Tài liệu những kiến thức cần thiết dành cho lao động Việt Nam đi làm việc ở Macau

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:33

Thêm vào BST

Báo xấu

27
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Để giúp người lao động Việt Nam sớm hoà nhập với cuộc sống cộng đồng và công việc tại Macau, Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB) biên soạn và phát hành cuốn “Tài liệu những kiến thức cần thiết dành cho lao động đi làm việc ở Macau" cung cấp cho người lao động những hiểu biết cần thiết về phong tục, tập quán, văn hoá, con người, luật phỏp Macau và những yêu cầu đối với người lao động khi đến làm việc ở Macau.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Tài liệu những kiến thức cần thiết dành cho lao động Việt Nam đi làm việc ở Macau

Bộ lao động thƢƠng binh và xã hội Cục quản lý lao động ngoài nước Tài liệu những kiến thức cần thiết Dành cho lao động Việt Nam đi làm việc ở Macau Hà nội năm 2008 3 4
Lời giới thiệu Macau" cung cấp cho người lao động những hiểu biết cần thiết về phong tục, tập quán, văn hoá, con người, luật phỏp Macau và những yêu cầu đối với Macau là vùng lãnh thổ nhỏ bé, có điều kiện người lao động khi đến làm việc ở Macau. khí hậu, môi trường văn hóa giống của Việt Nam. Các ý kiến đóng góp về cuốn tài liệu, xin gửi Macau nhận lao động không kèm theo các điều kiện về Cục Quản lý lao động ngoài nước 41B Lý Thái chính trị. Người lao động làm việc tại Macau được Tổ, quận Hoàn Kiếm - Hà Nội . /. đảm bảo về sinh hoạt và ổn định về thu nhập. Từ hàng chục năm nay, lao động nước ngoài cục quản lý lao động ngoài nƣớc đã vào làm việc tại Macau. Những năm tới, Macau có nhu cầu tiếp nhận thêm khoảng 10 vạn lao động nước ngoài, đây là cơ hội đối với người lao động Việt Nam. Muốn cạnh tranh được với lao động cỏc nước, lao động Việt Nam phải nõng cao trình độ ngoại ngữ, tay nghề, ý thức kỷ luật... Vỡ vậy, việc bồi dưỡng tay nghề, đào tạo Phần một truyền thống, bản sắc văn hoá dân tộc tiếng Hoa (tiếng Quảng Đông) và bồi dưỡng kiến Trên con đường đổi mới, đất nước Việt Nam thức cần thiết cho người lao động trước khi đi làm đang từng bước hội nhập với khu vực và thế giới, việc ở Macau phải được cỏc doanh nghiệp dịch vụ vượt qua lạc hậu, đói nghèo, tiến hành công nghiệp đưa người lao động đi làm việc ở nước ngoài đặc hoá, hiện đại hoá, phấn đấu đạt mục tiêu dân giàu, biệt coi trọng. nước mạnh, xã hội công bằng, dân chủ, văn minh, Để giúp người lao động Việt Nam sớm hoà vững bước tiến lên chủ nghĩa xã hội. Sự nghiệp này nhập với cuộc sống cộng đồng và công việc tại hết sức vẻ vang nhưng không phải dễ dàng. Chiến Macau, Cục Quản lý lao động ngoài nước (DOLAB) thắng nghèo nàn, lạc hậu, thực hiện xã hội công biên soạn và phát hành cuốn “Tài liệu những kiến bằng, văn minh theo định hướng xã hội chủ nghĩa là thức cần thiết dành cho lao động đi làm việc ở một cuộc đấu tranh lâu dài, gian khổ, phức tạp. Hoạt 5 6
động dịch vụ đưa người lao động Việt Nam đi làm phách anh hùng, quật cường của dân tộc Việt Nam, việc ở nước ngoài đã được Đảng và Nhà nước ta chú sẵn sàng chịu đựng mọi hy sinh gian khổ bảo vệ độc trọng và coi đây là một giải pháp kinh tế - xã hội lâu lập, bản sắc dân tộc và toàn vẹn chủ quyền quốc gia. dài góp phần tạo việc làm, tăng thu nhập, nâng cao Yêu nước là truyền thống cực kỳ quý báu của trình độ nghề nghiệp, tác phong làm việc tiên tiến dân tộc ta được hình thành trong quá trình lịch sử lâu cho người lao động. dài dựng nước và giữ nước, trở thành tình cảm Ra nước ngoài làm việc, người lao động thiêng liêng trong mỗi người chúng ta. Chủ nghĩa không chỉ có điều kiện mở rộng tầm nhìn, mở rộng yêu nước giữ vị trí chuẩn mực cao nhất của đạo lý và giao lưu quốc tế, được hòa nhập và hiểu biết nền văn đứng đầu trong bậc thang giá trị văn hóa tinh thần hóa của các dân tộc khác mà còn là cơ hội để giới của dân tộc Việt Nam, là động lực nội sinh to lớn thiệu và quảng bá bản sắc văn hóa dân tộc Việt của cộng đồng dân tộc Việt Nam tạo nên sức mạnh Nam. Khi sống và làm việc ở nước ngoài, mỗi chúng vô địch trong các cuộc kháng chiến chống ngoại ta còn có bổn phận thực hiện tốt vai trò ngoại giao xâm và trong công cuộc xây dựng đất nước. nhân dân. Vì vậy, phải biết kế thừa và phát huy Hòa nhập vào thế giới tiên tiến, hiện đại để truyền thống đạo đức, tập quán tốt đẹp và lòng tự tiến lên mà không bị hòa tan, không đánh mất bản hào dân tộc; tiếp thu tinh hoa của các dân tộc trên sắc là một cuộc đấu tranh đầy gian nan, thử thách. thế giới góp phần làm giàu thêm nền văn hóa Việt Chỉ có yêu nước mới xây dựng và bảo vệ đất nước, Nam. đem lại hạnh phúc cho nhân dân và vinh quang cho 1. Truyền thống dân tộc dân tộc. Chủ nghĩa yêu nước là tình cảm chung thiết Là người Việt Nam, chúng ta có quyền tự hào tha của toàn dân Việt Nam, cả những người Việt với các truyền thống dựng nước và giữ nước đã Nam đang sống và làm việc ở nước ngoài; là sức được hình thành, phát triển qua nhiều thế hệ, đó là: mạnh tiềm tàng, thường trực trong lòng mỗi người a)Truyền thống yêu nước dân Việt Nam; là nguồn lực không bao giờ cạn vì có Lịch sử dựng nước của dân tộc ta luôn gắn cơ sở vững bền, lâu đời trong lịch sử đất nước và liền với lịch sử giữ nước, nó rèn luyện, hun đúc tinh phù hợp với tính cách, nguyện vọng và là trách thần yêu nước, truyền thống đoàn kết tạo nên khí nhiệm của mọi người dân Việt Nam. 7 8
