intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Tìm hiểu ngữ nghĩa trên lính vực eDoc (Phan Thị Mỹ Phượng vs Từ Thị Ngọc Thanh) - 2

Chia sẻ: Le Nhu | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:38

58
lượt xem
10
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nó có một hiệp hội rộng lớn và hùng mạnh, bao gồm nhiều người mua và người bán trên thế giới. Họ là những người thích mua bán trực tiếp không cần trung gian. Do đó, trang web là một nơi dùng để đưa lên một cách có phân loại bởi vì nó có một cơ sở dữ liệu khổng lồ. Alibaba.com tập hợp các quảng cáo lại để tổ chức lại trong cơ sở dữ liệu. CSDL chính là trung tâm của trang alibaba.com. CSDL được tổ chức theo từng danh mục mặt hàng. Nó có 27 danh mục...

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Tìm hiểu ngữ nghĩa trên lính vực eDoc (Phan Thị Mỹ Phượng vs Từ Thị Ngọc Thanh) - 2

  1. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc các chú thích. T#t c các v#n này có th là không quan tr ng l m, nh ng c n thi t ph i gi i quy t tr c khi m t semantic web th c s ra i. 2.2.3.3. Thách th'c 3: Scalability of semantic web content M t khi chúng ta ã có n i dung c$a semantic web, chúng ta s* ph i quan tâm n vi c ph i qu n lý nó nh th nào, có ngh a là cách t. ch c nó nh th nào, n i l u tr nó và cách tìm c n i dung úng n. Có 2 v#n chính trong thách th c này: a. V#n th nh#t có liên quan n vi c l u tr và t. ch c c$a các trang web ng ngh a (semantic web pages). Semantic web “c s ” bao g1m các trang c chú thích d a trên ontology, c#u trúc liên k t c$a các trang này ph n ánh c#u trúc c$a WWW, có ngh a là các trang liên k t v i nh ng trang khác thông qua các hyperlink. Theo cách liên k t này (hyperlink) thì không khai thác c y $ ng ngh a c$a các trang c semantic indexes web ng ngh a. Chi n l c xu#t gom nhóm n i dung c$a semantic web d a trên các ch$ c! th . Semantic indexes s* c phát sinh t ng b0ng cách s% d!ng thông tin c$a ontology và các tài li u ã c chú thích. b. V#n th hai có liên quan n vi c d- dàng tìm ki m thông tin trên semantic web, nói cách khác là có liên quan n vi c ph i h p gi a các semantic indexes. 2.2.3.4. Thách th'c 4: a ngôn ng% Vi c h c d a trên s phân tán c$a ngôn ng thông qua n i dung c$a WWW ch& ra r0ng th m chí n u ti ng Anh là ngôn ng u th h n i v i các tài li u, m t s tài nguyên c vi t b0ng ngôn ng khác c/ng r#t quan tr ng: Ti ng Anh 68,4%; Ti ng Nh t 5,9%; Ti ng c 5,8%; Ti ng Trung Qu c 3,9%; Ti ng Pháp 3,0%; Ti ng Tây Ban Nha 2,4%; Ti ng Nga 1,9%; Ti ng Italia 1,6%; Ti ng B1 ào Nha 1,4%; Ti ng Hàn 1,3%; Các ngôn ng khác 4,6% [www.vilaweb.com]. Tính a d ng c$a ngôn ng còn quan tr ng h n nhi u i v i các tài nguyên WWW. a ngôn ng óng vai trò 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 39 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  2. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc ngày càng l n i v i các c#p sau: c#p ontology, c#p chú thích, và c#p giao di n ng i dùng. ( c#p ontology, nh ng ng i thi t k ontology có th mu n s% d!ng ngôn ng a ph ng c$a mình cho vi c phát tri n ontology mà trong ó các chú thích s* c g n vào. B i vì không ph i t#t c ng i s% d!ng u là nh ng ng i xây d ng ontology, nên c#p này có u tiên th#p nh#t. S t1n t i cu a ngôn ng và các tài nguyên ngôn ng h c, nh là WordNet [wordnet], EuroWordnet [eurowordnet],…có th c xem xét t& m& h tr v#n a ngôn ng c#p này. chú thích (annotation), chú thích c$a n i dung có th ( c#p c th c hi n trong nhi u ngôn ng khác nhau. B i vì nhi u ng i dùng ( "c bi t là các nhà cung c#p n i dung) s* thích chú thích n i dung h n là phát tri n các ontology, s h tr phù h p là c n thi t ph i cho các nhà cung c#p ( n i dung ) chú thích