Tình hình nhiễm giun sán trên cá tra (Pangasianodonhypophthamus) nuôi tại tỉnh An Giang

KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> <br /> TiNH HiNH NHIEM GIUN SAN TREN CA TRA<br /> (PANGASIANODON HYPOPHTHAMUS) NUOI TAI TiNH A N GIANG<br /> Nguyen Him Hifiig<br /> Dai hoc Can Thd<br /> TOM TAT<br /> Qua phan tich 284 mlu ca tra de tim cac loai giun san ky sinh tren 2 loai ca giong va ca<br /> thit nuoi tai TP.Long Xuyen va huyen Chau Phii tinh An Giang, cho thay:<br /> Ca tra nuoi tai An Giang nhiem giun san vdi ty le 44,71% trong do ty le nhiem d huyen<br /> Chau Phu (50,25%) cao hdn d TP.Long Xuyen ( 32,18%). Ca thit nhilm giun san (62,50%)<br /> nhieu hdn so vdi ca giong (26,43%).<br /> Cd 3 loai giun san ky sinh d ca tra dUdc phat hien: Silurodiscoides spp, Spectatus spp va<br /> Bothriocephalus gowkongensis . Loai san la ddn chu ngoai ky sinh Silurodiscoides spp. tim<br /> thay chu yeu d mang (92,17%) va it hdn d da (7,83%). Loai giun trdn Spectatus spp. va san<br /> day Bothriocephalus gowkongensis ky sinh d rupt ca vdi ty le rat thap (0,69%).<br /> Td khoa: Ca tra (Pangasianodon hypophthamus), Giun san, Ty le nhiem, An Giang<br /> <br /> Parasite helminth infection in the MeKong catfish (Pangasianodon<br /> hypophthamus) kept in the province of An Giang<br /> Nguyen Huru Hung<br /> SUMMARY<br /> The helminth examination of 284 MeKong catfishes (Pangasianodon hypophthamus)<br /> aiming at detecting worms infecting these animals which were kept in the district of Chau<br /> Phu and the city of Long Xuyen (An Giang province) indicated that:<br /> - The stock fishes were infected at the rate of 44.71%; a higher rate (50.25%) was found<br /> in the Chau Phu district and a lower rate was recorded in the city of Long Xuyen. The meat<br /> fishes were found infected at a rate of 62.5% and the stock fishes were infected at a lewer<br /> rate (26.43%).<br /> - Three parasite species were identified i.e. Silurodiscoides spp, Spectatus spp and<br /> Bothriocephalus gowkongensis. The exo-parasite flat worm Silurodiscoides spp. was found<br /> mainly in the branchia (92.17%) and rarely in the skin (7.83%). The other two parasites<br /> were found mainly in the fish intestine at a very low rate (0.69%).<br /> Key words: MeKong catfish (Pangasianodon hypophthamus), Helminth, Infection rate,<br /> An Giang provice<br /> <br /> I. DAT VAN DE nudi ca tra phat trien manh nhat d cac<br /> tinh An Giang, Ddng Thap va Vinh Long<br /> Ca tra (Pangasianodon hypophthamus)<br /> (http://www.congan.cpm.vn).<br /> dUOc nuoi tap trung tai 10 tinh DBSCL<br /> vdi tdng dien tich la 6.160 ha, san Do hieu qua kinh te trpng chan nudi loai<br /> lUdng hang nam dat hdn 1,1 trieu tan. Nghe ca nay kha cao, dac biet la trong xuat khdu,<br /> <br /> 51<br /> KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> nen nhUng nam gin day dien tich nudi ca nhien tU cac ao nuoi ca tra tham canh, qua<br /> tra trong khu vUc dupe md rpng nhanh phudng phap dieu tra cat ngang.