Tiểu luận Kinh tế quốc tế: AFTA

ĐẠI HỌC THÁI NGUYÊN<br /> ĐẠI HỌC KINH TẾ VÀ QUẢN TRỊ KINH DOANH THÁI NGUYÊN<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> BÀI THẢO LUẬN<br /> Đề tài: AFTA<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> Môn: KINH TẾ QUỐC TẾ<br /> Lớp 04 ­ Nhóm 09<br /> DANH SÁCH NHÓM<br /> <br /> <br /> 1. NGUYỄN ĐỖ QUYÊN (thuyết trình)<br /> <br /> 2. NINH MAI THẢO<br /> <br /> 3. LÂM THU HUYỀN<br /> <br /> 4. BÀN THỊ THỦY<br /> <br /> 5. LÊ THỊ LÂN<br /> <br /> 6. VŨ TIẾN NAM<br />  LỜI MỞ ĐẦU<br /> <br /> ASEAN là một trong những khu vực có nền kinh tế  tăng trưởng với tốc <br /> độ  nhanh nhất thế  giới (tốc độ  tăng trưởng kinh tế  của ASEAN giai đoạn  <br /> 1981­1991 là 5,4%;  gần gấp hai lần tốc độ  tăng trưởng trung bình của thế <br /> giới). Tuy vậy, trước khi AFTA ra  đời, những nỗ  lực hợp tác kinh tế  của  <br /> ASEAN đều không đạt được mục tiêu mong muốn. ASEAN đã có các kế <br /> hoạch hợp tác kinh tế  như: <br /> <br /> ­ Thoả thuận thương mại ưu đãi (PTA).<br /> <br /> ­ Các dự án công nghiệp ASEAN (AIP).<br /> <br /> ­ Kế  hoạch hỗ  trợ  công nghiệp ASEAN (AIC) và Kế  hoạch hỗ  trợ  sản <br /> xuất công nghiệp cùng nhãn mác (BBC).<br /> <br /> ­ Liên doanh công nghiệp ASEAN (AIJV).<br /> <br /> Các kế  hoạch hợp tác kinh tế  kể  trên chỉ  tác động đến một phần nhỏ <br /> trong nội bộ  thương mại ASEAN và không đủ khả năng ảnh hưỏng đến đầu <br /> tư trong khối. Do đó, AFTA được ra đời.<br />  PHẦN I: GIỚI THIỆU TỔNG QUAN VỀ AFTA<br /> I. Quá trình hình thành và phát triển AFTA<br /> AFTA là tên viết tắt tiếng Anh của Khu vực mậu dịch tự  do ASEAN  <br /> (ASEAN Free Trade Area),  là một hiệp định thương mại tự  do đa phương  <br /> giữa các quốc gia trong khối ASEAN . Theo đó sẽ  giảm dần thu thuế  quan  <br /> xuống còn 0 ­ 5%. Loại bỏ hàng rào thuế quan đa phần với các nhóm hàng và <br /> thủ tục hải quan giữa các quốc gia.<br /> Vào đầu những năm 90, khi chiến tranh lạnh kết thúc, những thay đổi <br /> trong môi trường chính trị, kinh tế quốc tế và khu vực đã đặt kinh tế các nước  <br /> ASEAN trước nhứng thách thức to lớn không dễ dàng vượt qua nếu không có <br /> sự liên kết chặt chẽ và nỗ lực vủa toàn hiệp hội, những thách thức đó là:<br /> <br /> ­ Quá trình toàn cầu hoá kinh tế  thế  giới diễn ra nhanh chóng và mạnh  <br /> mẽ, đặc biệt trong lĩnh vực thương mại, chủ nghĩa bảo hộ truyền thống trong  <br /> ASEAN ngày càng mất đi sự ủng hộ của các nhà hoạch định chính sách trong  <br /> nước cũng như quốc tế.<br /> ­ Sự hình thành và phát triển các tổ  chức hợp tác khu vực mới đặc biệt  <br /> <br /> như  khu vực mậu dịch tự  do Bắc Mỹ NAFTA  và khu vực mậu dịch tự  do <br /> Châu Âu EU sẽ  trở  thành các khối thương mại khép kín, gây trở  ngại cho <br /> hàng hoá ASEAN khi thâm nhập vào những thị trường này.<br />  ­ Những thay đổi về  chính sách như  mở  cửa, khuyến khích và dành  ưu  <br /> <br /> đãi rộng rãi cho các nhà đầu tư nước ngoài, cùng với những lợi thế so sánh về <br /> tài nguyên thiên nhiên và nguồn nhân lực của các nước Trung Quốc, Nga và <br /> các   nước   Đông   Âu đã   trở   thành   những   thị   trường   đầu   tư   hấp   dẫn   hơn <br /> ASEAN, đòi hỏi ASEAN phải nâng cao hơn nữa tầm hợp tác khu vực.<br /> <br /> Để đối phó với những thách thức trên, năm 1992, theo sáng kiến của Thái <br /> Lan, Hội nghị  Thượng đỉnh ASEAN họp tại Singapore  đã quyết định thành <br /> lập Khu vực Mậu dịch Tự do ASEAN (gọi tắt là AFTA).<br /> <br /> Sáng kiến thành lập khu vực mậu dịch tự  do ASEAN (AFTA) do thủ <br /> tướng Thái Lan đưa ra vào năm 1991, sau đó được thủ  tướng Singapore  ủng <br /> hộ.   Tháng   7/1991,   Hội   nghị   Ngoại   Trưởng   ASEAN   tại   Kualalumpur  <br /> (Malaysia) đã hoan nghênh sáng kiến này mặc dù có nhiều nước còn tỏ  ra dè <br /> dặt. Hội nghị Bộ trưởng Kinh tế ASEAN lần thứ 23 tháng 10/1991 đã nhất trí <br /> thành lập Khu vực mậu dịch tự do ASEAN và Hội nghị  cấp cao ASEAN lần  <br /> thứ IV tháng 1/1992 họp tại Singapore quyết định thành lập AFTA.<br /> <br /> Ban   đầu   chỉ   có   sáu   nước   là Brunei,   Indonesia, Malaysia, Philippines, <br /> Singapore và Thái Lan. Sau đó, từ năm 1995 đến 1998, ASEAN kết nạp thêm <br /> 4 nước thành viên mới là Việt Nam, Lào, Campuchia và Myanmar.<br /> <br /> II. Mục tiêu chính của AFTA<br /> <br /> Việc thành lập AFTA năm 1992 là một mốc quan trọng trong lịch sử tự <br /> do hóa thương mại nội bộ ASEAN, đánh dấu sự phát triển về chất trong hợp  <br /> tác thương mại khu vực. Hội nghị  cấp cao ASEAN lần thứ IV tháng 1/1992 <br /> họp tại Singapore quyết định thành lập AFTA với 3 mục tiêu cơ bản sau:<br /> <br /> ­ Tự  do hóa thương mại ASEAN bằng việc loại bỏ  các hàng rào thuế <br /> quan trong nội bộ khu vực và cuối cùng là các rào cản phi thuế quan.