Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 37

Chia sẻ: Kien Kien | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:477

Thêm vào BST

Báo xấu

138
lượt xem 44
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tập 37 trong bộ V.I.Lê nin toàn tập gồm những tác phẩm viết từ cuối tháng bảy 1918 đến ngày 11 tháng ba 1919, trong thời kỳ có cuộc can thiệp vũ trang của nước ngoài vào nước cộng hòa Xô-viết và có nội chiến trong nước.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Toàn tập về V.I.Lê nin - Tập 37

V« s¶n tÊt c¶ c¸c n−íc, ®oµn kÕt l¹i ! V.I. Lª-Nin Toµn tËp 37
V V.I. Lª-Nin Toµn tËp 37 Th¸ng B¶y 1918- th¸ng Ba 1919 Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia Hµ Néi - 2005
Lêi nhµ xuÊt b¶n Kh¼ng ®Þnh chñ nghÜa M¸c-Lªnin vµ t− t−ëng Hå ChÝ Minh Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin trong tËp nµy in theo b¶n dÞch lµ nÒn t¶ng t− t−ëng vµ kim chØ nam hµnh ®éng lµ vÊn ®Ò cã cña Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ-néi tÝnh nguyªn t¾c ®èi víi c¸ch m¹ng ViÖt Nam; lµ b−íc ph¸t triÓn vÒ nhËn thøc vµ t− duy lý luËn cña §¶ng ta trong c«ng cuéc ®æi míi, quyÕt t©m x©y dùng ®Êt n−íc theo con ®−êng x· héi chñ nghÜa. Nh÷ng thµnh tùu mäi mÆt do c«ng cuéc ®æi míi ®Êt n−íc mang l¹i trong nh÷ng n¨m qua thËt ®¸ng tr©n träng vµ khÝch lÖ, ®ång thêi ®ßi hái toµn §¶ng, toµn d©n ph¶i tiÕp tôc nghiªn cøu, ph¸t triÓn lý luËn c¸ch m¹ng khoa häc cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin ®Ó gi¶i quyÕt nh÷ng vÊn ®Ò thùc tiÔn ®ang ®Æt ra trong sù nghiÖp c«ng nghiÖp hãa, hiÖn ®¹i hãa ®Êt n−íc trong giai ®o¹n hiÖn nay. Víi tinh thÇn ®ã, viÖc t×m hiÓu, nghiªn cøu cã hÖ thèng vµ vËn dông s¸ng t¹o nh÷ng t− t−ëng, nh÷ng tinh hoa cña chñ nghÜa M¸c-Lªnin lµ v« cïng quan träng vµ cÊp thiÕt ®èi víi chóng ta hiÖn nay. §¸p øng nhu cÇu häc tËp, nghiªn cøu lý luËn cña ®«ng ®¶o b¹n ®äc, ®Æc biÖt lµ cña c¸c nhµ ho¹ch ®Þnh chÝnh s¸ch, c¸c nhµ khoa häc, c¸c nhµ nghiªn cøu, gi¶ng viªn vµ sinh viªn c¸c tr−êng ®¹i häc, nh©n dÞp kû niÖm 135 n¨m © Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, 1977 ngµy sinh cña Vla®imia IlÝch Lªnin (22-4-1870 - 22-4-2005), Nhµ xuÊt b¶n ChÝnh trÞ quèc gia xuÊt b¶n Bé s¸ch quý 10 102⎯122 V.I. Lªnin - Toµn tËp gåm 55 tËp vµ 2 tËp Tra cøu. Л 727 ⎯ 76 014(01) 77 Bé s¸ch V.I. Lªnin - Toµn tËp ra m¾t b¹n ®äc lÇn nµy ®−îc xuÊt b¶n theo ®óng nguyªn b¶n cña Bé V. I. Lªnin - Toµn tËp,
VII tiÕng ViÖt, do Nhµ xuÊt b¶n Sù thËt, Hµ Néi, hîp t¸c víi Nhµ xuÊt b¶n TiÕn bé, M¸txc¬va, xuÊt b¶n vµo nh÷ng n¨m 70 - 80 thÕ kû XX. * * * TËp 37 cña bé s¸ch V. I. Lªnin - Toµn tËp bao gåm nh÷ng t¸c phÈm ®−îc V. I. Lªnin viÕt trong thêi gian tõ cuèi th¸ng Lêi tùa B¶y 1918 ®Õn ngµy 11 th¸ng Ba 1919, trong thêi kú cã cuéc can thiÖp vò trang cña n−íc ngoµi vµo n−íc Céng hßa x«viÕt vµ cã néi chiÕn ë trong n−íc. Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. TËp ba m−¬i b¶y trong bé V. I. Lª-nin Toµn tËp gåm Lªnin in trong tËp nµy ®· x¸c ®Þnh nhiÖm vô cña §¶ng céng nh÷ng t¸c phÈm viÕt tõ cuèi th¸ng B¶y 1918 ®Õn ngµy 11 s¶n, cña c¸c X«viÕt vµ c«ng ®oµn, cña toµn thÓ nh©n d©n lao th¸ng Ba 1919, trong thêi kú cã cuéc can thiÖp vò trang ®éng trong viÖc phßng thñ ®Êt n−íc, trong c«ng cuéc x©y cña n−íc ngoµi vµo n−íc Céng hßa x«-viÕt vµ cã néi chiÕn dùng chñ nghÜa x· héi. §ång thêi nh÷ng vÊn ®Ò vÒ phong trµo ë trong n−íc. c«ng nh©n quèc tÕ chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong tËp nµy. Trong nh÷ng t¸c phÈm nµy, Lª-nin x¸c ®Þnh nhiÖm vô Néi dung nh÷ng t¸c phÈm chÝnh trong tËp 37 ®−îc ph©n tÝch cña §¶ng céng s¶n, cña c¸c X«-viÕt vµ c«ng ®oµn, cña toµn kh¸ toµn diÖn trong phÇn Lêi tùa in ë ®Çu s¸ch, do ViÖn thÓ nh©n d©n lao ®éng trong viÖc phßng thñ ®Êt n−íc, v¹ch Nghiªn cøu chñ nghÜa M¸c-Lªnin (Liªn X«) viÕt cho lÇn xuÊt ra vµ luËn chøng cho c¸c biÖn ph¸p ®éng viªn toµn bé søc b¶n b»ng tiÕng ViÖt. ng−êi, søc cña ®Ó ®¸nh tan bän can thiÖp vµ bän b¹ch vÖ. PhÇn Phô lôc vµ c¸c B¶n chØ dÉn (víi nh÷ng sè trang t−¬ng §ång thêi, trong c¸c t¸c phÈm ®ã, Vla-®i-mia I-lÝch còng øng cña phÇn néi dung trong tËp) ë cuèi s¸ch ®−îc tr×nh bµy ph¸t triÓn häc thuyÕt M¸c vÒ chuyªn chÝnh v« s¶n, nghiªn hÕt søc khoa häc vµ chuÈn x¸c; ®©y lµ phÇn tra cøu rÊt bæ Ých, cøu nh÷ng vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña c«ng cuéc x©y dùng gãp phÇn lµm s¸ng tá nhiÒu vÊn ®Ò trong néi dung t¸c phÈm, chñ nghÜa x· héi, ®Æc biÖt chó ý ®Õn chÝnh s¸ch cña ®¶ng gióp b¹n ®äc hiÓu s©u s¾c h¬n t− t−ëng cña V. I. Lªnin. vµ ChÝnh quyÒn x«-viÕt ®èi víi trung n«ng vµ c¸c tÇng líp Chó thÝch cuèi trang b»ng dÊu (*) lµ cña V. I. Lªnin; Chó tiÓu t− s¶n kh¸c. Nh÷ng vÊn ®Ò vÒ phong trµo c«ng nh©n thÝch b»ng ch÷ sè ArËp (1)) lµ cña ViÖn Nghiªn cøu chñ nghÜa quèc tÕ chiÕm mét vÞ trÝ quan träng trong c¸c t¸c phÈm M¸c-Lªnin trùc thuéc Ban ChÊp hµnh Trung −¬ng §¶ng céng cña Lª-nin. Trong tËp nµy cã t¸c phÈm thiªn tµi cña s¶n Liªn X« (tr−íc ®©y). V. I. Lª-nin "C¸ch m¹ng v« s¶n vµ tªn ph¶n béi Cau-xky". Hy väng Bé s¸ch sÏ lµ tµi liÖu nghiªn cøu vµ tham kh¶o bæ Nöa cuèi n¨m 1918 lµ mét trong nh÷ng thêi kú gian Ých cho b¹n ®äc. khæ vµ khã kh¨n nhÊt trong lÞch sö cña Nhµ n−íc x«-viÕt. Th¸ng 8 n¨m 2005 Cho tíi th¸ng T¸m, qu©n ®Þch ®· chiÕm ®−îc ba phÇn t− Nhµ xuÊt b¶n chÝnh trÞ quèc gia l·nh thæ ®Êt n−íc. N−íc Céng hoµ x«-viÕt n»m lät trong c¸i vßng löa cña c¸c mÆt trËn vµ bÞ c¾t rêi khái nh÷ng vïng
VIII Lêi tùa Lêi tùa IX chñ chèt cung cÊp l−¬ng thùc, nguyªn liÖu vµ nhiªn liÖu. chóng vÒ lßng yªu n−íc, vÒ nÒn ®éc lËp, chóng sÏ b¸n tæ C¸c lùc l−îng ph¶n c¸ch m¹ng trong n−íc liªn kÕt víi quèc vµ ký víi bÊt kú thÕ lùc ph¶n ®éng n−íc ngoµi nµo bän can thiÖp n−íc ngoµi trong cuéc ®Êu tranh chèng l¹i nh÷ng b¶n hîp ®ång ®Ó chèng nh©n d©n m×nh. n−íc Céng hoµ x«-viÕt. §Õ quèc Anh - Ph¸p - Mü chiÕm T×nh h×nh n−íc Céng hßa x«-viÕt trë nªn ®Æc biÖt phøc ®ãng miÒn B¾c cña phÇn n−íc Nga thuéc ch©u ¢u. Vïng t¹p vµo mïa thu 1918. Ngµy 22 th¸ng M−êi 1918 Lª-nin V«n-ga, U-ran vµ mét phÇn lín Xi-bi-ri bÞ bän phiÕn lo¹n ®äc b¸o c¸o t¹i Phiªn häp liªn tÞch gi÷a Ban chÊp hµnh qu©n ®oµn TiÖp chiÕm gi÷. Qu©n NhËt - Mü - Anh ®æ bé trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga, X«-viÕt M¸t-xc¬-va, c¸c vµo Vla-®i-v«-xtèc ®Ó gióp søc cho bän b¹ch vÖ TiÖp vµ ñy ban c«ng x−ëng - nhµ m¸y vµ c¸c c«ng ®oµn, Ng−êi nhËn Nga chiÕm ®−îc c¶ vïng ®Êt ViÔn §«ng. Vïng ven biÓn ®Þnh r»ng tõ tr−íc tíi nay n−íc Céng hßa ch−a bao giê Ban-tÝch, Bª-l«-rót-xi-a, U-cra-i-na, Gru-di-a bÞ qu©n §øc l©m vµo t×nh h×nh nguy ngËp thÕ nµy. Tíi lóc ®ã, th¾ng chiÕm. Qu©n Anh b¾t ®Çu can thiÖp vµo Trung ¸ vµ Da-c¸p- lîi cña phe §ång minh trong chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa ca-d¬. Bän ph¶n c¸ch m¹ng næi lo¹n ë nhiÒu n¬i trong n−íc. thÕ giíi ®· râ rµng, khiÕn chóng ®−îc r¶nh tay tù do t¨ng Trong bµi diÔn v¨n ®äc ngµy 29 th¸ng B¶y 1918 t¹i Phiªn c−êng vµ më réng cuéc can thiÖp qu©n sù chèng ®Êt n−íc häp liªn tÞch gi÷a Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt x«-viÕt. Lª-nin cßn v¹ch râ c¶ thùc chÊt s¸ch l−îc cña toµn Nga, X«-viÕt M¸t-xc¬-va, c¸c ñy ban c«ng x−ëng - giai cÊp t− s¶n §øc ®Þnh thµnh lËp mét liªn minh giai cÊp nhµ m¸y vµ c¸c c«ng ®oµn M¸t-xc¬-va ⎯ bµi më ®Çu cña víi giai cÊp t− s¶n cña c¸c n−íc §ång minh ⎯ nh÷ng kÎ tËp nµy ⎯ Lª-nin ®· ph©n tÝch s©u s¾c t×nh h×nh trªn