<br /> chdng. Nudi ca vdi mat dp cao va viec quan • Dieu tra tinh hinh nhiem giun san ky<br /> ly ao nudi chUa dung each dan den ca sinh d ca tra dUdc tien hanh tit 75 ao<br /> thudng xuyen bi benh. Ky sinh trung thuoc 29 hp nudi ca gidng va 46 hp nuoi ca<br /> thudng ddng vai trd la yeu td' md dau chp vi thit.TrUdc khi thu miu chung tdi tien<br /> khuan, virut, nam tan cdng gay benh, do hanh kiem tra mpt so' yeu td' mdi trUdng<br /> lam ca bi mat mau va giam sUc de khang nhu: pH, NO,, NH„ CaCO,... ghi lai dau<br /> dd'i vdi nhflng mim benh ten tai thudng hieu ca benh ma ngudi dan mo ta, dau<br /> xuyen trong mdi trUdng nUdc. hieu ben ngoai ca luc thu mau, each xU ly<br /> Bai bao nay gidi thieu ket qua thuc hien ciia ngUdi nuoi...<br /> de tai: "Tinh hinh nhiem giun san tren ca<br /> tra tai An Giang", gdp phin xac dinh cac - Ap dung phudng phap giai phiu ca,<br /> tac nhan gay benh chinh trong khu vUc phudng phap kiem tra ky sinh trung tren ca<br /> de phdng trU cd hieu qua hdn, gdp phan theo Nguyln Thi Thu Hing, 2007 va Bui<br /> nang cao nang suat, san lUdng trong nghe Quang Te, 2006. Viec dinh danh theo Bui<br /> nudi ca. Quang Te, 2006. Ddng thdi kiem tra cac yeu<br /> II. NOI DUNG VA PHUONG PHAP to' mdi trUdng anh hudng den sU xuat hien<br /> NGHIEN CUU benh qua cac chi tieu NH , NO.,, pH dude<br /> t<br /> <br /> xac dinh bing test kiem tra mdi trudng nUdc<br /> 2.1. Noi dung<br /> Zera (DUc).<br /> - Xac dinh tinh hinh nhiem giun san tren De tai dUdc tien hanh tU thang 12/2008<br /> ca tra tai tinh An Giang.<br /> den thang 3/2009 va dUdc thUc hien tai<br /> - Xac dinh ty le nhiem va cudng dp nhiem huyen Chau Phu va thanh phd' Long Xuyen<br /> giun san tren ca theo giai doan.<br /> ciia tinh An Giang.<br /> - Xac dinh thanh phin giun san tren ca .<br /> - Anh hudng cua benh do giun san den III. KET QUA VA THAO LUAN<br /> cac benh truyen nhiem khac. 3.1 Tinh hinh nhiem giun san a ca tra<br /> • Khao sat mpt sd' chi tieu ve mdi trUdng tai TP. Long Xuyen va h. Chau Phu<br /> nUdc anh hudng den ca tra.<br /> 3.1.1 Tinh hinh nhiem giun san d ca tra<br /> 2.2 PhUOng phap nghien cim theo mat dp nuoi<br /> - Ca tra gid'ng va thit dUdc lay ngiu Ket qua xem d bang 1<br /> <br /> Bang 1. Ty le nhiem giun san d cd tra theo mat dp nuoi<br /> Ty le nhiem giun san theo mat do nuoi<br /> Oja diem Loai ca M$t dp cho phep M$t do khdng cho phep<br /> Soao So ao Ty le nhiSm So ao So ao Ty le nhiem<br /> nhiem '(%) nhiem (%)<br /> TP. Long Xuyen Ca gidng 16 5 31,25 1 -<br /> Ca thit 1 - 1 1 100<br /> H. Ch4u Phu Ca gidng 12 3 25,00 - - -<br /> Ca thit 30 17 56,67 14 12 85,71<br /> Tong Ca giong 28 8 28,57 1 - -<br /> Ca thit 31 17 54,84 15 13 86,67<br /> <br /> 52<br />  KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> Bang 1 cho thay, d ca gidng co 8/28 ao nudi ca qua cao lam cho ham lUdng chat<br /> ndm trong mat do cho phep nhiem giun san, hflu cd trong nUdc tang, tU dd lam tang<br /> chiem ty le 28,57%, va 1 ao nam trong mat ham lUdng chat dpc trpng mdi trUdng ao<br /> dp khdng cho phep thi khdng nhiem giun nudi, oxy thap va ca de bi tray xudc do<br /> san. Dieu nay dUdc giai thich la do ca gidng dien tich bi thu hep... lam giam sUc de<br /> ludn dupe nuoi trong mat dp cho phep de cd khang ctia ca; hdn nUa mat dp cap lam<br /> dupe ngudn gidng tot nen sd' ao nhiem giun tang kha nang tiep xuc vdi mam benh ctia<br /> san hdu nhu nam trong mat dp cho phep. Cd ca , do dd ca de bi nhiem giun san hdn.