Thực trạng phát triển kỹ năng tự học cho Tăng Ni sinh viên Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh trong chương trình đào tạo cử nhân Phật học theo hệ thống tín chỉ
lượt xem 2
download
Bài viết trình bày thực trạng kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh trong chương trình đào tạo cử nhân Phật học theo hệ thống tín chỉ, từ đó, đề xuất các biện pháp nhằm phát triển kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên.
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Nội dung Text: Thực trạng phát triển kỹ năng tự học cho Tăng Ni sinh viên Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh trong chương trình đào tạo cử nhân Phật học theo hệ thống tín chỉ
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 THỰC TRẠNG PHÁT TRIỂN KỸ NĂNG TỰ HỌC CHO TĂNG NI SINH VIÊN HỌC VIỆN PHẬT GIÁO VIỆT NAM TẠI THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRONG CHƯƠNG TRÌNH ĐÀO TẠO CỬ NHÂN PHẬT HỌC THEO HỆ THỐNG TÍN CHỈ CURRENT SITUATION OF SELF-STUDY SKILLS DEVELOPMENT FOR MONKS AND NUNS OF VIETNAM BUDDHIST ACADEMY HO CHI MINH CITY IN THE BACHELOR OF BUDDHISM TRAINING PROGRAM UNDER THE CREDIT SYSTEM HOÀNG THỊ NGÀ(*), NGÔ ANH TUẤN(**) (*) HVCH Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, huenhu170192@gmail.com (**) Trường Đại học Sư phạm Kỹ thuật Thành phố Hồ Chí Minh, tuankti@hcmute.edu.vn THÔNG TIN TÓM TẮT Ngày nhận: 02/8/2022 Tự học có ý nghĩa đặc biệt quan trọng đối với các Tăng Ni sinh Ngày nhận lại: 07/8/2022 viên tại Học viện Phật giáo Việt Nam. Việc tự học của Tăng Ni Duyệt đăng: 10/10/2022 sinh viên là chìa khóa cho sự thành công không chỉ đối với bản Mã số: TCKH-SĐBT10-B06-2022 thân họ mà còn góp phần thực hiện hiệu quả công cuộc đổi mới ISSN: 2354 – 0788 phương phức đào tạo cho các trường đại học Phật giáo. Kỹ năng tự học có ý nghĩa đặc biệt quan trọng không chỉ trong quá trình học tập rèn luyện của sinh viên ở Học viện Phật giáo mà còn có ý nghĩa trong suốt cả quá trình tham gia công tác Phật sự sau này. Bài viết trình bày thực trạng kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên Học viện Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh trong chương trình đào tạo cử nhân Phật học theo hệ thống tín chỉ, từ đó, đề xuất các biện pháp nhằm phát triển kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên. Từ khóa: ABSTRACT Tự học, kỹ năng tự học, Tăng Ni Self-study is even more important for students at the Vietnam sinh viên, Học viện Phật giáo. Buddhist University, it is the key to their success not only for Key words: themselves but also for the effective implementation of the Self-study, self-study skills, reform of the training complex for Buddhist universities. Self- Student monks and nuns, Buddhist study skills are especially important not only in the learning Academy. and training process for students at the Buddhist Academy but also in the process of participating in Buddhist work in the future. The article aims to present the status of self-study skills of students. From there, propose measures to develop self- study skills, as well as some recommendations to develop the self-study skills for monk and nun students. 23
- HOÀNG THỊ NGÀ – NGÔ ANH TUẤN 1. ĐẶT VẤN ĐỀ nhiên, hoạt động này vẫn còn nhiều hạn chế. Theo Tổ chức Giáo dục, Khoa học và Văn Nhiều Tăng Ni sinh viên chưa dành nhiều thời Hóa của Liên Hợp Quốc (UNESCO), mục đích gian cho việc tự học, chưa xây dựng kế hoạch và học tập là: “Học để biết, học để làm, học để rèn luyện kỹ năng tự học cho bản thân. Bên cạnh chung sống, học để tự khẳng định mình” [8]. đó, một số Giáo thọ sư chưa tích cực đổi mới các Luật Giáo dục 2019 đã xác định: “Phương pháp phương pháp giảng dạy, các kỹ năng sư phạm giáo dục đại học phải được coi trọng, bồi dưỡng còn chưa đầy đủ, thực tế chưa nhiều và chưa có năng lực tự học, tự nghiên cứu, tạo điều kiện cho sự gắn kết với các Tự viện, Học Viện. Điều này người học phát triển tư duy sáng tạo, rèn luyện dẫn đến Tăng Ni sinh viên khi ra trường chưa có kĩ năng thực hành, tham gia nghiên cứu, thực nhiều kinh nghiệm và thiếu các kỹ năng để nghiệm, ứng dụng” [1]. Hoằng dương chánh pháp. Tự học là hoạt động trong đó người học tích Hoạt động tự học rất đa dạng về hình thức cực chủ động, tự mình tìm ra tri thức kinh cũng như phương pháp, điều này tuỳ thuộc vào nghiệm bằng hành động của mình, tự thể hiện mỗi Tăng Ni sinh viên, có thể lựa chọn cho bản mình. Tự học là người học tự đặt mình vào tình thân những hình thức và phương pháp tự học huống học, vào vị trí nghiên cứu, xử lý các tình phù hợp để hoạt động tự học đem lại hiệu quả và huống, giải quyết các vấn đề, thử nghiệm các đây chính là nhân tố trực tiếp nâng cao chất