Nội dung truyền thống yêu nước của dân tộc Chí Minh, lãnh tụ thiên tài của dân tộc ta, danh nhân ta rất phong phú và sâu sắc, nó thể hiện ở tình yêu văn hóa thế giới, Người đã làm rạng rỡ dân tộc ta, quê hương xứ sở, nơi sinh ra, lớn lên của mỗi người, nhân dân ta và non sông đất nước ta. đó là xóm, làng, là cộng đồng làng, xã …là sự gắn b)Truyền thống uống nước nhớ nguồn, đoàn kết bó giữa những thành viên của dân tộc, là tình cảm tương thân, tương ái gắn liền với thiên nhiên và con người ở quê hương Tình yêu nước gắn chặt với lòng nhân ái: yờu và là quá trình xây dựng quê hương đất nước. Đất nước, thương nhà, thương người. Cưu mang, đùm nước Việt Nam có đặc điểm địa hình, khí hậu, tài bọc, giúp đỡ lẫn nhau luôn là nét đẹp truyền thống nguyên thiên nhiên nhiều thuận lợi, song không ít trong đời sống của nhân dân ta, giàu lòng nhân ái, khó khăn. Trong quá trình khai phá mảnh đất này thương người như thể thương thân là bản chất tốt cha ông ta đã phải đấu tranh quyết liệt với thiên đẹp của người Việt Nam ta, được thể hiện qua nhiên. Từng tấc đất đều thấm đượm mồ hôi, nước những câu ca dao lưu truyền từ đời này sang đời mắt và xương máu của bao thế hệ, vì thế mọi người khác: Việt Nam đều nặng tình, nặng nghĩa với quê hương. Nhiễu điều phủ lấy giá gương Tình yêu nước còn thể hiện ở lòng tự hào, tự Người trong một nước phải thương nhau cùng tôn dân tộc, dường như trong mỗi người Việt Nam Hay: đều tiềm ẩn lòng tự hào, tự tôn, tự cường dân tộc, Bầu ơi thương lấy bí cùng lòng nhân ái bao dung, trọng nghĩa tình, đạo lý, cần Tuy rằng khác giống nhưng chung một giàn cù sáng tạo… chúng ta tự hào về pho sử vàng 4.000 Đây là truyền thống vô cùng quý báu của dân năm dựng nước và giữ nước của dân tộc, không tộc ta, đó là tình nghĩa ruột thịt, đồng bào. Tất cả khuất phục ách ngoại xâm; tự hào về lòng yêu nước người dân Việt Nam đều là con một nhà, cùng chung thương nòi; Tự hào về hành động xả thân vì dân, vì một cha mẹ, coi nước như cái nôi cái bọc chung, tình nước của cha ông ta, của các anh hùng dân tộc; Tự cốt nhục, nghĩa đồng bào, coi nhau như ruột thịt là hào về nền văn hóa Việt Nam; Tự hào về Đảng cơ sở chính để tồn tại, phát triển, để bảo vệ nòi Cộng sản Việt Nam về Nhà nước xã hội chủ nghĩa giống và danh dự của mình, chính nhờ đó mà chúng của dân, vì dân, do dân và tự hào về Chủ tịch Hồ ta có sức mạnh để chiến thắng mọi kẻ thù, chung tay 9 10
xây dựng đất nước ta ngày càng to đẹp, đàng hoàng động đi làm việc ở nước ngoài phát huy tính tích cực hơn. trong lao động, trong học tập, nâng cao trình độ Ra nước ngoài làm việc, người lao động luôn nghề nghiệp, tác phong làm việc tiên tiến và trình độ hướng về Tổ Quốc, có trách nhiệm với quê hương ngoại ngữ để trở về phục vụ đất nước, góp phần thực đất nước, với cộng đồng, cùng vui với những niềm hiện thắng lợi mục tiêu dân giàu, nước mạnh, xã hội vui của Đất nước, cùng san sẻ với những nỗi đau, công bằng, dân chủ, văn minh, vững bước đi lên chủ mất mát của những người dân kém may mắn hay do nghĩa xã hội. thiên tai gây ra. Sống nhân nghĩa, thuỷ chung, vị tha, 2. Bản sắc văn hoá của dân tộc kính trên nhường dưới, thân thiện với bạn bè đồng Bản sắc văn hoá dân tộc bao gồm những giá nghiệp, sẵn sàng giúp đỡ hỗ trợ lẫn nhau trong cuộc trị bền vững, những tinh hoa của cộng đồng các dân sống và trong công việc là nét đặc trưng của người tộc Việt Nam được vun đắp nên qua lịch sử hàng dân Việt đã kết tinh thành sức mạnh và in đậm dấu ngàn năm đấu tranh dựng nước và giữ nước, nó thể ấn độc đáo của cộng đồng người Việt trên toàn thế hiện linh hồn, đạo đức, lối sống của người Việt. giới. Việt Nam là một quốc gia đa dân tộc, với 54 c) Truyền thống cần cù, sáng tạo dân tộc anh em chung sống, mỗi dân tộc vừa mang Thể hiện ở sự chăm chỉ, thông minh trong lao đặc điểm chung của bản sắc văn hóa Việt Nam, vừa động, làm việc với năng suất cao, chất lượng tốt. Ra có vốn văn hóa riêng, mang một bản sắc riêng, tạo nước ngoài làm việc, người lao động phát huy tính nên tính đa dạng và phong phú, các nền văn hóa giao cần cù sáng tạo trong lao động sẽ có cơ hội để tăng lưu với nhau, bổ sung cho nhau. thu nhập, làm giàu cho bản thân mình, gia đình mình Trong quá trình phát triển, văn hoá Việt Nam và quê hương đất nước mình. đã hội nhập tiếp thu tinh hoa văn hoá và những giá d) Truyền thống hiếu học trị ưu tú của các dân tộc khác trên toàn thế giới, Thể hiện sự ham học hỏi những cái mới, cái tốt sàng lọc những gì không phù hợp, làm giàu cho nền trong cuộc sống và trong lao động, tiếp thu được văn hoá của dân tộc ta. những công nghệ mới, những kinh nghiệm tiên tiến Bản sắc văn hoá dân tộc là những vấn đề nòng để áp dụng vào trong thực tiễn của mình. Người lao cốt nhất, nền tảng nhất để làm nên những nét riêng 11 12
