Toán học - Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi

Chia sẻ: Mas Shell | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:382

Thêm vào BST

Báo xấu

94
lượt xem 10
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Với kết cấu nội dung gồm 10 chương, Tài liệu Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi giới thiệu đến các bạn những nội dung về các ví dụ, bài toán ở đây đều là toán vui, toán ứng dụng vào cuộc sống và các mẫu chuyện liên quan. Như vậy, nếu bạn chưa học nó trong chương trình thì bạn sẽ được dịp vừa học vừa thư giãn vui vẻ. Mời các bạn cùng tham khảo.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Toán học - Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi

Lam Phong
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong vui chơi học tập là tập con khác rỗng của vui chơi Trang | 1
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Kính tặng những người đã cho tôi lớn lên, cho tôi kiến thức. Cảm ơn tất cả những người đã đem lại cho tôi cảm hứng và kiến thức để viết lên cuốn sách này. … Mỗi người bước qua đời là để lại cho ta một bài học. Lam Phong Trang | 2
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong BIẾT CHỮ “…“Trong núi có chó sói. Người đi săn bày mưu bắt nó, đặt bẫy ở dưới chân núi. Viết chữ lớn bên tường rằng: “Phía trước có hố chó sói; người đi đường hãy dừng bước”. Có người không biết chữ, lỡ rảo bước vào, sa xuống hố, kêu lớn xin cứu giúp. Khi người đó đã ra khỏi rồi, người ta trỏ chữ viết trên tường mà báo cho biết. Người đó bèn than rằng: “Nếu ta biết chữ, thì đâu đến nông nỗi này!” … Người đi đường kia vì không có học, nên không đọc được dòng chữ mà người bẫy chó sói đã cảnh tỉnh trên bức tường. Vì không biết chữ nên người đi đường kia vẫn cứ thản nhiên rảo bước, kỳ thực anh ta đang đi vào chỗ chết mà không tự biết. Tới khi sa xuống hố bẫy rồi thì chỉ còn biết kêu cứu. Giả như không có người qua đường biết mà cứu, chắc anh ta sẽ mất mạng. Ta nên biết rằng, con vật kia vì ngu ngốc nên sa hố mà chết. Con người vì không có học hành, không biết chữ nghĩa cũng bị sa hố bẫy như con vật. Cho nên, con người ta nếu không được học hành để mở mang trí tuệ, thời chẳng khác gì con vật. Lại nói rộng ra việc xã hội. Nếu con người dốt nát ngu muội kia, mà dẫn dắt cả gia đình vợ con đi theo, ắt cả nhà anh ta sẽ sa xuống hố bẫy mà chết. Lại giả như, có một người mu muội như người bộ hành không biết chữ kia làm xã trưởng chẳng hạn, thì ông ta sẽ làm gì, các con có biết không. Thiền sư bất ngờ gặng hỏi. Đám trẻ ngơ ngác một thoáng rồi đồng thanh đáp: - Ông xã trưởng dẫn cả xã đi vào hố bẫy chó sói ạ. Thiền sư lại hỏi: - Nếu trong một phủ mà ông tri phủ sự là người ngu tối, chữ nghĩa không biết, đạo lý không thông, các con có biết ngài dẫn dắt con dân trong phủ đi vào đâu không? Lại một thoáng im lặng, rồi đám trẻ òa lên: - Bạch thầy, quan phủ dẫn con dân đi vào hố bẫy chết người ạ. Chợt có tiếng vang lên từ phía cửa ngách thông vào nhà đại bái: - Nếu quốc vương của một nước mà là người ngu tối, thì ngài dẫn dắt con dân cả nước đi đâu?…” (trích “Con ngựa nhà Phật” – Hoàng Quốc Hải) Trang | 3
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong “Quả đức học ở một sự nghe trông” (Quang Trung – Nguyễn Huệ) Trang | 4
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Chú ý! ->>đọc kỹ hướng dẫn sử dụng trước khi dùng
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong HƯỚNG DẪN SỬ DỤNG Kiến thức cần có: Nội dung kiến thức được trình bày ở đây hầu hết là khá sơ cấp, chỉ từ bậc tiểu học đến hết bậc trung học phổ thông với những vấn đề hết sức gần gũi với cuộc sống. Ở chương tư duy, các phần logic, tập hợp, toán tổ hợp, xác suất, bạn có thể đọc luôn kể cả khi bạn chưa học nó trong chương trình ở trường vì việc ở đây, tôi trình bày gần như độc lập với sách giáo khoa (mặc dù nội dung là gần gũi, tương đương) và các ví dụ, bài toán ở đây đều là toán vui, toán ứng dụng vào cuộc sống và các mẩu chuyện liên quan. Như vậy, nếu bạn chưa học nó trong chương trình thì bạn sẽ được dịp vừa học vừa thư giãn vui vẻ. Nếu phần nào mà bạn cố gắng mà vẫn không hiểu thì nên đánh dấu để sau này đọc lại. Có một số điểm, có thể bạn sẽ phải đọc thêm một số tài liệu, học lên chương trình cao hơn (trong trường học) để hiểu được. Dựa trên tinh thần không lặp lại, tôi không viết ra một bài toán rồi viết ra một bài khác tương tự mà hầu hết các bài toán ở đây đều đòi hỏi sự suy nghĩ chứ không phải sự rập khuôn máy móc. Do đó, bạn đọc lên tranh thủ rèn luyện sự sáng tạo, cách suy nghĩ chứ không nên trông chờ sẽ có một bài tập tính toán. Cập nhật các tài liệu bổ sung: Các sách giới thiệu là sách in: tự tìm đọc tại các cửa hàng sách hoặc tìm kiếm, tải về từ trên mạng bằng các phương pháp tìm kiếm tài liệu được giới thiệu trong cuốn sách này hoặc mua tại các trang bán sách điện tử như: http://www.ybook.vn http://alezaa.com Các nguồn tài nguyên bổ sung khác như: các bài thơ phục vụ cho việc học tập, các video bổ sung, các liên kết đến các trang mạng hay cho học sinh, sinh Trang | 6
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong viên,… kèm các cập nhật cho sách được đặt tại trang lamphong17761.blogspot.com. Cách đọc Bạn có thể đọc các chương, các phần một cách rời nhau, bỏ qua những gì bạn thấy không cần thiết đối với bạn. Nhưng theo tôi, bạn nên đọc hết để thấy được sự liên thông giữa các phần. Nếu bạn đọc không hiểu một phần nào đó thì có thể chuyển luôn qua phần tiếp theo, bỏ phần khó hiểu đó để sau này đọc lại. Nên áp dụng thử cách đọc được giới thiệu trong chương kỹ năng đọc – tự học. Một số chú ý khác: - Khi đọc phần trí não, tim,… hay những phần liên quan đến cơ thể người, bạn có thể tiếp tục xem tiếp về nó ở phần cảm xúc, sức khoẻ, trí thông minh ở chương một số vấn đề khác. Sơ đồ liên kết các chương: Trang | 7