vµ võa míi ®©y cßn lµ kÎ thï cña chóng ⎯ nh»m chèng l¹i nªu râ ®Æc ®iÓm t×nh h×nh qu©n sù cña n−íc Céng hßa n−íc Nga x«-viÕt vµ chèng l¹i c¸ch m¹ng v« s¶n ®ang chÝn x«-viÕt lóc bÊy giê. Ng−êi chØ cho thÊy râ nh÷ng môc muåi ë ph−¬ng T©y. Lª-nin nãi r»ng c¶ giai cÊp t− s¶n tiªu thËt sù cña bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p - Mü, bän nµy ë nh÷ng vïng qu©n §øc chiÕm ®ãng còng muèn nhËp bän nóp d−íi nh÷ng c©u nãi gi¶ nh©n gi¶ nghÜa lµ "b¶o vÖ" víi phe §ång minh, v× sau khi qu©n §øc rót ®i th× bän nµy sÏ nh©n d©n Nga chèng l¹i bän §øc, nh−ng thùc ra, chóng kh«ng ®ñ søc tù duy tr× quyÒn thèng trÞ cña m×nh. thi hµnh chÝnh s¸ch bãp nghÑt ChÝnh quyÒn x«-viÕt, m−u Lª-nin kh«ng ngõng bãc trÇn cho nh©n d©n lao ®éng toan l¹i l«i kÐo n−íc Nga vµo cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc thÊy râ b¶n chÊt ¨n c−íp cña chñ nghÜa ®Õ quèc. Trong chñ nghÜa thÕ giíi. "Th− göi c«ng nh©n Mü", Ng−êi v¹ch trÇn bé mÆt thËt Trong bµi diÔn v¨n ®ã, Lª-nin v¹ch mÆt bän t− b¶n, ®Þa cña ®Õ quèc Mü lµ kÎ ®· ¨n c−íp hµng tr¨m tØ ®« la trªn chñ vµ cu-l¾c ë Nga lµ nh÷ng kÎ c¨m thï ChÝnh quyÒn x«- ®au th−¬ng vµ tai häa cña nh©n d©n. Ng−êi viÕt: "Mü... lµ viÕt vµ muèn t¸i lËp chÕ ®é cò nªn ®· b¸n rÎ quyÒn lîi mét trong nh÷ng n−íc ®øng hµng ®Çu vÒ c¶nh xa c¸ch cña tæ chøc, cam t©m ký víi c¸c n−íc ®Õ quèc nh÷ng b¶n mét trêi mét vùc gi÷a mét nhãm tØ phó v« liªm sØ, ch×m hiÖp −íc ®Çy tÝnh chÊt ¨n c−íp. §iÒu ®ã ⎯ Vla-®i-mia ngËp trong bïn nh¬ vµ xa hoa, víi hµng triÖu ng−êi lao ®éng I-lÝch nhÊn m¹nh ⎯ mét lÇn n÷a chøng thùc cho ch©n lý lu«n lu«n sèng kÒ bªn c¶nh lÇm than" (xem tËp nµy, tr. 58). nµy: khi ®ông tíi c¬ së quyÒn lùc kinh tÕ cña bän bãc Lª-nin ®· chØ ra r»ng ®Õ quèc Mü lu«n lu«n t×m c¸ch lét, ®ông ®Õn quyÒn së h÷u cña chóng, ®Õn lîi Ých giai che ®Ëy môc ®Ých bÈn thØu cña chóng, lÊy nh÷ng lêi lÏ cÊp, th× chóng sÏ quªn hÕt nh÷ng c©u nãi gi¶ dèi cña hoa mü ®Ó lµm lu mê thùc chÊt vÊn ®Ò. N¨m 1898 Mü
X Lêi tùa Lêi tùa XI ®· bãp nghÑt Phi-lÝp-pin d−íi chiªu bµi "gi¶i phãng" cho chóng t«i, v× chóng t«i ®· bÎ g·y nh÷ng xiÒng xÝch cña hä, cßn n¨m 1918 th× ©m m−u bãp chÕt n−íc Céng hoµ chñ nghÜa ®Õ quèc vµ nh÷ng hiÖp −íc ®ª tiÖn cña chóng; x«-viÕt d−íi chiªu bµi "b¶o vÖ" n−íc Céng hßa x«-viÕt v× chóng t«i ®· chÞu nh÷ng hy sinh to lín nhÊt ®Ó giµnh chèng l¹i bän §øc. Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng xÐt vÒ chÝnh lÊy tù do, v× chóng t«i, n−íc céng hßa x· héi chñ nghÜa, s¸ch ¨n c−íp vµ kh¸t väng tham tµn, ®Õ quèc Anh vµ Mü n−íc ®· bÞ bän ®Õ quèc ®µy ®äa vµ c−íp bãc, chóng t«i vÒ thùc chÊt kh«ng kh¸c g× bän x©m l−îc §øc. Ng−êi chØ ®· ®øng ngoµi cuéc chiÕn tranh ®Õ quèc chñ nghÜa vµ ®· ra r»ng, chÝnh b»ng hµnh ®éng cña m×nh, ®Õ quèc Anh - Mü gi−¬ng cao tr−íc toµn thÕ giíi ngän cê hßa b×nh, ngän cê ®· tù v¹ch mÆt ra tr−íc quÇn chóng lao ®éng tÊt c¶ c¸c chñ nghÜa x· héi" (tr. 63). "Th− göi c«ng nh©n Mü" vµ n−íc lµ kÎ ¸p bøc c¸c d©n téc vµ tªn ®ao phñ s¸t h¹i phong "Th− göi c«ng nh©n ¢u - Mü" ®ãng mét vai trß quan träng trµo c¸ch m¹ng. trong viÖc ph¸t triÓn phong trµo c«ng nh©n vµ phong trµo Lª-nin ch¨m chó theo dâi tiÕn tr×nh cña phong trµo c¸ch céng s¶n ë c¸c n−íc t− b¶n chñ nghÜa, gióp cho nh÷ng c«ng m¹ng ë c¸c n−íc t− b¶n. Khi võa míi nhËn ®−îc nh÷ng nh©n tiªn tiÕn hiÓu chñ nghÜa ®Õ quèc lµ g×, gãp phÇn ph¸t tin tøc ®Çu tiªn vÒ cuéc khñng ho¶ng chÝnh trÞ ë §øc, theo triÓn trong c¸c n−íc ®ã phong trµo ph¶n ®èi cuéc can thiÖp ®Ò nghÞ cña Lª-nin, ngµy 3 th¸ng M−êi, Phiªn häp liªn vò trang vµo n−íc Nga x«-viÕt. tÞch gi÷a Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga, TËp nµy gåm phÇn lín lµ c¸c b¸o c¸o vµ diÔn v¨n cña X«-viÕt M¸t-xc¬-va víi ®¹i biÓu c¸c ñy ban c«ng x−ëng- Lª-nin ®äc t¹i c¸c cuéc mÝt-tinh cña c«ng nh©n vµ binh sÜ nhµ m¸y vµ c¸c c«ng ®oµn, ®· ®−îc triÖu tËp. Héi nghÞ ®· Hång qu©n, t¹i c¸c cuéc häp vµ héi nghÞ cña c«ng nh©n, t¹i nghe th− cña Lª-nin nãi vÒ c¸c sù kiÖn x¶y ra ë §øc, trong c¸c phiªn häp cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt th− Ng−êi kªu gäi giai cÊp v« s¶n Nga cè g¾ng hÕt søc toµn Nga, t¹i c¸c ®¹i héi c¸c X«-viÕt, c«ng ®oµn vµ c¸c tæ gióp ®ì c«ng nh©n §øc vµ ®Ò nghÞ ë mçi mét kho lóa chøc kh¸c. Tæ chøc viÖc b¶o vÖ tæ quèc x· héi chñ nghÜa m× lín thµnh lËp mét quü lóa m× ñng hé c«ng nh©n §øc, lµ vÊn ®Ò trung t©m cña c¸c bµi ph¸t biÓu ®ã, chóng ph¶n mÆc dï ngay trªn ®Êt n−íc Céng hßa x«-viÕt t×nh h×nh ¸nh sù ho¹t ®éng cña Lª-nin ⎯ vÞ l·nh tô cña ®¶ng vµ l−¬ng thùc còng rÊt khã kh¨n. Lª-nin nång nhiÖt chµo mõng ng−êi l·nh ®¹o Nhµ n−íc x«-viÕt. C¸ch m¹ng th¸ng M−êi mét 1918 ë §øc. Nh÷ng t¸c phÈm in trong tËp nµy vµ c¸c tËp kh¸c gåm V. I. Lª-nin cho r»ng viÖc th«ng b¸o ®óng ®¾n t×nh nh÷ng t¸c phÈm viÕt trong thêi kú néi chiÕn, ®· chøng minh h×nh n−íc Nga cho nh©n d©n lao ®éng c¸c n−íc t− b¶n cô thÓ r»ng ho¹t ®éng cña Lª-nin trong lÜnh vùc phßng thñ cã mét ý nghÜa to lín. Trong "Th− göi c«ng nh©n Mü", n−íc Céng hßa x«-viÕt thËt hÕt søc phong phó. Ng−êi ®· thÊm nhuÇn t− t−ëng cña chñ nghÜa quèc tÕ v« s¶n, Ng−êi h−íng toµn bé c«ng t¸c réng lín vµ nhiÒu mÆt cña Ban chÊp viÕt cho c«ng nh©n Mü nh÷ng sù thËt vÒ C¸ch m¹ng th¸ng hµnh trung −¬ng vµ ChÝnh phñ x«-viÕt vµo viÖc tæ chøc M−êi ë Nga, kÓ vÒ c«ng cuéc c¶i t¹o c¸ch m¹ng vÜ ®¹i ®¸nh b¹i kÎ thï. D−íi sù l·nh ®¹o trùc tiÕp cña Lª-nin, ®· ®−îc tiÕn hµnh ë n−íc Nga x«-viÕt, vÒ chÝnh ®¶ng ®· ®Ò ra chÝnh s¸ch ®èi néi vµ ®èi ngo¹i trong ®iÒu s¸ch ®èi ngo¹i yªu chuéng hßa b×nh cña Nhµ n−íc x«-viÕt. kiÖn chiÕn tranh, ®· gi¶i quyÕt c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt Ng−êi viÕt: "C«ng nh©n toµn thÕ giíi, bÊt cø ë n−íc nµo, trong viÖc x©y dùng c¸c lùc l−îng vò trang x«-viÕt vµ ®¶m ®Òu chµo mõng chóng t«i, ®ång t×nh víi chóng t«i, hoan h« b¶o mäi mÆt cho c¸c ho¹t ®éng chiÕn ®Êu cña lùc l−îng
XII Lêi tùa Lêi tùa XIII vò trang, ®· x¸c ®Þnh nh÷ng nguyªn t¾c c¬ b¶n cña c¸c Ngµy 2 th¸ng T¸m 1918, Vla-®i-mia I-lÝch ®· viÕt "§Ò c−¬ng kÕ ho¹ch qu©n sù cã tÝnh chÊt chiÕn l−îc vµ ph−¬ng thøc vÊn ®Ò l−¬ng thùc", trong ®ã Ng−êi nªu lªn nh÷ng biÖn tiÕn hµnh c¸c kÕ ho¹ch ®ã. ph¸p chñ yÕu trong lÜnh vùc nµy. Trªn c¬ së "§Ò c−¬ng" Trong c¸c bµi ph¸t biÓu ë nh÷ng cuéc mÝt-tinh, héi häp, cña Lª-nin, nh÷ng s¾c lÖnh cña Héi ®ång bé tr−ëng d©n ñy c¸c ®¹i héi vµ héi nghÞ, Lª-nin gi¶i thÝch cho c«ng nh©n, vÒ c¸c vÊn ®Ò quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch l−¬ng thùc n«ng d©n vµ chiÕn sÜ Hång qu©n vÒ t×nh h×nh trong vµ ngoµi ®· ®−îc khëi th¶o. n−íc, t×nh h×nh chiÕn sù, v¹ch râ nguån gèc søc m¹nh ViÖc bän ®Õ quèc n−íc ngoµi t¨ng c−êng can thiÖp qu©n sù vµ tÝnh v« ®Þch cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt, ph©n tÝch nhiÖm vµ t×nh h×nh néi chiÕn trë nªn gay g¾t h¬n ®ßi hái ph¶i tiÕn vô cña c¶ n−íc, ®éng viªn quÇn chóng nh©n d©n tiÕn lªn hµnh mét lo¹t nh÷ng biÖn ph¸p ®Æc biÖt ®−îc gäi lµ chÝnh lËp nh÷ng chiÕn c«ng anh hïng ngoµi tiÒn tuyÕn vµ ë hËu s¸ch céng s¶n thêi chiÕn. Môc ®Ých cña chÝnh s¸ch ®ã ⎯ mét ph−¬ng. Trong nh÷ng ngµy gay go, khi bän b¹ch vÖ TiÖp chÝnh s¸ch buéc ph¶i ¸p dông do nh÷ng ®iÒu kiÖn nÆng nÒ tÊn c«ng trªn mÆt trËn phÝa §«ng, hµng tuÇn, cø ®Õn ngµy cña thêi chiÕn ⎯ lµ ®éng viªn tÊt c¶ søc ng−êi, søc cña thø s¸u, Lª-nin l¹i ph¸t biÓu t¹i c¸c cuéc mÝt-tinh do thµnh trong c¶ n−íc ®Ó phßng thñ ®Êt n−íc, biÕn n−íc Céng ñy M¸t-xc¬-va tæ chøc, Ng−êi