i
LỜI CAM KẾT
Tôi đã đọc và hiểu về các hành vi vi phạm sự trung thực trong học thuật. Tôi cam
kết bằng danh dự cá nhân rằng luận án: “Tác động của quyền sử dụng đất nông nghiệp
lên hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam - Tiếp cận bằng các mô hình toán kinh
tế” do tôi tự thực hiện và không vi phạm yêu cầu về sự trung thực trong học thuật.
Nghiên cứu sinh
(ký và ghi rõ họ tên)
Kiều Nguyệt Kim
ii
LỜI CẢM ƠN
Tôi xin bày tỏ lòng biết ơn sâu sắc tới cô giáo hướng dẫn của tôi, PGS.TS.
Nguyễn Thị Minh, người thầy tận tụy, nghiêm khắc, kiến thức học thuật sâu sắc và
những ý tưởng nghiên cứu đầy mới mẻ. Nếu không có sự dẫn dắt của cô, tôi đã không
thể hoàn thành luận án này.
Tôi xin gửi lời cảm ơn tới Ban Giám hiệu, các đồng nghiệp tại Trường Đại học
Công nghiệp Hà Nội; Ban Giám đốc, các đồng nghiệp tại Học viện Ngân hàng nơi tôi
công tác, đã tạo điều kiện thuận lợi, hỗ trợ, chia sẻ và động viên trong suốt thời gian
tôi làm nghiên cứu sinh.
Tôi xin chân thành cảm ơn Ban Chủ nhiệm khoa, các thầy cô giáo trong Khoa
Toán Kinh tế - Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã hỗ trợ tôi rất nhiều về kiến thức
chuyên ngành.
Tôi xin bày tỏ lời cảm ơn tới Ban lãnh đạo, các cán bộ của Viện Đào tạo sau đại
học – Trường Đại học Kinh tế Quốc dân đã tạo điều kiện về các thủ tục hành chính và
hướng dẫn các quy trình thực hiện trong toàn bộ quá trình nghiên cứu.
Tôi xin chân thành cảm ơn các nhà khoa học đã quan tâm đến luận án của tôi và
đóng góp nhiều ý kiến quý báu trong suốt quá trình luận án hoàn thành.
Tôi đặc biệt gửi lời tri ân tới gia đình, bạn bè và người thân đã luôn đồng hành,
động viên khích lệ tôi trong suốt thời gian qua.
Xin trân trọng cảm ơn!
Hà Nội, ngày tháng năm 2022
Tác giả luận án
Kiều Nguyệt Kim
iii
MỤC LỤC
LỜI CAM KẾT .......................................................................................................... i
LỜI CẢM ƠN ........................................................................................................... ii
DANH MỤC CH VIẾT TT ............................................................................... vi
DANH MỤC BẢNG BIỂU .................................................................................... vii
DANH MỤC HÌNH ............................................................................................... viii
LỜI MỞ ĐẦU ........................................................................................................... 1
1. Lý do chọn đề tài ....................................................................................................1
2. Mục tiêu và câu hỏi nghiên cứu .............................................................................4
3. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu ..........................................................................5
4. Phương pháp nghiên cứu ........................................................................................5
5. Những đóng góp mới của luận án ..........................................................................6
6. Bố cục của luận án ..................................................................................................9
Chương 1. CƠ SỞ L LUN V TNG QUAN NGHIÊN CU .................... 10
1.1. Một số khái niệm................................................................................................10
1.1.1. Đất nông nghiệp .......................................................................................... 10
1.1.2. Quyền sử dụng đất nông nghiệp ................................................................. 10
1.1.3. Sản xuất nông nghiệp .................................................................................. 11
1.1.4. Hiệu quả sản xuất nông nghiệp ................................................................... 11
1.1.5. Đo lường hiệu quả sản xuất nông nghiệp .................................................... 13
1.2. Cơ sở lý luận của luận án....................................................................................14
1.2.1. Cơ sở lý thuyết về quyền sử dụng đất nông nghiệp......................................14
1.2.2. Kênh tác động từ quyền sử dụng đất nông nghiệp lên hiệu quả sản xuất.....17
1.3. Tng quan nghiên cứu.........................................................................................22
1.3.1. Tng quan các nghiên cứu trên thế giới……………………………………22
1.3.2. Tng quan các công trình nghiên cứu tại Việt Nam……………………….30
1.3.3. Khoảng trống nghiên cứu ............................................................................ 32
1.4. Khung phân tích của luận án..............................................................................33