n i dung b0ng ngôn ng a ph ng c$a h . có th phát sinh n i dung web ng ngh a b0ng t#t c kh n ng, chúng ta không th yêu c u chú thích n i dung t ti ng Pháp sang ti ng c c và ng c l i. Cu i cùng c#p giao di n ng i dùng, hàng t& ng i mu n truy xu#t vào n i dung thích h p b0ng ngôn ng a ph ng c$a h b#t ch#p ngôn ng ngu1n – ngôn ng mà trong ó các chú thích c trình bày. M"c dù hi n t i, a s n i dung u c vi t b0ng ti ng Anh, chúng ta hy v ng r0ng s* có nhi u n i dung h n c vi t b0ng nhi u ngôn ng khác. B#t k3 h ng ti p c n nào c$a semantic web c/ng nên bao g1m các ti n ích truy xu#t thông tin trong nhi u ngôn ng . Các công ngh qu c t hoá và a ph ng hoá nên c xem xét c5n th n i v i vi c truy xu#t thông tin cá nhân d a trên ngôn ng a ph ng c$a ng i dùng. 2.2.3.5. Thách th'c 5: Visualization – s# m 7ng t ng V i s gia t ng thông tin v t b c, s m ng t ng (hình dung) c$a tr c giác v thông tin s* tr nên r#t quan tr ng, b i vì ng i dùng s* yêu c u s d- dàng nh n bi t s phù h p c$a n i dung cho m!c ích c$a h ngày càng gia t ng. Thêm vào ó vi c s% d!ng semantic indexes và các routers cho vi c l u tr , t. ch c và tìm ki m 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 40 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  3. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc thông tin, v sau này s* yêu c u m t b c quan tr ng trong s m ng t ng. Các công ngh nên cho phép i v i các công ngh 3 chi u và s m ng t ng m i m ng t ng ra n i dung c$a semantic web trong b#t k3 m t ngôn ng web hi n t i nào (RDFS, OIL, DAML + OIL). Thông qua công ngh hi n th 1 ho th i gian th c 3D tho áng và vi c khai thác các m i quan h ng ngh a, m t giao di n ba chi u m i có th c phát sinh m t cách t ng. Theo cách này, nhi u thông tin h n có th c trình bày trong m t không gian nh2 h n, và ng i dùng có th t ng tác v i các site m t cách th c t và ti n l i [Van Harmelen et al 2001]. 2.2.3.6. Thách th'c 6: S# chu,n hoá các ngôn ng% semantic web Semantic web là m t l nh v c ang n.i b t và WWW Consortium s* a ra các gi i thi u v các ngôn ng và công ngh s* c s% d!ng. v n lên n m c ngh thu t trong semantic web, và các công c! ph n l n ph! thu c vào ngôn ng semantic web mà chúng c h tr , thì nhu c u chu5n hoá ngôn ng semantic web là m t òi h2i c n thi t. 2.2.4. So sánh web và web ng% ngh!a i m gi ng nhau gi a Web và Web ng ngh a: c 2 u dùng nh ng liên k t (link) URI, nh ng Web ng ngh a s% d!ng các link này r#t nhi u, vi c s% d!ng link làm gia t ng tính chính xác c$a thông tin. S khác nhau c b n gi a Web và Web ng ngh a: Web ng% ngh!a Web Web ng ngh a là m t không gian Web là m t không gian thông tin ch a thông tin trong ó thông tin c bi u ng thông tin ch& h ng vào vi c bi u di-n thông qua m t ngôn ng mà máy di-n trong m t ngôn ng t nhiên mà và ng i u có th hi u c. ch& có ng i m i hi u c. Web ng ngh a là m t d li u liên k t Web là m t t p h p thông tin liên k t v i nhau m t cách ng ngh a và hình v i nhau m t cách không hình th c. th c. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 41 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  4. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc 2.2.5. Các khái ni&m liên quan 2.2.5.1. Metadata Metadata là thông tin có c#u trúc mô t , gi i thích, nh v ho"c m"t khác làm cho d- dàng truy v#n, s% d!ng, qu n lý m t tài nguyên thông tin. Metadata th ng c g i là d li u v d li u (t i n d li u), ho"c là thông tin v thông tin. Metadata là thông tin v thông tin, metadata c s% d!ng r ng rãi trong th gi i th c cho m!c ích tìm ki m. Ví d!, b n mu n m n m t vài quy n sách m t th vi n nào ó thông qua máy tính. Th ng thì th vi n s* cung c#p m t h th ng tra c u, h th ng này cho phép b n li t kê sách theo