giải pháp [2]. Kỹ năng tự học là phương thức lượng đào tạo ở Học viện Phật giáo. Nghiên cứu hoạt động dựa trên cơ sở chọn lựa khả năng thực đề cập đến thực trạng kỹ năng tự học, một số hiện thuần thục và vận dụng những tri thức, kỹ nguyên nhân tác động tới kỹ năng tự học, đề xuất xảo, kinh nghiệm để thực hiện có kết quả các một số biện pháp rèn luyện để hình thành và phát thao tác, theo mục đích đã đề ra. Trong nhà triễn kỹ năng tự học cho Tăng Ni sinh viên, trường bản chất của sự học là tự học, cốt lõi của nhằm cải thiện chất lượng học tập và nghiên cứu. dạy học là dạy việc học, kết quả của người học 2. NỘI DUNG tỉ lệ thuận với năng lực tự học của người học. 2.1. Thực trạng kỹ năng tự học của Tăng Ni Ngoài việc nâng cao kết quả học tập, tự học còn sinh viên Học viên Phật giáo Việt Nam Thành tạo điều kiện hình thành và rèn luyện khả năng phố Hồ Chí Minh hoạt động độc lập, sáng tạo của mỗi cá nhân, trên Đối với Tăng Ni sinh viên, học là để tỏ cơ sở đó, tạo điều kiện và cơ hội học tập suốt tường lời Đức Phật dạy và đem lời dạy đó làm đời. Mục tiêu quan trọng nhất của nhà trường an lạc cho bản thân và nhân sinh. Tăng Ni sinh không phải trang bị cho người học tri thức mà là viên cần được trau dồi phương pháp tự học để phương pháp tự học. đạt được hiệu quả cao. Thực trạng hoạt động tự Tăng Ni sinh viên Học viện Phật giáo Việt học của Tăng Ni sinh viên của Học viện Phật Nam trong giai đoạn hiện nay là những Tăng Ni giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh được sinh viên đang được đào tạo theo hình thức tín tác giả bài viết trích từ nguồn số liệu của 1 đề tài chỉ, ngoài kiến thức mà Giáo thọ sư truyền đạt do chính tác giả thực hiện trong năm học 2021- trên lớp thì Tăng Ni sinh viên phải tự học, tự 2022. Nghiên cứu khảo sát 200 Tăng Ni sinh nghiên cứu tài liệu. Đa số các Tăng Ni sinh viên viên cử nhân Phật học đang học tại Học viện đều nắm bắt, nhận biết được các kỹ năng quan Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh sát thực tiễn, kỹ năng phân chia thời gian học với nhiều phương pháp nghiên cứu như: Phỏng tập, kỹ năng ghi chép và chọn lọc thông tin, kỹ vấn câu hỏi, bảng khảo sát, quan sát, thống kê năng làm chủ cảm xúc, kỹ năng giải quyết các toán học để xử lý số liệu. vấn đề thực tiễn… trong hoạt động tự học, tuy 24
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 2.1.1. Nhận thức của Tăng Ni sinh viên về sự cần phát triển kỹ năng tự học có một vai trò cực kỳ thiết của hoạt động phát triển kỹ năng tự học quan trọng đối với việc phát triển kỹ năng tự học. Mục đích của Tăng Ni sinh viên khi sử Bảng 1: Nhận thức của Tăng Ni sinh viên dụng các kỹ năng tự học là để nâng cao chất về sự cần thiết phát triển kỹ năng tự học lượng và hiệu quả học tập. Việc sử dụng đó phải Mức độ Số Tỷ lệ nâng cao hứng thú học tập, tăng cường tính tích TT cần thiết lượng (%) cực tự giác, chủ động sáng tạo của người học, 1 Rất cần thiết 115 57,5 nâng cao hiệu quả tiếp thu tri thức, hình thành 2 Bình thường 76 38,0 các kỹ năng, kỹ xảo ở người học. Nhận thức của 3 Không cần thiết 9 4,5 Tăng Ni sinh viên về sự cần thiết của hoạt động 57,5 60 50 38 40 30 20 4,5 10 0 Rất cần thiết Bình thường Không cần thiết Hình 1. Biểu đồ nhận thức của Tăng Ni sinh viên về sự cần thiết của kỹ năng tự học Số liệu thể hiện ở bảng 1 và hình 1 cho thấy, đặc điểm, phương tiện thích hợp để lĩnh hội tri hầu hết Tăng Ni sinh viên đều nhận thức rằng thức, giá trị làm người [6]. Tự học - hoạt động vấn đề tự học là rất cần thiết, trong đó có rèn luyện, phát triển các năng lực trí tuệ. Thông 115/200 (57,5%) Tăng Ni sinh viên cho rằng tự qua các hoạt động tự học, các phẩm chất và học “rất cần thiết”; có 76/200 (38%) Tăng Ni năng lực trí tuệ được hình thành và phát triển. sinh viên cho rằng tự học là “bình thường”. Bên Đó chính là sự nhanh nhạy trong cảm giác, tri cạnh đó, có 9/200 (4,5%) Tăng Ni sinh viên cho giác, sự thành thạo các thao tác và phẩm chất rằng tự học “không cần thiết”. Việc Tăng Ni sinh tư duy như: Phân tích, tổng hợp, so sánh, trừu viên có nhận thức tự hoàn thiện mình, có ý thức tượng hoá, khái quát hoá, tính linh hoạt, tính nâng cao trình độ, khoa học về sự cần thiết và mềm dẻo, khả năng chú ý, tượng tượng được tầm quan trọng của việc phát triển kỹ năng tự hình thành. Giáo thọ sư không thể cung cấp cho học, có kế hoạch học tập phù hợp, mục tiêu phấn Tăng Ni sinh viên những năng lực trí tuệ này và đấu rõ ràng, để trở thành những nhà hoằng pháp càng không thể tự nhiên sinh ra mà chỉ được và họ có thể là những người rất thành công trong hình thành, phát triển qua quá trình tự học của việc du hóa. mỗi cá nhân. 2.1.2. Nhận thức của Tăng Ni sinh viên về ý Kỹ năng tự học là những phương thức thể nghĩa của các kỹ năng tự học hiện hành động tự học thích hợp, tương ứng với Tự học là không ai bắt buộc mình mà tự mục đích và những điều kiện hoạt động, hình mình tìm tòi, học hỏi để hiểu biết thêm. Tự học thành kỹ xảo đúng trong hoạt động tự học, đảm là quá trình học tập một cách tự giác, tự nguyện, bảo cho hoạt động tự học có được kết quả [7]. tự vạch ra kế hoạch học tập, tự lựa chọn nội Kỹ năng tự học giúp cho Tăng Ni sinh viên thực dung, phương pháp, sắp xếp thời gian hợp lí với hiện một cách có hiệu quả các hành động học tập 25