chØ cho quÇn chóng lao hßa x«-viÕt thµnh mét mÆt trËn qu©n sù thèng nhÊt. ViÖc ®éng thÊy tÊt c¶ nguy c¬ cña t×nh h×nh n−íc Céng hßa x«- chuyÓn sang chÝnh s¸ch céng s¶n thêi chiÕn ®−îc tiÕn hµnh viÕt vµ kªu gäi hä dèc hÕt søc ra ®Ó ®¸nh b¹i kÎ thï. TÊt dÇn dÇn, b¾t ®Çu tõ mïa hÌ 1918 ®Õn mïa xu©n 1919. Kh©u c¶ c¸c b¸o c¸o vµ diÔn v¨n cña Lª-nin ®Òu qu¸n triÖt mét quan träng nhÊt cña chÝnh s¸ch nµy lµ viÖc tr−ng thu l−¬ng niÒm tin t−ëng kh«ng g× lay chuyÓn næi lµ sÏ chiÕn th¾ng thùc thõa tiÕn hµnh tõ th¸ng Giªng 1919 ⎯ n«ng d©n ph¶i bän can thiÖp vµ bän b¹ch vÖ. ViÖc x©y dùng c¸c lùc l−îng nép tÊt c¶ n«ng s¶n thõa cho nhµ n−íc. Trong bµi diÔn vò trang, viÖc ®µo t¹o ®éi ngò c¸n bé chØ huy xuÊt th©n v¨n ngµy 17 th¸ng Giªng 1919 ®äc t¹i Phiªn häp liªn tÞch tõ hµng ngò c«ng n«ng, viÖc ®¶m b¶o cung cÊp vò khÝ gi÷a Ban chÊp hµnh trung −¬ng c¸c X«-viÕt toµn Nga víi vµ l−¬ng thùc cho mÆt trËn, c«ng t¸c gi¸o dôc chÝnh trÞ X«-viÕt M¸t-xc¬-va vµ §¹i héi c¸c c«ng ®oµn toµn Nga, trong qu©n ®éi, ⎯ tÊt c¶ nh÷ng vÊn ®Ò ®ã vµ nhiÒu vÊn ®Ò Lª-nin ®· ph©n tÝch c¸c biÖn ph¸p vÒ vÊn ®Ò l−¬ng thùc kh¸c nh»m t¨ng c−êng viÖc phßng thñ ®Êt n−íc ®Òu ®−îc ®−îc ®Ò ra trong thêi kú chuyÓn sang chÝnh s¸ch céng Lª-nin ®Æc biÖt quan t©m ®Õn. s¶n thêi chiÕn. Trong bµi diÔn v¨n ®ã, Ng−êi kªu gäi h·y Mét trong nh÷ng nhiÖm vô quan träng nhÊt cña Nhµ tÝch cùc h¬n n÷a trong viÖc ®−a nh÷ng c¸n bé míi xuÊt n−íc x«-viÕt lµ ®¶m b¶o l−¬ng thùc cho qu©n ®éi vµ cho th©n tõ hµng ngò v« s¶n vµo c¸c c¬ quan l−¬ng thùc vµ nh©n d©n c¸c thµnh phè. Tíi th¸ng B¶y - th¸ng T¸m 1918, ngµnh vËn t¶i, v× t×nh h×nh khã kh¨n ë ®ã ®· c¶n trë viÖc t×nh h×nh l−¬ng thùc cña n−íc Céng hßa x«-viÕt cùc kú vËn chuyÓn l−¬ng thùc. Ngµy 28 th¸ng Giªng 1919 tê "Sù khã kh¨n. Cøu ®Êt n−íc khái n¹n ®ãi, b¶o ®¶m cho c¸c thËt"®¨ng lêi kªu gäi cña Lª-nin: "Mäi ng−êi h·y lµm c«ng chiÕn sÜ Hång qu©n vµ c«ng nh©n cã ®−îc chÝ Ýt lµ mét t¸c l−¬ng thùc vµ vËn t¶i!". l−îng b¸nh m× tèi thiÓu vµ nh÷ng thùc phÈm hÕt søc cÇn Mét sè t¸c phÈm in trong tËp nµy nãi vÒ vÊn ®Ò cñng cè thiÕt kh¸c, ⎯ mèi quan t©m vÒ vÊn ®Ò ®ã ®· ®−îc ph¶n liªn minh c«ng n«ng, ⎯ tr−íc hÕt lµ vÊn ®Ò th¸i ®é ®èi víi ¶nh trong tÊt c¶ c¸c bµi ph¸t biÓu vµ c¸c t¸c phÈm cña Lª-nin. trung n«ng, mét tÇng líp mµ, xÐt cho cïng, sù thµnh c«ng
XIV Lêi tùa Lêi tùa XV cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt trong cuéc ®Êu tranh chèng bän ng−êi d©n chñ tiÓu t− s¶n vµ trong bµi diÔn v¨n kÕt thóc b¹ch vÖ vµ bän can thiÖp sÏ phô thuéc vµo lËp tr−êng cña ®äc t¹i héi nghÞ c¸n bé ®¶ng ë M¸t-xc¬-va ngµy 27 th¸ng hä. Lª-nin ®· chØ ra r»ng §¶ng céng s¶n bao giê còng t¸n M−êi mét 1918, Lª-nin ®· luËn chøng cho chÝnh s¸ch cña thµnh tháa thuËn vµ liªn hiÖp víi trung n«ng. Trong "Th− giai cÊp c«ng nh©n ®èi víi nh÷ng ng−êi d©n chñ tiÓu t− göi c«ng nh©n £-lª-tx¬" ngµy 6 th¸ng T¸m 1918, Lª-nin ®· s¶n khi hä ®· ng¶ vÒ phÝa ChÝnh quyÒn x«-viÕt. chØ râ: "Chóng t«i t¸n thµnh liªn minh Êy, t¸n thµnh tháa Mét trong nh÷ng nguyªn nh©n chÝnh cña sù chuyÓn hiÖp víi trung n«ng, v× chóng t«i, nh÷ng c«ng nh©n - céng biÕn ®ã lµ xãa bá hßa −íc BrÐt. Do sù ph¸ s¶n cña s¶n, chóng t«i thÊy kh«ng nªn xa rêi hä; vµ chóng t«i s½n chñ nghÜa ®Õ quèc §øc, nhiÒu ®¹i biÓu cña giai cÊp tiÓu sµng nh−îng bé hä mét sè ®iÒu" (tr. 44). Ngµy 16 th¸ng t− s¶n ®· nhËn thøc ®−îc r»ng viÖc ký hßa −íc BrÐt lµ T¸m, trong dù th¶o bøc ®iÖn göi c¸c x«-viÕt ®¹i biÓu, Lª-nin biÖn ph¸p ®óng ®¾n duy nhÊt kh«ng chØ xÐt trªn quan ®iÓm kiªn quyÕt lªn ¸n viÖc lµm sai lÖch ®−êng lèi cña §¶ng céng lîi Ých cña c¸ch m¹ng v« s¶n mµ c¶ trªn quan ®iÓm lîi s¶n vµ ChÝnh phñ x«-viÕt vÒ th¸i ®é ®èi víi trung n«ng Ých d©n téc cña Nga lµ mét n−íc ®éc lËp. Hä ®· coi ChÝnh khi thµnh lËp ñy ban n«ng d©n nghÌo. Ng−êi nhÊn m¹nh quyÒn x«-viÕt lµ ng−êi b¶o vÖ ®¸ng tin cËy chèng l¹i bän r»ng "ch−a bao giê ChÝnh phñ x«-viÕt tuyªn bè hoÆc tiÕn ®Õ quèc Anh - Ph¸p vµ Mü lµ bän mµ tíi lóc ®ã ®a sè ®¹i hµnh" ®Êu tranh chèng trung n«ng trªn mét vÊn ®Ò nµo c¶. biÓu cña giai cÊp tiÓu t− s¶n ®· thÊy râ nh÷ng ý ®å ¨n "ChÝnh phñ x· héi chñ nghÜa cã nhiÖm vô tiÕn hµnh chÝnh c−íp ®èi víi n−íc Nga. s¸ch liªn minh víi trung n«ng. ChÝnh quyÒn x«-viÕt ®· Trung n«ng, thî thñ c«ng, nh÷ng ng−êi thuéc ngµnh tiÓu c«ng nghiÖp vµ c¸c phÇn tö tiÓu t− s¶n kh¸c ®· ®−îc nhiÒu lÇn tá ra b»ng hµnh ®éng lµ m×nh c−¬ng quyÕt theo nÕm "c¸i hay, c¸i ®Ñp" cña nÒn "d©n chñ" men-sª-vÝch - x· ®uæi chÝnh s¸ch ®ã" (tr. 54). Râ rµng lµ trong n¨m ®Çu tiªn cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt, héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng ë trªn nh÷ng vïng ®Êt bÞ bän ®¶ng ®· ¸p dông chÝnh s¸ch trung lËp hãa trung n«ng. V× b¹ch vÖ chiÕm ®ãng, hä ®· vì méng vÒ c¸i "chÕ ®é nghÞ khi ®ã nh÷ng ®iÒu kiÖn ®Ó thµnh lËp mét liªn minh v÷ng viÖn" t− s¶n, nªn quay trë l¹i ñng hé ChÝnh quyÒn x«-viÕt. ch¾c víi trung n«ng ch−a chÝn muåi. Lª-nin chØ ra r»ng nÕu Tõ nh÷ng ho¹t ®éng cña c¸c ñy ban n«ng d©n nghÌo vµ dïng lý luËn hoÆc lêi nãi cæ ®éng th× kh«ng thuyÕt phôc cña c¸c tæ chøc ®¶ng ë n«ng th«n, trung n«ng ®· thÊy ®−îc ®−îc trung n«ng, ⎯ muèn vËy th× chÝnh hä ph¶i cã kinh râ rµng ChÝnh quyÒn x«-viÕt kh«ng chèng l¹i hä, mµ chèng nghiÖm b¶n th©n. Lóc ®Çu, trung n«ng gi÷ th¸i ®é chê ®îi l¹i kÎ thï kh«ng ®éi trêi chung cña hä lµ bän cu-l¾c. Ng−êi ®èi víi ChÝnh quyÒn x«-viÕt, cßn mét sè trong bän hä ®«i trung n«ng ®· tin vµo sù v÷ng ch¾c cña ChÝnh quyÒn khi cã th¸i ®é thï ®Þch. x«-viÕt vµ quay h¼n vÒ phÝa chÝnh quyÒn nµy. TÝnh ®Õn Mïa thu 1918 khi trung n«ng còng nh− c¸c nhãm d©n chñ nh÷ng ®iÒu kiÖn Êy, Lª-nin ®· ®Ò ra khÈu hiÖu chÝnh trÞ tiÓu t− s¶n kh¸c ®· ng¶ râ rÖt vÒ phÝa ChÝnh quyÒn míi vÒ vÊn ®Ò n«ng d©n mµ sau ®ã §¹i héi VIII cña ®¶ng x«-viÕt th× viÖc cÇn thiÕt ph¶i tháa hiÖp vµ liªn minh víi ®· x¸c nhËn: "BiÕt c¸ch tháa hiÖp víi trung n«ng, ⎯ mµ trung n«ng trë thµnh vÊn ®Ò tr−íc m¾t cña ®¶ng. Trong kh«ng mét phót nµo tõ bá cuéc ®Êu tranh chèng cu-l¾c bµi b¸o "Nh÷ng lêi tù thó quý b¸u cña Pi-ti-rim X«-r«-kin", vµ ®ång thêi chØ dùa v÷ng ch¾c vµo n«ng d©n nghÌo th«i, ⎯ trong b¸o c¸o vÒ th¸i ®é cña giai cÊp v« s¶n ®èi víi nh÷ng ®ã lµ nhiÖm vô hiÖn nay" (tr. 232). §−êng lèi liªn minh
XVI Lêi tùa Lêi tùa XVII víi trung n«ng mµ ®¶ng ¸p dông ®· ®Æt vÊn ®Ò thu hót Ph¸t biÓu tr−íc c¸c ®¹i biÓu n«ng d©n, Lª-nin nãi r»ng réng r·i h¬n n÷a trung n«ng vµo viÖc x©y dùng x«-viÕt chØ b»ng con ®−êng c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa, n«ng d©n míi thµnh mét vÊn ®Ò tr−íc m¾t, do ®ã §¹i héi VI c¸c X«-viÕt ®· cã thÓ n©ng cao ®êi sèng cña m×nh mét c¸ch c¬ b¶n. T¹i th«ng qua quyÕt nghÞ vÒ viÖc hîp nhÊt c¸c ñy ban n«ng d©n nghÌo héi nghÞ ®¹i biÓu c¸c ñy ban n«ng d©n nghÌo c¸c tØnh trung víi c¸c X«-viÕt ®Þa ph−¬ng vµ thµnh lËp mét tæ chøc ChÝnh t©m ngµy 8 th¸ng M−êi mét 1918, Lª-nin nãi: "C«ng x·, quyÒn x«-viÕt duy nhÊt trªn toµn l·nh thæ n−íc Céng hßa. lèi canh t¸c trong c¸c ¸c-ten, c¸c hiÖp héi n«ng d©n, ®ã lµ Trong bµi "Nh÷ng lêi tù thó quý b¸u cña Pi-ti-rim con ®−êng gióp c¸c b¹n tho¸t khái nh÷ng ®iÒu bÊt lîi X«-r«-kin" vµ c¸c t¸c phÈm kh¸c viÕt vµo thêi kú ®ã, Lª-nin cña nÒn kinh tÕ nhá, ®ã lµ con ®−êng n©ng cao vµ c¶i nãi vÒ sù cÇn thiÕt ph¶i tháa hiÖp ⎯ nh−ng kh«ng nh©n thiÖn n«ng nghiÖp, tiÕt kiÖm søc ng−êi vµ ®Êu tranh chèng nh−îng trong c¸c vÊn ®Ò cã tÝnh nguyªn t¾c ⎯ víi c¸c tÇng cu-l¾c, chèng ¨n b¸m