<br />  ­ Thu hút các nhà đầu tư  nước ngoài vào khu vực bằng việc đưa ra một <br /> khối thị  trường thống nhất. Đây là mục tiêu trung tâm của việc thành lập  <br /> AFTA, AFTA tạo ra một nền tảng sản xuất thống nhất trong ASEAN, điều <br /> đó cho phép hợp lý hóa sản xuất, chuyên môn hóa trong nội bộ  khu vực và <br /> khai thác các thế mạnh của các nền kinh tế thành viên khác nhau.<br /> <br /> ­ Làm cho ASEAN thích nghi với những điều kiện kinh tế  quốc tế đang <br /> thay đổi, đặc biệt là trong sự phát triển của xu thế tự do hóa thương mại.<br /> <br /> Với AFTA, các nước ASEAN hy vọng rằng sẽ  n âng cao hơn nữa khả <br /> năng cạnh tranh của các doanh nghiệp, mở rộng thị trường ngay trong nội bộ <br /> tổ  chức ASEAN bằng cách giảm thiểu hàng rào thuế  quan và phi thuế  quan <br /> trong quan hệ mậu dịch giữa các nước thành viên với nhau. Nhưng quan trọng  <br /> hơn hết là tạo ra một môi trường kinh doanh thuận lợi để thu hút được nhiều  <br /> vốn đầu tư nước ngoài và làm cho kinh tế ASEAN có thể thích nghi được với  <br /> điều kiện kinh tế  quốc tế  đang thay đổi theo hướng gia tăng quá trình tự  do <br /> hóa. Tuy nhiên, AFTA mới chỉ là nấc thang đầu tiên trong tiến trình khu vực  <br /> hóa. Với sức ép của các hợp tác kinh tế  khu vực và các tổ  chức thương mại <br /> quốc tế  khác, AFTA buộc phải đẩy nhanh tốc độ  thực hiện và không chỉ <br /> dừng lại ở một liên minh thuế quan hay một khu vực mậu dịch tự do mà trong <br /> tương lai sẽ  tiếp tục tiến tới những tầm cao mới như thị trường chung, liên  <br /> minh kinh tế.<br /> <br /> III. Nội dung cơ bản của AFTA<br /> <br /> 1. Hiệp định CEPT và các quy định chung của CEPT<br /> <br /> Để  thực hiện thành công Khu vực Mậu dịch Tự  do ASEAN, các nước <br /> ASEAN ­ cũng trong năm 1992, đã  ký Hiệp định về thuế quan ưu đãi có hiệu  <br /> lực chung (Common Effective Preferential Tariff), gọi tắt là CEPT. <br /> <br /> CEPT  là một thoả  thuận chung giữa  các nước  thành viên ASEAN về <br /> giảm thuế quan trong  nội bộ ASEAN xuống còn từ 0 ­ 5%, đồng thời loại bỏ <br /> tất cả các hạn chế về định lượng và các hàng rào phi thuế quan trong vòng 10 <br /> năm, bắt đầu từ 1/1/1993 và hoàn thành vào 1/1/2003 (đây là thời hạn đã có sự <br /> đẩy nhanh so với thời hạn ký Hiệp định ban đầu: từ  15 năm xuống còn 10  <br /> năm).<br /> <br /> Nói đến vấn đề xây dựng Khu vực mậu dịch tự do ASEAN là nói tới việc  <br /> thực hiện Hiệp định chung về  thuế  quan và phải hoàn thành 3 vấn đề  chủ <br /> yếu, không tách rời dưới đây :<br /> <br /> ­ Thứ  nhất là vấn đề  giảm thuế  quan: Mục tiêu cuối cùng của AFTA là <br /> <br /> giảm thuế quan xuống 0 ­ 5%, theo từng thời điểm đối với các nước cũ và các <br /> nước mới, nhưng thời hạn tối đa là trong vòng 10 năm.<br /> <br /> ­ Thứ  hai là vấn đề  loại bỏ  hàng rào phi thuế  quan (NTB): hạn ngạch,  <br /> <br /> cấp giấy phép, kiểm soát hành chính và hàng rào kỹ thuật (kiểm dịch, vệ sinh <br /> dịch tễ).<br /> <br /> ­ Thứ ba là hài hoà các thủ tục hải quan.<br /> <br /> 2. Các Nội dung và Quy định cụ thể<br /> <br /> a.  Vấn đề về thuế quan <br /> <br /> Các bước thực hiện như sau:<br /> <br /> Bước 1: Các nước lập 4 loại Danh mục sản phẩm hàng hoá trong biểu  <br /> thuế quan của mình để xác định các sản phẩm hàng hoá thuộc đối tượng thực  <br /> hiện CEPT:<br /> <br /> ­ Danh mục các sản phẩm giảm thuế ngay (IL).<br /> <br /> ­ Danh mục các sản phẩm tạm thời chưa giảm thuế (TEL).<br /> <br /> ­ Danh mục các sản phẩm nông sản chưa chế biến nhạy cảm (SEL).<br /> <br /> ­ Danh mục các sản phẩm loại trừ hoàn toàn (GEL).<br /> <br /> Trong 4 loại Danh mục nói trên thì :<br />  ­ Danh mục các sản phẩm loại trừ hoàn toàn (GEL): Là những sản phẩm <br /> <br /> không phải thực hiện các nghĩa vụ  theo Hiệp định CEPT, tức là không phải  <br /> cắt giảm thuế, loại bỏ hàng rào phi thuế quan. Các sản phẩm trong danh mục <br /> này phải là những sản phẩm  ảnh hưởng đến an ninh quốc gia, đạo đức xã  <br /> hội, cuộc sống, sức khoẻ con người, động thực vật, đến việc bảo tồn các giá <br /> trị  văn hoá nghệ  thuật, di tích lịch sử, khảo cổ...( theo điều 9B Hiệp định <br /> CEPT).<br /> <br /> ­ Danh mục  các sản phẩm nông sản chưa chế  biến nhạy cảm và nhạy  <br /> <br /> cảm cao (SEL): Là những sản phẩm được thực hiện theo một lịch trình giảm  <br /> thuế  và thời hạn riêng, các nước ký một Nghị  định thư  xác định việc thức <br /> hiện cắt giảm thuế cho các sản phẩm này, cụ thể thời hạn bắt đầu cắt giảm  <br /> là từ  1/1/2001 kết thúc 1/1/2010, mức thuế  giảm xuống 0 ­ 5%, nghĩa là kéo <br /> dài thời hạn hơn các sản phẩm phải thực hiện nghĩa vụ theo CEPT.