- HOÀNG THỊ NGÀ – NGÔ ANH TUẤN bằng cách lựa chọn lựa chọn và thực hiện các hỗ trợ cho công việc hoằng dương chánh pháp” phương thức hành động phù hợp với điều kiện có ĐTB lớn nhất = 2,71. Tiếp theo, Tăng Ni sinh và hoàn cảnh nhất định trong quá trình học tập viên lựa chọn ý nghĩa các kỹ năng tự học là “giúp đặt ra. Để hoàn thành các nhiệm vụ học tập đòi cho Tăng Ni sinh viên có thái độ tích cực trong hỏi Tăng Ni sinh viên phải biết phối hợp và sử việc học, tự chủ trong việc lập kế hoạch và thực dụng linh hoạt các kỹ năng tự học. hiện kế hoạch học tập” có ĐTB = 2,63; và lựa Khác với lao động, học tập không làm thay chọn ý nghĩa các kỹ năng tự học là “hình thành đổi đối tượng mà thay đổi chính bản thân người cho Tăng Ni sinh có thói quen, tinh thần tự giác, học. Tăng Ni sinh viên học tập để tiếp thu các tri chủ động trong việc tìm kiếm kiến thức” có ĐTB thức khoa học, hình thành những kỹ năng và = 2,59. Nhờ nhận thức được ý nghĩa các kỹ năng phát triển những phẩm chất nhân cách của bản tự học, Tăng Ni sinh viên sẽ rèn luyện, phát triển thân để trở thành một con người hoàn thiện. Đối được các kỹ năng này trong học tập và Hoằng với Tăng Ni sinh viên đang trên con đường tìm pháp. Giúp cho Tăng Ni sinh viên hình thành cầu giải thoát, tự học đánh thức ý niệm tự giác thói quen độc lập, thúc đẩy lòng hiếu học, tự tin của mỗi người và giúp ý niệm đó vươn lên bằng hơn trong học tập cũng như nề nếp làm việc một chính sự tự học một cách chủ động và sáng tạo cách chủ động, khao khát vươn tới những đỉnh của bản thân. Do đó, việc tìm hiểu nhận thức của cao của khoa học, sống có hoài bão để hoàn Tăng Ni sinh viên về các kỹ năng tự học có ý thành xứ mệnh của người con Phật. nghĩa rất quan trọng. Bên cạnh đó, ý nghĩa các kỹ năng tự học Phần lớn các Tăng Ni sinh viên (57,1%) được Tăng Ni sinh viên đánh giá thấp nhất đó là đều có sự hiểu biết, nhận đúng đắn về kỹ năng “Giúp Tăng Ni sinh viên nắm vững kiến thức, tự học trong quá trình học tập đạt ở mức độ cao. mở mang được tầm nhìn, tiếp thu được tri thức Việc nhận thức đúng đắn này là tiền đề, kim chỉ mới” (ĐTB = 2,34). Tăng Ni sinh viên nhận thức nam cho Tăng Ni sinh viên phấn đấu học tập, đúng đắn về ý nghĩa của các kỹ năng tự học với nâng cao khả năng nhận thức, chủ động hơn mục đích hoàn thành nhiệm vụ học tập hiện tại trong quá trình học tập. và định hướng cho việc học sau này để cập nhật Tăng Ni sinh viên nhận thức tương đối tri thức mới hướng đến “học tập suốt đời” thì đúng và đầy đủ về ý nghĩa về việc “hình thành được Tăng Ni sinh viên nhận thức thấp hơn. cho Tăng Ni sinh viên có được các kỹ năng, để Bảng 2. Nhận thức của Tăng Ni sinh viên về ý nghĩa của các kỹ năng tự học Mức độ Không Ý nghĩa các kỹ năng tự học Đúng Phân vân TT đúng ĐTB SL % SL % SL % Giúp cho Tăng Ni sinh viên có thái độ tích 1 cực trong việc học, tự chủ trong việc lập kế 130 65,0 66 33,0 4 2,0 2,63 hoạch và thực hiện kế hoạch học tập Hình thành cho Tăng Ni sinh có thói quen, 2 tinh thần tự giác, chủ động trong việc tìm 125 62,5 68 34,0 7 3,5 2,59 kiếm kiến thức Giúp Tăng Ni sinh viên có trách nhiệm trong 3 học tập, hoàn thành nhiệm vụ theo yêu cầu 112 56,0 78 39,0 10 5,0 2,51 của Giáo thọ sư/giáo viên giao, nhóm trưởng 26
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 Mức độ Không Ý nghĩa các kỹ năng tự học Đúng Phân vân TT đúng ĐTB SL % SL % SL % phân công. Từ đó, rèn luyện các kỹ năng tự học cho chính bản thân Giúp Tăng Ni sinh viên nắm vững kiến thức, 4 mở mang được tầm nhìn, tiếp thu được tri 74 37,0 120 60,0 6 3,0 2,34 thức mới Hình thành cho Tăng Ni sinh có được các kỹ 5 năng, để hỗ trợ cho công việc hoằng dương 145 72,5 53 26,5 2 1,0 2,71 chánh pháp Giúp cho Tăng Ni sinh viên chủ động học tập 6 suốt đời, học tập để khẳng định năng lực, phẩm 99 49,5 98 49,0 3 1,5 2,48 chất và tự hoàn thiện nhân cách của bản thân TBC 57,1 40,2 2,7 2,54 2.2. Thực trạng kỹ năng tự học của Tăng Ni ở Học viện Phật giáo tại Thành phố Hồ Chí Minh sinh viên khác so với các phương pháp tự học ở các trường Trong bối cảnh hiện nay, Giáo Hội Phật Đại học bên ngoài, không có sự kiểm tra, rà soát Giáo Việt Nam hoạt động theo phương