của cộng đồng dân tộc này so với cộng đồng dân tộc hóa dân tộc nhưng không được phục hồi những hủ khác. Nó có tính ổn định vì phải trải qua quá trình tục, mê tín dị đoan; bảo vệ môi trường tự nhiên sạch đúc kết, tích lũy, sàng lọc lâu dài. đẹp; Đặc trưng đầu tiên của bản sắc văn hóa dân + Thường xuyên học tập nâng cao hiểu biết, tộc cũng là lòng yêu nước nồng nàn, thể hiện tâm trình độ văn hóa, trình độ thẩm mỹ và thể lực. thức con người Việt Nam qua lẽ sống, ý chí độc lập + Lao động chăm chỉ với lương tâm nghề tự cường… Bộc lộ được tính cách con người Việt nghiệp, có kỹ thuật, sáng tạo, năng suất cao vì lợi ích Nam qua cách sống tương thân tương ái. tính cần cù bản thân, gia đình, tập thể và xã hội. sáng tạo trong lao động, yêu nghệ thuật, giản dị, tế + Thường xuyên tu dưỡng và phát huy những nhị trong ứng xử. phẩm chất tốt đẹp của con người Việt Nam; quan hệ Giữ gìn bản sắc văn hóa của dân tộc thể hiện giữa người với người phải thân ái, giữa cấp trên và ở những việc sau đây: cấp dưới phải tôn trọng và đoàn kết; xây dựng gia + Thường xuyên bồi dưỡng tinh thần yêu đình hạnh phúc, no ấm. nước, tự cường dân tộc, phấn đấu vì độc lập dân tộc, 3. Vị trí và trách nhiệm của ngƣời lao động khi vì chủ nghĩa xã hội, có ý chí vươn lên đưa đất nước làm việc ở nƣớc ngoài thoát khỏi nghèo nàn lạc hậu. Người lao động Việt Nam sống và làm việc ở + Có tinh thần tập thể, đoàn kết, phấn đấu vì nước ngoài là đại diện cho dân tộc Việt Nam, là lợi ích chung. những sứ giả giới thiệu và quảng bá nền văn hoá của + Xây dựng tư tưởng, đạo đức, lối sống và dân tộc mình với các dân tộc khác đồng thời tiếp thu đời sống văn hóa lành mạnh, nếp sống văn minh, cần tinh hoa văn hoá của các dân tộc khác trên thế giới kiệm, trung thực, nhân nghĩa; ngăn chặn đẩy lùi để làm giàu cho nền văn hoá của dân tộc Việt Nam. những tiêu cực, tệ nạn xã hội, khắc phục tình trạng Dù sống ở đâu và làm bất cứ công việc nào chúng ta suy thoái về tư tưởng, đạo đức, lối sống. cũng phải nhận thức sâu sắc được vinh dự và trách + Phải tôn trọng kỷ cương phép nước, quy nhiệm này để luôn phấn đấu hoàn thiện mình, trau ước cộng đồng; đảm bảo an toàn giao thông; đẩy dồi bản lĩnh tự tin, tự trọng để góp phần tôn vinh dân mạnh việc bảo tồn phát huy các truyền thống văn tộc Việt Nam, kiên quyết tránh những việc xấu làm 13 14
tổn hại đến danh dự, đến hình ảnh của đất nước ta, 1. Vị trí địa lý tự nhiên dân tộc ta. a) Vị trí địa lý Là người làm công ăn lương được pháp luật Đặc khu hành chính Macau là một phần của lãnh nước sở tại bảo hộ, mỗi chúng ta phải tuân thủ Pháp thổ Nước Cộng hoà Nhân dân Trung Hoa, nằm ở luật nước sở tại, chấp hành nội quy, kỷ luật lao vùng Duyên Hải Đông Nam Trung Quốc. động, tuân thủ quy định của người sử dụng lao động; Có ý thức học hỏi nâng cao trình độ tay nghề, ngoại ngữ, rèn luyện tác phong làm việc công nghiệp hiện đại, tiên tiến; tác phong sinh hoạt văn minh, lịch sự; phấn đấu để tự bảo vệ quyền lợi chính đáng của bản thân; Quan hệ ứng xử đúng mực với chủ sử dụng, với đồng nghiệp, với cộng đồng và người dân nước sở tại. Cảnh giác với những thủ đoạn khác nhau của các thế lực thù địch làm mê muội con người bằng các loại văn hóa phẩm độc hại, với những luận điệu mị dân, lừa bịp, thúc đẩy lối sống hưởng lạc, thực dụng, quên quá khứ, bàng quan chính trị, xa rời lý tưởng, dễ bị cám dỗ không phân biệt thật giả, đúng Diện tích của Macau do biển bồi đắp nên ngày sai, tạo điều kiện thuận lợi cho các hoạt động kích càng được mở rộng, từ thế kỷ XIX Macau có diện động gây áp lực kinh tế, chính trị đối với đất nước. tích 10,28 km2, đến nay đã mở rộng thành 27,5 km2, diện tích Macau bằng khoảng 1/40 diện tích Hồng Phần hai Kông và bằng 1/23 diện tích Xingapo. Macau bao một số nét cơ bản về MaCau gồm cả bán đảo Macau và hai hòn đảo Khẩu Tử và I. Địa lý, kinh tế và dân số Lộ Hoàn (hay còn gọi là bán đảo Áo Mụn và hai hòn 15 16
đảo Taipa và Coloane). Phía Bắc giáp với Trung Từ tháng 2 đến tháng 4 là thời gian giao mùa, Quốc, phía Nam nối với đảo Khẩu Tử bằng các cây miền Nam Trung Quốc có gió Đông hoặc gió Đông cầu lớn như: Cầu Gia Lạc Bi, cầu Hữu Nghị và cầu Nam, nhiệt độ và độ ẩm tăng. Là mùa xuân nên Tây Loan; nối liền từ Khẩu Tử đến Lộ Hoàn có thường ẩm ướt, có sương, mưa phùn, nhiệt độ thấp, đường quốc lộ sáu làn xe, dài 2,2 km . ngoài ra thời tiết tương đối đẹp. b) Khí hậu ừ tháng 5 đến tháng 8 là mựa hạ nóng, ẩm nên Macau nằm ở phía Tây cửa khẩu Châu Giang thời tiết xấu: nhiệt độ tăng cao, mưa nhiều, số ngày thuộc phía Nam Trung Quốc, là nơi giao nhau giữa mưa và sấm chớp đều xuất hiện nhiều nhất trong lục địa và biển của miền Nam Trung Quốc. Nên có năm.... Đôi khi xuất hiện vòi rồng, gió xoáy nóng. sự tương phản rõ rệt về mùa đông và mùa hè. Khi Đài khí