<br /> 1 ao ndm trong mat dp khdng cho phep Dieu nay dung vdi nhan dinh ciia<br /> khdng nhiem giun san, qua tim hieu ao nay Brown. EE va Gractzeck, 1980 cho<br /> dupe ngudi nudi cham sdc ca gidng kha tot. ring mat dp day se lam tang kha nang<br /> 0 ca thit cd 17/31 ao nam trong mat dp cho tiep xuc gifla ca va ky sinh trung va<br /> phep nhiem giun san, chiem ty le 54.84% va ddng thdi cung dam bao rang ky sinh<br /> 13/15 ao nam trong mat dp khdng cho phep trung se phat trien nhanh chdng trong<br /> nhiem giun san, chiem ty le 86,67%. Do dd, ty mot nhdm ca.<br /> le nhiem giun san d nhUng ao cd mat dp 3.1.2 Tinh hinh nhiem giun san theo<br /> khdng cho phep cao hdn mat dp cho phep, ao ho if cd tra<br /> Bang 2. Ty le nhiem giun san giua Ket2qua<br /> loaixem<br /> cd theo ao2.nuoi<br /> d bang<br /> dieu nay dUdc giai thich la do mat dp<br /> Dia diem Loai ca So ao khao sat Sd ao nhiem Ty If (%)<br /> TP. Long Xuyen Ca gidng 17 5 29,41"<br /> Ca thit 2 1 50.00"<br /> H. Chau Phu Ca gidng 12 3 25,00*<br /> Ca thit 44 29 65,91"<br /> Tong Ca giong 29 8 25,59'<br /> Ca thjt 46 30 65,22"<br /> Chu thich: a.b chi/ khde nhau sai khde cd y nghia thong kc<br /> Bang 2 cho thay: ca thit nhiem giun tho'ng ke.<br /> san chiem 65,22%, cao hdn ca gidng 3.1.3 Tinh hinh nhiem giun san d ca<br /> (25,59%). Qua phan tich thdng ke cho tra theo giai doan cudi<br /> thay cd sU sai khac ve ty le nhiem Ket qua xem d bang 3.<br /> giUa ao ca gidng va ca thit la cd y nghia<br /> Bang 3. Ty le nhiem giun san d cd tra theo giai doan nuoi<br /> Dja diem Loai ca Sd mau kiem tra Son mau nhilm Ty le nhiem (%)<br /> Ca gidng 83 27 32,53<br /> TP. Long Xuyen Ca thjt 4 1 25,00<br /> Chung 87 28 32,18 a<br /> <br /> <br /> <br /> Ca giong 57 10 17,54<br /> H. Chau Phu Ca thit 140 89 63,57<br /> Chung 197 99 50,25"<br /> Ca gidng 140 37 26,43 1<br /> <br /> <br /> Tong Ca thjt 144 90 62,50 '<br /> Chung 284 127 44,72<br /> Chu thich: a,b chii khde nhau sai khde co y nghia thdng ke;<br /> <br /> <br /> 53<br /> KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> Qua tho'ng ke cho thay sit khac biet ve 3.2.Tinh hinh nhiem san la ngoai ky<br /> ty le nhiem giun san giiia ca giong va ca sinh Silurodiscoides d ca tra<br /> thit la rat co y nghia tho'ng ke (p = 0,000). 3.2.1 Tinh hinh nhiem Silurodiscoides<br /> Qua bang 3 cho thay, ca thit nhiem theo giai doan nudi<br /> giun san chiem 62,50% cao hdn ca<br /> gidng (26,43%) Ket qua xem d bang 4<br /> Bang 4. Ty le nhiem san Id Silurodiscoides theo giai doan nuoi<br /> Ca giong Ca thit<br /> Dja diem SMKT SMN Tyle<br /> SMKT SMN Ty le SMKT SMN Ty le<br /> (mau) (mau) (%)<br /> TP.Long (mau) (mau) (%) (mau) (mau) (%)<br /> 87 27 31,03 83 27 32,53 4 0 0<br /> H.XuC<br /> yehnau<br /> 197 88 44,67 57 10 17,54 140 78 55,71<br /> Phu<br /> Tong 284 115 40,49 140 37 26,43 • 144 78 54,17"<br /> Chu thich: a.b chu khde nhau sai khac co y nghia thdng ke;<br /> SMKT: so mau kiem tra; SMN: so mau nhiem.