Thế giới như tôi thấy: Nguyễn Ngọc Tú

TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM – SỐ 4 (37) 2014<br /> <br /> 111<br /> <br /> THẾ GIỚI NHƯ TÔI THẤY<br /> Nguyễn Thị Ngọc Tú1<br /> đối và những phát minh khoa học quan trọng,<br /> tầm ảnh hưởng của Einstein còn lan rộng qua<br /> các lĩnh vực chính trị, kinh tế, xã hội. Là con<br /> người khiêm nhường, ông cho rằng “mỗi<br /> người cần được tôn trọng như một nhân cách<br /> và không ai được thần thánh hóa”, bởi theo<br /> ông “sự sùng bái cá nhân luôn có gì đó thiếu<br /> công bằng”, tuy thế chính điều này lại xảy ra<br /> với Einstein, thế giới ngưỡng mộ ông, “khoác<br /> cho những phẩm chất thần thánh về trí tuệ và<br /> nhân cách” mà theo Einstein đã vượt quá “điều<br /> mà tôi thực chất là và muốn là”.<br /> <br /> Tuyển tập Mein Weltbild (Thế giới như<br /> tôi thấy) của Albert Einstein được công bố lần<br /> đầu tại Đức vào năm 1931. Năm 1955, cuốn<br /> sách tái bản ở Mỹ, được bổ sung nhiều bài viết<br /> mới và đã dịch ra nhiều thứ tiếng. Năm 2005,<br /> bản tiếng Việt do Trần Tiễn Cao Đăng dịch do<br /> NXB Tri Thức ấn hành và tính đến năm 2011,<br /> cuốn sách đã tái bản đến lần thứ tư.<br /> Albert Einstein (1879 – 1955) là một<br /> trong những nhà khoa học vĩ đại nhất thế kỷ<br /> XX. Không chỉ nổi tiếng bởi Thuyết Tương<br /> 1<br /> <br /> Thế giới như tôi thấy nguyên gốc là tên<br /> một tiểu luận Einstein viết tại Berlin năm 1930<br /> khi ông 51 tuổi. Qua lần tái bản thứ hai bổ<br /> sung nhiều bài viết mới, cuốn sách thành một<br /> tập hợp các bài viết, thư từ, tiểu luận khoa<br /> học,… chắt lọc trong suốt cuộc đời nghiên cứu<br /> và tham gia hoạt động xã hội, chính trị của<br /> Einstein; thể hiện tư tưởng, quan điểm, ý kiến<br /> của ông trong nhiều lĩnh vực; thông qua đó,<br /> độc giả có thể tự phác họa cho mình chân dung<br /> về nhà khoa học thiên tài với tầm cao tư tưởng<br /> sâu sắc nhưng mang đậm tính nhân bản; giản<br /> dị và kiên định nhưng vẫn giữ nguyên nét<br /> duyên dáng của sự hài hước tinh tế. Cuốn sách<br /> chia thành bốn phần: phần một Thế giới như<br /> tôi thấy, phần hai Chính trị và chủ nghĩa hòa<br /> bình, phần ba Trong cuộc chiến chống chủ<br /> nghĩa Quốc Xã và phần bốn Các vấn đề Do<br /> Thái được viết trong 227 trang với 72 chuyên<br /> mục nhỏ, bao gồm cả lời giới thiệu và niên<br /> biểu Einstein.<br /> Điểm xuyên suốt và có lẽ cũng thú vị<br /> nhất trong tác phẩm là chất liệu mà Einstein<br /> dùng để viết: ông lấy từ chính nội tâm phong<br /> phú của những suy tư và trải nghiệm riêng<br /> mình, kết hợp với lối văn phong cố hữu và<br /> ngòi bút sắc sảo, Einstein tự soi rọi cho độc giả<br /> thấy cái nhìn của ông về chính bản thân ông.<br /> Điều này thể hiện rõ nét ở phần một – Thế<br /> <br /> Sinh viên Khoa XHH-CTXH-ĐNA, Trường Đại học Mở TP.HCM. Email: tunguyenxhh@gmail.com<br /> <br /> 112<br /> <br /> GIỚI THIỆU SÁCH<br /> <br /> giới như tôi thấy, cũng là chương dài nhất với<br /> 30 chủ đề khác nhau – khi ông cho rằng con<br /> người sống trong mối tương quan với người<br /> khác, được nối kết bằng sợi dây cảm thông.