intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tiểu luận: Công nghiệp hóa-hiện đại hóa đưa ra thực trạng và giải pháp ở nước ta hiện nay

Chia sẻ: Nguyên Khê | Ngày: | Loại File: DOC | Số trang:30

257
lượt xem
48
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tiểu luận với đề tài "Công nghiệp hóa-hiện đại hóa đưa ra thực trạng và giải pháp ở nước ta hiện nay" trình bày nội dung về: cơ sở của đề tài, thực trạng công nghiệp hóa-hiện đại hóa ở Việt Nam, một số giải pháp vĩ mô thúc đẩy quá trình công nghiệp hóa-hiện đại hóa ở Việt Nam.

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tiểu luận: Công nghiệp hóa-hiện đại hóa đưa ra thực trạng và giải pháp ở nước ta hiện nay

  1. Tiểu luận triết học MỤC LỤC Lời giới thiệu ...............................................................................................2 A. Giới thiệu đề tài.....................................................................................3 I. Quan niệm về CNH-HĐH trên thế giới và ở Việt Nam.................3 II. Ý nghĩa của đề tài.............................................................................4 1.Ý nghĩa trực tiếp của đề tài.....................................................................4 2.Ý nghĩa của đề tài thông qua quá trình CNH-HĐH ở Việt Nam............5 B. Nội dung..................................................................................................6 I. Cơ sở của đề tài.......................................................................................6 1. Cơ sở lí luận triết học Mác-Lê nin.........................................................6 2.Cơ sở thực tiễn.........................................................................................9 II. Thực trạng CNH-HĐH ở Việt Nam....................................................14 1.Những thành tựu đạt đuợc trong quá trìnhCNH-HĐH những năm qua 14 2.Nguyên nhân để Vịêt Nam thu được những thành tựu to lớn trong quá trình CNH-HĐH.........................................................................................16 3.Những mặt hạn chế và yếu kém trong quá trình CNH-HĐH ở nước ta ....................................................................................................................17 4.Nguyên nhân của những hạn ché yếu kém...........................................19 5.Những bài học rút ra từ quá trình CNH-HĐH ở nước ta......................20 III. Một số giải pháp vĩ mô thúc đẩy quá trình CNH-HĐH ở Việt Nam 21 1.Nâng cao năng lực lãnh đạo của Đảng và năng lực quản lí của nhà nước ....................................................................................................................21 2.Thực hiện nhất quán chính sách kinh tế nhiều thành phần t ạo đi ều kiện cho mọi thành phần kinh tế phát triển.............................................22 3.Đào tạo, nâng cao chất lượng nguồn nhân lực.....................................23 4.Đẩy mạnh đổi mới và phát triển khoa học công nghệ.........................23 5.Đẩy mạnh công tác huy động vốn và sử dụng vốn có hiệu quả.........24 6.Mở rộng và nâng cao hiệu quả kinh tế đối ngoại................................24 7.Giữ vững ổn định chính trị, hoàn thiện hệ thống pháp luật.................25 C. Kết luận................................................................................................26 Tài liệu tham khảo....................................................................................27 Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 1
  2. Tiểu luận triết học LỜI GIỚI THIỆU Nước ta đi lên Chủ Nghĩa Xã Hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu, cơ sở vật chất kĩ thuật thấp kém, trình độ của lực l ượng s ản xu ất chưa cao, quan hệ sản xuất mới chưa hoàn thiện. Vì vậy, công nghi ệp hoá - hiện đại hoá (CNH-HĐH) là một xu hướng khách quan, p hù hợp với xu thế của thời đại và hoàn cảnh đất nước góp ph ần tạo dựng c ơ sở v ật ch ất kĩ thuật cho Chủ Nghĩa Xã Hội, hoàn thiện quan hệ sản xuất. Do CNH-HĐH có ý nghĩa vô cùng to lớn với nước ta nên đã có rất nhiều nhà khoa học, nhà nghiên cứu, nhà kinh tế... và cả sinh viên nghiên cứu về đề tài này nhằm đưa ra giải pháp thúc đẩy nhanh quá trình CNH- HĐH. Trong số các công trình đó có không ít những công trình có tác dụng lớn đối với quá trình CNH-HĐH ở nước ta. Đối với tôi, được sinh ra và lớn lên đúng vào thời đi ểm đ ất nước bắt đầu đẩy nhanh quá trình CNH-HĐH, tôi mong đóng góp phần nào đó công sức của mình vào sự nghiệp chung của đất nước. Chính vì vậy, tôi chọn đề tài “Công nghiệp hoá-hiện đại hoá.Thực trạng và giải pháp ở nước ta hiện nay.” Trong đề tài có sử dụng và tham khảo nhiều tài liệu và quan đi ểm của các nhà nghiên cứu khác. Em xin chân thành cảm ơn thầy giáo Lê Ngọc Thông đã giúp đỡ em hoàn thành đề tài này. Hà Nội. ngày15 tháng 05 năm 2007 Sinh viên: Trần Thị Chúc Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 2
  3. Tiểu luận triết học A.GIỚI THIỆU ĐỀ TÀI I.QUAN NIỆM VỀ CNH-HĐH TRÊN THẾ GIỚI VÀ Ở VIỆT NAM Trên thế giới, khi cách mạng công nghiệp được tiến hành ở Tây âu (ở các nước Anh, Pháp, Đức...), ở Mỹ và ở Nhật .Khi đó, CNH đ ược hi ểu là quá trình thay thế lao động thủ công bằng lao động sử dụng máy móc .Nhưng do tất cả mọi khái niệm kinh tế nói chung và khái niệm CNH nói riêng đều mang tính lịch sử nghĩa là luôn có sự thay đổi và phát triển cùng lịch sử của nền sản xuất xã hội, của khoa học công ngh ệ .Vì vậy, hi ện nay quan niệm về công nghiệp hoá đã có sự thay đổi so với trước rất nhiều. Ở Việt Nam do có sự kế thưà, chọn lọc những tri thức văn minh của nhân loại và rút ra những bài học kinh nghiệm trong lịch s ử ti ến hành công nghiệp hoá và thực tiễn cuộc cách mạng công nghiệp hoá Việt Nam trong thời kỳ đổi mới. Hội nghị ban chấp hành trung ương lần thứ VII khoá VI và đại hội đại biểu toàn quốc thứ VII Đảng cộng sản Việt Nam xác đ ịnh: “Công nghiệp hoá là quá trình chuyển đổi căn bản toàn di ện các ho ạt đ ộng sản xuất và kinh doanh ,dịch vụ và quản lý kinh tế xã h ội t ừ sử d ụng một cách phổ biến sức lao động cùng với công nghệ phương tiện và ph ương pháp tiên tiến hiện đại dựa trên sự phát triển của công nghiệp và tiến bộ khoa học công nghệ tạo ra năng xuất lao động cao ” Khái niệm công nghiệp hoá như vậy Đảng ta đã xác định rộng h ơn những quan điểm trước đó bao gồm tất