<br /> <br /> ­ Danh mục sản phẩm cắt giảm thuế ngay ( IL) và Danh mục sản phẩm <br /> <br /> tạm thời chưa giảm thuế  (TEL): Là 2 Danh mục mà sản phẩm trong những <br /> Danh mục này phải thực hiện các nghĩa vụ  CEPT, tức là phải cắt giảm thuế <br /> và loại bỏ hàng rào phi thuế quan. Tuy nhiên tiến độ có khác nhau. Sản phẩm  <br /> hàng hoá trong 2 Danh mục này là những sản phẩm công nghiệp chế  tạo,  <br /> nguyên nhiên vật liệu, sản phẩm nông nghiệp... nghĩa là tất cả  những sản <br /> phẩm hàng hoá được giao dịch thương mại bình thường trừ những sản phẩm <br /> hàng hoá được xác định trong 2 Danh mục (SEL) và (GEL) nêu trên.<br /> <br /> Bước 2: Xây dựng lộ  trình tổng thể  cắt giảm thuế  10 năm (toàn bộ  thời <br /> gian thực hiện Hiệp định): <br /> <br /> Việc thực hiện Hiệp định chính là các nước thành viên phải xây dựng lộ <br /> trình tổng thể  cho việc cắt giảm thuế  đối với 2 Danh mục sản phẩm cắt  <br /> giảm thuế  ngay  (IL) và Danh mục tạm thời chưa   giảm thuế  (TEL). Các  <br /> nguyên tắc xây dựng lộ trình giảm thuế tổng thể như sau:<br />  ­  Danh mục các sản phẩm giảm thuế ngay (Inclusion List ­ IL): Các sản  <br /> phẩm nằm trong danh mục này được cắt giảm thuế quan ngay tại thời điểm <br /> bắt đầu thực hiện cho đến thời hạn kết thúc, tiến trình cắt giảm như sau :<br /> +   Các sản phẩm có thuế  suất trên 20% (> 20%) sẽ  được giảm xuống <br /> 20% trong vòng 5 năm đầu và tiếp tục giảm xuống còn 0 ­ 5% trong 5 năm  <br /> còn lại. Cụ  thể: Các sản phẩm có thuế  suất trên 20% sẽ  được giảm xuống  <br /> 20% vào 1/1/1998, và tiếp tục giảm xuống còn 0 ­ 5% vào 1/1/2003.<br /> +  Các sản phẩm có thuế  suất bằng hoặc thấp hơn 20% sẽ  được giảm  <br /> xuống còn 0 ­ 5% trong vòng 7 năm đầu. Cụ thể: Các sản phẩm có thuế suất <br /> bằng hoặc thấp hơn 20% được giảm xuống còn 0 ­ 5% vào 1/1/2000.<br /> <br /> Các nước có quyền được quyết định mức cắt giảm nhưng tối thiểu mỗi  <br /> năm 5 %, không được duy trì cùng thuế  suất trong 3 năm liền, trong trường  <br /> hợp thuế  MFN thay đổi tại một thời điểm nào đó nếu cao hơn thuế  suất  <br /> CEPT tại thời điểm đó thì không được nâng thuế CEPT bằng mức thuế MFN  <br /> đó; trường hợp thuế MFN thấp hơn thuế CEPT thì việc áp dụng phải tự động <br /> theo thuế suất  MFN đó và phải điều chỉnh lịch trình. Không được nâng mức  <br /> thuế CEPT của năm sau lên cao hơn năm trước. <br /> <br /> ­  Danh mục các sản phẩm tạm thời chưa giảm thuế (TEL): Để tạo thuận  <br /> lợi cho các nước thành viên có một thời gian chuẩn bị và chuyển hướng đối <br /> với một số  sản phẩm tương đối trọng yếu, Hiệp định CEPT cho phép các  <br /> nước thành viên ASEAN được đưa ra một số  sản phẩm tạm thời chưa thực  <br /> hiện tiến trình cắt giảm thuế quan ngay theo CEPT.<br /> <br /> Tuy nhiên, Danh mục  (TEL)  này chỉ  mang tính chất tạm thời, các sản <br /> phẩm trong Danh mục loại trừ tạm thời sẽ được chuyển toàn bộ  sang Danh  <br /> mục cắt giảm thuế   (IL) ngay trong vòng 5 năm, kể  từ  năm thứ  4 thực hiện <br /> Hiệp định tức là từ  1/1/1996 đến 1/1/2000, mỗi năm chuyển 20%   số  sản <br /> phẩm trong Danh mục (TEL) vào Danh mục (IL).<br />  Lịch trình cắt giảm thuế  của các sản phẩm chuyển từ  Danh mục (TEL) <br /> sang Danh mục (IL) này như sau:<br /> +  Đối với những sản phẩm có thuế  suất trên 20%, phải  giảm dần thuế <br /> suất xuống bằng 20% vào thời điểm năm  1998, trường hợp các sản phẩm <br /> được chuyển vào đúng hoặc sau thời điểm năm 1998 thì thuế  suất lập tức  <br /> phải   bằng  hoặc   thấp  hơn   20%,  và   tiếp   tục   giảm  xuống  còn   0  ­   5%   vào <br /> 1/1/2003 như lịch trình đối với sản phẩm trong Danh mục (IL).<br /> +    Đối với những sản phẩm có thuế  suất bằng hoặc thấp hơn 20% sẽ <br /> được giảm xuống còn 0 ­ 5%  vào 1/1/2003.<br /> <br /> Các quy định khác cũng tương tự như đối với Danh mục (IL) nói trên.<br /> <br /> Ngoài các quy định được nêu trên trong quá trình xây dựng và thực hiện, <br /> không được có sự thụt lùi về tiến độ, cũng như không được phép chuyển các <br /> mặt hàng từ Danh mục cắt giảm (IL) sang bất kỳ Danh mục nào, không được <br /> chuyển các mặt hàng từ  Danh mục  (TEL)  sang Danh mục nhạy cảm (SEL) <br /> hay Danh mục  loại trừ  hoàn toàn (GEL) mà chỉ  có sự  chuyển từ  Danh mục  <br /> (TEL) sang Danh mục (IL) nói trên, hoặc chuyển từ Danh mục (SEL), (GEL) <br /> sang Danh mục (TEL) hoặc (IL). Nếu vi phạm thì nước thành viên phải đàm <br /> phán lại với các nước khác và phải có nhân nhượng bồi thường.<br /> <br /> Bước 3: Ban hành văn bản pháp lý xác định hiệu lực thực hiện việc cắt <br /> giảm thuế hàng năm:<br /> <br /> Trên cơ sở  lịch trình cắt giảm tổng thể thuế nêu trên, hàng năm các nước <br /> thành viên phải ban hành văn bản pháp lý để  công bố  hiệu lực thi hành thuế <br /> suất CEPT của năm đó. Văn bản này phải được gửi cho Ban Thư ký ASEAN  <br /> để thông báo cho các nước thành viên.<br /> Cơ chế trao đổi nhượng bộ của CEPT: Muốn được hưởng nhượng bộ về <br /> thuế quan khi xuất khẩu hàng hoá trong khối, một sản phẩm cần có các điều <br /> kiện sau:<br />  (1) Sản phẩm đó phải nằm trong Danh mục cắt giảm thuế  (IL) của cả <br /> nước xuất khẩu và nước nhập khẩu, và phải có mức thuế  quan (nhập khẩu)  <br /> bằng hoặc thấp hơn 20%.