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Đây chưa phải là bản đầy đủ của sách, khi đọc, có thể bạn sẽ thấy một số phần viết thiếu, viết dở dang. Vì một số lý do, tôi phải tạm thời ngưng viết. Mong bạn đọc thông cảm. Mọi ý kiến góp ý xin gởi qua hòm thư lamphong17761@gmail.com với lưu ý: Những phần còn nhiều thiếu sót sẽ không được viết tiếp: - Tư duy chiến lược - Sơ đồ tư duy Những phần được tô sáng hàng loạt là những phần đang viết dở, bạn đọc có thể bỏ qua không đọc. Trang | 8
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Quảng cáo: Theo một bài báo tựa “Doing the Math to Find the Good Jobs“ ngày 6/1/2009 trênThe Wallstreet Journal, đứng đầu trong các ngành có công việc làm ăn tốt nhất hiện nay ở Mỹ là ngành Toán, chứ không là ngành công nghệ thông tin. Trào lưu này cũng đang lan đến Việt Nam. Tại khoa Toán – tin, các sinh viên sau khi tốt nghiệp có các việc làm rất tốt như trong các công ty phần mềm, các công ty Prudential, Manulife, các đại học, các cơ sở giáo dục khác,… Chương trình cử nhân tài năng Chương trình cử nhân tài năng danh cho 35 sinh viên ưu tú nhất với các ưu đãi: được áp dụng các phương pháp giảng dạy tiên tiến, phòng ít, có máy lạnh, ngoài học bổng của hệ chính quy còn có thể nhận được học bổng dành riêng cho hệ tài năng, ra trường có bằng có kí hiệu của hệ tài năng. Xem thêm trên: https://sites.google.com/site/khoatoantindhkhtnhcm/home/lop-cu-nhan-tai- nang Học bổng du học: Khoa hiện có : học bổng do quan hệ cá nhân, PUF, Học bổng Industrial Mathematics của Đại Học Texas -San Antonio (Mỹ) : làm Thạc sĩ Toán trong kỹ nghệ, Học bổng Đại học Paris 13 Pháp : làm cử nhân Toán ứng dụng. Xem thêm trên: https://sites.google.com/site/duongminhducmathematics/Home/hocbong Chương trình thạc sĩ Toán ứng dụng Pháp Việt (PUF): Chương trình hợp tác giữa Đại học Quốc Gia -HCM với các Đại học Pháp. Bằng: Thạc sĩ Toán các ĐH Orléans, Tours, Paris 13, Ecole Polytechniques . Chương trình học gồm: 5 môn + Luận văn học trong một năm Giảng viên: các giáo sư của Đại học Khoa học Tự Nhiên Tp HCM và 12 trường đại học nổi tiếng của Pháp. TOEFL (giấy) ≥ 450 ; IBT ≥ 45; IELTS ≥ 4.0 Học phí: 250 Euro cho toàn bộ chương trình. 10 SV giỏi nhất được thưởng bảy triệu đồng. Hơn 20 học bổng làm luận văn Thạc sĩ và hơn 10 học bổng Tiến sĩ tại Pháp Chi tiết xem trên: https://sites.google.com/site/frenchvietnammaster2/ Trang | 9
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Phòng khám Y học cổ truyền Lương y Nguyễn Hữu Vang số 41, đường Trương Văn Thành, P. Hiệp Phú, Q.9, TP.HCM. ĐT: 0120 393 0959 Chuyên trị: - Đau dạ dày (đau bao tử) - Tai biến mạch máu não & bấm huyệt phục hồi sau tai biến (nhanh hơn châm cứu). - Viêm xoang, viêm mũi dị ứng - Nhức mỏi xương khớp - Mỡ trong gan, mỡ trong máu - Béo phì - Tiểu đường bằng tập khí công … Trang | 10
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong MỤC LỤC Table of Contents Biết chữ ............................................................................................................................................... 3 hướng dẫn sử dụng ...................................................................................................................... 6 Mục lục ...................................................................................................................................... 11 chương 1: hệ thần kinh ..................................................................................................................... 17 Não bộ ........................................................................................................................................... 21 Các quy luật kích thích: ............................................................................................................... 23 các loại phản xạ: ......................................................................................................................... 24 học tập ....................................................................................................................................... 25 Bài trí góc học tập .............................................................................................................................. 29 tư duy chiến lược .............................................................................................................................. 32 xác định vấn đề .......................................................................................................................... 32 Sử dụng bảng cân nhắc ............................................................................................................... 33 Sử dụng sơ đồ tư duy ................................................................................................................. 33 tạo lập chiến lược ........................................................................................................................... 36 Đánh giá quá trình: ......................................................................................................................... 42 giao tiếp I........................................................................................................................................... 46 ngôn ngữ ........................................................................................................................................ 46 lỗi sai khi sử dụng ngôn ngữ ....................................................................................................... 47 Một số phương tiện giao tiếp khác ................................................................................................. 50 Tiếp thu và lưu trữ thông tin........................................................................................................... 53 Kỹ năng tóm tắt thông tin ............................................................................................................... 