vµ bãc lét" (tr. 214). Ng−êi nhÊn líp d©n chñ tiÓu t− s¶n kh¸c nh− thî thñ c«ng, nh÷ng m¹nh r»ng chØ cã tiÕn hµnh mét cuéc c¸ch m¹ng quan träng ng−êi thuéc ngµnh tiÓu c«ng nghiÖp; Ng−êi chØ râ ph−¬ng vµ s©u s¾c nh− vËy trong nÒn kinh tÕ cña n−íc Nga n«ng ph¸p thu hót c¸c nh©n viªn, chuyªn gia vµ trÝ thøc cò nãi nghiÖp th× míi cã thÓ ®−a ®−îc tÊt c¶ quÇn chóng chung vµo viÖc x©y dùng x· héi míi. ViÖc thu hót nhiÒu n«ng d©n tho¸t khái t×nh tr¹ng tèi t¨m, ngu dèt vµ bÞ ®Ì tÇng líp d©n chñ tiÓu t− s¶n vµo c«ng cuéc x©y dùng chñ nÐn mµ chñ nghÜa t− b¶n dµnh cho hä. Lª-nin cho r»ng nghÜa x· héi ®· më réng c¬ së x· héi cho ChÝnh quyÒn mét trong nh÷ng ®iÓm −u viÖt chñ yÕu cña b−íc qu¸ ®é x«-viÕt vµ cñng cè vÞ trÝ cña nã. tiÕn lªn chÕ ®é canh t¸c tËp thÓ lµ b−íc qu¸ ®é ®ã t¹o Khi nhÊn m¹nh tÇm quan träng to lín cña viÖc thiÕt kh¶ n¨ng ¸p dông c¸c ph−¬ng ph¸p canh t¸c tèt nhÊt vµ lËp nh÷ng quan hÖ ®óng ®¾n cña giai cÊp c«ng nh©n ®ang thu hót c¸c chuyªn gia n«ng nghiÖp vµo c«ng viÖc ë n«ng cÇm quyÒn ®èi víi c¸c phÇn tö tiÓu t− s¶n, Lª-nin chØ ra th«n. Lª-nin rÊt coi träng vai trß cña nh÷ng ®¬n vÞ kinh r»ng kinh nghiÖm cña ®¶ng b«n-sª-vÝch vµ cña Nhµ n−íc doanh kiÓu mÉu, coi ®ã lµ nguån gèc cña kiÕn thøc vÒ n«ng x«-viÕt trong viÖc gi¶i quyÕt vÊn ®Ò hÕt søc phøc t¹p vµ nghiÖp, cña v¨n hãa vµ viÖc n©ng cao n¨ng suÊt lao khã kh¨n nµy cã mét ý nghÜa quèc tÕ lín lao, ®Æc biÖt lµ ®éng cho hµng triÖu n«ng d©n lao ®éng. Trong diÔn v¨n ®èi víi c¸c ®¶ng céng s¶n ë nh÷ng n−íc mµ giai cÊp tiÓu ngµy 11 th¸ng Ch¹p ®äc t¹i §¹i héi I toµn Nga cña c¸c t− s¶n chiÕm mét phÇn d©n c− ®¸ng kÓ, hoÆc lµ chiÕm ®a ban ruéng ®Êt, c¸c ñy ban n«ng d©n nghÌo vµ c¸c c«ng x·, sè d©n c− nh− ë n−íc Nga håi Êy. Lª-nin nãi râ lµ kh«ng thÓ ngay lËp tøc chuyÓn sang chÕ Lª-nin rÊt chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò ph¸t triÓn c¸ch m¹ng ®é canh t¸c tËp thÓ ®−îc, mµ ph¶i tiÕn hµnh dÇn dÇn. x· héi chñ nghÜa ë n«ng th«n. Ng−êi v¹ch ra nh÷ng khã Nh÷ng t¸c phÈm cña V. I. Lª-nin nãi vÒ ho¹t ®éng cña kh¨n ®Æc biÖt trong lÜnh vùc nµy vµ chØ ra r»ng ë ®©y, tr−íc c¸c X«-viÕt vµ bé m¸y nhµ n−íc cã ý nghÜa quan träng. khi b¾t tay vµo c¶i t¹o x· héi chñ nghÜa, ®¶ng ph¶i tiÕn hµnh Vla-®i-mia I-lÝch d¹y c¸c c¸n bé trong bé m¸y nhµ n−íc c«ng t¸c chuÈn bÞ nhiÒu h¬n so víi lÜnh vùc c«ng nghiÖp. khi ho¹t ®éng ph¶i dùa vµo kinh nghiÖm s¸ng t¹o cña quÇn Lª-nin nãi: "§Õn mïa h¹ vµ mïa thu 1918, C¸ch m¹ng th¸ng chóng lao ®éng, vµ chØ trªn c¬ së kinh nghiÖm Êy míi cã M−êi cña thµnh thÞ míi trë thµnh C¸ch m¹ng th¸ng M−êi thËt thÓ t×m ®−îc nh÷ng con ®−êng vµ ph−¬ng ph¸p cô thÓ sù ®èi víi n«ng th«n" (tr. 168). x©y dùng cuéc sèng míi. Ngµy 30 th¸ng B¶y 1918, khi ph¸t
XVIII Lêi tùa Lêi tùa XIX biÓu t¹i ®¹i héi c¸c chñ tÞch X«-viÕt tØnh, Ng−êi kªu gäi th¶o nµy ®· ®−îc dïng lµm c¬ së cho quyÕt ®Þnh vÒ luËt h·y ®−a mét c¸ch kiªn quyÕt vµ réng r·i h¬n c¸c ®¹i biÓu ph¸p c¸ch m¹ng mµ §¹i héi VI c¸c X«-viÕt ®· th«ng qua ⎯ cña quÇn chóng lao ®éng ra c«ng t¸c ®éc lËp trong viÖc Ng−êi ®Ò ra nhiÖm vô tu©n thñ hÕt søc nghiªm kh¾c nh÷ng qu¶n lý nhµ n−íc. luËt ph¸p ®· ®−îc ban hµnh ë n−íc Céng hßa. §Ó b¶o ®¶m Lª-nin hÕt søc phÉn né khi thÊy nh÷ng hiÖn t−îng quan ph¸p chÕ c¸ch m¹ng, Lª-nin yªu cÇu ®Èy m¹nh c«ng t¸c liªu, tù do v« kû luËt trong c«ng t¸c cña bé m¸y nhµ n−íc. kiÓm tra cña ®¶ng ®èi víi ho¹t ®éng cña c¸c ñy ban ®Æc Ngµy 12 th¸ng Ch¹p, Ng−êi so¹n "S¬ th¶o quy chÕ vÒ c«ng biÖt, c¶i thiÖn thµnh phÇn cña ñy ®Æc biÖt toµn Nga, t¸c qu¶n lý c¸c c¬ quan x«-viÕt", trong ®ã Ng−êi chØ râ rµng lµm cho bé m¸y cña ñy ban ®Æc biÖt toµn Nga linh ho¹t vÒ viÖc cÇn thiÕt ph¶i kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng t¸c phong vµ ph¸t huy t¸c dông râ rµng h¬n. Trong v¨n kiÖn "Nh÷ng quan liªu, cñng cè kû luËt lao ®éng vµ quy ®Þnh hÕt søc ®Ò nghÞ vÒ c«ng t¸c cña ñy ban ®Æc biÖt toµn Nga" lÇn chÆt chÏ tr¸ch nhiÖm cña mçi mét c¸n bé x«-viÕt ®èi víi ®Çu tiªn ®−îc ®−a vµo Toµn tËp, do Lª-nin viÕt nh©n dÞp c«ng viÖc ®−îc giao. §Ó cã thÓ tiÕt kiÖm tiÒn cña tíi møc tèi Héi ®ång quèc phßng th¶o luËn vµo ngµy 3 th¸ng Ch¹p ®a vµ gi¶i phãng nh©n lùc ®−a vµo c«ng t¸c phßng thñ vÊn ®Ò ho¹t ®éng cña ñy ban ®Æc biÖt toµn Nga trong ngµnh ®Êt n−íc vµ trùc tiÕp s¶n xuÊt, Lª-nin ®Æt vÊn ®Ò thèng vËn t¶i, Ng−êi ®Ò nghÞ x¸c nhËn quyÒn cña c¸c tæ chøc nhÊt vµ hîp nhÊt c¸c ban, c¸c côc vµ c¸c c¬ quan cïng ®¶ng vµ c«ng ®oµn ®−îc phÐp b¶o l·nh nh÷ng ng−êi bÞ lµm nh÷ng c«ng viÖc nh− nhau. b¾t, më réng phßng gi¶i quyÕt nh÷ng ®¬n khiÕu n¹i vµ Ngµy 25 th¸ng Ch¹p 1918, khi ®äc diÔn v¨n t¹i §¹i yªu cÇu xóc tiÕn c¸c vô ¸n trong ñy ban ®Æc biÖt toµn héi II toµn Nga c¸c héi ®ång kinh tÕ quèc d©n, Lª-nin nãi Nga, v. v.. Lª-nin ®Ò nghÞ nghiªm kh¾c trõng trÞ nh÷ng kÎ tè r»ng chÕ ®é qu¶n lý tËp thÓ kh«ng ®−îc biÕn thµnh vËt c¸o l¸o, thËm chÝ cã thÓ xö b¾n chóng. ch−íng ng¹i c¶n trë c«ng viÖc. Ng−êi kiªn tr× ®ßi c¸c héi Trong tËp nµy cã "Dù th¶o quyÕt ®Þnh vÒ viÖc thùc ®ång kinh tÕ quèc d©n, c¸c tæng côc vµ c¸c c¬ quan trung hiÖn chÕ ®é kiÓm tra cña nhµ n−íc" vµ c¸c tµi liÖu cã mét −¬ng ph¶i lµm sao cho chÕ ®é qu¶n lý tËp thÓ ®−îc thÓ ®Çu ®Ò chung lµ "Bµn vÒ b¶n dù th¶o s¾c lÖnh vÒ viÖc c¶i hiÖn kh«ng ph¶i ë c¸c trß t¸n gÉu, ë viÖc viÕt nghÞ quyÕt tæ chÕ ®é kiÓm tra cña nhµ n−íc". Trong c¸c v¨n kiÖn ®ã, vµ ®Æt kÕ ho¹ch, mµ ë c¸c c«ng t¸c thùc tÕ cô thÓ. Ng−êi V. I. Lª-nin quy ®Þnh râ nhiÖm vô cña c«ng t¸c kiÓm tra, kªu gäi: "Chóng ta ph¶i hµnh ®éng vµ hµnh ®éng!" (tr. 492). nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i thu hót ®«ng ®¶o quÇn chóng Ng−êi ®Ò nghÞ ph¶i kÕt hîp ®óng ®¾n qu¶n lý tËp thÓ víi lao ®éng, ®Æc biÖt lµ phô n÷ tham gia mét c¸ch cã hÖ thèng tr¸ch nhiÖm c¸ nh©n cña mçi c¸n bé ®èi víi c«ng t¸c ®−îc vµo c«ng t¸c kiÓm tra. Lª-nin coi cuéc ®Êu tranh chèng giao phã. thãi l¹m dông quyÒn hµnh vµ tÖ quan liªu giÊy tê, viÖc Lª-nin quan t©m ®Õn viÖc cñng cè ph¸p chÕ vµ trËt tù n©ng cao n¨ng suÊt lao ®éng vµ t¨ng thªm sè l−îng s¶n c¸ch m¹ng. Ng−êi kiªn quyÕt ®Êu tranh chèng bÊt kú sù l¹m phÈm lµ nhiÖm vô tr−íc m¾t cña c«ng t¸c kiÓm tra cña dông nµo cña nh÷ng ng−êi cã tr¸ch nhiÖm, nhÊt lµ chèng nhµ n−íc (tr. 657 - 658). tÖ ¨n hèi lé, ¨n c¾p cña c¶i cña nhµ n−íc. Trong "S¬ Trong bµi "VÒ nhiÖm vô cña c¸c c«ng ®oµn", vµ trong th¶o ®Ò c−¬ng quyÕt ®Þnh vÒ viÖc tu©n thñ ®óng ph¸p luËt" diÔn v¨n ngµy 20 th¸ng Giªng 1919 ®äc t¹i §¹i héi II toµn cña Lª-nin viÕt ngµy 2 th¸ng M−êi mét 1918 ⎯ b¶n s¬ Nga c¸c c«ng ®oµn, Lª-nin x¸c ®Þnh vÞ trÝ vµ vai trß cña