tượng ở đây phát tín hiệu báo động số 8 Macau có khí hậu nóng ẩm, sự chênh lệch nhiệt thì tất cả các đường vận chuyển biển và đường hàng độ trong năm tương đối cao, từ tháng 6 đến tháng 9, không đều bị dừng. nhiệt độ có thể lên tới hơn 300c, từ tháng 11 đến Từ tháng 9 đến tháng 11 là tháng của mùa thu, tháng 2 nhiệt độ lại xuống tới dưới 100c, nhưng nhiệt thời tiết mát mẻ, mùa thu ở Macau rất ngắn, bầu trời độ trung bình rất ít khi xuống dưới 14oc. Mùa bão trong xanh, thời tiết ổn định, dễ chịu. hàng năm ở Macau đều bị ảnh hưởng bởi hệ thống Cuối tháng 11 những đợt không khí lạnh từ phía nhiệt đới của vùng đảo Hải Nam và Tây Bắc Thái Bắc thổi tới, báo hiệu chuẩn bị mùa đông. Cứ thế Bình Dương. chuyển tiếp bốn mùa xuân, hạ, thu, đông. Từ thỏng 11 đến tháng 1 là mùa Đông, thường 2. Dân số có những đợt không khí lạnh từ vừng Xiberi đi qua Xưa kia, xuôi dòng sông Ngọc, những ngư Hoa Trung, Hoa Nam vào Macau, tạo nên những đợt dân và nông dân đến từ Phúc Kiến, Quảng Châu gió Bắc lạnh và khô, nhiệt độ ở thành phố có khi chọn Áo Mụn, vùng đất Duyên Hải Đông Nam giảm xuống dưới 100c, thông thường trong hai tháng Trung Hoa để an cư lạc nghiệp. này thường có nhiệt độ thấp nhất trong năm, không Sau đó là những chiến binh Bồ Đào Nha đầu tiên khí có độ ẩm thấp bởi lượng mưa và số ngày mưa rất đặt chân đến đây vào những năm 1550, họ đã chọn ít. 17 18
vùng “đất của mẹ A Ma” để lưu dấu số phận và cả % ở độ tuổi 65 trở lên, tuổi thọ trung bình của cả hai những bước thăng trầm trong nhiều thế kỷ. giới là 79 tuổi. Dân số Macau trong 20 năm trở lại đây tăng Tính đến ngày 31 tháng 3 năm 2006, dân số trưởng rất nhanh, mỗi năm tăng khoảng 4%, tính lưu Macau khoảng 4,98 triệu người, mật độ dân số vượt động của dân số tương đối rõ nét. Lượng dân số lưu quá 18.000 người/km2, phía Bắc bán đảo Macau là động cả năm đạt khoảng 250.000 lượt người. một trong những khu vực có mật độ dân số đông nhất thế giới. Theo điều tra dân số cho thấy, hơn 80% dân số đã sống ở Macau hơn 10 năm, số người sinh ra ở Macau và ở Trung Quốc Đại Lục mỗi nơi chiếm khoảng 45%, số người sinh ra ở những nơi khác chiếm không đến 10%. Cụ thể: người có quốc tịch Trung Quốc chiếm 96%, Quốc tịch Bồ Đào Nha chiếm 2% và Philipin là 1%. Ngôn ngữ chính thức của Macau là tiếng Trung Quốc và tiếng Bồ Đào Nha, số người sử dụng tiếng Trung Quốc chiếm khoảng 97%, số dân sử dụng tiếng Bồ Đào Nha khoảng 7%, ngoài ra còn sử dụng một số ngôn ngữ khác như tiếng Anh và tiếng Philipin. 3. Kinh tế, ngoaị giao, tiền tệ a) Kinh tế Cuối năm 2005 theo thống kê 51,7% dân số Macau Macau là nền kinh tế hải đảo loại nhỏ, quy mô là nữ, nếu phân loại theo độ tuổi thì có 15,6% ở độ kinh tế luôn bị hạn chế bởi thị trường, vốn và kết tuổi 15 trở xuống, 76,1% ở độ tuổi 15 đến 64 và 8,3 cấu. Tuy nhiên Macau vẫn là một thành viên trong số các nước và vùng lãnh thổ có nền kinh tế sôi động 19 20
trong khu vực Châu á. cường ưu thế cạnh tranh, thúc đẩy hợp tác kinh tế Mặc dù quy mô nền kinh tế Macau không lớn, khu vực, khuyến khích phát triển doanh nghiệp vừa nhưng có đặc điểm mở cửa và linh hoạt, có nét đặc và nhỏ, tiến hành điều chỉnh cơ cấu kinh tế và thù mang tính khu vực, kinh tế Macau xuất khẩu là chuyển đổi loại hình kinh tế, đẩy mạnh những ngành chính, chiếm tỉ trọng ngày càng lớn, đồng thời trong sản xuất mũi nhọn, ổn định những ngành nghề ngành gia công luôn chuyển đổi loại hình để thích truyền thống, nâng đỡ những ngành mới phát triển, nghi với thời đại mới. đẩy nhanh các bước phục hồi kinh tế, bảo hộ và Macau có chính sách thương mại và đầu tư tự củng cố ưu thế phát triển kinh tế , để nền kinh tế do, mở cửa nhất trên thế giới, hàng hoá, vốn, ngoại Macau phát triển lành mạnh, ổn định, lâu dài trên tệ, nhân viên đều xuất, nhập tự do. Sau khi Chính một nền tảng vững chắc. phủ của đặc khu được thành lập, luôn coi việc duy - Ngành dệt may: là ngành sản xuất chính của Ma trì và hoàn thiện chế độ kinh tế thị trường tự do là cau với mô hình phát triển hướng ngoại, dựa vào lực phương thức chính trị kinh tế chủ yếu. lượng lao động đông đúc, sản phẩm làm ra đa phần Chính phủ của đặc khu nỗ lực tăng cường hợp được bán cho thị trường Mỹ và Châu Âu. Ngoài tác kinh tế đối ngoại, lợi dụng ưu thế đặc thù tự thân ngành dệt may thì các ngành công nghiệp như: sản dần phát triển thành Trung tâm dịch vụ khu vực phía xuất đồ chơi, điện tử, tơ nhân tạo… phát triển rầm Tây của châu thổ Châu Giang, đồng thời phát huy có rộ. Bước vào những năm 90, Macau bị ảnh hưởng hiệu quả ưu thế của các mối quan hệ truyền thống bởi sự suy nhược kinh tế của hai thị trường xuất giữa Macau với khu vực Châu á, Liên minh Châu khẩu lớn là Châu Âu và Mỹ cùng với sức ép tăng Âu, các nước sử dụng hệ ngôn ngữ La tinh, đặc biệt lương trong khu vực và sự cạnh tranh về giá cả của là mối quan hệ với các nước sử dụng ngôn ngữ Bồ các nước có ngành công nghiệp mới nổi nên ngành Đào Nha, là chiếc cầu nối hợp tác kinh tế giữa Đại sản xuất dệt may đã bị chậm lại. Lục với các nước và các khu vực. - Ngành dịch vụ: Chiến lược phát triển của Chính Phương hướng của các biện pháp kinh tế của quyền đặc khu là tăng cường hợp tác kinh tế đối Chính Phủ đặc khu Macau là: Nắm bắt cơ hội, phát ngoại, bao gồm quan hệ kinh tế hai bên, đa bên và triển môi trường kinh doanh chất lượng cao, tăng hợp tác kinh tế khu vực giàu mạnh. Cùng với việc 21 22