<br /> <br /> (2) Sản phẩm đó phải có chương trình giảm thuế được Hội đồng AFTA <br /> thông qua.<br /> <br /> (3) Sản phẩm đó phải là một sản phẩm của khối ASEAN, tức là phải  <br /> thoả  mãn yêu cầu hàm lượng xuất xứ  từ  các nước thành viên ASEAN (hàm <br /> lượng nội địa) ít nhất là 40%.<br /> <br /> b.  Vấn đề loại bỏ các hạn chế định lượng (QRs) và các rào cản phi thuế  <br /> quan khác (NTBs)<br /> <br /> Để thiết lập được khu vực mậu dịch tự do, việc cắt giảm thuế quan cần  <br /> phải được tiến hành đồng thời với việc loại bỏ  các hàng rào phi thuế  quan. <br /> Các hàng rào phi thuế  quan bao gồm các hạn chế  về  số  lượng (như  hạn  <br /> ngạch, giấy phép,...) và các hàng rào phi thuế  quan khác (như  các khoản phụ <br /> thu, các quy định về  tiêu chuẩn chất lượng,...). Các hạn chế  về  số  lượng có <br /> thể được xác định một cách dễ dàng và do đó, được quy định loại bỏ ngay đối <br /> với các mặt hàng trong Chương trình CEPT được hưởng nhượng bộ  từ  các <br /> nước thành viên khác.<br /> <br /> Tuy nhiên, đối với các rào cản phi thuế  quan khác, việc xác định và loại <br /> bỏ phức tạp hơn rất nhiều. Hiệp định CEPT quy định về vấn đề này như sau:<br /> <br /> ­  Các nước thành viên sẽ xoá bỏ tất cả các hạn chế về số lượng đối với <br /> các sản phẩm trong CEPT trên cơ sở hưởng ưu đãi áp dụng cho sản phẩm đó;  <br /> cụ  thể: những mặt hàng đã được đưa vào Danh mục cắt giảm ngay (IL) sẽ <br /> phải bỏ các hạn chế về số lượng.<br /> <br /> ­  Các hàng rào phi thuế  quan khác sẽ được xoá bỏ dần dần trong vòng 5 <br /> năm sau khi sản phẩm được hưởng ưu đãi.<br />  ­  Các hạn chế ngoại hối mà các nước đang áp dụng sẽ được ưu tiên đặc <br /> biệt đối với các sản phẩm thuộc CEPT.<br /> <br /> ­  Tiến tới thống nhất các tiêu chuẩn chất lượng, công khai chính sách và <br /> thừa nhận các chứng nhận chất lượng của nhau.<br /> <br /> ­   Trong trường hợp khẩn cấp (số  lượng hàng nhập khẩu gia tăng đột <br /> ngột gây phương hại đến sản xuất trong nước hoặc đe doạ  cán cân thanh <br /> toán), các nước có thể  áp dụng các biện pháp phòng ngừa để  hạn chế  hoặc <br /> dừng việc nhập khẩu.<br /> <br /> c.  Vấn đề hợp tác trong lĩnh vực hải quan <br /> <br /> Thống nhất biểu thuế quan: Để  tạo điều kiện cho các doanh nghiệp sản <br /> xuất và xuất nhập khẩu ASEAN tiến hành việc buôn bán trong nội bộ  khu <br /> vực được dễ  dàng và thuận lợi, cũng như  các cơ  quan  hải quan ASEAN dễ <br /> dàng trong việc xác định mức thuế  cho các mặt hàng một cách thống nhất, <br /> ngoài ra phục vụ  cho các mục đích thống kê, phân tích, đánh giá việc thực <br /> hiện CEPT ­ AFTA, cũng như tình hình xuất nhập khẩu nội khối, các nước đã  <br /> quyết định sẽ  thống nhất một  biểu thuế quan  trong khối ASEAN  ở mức 8  <br /> chữ số theo Hệ thống điều hoà của Hội đồng hợp tác hải quan thế giới (HS).  <br /> Biểu thuế  quan chung của ASEAN  hoàn thành trong năm 2000 và được áp <br /> dụng từ năm 2000, những nước nào chậm nhất cũng áp dụng từ năm 2002.<br /> <br /> Thống nhất hệ  thống tính giá hải quan: Vào năm 2000, các nước thành <br /> viên ASEAN thực hiện phương pháp xác định trị  giá hải quan theo GATT   ­ <br /> GTV (GATT Transactions Value), thực hiện điều khoản VII của Hiệp định <br /> chung về  thương mại và thuế  quan 1994 ( Hiện nay là Tổ  chức thương mại  <br /> thế  giới WTO) để  tính giá hải quan. Một cách tóm tắt là giá trị  hàng hoá để <br /> tính thuế xuất nhập khẩu là giá trị giao dịch thực tế giữa người xuất khẩu và <br /> người  nhập khẩu, không phải là do nhà nước áp đặt.<br />  Xây dựng Hệ thống Luồng xanh hải quan:  Hệ thống này được thực hiện <br /> từ 1/1/1996 nhằm đơn giản hoá hệ thống thủ tục hải quan dành cho các hàng <br /> hoá thuộc diện được hưởng ưu đãi theo chương trình CEPT của ASEAN.<br /> <br /> Thống nhất thủ  tục hải quan: Hai vấn đề  đã được các nước thành viên <br /> ưu tiên trong việc thống nhất thủ tục hải quan.<br /> <br /> ­  Mẫu tờ khai hải quan chung cho hàng hoá thuộc diện CEPT: Các nước  <br /> ASEAN đã gộp ba loại tờ  khai hải quan (Giấy chứng nhận xuất x ứ  (C/O)  <br /> Mẫu D, Tờ  khai hải quan xuất khẩu và Tờ  khai hải quan nhập khẩu) lại  <br /> thành một mẫu tờ khai hải quan chung cho hàng hoá thuộc diện CEPT.<br /> <br /> ­  Thủ tục xuất nhập khẩu chung: bao gồm những vấn đề sau:<br /> <br /> +  Các thủ tục trước khi nộp tờ khai hàng hoá xuất khẩu.<br /> <br /> +  Các thủ tục trước khi nộp tờ khai hàng hoá nhập khẩu.<br /> <br /> +  Các vấn đề về giám định hàng hoá.<br /> <br /> +  Các vấn đề về gửi hàng trong đó giấy chứng nhận xuất xứ được cấp  <br /> sau và có hiệu lực hồi tố.<br /> <br /> +  Các vấn đề liên quan đến hoàn trả...