châm hằng ngày của Giáo thọ sư, Ban Quản Viện nên “Đạo pháp - Dân tộc - Chủ nghĩa xã hội” với việc học tập của Tăng Ni sinh viên phần lớn là ý mục tiêu đào tạo và bồi dưỡng nhân tài, phát thức tự học. Tăng Ni sinh viên tự mình đề ra các triển phẩm chất và năng lực tự học, làm giàu tri kế hoạch tự học cụ thể về thời gian, địa điểm tổ thức, kỹ năng, kỹ xảo, biến quá trình giáo dục chức, sáng tạo trong các hoạt động với hình thức thành quá trình tự giáo dục với phương châm thực hiện một cách khoa học. Bên cạnh đó, Tăng “Đoàn kết hoà hợp, trưởng dưỡng đạo tâm, trang Ni sinh viên cần phải tự nghiên cứu tìm kiếm tài nghiêm Giáo hội”. Trong quá trình học tập, Tăng liệu bằng các thuật ngữ, từ khoá, thu thập thông Ni sinh viên cần phải xác định rõ ràng mục tiêu tin, tìm kiếm các mô hình, khuôn mẫu và các sơ học tập và định hướng trong tương lai, để tìm đồ tư duy để làm trợ năng thêm cho việc tự học hiểu và chọn lựa các ngành học phù hợp với cuộc để chất lượng học tập được cải tiến và nâng cao. sống và xã hội đặt ra. Do phương pháp học tập Bảng 3. Thực trạng về mức độ biểu hiện các kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên. Mức độ TT Các kỹ năng tự học Thành Tương đối Chưa ĐTB thạo thành thạo thành thạo 1 Lập kế hoạch tự học 6,9 75,0 18,1 1,89 2 Kỹ năng tìm kiếm tài liệu 4,4 30,4 65,2 1,39 3 Kỹ năng nghe – ghi bài trên lớp 5,2 33,0 61,8 1,43 4 Kỹ năng làm việc nhóm 4,7 38,7 56,6 1,48 5 Kỹ năng thuyết trình 7,4 50,4 42,2 1,65 TBC 5,7 45,5 48,8 1,57 27
- HOÀNG THỊ NGÀ – NGÔ ANH TUẤN Tăng Ni sinh viên tự đánh giá chung về biểu Tăng Ni sinh viên của Học viện Phật giáo chịu hiện các kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên ở ảnh hưởng bởi các yếu tố chủ quan và khách mức độ chưa thành thạo chiếm tỷ lệ cao nhất quan. Các yếu tố chủ quan chi phối hoạt động (48,8%). Tăng Ni sinh đánh giá tỉ lệ các kỹ năng rèn luyện kỹ năng tự học liên quan chặt chẽ với tự học ở mức độ tương đối thành thạo là 45,5%. nhu cầu, động cơ và phương pháp tự học của 5,7% Tăng Ni sinh đánh giá tỉ lệ các kỹ năng tự Tăng Ni sinh viên. Theo B.Ph.Lomov, nhu cầu học có mức độ thành thạo. Không có sự khác là một yếu tố khách quan thể hiện sự đòi hỏi biệt nhiều về mức độ thành thạo giữa các kỹ của chủ thể về những điều kiện cần thiết cho sự năng. Việc tự đánh giá của Tăng Ni sinh viên về tồn tại và phát triển [4]. Trong quá trình tự học, mức độ biểu hiện các kỹ năng, chúng tôi thấy nhu cầu tự học sẽ kích thích, thúc đẩy Tăng Ni rằng tỷ lệ Tăng Ni sinh viên đánh giá kỹ năng sinh viên rèn luyện các kỹ năng tự học để đạt tìm kiếm tài liệu ở mức độ chưa thành thạo cao được kết quả học tập tốt nhất. Động cơ học tập nhất (65,3%) đạt ĐTB = 1,39. Tiếp theo là tỷ lệ cũng là một yếu tố tâm lý, thoả mãn nhu cầu Tăng Ni sinh viên đánh giá kỹ năng làm việc của người học. nhóm và kỹ năng nghe, ghi bài trên lớp còn hạn Động cơ học tập của sinh viên là “Sức mạnh chế (33,0%-38,7%) và Tăng Ni sinh viên đánh tinh thần” nảy sinh từ nhu cầu hoàn thành xuất giá kỹ năng thuyết trình và kỹ năng lập kế hoạch sắc nhiệm vụ học tập và rèn luyện, nó thôi thúc tự học có mức độ thành thạo cao nhất (6,9%- tính tích cực hoạt động của sinh viên trong quá 7,4%). Các Tăng Ni sinh viên đánh giá mức độ trình học tập và nghiên cứu, giúp sinh viên khắc các kỹ năng tự học không đồng đều nhau. phục mọi khó khăn để đạt được kết quả cao nhất 2.3. Thực trạng các yếu tố ảnh hưởng đến phát trong khả năng của mình. Những kết quả mà sinh triển kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên viên đạt được phải phù hợp với những chuẩn Kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên tại mực đạo đức xã hội và được thừa nhận” [5]. Học viện Phật giáo được hình thành bằng nhiều Động cơ mang tính tiêu cực nhưng nó cũng góp con đường khác nhau như tham gia các hoạt phần vào việc kích thích, tạo hứng thú và nhu động học tập trong các môn học thuộc chương cầu cho người học tiếp thu tri thức và rèn luyện trình đào tạo cử nhân Phật học và hoạt động các kỹ năng tự học trong quá trình học tập của ngoài giờ lên lớp do các khoa/trường tổ chức. Tăng Ni sinh viên. Các hoạt động rèn luyện kỹ năng tự học của Bảng 4. Các yếu tố ảnh hưởng đến phát triển kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên Mức độ Ảnh hưởng Không ảnh Ảnh hưởng ít TT Các yếu tố nhiều hưởng SL % SL % SL % 1 Nhu cầu tự học của Tăng Ni sinh viên 167 83,5 31 15,5 2 1,0 2 Động cơ học tập của Tăng Ni sinh viên 153 76,5 46 23,0 1 0,5 3 Phương pháp tự học của Tăng Ni sinh viên 149 74,5 49 24,5 2 1,0 4 Môi trường giáo dục nhà trường 152 76,0 44 22,0 12 6,0 5 Nội dung, hình thức phát triển kỹ năng tự học 155 77,5 33 16,5 13 6,5 6 Phương pháp giảng dạy 148 74,0 49 24,5 3 1,5 7 Đội ngũ Giáo thọ sư và Giảng viên 137 68,5 38 19,0 25 12,5 28