Trung Quốc gia nhập WTO và cải cách mở cửa mới, khăng khít hơn giữa Trung Quốc Đại lục và Macau Macau đã biết sử dụng lợi thế đặc thù của mình dần cú “Diễn đàn hợp tác thương mại giữa Trung Quốc phát triển thành trung tâm dịch vụ của khu vực phía và các nước nói tiếng Bồ Đào Nha” và “ Hội nghị tây châu thổ Châu Giang, là một địa chỉ cho các thương mại của các thương gia người Hoa trên thế thương gia đến châu thổ Châu Giang hợp tác đầu tư, giới” đều được tổ chức tại Macau, thể hiện vai trò phát triển. của Macau trong việc kết nối Châu thổ Châu Giang Kinh tế chính của Macau là du lịch và casino, với các nước nói tiếng Bồ Đào Nha và các thương chính casino là nơi thu hút khách du lịch đổ xô tới gia gốc Hoa trên thế giới. Trong “Diễn đàn hợp tác Macau. Mare Faleone - một nhà phân tích ở Chi thương mại giữa Trung Quốc và các nước nói tiếng nhánh Ngân hàng Deusche Bank tại New York cho Bồ Đào Nha” các bên tham gia đã ký kết “ Cương rằng: năm 2005 các casino ở Macau sẽ vượt trội về lĩnh hành động hợp tác thương mại” để xác lập mối doanh thu, qua mặt Las Vegas và chỉ 5 năm nữa sẽ quan hệ hợp tác giữa các bên. qua mặt Nevada để trở thành thị trường casino hạng c) Tiền tệ nhất thế giới. Nhận định này đã giúp Macau thu hút Đồng tiền chính thức của Macau là Patacas đầu tư nước ngoài vào lĩnh vực khách sạn, casino. (MOP$). Có hai loại tiền giấy và tiền xu: b) Ngoại giao - Tiền giấy có mệnh giá là: 10, 20, 50, 100, 500 Đến thế kỷ XX, sự phát triển kinh tế của Hồng và 1000 Patacas (MOP$) Kông tuy có ảnh hưởng đến vị trí là thành phố buôn - Tiền xu mệnh giá là: 10, 20, 50 Avos; 1, 2, 5, bán của Macau, nhưng Macau vẫn duy trì mối quan 10 Pataca hệ đa nguyên hoá với các nước Châu Âu. Theo quyết định của Chính phủ loại tiền Patacas Năm 1992, Hồng Kông- Macau đã chính thức (MOP$) kết hợp với Đô la Hồng Kông (HK$), là thiết lập mối quan hệ ngoại giao, thắt chặt thêm mối loại tiền được sử dụng hiện hành ở Macau, việc mua quan hệ truyền thống. bán hàng hoá và thu các loại phí và lệ phí đều thanh Tháng 10 năm 2006, Chính phủ Trung Quốc toán bằng tiền Macau. Tỉ giá căn cứ vào tỉ giá trao và Đặc khu hành chính Macau đã ký kết bản ghi nhớ đổi trên thị trường tự do (1đô la Mỹ xấp xỉ 8 MOPS; về việc xây dựng kế hoạch quan hệ thương mại 100HK$ xấp xỉ 103,2 MOPS) 23 24
Tại ngân hàng, khách sạn và các cửa hàng tiền tệ phố có hình dáng riêng, sự giao thoa kiến trúc Âu - đều cung cấp dịch vụ đổi ngoại tệ và séc. Thẻ tín Á hiện rõ ở từng ngôi nhà, lề đường, balcon, cửa sổ. dụng cũng có thể sử dụng ở các Ngân hàng có chi Tại tòa tháp cao thứ mười thế giới - Macau nhánh ở Macau, địa điểm rất thuận tiện. Tower. Sky Tower – tên gọi khác của toà tháp này - Ngoài ra, sân bay Quốc tế Macau và khách sạn cao 338m so với mặt đất, có đủ các hạng mục công Bồ Kinh sẽ cung cấp dịch vụ đổi ngoại tệ 24/24 giờ. trình bên trong từ nhà hàng, khách sạn, rạp chiếu 4. Thành phố, giao thông và thông tin liên lạc phim, trung tâm mua sắm đến cụm giải trí mạo a) Thành phố Lộ Khẩu hiểm. Khách đến tham quan tòa tháp nếu muốn lên Để có sự phát triển tổng thể, Chính phủ đặc khu cao phải mua vé giá 80 HKD (tương đương 160.000 quy hoạch thành phố mới Lộ Khẩu thành khu vực đồng). dịch vụ vui chơi, du lịch, thương mại, giáo dục, khoa học kỹ thuật, sản xuất và các hoạt động thể thao, bảo vệ môi trường. Cùng với xu thế toàn cầu hoá kinh tế, Trung Quốc gia nhập tổ chức kinh tế thế giới, hàng hoá xuất nhập khẩu ngày một gia tăng, các khu vực thuộc châu thổ Châu Giang đang tiếp tục xây dựng trung tâm giao dịch hàng hoá. Sau khi thuộc về Trung Quốc, Chính phủ đặc khu Macau tích cực phát triển cơ sở hạ tầng của thành phố mới Lộ Khẩu như: hệ thống nước ngầm, mạng lưới điện và hệ thống giao thông. b) Khu trung tâm Thành phố ở đây kỳ lạ đến mức, ta vừa như lạc vào một thành phố nào đó của Châu Âu, Châu Mỹ rồi bất chợt lạc vào khu của người Hoa. Mỗi khu 25 26
Quảng trường Senado ở khu phố cổ nơi những lao động nhập cư đa quốc tịch, đông nhất là người Philippin tập trung tại khu vực này. Họ tự do nói tiếng mẹ đẻ, hát hò, giao lưu và gọi điện thoại về thăm nhà. c) Giao thông Macau có hệ thống giao thông đường thuỷ, đường bộ và đường hàng không rất hoàn thiện, các khách thương gia đến từ khắp nơi trên thế giới đều có thể lựa chọn các phương tiện giao thông khác nhau. Kể từ khi sân bay Quốc tế Macau bắt đầu đưa vào khai thác từ năm 1995 đến nay, Macau đã mở các tuyến bay đến hơn 10 thành phố khác nhau trong khu vực Châu Á và Trung Quốc Đại lục, trong đó đáng kể nhất là hàng năm có hơn một triệu khách du lịch Đài Loan đã thông qua Macau để bay đến các thành phố của Trung Quốc. - Giao thông đường thuỷ: Từ năm 1993, cảng Lạc Thành chuyên vận chuyển khách nước ngoài luôn giữ vai trò quan trọng, để thuận tiện cho khách du lịch đi đến các nơi trên thế giới. Kể từ tháng 9 năm 2003, ở đây có tầu vận tải hành khách từ Macau đi Hồng Kông đến sân bay Xích Khẩu Giác. Từ tầng thứ 58, toàn cảnh Macau nằm gọn trong tầm - Giao thông đường bộ: Từ tháng 3 năm 2000 bắt mắt và phía xa là Hồng Kông cùng vùng đất Chu đầu đưa vào sử dụng cây cầu Liên Hoa nối liền Đảo Hải. Khẩu Tử và Đảo Châu Hải Hoành Cầm và nối với 27 28