<br /> <br /> IV. Những vấn đề đặt ra đối với AFTA <br /> <br /> Sự ra đời khu mậu dịch tự do ASEAN sẽ đem lại cho các quốc gia thành <br /> viên những động lực mới để phát triển. Tuy nhiên tiến trình thực hiện AFTA <br /> để đi tới việc cho ra đời khu vực mậu dịch tự do còn rất nhiều khó khăn.<br /> <br /> ­   Thứ  nhất, với tính chất là một tổ  chức hợp tác kinh tế  có thể  chế, <br /> AFTA dường như  một dạng của “mô hình phát triển rút ngắn” của liên kết  <br /> kinh tế  khu vực và trên thực tế  nó không có những điều kiện chuẩn bị  chín  <br /> muồi về  các bước liên kết khu vực như  EU, NAFTA… Do đó, AFTA hình <br /> thành chỉ như một dạng hiệp định khung, có phần hơi giản đơn, nội dung, lịch  <br /> trình của hiệp định lại chỉ  được soạn thảo, sửa đổi, bổ  sung đồng thời với <br /> tiến trình thực hiện, tổ chức chúng. <br /> <br /> ­  Thứ  hai, sự mở rộng ASEAN từ ASEAN 6 lên ASEAN 10 đã tạo nên <br /> một cấu trúc kinh tế “song tầng” giữa một ASEAN 6 tương đối phát triển và <br /> một ASEAN 4 kém phát triển. Cơ cấu “song tầng” khiến cho hợp tác nội bộ <br /> ASEAN, trước hết là việc thực hiện điều khoản của AFTA càng trở nên khó <br /> khăn hơn.<br /> <br /> Ngay cả đối với các thành viên sáng lập AFTA, thực hiện AFTA cũng rất <br /> khó khăn bởi trước đây họ thực hiện chính sách bảo hộ công nghiệp quá nặng  <br /> nề. Các quốc gia như  Việt Nam, Lào, Campuchia là những nước kém phát <br /> triển hơn, lại mới gia nhập vào ASEAN cũng như  AFTA nên chắc chắn sẽ <br /> không thích ứng ngay được với những chuyển đổi quá nhanh như vậy. <br /> <br /> ­ Thứ  ba, các công ty đa quốc gia bên ngoài ASEAN sẽ  chỉ  đầu tư  trực  <br /> tiếp nhiều hơn vào những nước có môi trường đầu tư  thuận lợi. Do đó, để <br /> cho toàn khu vực ASEAN trở nên hấp dẫn đầu tư và phát huy được lợi thế so  <br /> sánh của tất cả  các nước thì các thành viên ASEAN phải có chiến lược sắp <br /> xếp cơ  cấu sản xuất hợp lí, tham gia vào sự  phân công lao động khu vực  <br /> ASEAN theo hướng chuyên môn hóa, hiện đại hóa, từng bước nâng cao lợi <br /> thế để có thể thực hiện cạnh tranh bình đẳng trên cả thị trường thế giới.<br /> <br /> Vấn đề  này còn được quy định trực tiếp bởi hai khía cạnh của AFTA.  <br /> Một mặt, theo quy định của AFTA, một sản phẩm được coi là có xuất xứ <br /> ASEAN nếu 40% hàm lượng giá trị  của sản phẩm này có xuất xứ  từ  một <br /> nước ASEAN bất kì nào. Theo đó, việc đầu tư  để  sản xuất tại một nước  <br /> nằm bên trong ASEAN và bán sản phẩm cho các nước thuộc AFTA cũng <br /> mang lại lợi ích cho các nhà đầu tư  nhờ  được hưởng các  ưu đãi của nó. Vì <br /> vậy khi đầu tư  vào các nước ASEAN, nhà đầu tư  nước ngoài không chỉ  xem <br /> xét thị trường tiêu thụ của nước đó mà còn tính tới cả thị trường ASEAN.<br />  Mặt khác, việc xem xét thị trường ASEAN còn giúp các nhà đầu tư nước <br /> ngoài có chiến lược xây dựng các cơ  sở  của mình  ở  các nước ASEAN theo  <br /> một mạng lưới chung nhằm tối  ưu hóa việc khai thác các lợi thế so sánh của <br /> từng quốc gia và việc sử  dụng các nguồn lực theo hướng chuyên môn hóa.  <br /> Tuy nhiên cũng từ đây nảy sinh ra một vấn đề rất đáng quan tâm là tình trạng <br /> thay vì hợp trong đầu tư, nguy cơ  cạnh tranh về  thu hút đầu tư  nước ngoài <br /> của ASEAN càng quyết liệt và chậm lại tiến trình.<br /> <br /> ­ Thứ tư, thị trường bên trong ASEAN tương đối nhỏ và bản thân sự tăng <br /> trưởng của các nền kinh tế  ASEAN lại lệ  thuộc đáng kể  vào các thị  trường  <br /> Mĩ, Nhật. Do đó, có thể  nói rằng, AFTA không phải là một sự  lựa chọn để <br /> hội nhập thế giới nhưng đó là con đường tốt nhất để cải thiện năng lực cạnh <br /> tranh của ASEAN cũng như thúc đẩy thương mại và đầu tư vào ASEAN.<br /> <br /> Vấn đề  rất dễ  dàng gây cản trở  tiến trình AFTA đó là những quy định <br /> tạm thời cho phép các nước ASEAN tiếp tục duy trì bảo hộ  thị  trường trong  <br /> nước. AFTA là một quá trình trong đó từng nước được phép có một lịch trình  <br /> giảm thuế và phi thuế quan cụ thể của mình. Tuy nhiên trên thực tế, trong lộ <br /> trình AFTA của mỗi nước, những mặt hàng nào có giá trị xuất khẩu cao trong <br /> tổng kim ngạch xuất khẩu hoặc có khối lượng tiêu thụ  lớn trong nước đều <br /> được phép tạm thời chưa đưa vào danh mục giảm thuế, vừa để tạo nguồn thu  <br /> vừa để có thời gian chuyển hướng sản xuất, do đó nghiễm nhiên chúng được  <br /> bảo hộ. Các biện pháp bảo hộ thuế quan này chỉ là các biện pháp tình thế. Nó  <br /> sẽ  bị triệt tiêu khi lộ  trình giảm thuế được thực hiện đồng thời ở  tất cả  các  <br /> nước thành viên.