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 Kết quả thống kê các yếu tố ảnh hưởng đến học cho Tăng Ni sinh viên và sự thay đổi về quá trình phát triển kỹ năng tự học của Tăng Ni phương pháp dạy học của Giáo thọ sư theo sinh viên cho thấy: “Nhu cầu tự học của Tăng Ni hướng nâng cao kỹ năng tự học, tự nghiên cứu sinh viên” là yếu tố có ảnh hưởng nhiều nhất của Tăng Ni sinh viên của Học viện Phật Giáo (83,5%); tiếp đến là “Nội dung, hình thức phát Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh. triển kỹ năng tự học” (77,5%) và “Môi trường 2.4. Biện pháp phát triển kỹ năng tự học cho giáo dục nhà trường” (76,0%); “Phương pháp Tăng Ni sinh viên của Học viện Phật Giáo Việt giảng dạy của Giáo thọ sư” (74,0%). Một số Nam tại Thành phố Hồ Chí Minh Tăng Ni sinh viên cho rằng, cách giảng dạy của Thứ nhất, thiết kế chuyên đề dạy học phát Giáo thọ sư tập trung nhiều vào lý thuyết nên triển kỹ năng tự học cho Tăng Ni sinh viên theo dẫn đến khó hiểu và nhàm chán. Để tránh tình hướng phát triển năng lực: Chuyên đề được xem trạng đó, Giáo thọ sư nên đưa thêm nhiều tình như là một bản thiết kế, kế hoạch tổ chức hoạt huống thực tiễn, kết hợp với lý thuyết liên hệ động học tập cho Tăng Ni sinh viên. Chuyên đề thực tiễn để Tăng Ni sinh viên dễ tiếp thu kiến dạy học phát triển kỹ năng tự học là những vấn thức hơn. “Đội ngũ Giáo thọ sư/Giảng viên đề căn cứ vào nội dung chương trình và giáo (68,8%), cũng là yếu tố ảnh hưởng đến kết quả trình của các môn học, đại cương/chuyên khoa học tập của Tăng Ni sinh viên. Giáo thọ sư là có thể xác định các nội dung kiến thức liên quan người vô cùng quan trọng trong suốt quá trình với nhau được thể hiện ở một số bài/tiết hiện học tập của Tăng Ni sinh viên, họ chính là những hành. Xây dựng chuyên đề phát triển kỹ năng tự người mang tri thức và dẫn dắt người học tiếp học là bước đầu tiên giúp Tăng Ni sinh viên có cận tri thức. Đội ngũ Giáo thọ sư là người trung định hướng trong học tập. Để khắc phục lối dạy gian giữa kiến thức và Tăng Ni sinh viên, dìu dắt truyền thụ một chiều sang dạy học theo phương Tăng Ni sinh viên từng bước ứng dụng kiến thức pháp dạy học theo hướng hiện đại, nhằm giúp vào thực tế. Để truyền đạt hữu hiệu đến Tăng Ni Tăng Ni sinh viên phát huy tính tích cực, tạo cơ sinh viên, ngoài những kỹ năng sư phạm, cần sở để người học tự cập nhật và đổi mới tri thức, phải có kiến thức chuyên môn cao, đáp ứng được phát triển năng lực, tự giác, chủ động, rèn luyện yêu cầu cũng như có đủ khả năng truyền đạt kiến thói quen, khả năng tự học và hứng thú trong học thức cho Tăng Ni sinh viên. tập. Xây dựng chuyên đề phát triển kỹ năng tự Các yếu tố khách quan trên có mức ảnh học theo hướng phát triển năng lực, tăng cường hưởng chênh lệch không nhiều so với yếu tố sự rèn luyện cho Tăng Ni sinh viên và đa dạng “nhu cầu tự học của Tăng Ni sinh viên” (từ hoá các loại hình hoạt động, phù hợp với đối 68,5% đến 77,5%). Các yếu tố như “động cơ tượng và đặc thù học tập sẽ tạo thuận lợi cho học tập của Tăng Ni sinh viên” và “phương Tăng Ni sinh viên có được kiến thức và phát pháp tự học của Tăng Ni sinh viên” có mức ảnh triển các kỹ năng. Giáo thọ sư thiết kế chuyên đề hưởng từ 74,5% đến 76,5% (bảng 4). Tăng Ni và tổ chức bằng nhiều hình thức khác nhau trong sinh viên của Học viện Phật Giáo Việt Nam tại học tập, chú trọng giáo dục lý tưởng truyền Thành phố Hồ Chí Minh nhận thức đúng về sự thống, đạo đức, lối sống, năng lực và kỹ năng cần thiết của việc rèn luyện phát triển kỹ năng thực hành, vận dụng kiến thức vào trong thực tự học học song mức độ thành thạo các kỹ năng tiễn và khuyến khích học tập suốt đời. Thiết kế tự học của Tăng Ni sinh viên còn thấp và chịu một chuyên đề phát triển kỹ năng tự học theo tác động bởi nhiều yếu tố tâm lý chủ quan và hướng phát triển năng lực cho Tăng Ni sinh viên khách quan. Kết quả nghiên cứu này đặt ra phải phù hợp với chương trình đào tạo, tăng những yêu cầu về việc bồi dưỡng nhu cầu tự cường lồng ghép các kỹ năng tự học qua các giờ 29
