Tình hình đề kháng kháng sinh của các vi khuẩn gây viêm phổi bệnh viện ở trẻ em từ 1 tháng đến 5 tuổi tại Bệnh viện Nhi Đồng 1 từ 1/5/2009 đến 1/5/2010

Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> TÌNH HÌNH ĐỀ KHÁNG KHÁNG SINH CỦA CÁC VI KHUẨN<br /> GÂY VIÊM PHỔI BỆNH VIỆN Ở TRẺ EM TỪ 1 THÁNG ĐẾN 5 TUỔI<br /> TẠI BVNĐI từ 1/5/2009 đến 1/5/2010<br /> Nguyễn Thị Mỹ Linh*, Phan Hữu Nguyệt Diễm**, Nguyễn Thị Phượng***<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Mục đích: Đánh giá tình hình đề kháng kháng sinh của các vi khuẩn gây viêm phổi bệnh viện tại BVNĐI từ<br /> 1/5/2009 đến 1/5/2010.<br /> Phương pháp nghiên cứu: Mô tả loạt ca.<br /> Kết quả:158 cas ở 2 khoa hồi sức và hô hấp được đưa vào nghiên cứu. Vi khuẩn phân lập được chủ yếu vi<br /> khuẩn gram âm (84%): Acinetobacter (22,9%), Klebsiella (27,5%), E.coli (11,8%), P.aeruginosa (10%), vi khuẩn<br /> gram dương (14%): S.coagulase negative (7,4%), S.aureus (6,6%). Nhiễm S.coagulase negative, Acinetobacter,<br /> P.aeruginosa chủ yếu ở khoa hồi sức; E.coli ở trẻ sanh non; Klebsiella ở trẻ suy dinh dưỡng; S.aureus,<br /> Acinetobacter, P.aeruginosa ở trẻ thở máy; S.coagulase negative, P.aeruginosa ở trẻ có đặt ống thông dạ dày.<br /> Nhóm vi khuẩn gram dương kháng cao với oxacillin (87,8%), thấp hơn với rifamycin (31,4%) và nhạy cảm<br /> hoàn với vancomycin. Nhóm vi khuẩn gram âm đề kháng hầu hết nhóm kháng sinh β lactam (≥70%), đề kháng<br /> thấp hơn đối với ceftazidim, timentine, imipenem và polymycin B (49,8%,49,1%, 25,8% và 17,5%). Yếu tố liên<br /> quan đến tử vong là suy dinh dưỡng và thở máy.<br /> Kết luận: Vi khuẩn gây viêm phổi bệnh viện chủ yếu là vi khuẩn gram âm. Nhóm vi khuẩn gram dương đề<br /> kháng với nhiều kháng sinh, chỉ còn nhạy cảm với rifamycin và vancomycin. Nhóm vi khuẩn gram âm đề kháng<br /> cao hầu hết nhóm kháng sinh β lactam, ngoại trừ ceftazidim, timentine, imipenem và polymycin B.<br /> Từ khóa:Viêm phối bệnh viện, đề kháng kháng sinh.<br /> <br /> ASTRACT<br /> ANTIBIOTIC RESISTANCE OF NOSOCOMIAL PNEUMONIAE BACTERIA IN 1 MONTH-5 YEARS<br /> CHILDREN AT CHIDREN’S HOSPITAL N0 1 FROM 1-MAY 2009 TO 1- MAY 2010.<br /> Nguyen Thi My Linh Phan Huu Nguyet Diem Nguyen Thi Phuong<br /> * Y Hoc TP. Ho Chi Minh * Vol. 15 - Supplement of No 1 - 2011: 333 – 340<br /> Objective: To evaluate antibiotic resistance of nosocomial pneumoniae bacteria from 1 month to 5 years<br /> children at children hospital N0 1.<br /> Method: Case series study.<br /> Results: 158 cases in two deparments: intensive care unit and respiratory deparment were enrolled to the<br /> study. The cause of nosocomial pneumoniae were mainly gram negative organism (86%): Acinetobacter (22.9%),<br /> Klebsiella (27.5%), E.coli (11.8%), P.aeruginosa (10%), gram positive organism (14%): S.coagulase negative<br /> (7.4%), S.aureus (6.6%). The incidence S.coagulase negative, Acinetobacter, P.aeruginosa were mainly in<br /> Intensive care unit, E.coli in prematury children, Klebsiella in malnourished children, S.aureus, Acinetobacter,<br /> P.aeruginosa in children undergoing mechanical ventilation, S.coagulase negative, P.aeruginosa in children<br /> <br /> * Bệnh viện Đa khoa khu vực Cần Giuộc tỉnh Long An.