<br /> Qua tho'ng ke cho thay sit khac biet ve ty ao Udng ca gidng, tuy mat do UOng cao<br /> le nhiem san la giiia ca giong va ca thit rat nhUng ham lupng hUu cd trong ao thap,<br /> co y nghia tho'ng ke (p = 0,000). Qua bang 3 lUdng nUdc thay ddi thudng xuyen hdn, do<br /> cho thay, ty le nhiem san la d cac giai doan do chat lUdng nUdc it thay dd'i hdn va lUdng<br /> nuoi la khac nhau. Ty le nhiem san la d ca thUc an trong ao Udng dUdc kiem soat chat<br /> giong thap hdn nhieu so vdi ca thit. Trong che hdn. Ket qua tren cung tUdng tu cho<br /> 140 miu ca giong kiem tra cd 37 mdu huyen Chau Phu: ty le nhilm san la d ca<br /> nhilm, chiem 26,43%, cdn ca thit thi ty le gidng thap hdn nhieu so vdi ca thit. d Long<br /> nhilm cao hdn, chiem ty le 54,17%. Sii Xuyen sd' mau kiem tra tren ca thit it nen<br /> chenh lech ty le nhiem tren cd the ducic giai khdng cd y nghia.<br /> thich do san la thudng phat trien d mdi 322 Tinh hinh nhiemsdn Id Silurodiscoides<br /> trUdng ton dong nhieu hdp chat hflu cd do theo vi tri ky sinh d cd tra<br /> lupng thUc an thUa, khdi ludng chat thai tU Ket qua xem d bang 5.<br /> ca nhieu nen san la phat then manh. Cdn b<br /> Bang 5. Ty le nhiem san Id Silurodiscoides theo vi tri ky sinh a cd tra<br /> Cudng do nhiem<br /> Tile<br /> Giai Vj tri SMN nhiem + ++ + ++<br /> doan ky sinh (meu) (%) SMN Tile SMN Tile SMN Tile<br /> (mau) (%) (mau) (%) (miu) (%)<br /> Ca gidng Da 7 18,92 a<br /> 5 71,43 2 28,57 - .<br /> Mang 30 81,08" 22 73,34 7 23,33 1 3,33<br /> Ca thjt Da 2 2,56<br /> a<br /> 2 100 - - - -<br /> Mang 76 97,44" 60 78,95 12 15,79 4 5,26<br /> Tong Da 9 7,83" 7 77,78 2 22,22 - .<br /> Mang 106 92,17" 82 77,36 19 17,92 5 4,72<br /> Chu thich: a,h chu khde nhau sai khde co y nghia thong h<br /> 1<br /> <br /> <br /> <br /> +: nhiem nhe; ++. nhiem trung binh; +++: nhiem nang<br /> <br /> 54<br />  KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> Qua bang 5 cho thay, san la ky sinh d da mang td't hdn rat nhieu so vdi tren da. Do<br /> la 7,83% thap hdn b mang ( 92,17%). Ve do ty le cam nhilm ky sinh trung tren<br /> cudng do nhiem d mang mdc +++ chiem mang cao hdn tren da. Tuy nhien day la<br /> 4,72%, mile ++ la 17,92%, mile + la 77,36%; loai ky sinh trung kha nguy hiem ddi vdi<br /> trong khi dd cudng do nhilm d da mile ++ la nhieu loai, gay hau qua nghiem trong,<br /> 22,22%, mile + la 77,78%. TUdng td cho ca nhat 3 giai doan ca gidng va ca hudng. Khi<br /> gidng va ca thit. san bam vao da va mang gay cac vet ton<br /> Ty le nhilm san la tren mang nhieu thudng, dac biet khi ky sinh tren mang<br /> hdn tren da do b mang cd nhieu tia mang lam pha huy td chUc mang lam ca ngat<br /> nhd, day la nhiing gia the de san la sinh thd. Chung sinh san rat nhanh, trUng cd<br /> trUdng va phat trien, tU do anh hudng the ton tai vai ngay trong nUdc nen kha<br /> nhieu den sUc khde ciia ca. Cdn tren da it nang lay lan benh rat cao.