cả hoạt động sản xuất kinh doanh, cả về dịch vụ và quản lý kinh tế xã hội được sử dụng bằng các phương tiện tiên tiến hiện đại cùng với kĩ thuật và công ngh ệ cao. Nh ư v ậy t ư tưởng CNH không bó hẹp trong phạm vi các trình độ lực lượng s ản xuất đơn thuần, kĩ thuật đơn thuần để chuyển lao động th ủ công thành lao đ ộng cơ khí như quan niệm trước đây. Do những biến đổi của nền kinh tế thế giới và điều kiện cụ thể của đất nước, CNH ở Việt Nam hiện nay có những đặc điểm chủ yếu sau đây: Thứ nhất: CNH phải gắn liền với HĐH. Sở dĩ như vậy là vì trên thế giới đang diễn ra cuộc cách mạng khoa học và công nghệ hiện đại. Một s ố nước phát triển đã bắt đầu chuyển từ kinh tế công nghiệp sang kinh tế tri thức, nên phải tranh thủ ứng dụng những thành tựu khoa học và công ngh ệ, tiếp cận với kinh tế tri thức để hiện đại hoá nh ững ngành, nh ững khâu, những lĩnh vực có khả năng nhảy vọt. Thứ hai: CNH phải nằm mục tiêu độc lập dân tộc và chủ nghĩa xã hội. CNH là tất yếu của các nước nhưng với mỗi nước mục tiêu và tính chất của CNH lại khác. Ở nước ta, CNH nhằm xây dựng cơ sở vật ch ất Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 3
  4. Tiểu luận triết học cho Chủ Nghĩa Xã Hội, tăng cường sức mạnh để bảo vệ nền độc l ập dân tộc. Thứ ba: CNH trong điều kiện kinh tế thị trường có sự điều tiết của nhà nước. Điều này làm cho CNH trong giai đoạn hiện nay khác với CNH trong giai đoạn đổi mới. Trong cơ chế quản lí kinh tế kế hoạch hoá tập trung-hành chính, bao cấp, CNH được thực hiện theo kế hoạch, m ệnh l ệnh của nhà nước. Trong cơ chế kinh tế hiện nay nhà nước vẫn gi ữ vai trò h ết sức quan trọng trong quá trình CNH. Nhưng CNH không xuất phát t ừ ch ủ quan nhà nước, nó đòi hỏi phải vận dụng các quy luật khách quan mà trước hết là quy luật thị trường. Thứ tư: CNH-HĐH nền kinh tế quốc dân trong bối cảnh toàn cầu hoá nền kinh tế. Vì thế mở cửa nền kinh tế, phát tri ển các quan h ệ kinh t ế quốc tế là tất yếu đối với nước ta hiện nay. CNH trong điều kiện “chiến lược” kinh tế mở có thể đi nhanh nếu chúng ta biết tận dụng, tranh thủ được thành tựu của thế giới và sự giúp đỡ quốc tế. Công nghiệp hoá trong điều kiện” chiến lựơc” kinh tế mở cũng gây ra không ít những trở ngại do những tác dụng tiêu c ực c ủa n ền kinh t ế thế giới, do trật tự của nền kinh tế thế giới mà các nước t ư b ản phát tri ển thiết lập không có lợi cho các nước nghèo, lạc hậu.Vì thế, CNH-HĐH phải đảm bảo xây dựng nền kinh tế nước ta là một nền kinh tế độc lập. II.Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI. 1.Ý NGHĨA TRỰC TIẾP CỦA ĐỀ TÀI Đối với quá trình CNH-HĐH ở Việt Nam, đề tài có rất nhiều ý nghĩa và tác dụng to lớn .Trong đó, một số ý nghĩa nổi bật của đề tài là: Thứ nhất: đề tài đã phân tích đánh giá chính xác thực trạng xây d ựng CNH-HĐH ở Việt Nam hiện nay. Đó là những đánh giá, phân tích về tiền đề thực hiện CNH-HĐH ở nước ta, kết quả thành tựu cũng như những mặt hạn chế yếu kém trong quá trình xây dựng CNH-HĐH đất nước .Thêm n ữa đề tài đã làm rõ được nguyên nhân dẫn tới th ực trạng của CNH-HĐH ở nước ta hiện nay .Mục đích của việc này là nhằm hiểu rõ h ơn về CNH- HĐH ở Việt Nam để từ đó có thể đưa ra được các giải pháp làm thúc đ ẩy quá trình CNH-HĐH ở nước ta nhanh hơn. Thứ hai:Với việc đề tài sử dụng quan điểm toàn diện để tìm ra các quan hệ giữa CNH-HĐH với một số yếu tố như (lực lưọng sản xu ất, khoa học công nghệ, vốn lao động...). Từ đây, chúng ta có thể hiểu rõ h ơn v ề CNH-HĐH để có thể đưa ra được các giải pháp có hiệu quả nhất cho CNH-HĐH nước ta. Thứ ba:Đề tài đã đưa ra được một số giải pháp vĩ mô thúc đẩy quá trình công nghiệp hoá ở nước ta bằng cách sử dụng quan điểm phát triển để vạch ra con đường phát triển.Tất cả các giải pháp trên đều được đặt Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 4
  5. Tiểu luận triết học trong điều kiện cụ thể của đất nước ta và thế giới .Do khi đưa ra các gi ải pháp đề tài đã quán triệt sử dụng quan điểm lịch sử. Trên đây chỉ là ba ý nghĩa và tác dụng nổi bật của đề tài. Ngoài ra, đề tài còn một số ý nghĩa khác như: đã vận dụng được tri ết h ọc Mác-Lênin và tư tưởng Hồ Chí Minh vào trong thực tiễn quá trình CNH-HĐH ở Việt Nam. 2. Ý NGHĨA CỦA ĐỀ TÀI THÔNG QUA Ý NGHĨA VIỆC XÂY DỰNG CNH-HĐH Ở VIỆT NAM Từ thập niên 60 của thế kỉ XX, dưới sự lãnh đạo của Đảng, nhân dân ta đã hiểu được tác dụng của CNH-HĐH đối với nước ta rất to lớn. Trong đó nổi bật là: CNH trước hết là quá trình thực hiện mục tiêu xây dựng kinh tế Xã Hội Chủ Nghĩa. Đó là quá trình thực hiện chiến lược phát tri ển kinh t ế xã hội nhằm cải biến một xã hội nông nghiệp thành một xã hội công nghiệp gắn với việc hình thành từng bước quan hệ sản xuất tiến bộ, ngày càng thể hiện bản chất ưu việt của chế độ mới Xã Hội Chủ Nghĩa. Nước ta đi lên Chủ Nghĩa Xã Hội với xuất phát điểm th ấp, n ền nông nghiệp lạc hậu, bình quân ruộng đất thấp, 80% dân cư sống ở nông thôn có mức thu nhập thấp, sức mua hạn chế. Vì vậy, quá trình CNH là quá trình tạo điều kiện vật chất kĩ thuật cần thiết về con người và v ề khoa h ọc công nghệ thúc đẩy chuyển dịch cơ cấu kinh tế nhằm huy động và sử dụng có hiệu quả mọi nguồn lực để không ngừng tăng năng su ất lao đ ộng làm cho nền kinh tế tăng trưởng nhanh, nâng cao đời sống văn hoá cho nhân dân, thực hiện tiến bộ và công bằng xã hội, bảo vệ và cải thiện môi trường sinh thái. Quá trình CNH tạo ra cơ sở vật chất để làm biến đổi về chất l ực lượng sản xuất nhờ đó nâng cao vai trò của người lao động-nhân tố trung tâm trong nền kinh tế Xã Hội Chủ Nghĩa. Tạo điều ki ện v ật ch ất cho vi ệc xây dựng nền văn hoá Việt Nam tiên tiến đậm đà bản sắc dân tộc. Nền kinh tế tăng trưởng và phát triển nhờ thành tựu công nghi ệp hoá mang lại là cơ sở để củng cố khối liên minh vững chắc giữa giai c ấp công nhân, nông dân và đội ngũ trí thưc trong sự nghiệp cách m ạng Xã H ội Ch ủ Nghĩa. Đặc biệt là góp phần tăng cường quyền lực sức mạnh và hiệu qu ả của bộ máy quản lí kinh tế của nhà nước. Sự nghiệp CNH tạo điều kiện vật chất để xây dựng nền kinh tế độc lập, tự chủ vững mạnh trên cơ sở đó mà thực hiện tốt sự phân công và hợp tác quốc tế. Sự nghiệp CNH đất nước thúc đẩy sự phân công lao động xã h ội phát triển, thúc đẩy quá trình quy hoạch vùng lãnh thổ h ợp lý theo h ướng chuyên canh tập trung làm cho quan hệ kinh tế giữa các vùng, các mi ền tr ở nên thống nhất cao hơn. Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 5
  6. Tiểu luận triết học CNH không những có tác dụng thúc đẩy nền kinh tế tăng trưởng phát triển cao mà còn tạo tiền đề vật chất để xây dựng, phát triển và hiện đại hoá nền quốc phòng và an ninh gắn liền với sự nghiệp phát triển văn hoá kinh tế xã hội. Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 6
  7. Tiểu luận triết học B. NỘI DUNG I.CƠ SỞ CỦA ĐỀ TÀI 1.CƠ SỞ LÍ LUẬN TRIẾT HỌC MAC-LÊNIN - Nguyên lí mối quan hệ phổ biến Tất cả các sự vật hiên tượng và quá trình khác nhau của thế giới có mối liên hệ qua lại, tác động lẫn nhau. Mối liên hệ đó là mối liên h ệ ph ổ biến. Mối liên hệ là phạm trù triết học dùng để ch ỉ sự quy định, s ự tác động qua lại, sự chuyển hoá lẫn nhau giữa các sự vật, hiện tượng hay gi ữa các mặt của một sự vật, một hiện tượng trong thế giới. Các tính chất của mối liên hệ: Mối liên hệ phổ biến có tính khách quan vì chỉ có duy nhất một thế giới vật chất nên các mối liên hệ cũng là vật chất. Vì vậy, nó cũng ph ải tồn tại khách quan. Còn các mối liên hệ tinh thần ch ỉ là sự ph ản ánh c ủa các mối liên hệ vật chất vào trong con người. Vì vậy, mối liên hệ phổ biến là tồn tại khách quan. Mối liên hệ còn mang tính phổ biến do: Thứ nhất: do bất cứ sự vật, hiện tượng nào cũng liên h ệ với sự v ật, hiện tượng khác và không có bất cứ một sự vật, hiện t ượng nào không nằm trong mối liên hệ nào cả. Mọi sự vật, hiện tượng thể hiện s ự t ồn t ại của mình thông qua các mối liên hệ với các sự vật, hiện tượng khác. Thứ hai: mối liên hệ biểu hiện dưới nhiều dạng riêng biệt, cụ thể tuỳ theo điều kiện nhất định. Song, dù biểu hi ện d ưới hình th ức nào chúng chỉ biểu hiện mối liên hệ phổ biến chung nhất. Ngoài hai tính chất trên mối liên hệ này còn có tính đa dạng, nhi ều vẻ của nó. Mối liên hệ có thể phân ra các mối liên hệ khác nhau: có mối liên hệ bên trong và mối liên hệ bên ngoài, mối liên hệ chủ yếu và m ối liên hệ thứ yếu, mối liên hệ về bản chất, mối liên h ệ về nội dung và hình thức... Tính đa dạng của các mối liên hệ là do tính đa d ạng c ủa s ự t ồn t ại, phát triển và vận động của sự vật và hiện tượng quy định. Mỗi sự v ật, hiện tượng là một cấu trúc mở bao gồm các các mối liên hệ bên trong nó và các mối liên hệ bên ngoài nó. Trong các mối liên hệ trên thì mối liên h ệ bên trong, mối liên hệ chủ yếu, mối liên hệ về bản chất, mối liên hệ tất nhiên... là các mối liên hệ giữ vai trò quyết định. Song, tuỳ vào điều kiện cụ thể, hoàn cảnh cụ thể các mối liên hệ tương ứng với chúng có th ể gi ữ vai trò quyết định. - Nguyên lí về sự phát triển: Khác với các quan niệm trước đây, triết học theo quan đi ểm duy v ật biện chứng đã đưa ra quan điểm đúng nhất về sự phát triển: “ phát triển là Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 7
  8. Tiểu luận triết học một phạm trù triết học dùng để chỉ quá trình vận động tiến lên t ừ th ấp t ới cao, từ đơn giản tới phức tạp, từ kém hoàn thiện tới hoàn thiện hơn”. Sự phát triển có những đặc trưng sau: Thứ nhất: phát triển không chỉ là sự biến đổi về lượng mà trên cơ sở những biến đổi về lượng để thực hiện những biến đổi về chất ở trình độ cao hơn. Thứ hai: phát triển còn là những biến đổi làm thay đổi cấu trúc, cơ chế hoạt động, phương thức tồn tại, chức năng vốn có của sự vật, hiện tượng theo chiều hướng ngày càng hoàn thiện hơn. Như vậy, sự phát triển là trong đó có sự vật mới ra đời thay th ế cho sự vật cũ, là quá trình không ngừng trong tự nhiên và trong xã h ội, trong bản thân con người, trong tư duy... Nếu xét từng trường hợp cụ thể thì có cả vận động đi lên và vận động đi xuống, vận đ ộng tu ần hoàn. Nh ưng xét cả quá trình vận động với thời gian dài và không gian rộng thì v ận đ ộng đi lên là xu hướng chung của mọi sự vật. Các tính chất của sự phát triển: Sự phát triển bao giờ cũng mang tính khách quan. Do ngu ồn g ốc c ủa sự phát triển nằm ngay trong bản thân sự vật. Đó là quá trình gi ải quy ết liên tục những mâu thuẫn phát sinh trong sự tồn tại và vận động c ủa s ự vật. Nhờ đó mà sự vật phát triển. Vì vậy, sự phát triển là tiến trình khách quan, không phụ thuộc vào ý muốn chủ quan của con ngươi dù con người có muốn hay không. Sự phát triển bao giờ cũng mang tính phổ biến. Vì sự phát triển xảy ra trên tất cả các lĩnh vực của đời sống xã hội, trong t ự nhiên, trong t ư duy ở bất cứ sự vật, hiện tượng khách quan nào của thế giới khách quan. Sự phát triển còn có tính đa dạng, phong phú. V ới mỗi quá trình phát triển trong các lĩnh vực khác nhau, với mỗi điều kiện hoàn c ảnh khác nhau lại diễn ra theo những mô thức khác nhau. Điều này nói lên tính đa dạng, phong phú của phương thức phát triển. Phương thức của mọi sự phát tri ển là từ sự biến đổi về lượng dẫn đến sự biến đổi về chất và ng ược l ại. Nguồn gốc của phát triển là thống nhất và đấu tranh gi ữa các m ặt đ ối l ập. Hình thức biểu hiện là phủ định của phủ định. - Các quan điểm vận dụng từ hai nguyên lí trên cho quá trình CNH- HĐH ở Việt Nam +Quan điểm toàn diện Do bất cứ sự vật, hiện tượng nào trong thế giới đều tồn tại trong mối liên hệ với sự vật, hiện tượng khác, các mối liên hệ này thì đa dạng, phong phú. Chính vì vậy, khi nhận th ức về sự vật, hi ện tượng chúng ta phải sử dụng quan điểm toàn diện, tránh quan điểm phiến diện, ch ỉ xét sự vật, hiện tượng ở một mối liên hệ đã vội vàng kết luận về tính quy luật hay bản chất của chúng. Theo quan điểm toàn diện đòi hỏi chúng ta phải nhận thức về sự vật, hiện tượng trong mối liên hệ qua lại giữa các bộ phận, giữa các mặt của Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 8
  9. Tiểu luận triết học chính sự vật và trong sự tác động qua lại giữa các sự vật khác với nó; kể cả những mối liên hệ trực tiếp và gián tiếp. Ch ỉ trên cơ s ở đó mới hi ểu rõ được sự vật. Vì vậy, để đưa ra giải pháp cho quá trình CNH-HĐH ở n ước ta thì trước hết phải hiểu rõ về CNH-HĐH. Muốn có được điều đó thì phải phân tích tất cả các mối liên hệ của nó. Đồng thời theo quan điểm này đòi hỏi chúng ta phải phân bi ệt các mối liên hệ với nhau. Phải biết chú trọng tới các mối liên h ệ bên trong, mối liên hệ về bản chất, mối liên hệ chủ yếu, mối liên h ệ tất nhiên... Đ ể từ đó để hiểu rõ được bản chất của sự vật để có các ph ương pháp tác động phù hợp nhằm đem lại hiệu quả cao. Vì vậy, để có thể đưa ra các giải pháp phù hợp với CNH-HĐH ở Việt Nam thì chúng ta ph ải phân bi ệt được tất cả các mối liên hệ giữa các yếu tố với CNH-HĐH. Trong thực tế theo quan điểm này khi tác động vào sự vật, ta ph ải chú ý tới những mối liên hệ của nó với sự vật khác. Ph ải bi ết s ử d ụng đồng bộ các biên pháp, phương tiện khác nhau để đem lại hiệu qu ả cao nhất. Vì vậy, khi thực hiện CNH-HĐH ta ph ải sử dụng nhiều bi ện pháp, giải pháp cùng một lúc để giải quyết một vấn đề. Để quá trình CNH-HĐH ở nước ta thu được nhiều kết quả thì chúng ta phải sử dụng quan điểm toàn diện. +Quan điểm phát triển Mọi sự vật đều nằm trong quá trình vận động và phát triển nên trong hoạt động thực tiễn và nhận thức ta ph ải có quan đi ểm phát tri ển đ ể v ạch ra xu hướng biến đổi, chuyển hoá của chúng. Theo quan điểm phát triển đòi hỏi chúng ta không ch ỉ nắm bắt được cái đang tồn tại ở sự vật mà còn thấy được khuynh hướng phát tri ển trong tương lai của chúng, phải thấy rõ những biến đổi đi lên cũng nh ư nh ững biến đổi đi xuống. Song điều quan trọng là phải khái quát được những biến đổi để vạch ra khuynh hướng biến đổi của sự vật. Vì vậy, ta ph ải th ấy rõ xu hướng vận động, phát triển, của quá trình CNH-HĐH ở nước ta trong tương lai và cả những cái đang tồn tại. Xem xét sự vật theo quan điểm này đòi hỏi chúng ta phải phân chia quá trình phát triển của sự vật thành những giai đoạn. Trên cơ sở đó tìm ra phương pháp nhận thức và tác động phù hợp thúc đẩy sự v ật phát tri ển nhanh hơn hoặc kìm hãm sự phát triển của sự vật. Tuỳ theo s ự phát tri ển đó có lợi hay có hại. Vì vậy, khi xây dựng CNH-HĐH ta ph ải chia thành những giai đoạn và trong mỗi giai đoạn ta thực hiện các biện pháp, ph ương pháp để giải quyết các vấn đề sao cho hiệu quả nhất. Để thực hiện sự phát triển trên thì trên cơ sở tích luỹ dần về lượng rồi tiến tới sự biến đổi về chất. Đối với sự nghiệp CNH-HĐH ở nước ta cũng phải tích luỹ dần về lượng sau đó tiến hành những biến đổi về chất. Quan điểm này nhằm khắc phực tư tưởng bảo th ủ, trì trệ, đ ịnh ki ến trong hoạt động nhận thức và thực tiễn của chúng ta. + Quan điểm lịch sử Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 9
  10. Tiểu luận triết học Quan điểm này đòi hỏi chúng ta khi nhận th ức về sự vật và tác đ ộng vào sự vật phải chú ý tới điều kiện cụ thể, môi trường cụ thể mà s ự vật được sinh ra, tồn tại và phát triển. Vì vậy, để có thể đưa ra các giải pháp để thúc đẩy quá trình CNH- HĐH ở Việt Nam chúng ta phải phân tích tình hình cụ th ể c ủa đất n ước, cũng như bối cảnh quốc tế trong giai đoạn ngày nay. Ngoài ra, khi th ực hiện các giải pháp chúng ta cũng phải sửa đổi, điều ch ỉnh cho phù h ợp v ới hoàn cảnh cụ thể. - Đề tài chọn cơ sở triết học vì: Đề tài nhằm mục đích đưa ra được các giải pháp làm thúc đẩy quá trình CNH-HĐH phát triển nhanh hơn và thu được nhiều thành t ựu h ơn. Vì vậy, đề tài dùng quan điểm toàn diện để hiểu rõ về CNH-HĐH. Sau đó, dùng quan điểm phát triển để đưa ra các giải pháp thúc đẩy CNH-HĐH. Nhưng để các giải pháp phát huy được tác dụng cao nhất thì đề tài đã sử dụng quan điểm lịch sử khi đưa ra các giải pháp. 2. CƠ SỞ THỰC TIỄN -CNH-HĐH ở Việt Nam có tính tất yếu khách quan + CNH-HĐH có tính phổ biến Mỗi phương thức sản xuất xã hội chỉ có thể vững chắc trên cơ sở vật chất kĩ thuật tương ứng. Cơ sở vật chất kĩ thuật của một xã hội là toàn bộ các yếu tố vật chất của lực lượng sản xuất xã h ội phù hợp v ới trình đ ộ kĩ thuật tương ứng mà lực lượng lao động sản xuất sử dụng để sản xuất ra của cải vật chất thoả mãn nhu cầu của xã hội. Chủ Nghĩa Tư Bản đã tiến hành CNH để xây dựng cơ s ở vật ch ất kĩ thuật cho chính Chủ Nghĩa Tư Bản và đã thu được nhi ều thành công. Đó là lực lượng sản xuất phát triển cao, trình độ khoa học kĩ thuật tiên ti ến, năng suất lao động cao. Do Chủ Nghĩa Xã Hội có phương thức sản xuất tiên tiến hiện đ ại dựa trên trình độ khoa học kĩ thuật của lực lượng sản xuất phát triển cao. Vì nước ta đi lên Chủ nghĩa xã hội từ một nước nông nghiêp lạc h ậu nên nước ta phải xây dựng cơ sở vật chất kĩ thuật cho Chủ Nghĩa Xã Hội. Trong đó, nền nông nghiệp và công nghiệp hiện đại, khoa học công nghệ phát triển cao. Muốn thực hiện thành công nhiệm vụ quan trọng đó chúng ta phải tiến hành CNH tức là chuyển từ nền sản xuất nông nghi ệp lạc h ậu sang nền công nghiệp hiện đại. +CNH-HĐH là quá trình tạo cơ sở vật chất kĩ thuật cho n ền kinh t ế quốc dân Xã hội chủ nghĩa Xã Hội Chủ Nghĩa muốn tồn tại và phát triển cũng cần ph ải có m ột nền kinh tế tăng trưởng, phát triển cao dựa trên lực lượng sản xuất hiện đại và chế độ công hữu về tư liệu sản xuất. Cơ sở vật chất kĩ thuật của Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 10
  11. Tiểu luận triết học Chủ nghĩa xã hội cần phải xây dựng trên cơ sở thành tựu mới nhất, tiên tiến nhất của khoa học và công nghệ. Cơ sở kĩ thuật đó phải tạo ra năng suất lao động xã hội cao. CNH-HĐH chính là quá trình tạo ra nền tảng cơ sở cho nền kinh tế quốc dân. + CNH-HĐH là lựa chọn phù hợp với nước ta hiện nay Việt Nam đi lên Chủ Nghĩa Xã Hội từ một nước nông nghiệp lạc hậu, cơ sở vật chất kĩ th uật thấp kém, trình độ lực lượng sản xuất chưa phát triển, quan hệ sản xuất Xã Hội Chủ Nghĩa mới được thiết lập ch ưa được hoàn thiện. Vì vây, quá trình CNH-HĐH sẽ xây dựng cơ sở vật chất cho nền kinh tế quốc dân. Mỗi bước tiến của quá trình công nghi ệp hoá là một bước tăng cường cơ sở vật chất cho Chủ Nghĩa Xã Hội, làm phát triển mạnh lực lượng sản xuất, góp phần hoàn thiện quan hệ sản xuất Xã Hôi Chủ Nghĩa. + CNH-HĐH ở Việt Nam hiện nay phù hợp với xu hướng thời đại Trong thời đại ngày nay với hàng loạt nhiệm vụ đặt ra cho mỗi nước như là: xoá đói giảm nghèo, cải thiện đời sống nhân dân, giải quy ết các vấn đề về thiên tai... Vì vậy, mọi quốc gia phải tập trung mọi nguồn l ưc để giải quyết các vấn đề trên. Một lựa chọn cho các nước phát tri ển là phải xây dựng thành công sự nghiệp CNH-HĐH. Xu hướng khu vực hoá, toàn cầu hoá nền kinh tế đang phát triển mạnh mẽ trên cơ sở khoa học công nghệ cũng phát triển nhanh chóng. Những điều kiện thuận lợi và khó khăn, khách quan và chủ quan, t ạo ra nhiều cơ hội mới nhưng không ít những khó khăn, thử thách đối với nền kinh tế thế giới nói chung và Việt Nam nói riêng. Vì vậy, chúng ta phải chủ động nắm lấy thời cơ, phát huy thuận lợi để đẩy nhanh quá trình CNH- HĐH tạo ra thế và lực