PHÒNG GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO THÀNH PHỐ BẮC GIANG
TRƯỜNG TIỂU HỌC VÕ THỊ SÁU
.
BIỆN PHÁP
Sử dụng trò chơi học tập trong môn lịch sử lớp 5
Họ và tên: Nguyễn Thu Hằng
Đơn vị: Trường Tiểu học Võ Thị Sáu, thành phố
Bắc Giang, tỉnh Bắc Giang.
TP. Bắc Giang, tháng 10 năm 2022
1
MỤC LỤC
I. PHẦN MỞ ĐẦU
2
1. Lý do chọn biện pháp
2
2. Mục đích nghiên cứu
3
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
3
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
4
5. Phương pháp nghiên cứu
4
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
4
1. Cơ sở lý luận
4
2. Cơ sở thực tiễn
4
2.1. Thực trạng
5
2.2. Kết quả khảo sát trước khi sử dụng trò chơi học tập trong môn
Lịch sử lớp 5
5
2.3. Nguyên nhân hạn chế
6
3. Các trò chơi sử dụng trong biện pháp
7
3.1. Trò chơi trên Kahoot, Google Forms…
7
3.2. Trò chơi: Thi hiểu biết về các danh nhân mang tên đường phố
7
3.3. Trò chơi: Vẽ tranh và kể lại câu chuyện lịch sử theo tranh
8
3.4. Trò chơi: Sưu tầm và thuyết minh những hình ảnh lịch sử
9
3.5. Một số trò chơi khác
10
III. KẾT QUẢ VÀ ỨNG DỤNG
13
1. Kết quả
13
2. Ứng dụng
15
IV. KẾT LUẬN
15
TÀI LIỆU THAM KHẢO
17
2
I. PHẦN MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn biện pháp
Phát triển trí tuệ cho học sinh tiểu học là một trong những vấn đề được
quan tâm hàng đầu của hầu hết các quốc gia, của những bậc phụ huynh và các
thầy cô giáo. Cùng với tất cả các môn học khác trong chiến lược phát triển
toàn diện, có thể nói rằng mọi người vẫn coi Toán và Tiếng Việt là một trong
những môn học quan trọng còn những môn học khác là môn phụ không quan
trọng. Song như Chủ Tịch Hồ Chí Minh đã từng nói:
"Dân ta phải biết sử ta
Cho tường gốc tích nước nhà Việt Nam".
Qua bộ môn lịch sử các em được hiểu sâu hiểu kĩ về quá trình và từng
thời kì xây dựng đấu tranh và gìn giữ đất nước. Thời gian dành cho hai môn
Toán và Tiếng Việt là chủ yếu, môn Lịch sử chưa thực sự được chú trọng.
Vì vậy muốn các em học tốt môn học thì điều trước tiên phải tạo cho các em
say mê và hứng thú với môn học. Trên quan điểm đó giáo viên cần lưạ chọn
những phương pháp dạy học phù hợp để phát huy tính hiệu quả trong từng
bài học đảm bảo theo những yêu cầu kiến thức, năng lực, phẩm chất cần
thiết, nhằm đáp ứng được những yêu cầu đổi mới chương trình giáo dục phổ
thông 2018.
Song phát triển trí tuệ cho học sinh thông qua hoạt động học tập, hoạt
động vui chơi là một quá trình bền bỉ không thể tính bằng tuần, bằng tháng.
Hơn nữa còn phải xuất phát từ trình độ nhận thức và hoàn cảnh sống của trẻ
em để các em luyện tập dần dần từ dễ đến khó, từ đơn giản đến phức tạp
nhằm phát huy ở trẻ một óc quan sát tinh nhạy, trí tưởng tượng phong phú, tư
duy suy luận lôgíc...
Trên tinh thần "học mà chơi, chơi mà học", "chơi vui học càng vui"
nhằm thoả mãn được nhiều loại nhu cầu trong khi chơi. Với ưu thế như vậy
trò chơi thực sự là một phương tiện hữu hiệu để tạo ra sự hài hoà, thoải mái,
3
không dập khuôn, khô cứng, đảm bảo tính tự nhiên trong học tập của học sinh
tiểu học một cách hứng thú và bổ ích.
Trong những năm học vừa qua, Trường Tiểu học Võ Thị Sáu thực hiện
nhiều phương pháp dạy học tích cực. Theo những phương pháp này, có rất
nhiều cơ hội để giáo viên hoặc học sinh tự tổ chức các trò chơi học tập trong
nhóm và lớp. Nếu giáo viên khéo léo biết áp dụng các trò chơi vào giờ học thì
việc học môn Lịch sử thực sự trở nên hứng khởi và lôi cuốn với học sinh.