<br /> Điều này có phần mâu thuẫn với việc ông nhận<br /> rõ giới hạn của sự đồng cảm và hòa hợp với<br /> người khác của mình. “Cảm giác xa lạ khôn<br /> dứt và nhu cầu được cô đơn” là cảm thức ám<br /> ảnh thường trực đối với ông. Tuy thế sự dấn<br /> thân nhiệt thành và ý thức sâu sắc về tự do,<br /> quyền con người vẫn là minh chứng sống động<br /> cho lý tưởng của ông. Mỗi người cần có lý<br /> tưởng riêng để trả lời cho câu hỏi về sự tồn tại<br /> của mình. “Lý tưởng soi đường” và luôn làm<br /> Einstein “dâng đầy cảm khái yêu đời” là<br /> “Chân, Thiện, Mỹ”. Đối với ông, kẻ không<br /> biết đến ý nghĩa cuộc đời mình qua lý tưởng là<br /> kẻ “không những chỉ bất hạnh mà còn hầu như<br /> không thể sống được”. Theo đuổi vật chất và<br /> sự yên ấm cá nhân bị Einstein đả kích quyết<br /> liệt như một “lý tưởng của bầy lợn”. Nếu<br /> không có sự “đau đáu với cái khách quan, cái<br /> mãi mãi không vươn tới được trong lĩnh vực<br /> nghệ thuật và nghiên cứu khoa học” thì cuộc<br /> đời ông có lẽ đã trống rỗng như cái nền tảng<br /> luân lý mà ông lên án. Các tư tưởng chủ đạo<br /> sau đó khi bàn về Giá trị đích thực của một<br /> con người, Về của cải, Cộng đồng và cá thể,<br /> Tốt và xấu đều thấm đẫm tinh thần này. Con<br /> người được xác định giá trị bởi việc “anh ta đã<br /> đạt đến chỗ giải phóng cái Tôi đến mức độ nào<br /> và theo nghĩa gì”, vậy nên của cải “không thể<br /> đưa nhân loại tiến lên được”. Với Einstein, chỉ<br /> có cá thể đơn lẻ mới vượt lên soi đường cho<br /> cộng đồng, tuy tính độc lập ấy không thể tách<br /> khỏi cộng đồng. Vấn đề tốt hay xấu cũng nằm<br /> ở đó: nâng cao phẩm giá con người, hướng tới<br /> tri thức là căn cứ rõ ràng nhất cho việc đánh<br /> giá một con người.<br /> Trong Nhà nước và lương tâm cá nhân,<br /> Chủ nghĩa Phát xít và khoa học, Về tự do học<br /> thuật, Đạo nghiên cứu, Sự cần thiết của văn<br /> hóa đạo đức và Những biện pháp của tòa án dị<br /> giáo tân thời, Einstein quay trở về sự tự do, tri<br /> thức và đạo đức – vốn là lý tưởng ông luôn<br /> hướng tới. Tri thức, hiểu biết được ông nâng<br /> lên thành một “đạo” riêng, đó là “sự kinh ngạc<br /> ngất ngây trước sự hài hòa của tính quy luật tự<br /> nhiên, nơi tỏa rạng một lý tính ưu việt […]<br /> vượt qua cõi nô lệ của tham vọng cá nhân”.<br /> <br /> Đẹp đẽ làm sao ánh hào quang vĩnh hằng ấy!<br /> Bàn về Tôn giáo và khoa học, Einstein khẳng<br /> định “Đạo vũ trụ là động lực mạnh mẽ nhất và<br /> cao quý nhất của nghiên cứu khoa học”, trong<br /> thời đại duy vật chất này chỉ có “những nhà<br /> nghiên cứu nghiêm chỉnh mới là những người<br /> duy nhất có tín ngưỡng sâu xa”. Đây hẳn là<br /> quan điểm có tính cách mạng đối với định kiến<br /> về sự đối đầu giữa khoa học và tôn giáo, là<br /> động lực cho sự tự do thanh khiết của khoa<br /> học. Tri thức không thể làm nô lệ cho bất kỳ<br /> quyền lực nào, cũng chẳng có tòa án dị giáo<br /> nào có quyền bắt nhà khoa học lên tiếng. Nếu<br /> bị ép buộc, con đường Einstein đưa ra là “phải<br /> hy sinh những lợi ích cá nhân cho những lợi<br /> ích văn hóa của đất nước”, nói thực tế hơn là<br /> “phải sẵn sàng chịu giam cầm và kiệt quệ về<br /> kinh tế”. Vì nếu viện lý do bị cưỡng chế, trách<br /> nhiệm cá nhân chỉ giảm đi chứ không thể bị<br /> tiêu hủy. “Đạo lý không phải là một sự vụ của<br /> Thượng đế mà thuần túy là một sự vụ của con<br /> người”.