XX Lêi tùa Lêi tùa XXI c«ng ®oµn trong hÖ thèng chung cña c¸c tæ chøc quÇn viÖc cña c¸c c¬ quan, xÝ nghiÖp, ph¸t hiÖn nh÷ng ng−êi l·nh chóng cña nh©n d©n lao ®éng. Ng−êi c−¬ng quyÕt chèng ®¹o tåi, v¹ch mÆt bän l−êi biÕng, bän ph¸ ho¹i kû luËt lao l¹i khÈu hiÖu "sù trung lËp" cña c¸c c«ng ®oµn ®èi víi ®éng. Lª-nin viÕt: "H·y bít lµm rïm beng vÒ chÝnh trÞ ®i. ChÝnh quyÒn x«-viÕt. NhiÖm vô cña c¸c c«ng ®oµn lµ gi¸o H·y bít nh÷ng nghÞ luËn kiÓu trÝ thøc ®i. H·y gÇn gòi dôc c¸c tÇng líp quÇn chóng lao ®éng kÐm gi¸c ngé, më ®êi sèng h¬n n÷a. H·y chó ý nhiÒu h¬n n÷a xem trong réng c¬ së x· héi cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt, vËn ®éng quÇn c«ng viÖc th−êng ngµy cña hä, quÇn chóng c«ng n«ng ®ang chóng tham gia c«ng t¸c qu¶n lý kinh tÕ vµ x©y dùng nÒn thùc tÕ s¸ng t¹o c¸i míi nh− thÕ nµo. H·y kiÓm nghiÖm s¶n xuÊt míi. Lª-nin nãi: "NÕu chóng ta kh«ng gi¶i quyÕt kü h¬n xem c¸i míi ®ã cã tÝnh chÊt céng s¶n ®Õn møc ®−îc vÊn ®Ò nµy, nÕu chóng ta kh«ng biÕn c¸c c«ng ®oµn ®é nµo" (tr. 109). thµnh nh÷ng c¬ quan gi¸o dôc quÇn chóng ®«ng h¬n gÊp Lª-nin nhiÖt t×nh giíi thiÖu nh÷ng cuèn s¸ch tæng kÕt m−êi lÇn hiÖn nay, ®Ó hä tham gia trùc tiÕp c«ng viÖc kinh nghiÖm tiªn tiÕn. VÝ dô, Ng−êi ®Ò nghÞ phæ biÕn réng qu¶n lý nhµ n−íc, th× chóng ta sÏ kh«ng hoµn thµnh r·i cuèn s¸ch "Mét n¨m tay sóng tay cµy" cña A. I. T«-®oãc- ®Õn cïng ®−îc sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa céng s¶n". xki, xuÊt b¶n ë Vª-xi-ª-g«n-xc¬, lóc ®ã lµ mét thÞ trÊn (tr. 552 - 553). hÎo l¸nh cña tØnh Tve; A. I. T«-®oãc-xki lµ chñ bót mét Lª-nin nhÊn m¹nh sù cÇn thiÕt ph¶i nghiªn cøu s©u tê b¸o ®Þa ph−¬ng; trong cuèn s¸ch ®ã, t¸c gi¶ dïng thÓ s¾c vµ tæng kÕt kinh nghiÖm cña viÖc thùc tÕ x©y dùng cuéc v¨n dÔ hiÓu vµ c¸c vÝ dô sinh ®éng ®Ó kÓ vÒ nh÷ng b−íc sèng míi, nh÷ng thµnh tÝch cña c¸c nhµ m¸y vµ c«ng x−ëng, ®Çu x©y dùng chñ nghÜa x· héi ë huyÖn nµy. Cuèn s¸ch cña c¸c c«ng x· n«ng nghiÖp, c¸c héi ®ång kinh tÕ quèc nµy lµ nguyªn nh©n trùc tiÕp thóc ®Èy Lª-nin viÕt bµi "Bøc d©n ®Þa ph−¬ng trong viÖc x©y dùng nÒn kinh tÕ míi. tranh nhá ®Ó soi s¸ng nh÷ng vÊn ®Ò lín", trong ®ã, trªn Trong bµi "Bµn vÒ tÝnh chÊt b¸o chÝ cña chóng ta", Ng−êi c¬ së c¸c sù kiÖn dÉn ra trong cuèn s¸ch, Ng−êi ®· rót ®Ò nghÞ tuyªn truyÒn réng r·i trªn b¸o chÝ kinh nghiÖm ra nhiÒu kÕt luËn chÝnh trÞ quan träng. cña c¸c tËp thÓ tiªn tiÕn, chØ cho thÊy râ hä ®· lµm thÕ C¸c t¸c phÈm in trong tËp nµy còng ph¶n ¸nh c¶ ho¹t nµo ®Ó ®¹t ®−îc nh÷ng thµnh tÝch cña hä vµ nªn lµm c¸ch ®éng cña Lª-nin trong lÜnh vùc x©y dùng v¨n hãa. Trong nµo ®Ó nh÷ng thµnh tÝch ®ã trë thµnh tµi s¶n cña c¸c tËp ®iÒu kiÖn n−íc Céng hßa x«-viÕt trÎ tuæi tiÕp thu c¸i di thÓ kh¸c. ViÖc gi¸o dôc quÇn chóng b»ng nh÷ng tÊm g−¬ng s¶n nÆng nÒ cña chÕ ®é Nga hoµng lµ t×nh tr¹ng ®¹i ®a sè sinh ®éng, cô thÓ vµ b»ng nh÷ng ®iÓn h×nh lµm viÖc theo nh©n d©n bÞ mï ch÷, Lª-nin cho r»ng mét trong nh÷ng phong c¸ch míi ®· ®−îc Lª-nin ®−a thµnh nhiÖm vô chÝnh nhiÖm vô quan träng nhÊt lµ tæ chøc ®óng ®¾n nÒn gi¸o dôc cña b¸o chÝ trong thêi kú qu¸ ®é tõ chñ nghÜa t− b¶n lªn quèc d©n. Trong dù th¶o quyÕt ®Þnh cña Héi ®ång bé tr−ëng chñ nghÜa céng s¶n. Ng−êi yªu cÇu ph¶i quan t©m h¬n n÷a d©n ñy "VÒ viÖc tuyÓn sinh vµo c¸c tr−êng cao ®¼ng cña tíi "®êi sèng th−êng ngµy trong c«ng x−ëng, n«ng th«n n−íc Céng hßa liªn bang x· héi chñ nghÜa x«-viÕt Nga", vµ bé ®éi, lµ nh÷ng n¬i mµ ®êi sèng míi ®−îc x©y dùng viÕt ngµy 2 th¸ng T¸m 1918, Lª-nin ®Ò nghÞ thi hµnh nh÷ng m¹nh h¬n mäi n¬i kh¸c, mµ chóng ta ph¶i chó ý h¬n mäi biÖn ph¸p cÇn thiÕt, ®¶m b¶o cho tÊt c¶ nh÷ng ng−êi n¬i kh¸c, ph¶i tuyªn d−¬ng..." (tr. 109). §ång thêi, Lª-nin muèn vµo häc ë tr−êng cao ®¼ng ®Òu cã kh¶ n¨ng ®−îc kªu gäi mäi ng−êi phª ph¸n nh÷ng khuyÕt ®iÓm trong c«ng tiÕp nhËn, vµ Ng−êi chØ râ lµ tr−íc tiªn ph¶i tiÕp nhËn
XXII Lêi tùa Lêi tùa XXIII nh÷ng ng−êi trong hµng ngò v« s¶n vµ n«ng d©n nghÌo Nguyªn nh©n trùc tiÕp thóc ®Èy Lª-nin viÕt cuèn "C¸ch nhÊt. Trong diÔn v¨n ®äc t¹i §¹i héi I toµn Nga vÒ c«ng m¹ng v« s¶n vµ tªn ph¶n béi Cau-xky" lµ quyÓn s¸ch nhá t¸c gi¸o dôc, Lª-nin nãi r»ng n¾m v÷ng kiÕn thøc lµ vò cña C. Cau-xky "Chuyªn chÝnh v« s¶n", trong ®ã Cau-xky khÝ cña ng−êi lao ®éng trong cuéc ®Êu tranh ®Ó tù gi¶i ®· xuyªn t¹c häc thuyÕt M¸c vÒ c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa phãng. Ng−êi c−¬ng quyÕt chèng l¹i c¸c luËn ®iÖu t− s¶n vµ chuyªn chÝnh v« s¶n, vu khèng Nhµ n−íc x«-viÕt vµ gi¶ nh©n gi¶ nghÜa cho r»ng tr−êng häc cã thÓ ®øng ngoµi cè g¾ng t×m mäi c¸ch ®Ó b«i nhä ho¹t ®éng cña ®¶ng b«n- chÝnh trÞ. Lª-nin cßn rÊt chó ý ®Õn nh÷ng vÊn ®Ò kh¸c sª-vÝch. Cau-xky ®· ®i tõ chç phñ nhËn chuyªn chÝnh v« trong c«ng t¸c x©y dùng v¨n hãa: vÊn ®Ò chÊn chØnh ho¹t s¶n vÒ mÆt lý luËn ®Õn nh÷ng ho¹t ®éng thï ®Þch trªn ®éng cña c¸c tæ chøc v¨n hãa - gi¸o dôc, mét ho¹t ®éng cã thùc tÕ, nh»m chèng l¹i n−íc Céng hßa x«-viÕt. Th¸ng Hai hiÖu qu¶ vµ g¾n liÒn mËt thiÕt víi nhiÖm vô x©y dùng chñ 1919 t¹i Héi nghÞ BÐc-n¬ cña c¸c ®¶ng cña Quèc tÕ II, nghÜa x· héi, vÊn ®Ò c«ng t¸c th− viÖn, vÊn ®Ò gi¸o dôc Cau-xky vµ BÐc-stanh t×m c¸ch ®−a ra nghÞ quyÕt lªn ¸n phô n÷ lao ®éng vµ thu hót hä vµo sù nghiÖp x©y dùng chñ nghÜa b«n-sª-vÝch. chñ nghÜa x· héi. Chñ nghÜa Cau-xky tuyªn bè trung thµnh víi chñ nghÜa Lª-nin ®· kÕt hîp ho¹t ®éng rÊt to lín vÒ mÆt l·nh ®¹o M¸c, nh−ng trªn thùc tÕ th× l¹i phôc tïng chñ nghÜa c¬ ®¶ng vµ Nhµ n−íc x«-viÕt trong nh÷ng ®iÒu kiÖn khã kh¨n héi; ®ã lµ mét h×nh thøc ®Æc biÖt nguy hiÓm cña chñ nghÜa cña thêi chiÕn víi c«ng t¸c lý luËn réng lín. Khi nªu xÐt l¹i. Lª-nin cho r»ng cuéc ®Êu tranh chèng nh÷ng quan lªn ý nghÜa quèc tÕ to lín cña kinh nghiÖm cña chñ nghÜa ®iÓm xÐt l¹i cña Cau-xky vµ nh÷ng kÎ c¬ héi kh¸c cã mét b«n-sª-vÝch, Vla-®i-mia I-lÝch ®· kh¸i qu¸t kinh nghiÖm ®ã tÇm quan träng hÕt søc lín lao. Lª-nin v¹ch trÇn sù ph¶n vµ cè g¾ng lµm cho kinh nghiÖm ®ã trë thµnh tµi s¶n cña béi cña Cau-xky ®èi víi lîi Ých cña giai cÊp c«ng nh©n, c¸c ®¶ng céng s¶n trÎ tuæi. Lª-nin tËp trung chó ý vµo vÊn Ng−êi phª ph¸n y lµ ®· rót tõ chñ nghÜa M¸c ra tÊt c¶ ®Ò chuyªn chÝnh v« s¶n mµ Ng−êi cho lµ vÊn ®Ò chñ yÕu nh÷ng g× cã thÓ chÊp nhËn ®−îc ®èi víi giai cÊp t− s¶n nhÊt cña toµn bé cuéc ®Êu tranh giai cÊp cña giai cÊp v« s¶n. tù do chñ nghÜa vµ kh«ng thõa nhËn ®iÒu chñ yÕu lµ: Trong tËp nµy cã nh÷ng t¸c phÈm vµ nh÷ng bµi cña giai cÊp v« s¶n chØ cã thÓ th¾ng khi ®· thiÕt lËp ®−îc chuyªn V. I. Lª-nin viÕt ra nh»m b¶o vÖ vµ ph¸t triÓn häc thuyÕt chÝnh cña m×nh vµ ®· ®Ëp tan ®−îc sù chèng ®èi cña giai M¸c vÒ c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa vµ chuyªn chÝnh v« cÊp t− s¶n. s¶n nh− t¸c phÈm "C¸ch m¹ng v« s¶n vµ tªn ph¶n béi Cau- Cau-xky phñ nhËn h×nh thøc kh«ng hßa b×nh, b¹o lùc xky", mét bµi b¸o còng mang ®Çu ®Ò nµy, c¸c ®Ò c−¬ng cña c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, viÖn lÏ r»ng tõ nh÷ng vµ b¸o c¸o vÒ d©n chñ t− s¶n vµ chuyªn chÝnh v« s¶n ®äc n¨m 70 cña thÕ kû XIX M¸c ®· thõa nhËn kh¶ n¨ng cã t¹i §¹i héi I Quèc tÕ céng s¶n, bµi "VÒ "d©n chñ" vµ chuyªn thÓ hßa b×nh chuyÓn tõ chñ nghÜa t− b¶n sang chñ nghÜa chÝnh" vµ nhiÒu bµi kh¸c. Trong c¸c tr−íc t¸c nµy, Lª-nin x· héi ë nh÷ng n−íc nh− Anh vµ Mü. Lª-nin v¹ch trÇn hoµn thiÖn häc thuyÕt M¸c vÒ nhµ n−íc, v¹ch ra m©u thuÉn bé mÆt bÞp bîm cña Cau-xky khi y phít lê viÖc M¸c cho c¬ b¶n gi÷a d©n chñ t− s¶n vµ d©n chñ v« s¶n, v¹ch râ r»ng kh¶ n¨ng ®ã lµ ngo¹i lÖ, chØ cã thÓ thùc hiÖn ®−îc ë thùc chÊt cña chuyªn chÝnh v« s¶n lµ h×nh thøc d©n chñ nh÷ng n−íc mµ chñ nghÜa qu©n phiÖt vµ quan liªu ⎯ bé cao nhÊt trong x· héi cã giai cÊp. m¸y chñ yÕu cña guång m¸y nhµ n−íc t− b¶n ⎯ ch−a