54 Tóm tắt từ nhiều văn bản ............................................................................................................ 59 Trình bày dưới dạng dàn bài, danh sách ...................................................................................... 61 Trình bày dưới dạng sơ đồ, mô hình ........................................................................................... 62 sơ đồ tư duy ............................................................................................................................... 62 Nghe và ghi chép ............................................................................................................................ 66 logic ................................................................................................................................................... 71 logic mệnh đề................................................................................................................................. 71 Mệnh đề: .................................................................................................................................... 71 Phép phủ định: ........................................................................................................................... 72 Phép nối liền (hội, giao): ............................................................................................................. 73 Trang | 11
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Mệnh đề kéo theo: ..................................................................................................................... 74 CÂU ĐỐ: ..................................................................................................................................... 74 Mệnh đề chứa biến: ................................................................................................................... 79 Kí hiệu .................................................................................................................................... 79 Kí hiệu .................................................................................................................................... 80 Phủ định mệnh đề: ..................................................................................................................... 82 suy luận toán học ....................................................................................................................... 82 tập hợp.............................................................................................................................................. 87 các phép tư duy, suy luận ................................................................................................................. 87 - -   Suy diễn - quy nạp  - -..................................................................................... 87 - -   Phân tích – tổng hợp  - - .................................................................................. 89 - -   Cụ thể hóa – trừu tượng hóa  - - .......................................................................... 91 - -   Đặc biệt hóa  - - .............................................................................................. 93 - -   So sánh  - - ........................................................................................................... 95 - -   Loại suy  - - .................................................................................................... 96 - -   Đi ngược  - - ................................................................................................... 96 viết trong tư duy ............................................................................................................................... 99 tóm tắt đề ................................................................................................................................ 100 viết thể hiện rõ mối liên hệ giữa các chi tiết .............................................................................. 102 ghi rõ lối tư duy ........................................................................................................................ 102 tránh nhầm lẫn giữa các kí hiệu ................................................................................................ 105 thứ tự các chi tiết đúng với ý nghĩa ........................................................................................... 105 ghi rõ điều đã có và điều cần tìm, cần chứng minh.................................................................... 106 chỉ rõ sự lệ thuộc ...................................................................................................................... 108 không thay kí hiệu khi không cần thiết ...................................................................................... 111 ghi cụ thể ................................................................................................................................. 112 tránh viết trùng kí hiệu ............................................................................................................. 112 ghi vừa đủ ................................................................................................................................ 112 những điều nên tránh khác ....................................................................................................... 113 bài tập .......................................................................................................................................... 115 hướng dẫn.................................................................................................................................... 115 tổ hợp.............................................................................................................................................. 117 xác suất ........................................................................................................................................... 118 Trang | 12