<br /> Giáo dục cũng là một trong những lĩnh<br /> vực Einstein quan tâm khi đề cập tới Các khóa<br /> đào tạo ở Davos hay chuyện Giáo dục tư duy<br /> độc lập, Giáo dục và nhà giáo. Điều này cũng<br /> thể hiện trong hai bài phát biểu Gửi các em<br /> học sinh Nhật Bản, Thầy và trò. Theo ông,<br /> công việc trí tuệ nếu thực hiện điều độ và đúng<br /> cách sẽ “mang lại sự phong phú tâm hồn cho<br /> thật nhiều con người đáng quý”, giải phóng sự<br /> ù lì yếu ớt về mặt tinh thần. Việc học hỏi<br /> những nhân cách cao cả cũng là một phương<br /> cách giáo dục. Einstein ngưỡng mộ A. Lorentz<br /> như một người thầy ngoại hạng mà ông gọi là<br /> “con người vĩ đại và cao quý nhất thời đại<br /> chúng ta” trong các tiểu luận và bài phát biểu<br /> trước mộ Lorentz. Các nhân vật khác có ảnh<br /> hưởng đến Einstein như Josef PopperLynkeus, George Bernard Shaw, nhà triết học<br /> lỗi lạc Bertrand Russell hay người bạn thân<br /> Arnold Berliner đều nhận được sự kính trọng<br /> gần như tương tự.<br /> Ở phần hai – Chính trị và chủ nghĩa<br /> hòa bình – quan điểm cũng như các giải pháp<br /> Einstein đưa ra nhằm thiết lập một nền hòa<br /> bình dân chủ toàn cầu thực sự là một cuộc<br /> cách mạng. Trong tình hình thế giới lúc bấy<br /> giờ, khi chiến tranh thế giới thứ nhất mới kết<br /> <br /> TẠP CHÍ KHOA HỌC TRƯỜNG ĐẠI HỌC MỞ TP.HCM – SỐ 4 (37) 2014<br /> <br /> thúc, chủ nghĩa Phát xít đang lên ngôi và lăm<br /> le phát động một cuộc chiến toàn cầu thứ hai,<br /> Einstein lại kiên quyết bảo vệ quan điểm giải<br /> trừ quân bị từ gốc rễ tinh thần, phản đối nghĩa<br /> vụ quân sự, giải tán các đội quân, loại trừ chủ<br /> nghĩa dân tộc cực đoan đi kèm lòng yêu nước<br /> mù quáng và thiết lập một liên kết quốc tế hợp<br /> tác lâu dài, hiệu quả. Tín niệm chính trị của<br /> ông là “Nhà nước tồn tại vì con người, chứ<br /> không phải con người tồn tại vì nhà nước”. Đó<br /> không phải một công thức mới. Từ rất lâu<br /> chúng đã “được khắc ghi bởi những ai xem<br /> nhân cách con người như một giá trị cao quý<br /> nhất có tính người”. Nỗ lực của ông còn thể<br /> hiện ở hành động kêu gọi sự liên kết giữa<br /> những nhà khoa học trên thế giới về Việc hợp<br /> tác trí tuệ quốc tế. Thư gửi Sigmund Freud và<br /> Ba bức thư gửi tới người yêu chuộng hòa bình<br /> cũng không nằm ngoài những hành động thực<br /> tế này. Hoạt động của Tòa án Trọng tài và Hội<br /> Quốc Liên khi đó chỉ như một “phòng họp”,<br /> “không có phương tiện để thực thi các quyết<br /> định của mình” và cũng “không đảm bảo được<br /> an ninh cho bất cứ quốc gia nào trong trường<br /> hợp bị tấn công”. Rõ ràng sự thiếu hiệu quả<br /> của các tổ chức quốc tế, sự nửa vời của các lời<br /> cam kết và hiệp định đã không thể làm vừa<br /> lòng Einstein. Ông nhấn mạnh đến một Chủ<br /> nghĩa hòa bình tích cực mà ở đó, cuộc chạy<br /> đua vũ trang phải dừng lại, sự cộng sinh giữa<br /> các dân tộc phải đạt đến cấp độ mới: từ giải<br /> phóng cá nhân ra khỏi cái tôi vị kỉ đến phá vỡ<br /> gông xiềng của “thói ích kỷ của giai cấp và<br /> dân tộc mình”.