đa số học sinh là dân nhập
cư (thuê nhà, tạm trú) từ mọi miền đất nước đến. HS chưa nghe và nói được
đúng từ, như các em miền Bắc chuyển vào thì thường viết nhầm lẫn các từ
có âm l – n (Ví dụ: “lồng lộng” nói là “nồng nộng”). Các em ở Nam bộ thì
lại hay nhầm lẫn v – d – gi (Ví dụ như: “vui vẻû” nói là “dui dẻûø”, “ròng
rã” nói là “dòng dã”, “đám giỗ” nói là “đám dỗ”...) nên các em cứ viết chữ
theo giọng đọc của mình. Có trường hợp giọng nói của cô giáo lại khác hẳn
với giọng nói của các em điều đó cũng gây không ít khó khăn cho các em
khi nghe và viết chính tả.
Để viết đúng chính tả, ngoài giờ học ở lớp, khi ở nhà, các em cần phải
đọc sách báo lành mạnh để trao dồi thêm môn Tiếng Việt nói chung và phân
môn chính tả nói riêng. Nhưng thực tế thì khi rảnh rỗi các em lại say mê trò
chơi điện tử, xem phim hoạt hình hơn là xem sách báo, truyện lành mạnh…
để trao dồi tiếng mẹ đẻ.
Những nguyên nhân trên ảnh hưởng đến trình độ nhận thức về Tiếng
Việt của học sinh. Nếu như các em chưa có cảm nhận được sự phong phú
của tiếng Việt nói chung, thì các em không thể học tốt phân môn chính tả
mà cụ thể là viết đúng chính tả.
Trên đây là những nguyên nhân chung dẫn đến việc học sinh viết sai lỗi
chính tả. Đối với lớp tôi phụ trách thì việc học sinh viết sai lỗi chính tả do
những nguyên nhân cụ thể sau:
Học sinh viết lẫn lộn một số chữ cái ghi âm dầu như: l/n (đi nàm, no
nắng...), g/gh (gê sợ, gi nhớ...), c/k (céo co...), ch/tr (cây che, chiến
chanh...), ng/ngh (ngỉ ngơi, nge nhạc...), s/x (xa mạc, sung phong...)
Trong các lỗi này, lỗi về s/x, ch/tr đối với lớp tôi là phổ biến hơn cả.
2. Chương 2: Nội dung vấn đề nghiên cứu.
2.1. Thực trạng.