- HOÀNG THỊ NGÀ – NGÔ ANH TUẤN trên lớp, bằng cách hướng dẫn Tăng Ni sinh viên cực, khơi dậy nội lực vốn có bên trong của con tiếp nhận thông tin, giải quyết vấn đề, xử lý người, kết quả học tập sẽ được cải thiện và ngày thông tin. Nội dung tổ chức hoạt động dạy học càng tốt hơn. Đây chính là cơ sở, để Giáo thọ sư thường bao gồm các mục tiêu, nội dung, phương tổ chức dạy học hiệu quả, mang lại nhiều thành pháp, cách thức tổ chức các hoạt động được thiết công trong công tác giáo dục. kế khoa học, phù hợp với đối tượng và mục đích Thứ ba, tăng cường tổ chức các hoạt động hoạt động đặt ra. Xây dựng các chuyên đề phát phát triển kỹ năng tự học tại Nội viện cho Tăng Ni triển kỹ năng tự học trong dạy học được tổ chức sinh viên: Môi trường nội trú Học viện là bước theo một chủ đề phức hợp gắn liền với các tình ngoặt tương lai mới, sống và tu học môi trường nội huống thực tiễn, không chỉ giúp cho Tăng Ni trú ở Học viện, Tăng Ni sinh viên cần phải chấp sinh viên biết cách vận dụng các kỹ năng tự học hành đúng các nội quy, quy chế của Học viện đưa vào quá trình học tập mà Tăng Ni sinh viên còn ra. Tăng Ni sinh viên được học song song với việc biết được cách thức tổ chức các hoạt động học rèn luyện thực tập theo thời khóa thiền môn, mọi tập cho người học sau này. người sống trong tinh thần hoà hợp, thông qua Thứ hai, vận dụng các phương pháp dạy Thân - Khẩu - Ý của Ban quản viện, Tăng Ni sinh học tích cực vào dạy học các môn chuyên ngành viên sẽ thay đổi nhận thức và hành động đúng với Phật giáo: Phương pháp dạy học tích cực là một chuẩn mực của một người xuất gia học đạo, tu tập phương pháp học lấy sự chủ động của người học theo lời Phật dạy. Qua môi trường giáo dục Nội làm trung tâm, phương pháp dạy học tích cực đã viện sẽ giúp Tăng Ni sinh viên biết cách lập kế và đang được nhiều nước có nền giáo dục tiên hoạch tự học, tự rèn luyện và điều chỉnh quá trình tiến trên thế giới áp dụng và mang lại những rèn luyện đúng với mục tiêu đề ra, đảm bảo tính thành công nhất định. Tại Việt Nam, phương định hướng và hiệu quả. Lĩnh hội tri thức qua Văn pháp dạy học tích cực cũng đang dần phổ biến, - Tư - Tu (Tam học) trong Phật giáo. Nội dung của thay thế cho cách thức giảng dạy và tiếp nhận biện pháp hoạt động phát triển kỹ năng tự học cho kiến thức một cách thụ động như trước đây. Học Tăng Ni sinh viên ở Nội viện chú trọng yếu tố thực viện Phật Giáo Việt Nam là môi trường đào tạo hành và rèn luyện kiến thức, kỹ năng sống, kỹ năng Tăng Ni tài cho Giáo Hội Phật Giáo nước nhà, tự học, thái độ tu học gồm: Thực hành giới luật phục vụ công tác Hoằng pháp. Bên cạnh kiến trong đời sống hằng ngày, giữ gìn oai nghi, luôn thức chuyên ngành thì việc phát triển kỹ năng tự luôn chánh niệm tỉnh giác, cảnh tĩnh bản thân học cho Tăng Ni sinh viên là một nhiệm vụ hết không bị chi phối bởi các tác động bên ngoài để sức quan trọng và đây chính là nội dung được giữ gìn sự trong sạch của thân tâm, phát huy thiền các Học viện Phật Giáo quan tâm. Để nâng cao định, trưởng dưỡng đạo tâm kiên cố. Rèn luyện chất lượng đào tạo, việc phát triển kỹ năng tự công phu tu tập qua các thời khoá tụng kinh, niệm học cho Tăng Ni sinh viên vào việc vận dụng các Phật, kinh hành và toạ thiền nhằm giữ gìn Thân - phương pháp dạy học tích cực trong dạy học đối Khẩu - Ý được thanh tịnh. Học tập nâng cao kiến với các môn học là một trong những biện pháp thức, kỹ năng, kinh nghiệm trong quá trình rèn hiệu quả. Biện pháp sẽ giúp Tăng Ni sinh viên luyện và phát triển kỹ năng tự học qua nghe giảng, phát triển các phương pháp tự học, chủ động học học thêm các môn học mà bản thân yêu thích để tập, tích cực hoạt động hoá nhận thức và phát nâng cao vốn kiến thức nhằm hình thành các kỹ huy tính tích cực trong quá trình học tập. Tăng năng lập kế hoạch tự học, kỹ năng tìm kiếm tài Ni sinh viên có phương pháp, kỹ năng, chủ động, liệu, kỹ năng ghi chép, kỹ năng thuyết trình và kỹ sáng tạo của người học, thói quen và ý chí tự năng học nhóm. Sống và làm việc với nhau trong học. Tăng Ni sinh viên có động lực học tập tích tinh thần lục hoà với các bạn đồng tu khác, nghiêm 30
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 trì giới luật, thực hành lời Phật dạy để xây dựng 2.5. Một số kiến nghị phẩm chất, đạo đức đúng với ý nghĩa của một Đối với Trung ương Giáo Hội Phật Giáo người xuất gia học Phật. Việt Nam/Bộ Giáo dục và Đào tạo: Trung ương Thứ tư, tăng cường tổ chức các hoạt động giáo hội Phật giáo Việt Nam kết hợp với Bộ phát triển kỹ năng tự học cho Tăng Ni sinh viên Giáo dục và Đào tạo xây dựng chương trình đào ngoài giờ lên lớp: Hoạt động phát triển kỹ năng tạo và nội dung phù hợp với thực tiễn giáo dục tự học ngoài giờ lên lớp là một trong những nội Phật giáo trong thời đại hiện nay. Tăng cường dung giáo dục toàn diện cho Tăng Ni sinh viên. hợp tác với các trường đại học Phật giáo trên thế Với mục đích tiếp nối hoạt động dạy học trên giới nhằm hướng đến các trường đại học có thể lớp, kết nối giữa lý thuyết và thực tiễn, tạo ra sự phát triển chương trình đào tạo cấp cử nhân bằng thống nhất giữa nhận thức và hành động của cách mở thêm khoa Phật học giống như Trường Tăng Ni sinh viên. Nội dung thực hiện được tổ Đại học Delhi với các nước có khoa Phật học chức dưới dạng các hoạt động rèn luyện tập huấn trong trường đại học