<br /> <br /> Tuy nhiên thuế quan không phải là một công cụ duy nhất để duy trì bảo  <br /> hộ  của nhà nước đối với một ngành công nghiệp nào đó mà còn tồn tại các  <br /> biện pháp phi thuế  quan. Các biện pháp phi thuế  quan này thường khó xác <br /> định, thường  ẩn giấu sau các điều chỉnh vĩ mô của các quốc gia như  chính <br /> sách, kiểm định hàng hóa, tiêu chuẩn kĩ thuật… Nếu không giải quyết một  <br /> loạt các vấn đề về  đầu tư, tài chính, dịch vụ, sở hữu trí tuệ  thì AFTA sẽ  chỉ <br /> như một hiệp định thương mại đơn thuần và nếu không có sự hỗ trợ của các <br /> lĩnh vực này thì tiến trình thực hiện và hoàn tất AFTA sẽ  gặp khó khăn do <br /> một số  quốc gia vẫn lạm dụng những góc độ  không có quy định và chưa có <br /> nguyên tắc phù hợp để thực hành các biện pháp bảo hộ này.<br /> <br /> PHẦN II: TÁC ĐỘNG CỦA AFTA VỚI NỀN KINH TẾ VIỆT NAM<br /> <br /> I. Quá trình tham gia của Việt Nam<br /> <br /> Ngày 28/7/1995, Việt Nam chính thức trở  thành thành viên thứ  7 của  <br /> ASEAN và cam kết tham gia AFTA. Thời hạn hoàn thành AFTA của Việt <br /> Nam vào năm 2006. Việt Nam bắt đầu thực hiện lộ  trình giảm thuế  quan <br /> tham gia AFTA từ  ngày 1/1/1996, khi đưa 875 mặt hàng đầu tiên vào thực <br /> hiện CEPT. Tất cả  những mặt hàng này đều đã nằm  ở  khung thuế  suất 0 ­ <br /> 5%.<br /> <br /> Đầu năm 1998, Việt Nam công bố  lịch trình giảm thuế  để  thực hiện <br /> AFTA vào năm 2006. Trên thực tế đến cuối năm 2002, 5.500 mặt hàng (chiếm <br /> khoảng 86%  tổng số  mặt  hàng  trong  biểu thuế  nhập khẩu)   đã  được  vào <br /> chương trình cắt giảm. Toàn bộ  các mặt hàng này đã  ở  thuế  suất dưới 20%  <br /> và có lộ trình cắt giảm trong thời kỳ 2002 ­ 2006. Trong số đó, 65% đã ở mức <br /> thuế 0 ­ 5%.<br /> <br /> Theo số liệu của tờ Dow Jones, vào những ngày đầu năm 2003, mức thuế <br /> suất trung bình của Việt Nam chỉ  hơn 2% một chút, và Việt Nam đang là <br /> nước   có   mức   thuế   suất   trung   bình   thấp   thứ   3   ASEAN,   sau   Singapore   và <br /> Brunei.<br /> <br /> Theo đúng lộ  trình thì việc cắt giảm thuế  tham gia AFTA đã được áp <br /> dụng chính thức tại Việt Nam từ  ngày 1/1/2003. Tuy nhiên, ngày 10/1/2003, <br /> Bộ  Tài chính thông báo việc cắt giảm đó được thực hiện lùi lại 7 tháng, vào <br /> ngày 1/7. Đến ngày 1/7, 1.416 mặt hàng thuộc (TEL) được chuyển sang (IL).  <br /> Đa số  đó là những mặt hàng hiện đang được bảo hộ  với mức thuế  suất rất  <br /> cao (30 ­ 100%), hoặc đang được quản lý bằng hạn ngạch như xi măng, giấy, <br /> hàng điện tử, đồ gia dụng, cơ khí, vật liệu xây dựng...<br /> <br /> II. Tác động của AFTA đối với nền kinh tế Việt Nam<br /> <br /> Đối chiếu nội dung của AFTA cũng như  những tác động có thể  có của <br /> nó đối với các nước thành viên nói chung, đối chiếu với tình hình cụ  thể  và <br /> tiến trình thực hiện AFTA của Việt Nam, AFTA có thể  có những tác động <br /> trên các mặt chính sau:<br /> <br /> 1. Thương mại<br /> <br /> a. Nhập khẩu<br /> <br /> Trong những năm gần đây, hàng hóa từ  ASEAN vào Việt Nam chiếm  <br /> khoảng 25% kim ngạch nhập khẩu, trong đó nguyên vật liệu dùng cho sản <br /> xuất và hàng công nghiệp chiếm tỷ  trọng lớn. Các mặt hàng này đã có thuế <br /> suất dưới 5% trước khi thực hiện CEPT. Vì vậy, AFTA không có tác động  <br /> trực tiếp tới việc nhập khẩu những mặt hàng này.<br /> <br /> Ngoài ra, một số hàng nhập khẩu có kim ngạch đáng kể ở Việt Nam như <br /> xăng dầu, xe máy... chưa được đưa vào danh sách giảm thuế  ngay nên trước  <br /> mắt sẽ nằm ngoài phạm vi tác động của AFTA.<br /> <br /> Về lâu dài, Việt Nam chắc chắn phải đưa thêm những mặt hàng từ danh <br /> mục loại trừ tạm thời có thuế suất trên 20% vào diện cắt giảm ngay, và loại <br /> trừ dần các hàng rào phi thuế quan (nhất là những hạn chế về số lượng nhập  <br /> khẩu). Khi đó, rất có thể nhập khẩu, nhất là những mặt hàng tiêu dùng từ các <br /> nước ASEAN vào Việt Nam sẽ  tăng lên nếu những mặt hàng cùng loại sản <br /> xuất trong nước không cạnh tranh lại được.<br />  b. Xuất khẩu sang các nước ASEAN khác<br /> <br /> Về  lý thuyết và dài hạn, AFTA có tác động làm tăng sức cạnh tranh của <br /> hàng hóa Việt Nam trên thị  trường ASEAN nhờ  giảm thuế  quan và loại bỏ <br /> các hàng rào phi thuế quan. Song trong vài năm tới, khả năng AFTA làm tăng <br /> kim ngạch xuất khẩu của Việt Nam sang các nước này không lớn do các <br /> nguyên nhân sau:<br /> <br />  Xét về cơ cấu hàng xuất khẩu:<br /> <br /> Những năm gần đây, ASEAN thường chiếm khoảng 20 ­ 23% kim ngạch  <br /> xuất khẩu của Việt Nam. Đây là một con số đáng kể. Nhưng những mặt hàng <br /> được hưởng thuế  suất CEPT lại chỉ  chiếm gần 20% kim ngạch xuất khẩu  <br /> sang ASEAN, tương đương với dưới 4% tổng kim ngạch xuất khẩu của Việt  <br /> Nam năm 2001. Và mức tăng xuất khẩu của những mặt hàng này sang các <br /> nước ASEAN khác cũng không lớn.<br /> <br /> Cơ cấu hàng hóa của Việt Nam và ASEAN khá tương đồng. Với trình độ <br /> thua kém hơn, Việt Nam chỉ  có thể  cạnh tranh trên thị  trường ASEAN nhờ <br /> tính độc đáo của chủng loại, mẫu mã và do đó, chỉ mang tính bổ sung cho cơ <br /> cấu hàng hóa nước đối tác.