vượt qua khó khăn, đẩy lùi nguy cơ tụt hậu đưa kinh tế tăng trưởng và phát triển bền vững. - Tư tưởng Hồ Chí Minh về phát triển kinh tế và CNH-HĐH đất nước: Chủ tịch Hồ Chí Minh vĩ đại sống mãi với sự nghiệp của chúng ta. Tư tưởng của Hồ Chí Minh soi sáng con đường đi lên Chủ Nghĩa Xã Hội của dân tộc ta. Tư tưởng về phát triển kinh tế và CNH-HĐH đ ất nước v ẫn còn nguyên giá trị với nước ta hiện nay. Tư tưởng bao trùm trong tư tưởng phát triển kinh tế của Hồ Chí Minh là: xây dựng nền kinh tế với mục tiêu độc l ập dân t ộc và Ch ủ Nghĩa Xã Hội. Vì vậy, trong tư tưởng Hồ Chí Minh lúc nào cũng mong xây d ựng nền kinh tế nước ta vững mạnh và độc lập tự chủ . Về phát triển kinh tế thì Bác quan tâm đến các ngành kinh tế quốc dân, cơ cấu vùng kinh tế, cơ cấu kinh tế trong nước, ngoài nước. Đối với các ngành, Bác quan tâm tới ngành công nghiệp, nông nghiệp, thương nghiệp, tiểu thủ công nghiệp... Thứ nhất, đối với nông nghiệp, Bác quan tâm đặc biệt vì đây là ngành rộng lớn nh ất nước ta gi ải quyết vấn đề lương thực hằng ngày và ảnh h ưởng trực ti ếp t ới tất c ả các Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 11
  12. Tiểu luận triết học kĩnh vực khác trong xã hội. Trong nông nghiệp, Bác có quan điểm phát triển toàn diện cây trồng, vật nuôi, cây ăn quả, cây công nghiệp ... Thứ hai, đối với công nghiệp nhẹ Bác từng nói:” Mọi chính sách của Đảng và nhà n ước ta đều nhằm xây dựng chủ nghĩa xã hội và cải thiện đời sống cho nhân dân. Ngành công nghiệp nhẹ quan hệ khăng khít với đời sống hằng ngày c ủa nhândân. Vì vậy nhiệm vụ của ngành là rất quan trọng.” Từ quan điểm đó Bác luôn quan tâm tới phát triển công nghiệp nhẹ. Thứ ba, đối với ngành công nghiệp nặng Bác luôn đặt ra yêu cầu phải xây dựng ngành sao cho phù hợp với đất nước và phải thực hiện được yêu cầu đã đề ra . Thứ tư, Bác rất quan tâm tới thương nghiệp và thủ công nghiệp. Bác từng nói:” mối quan hệ giữa công – nông- thương nghiệp sẽ tạo nên cái chân bền vững của nền kinh tế”. Trong cơ chế quản lí Bác luôn yêu cầu phải thường xuyên đổi mới cơ chế quản lí cho phù hợp với nền kinh tế. Bác đặc biệt quan tâm tới hoạt động của hệ thống ngân, tài chính, tiền tệ đối với nền kinh tế. Tư tưởng của Bác là ánh sáng soi đường cho dân tộc ta đi từ th ắng lợi này sang thắng lợi khác. - Tư tưởng của Đảng ta về tiến hành C NH-HĐH: Đường lối, mục tiêu, tư tưởng phát triển kinh tế của Đảng: +Đường lối kinh tế của Đảng ta là đẩy mạnh CNH-HĐH, xây dựng nền kinh tế độc lập tự chủ, đưa nước ta thành một nước công nghiệp tiên tiến, hiện đại, ưu tiên phát triển lực lượng sản xuất đồng thời xây d ựng quan hệ sản xuất phù hợp theo định hướng Xã Hội Chủ Nghĩa. Phát huy cao độ nội lực đồng thời tranh thủ nguồn lực từ bên ngoài và ch ủ động h ội nhập với nền kinh tế khu vực và trên thế giới. Tăng trưởng kinh tế đi đôi với công bằng xã hội, cải thiện đời sống cho người dân, cải thiện môi trường, phát triển an ninh, quốc phòng. +Mục tiêu phát triển kinh tế của nước ta từ 2001 dến 2010 là đ ưa nước ta ra khỏi tình trạng kém phát triển, nâng cao rõ rệt đ ời s ống v ật ch ất và tinh thần của người lao động tạo nền tảng đến năm 2020 nước ta cơ bản trở thành một nước công nghiệp theo hướng hiện đại. Nguồn lực con người, năng lực khoa học công nghệ, kết cấu hạ tầng, tiềm l ực kinh t ế, quốc phòng, an ninh được tăng cường, thể chế cơ chế thị trường được hình thành về cơ bản, vị thế của nước ta trên trường quốc tế được nâng cao. +Tư tưởng phát triển kinh tế nêu rõ phát triển nhanh , có hiệu quả, bền vững, tăng trưởng kinh tế đi đôi với thực hiện công bằng xã h ội và bảo vệ môi trường. CNH-HĐH phải đảm bảo kinh tế độc lập, tự chủ về đường lối chính sách đồng thời có tiềm lực kinh tế đủ mạnh. Mở rộng và nâng cao hiệu quả hoạt động của hoạt động kinh tế đối ngoại kết hợp v ới nội lực thành nguồn lực tổng hợp để phát triển kinh tế. Chiến lược đến năm 2010 GDP tăng gấp đôi năm 2000. Về chuyển dịch cơ cấu kinh tế, cơ cấu lao động giảm tỉ lệ lao động nông nghiệp xuông 50%. Chiến lược còn nêu rõ phát triển CNH-HĐH là nhi ệm vụ trọng Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 12
  13. Tiểu luận triết học tâm. Con đường CNH rút ngắn so với các nước đi trước, vừa có b ước tu ần tự vừa có bước nhảy vọt. Phát huy những lợi thế của đất nước, tận dụng mọi khả năng để đạt trình độ công nghệ tiên tiến đặc biệt là công ngh ệ tin học, sinh học, tranh thủ ứng dụng ngày càng nhiều hơn, ở m ức cao h ơn và phổ biến hơn những thành tựu khoa học công nghệ từng bước phát triển kinh tế tri thức. Tăng cường sự chỉ đạo và huy động các nguồn lực để đẩy nhanh quá trình CNH-HĐH nông nghiệp, nông thôn. Tiếp tục đưa nông nghiệp, ngư nghiệp lên một trình độ cao mới bằng ứng dụng thành tựu khoa học công nghệ. Đẩy mạnh cơ khí hoá, thuỷ lợi hoá, điện khí hoá, quy hoạch s ử d ụng đất hợp lí, đổi mới cơ cấu cây trồng vật nuôi, tăng giá trị thu được trên một đơn vị diện tích, giải quyết tốt vấn đề tiêu th ụ nông s ản. Đầu tư nhi ều hơn cho phát triển cơ cấu hạ tầng, phát triển ngành nghề, dịch vụ, chú trọng công nghiệp chế biến, chuyển một phần lao động trong nông nghi ệp sang khu vực công nghiệp và dịch vụ, tạo nhiều việc làm mới, cải thi ện đời sống nhân dân. Công nghiệp phát triển những ngành nghề sử dụng nhiều lao động, vừa đi nhanh vào một số ngành và lĩnh vực có công nghệ hiện đại . Phát triển mạnh công nghiệp chế biến nông sản, thuỷ sản, da giày, cơ khí, đi ện tử , phần mềm... Xây dựng có chọn lọc một số cơ sở công nghiệp nặng quan trọng để sản xuất tư liệu lao động. Khai thác có hiệu quả các nguồn tài nguyên dầu khí, khoáng sản, vật liệu xây dựng... Chú trọng phát tri ển các doanh nghiệp vừa và nhỏ. Xây dựng một số tập đoàn doanh nghiệp đi đầu trong cạnh tranh. Phát triển mạnh và nâng cao chất lượng ngành dịch vụ, thương mại, các loại hình vận tải, bưu chính viễn thông, du lịch, ngân hàng, tài chính, kiểm toán... sớm phổ cập sử dụng tin học và mạng thông tin quốc tế trong nền kinh tế và trong đời sống xã hội. Xây dựng đồng bộ và từng bước tiến hành hiện đại hoá h ệ th ống c ơ sở hạ tầng giao thông, điện lực, thông tin, cấp nước, thoát nước. Phát triển mạng lưới đô thị phân phối hợp lí trên các vùng. HĐH d ần các thành phố lớn. Thúc đẩy quá trình đô th ị hoá ở nông thôn, không t ập trung quá nhiều khu công nghiệp và dân cư ở các khu đô thị lớn. Khắc phục tình trạng ùn tắc giao thông và ô nhiễm môi trường, tăng cường công tác quy hoạch và quản lí đô thị, nâng cao thẩm mĩ kiến trúc. Về chiến lược phát triển các vùng, phát huy vai trò của các vùng kinh tế trọng điểm có mức tăng trưởng cao, tích luỹ lớn. Đồng th ời t ạo đi ều kiện phát triển các vùng khác trên cơ sở phát huy sức mạnh c ủa từng vùng, liên kết với các vùng trọng điểm tạo mức tăng trưởng khá. Quan tâm phát triển kinh tế xã hội gắn liền với tăng cường quốc phòng an ninh ở vùng núi, vùng đồng bào dân tộc thiểu số, biên giới hải đảo. Có chính sách h ỗ trợ các vùng khó khăn để có thể phát triển kết cấu h ạ tầng, nguồn nhân lực, nâng cao dân trí, xoá đói giảm nghèo. Đưa các vùng kinh tế này vượt qua tình trạng kém phát triển. Phát huy và phát tri ển vai trò chi ến l ược c ủa Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 13