XXIV Lêi tùa Lêi tùa XXV ph¸t triÓn m¹nh. Lª-nin chØ ra r»ng h×nh thøc chuyÓn chÝnh téc cña chñ nghÜa t− b¶n nµy hay cña chñ nghÜa t− b¶n quyÒn sang tay giai cÊp c«ng nh©n phô thuéc vµo c¸c ®iÒu kia, cña cuéc c¸ch m¹ng nµy hay cña cuéc c¸ch m¹ng kh¸c" kiÖn lÞch sö cô thÓ cña tõng n−íc (phô thuéc vµo chç giai (tr. 324). cÊp v« s¶n cã tæ chøc hay kh«ng cã tæ chøc, ®oµn kÕt hay Lª-nin v¹ch râ tÝnh chÊt v« c¨n cø cña nh÷ng m−u toan kh«ng ®oµn kÕt, phô thuéc vµo møc ®é chèng ®èi cña c¸c cña Cau-xky nh»m miªu t¶ nÒn d©n chñ t− s¶n nh− lµ giai cÊp bãc lét, v.v.). Ng−êi tuyÖt nhiªn kh«ng lo¹i trõ mét nÒn d©n chñ "thuÇn tuý", phi giai cÊp; Ng−êi chÕ nh¹o kh¶ n¨ng c¸ch m¹ng cã thÓ ph¸t triÓn mét c¸ch hßa b×nh Cau-xky khi y ®−a ra c¸i gäi lµ chñ nghÜa x· héi "d©n chñ" vµ giai cÊp v« s¶n cã thÓ giµnh chÝnh quyÒn b»ng con ®−êng ®−îc bän theo chñ nghÜa c¶i l−¬ng tuyªn truyÒn ®Ó ®èi hßa b×nh. §ång thêi, Lª-nin còng nhÊn m¹nh r»ng giai lËp l¹i ⎯ mét sù ®èi lËp tÇm th−êng ⎯ víi chñ nghÜa x· cÊp c«ng nh©n kh«ng thÓ tõ bá c¸ch m¹ng b¹o lùc, tõ bá héi "chuyªn chÝnh" mµ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa khëi nghÜa vò trang, nÕu nh− c¸c giai cÊp bãc lét cßn chèng ph¸i h÷u coi lµ ®ång nhÊt víi chñ nghÜa b«n-sª-vÝch, víi l¹i ý chÝ cña nh©n d©n. chñ nghÜa céng s¶n. Bän ph¶n béi chñ nghÜa x· héi hiÖn Cau-xky ®· dïng nh÷ng thuyÕt ngôy biÖn kh¸c nhau hßng nay vÉn sö dông réng r·i sù ®èi lËp nh− thÕ. Lª-nin coi nªu nh÷ng h¹n chÕ d©n chñ b¾t buéc ph¶i ¸p dông trong ®iÒu c¸i "ph¸t minh" cña Cau-xky vÒ sù ®èi lËp c¬ b¶n gi÷a kiÖn néi chiÕn c«ng khai ë Nga ⎯ vÝ dô nh− viÖc t−íc bá "ph−¬ng ph¸p d©n chñ vµ ph−¬ng ph¸p chuyªn chÝnh" lµ quyÒn bÇu cö cña c¸c giai cÊp bãc lét ⎯ thµnh mét biÓu mét mí hçn ®én lý luËn qu¸i gë vµ lµ sù tõ bá hoµn toµn hiÖn b¾t buéc ph¶i cã cña chuyªn chÝnh v« s¶n. Khi v¹ch chñ nghÜa M¸c. B»ng nh÷ng sù kiÖn lÞch sö, Ng−êi chøng trÇn sù phi lý cña nh÷ng ý kiÕn nµy cña Cau-xky, Lª-nin minh r»ng chÕ ®é céng hßa t− s¶n d©n chñ nhÊt trªn thùc viÕt: "...viÖc t−íc kh«ng cho giai cÊp t− s¶n ®−îc quyÒn tÕ còng chØ lµ chuyªn chÝnh t− s¶n, chuyªn chÝnh cña kÎ bÇu cö, kh«ng ph¶i lµ mét tiªu chuÈn b¾t buéc ph¶i cã vµ bãc lét ®èi víi quÇn chóng lao ®éng. nhÊt thiÕt ph¶i cã cña chuyªn chÝnh v« s¶n. Ngay c¶ ë Nga, Lª-nin ®èi lËp nÒn d©n chñ t− s¶n, d©n chñ cña kÎ giµu, tõ l©u tr−íc C¸ch m¹ng th¸ng M−êi, nh÷ng ng−êi b«n-sª- víi nÒn d©n chñ v« s¶n, d©n chñ cña ®¹i ®a sè nh©n d©n, vÝch ®· ®Ò ra khÈu hiÖu chuyªn chÝnh Êy, còng kh«ng hÒ cña ng−êi lao ®éng. Ng−êi v¹ch râ thùc chÊt cña chuyªn nãi tr−íc lµ ph¶i t−íc kh«ng cho bän bãc lét cã quyÒn bÇu chÝnh v« s¶n lµ h×nh thøc d©n chñ cao nhÊt trong x· héi cö. Bé phËn tæ thµnh Êy cña chuyªn chÝnh n¶y sinh ra cã giai cÊp, thùc tÕ ®¶m b¶o viÖc thùc hiÖn nh÷ng quyÒn kh«ng ph¶i lµ "theo kÕ ho¹ch" cña mét ®¶ng; tù nã ®· n¶y ra lîi chÝnh trÞ vµ x· héi dµnh cho mäi ng−êi lao ®éng. trong qu¸ tr×nh ®Êu tranh" (tr. 344 - 345). H¹n chÕ quyÒn bÇu cö Lª-nin coi ChÝnh quyÒn x«-viÕt lµ nÒn d©n chñ ch©n chÝnh, lµ mét vÊn ®Ò d©n téc riªng, chø kh«ng ph¶i lµ vÊn ®Ò thu hót ®«ng ®¶o quÇn chóng nh©n d©n "tham gia th−êng chung vÒ chuyªn chÝnh cña giai cÊp c«ng nh©n. "Trong nh÷ng xuyªn, nhÊt thiÕt ph¶i ®−îc tham gia vµ, h¬n n÷a, tham gia n−íc nµo, trong nh÷ng ®iÒu kiÖn d©n téc ®Æc biÖt nµo cña mét c¸ch quyÕt ®Þnh vµo viÖc qu¶n lý nhµ n−íc theo lèi chñ nghÜa t− b¶n nµy hay chñ nghÜa t− b¶n kh¸c, th× sÏ ¸p d©n chñ" (tr. 609). dông (hoµn toµn hay chñ yÕu) nh÷ng biÖn ph¸p nµy hay Trong bµi "VÒ "d©n chñ" vµ chuyªn chÝnh", Lª-nin chØ biÖn ph¸p kh¸c cã tÝnh chÊt h¹n chÕ, vi ph¹m d©n chñ ra r»ng viÖc nhµ n−íc v« s¶n thay thÕ nhµ n−íc t− s¶n ®èi víi bän bãc lét, ®iÒu ®ã cßn tuú ë nh÷ng ®Æc ®iÓm d©n lµ con ®−êng duy nhÊt ®i tíi sù tiªu vong cña nhµ n−íc
XXVI Lêi tùa Lêi tùa XXVII nãi chung. VÊn ®Ò sù tiªu vong cña nhµ n−íc ®−îc nãi ®é d©n chñ v« cïng cao h¬n vµ réng h¬n tÊt c¶ nh÷ng tíi ë môc hai m−¬i trong ®Ò c−¬ng vÒ d©n chñ t− s¶n chÕ ®é d©n chñ tr−íc kia trªn thÕ giíi vµ më ®Çu c«ng vµ chuyªn chÝnh v« s¶n ®· ®−îc §¹i héi I Quèc tÕ céng cuéc s¸ng t¹o cña hµng chôc triÖu c«ng nh©n vµ n«ng d©n s¶n t¸n thµnh. Lª-nin viÕt: "Tiªu diÖt chÝnh quyÒn nhµ n−íc nh»m thùc hiÖn chñ nghÜa x· héi trong thùc tiÔn" (tr. 373). lµ môc ®Ých mµ tÊt c¶ mäi ng−êi x· héi chñ nghÜa, trong Lý luËn cña Lª-nin vÒ sù chuyÓn biÕn cña c¸ch m¹ng ®ã cã M¸c vµ ®øng ®Çu lµ M¸c, ®· tù ®Æt ra cho m×nh. d©n chñ - t− s¶n thµnh c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa, ®· Kh«ng thùc hiÖn ®−îc môc ®Ých ®ã, th× d©n chñ thùc sù, ®−îc tiÕp tôc luËn chøng trong t¸c phÈm "C¸ch m¹ng v« tøc lµ b×nh ®¼ng vµ tù do, kh«ng thÓ thùc hiÖn ®−îc. Vµ s¶n vµ tªn ph¶n béi Cau-xky". Lª-nin ®· lËp luËn mét c¸ch trªn thùc tÕ, chØ cã d©n chñ x«-viÕt hay d©n chñ v« s¶n s©u s¾c vµ chØ râ tÇm quan träng cña c¸c biÖn ph¸p c¸ch míi dÉn ®Õn môc ®Ých ®ã, v× khi l«i cuèn nh÷ng tæ chøc m¹ng cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt nh− quèc h÷u hãa ruéng ®«ng ®¶o quÇn chóng lao ®éng tham gia th−êng xuyªn vµ ®Êt vµ quèc h÷u hãa c«ng nghiÖp. nhÊt thiÕt vµo viÖc qu¶n lý nhµ n−íc, th× nÒn d©n chñ Khi v¹ch trÇn nh÷ng sù c«ng kÝch ®Çy tÝnh chÊt vu khèng x«-viÕt b¾t ®Çu chuÈn bÞ ngay tøc kh¾c cho sù tiªu vong cña Cau-xky chèng l¹i chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i cña Nhµ n−íc hoµn toµn cña mäi nhµ n−íc" (tr. 611). Qu¸ tr×nh ph¸t x«-viÕt, Lª-nin ®· nhÊn m¹nh tÝnh chÊt d©n chñ triÖt ®Ó triÓn cña lÞch sö chøng thùc r»ng häc thuyÕt M¸c - Lª-nin cña chÝnh s¸ch Êy. Kh«ng mét n−íc t− s¶n nµo, dï lµ vÒ chuyªn chÝnh v« s¶n lµ ®óng. N¶y sinh ra do kÕt qu¶ n−íc d©n chñ nhÊt, l¹i tiÕn hµnh chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i mét cña cuéc C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i, c¸ch c«ng khai. Lª-nin viÕt r»ng ChÝnh quyÒn x«-viÕt ®· lét chuyªn chÝnh v« s¶n ®· ®ãng mét vai trß cã ý nghÜa lÞch bá c¸i mµn bÝ mËt cña chÝnh s¸ch ®èi ngo¹i vµ "®iÒu ®ã cã sö toµn thÕ giíi, ®· ®¶m b¶o cho th¾ng lîi cña chñ nghÜa mét ý nghÜa c¨n b¶n : hßa b×nh vµ tÝnh m¹ng cña hµng chôc x· héi ë Liªn-x«. triÖu con ng−êi ®Òu tuú thuéc vµo ®iÒu ®ã" (tr. 311). Lª-nin ®· nªu râ ý nghÜa lÞch sö toµn thÕ giíi cña cuéc Chñ nghÜa b«n-sª-vÝch chØ cho c¸c d©n téc con ®−êng C¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa th¸ng M−êi vÜ ®¹i vµ cña ®óng ®¾n ®Ó tho¸t khái nh÷ng sù khñng khiÕp cña chiÕn tranh kinh nghiÖm cña §¶ng céng s¶n Liªn-x«. Lª-nin viÕt: "Chñ vµ chñ nghÜa ®Õ quèc, chÝnh v× vËy mµ quÇn chóng lao ®éng nghÜa b«n-sª-vÝch ®· phæ cËp trªn toµn thÕ giíi ý niÖm tÊt c¶ c¸c n−íc ngµy cµng tin ch¾c r»ng "chñ nghÜa b«n-sª-vÝch "chuyªn chÝnh v« s¶n"; nh÷ng tõ ®ã, nã ®· dÞch tõ tiÕng cã thÓ dïng lµm kiÓu mÉu s¸ch l−îc cho tÊt c¶ mäi ng−êi". la-tinh tr−íc hÕt ra tiÕng Nga, råi sau ®ã ra tÊt c¶ c¸c thø Lª-nin hÕt søc tù hµo nãi vÒ sù trung thµnh cña ®¶ng tiÕng trªn thÕ giíi; nã ®· lÊy vÝ dô ChÝnh quyÒn x«-viÕt b«n-sª-vÝch ®èi víi c¸c nguyªn t¾c cña chñ nghÜa quèc tÕ ®Ó v¹ch ra r»ng ngay c¶ trong mét n−íc l¹c hËu, c«ng v« s¶n. Ng−êi viÕt r»ng s¸ch l−îc cña nh÷ng ng−êi céng nh©n vµ n«ng d©n nghÌo, thËm chÝ thiÕu kinh nghiÖm nhÊt, s¶n Nga lµ s¸ch l−îc quèc tÕ chñ nghÜa duy nhÊt bëi v× thiÕu häc thøc nhÊt, Ýt quen c«ng viÖc tæ chøc nhÊt, còng nã ®· tiÕn hµnh tèi ®a nh÷ng viÖc cã thÓ thùc hiÖn ®−îc ®· cã thÓ, trong suèt mét n¨m trêi, gi÷a nh÷ng khã kh¨n ë trong mét n−íc ®Ó ph¸t triÓn, ñng hé vµ thøc tØnh c¸ch ch−a tõng thÊy, trong cuéc ®Êu tranh chèng bän bãc lét m¹ng ë tÊt c¶ c¸c n−íc. (®−îc giai cÊp t− s¶n toµn thÕ giíi ñng hé) b¶o vÖ ®−îc Lª-nin chØ ra r»ng chñ nghÜa b«n-sª-vÝch ®· ®Ò ra lý chÝnh quyÒn cña ng−êi lao ®éng, thiÕt lËp nªn mét chÕ luËn, c−¬ng lÜnh vµ s¸ch l−îc kh¸c víi chñ nghÜa c¶i l−¬ng