<br /> hdn la do da ca Idp nhdt va ca bdi Idi 3.3 Tinh hinh nhiem cac loai npi ky sinh<br /> thudng xuyen lam anh hudng nhieu den trung o ca tra thjt<br /> kha nang bam dinh cua san. Hdn nQa dieu Ket qua xem a bang 6.<br /> kien de san sinh trUdng va phat trien tren<br /> Bang 6. Ty le nhiem cac loai noi ky sinh triing d cd tra thit<br /> Cudng do nhiem Dia diem<br /> Loai SMKT SMN Ti le TP. Long XuySn H. ChSu Phu<br /> (mau) (mau) (%) X^ mX , SMN TLN SMN TLN<br /> (con) (con) (mau) (%) (mlu) (%)<br /> Spectatus s. p 144 1 0,69 3 - - - 1 0,71<br /> Cucullanelus 144 10 6,94 2 21 - - 10 7,14<br /> minutus<br /> Bothriocephalus144 1 0,69 1 1 25,00 -<br /> gowkongensis<br /> SMKT: sdmdu kiem tra; SMN: so mau nhiem;<br /> X min: cUang do thap nhat; X max: cUctng do cao nhat<br /> Ve ty le nhilm npi ky sinh trung (chu tac cai tao ac trudc khi tha ca xud'ng ap<br /> yeu b ca thit) chi thay 1/144 mau nhiem bang vdi, hay vdi cpng vdi mudi de tang<br /> giun trdn Spectatus sp. ky sinh d rupt, tac dung phdng trU dich hai va tieu diet<br /> chiem ty le 0,69%, day la Ipai giun thudng mam benh. Them vao dd thUc an stl dung<br /> ky sinh b rupt ca, rieng giun trdn trong chan nudi ca ngay nay chu yeu la<br /> Cucullanelus minutus tim thay b tui mat thUc an cdng nghiep nen han che dUdc kha<br /> 10/144 mlu. ty le nhiem la 6,94%. Loai nang nhilm giun trdn tU thUc an.<br /> Bothriocephalus gowkongensis cung chi cd Da so' ca d cac dia diem khao sat nhiem<br /> 1/144 mau, chiem 0,69%. So vdi ket qua giun trdn nhieu cd the la do ngudn nUdc cap<br /> cua Bui Quang Te (2001) thi giun vao ao bi nhiem mpt so' Ipai vat la ky chu<br /> Cucullanelus ky sinh trong dng dan mat trung gian truyen benh giun trdn nhu giap<br /> vdi cudng dp nhiem 8 cen /mat, ty le nhiem la xac chan cheo, do ngudi nudi khdng co ao<br /> 35,7%, thi ket qua phan tich b bang tren la lang de xu ly ngudn nUdc trUdc khi dUa vao<br /> khdng cao, cd the nguyen nhan do each ao nudi, hoac. do trong qua trinh chan nudi<br /> chSn nudi ca ngay nay khac thdi gian chim cdng epe dap xuo'ng ao an ca va thai<br /> trudc, ngUdi nudi rat chu trpng den cdng phan cd au san.<br /> <br /> 55<br /> KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> 3.4 Tinh hinh nhiem ghep giufa cac loai giun san 6* ca tra<br /> Ket qua xem bang 7<br /> Bang 7. Ty le nhiim ghep gida cdc loai giun san a cd tra<br /> Dja diem<br /> SMN TLN (%) TP. Long Xuyen H. Chau Phu<br /> Thanh phan loai<br /> (mau) SMN TLN SMN TLN<br /> (mau) (%) (mau) (%)<br /> Silurodiscoides 1 0,69 - - 1 0,71<br /> + Spectatus sp.<br /> Silurodiscoides 6 4,17 - 6 4,29<br /> ^Cucullanelus minutus<br /> Silurodiscoides 1 0,69 1 25,00 - -<br /> +Bothriocephalus gowkongensis<br /> SMN: sdmdu nhiim; TLN: ty le nhiem<br /> Qua bang 7 cho thay, san la 3.5 Phan tich va danh gia mot so chi<br /> Silurodiscoides ghep vdi giun tron Spectatus tieu ve moi triicmg nuoi ca tra<br /> chiem ty le thap 0,69%, ghep vdi 3.5 1 So sanh cdc chi so hda hpc moi<br /> Cucullanelus minutus chiem ty le 4,17%, trudng nude d cdc ao nudi<br /> ghep vdi Bothriocephalus gowkongensis Ket qua xem d bang 8.