Chương 2. PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CU ...................................................... 36
2.1. Phương pháp ước lượng hiệu quả kỹ thuật, hiệu quả phân b và hiệu quả kinh
tế ...............................................................................................................................36
2.2. Phương pháp hồi quy dữ liệu mảng ...................................................................39
2.3. Phương pháp ước lượng tng quát GEE ............................................................44
2.4. Phương pháp hồi quy phân vị với số liệu mảng ................................................47
2.5. Phương pháp hồi quy phi tham số .....................................................................49
Chương 3. THỰC TRẠNG SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP VÀ QUYỀN SỬ
DỤNG ĐẤT NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM GIAI ĐOẠN 2012 - 2018 .............. 53
3.1. Một số chính sách về quyền sử dụng đất nông nghiệp.......................................53
3.1.1. Lịch sử phát triển QSDĐ nông nghiệp ở Việt Nam .................................... 53
3.1.2. Nông nghiệp Việt Nam qua các thời kì ....................................................... 55
3.2. Thực trạng hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012 – 2018....60
3.2.1. Hiệu quả sản xuất nông nghiệp Việt Nam giai đoạn 2012 – 2018.............. 60
3.2.2. Các yếu tố tác động đến hiệu quả sản xuất...................................................63
Tng kết chương........................................................................................................70
Chương 4. TÁC ĐỘNG CỦA QUYỀN SỬ DỤNG ĐẤT ĐẾN HIỆU QUẢ
SẢN XUẤT NÔNG NGHIỆP VIỆT NAM ........................................................... 71
4.1. Số liệu và biến số................................................................................................71
4.1.1. Số liệu .......................................................................................................... 71
4.1.2. Các biến số sử dụng trong các mô hình ...................................................... 72
4.2. Ước lượng hiệu quả sản xuất..............................................................................74
4.2.1. Ước lượng hiệu quả kĩ thuật ....................................................................... 74
4.2.2. Ước lượng hiệu quả kinh tế ......................................................................... 78
4.2.3. Ước lượng hiệu quả phân b ....................................................................... 80
4.2.4. Một số thước đo khác .................................................................................. 81
v
4.3. Các mô hình đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả sản xuất
nông nghiệp................................................................................................................84
4.3.1. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả kĩ thuật..................84
4.3.2. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả phân b.................90
4.4. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến các phương diện khác của quá
trình sản xuất nông nghiệp.........................................................................................94
4.4.1. Đánh giá tác động của quyền sử dụng đất đến hiệu quả sản lượng nông
nghiệp bằng mô hình dữ liệu mảng........................................................................94
4.4.2. Đánh giá tác động quyền sử dụng đất đến TFP nông nghiệp bằng mô hình
dữ liệu mảng và hồi quy phân vị.............................................................................99
Tng kết chương.......................................................................................................104
KẾT LUN VÀ KIẾN NGHỊ................................................................................107
1. Kết luận.................................................................................................................107
2. Một số kiến nghị...................................................................................................110
3. Hạn chế của luận án và một số hướng nghiên cứu tiếp theo................................111
DANH MỤC CÁC CÔNG TRÌNH KHOA HỌC ĐÃ CÔNG BỐ CÓ NỘI
DUNG LIÊN QUAN TRỰC TIẾP ĐẾN LUN ÁN...........................................113
TÀI LIỆU THAM KHẢO.....................................................................................114
PHỤ LỤC................................................................................................................127