XXVIII Lêi tùa Lêi tùa XXIX vµ chñ nghÜa x· héi - s«-vanh, ®· x©y dùng c¬ së t− t−ëng nh÷ng ng−êi lao ®éng, ®ã lµ ph−¬ng tiÖn ®Ó lËt ®æ bän vµ s¸ch l−îc cña Quèc tÕ céng s¶n, mét Quèc tÕ thËt sù bãc lét vµ lµ ph−¬ng tiÖn tù vÖ chèng l¹i c¸i chuyªn chÝnh v« s¶n. Trong ®iÒu kiÖn cao trµo c¸ch m¹ng lín lao ®· ph¸t t− s¶n ®· dÉn tíi ®¹i chiÕn thÕ giíi lÇn thø nhÊt vµ ®ang sinh ë nhiÒu n−íc t− b¶n vµo cuèi cuéc chiÕn tranh thÕ giíi chuÈn bÞ nh÷ng cuéc chiÕn tranh míi. Trong c¸c ®Ò c−¬ng, lÇn thø nhÊt, d−íi ¶nh h−ëng trùc tiÕp cña C¸ch m¹ng x· Lª-nin ®· chØ cho thÊy râ r»ng chuyªn chÝnh cña giai cÊp héi chñ nghÜa th¸ng M−êi, ë mét lo¹t c¸c n−íc ch©u ¢u ®ang c«ng nh©n kh¸c h¼n chuyªn chÝnh cña c¸c giai cÊp bãc lét, thµnh lËp c¸c ®¶ng vµ c¸c tæ chøc céng s¶n ®Çu tiªn. Trong ®· nªu râ ®Æc ®iÓm cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt, mét chÝnh nhiÒu n¨m, Lª-nin ®· ®Êu tranh ®Ó thèng nhÊt tÊt c¶ nh÷ng quyÒn trªn thùc tÕ ®ang t¹o cho c¸c giai cÊp lao ®éng cã ng−êi c¸nh t¶, thËt sù c¸ch m¹ng, vµo phong trµo c«ng nh©n kh¶ n¨ng thùc tÕ sö dông c¸c quyÒn d©n chñ vµ c¸c quyÒn quèc tÕ, ®Ó thµnh lËp Quèc tÕ míi, Quèc tÕ III. Ng−êi tù do, c¸i kh¶ n¨ng mµ ngay c¶ ë nh÷ng n−íc céng hßa ®· tiÕn hµnh mét c«ng t¸c to lín ®Ó chuÈn bÞ cho §¹i héi I t− s¶n d©n chñ nhÊt ng−êi ta còng ch−a bao giê cã vµ Quèc tÕ céng s¶n häp t¹i M¸t-xc¬-va ®Çu th¸ng Ba 1919. còng kh«ng thÓ cã ®−îc. Trong §¹i héi I Quèc tÕ céng s¶n, Lª-nin ®· ®äc ®Ò C«ng lao vÜ ®¹i cña Lª-nin lµ ë chç Ng−êi ®· v¹ch râ c−¬ng vµ b¸o c¸o vÒ d©n chñ t− s¶n vµ chuyªn chÝnh v« s¶n. ®−îc thùc chÊt cña ChÝnh quyÒn x«-viÕt lµ mét h×nh thøc Trong c¸c ®Ò c−¬ng vµ b¸o c¸o ®ã, Ng−êi v¹ch mÆt nh÷ng chuyªn chÝnh v« s¶n ®· ®−îc h×nh thµnh trong lÞch sö "ng−êi x· héi chñ nghÜa" ®· chèng l¹i chuyªn chÝnh v« s¶n n−íc Nga; Ng−êi ®· chØ râ ý nghÜa quèc tÕ cña nh÷ng vµ t©ng bèc c¸i d©n chñ "thuÇn tuý", "phi giai cÊp" nh»m nguyªn t¾c c¬ b¶n cña chÝnh quyÒn Êy, nh÷ng nguyªn t¾c b¶o vÖ sù thèng trÞ cña giai cÊp bãc lét. B»ng rÊt nhiÒu ®· trë thµnh c¬ së cña tÊt c¶ c¸c h×nh thøc chÝnh trÞ kh¸c thÝ dô, Lª-nin chøng minh r»ng ë c¸c n−íc gäi lµ d©n chñ cña chuyªn chÝnh cña giai cÊp c«ng nh©n. Nh÷ng nguyªn t¾c trong hÖ thèng t− b¶n chñ nghÜa, trªn thùc tÕ, nÒn chuyªn nh− viÖc triÖt bá bé m¸y quan l¹i, c¶nh s¸t vµ tßa ¸n cña chÝnh vµ sù khñng bè cña giai cÊp t− s¶n ®ang thèng trÞ. giai cÊp t− s¶n vµ qu©n ®éi cò ®· ®Ì ®Çu c−ìi cæ nh©n d©n, Truy bøc c¸c ®¶ng viªn céng s¶n, trÊn ¸p nh÷ng ng−êi b·i sù tham gia th−êng xuyªn vµ cã ý nghÜa quyÕt ®Þnh cña c«ng, ®µn ¸p phong trµo gi¶i phãng d©n téc, ñng hé c¸c quÇn chóng vµo viÖc qu¶n lý nhµ n−íc, sù tiªu vong dÇn lùc l−îng ph¶n ®éng trªn toµn thÕ giíi, ⎯ ®ã lµ nh÷ng nÐt dÇn cña mäi nhµ n−íc, ®Òu lµ c¬ së kh«ng nh÷ng cña ®Æc tr−ng cña tÊt c¶ c¸c n−íc t− s¶n, kÓ c¶ n−íc Mü lµ ChÝnh quyÒn x«-viÕt mµ c¶ cña chÕ ®é chÝnh trÞ ë tÊt c¶ n−íc mµ nh÷ng kÎ b¶o vÖ chñ nghÜa t− b¶n ®ang lý t−ëng c¸c n−íc trong phe x· héi chñ nghÜa n÷a. hãa. Lª-nin giËn d÷ vµ c«ng phÉn nãi vÒ vô giÕt h¹i C¸c - §¹i héi ®· nhÊt trÝ t¸n thµnh c¸c ®Ò c−¬ng cña Lª- l¬ LiÕp-nÕch vµ R«-da Lóc-x¨m-bua, mét vô s¸t h¹i tiÕn nin vµ th«ng qua nghÞ quyÕt do Lª-nin viÕt ®Ó bæ sung c¸c hµnh trong khung c¶nh "tù do" cña nÒn céng hßa t− s¶n ®Ò c−¬ng Êy. Trong nghÞ quyÕt ®ã nãi r»ng nhiÖm vô chÝnh §øc. Ng−êi viÕt r»ng vô s¸t h¹i nµy ®· hoµn toµn lét cña c¸c ®¶ng céng s¶n ë c¸c n−íc t− b¶n lµ gi¶i thÝch trÇn thùc chÊt giai cÊp cña chÕ ®é céng hßa t− s¶n lµ cho ®«ng ®¶o quÇn chóng giai cÊp c«ng nh©n hiÓu ®−îc ý chuyªn chÝnh cña giai cÊp t− s¶n. nghÜa lÞch sö vµ tÝnh tÊt yÕu chÝnh trÞ cña nÒn d©n chñ míi, Lª-nin nhÊn m¹nh r»ng chuyªn chÝnh v« s¶n kh«ng nh÷ng d©n chñ v« s¶n, tøc lµ nÒn d©n chñ cÇn ph¶i thay thÕ d©n hoµn toµn chÝnh ®¸ng, mµ cßn lµ cÇn thiÕt ®èi víi tÊt c¶ chñ t− s¶n.
XXX Lêi tùa Lêi tùa XXXI Trong bµi "§· giµnh ®−îc vµ ghi l¹i", viÕt nh©n dÞp quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n thµnh lËp Quèc tÕ céng s¶n, Lª-nin nãi: "Lý luËn chñ nghÜa (b) Nga vÒ viÖc tr−ng thu l−¬ng thùc thõa ë U-cra-i-na". M¸c, ®−îc ¸nh s¸ng rùc rì cña kinh nghiÖm míi vµ phong Trong phÇn "C¸c tµi liÖu chuÈn bÞ" cã m−êi hai tµi phó trªn toµn thÕ giíi cña c«ng nh©n c¸ch m¹ng soi s¸ng, ®· liÖu lÇn ®Çu tiªn ®−îc ®−a vµo Toµn tËp (trõ hai v¨n kiÖn gióp chóng ta hiÓu ®−îc tÊt c¶ tÝnh quy luËt cña c¸c sù cuèi ®−îc ®Æt chung mét ®Çu ®Ò lµ "Bµn vÒ b¶n dù th¶o s¾c biÕn. Lý luËn chñ nghÜa M¸c sÏ gióp nh÷ng ng−êi v« s¶n lÖnh vÒ viÖc c¶i tæ chÕ ®é kiÓm tra cña nhµ n−íc"). Nh÷ng trªn toµn thÕ giíi ®ang ®Êu tranh ®Ó xãa bá chÕ ®é n« lÖ ®Ò c−¬ng diÔn v¨n vµ b¸o c¸o ®Æt trong phÇn nµy bæ lµm thuª cho t− b¶n, hiÓu ®−îc râ h¬n n÷a nh÷ng môc sung cho néi dung c¸c bµi ph¸t biÓu cña Lª-nin. tiªu ®Êu tranh cña m×nh, tiÕn b−íc v÷ng ch¾c h¬n n÷a trªn con ®−êng ®· v¹ch s½n, thu ®−îc th¾ng lîi mét c¸ch ViÖn nghiªn cøu chñ nghÜa ch¾c ch¾n h¬n, v÷ng vµng h¬n vµ cñng cè ®−îc th¾ng lîi M¸c - Lª-nin trùc thuéc Ban chÊp hµnh ®ã" (tr. 626). trung −¬ng §¶ng céng s¶n Liªn-x« * * * TËp ba m−¬i b¶y gåm 21 tµi liÖu lÇn ®Çu ®−îc ®−a vµo Toµn tËp cña V. I. Lª-nin. Trong phÇn néi dung chÝnh cña tËp nµy cã c¸c tµi liÖu "ý kiÕn chuÈn bÞ cho b¶n s¾c lÖnh vÒ viÖc ®¸nh thuÕ hiÖn vËt vµo c¸c chñ n«ng hé" ("Nh÷ng ®iÒu kho¶n c¬ b¶n cña s¾c lÖnh" vµ "Nh÷ng nhËn xÐt ®èi víi dù th¶o s¾c lÖnh"), b¶n "S¬ th¶o ®Ò c−¬ng quyÕt ®Þnh vÒ viÖc tu©n thñ ®óng ph¸p luËt" ®· nãi ë trªn, "ý kiÕn chuÈn bÞ cho b¶n dù th¶o quyÕt ®Þnh cña Ban chÊp hµnh trung −¬ng §¶ng céng s¶n (b) Nga vÒ viÖc triÖu tËp §¹i héi toµn Nga nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c ng©n hµng", "ChØ thÞ vÒ viÖc biªn so¹n s¸ch cho c«ng n«ng ®äc", "Dù th¶o nghÞ quyÕt cña Héi ®ång bé tr−ëng d©n ñy vÒ hîp t¸c x·", c¸c dù th¶o quyÕt ®Þnh "VÒ t×nh h×nh c«ng t¸c th− viÖn" vµ "VÒ viÖc cho t« nh−îng con ®−êng s¾t lín miÒn B¾c", bµi b¸o viÕt dë "Nh©n lêi kªu gäi cña ph¸i ®éc lËp §øc", "DiÔn v¨n t¹i líp häc cña nh÷ng ng−êi lµm c«ng t¸c cæ ®éng cña ban b¶o vÖ bµ mÑ trÎ em thuéc Bé d©n ñy b¶o hiÓm x· héi", vµ "VÒ dù th¶o
V. I. Lª-nin Th¸ng M−êi 1918
1 DiÔn v¨n t¹i Phiªn häp liªn tÞch Gi÷a ban chÊp hµnh trung −¬ng C¸c x«-viÕt toµn nga, x«-viÕt M¸t-xc¬-va, C¸c ñy ban c«ng x−ëng - nhµ m¸y vµ c¸c c«ng ®oµn M¸t-xc¬-va ngµy 29 th¸ng b¶y 19181 ( V ç t a y r å i b i Õ n t h µ n h h o a n h « . ) Th−a c¸c ®ång chÝ, trªn s¸ch b¸o cña ®¶ng còng nh− trong c¸c c¬ quan x«-viÕt vµ trong c«ng t¸c cæ ®éng tr−íc quÇn chóng, chóng ta ®· tõng nhiÒu lÇn nãi r»ng thêi gian gi¸p h¹t lµ giai ®o¹n gian khæ nhÊt, nÆng nÒ nhÊt, gay go nhÊt ®èi víi cuéc c¸ch m¹ng x· héi chñ nghÜa míi b¾t ®Çu ë n−íc Nga. Ngµy nay, t«i nghÜ, chóng ta cÇn ph¶i nãi r»ng t×nh thÕ gay go ®ã ®· ®Õn tét ®é. Së dÜ nh− vËy, lµ v× hiÖn nay ®· x¸c ®Þnh ®−îc hoµn toµn râ rµng vµ døt kho¸t, mét mÆt, ai lµ nh÷ng kÎ ñng hé thÕ giíi ®Õ quèc chñ nghÜa, ñng hé c¸c n−íc ®Õ quèc, vµ mÆt kh¸c, ai lµ nh÷ng ng−êi ñng hé n−íc Céng hßa x· héi chñ nghÜa x«-viÕt. Tr−íc hÕt, cÇn ph¶i nãi r»ng, vÒ mÆt qu©n sù, th× chØ ®Õn ngµy nay, t×nh h×nh n−íc Céng hßa x«-viÕt míi hoµn toµn râ rµng. Cã nhiÒu ng−êi lóc ®Çu ®· coi cuéc b¹o ®éng cña qu©n TiÖp2 lµ mét kh©u nhá trong c¸i chuçi nh÷ng cuéc næi lo¹n ph¶n c¸ch m¹ng. Chóng ta ®· kh«ng ®¸nh gi¸ ®óng møc nh÷ng tin tøc cña b¸o chÝ vÒ sù tham gia cña t− b¶n Anh - Ph¸p, cña bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p vµo cuéc b¹o ®éng ®ã. Ngµy nay, chóng ta cÇn «n l¹i xem c¸c sù