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong xác suất và biến cố.................................................................................................................... 119 các quy tắc tính xác suất: .......................................................................................................... 123 xác suất có điều kiện................................................................................................................. 124 biến cố độc lập ......................................................................................................................... 127 phân bố nhị thức ...................................................................................................................... 130 phân bố poisson ....................................................................................................................... 130 đọc thêm .................................................................................................................................. 132 thống kê .......................................................................................................................................... 134 ........................................................................................................................................................ 135 .................................................................................................................................... 135 chọn sách & đọc cũng cần kỹ năng................................................................................................ 135 chọn sách để đọc .......................................................................................................................... 137 Dữ liệu số ..................................................................................................................................... 139 Máy tìm kiếm, tải tập tin ........................................................................................................... 142 STDU Viewer .......................................................................................................................... 145 Wikipedia ................................................................................................................................. 146 tiếp thu và xử lý thông tin ......................................................................................................... 148 đọc để học I .................................................................................................................................. 150 Cải thiện tốc độ đọc...................................................................................................................... 155 tự học tiếng anh ........................................................................................................................... 157 học tiếng anh chuyên ngành ..................................................................................................... 157 tự học các môn khoa học kỹ thuật ................................................................................................ 160 Chọn sách tham khảo phục vụ học tập, nghiên cứu:.................................................................. 161 cơ bản việc đọc ......................................................................................................................... 168 d. Làm bài tập........................................................................................................................... 181 Ôn tập: ..................................................................................................................................... 183 chia giai đoạn để đọc ................................................................................................................ 184 ghi nhớ ............................................................................................................................................ 187 góc nhìn sinh học về trí nhớ .......................................................................................................... 187 Tái hiện hình ảnh (trí nhớ hình tượng): ..................................................................................... 187 Các loại trí nhớ: ........................................................................................................................ 187 Các vùng tín hiệu ảnh hưởng đến trí nhớ: ................................................................................. 189 chăm sóc trí nhớ ........................................................................................................................... 190 một số kỹ thuật nhớ ..................................................................................................................... 191 Trang | 13