tên tác gi (author), theo t a sách (title), theo ch$ (subject), v.v…. Danh sách li t kê này ch a nhi u thông tin quan tr ng nh : tên tác gi , t a sách, ISBN, và thông tin quan tr ng nh#t là n i c#t gi sách. B n c n vài thông tin (trong tr ng h p này là n i c#t gi sách) mà b n mu n bi t và b n s% d!ng metadata (trong tr ng h p này là: tên tác gi , t a sách, và ch$ ) l#y c sách. Có 3 ki u metadata: a. Descriptive metadata: mô t m t tài nguyên cho nh ng m!c ích nh là khám phá ho"c là nh n di n. Nó có th bao g1m các ph n t% nh là: titles, astract, author, và keywords. b. Structural metadata: ví d!: cho bi t các it ng ph c h p liên k t v i nhau nh th nào, các trang (pages) c s p x p thành các ch ng nh th nào. c. Administrative metadata: cung c#p thông tin giúp cho vi c qu n lý m t tài nguyên, nh là nó c t o ra khi nào và nh th nào, ki u file, và các thông tin k thu t khác, và nh ng ai có th truy c p n nó. 2.2.5.2. Namespace Chúng ta có th m r ng t p t v ng c$a chúng ta thông qua các namespace – là các nhóm c$a tên các ph n t% và tên các thu c tính. Gi s%, n u b n mu n g p (include) m t ký hi u (symbol) c mã hoá trong m t ngôn ng ánh d#u 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 42 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  5. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc nào ó trong m t tài li u XML, thì b n có th khai báo m t namespace ( không gian tên) mà symbol ó thu c v . Thêm vào ó, chúng ta có th tránh c tình hu ng hai it ng XML trong các không gian tên khác nhau v i cùng m t tên mà có ý ngh a khác nhau thông qua các "c tr ng c$a các namespace. Gi i pháp là gán m t ti n t nh n bi t namespace mà m i ph n t% ho"c các thu c tính thu c v . Cú pháp c$a namespace nh sau: ns-prefix:local-name Trong ó ns-prefix là tên c$a namespace, và local-name là tên c$a ph n t% ho"c thu c tính. Ví d! v namespace: Tài li u XML d i ây là m t th vi n sách. Chúng ta b t u b0ng ph n t% g c có tên th, là , bên trong th, g c ch a các ph n t% sách và t a sách nh sau: Earthquakes for lunch Không gian tên c c b (local namespace): Chúng ta có th "t thu c tính xmlns ph n t% g c hay b#t k3 th, nào khác. Khi thu c tính này không n0m trong th, g c thì ta g i ó là không gian tên c!c b . Ví d!: Xem o n xml d i ây: 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 43 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  6. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Earthquakes for lunch. Earthquakes for lunch. Trong ví d! này thì namespace: xmlns:amazon=http://www.amazon.com.lib c g i là không gian tên c!c b . 2.2.6. Ontology Thu t ng “ontology” c vay m n t tri t h c. Ý ngh a u tiên c$a nó là “the branch of metaphysics that deals with the nature of being” [The American Heritage® Dictionary of the English Language: Fourth Edition (2000)]. Ontology là m t công ngh quan tr ng mang tính ch#t x ng s ng, vì nó cung c#p m t "c tính quan tr ng: ontology giao ti p c gi a ng ngh a hình th c mà máy tính có th hi u c v i ng ngh a c$a th gi i th c mà con ng i có th hi u c. Nh ng Ontology c phát tri n trong trí tu nhân t o tri th c d- dàng chia s, và s% d!ng l i. K t u th p niên 90 c$a th k4 XX, Ontology ã tr thành m t tài nghiên c u ph. bi n i v i các t. ch c nghiên c u trí tu nhân t o, bao g1m nh ng k s v tri th c (Knowledge), x% lý ngôn ng t nhiên và trình bày tri th c. Ontology không ch& làm cho tri th c có th s% d!ng l i d- dàng h n, nó còn là n n t ng c$a vi c t o ra các chu5n b i vì nó làm rõ các khái ni m bên c nh m t thu t ng ho"c m t mô hình. Yêu c u trên th c t không ph i ch& dành cho m t khái ni m 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 44 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  7. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc duy nh#t, mà là iv im ts t ng tác m h1 gi a các khái ni m ph c t p và chi ti t ( có th c trình bày trong nhi u ngôn ng khác nhau). G n ây, khái ni m Ontology ã tr nên ph. bi n h n nhi u trong các l nh v c nh s tích h p thông minh, nh ng h th ng thông tin h p tác, ph!c h1i thông tin, giao d ch th ng m i i n t%, và qu n lý tri th c. M!c ích c$a Ontology là h ng n tri th c mi n, nên s phát tri n c$a nó th ng là m t quá trình x% lý kéo theo nhi u y u t khác. T lúc ra i n nay, Ontology ã có r#t nhi u nh ngh a. Tuy nhiên, "c i m c t l i c$a Ontology v n là: “M t ontology là m t s ch& nh t ng minh, hình th c và chia s v m t khái ni m dùng chung”. Trong ó: M t khái ni m tham chi u n m t mô hình tr u t ng c$a m t vài hi n t ng nào ó trong th gi i th c mà xác nh nh ng khái ni m có liên quan v hi n t ng ó. ng minh là nh ng khái ni m và nh ng ràng bu c trên nó c T s% d!ng m t cách rõ ràng. Hình th c tham chi u n công vi c mà ontology ph i th c hi n máy tính có th hi u c. Chia s ph n ánh r0ng m t ontology gi tri th c 1ng nh#t, ngh a là nó không b h n ch b i m t cá nhân hay m t nhóm riêng l, nào. Hi n nay có nhi u ontology l n nh : CYC, WordNet, …. Ví d! v ontology: 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 45 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  8. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Hình 10: M t Ontology n gi n 2.2.7. Rdf Khái ni&m : 2.2.7.1 RDF là t vi t t t c$a Resource Description Framework. RDF c c% b i W3C cho m t mô hình và ngôn ng siêu d li u (metadata) chu5n. RDF là m t b khung cho vi c mô t các tài nguyên trên web. RDF cung c#p mô hình d li u và cú pháp các ph n c l p nhau có th chuy n .i cho nhau và s% d!ng c RDF. 2.2.7.2 C(u trúc : RDF là khung s n (framework) cho vi c x% lý metadata, và nó mô t các m i quan h gi a các tài nguyên thông qua các thu c tính và các giá tr . RDF c xây d ng d a trên các lu t nh sau: 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 46 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  9. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Resource: M i th c mô t b0ng bi u th c RDF c g i là m t resource ( tài nguyên). M i tài nguyên có m t URI và nó có th là toàn b trang web ho"c là m t ph n c$a trang web. Property: “Property là m t khía c nh, "c tr ng, thu c tính ho"c quan h riêng bi t c dùng mô t m t tài nguyên” – trích trong W3C, Resource Description Framework (RDF) Model and Syntax Specification. Chú ý là m t property c/ng có th là m t resource b i vì nó có nh ng tính ch#t riêng c$a nó. Statements: M t statements c dùng k t h p m t resource, m t c bi t nh là “subject”, property và m t value c$a nó. Ba ph n riêng bi t này “predicate”, “object”. và Ví d!, “The Author of http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html is Peng Wang” là m t statement. Chú ý r0ng value c$a câu này có th là m t chu i ký t mà c/ng có th là m t resource. Ví d v RDF: M t statement ( phát bi u ) có th c xem nh là m t 1 th trong RDF. Phát bi u nh sau: “The Author of http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html is Peng Wang” Câu trên c phân tích thành 3 ph n: Subject ( Resource ) http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html Predicate (Property) Author Object (Literal) Peng Wang c bi u di-n d i d ng 1 th nh sau: 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 47 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  10. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc ng t subject n object c$a phát bi u ( statement). Chi u c$a m/i tên luôn h c theo cách sau: “ HAS ”, ví d!: Và 1 th có th “http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html has author Peng Wang”. N u chúng ta gán m t URI cho thu c tính author, thì s* có : http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/terms/author trình bày ng n g n, chúng ta a ra m t s ti n t ( prefix) tránh ph i vi t l i toàn b a ch& URI tham chi u n. Có m t s ti n t g n li n v i các URI c s% d!ng r ng rãi sau: Ti n t rdf: là không gian tên cho URI: http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns# rdfs: Ti n t là không gian tên cho URI: http://www.w3.org/2000/01/rdf-schema# daml: Ti n t là không gian tên cho URI: http://www.daml.org/2001/03/daml+oil# xsd: Ti n t là không gian tên cho URI: http://www.w3.org/2001/XMLSchema# Trong ví d! này, chúng ta dùng không gian tên là pwterms i di n cho a ch& URI mà ta tham chi u n: http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/terms Khi ó cú pháp RDF cho câu phát bi u: “The Author of http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html is Peng Wang” là: 1 3 5 Peng Wang 6 7 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 48 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  11. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc M t câu phát bi u khác: “M t ng i có mã s sinh viên là pw2538 có tên là Peng Wang và có a ch& email là pw2538@bristol.ac.uk . Ng i này là tác gi c$a tài nguyên http://www.cs.bris.ac.uk/home/pw2538/index.html” Có 1 th nh sau: Có cú pháp RDF: 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 49 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  12. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Mô hình d% li&u RDF (RDF Data Model): RDF cung c#p m t mô hình cho vi c mô t các tài nguyên. Tài nguyên có các tính ch#t (property) – thu c tính ho"c là "c tr ng. RDF nh ngh a tài nguyên nh là mt it ng b#t k3 có th nh n bi t duy nh#t b0ng m t URI. Các property ck t h p v i các tài nguyên c nh n bi t b i các property – types, và các property – types này có các values t ng ng. Property – types mô t m i quan h c$a các values c k t h p v i các tài nguyên. Trong RDF, các values có th c xem nh là nguyên t% trong t nhiên ( chu i text, s , v.v…) ho"c là các lo i tài nguyên khác. B n ch#t c t lõi c$a RDF là m t mô hình c l p cú pháp cho vi c trình bày các tài nguyên và s mô t t ng ng c$a chúng. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 50 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  13. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Hình 11: Mô hình d% li&u RDF Mô hình d li u RDF là m t 1 th có gán nhãn nh h ng, trong ó các nút là các tài nguyên (nh ng th c th v i URI) ho"c nh ng ký t , và các c nh là nh ng thu c tính. Nh ã gi i thi u, m t phát bi u RDF là m t b ba (Ch$ ng , V ng , B. ng ). Trong ó, tài nguyên là Ch$ ng c$a m t phát bi u có thu c tính mà giá tr c$a nó là B. ng c$a m t phát bi u. M t B. ng có th là tài nguyên ho"c có th là m t giá tr ký t . M t phát bi u có th c i di n nh m t 1 th , b0ng cách v* m t cung t m t nút (Ch$ ng ) n nút khác (B. ng ). RDF là m t cách thành l p cho vi c x% lý siêu d li u, nó cung c#p interoperability (thao tác gi a các ph n) gi a các ng d!ng mà chuy n .i thông tin máy có th hi u c trên web. RDF nh#n m nh các ti n ích có th x% lý t ng các tài nguyên web. 2.2.7.3 RDF Schema – m t ngôn ng% mô t t" v#ng Ngôn ng c nh ngh a trong "c t này (specification) g1m m t t p h p các tài nguyên mà có th c s% d!ng mô t các thu c tính c$a các tài nguyên RDF khác ( bao g1m c các thu c tính) – nh ngh a t p t v ng RDF c$a ng d!ng xác nh. T p t v ng này ch$ y u c nh ngh a trong m t không gian tên c g i là “rdfs”, và c nh n bi t b i tham chi u URI: http://www.w3.org/2000/01/rdf- 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 51 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  14. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc schema#. "c t n ày c / ng s % d ! ng ti n t “ rdf” t ham chi u n k hông gian tên RDF chính: http://www.w3.org/1999/02/22-rdf-syntax-ns#. H th ng class và property trong RDF Schema c/ng t ng t nh các h th ng ki u c$a các ngôn ng h ng it ng nh Java. Tuy nhiên, RDF khác v i các h th ng khác ch thay vì nh ngh a m t class trong quan h c$a các thu c tính mà th hi n c$a nó có th có, RDF Schema s* nh ngh a các thu c tính trong quan h c$a các l p c$a tài nguyên mà chúng ng d!ng. ây là nhi m v! c$a rdfs:domain và c mô t trong "c t này. Ví d!, chúng ta có th nh ngh a thu c tính rdfs:range eg:author, có mi n là eg:Document và gi i h n là eg:Person, nh ng trái l i m t h th ng h ng it ng kinh i n có th nh ngh a m t cách "c tr ng m t class eg:Book v i m t thu c tính c g i là eg:author c$a ki u eg:Person. T" v#ng Domain and Range "c t này gi i thi u t p t v ng RDF cho vi c mô t cách s% d!ng y $ ng ngh a c$a các property và các class trong d li u RDF. Ví d!, m t l c 1 RDF có th mô t gi i h n trên các ki u c$a các value thích h p v i m t s thu c tính. RDF Schema cung c#p c ch (k thu t) cho vi c mô t thông tin này, nh ng không th nói trong tr ng h p nào thì ng d!ng nên s% d!ng nó và s% d!ng nh th nào. Các ng d!ng khác nhau s* s% d!ng thông tin này theo nhi u cách khác nhau. Ví d!, các công c! ki m tra d li u có th s% d!ng thông tin này tìm ra các l i trong dataset, m t trình so n th o giao ti p gi a ng i và máy có th ngh nh ng giá tr thích h p, và m t ng d!ng suy lu n có th s% d!ng nó suy lu n r1i a ra thông tin m i t d li u ban u. L c 1 RDF (RDF Schema) có th mô t các m i quan h gi a các t v ng t nhi u l c1 c phát tri n c l p nhau. B i vì tham chi u URI c s% d!ng nh n bi t các class và property trên web, nên nó có th t o ra các thu c tính (property) m i có domain và range mà giá tr c$a nó c nh ngh a trong m t namespace khác. "c t này không c g ng li t kê t#t c các hình th c có th có c$a vi c mô t t v ng mà nó c s% d!ng trình bày ng ngh a c$a các class và property c$a 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 52 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  15. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc RDF. Thay vào ó, chi n l c mô t t v ng RDF th a nh n r0ng có nhi u k thu t mà thông qua ó ng ngh a c$a các class và property c cho bi t, và xu#t b n m t s quy c cho vi c s% d!ng RDF/XML mô t các "c tr ng c$a các class và property cu RDF. L c 1 t t h n ho"c là các ngôn ng “ontology” nh là DAML+OIL, W3C, các ngôn ng suy lu n d a trên lu t, và các ch$ ngh a hình th c khác, m i lo i s* góp ph n cho kh n ng c$a chúng ta n m b t c s t.ng h p y $ ng ngh a v d li u trên web. Các nhà thi t k t v ng RDF có th t o và phát tri n các ng d!ng web ng ngh a b0ng cách s% d!ng ti n ích The basic RDF Schema 1.0, trong khi trình bày các ngôn ng mô t t v ng t t h n – cách này c/ng s% d!ng h ng ti p c n này. Sl c v RDF Schema B ng này trình bày m t cách t.ng quát v t p t v ng c s c$a RDF Tên l p Ghi chú rdfs:Resource The class resource, everything. This represents the set of atomic values, eg. rdfs:Literal textual strings. rdfs:XMLLiteral The class of XML literals. rdfs:Class The concept of Class rdf:Property The concept of a property. rdfs:Datatype The class of datatypes. rdf:Statement The class of RDF statements. rdf:Bag An unordered collection. rdf:Seq An ordered collection. rdf:Alt A collection of alternatives. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 53 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  16. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc rdfs:Container This represents the set Containers. The container membership properties, rdf:1, rdfs:ContainerMembershipProperty rdf:2, ..., all of which are sub-properties of 'member'. rdf:List The class of RDF Lists B ng 3 : C ác l p t rong RDF Property name comment domain range rdf:type Indicates membership of a class rdfs:Resource rdfs:Class rdfs:subClassOf Indicates membership of a class rdfs:Class rdfs:Class Indicates specialization rdf:Propert of rdfs:subPropertyOf rdf:Property properties y rdfs:domain A domain class for a property type rdf:Property rdfs:Class rdfs:range A range class for a property type rdf:Property rdfs:Class Provides a human-readable rdfs:label rdfs:Resource rdfs:Literal version of a resource name. rdfs:comment Use this for descriptions rdfs:Resource rdfs:Literal not rdfs:member a member of a container rdfs:Container specified The first item in an RDF list. Also not rdf:first rdf:List often called the head. specified The rest of an RDF list after the rdf:rest first item. Also often called the rdf:List rdf:List tail. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 54 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  17. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc A resource that provides rdfs:Resour rdfs:seeAlso information about the subject rdfs:Resource ce resource Indicates the namespace of a rdfs:Resour rdfs:isDefinedBy rdfs:Resource resource ce Identifies the principal value (usually a string) of a property not rdf:value rdfs:Resource when the property value is a specified structured resource rdfs:Resour rdf:subject The subject of an RDF statement. rdf:Statement ce rdf:Propert rdf:predicate the predicate of an RDF statement. rdf:Statement y not rdf:object The object of an RDF statement. rdf:Statement specified B ng 4:Các thu c tính c$a RDF (Mô t các t v ng c$a RDF c trình bày trong ph n Ph! l!c [1].) 2.3. eDoc 2.3.1. Tìm hi6u eLearning 2.3.1.1. Khái ni&m eLearning hay còn g i là Online Learning, chu5n cho t#t c các hình th c c$a vi c h c. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 55 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  18. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc Online learning liên quan n vi c s% d!ng các công ngh m ng ( nh là: Internet hay là m ng th ng m i – bussiness network) cho vi c phân phát, h tr , ánh giá vi c d y h c chính qui và không chính qui. “H c” x y ra âu và nh th nào? (: các tài nguyên và các tài li u tr c tuy n, các th vi n i n t%, các tài li u; và các khoá h c, các bu.i th o lu n, chats, email, h i ngh , và các ng d!ng chia s, tri th c. M t chú ý quan tr ng là online learning không nh#t thi t ph i di-n ra tr c tuy n (online). S% d!ng công ngh cho vi c h c th ng là m t y u t ph! i v i l p h c và các c h i h c tr c ti p ( face – to – face ). M t s nguyên nhân s% d!ng online learning: a. Vi c truy c p c c i thi n và tính linh ng: M i ng i có th ng nh p vào b#t k3 m t máy tính nào, t i nhà ho"c n i làm vi c, vào b#t k3 lúc nào k c ngày l n êm, l#y bài h c ho"c tham kh o n các tài li u h c. b. Phân ph i nhanh h n và ti t ki m chi phí: i v i các t. ch c c n truy n t thông tin quan tr ng mà thông tin này nhanh chóng tr nên l i th i ( ví d!, phiên b n m i nh#t c$a m t s n ph5m), thì hình th c online h u nh là r, h n và nhanh h n nhi u so v i vi c ng i truy n t ph i bay qua nhi u qu c gia g"p g nh ng h c viên l p h c v i hàng ti ng 1ng h1. c. C i ti n vi c i u hành và chu5n hoá: Trong môi tr ng th ng m i qu c t ngày nay, nhi u t. ch c m r ng trên ph m vi toàn c u. S khác nhau v ki n th c và k n ng c$a các cá nhân d y có th s* làm cho ch#t l ng h c c$a các h c viên nh ng n i khác nhau s* khác nhau: ví d! nh ng ng ih c New Delphi s* có ch#t l ng hu#n luy n khác v i nh ng ng i New York. Online learning cung c#p thông tin nh#t quán, ph. bi n i v i các it ng kh p n i. Làm n.i b t thông tin truy n t và s c ng tác: Thông qua nh ng ph n m m nào ó s* cho phép nh ng ng ih c c giao ti p v i nhau, c ng tác v i nhau qua các d án, và chia s, tài li u mà không c n ph i g"p m"t tr c ti p. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 56 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  19. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc 2.3.1.2. Các chu,n c a eLearning Ngành công nghi p eLearning ti p t!c c m r ng m i ngày, và các chu5n c n thi t t o n i dung bài h c ngày càng tr nên ph c t p. Tr c khi m t “qui c” c$a eLearning tr thành “standards” (chu5n), nó c g i là “specification” ( "c t ). Specification c duy t b i m t t. ch c – t. ch c này c m i ng i công nh n, nh là IEEE ch+ng h n. M t s chu5n c$a eLearning: a. T p ph n t siêu d li u Dublin Core T p ph n t% siêu d li u Dublin Core ( The Dublin Core metada element set) là chu5n cho s mô t tài nguyên thông tin xuyên domain (b ng qua nhi u domain). ( ây, tài nguyên thông tin c nh ngh a là b#t k3 th gì mà có th nh n bi t c. i v i các ng d!ng Dublin Core, m t tài nguyên s* là m t tài li u i n t% (electronic document). Siêu d li u Dublin Core c dùng cho vi c tìm ki m và ch& m!c cho các siêu d li u d a trên Web. T p siêu d li u này cung c#p t v ng ng ngh a nh : “Description”, “Creator” và “Date” cho vi c mô t nh ng "c tr ng thông tin quan tr ng c$a các tài nguyên Internet. T p siêu d li u Dublin Core cung c#p 15 t v ng: • Title: Tên c gán cho tài nguyên. • Creator: Th c th có trách nhi m t o ra tài nguyên. Ví d! nh : cá nhân, t. ch c hay m t d ch v! nào ó. • Subject: Ch$ n i dung c$a tài nguyên. • Description: Mô t n i dung c$a tài nguyên. • Publisher: Th c th có nhi m v! t o ra tài nguyên. • Contributor: Th c th có óng góp vào n i dung c$a tài nguyên. • Date: Ngày tài nguyên c t o. • Type: Th lo i n i dung c$a tài nguyên. • Format: D ng l u tr v t lý c$a tài nguyên. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 57 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
  20. tài: Tìm ki m ng ngh a ng d!ng trên l nh v c eDoc • Identifier: M t tham chi u c! th n tài nguyên trong m t ng c nh cho phép. • Source: Tham chi u n m t tài nguyên mà tài nguyên c d n xu#t. • Language: Ngôn ng s% d!ng b i n i dung c$a tài nguyên. • Relation: Tham chi u n m t tài nguyên liên quan • Coverage: M r ng n i dung c$a tài nguyên • Right: Thông tin v quy n s h u tài nguyên. b. LOM (Learning Object Metadata) LOM là m t chu5n v eLearning hi n t i c phát tri n b i t. ch c IEEE. T. ch c chu5n hoá công ngh h c (Learning Technology Standards Committee) c$a IEEE ã phát tri n chu5n LOM nh0m giúp cho vi c s% d!ng và s% d!ng l i c$a các tài nguyên h c c h tr công ngh nh là vi c hu#n luy n d a trên máy tính, và vi c h c t xa. Trong m t h th ng eLearning, it ng h c là nh ng gì có th c s% d!ng, k th a hay tham kh o trong vi c h tr công ngh h c. Hi n t i m t s it ng ang c ti p t!c phát tri n nh0m áp ng nhu c u h c thay .i nhanh chóng. Vi c thi u thông tin hay siêu d li u v it ng h c t o ra nhi u c n tr , h n ch cho kh n ng qu n lý, khám phá và s% d!ng it ng h c. LOM gi i quy t v#n trên b0ng cách nh ngh a m t c#u trúc cho vi c mô t m t it ng h c. LOM ch& ra cú pháp và ng ngh a c$a các siêu d li u it ng h c, nh ngh a các thu c tính nh0m mô t y $ và tho áng các it ng h c. M!c ích c$a LOM: Cho phép ng i h c hay ng ih ng d n tìm ki m, ánh giá i t ng h c. 0112274 – Ph m Th M Ph ng - 58 - 0112398 – T Th Ng c Thanh
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
6=>0