<br /> chiem 0,69%.<br /> Bang 8. Ty le cdc chi sd hoa hpc moi trudng nude d cdc ao nuoi<br /> Phan loai chat lupng nude ao nuoi<br /> Dia diem Chi tieu<br /> 7d/ Trung binh Xau<br /> hoa hpc<br /> Sd ao Ty 1$ (%) So ao Ty le (%) So ao Ty le (%)<br /> pH 15 78,95 4 21,05<br /> TP.Long CaCOj (mg/l) 17 89,47 2 10.53 -<br /> Xuyen NH(mg/l)<br /> 3 14 73.68 2 10.53 3 15.79<br /> N0 (mg/l)<br /> 2 14 74,69 4 20,05 1 5.26<br /> pH 41 73,22 15 26.78<br /> H.Chau Phii CaC0 (mg/l)<br /> 3 49 87,5 7 12.50 -<br /> NH (mg/l)<br /> 3 38 67.86 7 12,50 11 19.64<br /> N0 (mg/l)<br /> 2 45 80,36 6 10.71 5 8,93<br /> Qua bang 8 cho thay. dp pH va dp kiem trung binh chiem 10,53%, mUc dp xau la<br /> CaC0 d cac ao nuoi ctia Long Xuyen va<br /> 3 15,79% va tUdng tu d Chau Phu ldn luat la<br /> Chau Phu deu d mUc td't va trung binh. 67,68%, 12,50%. 19,64%. Dieu nay cd the<br /> Dieu nay cd the giai thich la do ngu'di dan d dupe giai thich la do lUdng thUc an du thUa<br /> cac dia diem khao sat rat chu y den cdng tac va chat thai cua ca ton dpng lau ngay hinh<br /> quan ly chat lUdng node, thddng xuyen bdn thanh Idp mUn ba hflu cd d day ao tao dieu<br /> vdi va mudi de on dinh pH va sat khuan kien yem khi cho vi khuan sdng trong bun<br /> ngudn nUdc ao nudi nen dp pH va dp kiem phan huy cac chat hflu cd va sinh ra khi<br /> da sd' deu td't. Chi sd' NH dao dpng tU xau<br /> :i NH . Mat khac, khi NH, trong dieu kien<br /> 3<br /> <br /> den td't. cu the la d Long Xuyen cd so' ao vdi thich hdp se tiep tuc bi phan huy cho ra khi<br /> NH d mUc do td't chiem 73.68%, mUc do<br /> 3 NO, nen d ca hai dia diem khao sat deu cd<br /> 56<br />  KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> mUc do N0 xau: 6 Long Xuyen chiem 3.5.2 So sanh cdc chi so hoa hoc moi<br /> 2<br /> <br /> 5,26%, d Chau Phii la 8,93% do lUdng mun trudng nUdc theo giai doan nudi<br /> ba hflu cd trong ao cao nen nguon nddc co Ket qua xem bang 9.<br /> ham lUdng cua 2 khi nay cao.<br /> Bang 9. Ty le cdc chi so hda hoc moi trudng nUdc theo giai doan nudi d cd tra<br /> Chi tieu Phan loai chat ludng nude ao nuoi<br /> Loai ca Tot Trung binh Xau<br /> hoa hoc<br /> So ao Ty le (%) So ao Ty le (%) So ao Ty le (%)<br /> PH 24 82,76 5 17,24<br /> Ca giong CaC0 (mg/l) 3 26 89,66 3 10,34<br /> NH (mg/l) 3 20 68 97 4 13,79 5 17,24<br /> NOj(mg/l) 23 79,31 5 17,24 1 3,45<br /> PH 32 69,57 14 30,43<br /> Ca thit CaC0 (mg/l) 3 40 86,96 6 13,04 - -<br /> NH (mg/l) 3 32 69,56 5 10,87 9 19,57<br /> NO, (mg/l) 36 78,26 5 10,87 5 10,87<br /> <br /> Qua bang 9 cho thay, d ca giong va ca vat , nhung nd tac ddng den can bang gia tri<br /> thit cac chi so' hda hoc ciia mdi trddng nudi pH. Trong ao nudi cd dp kiem thap, he dem<br /> ca xep loai nhu nhau: deu co chi so pH dao yeu, pH se dao dpng ldn trpng ngay, de gay<br /> dpng tir trung binh den td't, chi sd' CaC0 sdc cho ca. Khi dp kiem cao thi gia tri pH on<br /> 3<br /> <br /> dap dpng til trung binh den td't, chi so' NH dinh hdn, nhung cac ipn tu do trong nUdc<br /> 3<br /> <br /> dao dpng til td't den xau, chi sd' NO, dao cao se ket hdp vdi niem dich va da tao thanh<br /> dpng tir tot den xau. 0 ca gidng, sd'ao cd pH cac hdp chat chd'ng ddng phu len be mat cua<br /> d mUc dp tot (7 • 8) chiem ty le 82,76% cdn cung mang, can trd chUc nang hd hap ciia<br /> mUc dp trung binh (6,5 - 7 va 8 - 9) chiem mang lam ca chet ngat. Theo Michaels<br /> 17,24%, khong co mUc dp xau va tUdng tu d (1988) cho rdng ammonia dUdc hinh thanh<br /> ca thit la 69,57% va 30,43%, khong cd mUc thong qua lupng phan do ca thai ra, ngudn<br /> dp xau, tU dd ta thay gia tri pH cd sU bien phan hUu cd cung nhu qua trinh phan huy<br /> ddng it. tU 6,5 • 9,0. cua hdp chat co ngudn gdc nitd. Theo tac gia,<br /> Ket qua nay phu hdp vdi Swingle (1961) neu trong ao tha vdi mat dp qua day thi<br /> khi nghien cUu anh hudng ciia pH tren mpt ndng dp ammonia se tang len nhanh chdng<br /> so' loai ca nUdc ngpt cho rang pH trong vUdt qua ndng dp chp phep. Qua ket qua 3<br /> khoang 6.5 • 9.0 hoan toan phU hdp cho viec bang 9. ca thit cd sd'ao vdi NH d mUc dp td't<br /> 3<br /> <br /> nudi ca. Nhu vay, gia tri pH d cac ao kiem chiem ty le 69,56%, con mUc dp trung binh<br /> tra deu nam trong khoang thich hdp cho cac chiem 10,87%, mUc dp xau la 19,57%, cao<br /> loai ca nUdc ngpt phat trien binh thudng. hdn 3 ca gidng cd ty le tUdng Ung la<br /> khdng gay anh hudng den sU sinh trUdng 86,97%, 17,24% ,do ao ca thit cd Idp mun ba<br /> cua chung. Vdi chi so' dp kiem d ca gidng, so hflu cd ao ca gidng. Khi ndng dp ammoniac<br /> ao cd CaC0 d mUc dp td't chiem ty le 89,66%cap se lam cho ca bi ngd dpc, anh hudng den<br /> 3<br /> <br /> , mUc dp trung binh chiem 10,34%, khdng cd sUc khde cua ca, tao dieu kien cho cac mam<br /> mUc dp xau va tUdng tu d ca thit la 86,96% benh xam nhap va phat trien. Mat khac, khi<br /> va 13,04%. DP khdng cd mUc dp xau nen NH treng dieu kien thich hdp se tiep tuc bj<br /> 3<br /> <br /> ngUdng CaC0 deu ndm trong khoang thich phan huy cho ra khi NO, nen d ca ca thit va<br /> 3<br /> <br /> hdp cho cac hoat ddng sdng cua ca (50 - 200 ca gidng deu cd mflc dp NO, xau: d ca thit<br /> mg/l CaC0 ). Dp kiem khdng phai la yeu to' chiem 10,87%, d ca gidng la 3.45% do ludng<br /> 3<br /> <br /> gay 6 nhiem vi no khdng cd hai cho vi sinh mUn ba hflu cd trong ao cao nen ngudn nUdc 57<br /> cd ham lUdng cua 2 khi nay cao.<br /> KHOA HOC KY THUAT THU Y - TAP XVII - SO 6 - 2010<br /> <br /> 3.6. Tinh hinh nhiem ghep san la Silurodiscoides va cac benh truyen nhilm of ca tra<br /> Ket qua xem bang 10.<br /> Bang 10. Ty le nhiem ghep san Id Silurodiscoides vd benh truyen nhiem<br /> Benh truyen nhiem So ao kiem tra So ao nhilm So ao nhiem ghep Ty le (%)<br /> san la<br /> Ddm do 15 10 66,67<br /> Gan than mu 13 7 53,85<br /> Gan trang, mang triing 75 5 3 60,00<br /> Trang da 3 2 66,67<br /> Vang da 6 5 83.33<br /> Tong 42 27 64,28<br /> Qua bang 10 cho thay trong 75 ao kiem huyen Chau Phu (50,25%) cao hdn TP.Long<br /> tra thi co 42 ao nhiem benh truyen nhiem, Xuyen (32,18%). Loai ca thit (62,50%)<br /> trong do sd' ao xuat hien benh truyen nhiem nhiem giun san nhieu hdn so vdi ca gidng<br /> ghep san la cao la 27, chiem 64,28%. Khi ca (26,43%).