<br /> <br />  Xét về bạn hàng:<br /> <br /> 2/3 doanh số  buôn bán của Việt Nam với ASEAN được thực hiện với <br /> Singapore. Phần lớn hàng Việt Nam xuất sang Singapore sẽ  được tái xuất <br /> sang các nước khác. Nhưng ở nước này, hệ thống thuế xuất nhập khẩu trước  <br /> AFTA vốn đã thấp, gần như bằng 0%. Do vậy, khi thực hiện CEPT trên toàn <br /> khối ASEAN, 1/3 kim ngạch xuất nhập khẩu còn lại của Việt Nam với các <br /> nước ASEAN khác sẽ  chưa làm thay đổi nhiều xuất khẩu Việt Nam nếu xét <br /> theo khía cạnh được hưởng ưu đãi thuế nhập khẩu thấp.<br />  Có thể kết luận rằng: Chỉ khi nào Việt Nam tạo được sự dịch chuyển cơ <br /> cấu sản xuất và xuất khẩu theo hướng tạo ra được nhiều chủng loại hàng  <br /> hóa có sức cạnh tranh và nằm trong danh mục cắt giảm của CEPT, các doanh <br /> nghiệp Việt Nam mới có thêm thuận lợi về  yếu tố  giá cả  khi muốn xuất  <br /> khẩu sang ASEAN.<br /> <br /> c. Xuất khẩu sang các nước ngoài ASEAN<br /> <br /> Về  dài hạn, AFTA có tác động gián tiếp làm tăng kim ngạch xuất khẩu  <br /> của Việt Nam sang các thị  trường ngoài ASEAN do nhập được đầu vào cho <br /> sản xuất xuất khẩu với giá rẻ  hơn từ  các nước ASEAN. Mặt khác, với tư <br /> cách một thành viên của AFTA, Việt Nam có điều kiện để  khai thác những <br /> lợi thế mới trong quan hệ thương mại với nước lớn.<br /> <br /> Tuy vậy, như trên đã nói, cơ cấu sản phẩm của các nước ASEAN xuất ra  <br /> thị  trường thế  giới  lại khá tương   đồng với Việt Nam. Và họ  cũng  được  <br /> hưởng những lợi ích tương tự. Do đó, tham gia AFTA, Việt Nam tiếp tục  <br /> phải chấp nhận cạnh tranh rất quyết liệt với các thành viên khác trong hiệp <br /> hội không chỉ trên thị trường khu vực.<br /> <br /> 2. Đầu tư nước ngoài<br /> <br /> a. Đầu tư từ các nước ASEAN khác<br /> <br /> AFTA có tác động phân công lại các nguồn lực trong khu vực theo hướng  <br /> hợp lý hóa. Khi không còn bảo hộ, một số  ngành công nghiệp của một số <br /> nước sẽ bộc lộ sự thua kém về khả năng cạnh tranh, để tồn tại, hoặc để  thu <br /> được nhiều lợi nhuận hơn, các nhà kinh doanh trong những ngành này sẽ đầu <br /> tư sang các nước ASEAN khác có các yếu tố thuận lợi hơn, trong đó có Việt <br /> Nam.<br />  Ngoài ra, với tiến trình hiện thức hóa Khu vực đầu tư ASEAN (AIA), các <br /> nhà đầu tư  ASEAN nói riêng và các nhà đầu tư  nước ngoài nói chung sẽ  có <br /> nhiều thuận lợi về thủ tục hành chính và tâm lý khi đầu tư vào Việt Nam.<br /> <br /> b. Đầu tư nước ngoài từ các nước khác<br /> <br /> Về lý thuyết, một khu vực thương mại tự do sẽ làm tăng đầu tư từ ngoài <br /> khu vực. Đó là bởi các nhà đầu tư có thể sản xuất hàng hóa tại một hay một  <br /> số nước và đưa ra tiêu thụ ở tất cả các nước thành viên với mức thuế thấp và <br /> hàng rào thuế  quan dần được dỡ  bỏ. Khi các nhà đầu tư  nước ngoài đầu tư <br /> vào một nước, họ  sẽ  có một thị  trường tiềm năng rộng lớn hơn nhiều lần  <br /> nước đó.<br /> <br /> Áp dụng lý thuyết đó vào AFTA và Việt Nam, thì các nhà đầu tư  nước  <br /> ngoài khi đầu tư vào Việt Nam, họ sẽ không chỉ nghĩ đến một thị trường với  <br /> 80 triệu dân, mà còn tính đến cả thị trường ASEAN với trên 500 triệu người.<br /> <br /> Nhưng trên thực tế, thuế chỉ là một trong rất nhiều yếu tố được xem xét <br /> để  đi đến quyết định đầu tư. Thuế  thấp sẽ  mất đi ý nghĩa thu hút đầu tư <br /> nước ngoài nếu không đi kèm với sự   ổn định chính trị, xã hội, luật đầu tư <br /> nước ngoài thông thoáng, nguồn lao động giá rẻ và có tay nghề cao...<br /> <br /> Ví dụ  đơn cử  là Indonesia hiện nay. Mặc dù Indonesia đã hoàn thành <br /> AFTA, nhưng rất nhiều nhà đầu tư  nước ngoài như Sony, Matsushita... đã và  <br /> đang rời bỏ nước này sang Trung Quốc, Malaysia hay Việt Nam vì lo ngại và <br /> thất vọng trước nạn khủng bố, mâu thuẫn sắc tộc, bất ổn quyền lực và tham <br /> nhũng...<br /> <br /> Đó cũng thách thức chung cho tất cả  các thành viên của AFTA. Vì nếu  <br /> như  trước đây, Indonesia hay Việt Nam không phải là thành viên của AFTA, <br /> để  vượt qua hàng rào thuế  quan và các hạn chế  nhập khẩu vào thị  trường  <br /> Indonesia hay Việt Nam, các nhà đầu tư  nước ngoài buộc phải đầu tư  tại  <br /> nước sở  tại. Nhưng nay Việt Nam đã là thành viên AFTA, nếu môi trường <br /> đầu tư  vào Việt Nam không hấp dẫn, thì thay vì đầu tư  vào Việt Nam, các <br /> nhà đầu tư nước ngoài có thể sẽ đầu tư vào các nước ASEAN khác, hoặc đơn  <br /> giản hơn, chỉ cần mở rộng hoặc tăng thêm công suất của các nhà máy sẵn có  <br /> tại các nước AFTA, đặc biệt là đối với các dây chuyền sản xuất đã gần  hết <br /> khấu hao nhưng vẫn vận hành tốt, rồi từ đó bán hàng sang Việt Nam.