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong xác định điều cần nhớ và mức độ nhớ cần thiết ........................................................................ 191 XÁC LẬP MỘT CHUỖI CÁC SỰ VIỆC LIÊN QUAN VỚI NHAU ........................................................ 194 Làm thơ .................................................................................................................................... 195 văn vần ..................................................................................................................................... 199 NHỚ SỐ .................................................................................................................................... 202 TƯ DUY..................................................................................................................................... 204 học nhóm ........................................................................................................................................ 207 KỸ NĂNG LÀM VIỆC NHÓM .............................................................................................................. 207 Công việc của người lãnh đạo, nhóm trưởng ............................................................................ 210 giao tiếp II........................................................................................................................................ 215 Xưng hô phù hợp ...................................................................................................................... 215 Dẫn dắt đối phương đồng tình với quan điểm của mình ........................................................... 216 Căn cứ vào từng loại người cụ thể mà chọn phương thức giao tiếp phù hợp: ........................... 217 nói hàm súc .............................................................................................................................. 218 Nói chính xác ............................................................................................................................ 219 Tế nhị, tôn trọng ý kiến của người khác .................................................................................... 219 Thẳng thắn, chân thành, cởi mở ............................................................................................... 220 sử dụng ngôn từ một cách văn hoá ............................................................................................ 221 nói đơn giản.............................................................................................................................. 224 phân biệt ngôn ngữ nói và ngôn ngữ viết ................................................................................... 225 Tránh nhắc đi nhắc lại những điều đã nói ................................................................................. 226 Dùng câu từ một cách sáng tạo: ................................................................................................ 227 quy tắc viết hoa ........................................................................................................................ 230 Các dấu câu trong tiếng Việt ..................................................................................................... 232 đoạn văn bản ............................................................................................................................ 238 các thao tác truyền đạt thông tin: ............................................................................................. 240 Kỹ năng viết ..................................................................................................................................... 245 .............................................................................................................. 245 Chuẩn bị ................................................................................................................................... 246 Viết dàn ý ................................................................................................................................. 247 Viết tự do ................................................................................................................................. 248 Viết nháp .................................................................................................................................. 249 Biên tập .................................................................................................................................... 251 Đặt tên cho bài viết .................................................................................................................. 254 Trang | 14
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Viết .......................................................................................................................................... 255 nhận xét ................................................................................................................................... 255 KỸ NĂNG THUYẾT TRÌNH ................................................................................................................. 258 Tạo một bài thuyết trình ........................................................................................................... 258 Viết slide powerpoint ............................................................................................................... 260 Thao luyện................................................................................................................................ 261 Trong buổi thuyết trình............................................................................................................. 262 Phỏng vấn, trả lời phỏng vấn........................................................................................................... 267 phỏng vấn .................................................................................................................................... 267 Chuẩn bị ................................................................................................................................... 267 Tiến hành ................................................................................................................................. 268 trả lời phỏng vấn .......................................................................................................................... 