Trên cơ sở đó tôi mạnh dạn chọn viết về biện pháp" Sử dụng trò chơi học tập
trong môn Lịch sử lớp 5 ".
2. Mục đích nghiên cứu
Giúp học sinh học lịch sử thông qua các trò chơi học tập là một trong
những hướng đổi mới phương pháp dạy học ở Tiểu học. Nhằm ứng dụng
những điều học sinh đã học trong môn Lịch sử vào giải quyết những tình
huống thực tế trong đời sống hàng ngày.
Tìm hiểu nội dung và phương pháp dạy học lịch sử ở học sinh lớp 5 bao
gồm các trò chơi có mục đích học tập rõ rệt. Nó là dấu ấn của những cuộc
chơi làm lắng đọng mãi trong tâm hồn trẻ và làm nên nguồn sức mạnh thôi
thúc trẻ sống tốt hơn, học tốt hơn và phát triển tốt hơn. Đồng thời những hoạt
động trò chơi học tập là những phương tiện dạy học và giáo dục phù hợp với
đối tượng phong phú và hình thức nhằm tránh lối học vẹt, tư duy thụ động,
máy móc, dập khuôn.....
3. Nhiệm vụ nghiên cứu
Để thực hiện biện pháp trên bản thân tôi phải thực hiện các nhiệm vụ sau:
- Nghiên cứu các tài liệu về “Phương pháp dạy học môn Lịch sử”.
- Kiến thức, năng lực, phẩm chất học sinh cần đạt trong môn Lịch sử.
- Dự giờ đồng nghiệp.
- Tiếp thu ý kiến đóng góp của đồng nghiệp.
- Rút kinh nghiệm qua từng tiết dạy.
- Nghiên cứu tài liệu gây hứng thú học tập trong môn Lịch sử.
4
- Sách giáo khoa, sách giáo viên môn Lịch sử lớp 5.
- Kiểm tra, đánh giá kết quả học tập của học sinh để từ đó có những
điều chỉnh bổ sung hợp lý.
4. Đối tượng, phạm vi nghiên cứu
- Học sinh lớp 5
5. Phương pháp nghiên cứu
Để nghiên cứu biện pháp này tôi đã sử dụng rất nhiều phương pháp,
nhưng trong đó các phương pháp được vận dụng chủ yếu là: Phương pháp
nghiên cứu lý luận; Sử dụng đồ dùng trực quan; Điều tra, quan sát; Thực
nghiệm sư phạm; Phương pháp tổng kết kinh nghiệm...Với mục đích làm cho
tiết học bớt khô khan, nặng nề mà trở nên nhẹ nhàng, sinh động, hấp dẫn, hiệu
quả đồng thời tạo cho học sinh hứng thú trong giờ học. Rèn luyện cho học
sinh những phẩm chất và năng lực cơ bản của bộ môn.
II. NỘI DUNG NGHIÊN CỨU
1. Cơ sở lý luận
Trong quá trình dạy - học nói chung và đối với môn Lịch sử nói riêng ở
trường tiểu học, việc thiết kế và tổ chức trò chơi cho học sinh đóng vai trò
quan trọng nhưng ít khi giáo viên chú ý. Thiết kế và tổ chức trò chơi trong giờ
học lịch sử cho học sinh được sử dụng để củng cố bài học, áp dụng để dạy các
dạng bài bài ôn tập, sơ kết, tổng kết, bài tập lịch sử hay tổ chức ngoại khoá và
có tác dụng thiết thực đối với sự nhận thức của học sinh. Thiết kế và tổ chức
trò chơi trong giờ học lịch sử cho học sinh không những nhằm mục đích cung
cấp kiến thức mới cho học sinh mà còn củng cố kiến thức cũ, hệ thống hóa,
khái quát hóa kiến thức đã học, rèn luyện kỹ năng tư duy, phân tích, tổng
hợp….. Dựa vào kiến thức cơ bản về sự kiện, các mặt hoạt động chính của
từng giai đoạn hay quá trình lịch sử đã biết, giáo viên thiết kế tổ chức các trò
chơi trong dạy - học lịch sử giáo viên hướng dẫn học sinh phân tích nắm vững
bản chất. Vì vậy khi tiến hành, giáo viên phải suy nghĩ sâu sắc cẩn thận về
nhiệm vụ giáo dưỡng, giáo dục; về nội dung và cách thức tổ chức tiến hành.