<br /> Trong cuộc đấu tranh chống Chủ<br /> nghĩa Quốc xã của Einstein – phần ba cuốn<br /> sách, người ta thấy một trong những cái giá<br /> ông đã phải trả cho hành động chống chính<br /> quyền Phát xít Đức: Thư từ trao đổi với Viện<br /> Hàn lâm Khoa học Phổ mà trong đó Viện<br /> công khai đứng lên chống lại ông, quy kết<br /> những hành động đấu tranh phân biệt chủng<br /> tộc và nền chính trị độc tài của Einstein là “các<br /> hoạt động bôi nhọ”. Thế nhưng Einstein tuyên<br /> bố rõ ràng “tôi chưa bao giờ tham gia vào hoạt<br /> động bôi nhọ, và tôi phải nói thêm rằng tôi<br /> chưa bao giờ nhìn thấy chuyện bôi nhọ đó ở<br /> bất cứ đâu”. Với ông, “tình trạng của nước<br /> Đức hiện nay là tình trạng của bệnh tâm thần<br /> tập thể” – một cách ví von sâu cay nhưng<br /> <br /> 113<br /> <br /> không thể không đúng hơn. Nước Đức đã mất<br /> lý trí sáng suốt, “nền văn minh đang bị lâm<br /> nguy” và những hành động chống đối của<br /> Einstein là nhằm để “ngăn ngừa không cho lan<br /> tràn hơn nữa cái cơn hoang tưởng tập thể này”,<br /> Viện Hàn lâm Khoa học Phổ đã cho rằng phe<br /> mà Einstein đang đứng cùng một chiến tuyến<br /> là “cái phe mà – phần nào chắc chắn là do<br /> không hiểu biết về các hoàn cảnh và sự kiện<br /> thực tế – đã gây nhiều tổn thất cho dân tộc<br /> Đức chúng ta qua việc loan truyền những quan<br /> điểm sai trái và những lời đồn đại vô căn cứ”.<br /> Xu hướng chính trị vào thời điểm này của Đức<br /> hầu như chẳng che giấu được nữa: một cuộc<br /> diệt chủng Do Thái tận gốc và tham vọng bành<br /> trướng chế độ Phát xít trên quy mô toàn cầu.<br /> Quả thật, những bức thư đậm mùi dân tộc cực<br /> đoan và cáo buộc vô căn cứ của Viện càng<br /> chứng tỏ việc từ chức của Einstein “là đúng<br /> đến nhường nào”. Thêm nữa, “nhiệm vụ hàng<br /> đầu của các viện hàn lâm là khuyến khích và<br /> bảo vệ đời sống khoa học của một đất nước”.<br /> Giới học giả Đức lúc đó không chỉ ngậm tăm<br /> mà thậm chí một số thành phần còn ủng hộ bộ<br /> máy chính trị ngông cuồng của thủ tướng A.<br /> Hitler. Việc xảy ra còn ảnh hưởng đến mối<br /> quan hệ của ông với Viện Hàn lâm Bayern và<br /> các viện khoa học trên toàn nước Đức.<br /> Phần cuối Einstein viết về Các vấn đề<br /> Do Thái – cũng là nói về chủng tộc của mình.<br /> Ông bày tỏ cái nhìn sâu sắc về vấn đề Do Thái<br /> đang nóng bỏng lúc bấy giờ. Dân tộc Do Thái<br /> được xem là “dân riêng” được tuyển chọn của<br /> Chúa. Họ có những truyền thống cổ xưa với<br /> các nghi lễ được gìn giữ nghiêm ngặt. Sự đào<br /> sâu tri thức và “mưu cầu tri thức vì bản thân tri<br /> thức” cũng như “tình yêu hầu như sùng bái đối<br /> với công lý, lòng khao khát độc lập cá nhân”<br /> được xem là cội nguồn của Lý tưởng Do Thái.