<br /> ** Bộ môn Nhi – Đại học Y Dược TP. HCM<br /> Tác giả liên hệ: Nguyễn Thị Mỹ Linh<br /> <br /> Nhi Khoa<br /> <br /> *** BV. Nhi Đồng 1.<br /> <br /> ĐT: 0902875518<br /> <br /> Email:nguyenthimylinh95@yahoo.com.<br /> <br /> 333<br /> <br /> Nghiên cứu Y học<br /> <br /> Y Học TP. Hồ Chí Minh * Tập 15 * Phụ bản của Số 1 * 2011<br /> <br /> having nasogastric tube. Resistance rate for oxacillin, rifamycin and vancomycin of gram positive organism were<br /> 87.8%, 31.4%, 0% respectively. Gram negative organism were high resistant to most of β lactam, low resistance<br /> to ceftazidim, timentine, imipenem polymycin B. Mortality were related to malnourished children and children<br /> undergoing mechanical ventilation.<br /> Conclusions: Nosocomial pneumoniae bacteria were mainly gram negative organism. Gram positive<br /> organism are resistant to a lot of antibiotic and only sensitive to rifamycin and vancomycin. Gram negative<br /> organism were high resistant to most of β lactam except to ceftazidim, timentine, imipenem and polymycin B.<br /> Key words: Nosocomial pneumoniae, antibiotic resistance.<br /> <br /> ĐẶT VẤN ĐỀ<br /> <br /> ĐỐI TƯỢNG - PHƯƠNG PHÁP NGHIÊN CỨU<br /> <br /> Viêm phổi bệnh viện (VPBV) là tình trạng<br /> nhiễm khuẩn bệnh viện thường gặp hầu hết<br /> do vi khuẩn. VPBV có tỉ lệ mắc và chết khá<br /> cao(515). Bệnh kéo dài gây biến chứng tăng tỉ lệ<br /> tử vong và tăng gánh nặng chi phí cho ngành<br /> y tế(27111220515). Tại Mỹ hằng năm có khoảng<br /> 300.000 bệnh nhân mắc VPBV chiếm tỉ lệ 510% tổng số bệnh nhân nhập viện. Năm 2006<br /> tại khoa hồi sức cấp cứu nhi của Bệnh viện Nhi<br /> Đồng I tỉ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện là 229%<br /> trong đó VPBV chiếm tỉ lệ cao nhất 494%(12).<br /> Đề kháng kháng sinh vi khuẩn ngày gia tăng<br /> phải cập nhật giám sát thường xuyên kịp thời<br /> chọn lựa kháng sinh thích hợp. Nghiên cứu<br /> này đánh giá tình hình đề kháng kháng sinh vi<br /> khuẩn phân lập ở trẻ em VPBV từ 1 tháng đến<br /> 5 tuổi tại Bệnh Viện Nhi Đồng I nhằm tìm ra<br /> biện pháp điều trị tối ưu điều chỉnh kháng<br /> sinh thích hợp nâng cao hiệu quả điều trị<br /> giảm tỉ lệ nhiễm khuẩn bệnh viện và giảm tỉ lệ<br /> tử vong do VPBV ở trẻ em dưới 5 tuổi.<br /> <br /> Đối tượng<br /> <br /> Mục tiêu nghiên cứu<br /> Xác định tỉ lệ các vi khuẩn phân lập được<br /> từ các loại bệnh phẩm (máu NTA ETA) ở trẻ<br /> em bị VPBV chung và phân bố theo loại bệnh<br /> phẩm khoa điều trị tuổi cơ địa và thủ thuật<br /> can thiệp.<br /> Xác định tỉ lệ đề kháng kháng sinh của các<br /> vi khuẩn phân lập được ở trẻ em bị VPBV theo<br /> kháng sinh đồ.<br /> Xác định tỉ lệ đáp ứng lâm sàng đối với<br /> kháng sinh đang điều trị (theo kháng sinh đồ<br /> và theo kinh nghiệm).<br /> <br /> 334<br /> <br /> Tất cả bệnh nhi được chẩn đoán viêm phổi<br /> bệnh viện có xét nghiệm vi sinh dương tính<br /> vào nằm điều trị tại BVNĐI từ 1/5/2009 đến<br /> 1/5/2010. loại trừ bệnh nhân có kết quả xét<br /> nghiệm từ tuyến dưới.<br /> <br /> Phương pháp<br /> Mô tả loạt ca. Chọn mẫu không xác suất.<br /> Số liệu trong phiếu thu thập sẽ được lưu<br /> trữ mã hoá và xử lý thống kê bằng phần mềm<br /> SPSS 11.5 for Windows và được kiểm định<br /> bằng phép kiểm χ2 Fisher’s T-test. Sự khác<br /> biệt có ý nghĩa thống kê với p