  14. Tiểu luận triết học kinh tế biển, kết hợp với bảo vệ vùng biển. Mở rộng nuôi trồng và đánh bắt, chế biến thuỷ sản tiến ra xa biển khai thác ch ế bi ến d ầu khí, phát triển công nghiệp đóng tàu và vận tải biển, du lịch dịch vụ. Phát triển các vùng dân cư trên biển, giữ vững an ninh trên biển. Từng bước hiện đại hoá công tác nghiên cứu dự báo khí tượng thuỷ văn và vật lý địa cầu. Có kế hoạch chủ động phòng chống thiên tai, tìm kiếm cứu nạn. - Từ thực tiễn một số cuộc cách mạng trên thế giới và bài học để lại Trên thế giới đã có rất nhiều nước tiến hành cách mạng công nghiệp thành công. Mỗi cuộc cách mạng đều để lại các bài học quý báu. Việt Nam xây dựng CNH-HĐH cũng nên nghiên cứu kinh nghiệm của các n ước đi trước. +Sơ lược một số cuộc cách mạng trên thế giới: Cách mạng công nghiệp Anh diễn ra vào những năm 30 của thế kỉ XVIII đến những năm 1985. Đây là cuộc cách mạng công nghiệp đầu tiên trên thế giới. Nó là quá trình thay thế kĩ thuật th ủ công b ằng kĩ thu ật c ơ khí. Cách mạng công nghiệp Anh gắn liền với cuộc cách mạng khoa h ọc kĩ thuật lần thứ nhất. Nước Anh thực hiện CNH trong điều ki ện thu ận lợi hơn các nước khác rất nhiều về kinh tế xã hội .Đặc điểm nổi bật của cách mạng công nghiệp Anh bắt đầu từ công nghiệp nhẹ sau đó chuy ển sang ngành công nghiệp nặng . Bắt đầu từ ngành công nghiệp dệt rồi chuyển sang các ngành công nghiệp khác. Công nghiệp nặng có luyện kim và khai thác đá .Vì vậy thúc đẩy ngành cơ khí phát triển để sản xuất ra máy móc. Cách mạng Anh kết thúc khi máy móc tạo ra máy móc. Sau cách m ạng công nghiệp thì Anh dữ vị trí số một trong các nước tư bản và độc quy ền về thương nghiệp, công nghiệp và tài chính thế giới . Cách mạng công nghiệp Mỹ diễn ra vào cuối thế kỷ XVIII nửa đầu thế kỷ XIX và chỉ được thực hiện ở các bang phía Bắc. Nó dựa trên tiền đề về việc phát triển công nghiệp về phía Tây. Cách mạng công nghiệp Mỹ cũng phát triển từ thấp tới cao. Nhưng nứơc Mỹ đã phát tri ển h ệ th ống giao thông để thống nhất đất nước và tạo điều kiện để khai thác các bang. Ngoài ra, các nước Mỹ đã tận dụng được mọi lợi thế từ bên ngoài v ề v ốn nên đã rút ngắn được thời gian tiến hành công nghiệp hoá. Sau cách mạng công nghiệp nước mỹ tồn tại hai mô hình kinh tế đối l ập gi ữa các bang phía bắc kinh tế phát triển còn các bang phái nam kinh tế kém phát triển. Cách mạnh công nghiệp Nhật nổ ra trong khi nước Nh ật chưa có h ệ thống công trường thủ công phát triển, số lượng ít, tiềm lực kinh tế chính trị yếu, các công trường thủ công phân tán. Cách mạng công nghiệp Nhật có đặc điểm nổi bật là dựa vào nguồn vốn trong n ước và t ừ thu ế nông nghiệp, dựa vào phát hành tiền . Nó cũng bắt đầu từ công nghiệp nh ẹ sau đó chuyển sang công nghiệp nặng .Sau cách mạng công nghiệp kinh tế Nhật có sự mất cân đối công nghiệp phát triển còn nông nghiệp thì lạc hậu. Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 14
  15. Tiểu luận triết học Chính sách công nghiệp hoá ở Liên Xô từ 1926 đến 1940. Mục tiêu của cuộc cách mạng này là nhằm xây dựng cơ sở vật chất kỹ thuật cho CNXH. Cách mạng công nghiệp hoá ở Liên Xô với đ ặc đi ểm nổi b ật là đã tập trung phát triển công nghiệp nặng ngay từ đầu.Nó được th ực hiện trên kế hoạch hoá toàn quốc về điện khí hoá toàn nước Nga. Ngu ồn vốn đ ể tiến hành hoàn toàn dựa vào trong nước thông qua lợi nhuận c ủa các c ơ s ở quốc doanh, từ tiết kiệm, phát hành công trái, từ phong trào trong n ước. Công nghiệp hoá ở Liên Xô kết thúc vào khoảng năm 1940, lúc này kinh t ế của Liên Xô có sự mất cân đối giữa công nghiệp nặng phát triển, công nghiệp nhẹ kém phát triển . Do đó, trong xã hội thiếu hàng tiêu dùng .Do tích lỹ quá cao nên gây căng thẳng cho người dân. Một số cuộc cách mạng công nghiệp gần đây như ở Trung Quốc,Đài Loan,Hồng Kông đều có su hướng chung là tận dụng tối đa các nguồn lực bên ngoài và dựa vào thành tựu khoa học trên th ế giới đ ể có th ể rút ng ắn thời gian công nghiệp hoá đất nước. +Một số bài học rút ra từ các cuộc cách mạng công nghiệp trên. Công nghiệp hoá phải gắn với khoa học kỹ thuật, thành tựu khoa học kỹ thuật. Phải tận dụng những thành tựu khoa học đó một cách nhanh chóng. Phải thúc đẩy nghiên cứu khoa học, đào tạo đội ngũ những ng ười nghiên cứu. Xây dựng CNH phải tuân thủ những nguyên tắc từ thấp đến cao, từ công nghiệp nhẹ đến công nghiệp nặng. Nhưng tuỳ điều kiện có th ể rút ngắn một số khâu hoặc nhảy vọt một số bước. CNH phải dựa trên những chiến lược lâu dài, trên toàn quốc gia, phải đảm bảo cân đối giữa công nghiệp nhẹ và công nghiệp nặng, gi ữa công nghiệp và nông nghiệp, giữa thành thị và nông thôn. Phải xây dựng hệ thống giao thông trên toàn quốc gia, để có th ể khai thác tài nguyên ở tất cả các vùng, để tận dụng những thuận l ợi ở t ừng vùng, để phát triển cân đối ở tất cả các vùng để thúc đẩy trao đổi hàng hoá trong nước và ra nước ngoài. Cần có cách huy động vốn cho hiệu quả, phải huy động cả vốn trong và ngoài nước. II.THỰC TRẠNG QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Ở VIỆT NAM 1.NHỮNG THÀNH TỰU ĐÃ ĐẠT ĐƯỢC TRONG SỰ NGHIỆP CNH- HĐH Ở VIỆT NAM NHỮNG NĂM QUA Trong những năm qua dưới sự lãnh đạo của Đảng nhân dân ta đã tiến hành CNH-HĐH nước nhà và thu được rất nhiều th ắng lợi trong đó ph ải kể đến là: -Đối với ngành nông lâm ngư nghiệp đã có những bước phát triển vượt bậc: Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 15