<br /> Nhiều trí tuệ vĩ đại có gốc gác Do Thái đã góp<br /> phần khai sáng nền văn minh nhân loại trong<br /> suốt chiều dài lịch sử. Điều này khiến Einstein<br /> cảm thấy việc thuộc về dân tộc đó “như là một<br /> quà tặng của số phận”. Đối với Einstein, sự tàn<br /> sát điên cuồng của chế độ Hitler được xem<br /> như sự diệt vong công lý và sự thật, phản lại lý<br /> tưởng về lý trí và tự do cá nhân nhằm dựng lên<br /> một nhà nước phi tinh thần – “một nhà nước<br /> nô dịch bằng bạo lực”. Thế giới quan Do Thái<br /> thuần khiết hơn những chồng chất văn tự. Đó<br /> <br /> 114<br /> <br /> GIỚI THIỆU SÁCH<br /> <br /> là một giáo lý tinh ròng – vượt lên trên khái<br /> niệm tôn giáo – đòi hỏi “một sự thánh hóa đời<br /> sống theo nghĩa siêu nhân tính”. Thực thế, Do<br /> Thái giáo không tự cho mình siêu việt như<br /> nhiều người vẫn nghĩ, trái lại, “nó bận tâm đến<br /> đời thường của chúng ta và có thể nắm bắt đời<br /> sống đến một mức độ nào đó”. Sự kêu gọi về<br /> phía cộng đồng Do Thái của Einstein tập trung<br /> vào mục tiêu tập hợp các nhóm Do Thái phân<br /> tán lại, xây dựng nên một Cộng đồng Do Thái,<br /> tiến tới Khôi phục dân tộc Do Thái. Có như<br /> thế, Chủ nghĩa bài Do Thái mới có thể bị loại<br /> trừ. Ở vị trí này, người ta thấy trổi vượt lên lời<br /> kêu gọi của một lãnh tụ hơn là của một nhà<br /> khoa học. Einstein đã từ chối chức Tổng thống<br /> Israel khi được thủ tướng David Ben-Gurion<br /> đề nghị vào năm 1952.<br /> <br /> Những quan điểm cũng như thế giới<br /> quan của Einstein, tuy đã trải qua nhiều thập<br /> niên nhưng vẫn còn nguyên vẹn tính lịch sử và<br /> giá trị. Tự ngôn của ông là lời xác tín về tự do<br /> con người, về một nền hòa bình đích thực. Có<br /> lẽ Einstein đã thấy trước cuộc diệt chủng kinh<br /> hoàng và sự vươn rộng những cái vòi bạo tàn<br /> của chế độ Phát xít. Có thể xem ông như người<br /> cầm đuốc soi đường cho nhân loại trong những<br /> thời khắc lịch sử đen tối này. Những tư tưởng<br /> táo bạo của Einstein về giải trừ quân bị hay<br /> chủ nghĩa quân sự thực sự cần chờ tương lai<br /> phán quyết. Tuy thế, một điều chắc chắn là lý<br /> tưởng cao quý vươn tới tri thức và sự đấu<br /> tranh không mệt mỏi cho hòa bình, công lý, tự<br /> do và sự thật của ông mãi mãi được lịch sử<br /> ghi nhận.<br /> <br /> THỂ LỆ GỬI BÀI<br /> 1. Tạp chí Khoa học Trường Đại học Mở TP.HCM đăng những bài báo khoa học, các công trình<br /> nghiên cứu khoa học, thông tin khoa học, trao đổi học thuật trong các lĩnh vực. Ngoài các bài báo<br /> mang tính chất đặt hàng của Tạp chí Khoa học, các thông tin khoa học, các trao đổi học thuật, tất<br /> cả các bài báo khoa học đều được phản biện khoa học và thông qua Hội đồng Biên tập.<br /> 2. Bài báo khoa học thông thường không quá 15 trang đánh máy vi tính. Những bài báo dài hơn sẽ<br /> được xem xét nếu có chất lượng khoa học cao, có đóng góp lớn về lý thuyết và ứng dụng. Toàn<br /> bộ bài báo khoa học sử dụng phông chữ Time New Roman, kiểu gõ Unicode, cỡ chữ 12, trên khổ<br /> giấy 190x270 mm.