270 Trường-lớp...................................................................................................................................... 272 Chuẩn bị bài vở trước khi trên lớp ................................................................................................ 272 trong lớp ...................................................................................................................................... 273 tận dụng hết khối thời gian trên lớp ......................................................................................... 273 phát biểu ý kiến trong giờ học .................................................................................................. 274 cuối giờ .................................................................................................................................... 275 ôn tập........................................................................................................................................... 276 thi, kiểm tra .................................................................................................................................. 276 chuẩn bị cho kỳ thi, bài kiểm tra ............................................................................................... 276 khi thi, kiểm tra ........................................................................................................................... 277 kiểm tra dạng đúng – sai, kiểm tra trắc nghiệm......................................................................... 278 bài kiểm tra gồm nhiều câu hỏi có nội dung trải khắp ............................................................... 279 Dạng đề mở .............................................................................................................................. 279 Bài thi vấn đáp .......................................................................................................................... 280 Bài luận kiểm tra....................................................................................................................... 280 sức khỏe .......................................................................................................................................... 283 huyệt đạo ..................................................................................................................................... 283 thị giác...................................................................................................................................... 286 cải thiện tim mạch .................................................................................................................... 286 cải thiện trí óc, tăng cường trí nhớ ............................................................................................ 286 phép cào đầu giúp kích thích thần kinh ..................................................................................... 287 trà xát, xoa đầu, mặt................................................................................................................. 287 Trang | 15
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong gõ răng, chớp mắt, gõ đầu ........................................................................................................ 288 một số công pháp đơn giản ...................................................................................................... 288 mơ cao đẹp – lý tưởng học tập ..................................................................................................... 293 nhạy bén – linh hoạt ..................................................................................................................... 304 nhạy bén trong việc đọc ........................................................................................................... 304 quan sát & nhận xét.................................................................................................................. 305 rèn luyện sự nhạy cảm khoa học ............................................................................................... 305 Đi sâu vào bản chất vấn đề ........................................................................................................... 308 học & ôn tập ............................................................................................................................. 310 Biết rộng ...................................................................................................................................... 311 Vạch chiến lược tiến công tỉ mỉ ..................................................................................................... 315 con người & tự nhiên ................................................................................................................... 317 chiếm lĩnh tri thức – chắt chiu tinh hoa......................................................................................... 324 tinh thần thượng võ của dân tộc................................................................................................... 331 anh tài đại việt ......................................................................................................................... 335 Quản lý thời gian .......................................................................................................................... 339 tính quyết đoán ........................................................................................................................ 342 học tập và điểm số.................................................................................................................... 342 tập trung .................................................................................................................................. 