đường cao tốc Quảng Châu. Cầu Liên Hoa cú 4 làn Báo chí của Macau có các loại tiếng Macau, Bồ xe là một con đường nối liền với Trung Quốc, Đào Nha và tiếng Anh, có 2 tờ báo chính là báo ngày và báo tuần. Ngoài ra, còn có 2 tờ tạp chí về đất nước, con người Macau và khu vực. “ Tạp chí văn hoá”; “ Tạp chí Macau”. Đài phát thanh và truyền hình ở Macau có các kênh phát bằng tiếng Trung và tiếng Bồ Đào Nha, cung cấp tin tức, thời sự và các trò chơi giải trí. Thông tin liên lạc ở Macau rất nhanh chóng và thuận tiện, mạng lưới thông tin phủ sóng rất rộng, điện thoại công cộng có ở khắp nơi. ở bất kỳ khách sạn hay bốt điện thoại nào đều có thể bấm số trực tiếp để gọi điện quốc tế, có thể liên hệ trực tiếp với hơn 200 quốc gia trên thế giới. Nếu sử dụng điện thoại cố định để gọi điện trong thành phố thì miễn phí, còn nếu sử dụng điện thoại công cộng thì mất 1 Patacas/cuộc. Macau và các xe là một con đường nối liền với Trung Quốc, có đảo lân cận, có thể sử dụng tiền xu hoặc thẻ điện lợi cho kế hoạch của Macau và đảo Châu Hải và thoại để gọi điện thoại công cộng. Nếu ở Macau thời cùng thúc đẩy sự phát triển của đảo Hoành Cầm. gian dài, nên dùng điện thoại di động, có thể gọi mã Đến tháng 7 năm 2012 sẽ hoàn thành cầu Châu số 1000 (Công ty điện thoại Macau), 1118 (điện Hải là con đường cao tốc có 6 làn xe, mặt cầu được thoại Hoà Ký) hoặc số 1628 (Công ty TNHH điện thiết kế cho phép tốc độ xe chạy 100 km/giờ, đi ô tô thoại di động kỹ thuật số Macau) để tham khảo. Mã từ Hồng Kông đến Macau và Châu Hải chỉ mất 20 số gọi tới Macau +853 phút. Dịch vụ bưu điện, ngoài loại hình gửi bưu phẩm d) Thông tin liên lạc thường, gửi đường hàng không còn có thể gửi 29 30
chuyển phát nhanh. Những loại hình như: fax, điện Hoa, được người Bồ Đào Nha tiếp quản và truyền bá tín, điện thoại rất phổ biến, văn hoá phương Tây từ rất lâu, nên mới có sự pha e) Cơ quan xuất nhập cảnh: là toà nhà kiểm soát trộn trên. xuất nhập cảnh biên giới, được chính thức đưa vào Cũng như Hồng Kông, thành phố này không sử dụng từ tháng 2 năm 2004, nằm ở phía Bắc của có khái niệm thời gian ngày và đêm mà dường như toà nhà kiểm soát cũ, với diện tích 38.000 m2, có 68 chỉ có khái niệm về cảm xúc. Dọc những phố đi bộ cửa dành cho khách du lịch và 22 cửa dành cho xe sầm uất, những khu thương mại, những công viên, ôtô, mỗi ngày có thể xử lý được 30.000 lượt người chúng ta dễ dàng bắt gặp những cặp mắt đục ngầu vì và hơn 24.000 lượt xe chạy qua đây. Là một trong mất ngủ. những kế hoạch quan trọng của Chính phủ đặc khu Người dân bán ruộng đất, vườn tược để xây Macau, đó cũng là kết quả hợp tác tốt đẹp của Chính dựng khách sạn, sòng bài để chuyển tới những phủ đặc khu Macau với Chính phủ thành phố Châu chung cư của nhân dân, học nghề phục vụ, bồi bàn, Hải. hộ lý trong những khách sạn như khách sạn Casino Nhằm từng bước làm đẹp hơn môi trường giao “Sends” hoành tráng, nơi mà người ta phải đặt cọc lưu cửa khẩu và hoàn thiện mạng lưới giao thông 62.500 USD mới có chỗ ngồi trên bàn Baccarat, rồi đồng bộ, ngoài việc xây dựng mới toà nhà kiểm soát khu nghỉ mát 700 triệu USD của nhà tỷ phú Mỹ xuất nhập cảnh biên giới, Chính phủ còn xây dựng Steve Wynn (chủ nhân của 2 khách sạn Mirrage và Quảng trường Quan ấp và bến xe vận chuyển khách Bellagio ở Las Vegas). dưới mặt đất. Công trình này đã đưa vào sử dụng từ Vì mật độ đông đúc, không có không gian để năm 2004. ngăn các khu vực với nhau, nhà cửa phát triển theo chiều cao với dạng nhà phố 4-5 tầng trở lại, tầng trệt II. Đời sống VĂN HOá buôn bán, 2 tầng trên làm xưởng, kho sản xuất, tầng 1. Những nét văn hoá Macau trên cùng dùng để ở, một chu kỳ khép kín giống như Macau là nơi có nền văn hoá Đông - Tây pha phần lớn các đô thị Việt Nam. trộn nhau đã làm cho Macau trở thành nơi vừa kín ở vùng ven, những khu đất trống đó được và vừa rất mở. Phần lớn dân cư của Macau là người phân khu chức năng rõ ràng. Cách quy hoạch mới là 31 32