<br /> 3. Ban Biên tập chỉ nhận những bản in rõ ràng, hình vẽ rõ nét, có file gởi kèm theo bản in. Các công<br /> thức Toán học dùng phần mềm Microsoft Equation 3.0, công thức hóa học dùng phần mềm<br /> ACD/ChemSchetch hoặc Science Helper for Word (được canh ở giữa trang, có đánh số liên tục),<br /> hình vẽ được định dạng .PNG, .JPG, .WMF có chú thích ở phía dưới (kèm số thứ tự tài liệu tham<br /> khảo dẫn nguồn, nếu có), tên hình ảnh biểu đồ ở phía trên.<br /> 4. Bài báo khoa học phải bao gồm các nội dung như sau: (1) Tóm tắt bằng tiếng Việt và tiếng Anh.<br /> Mỗi tóm tắt không quá nửa trang đánh máy (khoảng 400 từ, nêu khái quát về mục đích, phương<br /> pháp, kết quả đạt được, kết luận kiến nghị), cuối phần tóm tắt có từ khóa (không quá 5 từ); (2)<br /> Đặt vấn đề (tóm tắt dạng tổng quan tình trạng nghiên cứu trong nước và ngoài nước, nêu tính thời<br /> sự và phát triển mục tiêu của nghiên cứu; (3) Phương pháp nghiên cứu (nêu phương pháp sử dụng<br /> để giải quyết các mục tiêu nghiên cứu, cơ sở khoa học được kế thừa vận dụng, giải pháp được sử<br /> dụng để tiếp cận nghiên cứu); (4) Kết quả nghiên cứu; (5) Thảo luận; (6) Kết luận (đối chiếu mục<br /> tiêu đã đề ra). (7) Tài liệu tham khảo.<br /> 5. Trích dẫn: Khi trích dẫn ý tưởng hoặc nguyên văn của một tác giả nào đó cần phải chú dẫn tên tác<br /> giả, Năm xuất bản, trang (nếu trích nguyên văn) của nguồn tài liệu tham khảo và phải liệt kê<br /> trong danh mục tài liệu tham khảo phần cuối bài báo.<br /> Ví dụ: …Larsen (1971) hoặc … (John 2008, p.78).<br /> 6. Phần tài liệu tham khảo: Tác giả phải liệt kê tất cả các tài liệu được sử dụng trong quá trình viết.<br /> Tạp chí thống nhất cách ghi tài liệu tham khảo như sau:<br />  Đối với sách<br /> Họ tác giả, Chữ cái viết tắt tên tác giả (nếu là tác giả nước ngoài - Họ tên tác giả, nếu tác giả<br /> trong nước) Năm xuất bản, Tên sách, Lần xuất bản, Nhà xuất bản, Nơi xuất bản.<br /> Ví dụ: Jones, B 1995, Sleeper, Wake!: technology and the future of work, 4th edn, Oxford<br /> University Press, Melbourne.<br />  Đối với bài báo<br /> Họ tác giả, Chữ viết tắt tên tác giả (nếu là tác giả nước ngoài - Họ tên tác giả nếu là tác giả<br /> trong nước) Năm xuất bản, ‘Tiêu đề bài báo’, tên Tạp chí, ngày tháng hoặc số báo, số trang.<br /> Ví dụ: Nguyễn Minh Hà, Huỳnh Gia Xuyên, Huỳnh Thị Kim Tuyết & Lý Duy Trung 2013,<br /> ‘Lý do chọn Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh để học cao học’, Tạp chí khoa học<br /> Trường Đại học Mở Thành phố Hồ Chí Minh, số 5(33), tr.73-82.<br />  Danh mục tài liệu được xếp theo thứ tự ABC (theo họ nếu là tác giả nước ngoài, theo tên nếu<br /> là tác giả trong nước).<br /> 7. Tạp chí không trả lại bản thảo nếu bài không được duyệt đăng hoặc không đúng qui định.<br /> 8. Cuối bài ghi rõ: Họ tên, địa chỉ, điện thoại, Email và chữ ký của tác giả (trên bản in).<br /> 9. Thư từ, bài viết gởi về Tạp chí theo địa chỉ:<br /> Phòng Hợp tác và Quản lý khoa học (107B)<br /> 97 Võ Văn Tần, Phường 6, Quận 3, Tp. Hồ Chí Minh<br /> Điện thoại: 08-39.306.539.<br /> Email: tapchikhoahoc@ou.edu.vn hoặc tckhoahoc.ou.edu@gmail.com<br /> <br />