344 tật cẩu thả ................................................................................................................................ 346 Kết ................................................................................................................................................... 352 tài liệu đề nghị ................................................................................................................................. 364 Lịch sử: ..................................................................................................................................... 364 văn hoá .................................................................................................................................... 364 Toán học, rèn luyện tư duy: ...................................................................................................... 365 Lời hay ý đẹp ................................................................................................................................... 366 Tài liệu tham khảo: .......................................................................................................................... 379 Trang | 16
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong CHƯƠNG 1: HỆ THẦN KINH Phân bố khắp bên trong cơ thể người, ẩn nấp dưới làn da che phủ mềm mại có tác dụng bảo vệ là một hệ thống các ống và mạng lưới dày đặc. Hệ thống phức tạp vào loại bậc nhất của cơ thể này được gọi là hệ thần kinh. Nó được cấu tạo bởi một loại mô chuyên biệt là mô thần kinh, gồm các tế bào thần kinh (nơ-ron) và các tế bào thần kinh đệm (thần kinh giao). Các chức năng cơ bản của hệ là cảm giác (thu nhận các kích thích từ cả bên trong lẫn bên ngoài cơ thể và dẫn truyền các thông tin nhận được về cơ quan phân tích), xử lý thông tin (phân tích, tổng hợp các thông tin đưa vào để đưa ra quyết định và lựu giữ thông tin nếu cần) và vận động (thực hiện các đáp ứng phù hợp để trả lời các kích thích nhận được). Các tế bào thần kinh đệm chiếm khoảng một nửa thể tích của thần kinh trung ương đóng vai trò chống đỡ và nuôi dưỡng cho các tế bào thần kinh chính thức mà không có tính dễ bị kích thích và dẫn truyền. Chúng gồm có: các đại bào đệm, các tế bào sao đệm nguyên sính chất, các tế bào sao đẹm sợi, các tế bào ít nhánh, các tế bào nội tuỷ, các vi bào đệm. Trang | 17
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Nơ-ron. Nơ-ron là tế bào thần kinh được biệt hoá cao độ, mang đặc điểm là khả năng cảm ứng và dẫn truyền xung thần kinh dưới dạng các tín hiệu hóa học dọc theo thân và các nhánh của chúng. Về mặt cấu tạo, nơ-ron có nhiều hình dạng khác nhau tuỳ theo loại, chức năng. Tuy nhiên, chúng đều có chung cấu tạo cơ bản là: Mỗi nơ-ron gồm một thân chứa nhân, hình sao nhiều cạnh hoặc bầu dục và các sợi. Thân này chính là thành phần chính cấu tạo nên chất xám của hệ thần kinh. Những khối chất xám trong não và tuỷ sống có cùng chức năng được gọi là nhân và những khối chất xám ở thần kinh ngoại vi được gọi là hạch. Từ thân phát đi nhiều tua (sợi) ngắn phân nhánh như cành cây gọi là sợi nhánh và một tua dài, mảnh Cấu tạo nơ – ron điển hình. gọi là sợi trục. Dọc sợi trục có thể có những tế bào xoan bao bọc tạo nên bao mi-ê-lin. Sợi trục nối giữa trung ương thần kinh với các cơ quan, chúng đi chung với nhau thành từng bó gọi là dây thần kinh. Khoảng cách giữa các bao này có những đoạn ngắn gọi là eo Răng-vi-ê. Giữa đầu tận cùng nhánh trục của nơ-ron này và thân hoặc nhánh gai của nơ-ron kia có một khoảng gián đoạn hẹp gọi là xi-náp. Nơ-ron có một nhánh gai và một nhánh trục là nơ-ron lưỡng cực (nơ-ron hai cực), có từ hai nhánh trở lên là nơ-ron đa cực. Nơ-ron của các hạch cảm giác ngoại vi chỉ có một nhánh từ thân mọc ra nên được gọi là nơ-ron một cực; nhánh này rời thân một đoạn ngắn thì chia thành một nhánh chạy ra ngoại vi, một nhánh chạy vào thân não và tuỷ sống, cả hai nhánh có đặc điểm cấu tạo của nhánh trục. Trang | 18
Học tập là tập con khác rỗng của vui chơi_Bản thử nghiệm Lam Phong Hầu hết các nhánh trục được bọc bởi bao mi-ê-lin là một chất béo màu trắng; các nhánh gai thường không có bao mi-ê-lin; các nhánh có bao mi-ê-lin tạo nên chất trắng của hệ thần kinh. Chất trắng trong thần kinh trung ương được chia thành các bó; nếu các sợi trong một bó có cùng điểm xuất phát, cùng điểm tận cùng và dẫn truyền cùng loại thông tin thì bó đó được gọi là dải. Những bó chất trắng (nhánh trục) ở thần kinh ngoại vi được gọi là thần kinh hay dây thần kinh. Phân loại nơ – ron: Dựa trên chức năng mà người ta phân loại nơ-ron làm 3 loại: - Nơ-ron cảm giác (nơ-ron hướng tâm), thường có sợi trục bé, có bao mi-ê- lin mỏng nhưng tần số phát sinh xung động lại lớn. Nhờ đó chúng có thể tiếp thu được vô số các kích thích từ môi trường tác động lên cơ thể để truyền tới các trung khu thần kinh. - Nơ-ron vận động (hay nơ-ron ly tâm): có sợi trục lớn, có bao miêlin dày, có nhiệm vụ tuyền thông tin từ trung tâm ra ngoại biên, tới các cơ quan thừa hành. Tần số phát sinh xung thường nhỏ nên khả năng dẫn xung li tâm tốt, không bị tắc nghẽn và chúng có thể hoạt động liên tục. - Nơ ron liên hợp chiếm tới 90% số nơ-ron xi-náp của thần kinh trung ương có nhiệm vụ trao đổi thông tin trong một phần của bộ phận thần kinh trung ương hoặc giữa 2 loại nơ- ron trên. Xi – náp: Mối liên hệ giữa các nơ-ron với nhau nằm ở chính các xi-náp. Khi xung thần kinh đi tới đầu tận cùng nhánh trục thì đầu này giải phóng ra các chất dẫn truyền thần kinh đi qua khe xi-náp đến tác động và gây ra xung động ở nơ-ron tiếp sau. Theo cách này, xung thần kinh được dẫn truyển liên tục qua hàng loạt nơ-ron. Nhờ hệ thần kinh, cơ thể có được những đáp ứng thích hợp trước những kích thích của môi trường. Sự đáp ứng này gọi là phản xạ. Về bản chất, phản xạ là luồng dẫn truyền liên tục của xung thần kinh qua các nơ-ron theo một chiều nhất định. Con đường mà xung đi qua gọi là cung phản xạ. Trang | 19