  16. Tiểu luận triết học Nước ta từ chỗ chưa tự cung tự cấp được lương thực phải nhập khẩu nay không những đáp ứng đủ mà còn đứng thứ hai trên thế giới về xuất khẩu. Bình quân lương thực là 360kg/người năm 1995 đến năm 2000 là 444kg/người. Năm 2006 giá trị sản xuất nông, lâm, ngư đạt 5.4%. Chuyển dịch cơ cấu nông thôn có nhiều tiến bộ góp ph ần làm t ổng s ản phẩm trong nước khu vực nông, lâm, ngư tăng 2.77%. Sản xuất cây công nghiệp tăng nhanh theo hướng xuất kh ẩu thay th ế nhập khẩu hình thành vùng sản xuất gắn với chể biến nông s ản. Di ện tích cây cao su tăng 9.5%, sản lượng tăng 37.6%. Diện tích hồ tiêu tăng 83.2%, sản lượng tăng87.8%. Diện tích điều tăng 44.3%, sản lượng tăng 205.3%. Diện tích chè tăng35.3%,sản lượng tăng 54.9%.Diện tích cây ăn quả tăng 1,4 lần. Diên tích bông tăng 42.5%, sản lượng tăng 57.4%. Diện tích đ ậu tương tăng 47.1%, sản lượng tăng 62.2%. Hơn 90% diện tích lúa, 80% diện tích ngô,60% diện tích mía, 100% diện tích điều sử dụng giống mới, phương pháp canh tác mới. Giá trị sản xuất công nghiệp khu vực nông nghiệp tăng bình quân 5 năm tăng16.75%/năm. Trong đó đồng bằng sông Hồng tăng 23.6%, duyên hải miền trung tăng16.92%,Đông Nam Bộ tăng 21.53%, đồng băngd sông Cửu Long tăng 16.82%. Nghề nuôi trồng đánh bắt thuỷ sản tăng khá. Sản lượng thuỷ s ản năm 2000 đạt trên 2 triệu tấn , xuất khẩu đạt 1.475 triệu USD. Công tác trồng rừng, bảo vệ rừng có nhiều tiến bộ. Trong 5 năm 1.1 triệu ha rừng được bảo vệ; 9.3 triệu ha rừng có khoáng nuôi tái sinh 700000 ha, độ che phủ tăng từ 28.2% năm 1995 lên 33% năm 2000. Chúng ta đã xây dựng xong căn bản hệ thống kênh m ương đ ể có th ể tưới tiêu cho nông nghiệp. Bước đầu đã đưa máy móc hiện đại vào trong sản xuất nông nghiệp làm tăng năng suất. - Đối với ngành công nghiệp và xây dựng: Năm 2006 công nghiệp và xây dựng chiếm 41.52% GDP, t ốc đ ộ tăng trưởng giá trị gia tăng của khu vực công nghiệp và d ịch v ụ là 10.37% trong đó công nghiệp 10.18%. Giá trị sản xuất toàn ngành 2006 là 409.819 tỷ đồng tăng 17%. Cơ cấu công nghiệp chuyển dịch theo hướng phù hợp hơn với nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa kinh kinh tế nhà nước 31.8% giảm 2.3% so với năm 2005; kinh tế ngoài quốc doanh là 30% tăng 1.7% so với năm 2005; vốn đầu tư nước ngoài là 38.2% tổng giá trị s ản xuất. Nhiều sản phẩm công nghiệp chủ yếu phục vụ cho sản xuất, tiêu dùng và xuất khẩu năm 2006 đều tăng như điện tăng 13.4%, apatit tăng 21.4%, than tăng 18%, thép tăng 25% 6/8 vùng kinh tế và 42/64 địa phương đạt tốc độ cao lớn h ơn t ốc tăng bình quân trong cả nước :Vĩnh Phúc là 25.6%, Bình D ương là 25.3%, Hà Tây là 23.3%, Hải Dương 23.2%, Cần Thơ là 22%, Đồng Nai là 22%; Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 16
  17. Tiểu luận triết học kim ngạch xuất khẩu:39.6 tỷ USD tăng 22.1%; kim ngạch công nghiệp là 30.12 tỷ tăng 22.4% bằng 76.1%; tỷ lệ công nghiệp chiếm 52%; kim ng ạch cả nước và 68.2% kim ngạch xuất khẩu công nghiệp. Cả nước ra đời 4 tập đoàn kinh tế mạnh như: dầu khí ,điện lực ,than khóang sản, dệt may vượt 31.4% sản lượng doanh nghiệp với tổng số vốn điều lệ là 5973.5 tỷ Năm 2006, các doanh nghiệp lên sàn chứng khoán đạt kỷ lục chiếm 14% số lượng doanh nghiệp và 32.54% tổng giá trị niêm yết Nguồn vốn đầu tư trực tiếp thu được (FDI) là 79.7 tỷ USD. Dự án cấp mới với số vốn đầu tư 7.5 tỷ USD, trong đó công nghiệp chiếm 490 dự án bằng 61.5% tổng dự án 5.05 tỷ USD. Chúng ta đã tiếp nhận công nghệ mới,trang bị thêm nhiều thiết bị hiện đại đáp ứng nhu cầu phát triển trong lĩnh vực xây dựng và công nghiệp .Có thể đảm đương việc thi công những công trình thi công lớn hiện đại về công nghệ , năng lực đấu thầu các công trình xây dựng kể cả trong nước và ngoài nước được tăng cường. -Đối với ngành dịch vụ Từ năm 2000 đến năm 2006, giá trị dịch vụ tăng 6.8%/ năm. Du lịch phát triển đa dạng, phong phú. Chất lượng dịch vụ được tăng lên, tổng doanh thu dịch vụ tăng 9.7%/ năm Dịch vụ vận tải đáp ứng nhu cầu giao lưu hàng hoá và đi l ại c ủa nhân dân khối lượng hàng hoá luân chuyển tăng 12%/ năm và luân chuy ển hành khách tăng 5.5%/ năm. Các dịch vụ tài chính kiểm toán ngân hàng được mở rộng -Văn hoá -xã hội có những tiến bộ ,đời sống nhân dân đựơc cải thiện. Quy mô giáo dục và đào tạo có bước phát triển cả về quy mô l ẫn hình thức đào tạo và cơ sở vật chất .Quy mô giáo dục đào tạo ti ếp t ục tăng ở tất cả các bậc học ,ngành học đáp ứng nhu cầu của nhân dân. Nước ta đã chuẩn quốc gia về xoá mù chữ và phổ cập tiếu học . Một số tỉnh thành phố đã bắt đầu thực hiện phổ cập trung học cơ sở .Trình đ ộ dân trí và chất lượng nguồn nhân lực được nâng lên , phong trào h ọc tập văn hoá, khoa học kỹ thuật nghiệp vụ quản lý... vv... Phát triển s ố sinh viên trên một vạn dân vào năm 2000 là 117 sinh viên . Số năm đi học c ủa dân là 7,3/ năm . Cơ sở vật chất hạ tầng cho giáo dục được phát tri ển. Trong lớp được mở rộng về số lượng lẫn loại mô hình đào tạo. Mạng lưới các trường đại học ,cao đẳng được mở rộng và sắp xếp lại . Khoa học công nghệ có bước chuyển biến tích cực cụ thể là: khoa học xã hội và nhân văn bắt đầu cung cấp được các lu ận c ứ khoa h ọc ph ục vụ yêu cầu hoạch định chính sách, chiến lược quy hoạch và phát triển kinh tế xã hội và đổi mới cơ chế chính sách . Công tác nghiên c ứu khoa h ọc được đẩy mạnh nên đã có nhiều đề tài có tác dụng lớn trong vi ệc phát triển kinh tế xã hội . Số lượng đội ngũ nhà khoa học gia tăng nhanh. Các hoạt động văn hoá nghệ thuật báo chí xuất bản phát triển Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 17
  18. Tiểu luận triết học Nhu cầu cần thiết của nhân dân về ăn mặc ở ,chăm sóc sức khoẻ, nước sạch ,điện sinh hoạt, học tập ,giải trí được đáp ứng . Tạo ra nhiều việc làm mới cho người lao động .Công tác xoá đói giảm nghèo đã đạt được kết quả nổi bật .Tỷ lệ hộ nghèo giảm .Các hoạt động đền ơn đáp nghĩa,lá lành dùm lá rách ... được mở rộng -Quốc phòng và an ninh được tăng cường .Vì kinh tế phát triển làm cho ta có cơ hội ổn định xã hội .Quốc phòng được tăng c ường v ề trang thiết bị vũ khí hiện đại . -Quan hệ đối ngoại được mở rộng: Chúng ta đã chủ động hội nhập kinh tế quốc tế, ra nhập kh ối các nước Đông Nam Á ASEAN, ra nhập khối diễn dàn h ợp tác kinh t ế Thái Bình Dương APEC, trở thành thành viên thứ 150 của tổ chức thương mại thế giới WTO .Tăng cường quan hệ với các nước đang phát triển, các tổ chức quốc tế và khu vực .Có quan hệ thương mại với h ơn 140 quốc gia trên thế giới, có quan hệ đầu tư với 70 quốc gia và vùng lãnh thổ.Thu hút được nhiều vốn nước ngoài đầu tư vào nước ta. -Nông thôn có sự thay đổi rõ rệt về bộ mặt. -Thành thị ngày càng mở rộng và rất hiện đại . 2. NGUYÊN NHÂN ĐỂ VIỆT NAM THU ĐƯỢC NHỮNG THÀNH TỰU TO LỚN TRONG QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Những thành công đã đạt được trong quá trình CNH-HĐH đã t ừng bước làm đổi thay bộ mặt đất nước và đời sống nhân dân, củng cố vững chắc độc lập dân tộc và chế độ Xã Hội Chủ Nghĩa, nâng cao vị thế của đất nước ta trên thị trường quốc tế. Nguyên nhân chính để chúng ta có được điều trên là: -Do Đảng ta không ngừng nâng cao năng lực lãnh đạo của đảng .Do Đảng ta có bản lĩnh chính trị vững vàng,đường lối hoạch định chính sách phát triển kinh tế xã hội đúng đắn.Từ đó làm cho nhân dân tin tưởng vào đương lối lãnh đạo của Đảng nên chúng ta mới có thể thu đ ược nh ững k ết quả to lớn trên. -Do nhà nước đã không ngừng nâng cao năng lực điều hành quản lý. Nó thể hiện nhà nước đã đẩy nhanh quá trình cải cách hành chính, làm cho bộ máy trong sạch vững mạnh .Từ đó làm cho chính sách phát tri ển kinh t ế đi vào thực tế nhanh hơn. -Do toàn dân, toàn quân đã phát huy được tinh th ần yêu nước dũng cảm đoàn kết nhất trí, cần cù năng động sáng tạo tiếp tục th ực hiện đổi mới ra sức xây dựng và bảo vệ Tổ quốc. -Do đất nước ta có một số cơsở hạ tầng như (hệ thống cầu đường, bến cảng, hệ thống ngân hàng, bảo hiểm, hệ thống điện,...). Đây là m ột s ố cơ sở hạ tầng thúc đẩy sản xuất phát triển. Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 18
  19. Tiểu luận triết học -Do chính sách mở cửa cho tất cả các thành phần kinh tế phát triển.Từ đó làm cho tất cả thành phần kinh tế phát huy được thế m ạnh c ủa mình trong sản xuất .Và tạo ra môi trường cạnh tranh giữa các thành ph ần kinh tế tạo ra động lực phát triển kinh tế. -Do hệ thống trao đổi hàng hoá trong nứơc và nứơc ngoài phát triển . -Do chúng ta đã huy động được vốn và sử dụng vốn có hi ệu q ủa trong sản xuất .Thể hiện chúng ta đã huy động được vốn nước ngoài và trong nước. -Do chúng ta đã ứng dụng được khoa học kỹ thuật vào đời sống ,đã đẩy mạnh đổi mới công nghệ sản xuất .Gắn liền nghiên cứu khoa h ọc với sản xuất . -Do chúng ta đã tận dụng được lợi thế về điều kiện tự nhiên , khí hậu, các mỏ khoáng sản , sông ngòi, đầm hồ để tận dụng vào sản xuất. 3.NHỮNG MẶT HẠN CHẾ VÀ YẾU KÉM TRONG QUÁ TRÌNH CNH- HĐH Ở NƯỚC TA. Trong sự nghiệp CNH-HĐH ở nước ta đã thu được rất nhiều thành công to lớn .Nhưng cũng không thể tránh khỏi những mặt hạn chế và yếu kém.Sau đây là một số những mặt yếu kém và hạn chế lớn: -Thứ nhất: Đánh giá chung nền kinh tế phát triển chưa vững chắc, hiệu quả và sức cạnh tranh thấp. Năng suất lao động thấp, ch ất l ượng s ản phẩm chưa tốt, giá thành cao. Nhiều sản phẩm nông nghiệp , công nghiệp thiếu thị thường tiêu thụ cả trong nước lẫn ngoài nước. Đối với ngành nông-lâm-ngư nghiệp nhìn chung mặt yếu kém nhất là chưa ứng dụng được nhiều thành tựu khoa học-kĩ thuật vào trong sản xuất , sản xuất vẫn mang tính th ủ công là chính, máy móc vẫn chưa thay thế được cơ bản sức lao động, hiệu quả s ức c ạnh tranh còn thấp .Rừng bị tàn phá nặng nề, đánh cá thì còn trên quy mô nh ỏ, nuôi tr ồng thuỷ hải sản vẫn mang tính tự phát ,vẫn ch ưa liên kết đ ược th ị tr ường-nhà chế biến-nhà sản xuất và nhà nghiên cứu. Trong công nghiệp đầu tư dàn trải nhà máy công nghiệp phân bố chưa tập trung , chưa đổi mới được công nghệ , ch ưa có m ối liên h ệ v ững chắc giữa các nhà máy và xí nghiệp. Các công tuy nhà máy xí nghiệp có quy mô nhỏ, sức cạnh tranh còn thấp . Hơn nữa các ngành công nghi ệp phát triển chưa bền vững chưa gắn kết được tiến bộ của khoa học kỹ thuật với sản xuất. Các ngành dịch vụ phát triển chậm và thiếu lành mạnh , nạn buôn lậu hàng giả, gian lận thương mại còn nhiếu làm tác động xấu đến n ền Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 19
  20. Tiểu luận triết học kinh tế, xã hội .Hệ thống phân phối sản phẩm chưa mạnh , trong nước chủ yếu là hệ thống bán lẻ hộ gia đình ,ngoài nước vẫn chưa phát triển rõ ràng. Hệ thống ngân hàng tài chính còn yếu kém và thiếu lành mạnh . Cơ cấu kinh tế chuyển dịch chậm, cơ cấu đầu tư chưa hợp lý , cơ cấu đầu tư còn phân tán gây lãng phí và thất thoát nhiều. Nh ịp độ đầu tư trực tiếp của nước ngoài giảm, công tác quản lý điều hành lĩnh vực này còn nhiều vướng mắc và thiếu sót. -Thứ hai: một số vấn đề văn hoá xã hội bức xúc và gay gắt ch ậm giải quyết. Tỷ lệ thất nghiệp ở thành thị và thiếu việc làm ở nông thôn còn ở mức cao đang là một trong những vấn đề nổi cộm nhất của xã h ội . Ch ất lượng giáo dục và đào tạo thấp so với yêu cầu. Nội dung , m ục tiêu, chương trình, phương pháp dạy và học, sách giáo khoa , thi c ử, c ơ c ấu đào tạo, có những hiện tượng tiêu cực đáng lo ngại. Đào tạo ch ưa g ắn v ới s ử dụng gây lãng phí. Chi phí học tập cao so với khả năng thu nh ập của dân, nhất là của người nghèo. Giáo dục và đào tạo ở miền núi ,vùng sâu vùng xa còn thiếu nhiều khó khăn . Các hoạt động khoa học và công ngh ệ ch ưa đáp ứng tốt yêu cầu của sự nghiệp CNH-HĐH, xây dựng và bảo vệ tổ quốc. Môi trường đô thị, nơi công nghiệp tập trung và một số vùng nông thôn bị ô nhiễm ngày càng nặng. Công tác quản lý báo chí ,văn hoá ,xuất bản nhiều mặt buông lỏng để nảy sinh những khuynh hướng không lành mạnh Một số giá trị văn hoá và đạo đức xã hội suy giảm, mê tín hủ tục phát triển . Cơ sở vật chất của ngành y tế còn nhiều thiếu thốn, lạc hậu , nhất là ở tuyến huyện xã. Việc khám và chữa bệnh cho nhân dân, nhất là cho đồng bào nghèo, còn phiền và nhiều tiêu cực. Mức sống nhân dân , nhất là nông dân ở một số vùng quá thấp. Chính sách tiền lương và phân bố trong xã hội còn nhiều bất h ợp lý. S ự phân hoá giàu nghèo giữa các vùng , giữa thành thị và nông thôn, giữa tầng lớp dân cư tăng nhanh chóng. Tình trạng khiếu kiện của nhân dân kéo dài và phức tạp chưa được các cấp các ngành giải quyết kịp thời.Các loại tệ nạn xã hội nhất là t ệ n ạn ma tuý và tệ nạn mại dâm lan rộng .Số ngưới nhiễm HIV và AIDS tăng, trật tự an toàn xã hội chưa được đảm bảo vững chắc. 4. NGUYÊN NHÂN CỦA NHỮNG HẠN CHẾ VÀ Y ẾU KÉM TRONG QUÁ TRÌNH CNH-HĐH Ở VIỆT NAM . Trần Thị Chúc - Kiểm toán 48C 20
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
3=>0