<br /> bi nhilm san la, san la bam tren da va - Da phat hien dUdc 3 loai giun san ky<br /> mang lam cho ca ngUa va khi benh nang nd sinh tren ca tra: loai san la ddn chii ngoai<br /> bam day mang pha huy cac td mang, lam ky sinh Silurodiscoides ky sinh chu yeu d<br /> can trd qua trinh hd hap ciia ca lam cho ca mang (92,17%) va it hdn d da (7,83%); mpt<br /> bi suy yeu, tao dieu kien cho vi khuan xam loai giun trdn Spectatus spp. (0,69%) va mot<br /> nhap va gay benh cho ca. Qua thUc te ta loai san day Bothriocephalus gowkongensis<br /> thay cac ao xuat hien benh truyen nhiem ky sinh d rupt ca (0,69%).<br /> deu co cUdng do nhiem ky sinh trung cao, nd - Mdi trUdng ao nudi ca tai 2 diem khao<br /> trd thanh nhan to' md dUdng cho vi khuan, sat da sd' deu ndm trong mUc dp gidi han td't.<br /> virut xam nhap gay benh cho ca. Theo Cd sU nhiem ghep giQa benh do san la ky<br /> Moller va Anders (1986) cho ring hau het sinh d ca tra vdi benh truyen nhilm chiem<br /> cac benh tren ca phu thudc vao mile dd ty le 64,28%.<br /> nhiem do sU hien dien ciia ky sinh trung TAI LIEU THAM KHAO<br /> cung nhii kha nang chiu diing ciia ca dd'i vdi 1. Brown and Gratzek, 1980. Fish farming<br /> ky sinh trung. Ca 2 dieu kien tren bi chi handbook. Food, bait tropical and goldfish.<br /> phd'i bdi yeu to' mdi trUdng. Khi dieu kien 2. Michaels.V. K. 1988. Allowable ammonia for fish<br /> moi tritdng bat Idi, khdng nhiing lam cho ca culture. Prog. Fishcult, ppl33 - 145.<br /> de man cam, giam kha nang de khang dd'i 3. Moller and Anders. 1986. Diseases and parasites<br /> vdi mam benh ma cdn tao dieu kien cho ky of marinefish.Kiel: Moller.<br /> sinh trung sinh san vd tinh dat den mUc do 4. Bui Quang Te, 2001. Ky sinh trung ciia mpt so<br /> gay benh, ket qua la benh xay ra. NgUpc lai, loai ca nude ngot a Dong hang song Ciiu Long va<br /> neu dieu kien mdi trUdng thuan Ipi thi ca se giai phap phong tri chung. LuAn van tien si sinh<br /> khde manh, cd sUc de khang td't ddng thdi hoc. Vien nghien cuu nuoi trong thuy san I.<br /> cung han che kha nang sinh san ctia ky sinh 5. Biii Quang To, 2002. Phuong phiip nghien cuu ky<br /> trung nen benh se khdng xay ra. sinh triing ca. Vien nghien niu nuoi trong thuy sin I.<br /> TV. KET LUAN 6. Biii Quang To. 2006. Benh hoc thuy sail, phan 1,<br /> Qua phan tich 284 mdu ca tra de tim cac Tong quan ve benh hoc thuy san. Vien Nghien<br /> loai giun san ky sinh tren ca gidng va ca ciiu nuoi trong thuy san I.<br /> thit nudi tai TP.Long Xuyen va huyen Chau 7. Nguyen Thi Thu Hflng. 2007. Tiii lieu huong dan<br /> Phu tinh An Giang, ket qua cho thay: thuc tap giao trinh chuyen mon benh hoc thuy<br /> 58 - Ca tra nudi tai An Giang nhilm giun san. Khoa thuy san, truong dai hoc Can Tho.<br /> san vdi ty le 44,71%, trong dd ty le nhilm d 8. http://www.congan.com.vn<br />