và công nhận văn bằng cử chuyên đề, toạ đàm, hội thảo, các hoạt động tình nhân Phật giáo để có thể học thêm văn bằng hai, nguyện. Nội dung hoạt động cơ bản bám sát nội học lên cao học và nghiên cứu sâu về lĩnh vực dung hoạt động sinh hoạt hằng ngày theo thời các môn học xã hội. khoá tu học của Tăng Ni sinh viên. Việc tăng Đối với Học viện Phật Giáo Việt Nam tại cường các hoạt động ngoài giờ lên lớp sẽ góp thành phố Hồ Chí Minh: Thiết lập mối quan hệ phần đa dạng các hình thức giáo dục, tạo môi chặt chẽ với các Ban ngành khác của Giáo hội trường thuận lợi để Tăng Ni sinh viên được trải nhằm định hướng chương trình đào tạo cho Tăng nghiệm, rèn luyện và phát triển kỹ năng tự học Ni sinh viên, để sau khi Tăng Ni sinh viên tốt để đạt được mục tiêu của tổ chức hoạt động và nghiệp có thể đảm trách được mọi Phật sự mà mục tiêu cá nhân. Nhằm củng cố, mở rộng kiến Giáo hội giao phó, phát huy được năng lực thức, đồng thời giúp Tăng Ni sinh viên hình phụng sự, hoằng dương phật giáo của mình trong thành và phát triển kỹ năng tự học, thích ứng với mọi hoàn cảnh. Xây dựng khung chương trình quá trình học tập và sinh hoạt thời khoá, tạo điều đào tạo các cấp Phật học khoa học bắt nhịp với kiện để Tăng Ni sinh viên có cơ hội học hỏi, phát xu thế giáo dục trong nước và trên thế giới. triển toàn diện. Nâng cao tính tích cực, chủ động Chuyên môn hóa đội ngũ Giáo thọ sư, có chính của Tăng Ni sinh viên khi tham gia các hoạt sách và tạo điều kiện tốt nhằm bồi dưỡng, nâng động, rèn luyện tinh thần trách nhiệm, tự giác, cao chất lượng chuyên môn, nghiệp vụ cho Giáo sự tương tác, phối hợp, hợp tác, phẩm chất đạo thọ sư. Quan tâm đầu tư cơ sở vật chất, máy móc, đức và các kỹ năng cần thiết trong học tập cũng trang thiết bị dạy học nhằm tạo điều kiện thuận như trong đời sống tu học của Tăng Ni sinh viên. lợi cho Giáo thọ sư tổ chức các hoạt động giáo Hình thức ngoại khoá sẽ giúp Giáo thọ sư nâng dục, dạy học theo hướng chủ động, sáng tạo, tích cao năng lực và hiệu quả hoạt động trong việc cực. Tăng cường tổ chức hoạt động ngoại khóa tổng phụ trách, quản lý về số lượng, thời gian, cho Tăng Ni sinh viên, tạo môi trường để Tăng cách thức tổ chức, thiết kế tổ chức các hoạt động Ni sinh viên rèn luyện và phát triển các kỹ năng theo hình thức hoạt động mới. Tạo nhiều cơ hội tự học. để Tăng Ni sinh viên được bộc lộ, làm quen với Đối với Giáo thọ sư: Giáo thọ sư cần chủ phương pháp học tập chủ động, kỹ năng giao động, nỗ lực tự nghiên cứu, học tập để nâng cao tiếp, làm việc nhóm, thuyết trình, phát huy tiềm trình độ chuyên môn, nghiệp vụ sư phạm nhằm năng, thái độ đúng đắn với tích cực, sáng tạo của thực hiện tốt công tác giáo dục nói chung và giáo Tăng Ni sinh viên. dục kỹ năng tự học nói riêng tại Học viện. Giáo 31
- HOÀNG THỊ NGÀ – NGÔ ANH TUẤN thọ sư cần tăng cường tích hợp nội dung giáo dục 3. KẾT LUẬN kỹ năng tự học vào các môn học, tổ chức đa J. A. Comenxki đã từng nói: Mỗi học sinh dạng, phong phú các hoạt động trong quá trình có một vốn tri thức, một trình độ tư duy riêng, dạy học, sử dụng các phương pháp và hình thức chỉ có tự học mới học hết tất cả những điều cần dạy học tích cực nhằm kích thích tính chủ động học vì chỉ có bản thân người học mới biết rõ của Tăng Ni sinh viên, kiểm tra đánh giá theo mình còn thiếu cái gì và cần học cái gì? [3]. Do hướng tiếp cận năng lực nhằm hình thành động đó, nhờ hoạt động tự học mà Tăng Ni sinh viên cơ, hứng thú học tập cho Tăng Ni sinh viên. Chú có thể hình thành được những năng lực cơ bản trọng công tác rèn luyện kỹ năng, phương pháp để có thể “học tập suốt đời”, sự học trong nhà tự học nhằm phát huy tính tự giác, chủ động, tích trường là cần thiết, nhưng học sau khi rời ghế cực trong việc học và rèn luyện, phát triển toàn nhà trường lại cần thiết hơn. Nghiên cứu thực diện nhân cách của Tăng Ni sinh viên. Giáo thọ trạng kỹ năng tự học và thực trạng các kỹ năng sư tham các chương trình trải nghiệm ngoài giờ tự học của Tăng Ni sinh viên Học viên Phật giáo lên lớp cùng với Tăng Ni sinh viên, gặp gỡ tham Việt Nam Thành phố Hồ Chí Minh cho thấy, gia sinh hoạt với những bài pháp thoại với nhiều Tăng Ni sinh viên đã nhận thức tương đối đầy chủ đề khác nhau, để có sự gắn kết, gần gũi với đủ về tầm quan trọng, sự cần thiết, ý nghĩa của Tăng Ni sinh viên và động viên, hỗ trợ Tăng Ni kỹ năng tự học trong quá trình học tập. Đa số sinh viên trong quá trình học tập và nghiên cứu. Tăng Ni sinh viên có ý thức, tự giác rèn luyện kỹ Đối với Tăng Ni sinh viên: Cần nhận thức năng tự học qua các nội dung, hoạt động giáo rõ về vai trò, ý nghĩa và tầm quan trọng của việc dục kỹ năng tự học và thể hiện tính tích cực, thái học tập và rèn luyện các kỹ năng tự học, tích cực độ đúng đắn khi tham gia hoạt động phát triển tham gia các hoạt động do giáo hội, Học viện tổ kỹ năng tự học. Một số Tăng Ni sinh viên vẫn chức để có kinh nghiệm, hình thành và phát triển còn thụ động, chưa nhận thức đúng nên chưa năng lực cho bản thân. Có ý thức tự học, xác thực hiện thường xuyên và tích cực trong việc định được mục tiêu và động cơ học tập đúng đắn, phát triển kỹ năng tự học. Việc hình thành và tuân thủ nghiêm ngặt kế hoạch học tập đã lập ra phát triển kỹ năng tự học của Tăng Ni sinh viên và thường xuyên tự kiểm tra, tự đánh giá kết quả chịu ảnh hưởng nhiều yếu tố chủ quan và khách học tập, để từ đó điều chỉnh kế hoạch một cách quan. Trong đó yếu tố chủ quan là cốt lõi, có tính hợp lý. Chủ động, tích cực tham gia các hoạt quyết định ảnh hưởng trực tiếp đến hành động động trong và ngoài giờ lên lớp do Giáo thọ sư và kết quả tự học. Yếu tố khách quan là điều kiện tổ chức, tự kiểm tra đánh giá hoạt động tự học cơ sở nền tảng để kết quả tự học của sinh viên và rút ra bài học để điều chỉnh bản thân ngày một đạt mức độ cao hơn. Thực trạng trên là cơ sở hoàn thiện hơn. Tăng cường hợp tác, giúp đỡ, quan trọng để đề xuất một số biện pháp nhằm chia sẻ với những Tăng Ni sinh viên khác trong nâng cao hiệu quả hoạt động tự học trong mô quá trình học tập và rèn luyện các kỹ năng tự học hình đào tạo tín chỉ cử nhân Phật học của Học nhằm hình thành nhân cách mẫu mực của một tu viên Phật giáo Việt Nam tại Thành phố Hồ Chí sĩ Phật giáo, xây dựng đời sống lục hòa, thương Minh, có tác dụng tích cực đến kết quả học tập yêu và sách tấn nhau tu học giữa các Tăng Ni của sinh viên. sinh viên. 32
- TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC SỐ ĐẶC BIỆT, THÁNG 10 – 2022 TÀI LIỆU THAM KHẢO [1] Luật Giáo dục (2019), Nxb Lao động - Xã hội. [2] Nguyễn Kỳ, Vũ Văn Tảo, Bùi Tường (2002), Quá trình dạy – Tự học, Nxb Giáo dục. [3] Thái Duy Tuyên (2001), Giáo dục học hiện đại, Nxb Quốc gia Hà Nội. [4] Lô môp.B.Ph, (2010), Những vấn đề lý luận và phương pháp luận Tâm lý học, Nxb Đại học Quốc gia Hà Nội. [5] Vũ Dũng (2000), Tâm lý học xã hội, Nxb Khoa học xã hội. [6] Nguyễn Hiến Lê (2007), Tự học là một nhu cầu thời đại, Nxb Văn hóa Thông tin. [7] Trần Thị Minh Hằng (2011), Tự học và yếu tố tâm lý cơ bản trong tự học của sinh viên sư phạm, Nxb Giáo dục Việt Nam. [8] Quan niệm bốn trụ cột giáo dục theo Unesco, truy cập tại http://thehevang.vn/quan-diem-bon- tru-cot-giao-duc-theo-unesco/. 33
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
-
Tăng cường bồi dưỡng kỹ năng mềm nhằm phát triển năng lực đội ngũ giảng viên các trường cao đẳng vùng Tây Nguyên đáp ứng yêu cầu đổi mới giáo dục nghề nghiệp
7 p | 131 | 18
-
Biện pháp phát triển kỹ năng sống cho sinh viên Trường Đại học Cần Thơ
7 p | 59 | 9
-
Phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên ngành Khoa học xã hội và nhân văn, trường Đại học Thủ đô Hà Nội
11 p | 78 | 8
-
Thực trạng kỹ năng học tập của sinh viên trong môi trường đào tạo tín chỉ ở đồng bằng Sông Cửu Long
3 p | 75 | 7
-
Phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên nhằm nâng cao chất lượng nguồn nhân lực
8 p | 69 | 7
-
Thực trạng và chất lượng phát triển kỹ năng nghề nghiệp ở bậc đại học trong mối quan hệ với doanh nghiệp
7 p | 71 | 7
-
Thực trạng phát triển đội ngũ giảng viên khối ngành kỹ thuật ở các trường đại học vùng đồng bằng sông Cửu Long theo tiếp cận năng lực
10 p | 77 | 6
-
Về kỹ năng sống của học sinh trung học cơ sở
6 p | 127 | 6
-
Thực trạng sử dụng ngữ liệu thật trong việc thúc đẩy sinh viên Trường Đại học Y Dược phát triển năng lực nói tiếng Anh
3 p | 79 | 4
-
Thực trạng hình thành kỹ năng tiền đọc, viết cho trẻ mẫu giáo 5-6 tuổi tại huyện Bến Cát, tỉnh Bình Dương
9 p | 92 | 4
-
Thực trạng quản lý hoạt động trải nghiệm cho trẻ 5-6 tuổi các trường mầm non quận Hà Đông, thành phố Hà Nội theo hướng phát triển kỹ năng sống
7 p | 8 | 3
-
Giải pháp phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên khoa Kinh tế - Luật, Trường Đại học Tiền Giang
3 p | 10 | 3
-
Phát triển kỹ năng thích ứng nghề nghiệp của sinh viên trường Đại học Kinh tế Nghệ An
10 p | 7 | 2
-
Thực trạng phát triển kỹ năng chú ý cho trẻ rối loạn phổ tự kỷ 3-4 tuổi trong hoạt động can thiệp cá nhân tại một số cơ sở chuyên biệt thành phố Hải Phòng
3 p | 9 | 2
-
Thực trạng giáo dục kỹ năng sống cho trẻ 4-5 tuổi thông qua trò chơi dân gian ở các trường Mầm non thành phố Thái Bình, tỉnh Thái Bình
3 p | 10 | 2
-
Hội nhập quốc tế trong giáo dục với việc phát triển kỹ năng mềm cho người học
7 p | 4 | 2
-
Phát triển kỹ năng mềm cho sinh viên trường Đại học Hải Dương đáp ứng nhu cầu doanh nghiệp
7 p | 4 | 1
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn