Thuyết hấp dẫn mới - 2
Chương 2 :
3. Nhận xét khái quát những mâu thuẫn, nghịch lý tồn tại trong các lý thuyết
vật lý
Những thành tựu mà các lý thuyết vật lý đã đạt được thật siêu việt đã mở rộng tầm
nhận thức của con người về thế giới tự nhiên.
Tầm nhận thức đã vượt qua giới hạn cảm nhận thế giới thông thường, tiến sâu vào
thế giới vi mô, vươn xa tới thế giới vĩ mô. Nhận thức càng mở rộng thế giới tự
nhiên trình hiện ra càng huyền bí kỳ ảo. Tự nhiên như một nhà ảo thuật, càng
khám phá tìm hiểu hiện tượng sự vật diễn ra càng bất ngờ kỳ lạ không cùng hầu
như không thể kết thúc.
Nhiều bộ óc siêu việt của các thế hệ loài người đã tìm hiểu, khám phá, phỏng đoán
giải thích nguyên nhân bản chất các quy luật vận động của tự nhiên.
Cho đến nay nhiều lý thuyết vật lý đã công bố. Các lý thuyết vượt trội được thừa
nhận rộng rãi gồm có :
• Thuyết vạn vật hấp dẫn của Newton với cơ học cổ điển.
• Trường điện từ
• Thuyết tương đối của Einstein
• Cơ học lượng tử
Một số lý thuyết nghiên cứu các tương tác cơ bản tìm kiếm hạt cơ bản, tuy nhiên
độ tin cậy không cao vì chưa có phương cách kiểm chứng khả dĩ tin cậy gồm có :
• Sắc động lực lượng tử (tương tác manh
• Mô hình Weiberg-Salam (tương tác điện từ, tương tác yếu)
• Lý thuyết thống nhất lớn (3 tương tác phi hấp dẫn)
Ngoài ra có một lý thuyết với ý tưởng, hướng nghiên cứu khá mới lạ nhằm thống
nhất 4 tương tác cơ bản đã biết. Đó là lý thuyết dây, một lý thuyết đang trong tiến
trình nghiên cứu.
Ứng dụng các lý thuyết trên, khoa học kỹ thuật thế kỷ 20 đã có những bước tiến
mà trong những năm đầu thế kỷ 20 chưa ai có thể tưởng tượng nổi. Thậm chí đến
nay một số nhà khoa học lạc quan đã bàn đến đề tài : Vũ trụ khởi thủy từ đâu ?
Quá trình diễn biến phát triển của vũ trụ ? Thuyết Big bang - vũ trụ giãn nở đang
được tán thưởng, song cơ sở của các lý thuyết đó còn nhiều nghi vấn không thể
kiểm chứng.
Đánh giá các lý thuyết trên, khoa học kỹ thuật thế kỷ 20 đã có những bước tiến mà
trong những năm đầu thế kỷ 20 chưa ai có thể tưởng tượng nổi. Thậm chí đến nay
một số nhà khoa học lạc quan đã bàn đến đề tài : Vũ trụ khởi thủy từ đâu ? Quá
trình diễn biến phát triển của vũ trụ ? Thuyết Big bang - Vũ trụ giãn nở đang được
tán thưởng, song cơ sở của các lý thuyết đó còn nhiều nghi vấn không thể kiểm
chứng.
Đánh giá các lý thuyết vật lý, nếu chỉ nhìn nhận những thành tựu đã đạt được, ta
thật sự kinh ngạc thán phục, dễ chủ quan cho rằng hầu như các quy luật cơ bản của
tự nhiên đã được khám phá.
Tuy nhiên nếu ta nghiêm túc suy ngẫm về các vấn đề còn tồn tại dẫn đến sự hoài
nghi về tính đúng đắn (phản ánh đúng bản chất của tự nhiên) của các lý thuyết vật
lý :
• Tại sao các lý thuyết vật lý được coi là chuẩn mực thành công lại không tương
thích với nhau ?
• Tại sao các lý thuyết vật lý đều tồn tại nghịch lý, thậm chí phi lý chưa được giải
quyết ?
• Ngẫu nhiên là một quy luật của tự nhiên hay ngẫu nhiên là tín hiệu cảnh báo cái
ta chưa biết ?
• Tại sao các vật thể vi mô lại có lưỡng tính sóng hạt ?
Theo cảm nhận của tôi, các vấn đề nghi vấn nêu trên thực sự thách thức tính đúng
đắn (phản ánh đúng bản chất của tự nhiên) của các lý thuyết vật lý, chứ không
dừng lại ở sự hoài nghi.
Giải đáp được các câu hỏi trên có thể giúp ta nhận ra thiếu sót cơ bản của các lý
thuyết vật lý, giúp ta hướng nghiên cứu đúng đắn.
Sau đây là giải đáp theo quan điểm, nhận thức của Thuyết hấp dẫn mới :
a. Tại sao các lý thuyết vật lý được coi là chuẩn mực thành công lại không
tương thích với nhau?
Trước hết là quan niệm, nhận thức về các đại dương vật lý cơ bản của các lý
thuyết không thống nhất, có nhiều dị biệt, mô hồ, đặc biệt là khái niệm không gian
và thời gian.
Cho đến nay chưa có một lý thuyết vật lý nào cho ta cơ sở diễn đạt khái niệm
không gian thời gian rõ ràng thuyết phục. Đây thực sự là một thiếu sót rất cơ bản
của vật lý lý thuyết chưa được giải quyết. Không gian và thời gian và hai thành tố
vậtlý cơ bản phổ quát nhất của tự nhiên, ta không thể chủ quan đánh giá một lý
thuyết vật lý nào đó là đúng hay sai (phản ánh đúng bản chất của tự nhiên) khi
chính ta còn rất mơ hồ về khái niệm không gian và thời gian.
b. Tại sao các lý thuyết vật lý đều tồn tại nghịch lý thậm chí phi lý chưa được
giải quyết?
Để có thể trả lời câu hỏi này, xin ngược dòng lịch sử vậtlý.
Thuyết địa tâm đã dự báo nhật thực, nguyệt thực chính xác không thua kém thuyết
nhật tâm. Nếu chỉ căn cứ vào kết quả dự báo chính xác nhật thực, nguyệt thực ta
không thể bác bỏ thuyết địa tâm. Tuy nhiên thuyết địa tâm có nghịch lý là không
thể giải thích hợp lý quỹ đạo của các hành tinh. Khi Copernic xây dựng thuyết
nhật tâm, quỹ đạo các hành tinh chuyển động xung quanh mặt trời trở nên thật đơn
giản và hợp lý.
Suy ngẫm từ sự kiện trên ta có thể rút ra nguyên lý vàng cho vật lý lý thuyết để
khám phá bản chất thế giới tự nhiên.
Nguyên lý vàng : Một lý thuyết vật lý dù cho kết quả tính toán phù hợp với thực
nghiệm, ta chưa thể kết luận lý thuyết vật lý đó là đúng đắn (phản ánh đúng bản
chất của tự nhiên) nếu có nghịch lý. Nghịch lý là cảnh báo có sự ngộ nhận.