kết hợp giữa truyền thống địa phương và văn minh đình như: Cha, mẹ và con cái, giáo viên và học sinh, đô thị hiện đại. Macau đang chuyển mình dữ dội. ông chủ và người làm công. Người ít tuổi phải tôn Việc chuyển đổi giữa cư dân đô thị và các ông trọng người cao tuổi nên khi đi ngoài đường hay có chủ sòng bài thế giới diễn ra êm thấm và đôi bên đều sự nhường ghế ngồi cho người già, phụ nữ…Họ có có lợi. Chính quyền thì thu thuế, với những khoản văn hoá gia đình rất vững chắc và đôi khi coi trọng thuế khổng lồ đủ sức tái đầu tư hạ tầng và phát triển gia đình hơn bản thân, thích tụ tập, gặp gỡ bạn bè, cơ sở xã hội. Dải CoTai (khu đất được giải tỏa vùng họ hàng, thích tổ chức các cuộc tụ họp, thường thì ven biển) đang dần trở thành thiên đường hạ giới người già sẽ trả tiền. giống như đại lộ The Strip sáng loáng ở Las Vegas Người dân Macau thường biểu lộ tình cảm rất với 20 khách sạn lớn đang được xây dựng tại đây trị thân thiện như người già thường vỗ nhẹ lên đầu hay giá 12 tỷ USD, trong số đó có khách sạn Venetian vai, nắm tay một em bé ở trên đường. Nhưng những 3.000 phòng của tỷ phú Mỹ Sheldon Adelson đó đưa biểu lộ tình cảm của đôi lứa trên đường thì không vào xây dựng. được mọi người tán thành. 2. Nếp sinh hoạt và phong cách giao tiếp Họ thường nhiệt tình và năng động, yêu lao ở Macau, nơi đó vẫn diễn ra cuộc sống thường động và thường gắn bó với công việc, hoàn thành nhật của những người dân bình thường, họ buôn đúng hạn. Họ thích hoàn thành mọi việc nhanh bán, mời chào, họ mưu sinh với những hàng hóa mỹ chóng và có nghị lực phi thường. nghệ, những nồi há cảo, những tô mì bốc khói, họ Họ luôn hiếu học, luôn đề cao tinh thần đam bình thản đón nhận cuộc sống như bao đời nay, dù mê học hành, người có học vấn, bằng cấp. hòn đảo này có trở thành thiên đường hạ giới hay địa Theo truyền thuyết Nho giáo, nhiều người ngục trần gian, họ vẫn giữ gìn cuộc sống của họ, của Macau tổ chức các nghi lễ thờ cúng tổ tiên của mình. những gia tộc người Hoa Họ chuẩn bị các đồ cúng, tế, ảnh thờ, bài vị, trên bàn a) Tâm lý và tình cảm của người Macau: thờ để trên cao và đứng dưới vái. Do ảnh hưởng của nền văn hoá nho giáo, con b) Thái độ và giao tiếp của người Macau người Macau rất kính trọng người già, tôn thờ tổ Mặc dù sống trong nền văn hoá Đông – Tây tiên, nghe lời cha mẹ. Thể hiện rõ trong quan hệ gia pha trộn nhưng người dõn Macau chịu ảnh hưởng 33 34
nhiều của người phương Tây bởi các lễ Phục sinh, lễ không há hốc miệng để tỏ ra ngạc nhiên, không kéo Giáng sinh, các phong tục của ngày cưới tay người khác để nói chuyện, không gọi to hay vẫy Người Macau giao tiếp lịch sự, không tranh tay người mình cần trò chuyện. Khi nói chuyện nên cãi to tiếng ở nơi công cộng và luôn có lòng khoan giữ ánh mắt liên lạc, như nhìn thẳng vào mắt đối tác. dung. Người phụ nữ được giao tiếp bình đẳng với Khi chào và giới thiệu nên bắt tay, bắt tay là nam giới, nhưng không thích hỏi tuổi của mình, mức bình thường khi gặp mặt (đưa tay phải ra bắt, không bắt chéo nhau), phụ nữ đưa tay trước bắt tay nam giới, cấp trên đưa tay trước bắt cấp dưới, người lớn tuổi đưa tay trước bắt người ít tuổi, đồng thời nhìn nhau qua ánh mắt. Chỉ ôm nhau hoặc hôn lên má đối với những người thân trong gia đình hoặc bạn bè thân. Phần ba Quyền lợi của ngƣời lao động nƣớc ngoài làm việc tại MaCau 1. Ngƣời lao động phải dựa vào hợp đồng lao động để bảo vệ quyền lợi của mình Người lao động phải được ký hợp đồng lao động với chủ sử dụng. Hợp đồng lao động được viết bằng tiếng Hoa hoặc tiếng Anh và tiếng Việt Nam, lương hay giá trị tài sản, không thích nhắc đến người lao động giữ một bản, vì nếu có xảy ra tranh những sự kiện không vui. chấp, sẽ căn cứ vào đó để giải quyết. Trong hợp Thái độ đồng ý thể hiện việc gật đầu, không đồng lao động phải ghi rõ các điều kiện: đồng ý thì lắc đầu. Không chỉ tay vào người khác, 35 36
a) Tên người thuê (Chủ sử dụng), tên người * Chú ý: Macau có hai Luật diều chỉnh các vấn đề lao động liên quan đến lao động nước ngoài: b) Phạm vi, thời hạn của hợp đồng + Lao động phổ thông: lao động không có Tối thiểu 01 năm, có thể gia hạn nhiều lần (tối đa bằng cấp, chỉ làm việc giản đơn, phải thông qua không quá 06 năm) công ty môi giới. c) Tuyển chọn lao động + Lao động có tay nghề: lao động có bằng Người lao động phải khám sức khoẻ, học cấp, có trình độ , được tuyển dụng làm những công tiếng Hoa, học nghề, bồi dưỡng những kiến thức cần việc đòi hỏi kỹ thuật cao, có thể ký kết trực tiếp với thiết, làm vi sa, hộ chiếu, thủ tục xuất cảnh... người sử dụng lao động. d) Trách nhiệm đưa, đón lao động và chi phí Trước khi ký hợp đồng, người lao động cần Lao động sẽ chi trả vé máy bay lượt đi, chủ chi trả phải đọc kỹ và tìm hiểu nội dung hợp đồng có hợp lý lượt về sau khi lao động hoàn thành hợp đồng và chi không. Cả chủ sử dụng và người lao động đều phải phớ đưa, đón lao động. tuân thủ theo hợp đồng lao động. Tất cả các quy đ) Quyền lợi của Người lao động định đều phải được viết ở dạng văn bản bằng tiếng - Tên công việc, thời gian làm việc, làm thêm Hoa và tiếng Việt Nam. giờ, ngày nghỉ, địa điểm làm việc, công việc có độc 2. Tiền lƣơng, tiền làm thêm giờ của ngƣời hại, nặng nhọc (nếu có); Lao động - Mức lương; a) Tiền lương - Điều kiện ăn, ở, đi lại; - Là tiền chủ sử dụng trả cho người lao động, - Chế độ vệ sinh, an toàn; sau khi đã thoả thuận với nhau hoặc số tiền mà Pháp - Chế độ bảo hiểm: trợ cấp tai nạn lao động, trợ luật quy định chi trả cho người lao động. Kết cấu cấp bệnh tật; lương bao gồm: tiền lương, tiền thưởng phục vụ, tiền e) Các quy định pháp lý làm thêm giờ. Kỷ luật lao động, chế độ thưởng, phạt. Trách nhiệm - Là tiền mà người lao động nhận được, bao bảo đảm và bồi thường. Giải quyết tranh chấp. gồm cả lương của ngày nghỉ tuần, nghỉ năm, ngày nghỉ lễ bắt buộc. Chủ không được trừ lương người 37 38
lao động vì không làm việc những ngày nghỉ trên. - Giúp việc gia đình: 300 USD/tháng; Tiền lương tính theo năm của người lao động được - Xây dựng: 35 USD/ngày; tính từ lúc bắt đầu thử việc. - Dịch vụ: 500 USD/tháng. - Người lao động có quyền được hưởng mức Trong vòng 03 ngày sau khi tính lương sẽ phát lương hợp lý, căn cứ vào công việc cụ thể và phải lương cho lao động, khi phát lương chủ sử dụng phát được trả bằng đồng tiền bản địa (Pataca) hoặc Đôla kèm theo bảng theo dõi trả lương ghi rõ: tên người Hồng Kông. lao động, thời gian làm việc, mức lương, số tiền - Chính quyền Macau không quy định lương tối thưởng, phạt (nếu có). thiểu đối với người lao động nước ngoài, mà cho Hàng tháng, Chủ sử dụng trả tiền lương cho phép người lao động và chủ sử dụng lao động tự Người lao động sau khi trừ các khoản thuế theo quy thoả thuận trong hợp đồng, nhưng tuân thủ theo tập định của Chính phủ Macau tại địa điểm lao động quán thuê lao động, luật doanh nghiệp và các quy làm việc. Nghiêm cấm phát lương cho người lao định của pháp luật. động tại các địa điểm như nơi buôn bán các loại đồ Cách tính lương căn cứ theo thời gian lao động uống có cồn hoặc tại sòng bạc, trừ trường hợp người thực tế và năng suất, sản lượng sản phẩm người lao lao động làm tại môi trường này. động làm ra; nhu cầu và lợi ích của người lao động; Tiền lương sẽ được trả bằng séc, phiếu lĩnh tiền mức độ sinh hoạt tiêu dùng cùng với khả năng kinh bưu điện hoặc chi trả vào tài khoản của người lao tế tài chính của Doanh nghiệp và các điều kiện cạnh động ở ngân hàng (được sự thoả thuận của lao động) tranh kinh tế. Trường hợp lao động nước ngoài có Chủ sử dụng không được khấu trừ hoặc cắt tiền quy định riêng trong pháp luật hoặc trong hợp đồng lương, khi người lao động vay hoặc nợ tiền. Nếu bị lao động do hai bên chủ và người lao động thoả trừ, không được phép nhiều hơn 1/6 số tiền công của thuận với nhau nhưng mức lương không được thấp người lao động và chỉ được trừ trong các trường hợp hơn mức lương cơ bản. sau: Hiện nay, mức lương trung bình (chưa kể thu - Khi có văn bản của Pháp luật, phán quyết của nhập làm ngoài giờ) của các ngành nghề: toà án kinh tế; - Dệt may: 10 USD/ngày, 300 USD/tháng; - Khi Người lao động phải bồi thường Chủ sử 39 40
dụng, trong quy định về việc chấm dứt quan hệ lao lương ngày làm việc bình thường (mức lương trả động giữa hai bên; thêm đã được thoả thuận giữa Chủ sử dụng và - Khi trả công hoặc thù lao. Người lao động). Người lao động được ưu tiên thanh toán nợ 3. Thời gian làm việc, thử việc, nghỉ việc lương, khi chủ sử dụng bị giải thể hoặc bị toà án a) Thời gian làm việc, thử việc kinh tế phán quyết giải thể . Người lao động không Trong thời gian 03 tháng đầu thực hiện hợp đồng được chuyển nhượng quyền đòi nợ tiền lương của lao động được gọi là thời gian thử việc. Trong thời mình cho bất kỳ ai, hay bất cứ hình thức nào. gian này Người lao động và Chủ sử dụng có quyền b) Cách tính tiền lương trong thời gian thử việc đơn phương chấm dứt Hợp đồng (quan hệ lao động) và làm thêm giờ mà không cần thông báo trước hay phải đưa ra lý do - Làm việc vào ngày nghỉ cuối tuần, những ngày cần thiết đồng thời không nhận bất cứ khoản bồi nghỉ phép năm hoặc những ngày nghỉ bắt buộc, tiền thường do chấm dứt Hợp đồng lao động, loại trừ lương được căn cứ vào kết quả sản xuất thực tế, thời những trường hợp có thoả thuận trước bằng văn bản gian làm việc thực tế. Nhưng Chủ sử dụng phải giữa hai bên. thưởng thêm cho người lao động (theo thỏa thuận). Thời gian làm việc bình thường, mỗi ngày 08 giờ - Tiền lương làm thêm giờ trong ngày làm việc và mỗi tuần 48 giờ, được quy định trong Hợp đồng bình thường của người lao động được áp dụng theo lao động ký giữa Chủ sử dụng và Người lao động. luật tiêu chuẩn lao động Macau. Nếu áp dụng hệ thống làm ca ngày và ca đêm, Căn cứ vào sự thoả thuận trong Hợp đồng, Chủ người lao động làm ca sẽ được chuyển đổi luân sử dụng tăng tiền lương trong các trường hợp: phiên hàng tuần và được sự đồng ý của người lao + Lao động phải làm thêm (ngày nghỉ cuối tuần, động. Khi chuyển ca luân phiên theo đúng các quy những ngày nghỉ phép năm hoặc những ngày nghỉ định tại ca liền kề trước sẽ được bố trí thời gian nghỉ bắt buộc) được hưởng mức lương gấp đôi tiền công ngơi ngày lao động bình thường. b) Thời gian nghỉ việc, nghỉ phép, nghỉ lễ + Lao động đã hoàn thành thời gian thử việc, có Cứ 04 giờ làm việc liên tục, Người lao động quyền từ chối mức lương trả thêm thấp hơn 1/2 mức được phép nghỉ ngơi ít nhất 30 phút (giữa ca làm 41 42