<br /> <br /> Như  vậy, để  tận dụng được những cơ  hội thu hút đầu tư  từ  các nước  <br /> khác mà AFTA đem lại, Việt Nam cần phải tiếp tục cải thiện một cách đồng <br /> bộ và toàn diện môi trường đầu tư.<br /> <br /> PHẦN III: TÁC ĐỘNG CỦA AFTA VỚI NỀN KINH TẾ ASEAN<br /> <br /> I. Tác động của AFTA với nền kinh tế ASEAN<br /> Mức tăng trưởng nhập khẩu trong nội bộ  ASEAN tăng khoảng từ  40% <br /> (đối với Malaysia) đến 70% (đối với Thái Lan). Nhập khẩu của Singapore  <br /> tăng mạnh bởi vì Singapore đã có mức thuế ban đầu gần như là 0%. Trong khi  <br /> đó một tỷ  lệ  đáng kể  trong mức tăng trưởng này sẽ  là từ  việc buôn bán với <br /> các nước không thuộc khối ASEAN và một tỷ lệ lớn hơn sẽ xuất phát từ việc <br /> buôn bán do AFTA tạo ra.<br /> Tổng số  lượng xuất khẩu của ASEAN   tăng khoảng từ  1,5% (đối với <br /> Singapore) đến 5% (đối với Thái Lan) và tăng ít hơn đối với các nước thành <br /> viên khác, do khu vực tự  do hóa mậu dịch tạo ra. Không giống như  trường <br /> hợp nhập khẩu, mức tăng xuất khẩu sẽ không có hại cho việc xuất khẩu sang  <br /> các nước khác trên thế giới. Nói cách khác, các thành viên ASEAN sẽ tiếp tục  <br /> xuất khẩu thêm nhiều sản phẩm sang EU, Mỹ, Nhật và các nước NICs.<br /> Việc tăng cường hợp tác kinh tế  và việc thực hiện các sáng kiến mới <br /> nhằm làm giảm chi phí sản xuất và giao dịch trong khu vực làm buôn bán tăng <br /> nhanh trong nội  bộ  cũng như  bên ngoài các nước  ASEAN.  Biến khu vực <br /> ASEAN không chỉ  thành một khu vực hoạt động hấp dẫn mà còn trở  thành  <br /> một thị trường hấp dẫn.<br /> Xuất khẩu các sản phẩm CEPT trong nội bộ ASEAN tăng 18,68% trong <br /> giai đoạn từ  1994 – 1995; có nghĩa là tăng từ  47,4 tỷ  USD lên 56,3 tỷ  USD.  <br /> Xuất khẩu các sản phẩm CEPT và các sản phẩm không thuộc CEPT trong nội <br /> bộ  ASEAN tăng lên 19,77%;  từ  57,5 tỷ  USD lên 68,8 tỷ  USD trong cùng <br /> khoảng thời gian. Các lĩnh vực sản xuất máy móc các thiết bị cơ khí, các thiết <br /> bị  điện và âm thanh chiếm tỷ  trọng lớn nhất trong buôn bán nội bộ  ASEAN  <br /> khoảng 58,2% trong năm 1995. Tỷ  lệ  buôn bán trong nội bộ  ASEAN tính <br /> trong toàn bộ  kim ngạch buôn bán của ASEAN giảm xuống còn 19,8% trong  <br /> năm 1995 trước đó là 20,2% trong năm 1994. Tổng số các mặt hàng nằm trong <br /> Danh sách cắt giảm thuế  là 45.609 mặt hàng ­ chiếm khoảng 94% tổng số <br /> mặt hàng của ASEAN.<br /> Hơn nữa, khu vực thương mại phát triển có ảnh hưởng tích cực tới việc  <br /> phân bổ  các hoạt động trong lĩnh vực công nghiệp giữa các nước thành viên <br /> ASEAN. Nhưng sẽ không có một nước nào bá chủ khu vực.<br /> II. Tác động của AFTA với từng nền kinh tế trong ASEAN<br /> Indonesia:  Tăng    xuất khẩu  đáng kể  nhất diễn ra trong các ngành cần <br /> nhiều đến sức lao động và tài nguyên như ngành dệt, các sản phẩm gỗ, giấy <br /> và các sản phẩm chế  tạo khác. Các ngành hàng suy giảm bao gồm: thực  <br /> phẩm, các sản phẩm phi kim loại và các phương tiện giao thông.<br /> Malaysia: Xuất khẩu phần lớn tập trung vào các ngành như may mặc, các <br /> sản phẩm gỗ và các ngành sản xuất máy móc cần nhiều vốn. Các ngành hàng <br /> suy giảm bao gồm : thực phẩm, kính và các sản phẩm kính và phi kim loại.<br /> Philippines: Mức tăng xuất khẩu tập trung chủ yếu  ở các loại sản phẩm <br /> cần nhiều vốn đầu tư  như các sản phẩm chế  tạo phi kim loại, các loại máy  <br /> điện và phi điện. Các sản phẩm gỗ, hóa chất công nghiệp và các mặt hàng <br /> chế tạo giảm đi đôi chút.<br />  Singapore: Xuất khẩu tăng trong các ngành công nghiệp nặng như  công <br /> nghiệp hóa chất, sắt, thép, các phương  tiện vận tải. Một vài ngành công <br /> nghiệp như dệt, may mặc giảm.<br /> Thái Lan: Quy mô xuất khẩu được mở  rộng trong các ngành chế  biến  <br /> thực phẩm, sản phẩm da, các sản phẩm kim loại và phi kim loại và các loại <br /> máy điện. Các sản phẩm gỗ, máy móc và các sản phẩm công nghiệp cao cấp  <br /> giảm.<br /> Theo chương trình AFTA, một vài ngành hàng được dự đoán sẽ mang lại  <br /> lợi nhuận, còn các ngành khác bị suy giảm. Điều này phụ thuộc rất nhiều vào <br /> cơ cấu ngành và tính hiệu quả của từng ngành trong mỗi quốc gia.<br /> <br /> <br /> <br /> <br /> KẾT LUẬN<br /> <br /> Tham   gia AFTA là  bước   đi  tất  yếu  đầu  tiên của  Việt Nam  trên con <br /> đường hội nhập với khu vực và thế  giới. Sự  kiện này mở  ra cho Việt Nam  <br /> nhiều cơ hội mới cũng như nhiều thách thức to lớn. Cơ hội và thách thức đan <br /> xen lẫn nhau, đòi hỏi sự  nỗ  lực cả  tầm vĩ mô và vi mô để  khai thác triệt để <br /> các cơ  hội và hạn chế  đến mức thấp nhất  ảnh hưởng tiêu cực do các thách <br /> thức đưa đến.<br /> <br /> Không nên coi việc thực hiện AFTA như  một quá trình hay hành động <br /> riêng biệt, mà phải đặt nó trong lộ  trình hội nhập và tự  do hóa thương mại  <br /> tổng thể, trong đó, mục tiêu nhất quán được xác định bởi khuôn khổ WTO.<br />