2 V. I. Lª-nin DiÔn v¨n t¹i Phiªn häp liªn tÞch ngµy 29 th¸ng B¶y 1918 3 kiÖn ®· diÔn ra nh− thÕ nµo ë Muèc-man, trong c¸c binh Ngoµi ra, 188 000 róp l¹i cßn ®−îc bµn giao cho mét ng−êi kh«ng râ ®oµn Xi-bi-ri, ë Cu-ban; xem bän Anh - Ph¸p c©u kÕt víi tªn. Tæng céng lµ 3 188 000 róp. Céng víi sè tiÒn 8 triÖu nãi trªn, chÝnh bän TiÖp, l¹i ®−îc giai cÊp t− s¶n Anh gióp ®ì tÝch cùc, phñ Ph¸p ®· giao cho Ph©n héi Héi ®ång d©n téc c¶ th¶y 11 triÖu 188 000 róp. Ph©n héi ®· nhËn ®−îc 80 000 li-vr¬ stÐc-linh cña viªn l·nh sù ®· cè g¾ng nh− thÕ nµo ®Ó lËt ®æ c¸c X«-viÕt. §Õn nay, Anh. Nh− vËy lµ tõ ngµy 7 th¸ng Ba cho ®Õn ngµy b¹o ®éng, nh÷ng tÊt c¶ c¸c sù viÖc ®ã cho ta thÊy râ r»ng cuéc b¹o ®éng cña ng−êi l·nh ®¹o Héi ®ång d©n téc TiÖp ®· nhËn cña c¸c chÝnh phñ Anh qu©n TiÖp lµ mét kh©u cña c¸i chÝnh s¸ch ®· ®−îc bän ®Õ vµ Ph¸p ngãt 15 triÖu róp; qu©n TiÖp ®· bÞ ®em b¸n cho bän ®Õ quèc quèc Anh - Ph¸p dù tÝnh tõ l©u vµ thùc hµnh mét c¸ch Ph¸p vµ Anh ®Ó lÊy sè tiÒn nµy". cã hÖ thèng hßng bãp nghÑt n−íc Nga x«-viÕt, nh»m l¹i DÜ nhiªn lµ phÇn ®«ng c¸c ®ång chÝ ®· ®äc tin ®ã trªn kÐo n−íc Nga vµo vßng chiÕn tranh ®Õ quèc. Ngµy nay, c¸c b¸o trong thêi gian nã ®−îc in ra; dÜ nhiªn lµ chóng ®«ng ®¶o nh©n d©n n−íc Nga x«-viÕt cÇn ph¶i gi¶i quyÕt ta kh«ng bao giê kh«ng tin r»ng bän ®Õ quèc vµ bän tµi nguy c¬ Êy, v× b©y giê ®èi víi chóng ta, nguy c¬ ®ã ®· phiÖt Anh vµ Ph¸p l¹i kh«ng dïng ®ñ mäi thñ ®o¹n ®Ó trë thµnh mét cuéc chiÕn ®Êu b¶o vÖ n−íc Céng hßa lËt ®æ ChÝnh quyÒn x«-viÕt, ®Ó g©y mäi thø khã kh¨n cho x· héi chñ nghÜa x«-viÕt kh«ng ph¶i chØ chèng l¹i cuéc b¹o ChÝnh quyÒn x«-viÕt. Nh−ng trong thêi kú ®ã, toµn bé c¸i ®éng cña qu©n TiÖp, tøc lµ chèng l¹i mét cuéc tÊn c«ng chuçi nh÷ng sù biÕn cßn ch−a diÔn ra ®Çy ®ñ ®Ó chøng tá ph¶n c¸ch m¹ng, kh«ng ph¶i chØ chèng l¹i c¸c cuéc tÊn r»ng chóng ta ®øng tr−íc mét cuéc tÊn c«ng ph¶n c¸ch c«ng ph¶n c¸ch m¹ng nãi chung; mµ lµ mét cuéc chiÕn ®Êu m¹ng b»ng qu©n sù vµ b»ng tµi chÝnh, do tÊt c¶ bän ®¹i chèng cuéc tÊn c«ng cña toµn thÕ giíi ®Õ quèc chñ nghÜa. biÓu cña ®Õ quèc Anh - Ph¸p ®eo ®uæi mét c¸ch cã hÖ Tr−íc hÕt, t«i muèn nh¾c l¹i mét sù thËt lµ tõ l©u thèng vµ liªn tôc, mét c¸ch râ rµng lµ cã suy tÝnh tõ l©u bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p ®· tham gia thùc sù vµ trùc tiÕp vµ cã chuÈn bÞ tr−íc hµng th¸ng, ®Ó chèng l¹i n−íc Céng vµo cuéc b¹o ®éng cña qu©n TiÖp; t«i xin nh¾c l¹i mét hßa x«-viÕt. Nh−ng, ngµy nay, khi chóng ta gép toµn bé bµi ®¨ng ngµy 28 th¸ng S¸u trªn b¸o "ChiÕn sÜ tiÒn phong c¸c sù biÕn l¹i mµ xÐt, khi chóng ta ®èi chiÕu cuéc b¹o cña tù do", c¬ quan trung −¬ng cña §¶ng céng s¶n TiÖp - ®éng ph¶n c¸ch m¹ng cña qu©n TiÖp víi viÖc ®æ bé ë kh¾c, vµ ®· ®−îc b¸o chÝ n−íc ta ®¨ng l¹i3: Muèc-man, ⎯ chóng ta thÊy r»ng bän Anh ®· cho ®æ bé ë "Ngµy 7 th¸ng Ba, Ph©n héi Héi ®ång d©n téc ®· nhËn cña viªn ®ã h¬n 10 000 binh sÜ, r»ng m−în cí b¶o vÖ Muèc-man, l·nh sù Ph¸p mét mãn tiÒn thø nhÊt lµ 3 triÖu róp. chóng ®·, thùc tÕ, b¾t ®Çu x©m nhËp néi ®Þa, ®· chiÕm Mãn tiÒn nµy ®· giao cho mét «ng SÝp nµo ®ã, nh©n viªn ë Ph©n ®ãng Kªm vµ X«-r«-ki, vµ tõ X«-r«-ki tiÕn sang phÝa §«ng, héi Héi ®ång d©n téc. chóng ®· b¾n c¶ nh÷ng ng−êi ho¹t ®éng x«-viÕt cña chóng Ngµy 9 th¸ng Ba, 2 triÖu róp n÷a còng l¹i ®−îc giao cho còng ta; chóng ta ®äc b¸o thÊy r»ng hµng ngµn c«ng nh©n ®−êng «ng SÝp Êy; ngµy 25, «ng nµy l¹i lÜnh 1 triÖu; ngµy 26 th¸ng Ba, «ng s¾t vµ nãi chung c«ng nh©n miÒn Cùc B¾c ph¶i ch¹y trèn phã chñ tÞch Héi ®ång d©n téc B«-gu-min SÐc-m¸c, ®· nhËn ®−îc 1 nh÷ng kÎ ®i cøu gióp vµ ®i gi¶i phãng ®ã, nãi cho ®óng triÖu; vµ ngµy 3 th¸ng T−, «ng SÝp l¹i lÜnh thªm 1 triÖu n÷a. Tæng céng, viªn l·nh sù Ph¸p ®· giao cho Ph©n héi Héi ®ång d©n ra lµ ch¹y trèn bän ®Õ quèc x©m l−îc míi, bän ®ang x©u téc 8 triÖu ®ång trong kho¶ng tõ ngµy 7 th¸ng Ba ®Õn ngµy 4 th¸ng T−. xÐ n−íc Nga tõ mét phÝa kh¸c; ⎯ khi chóng ta ®èi chiÕu Kh«ng râ ngµy th¸ng nµo, «ng SÝp cßn nhËn 1 triÖu róp, «ng B«- tÊt c¶ c¸c sù viÖc ®ã víi nhau, chóng ta thÊy râ mèi liªn gu-min SÐc-m¸c 1 triÖu, vµ «ng SÝp l¹i nhËn lÇn thø hai 1 triÖu n÷a. hÖ chung gi÷a c¸c sù biÕn. Ngoµi ra, gÇn ®©y, chóng ta ®·
4 V. I. Lª-nin DiÔn v¨n t¹i Phiªn häp liªn tÞch ngµy 29 th¸ng B¶y 1918 5 nhËn ®−îc nh÷ng b»ng chøng míi nãi râ tÝnh chÊt cña cuéc ®a sè trong X«-viÕt Ba-cu, bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p lÇn tÊn c«ng ®ã cña bän Anh - Ph¸p chèng n−íc Nga. nµy ®· thu ®−îc ®a sè 30 phiÕu, v× mét phÇn lín ®¶ng Nh÷ng nguyªn nh©n ®Þa lý còng ®ñ ®Ó gi¶i thÝch r»ng §a - sn¾c5, tøc lµ ®¶ng cña nh÷ng ng−êi nöa x· héi chñ h×nh thøc cña cuéc tÊn c«ng ®ã cña chñ nghÜa ®Õ quèc nghÜa ¸c-mª-ni-a ®· ch¹y theo chóng chèng l¹i chóng ta. vµo n−íc Nga kh«ng thÓ gièng h×nh thøc cña cuéc tÊn (Lª - nin ®äc bøc ®iÖn.) c«ng vµo n−íc §øc. Bän Anh - Ph¸p, kh«ng cã biªn giíi "Ngµy 26 th¸ng B¶y, ®éi qu©n ¸t-gi-ca-bun, theo lÖnh cña bé tr−ëng chung víi n−íc Nga nh− ë §øc, vµ kh«ng cã qu©n ®éi d©n ñy Coãc-ga-nèp, ®· rót khái ¸t-gi-ca-bun vµ ®Õn trËn ®Þa ë gÇn nhiÒu b»ng §øc. Lùc l−îng qu©n sù víi Anh th× chñ yÕu A-li-a-ty. Sau khi ®éi qu©n Sª-ma-kha rót khái Sª-ma-kha vµ Ma-ra-da, cã tÝnh chÊt thùc d©n vµ chñ yÕu lµ gåm h¶i qu©n, nªn ®· tõ qu©n ®Þch ®· më mét trËn tÊn c«ng theo thung lòng s«ng PiÕc-xa- g¸t. Cuéc xung ®ét ®Çu tiªn víi ®éi tiÒn vÖ ®· x¶y ra gÇn th«n l©u, tõ hµng chôc n¨m nay, ng−êi Anh buéc ph¶i hµnh Cu-ba-l−. ®éng kh¸c h¼n trong c¸c cuéc x©m l−îc cña hä, ph¶i cè §ång thêi, tõ phÝa Nam s«ng Cu-ra, mét ®éi kþ binh lín ®· tiÕn g¾ng chñ yÕu lµ c¾t nh÷ng n−íc mµ hä tÊn c«ng khái vÒ phÝa nhµ ga PiÕc-xa-g¸t. Trong t×nh thÕ nµy, muèn gi÷ ®−îc nhµ c¸c nguån tiÕp tÕ, vµ thÝch dïng ph−¬ng ph¸p bãp nghÑt ga ¸t-gi-ca-bun, ph¶i ®em tÊt c¶ lùc l−îng hiÖn cã dµn ra ba mÆt: b»ng viÖn trî, h¬n lµ dïng b¹o lùc qu©n sù mét c¸ch phÝa T©y ¸t-gi-ca-bun, phÝa B¾c vµ phÝa Nam thung lòng Na-va-ghi- PiÕc-xa-g¸t. Mét mÆt trËn kÐo dµi ra nh− thÕ sÏ lµm cho chóng ta chÝnh diÖn, trùc tiÕp, tµn b¹o vµ m·nh liÖt. Nh÷ng tin mµ kh«ng cã qu©n dù tr÷, vµ v× thiÕu kþ binh, nªn chóng ta sÏ kh«ng thÓ chóng ta nhËn ®−îc míi ®©y ®· chøng minh r»ng A-lÕch-xª- gi¸ng ®−îc mét ®ßn nµo vµo qu©n ®Þch, vµ thËm chÝ sÏ lµm cho ®éi Ðp, ⎯ ng−êi mµ c«ng nh©n vµ binh sÜ Nga ®· biÕt râ tõ qu©n ®ãng ë ¸t-gi-ca-bun l©m vµo mét t×nh thÕ khã kh¨n nÕu mÆt trËn l©u, ng−êi võa míi chiÕm mét lµng C«-d¾c tªn lµ Ti-kh«- bÞ chäc thñng ë phÝa B¾c hoÆc ë phÝa Nam. Do t×nh h×nh nh− vËy vµ rÕt-xcai-a, ⎯ râ rµng lµ ®−îc bän ®Õ quèc Anh - Ph¸p gióp còng lµ ®Ó b¶o tån binh lùc, nªn ®· cã lÖnh cho ®éi qu©n ¸t-gi-ca-bun ®ì. Trong miÒn nµy, cuéc b¹o ®éng ®· cã nh÷ng h×nh thøc rót vÒ c¸c vÞ trÝ gÇn A-li-a-ty. Cuéc rót lui ®· tiÕn hµnh cã trËt tù. Nh÷ng thiÕt bÞ quan träng cña ®−êng s¾t vµ cña nhµ ga ¸t-gi-ca-bun, râ rÖt h¬n, vµ mét lÇn n÷a, râ rµng lµ v× bän ®Õ quèc Anh - c¶ c¸c bÓ chøa dÇu háa vµ dÇu má, ®Òu bÞ ph¸ hñy. ë §a-ghe-xtan, Ph¸p ®· nhóng tay vµo ®ã. trong cuéc tæng tÊn c«ng, qu©n ®Þch ®· tá ra rÊt ho¹t ®éng. Ngµy 24 Sau hÕt, h«m qua, chóng t«i nhËn ®−îc tin bän ®Õ quèc th¸ng B¶y, chóng å ¹t tÊn c«ng vµo bèn phÝa. Sau mét ngµy ®ªm chiÕn Anh - Ph¸p ®· th¾ng trong mét m−u ®å lín ë Ba-cu. T¹i ®Êu, chóng ta ®· chiÕm ®−îc chiÕn hµo cña ®Þch, ®uæi ®Þch ch¹y t¸n X«-viÕt Ba-cu, chóng ®· giµnh ®−îc mét ®a sè gåm gÇn lo¹n vµo rõng; nh−ng trêi ®æ tèi nªn chóng t a kh«ng tiÕp tôc truy kÝch 30 phiÕu chèng l¹i ®¶ng ta, chèng l¹i nh÷ng ng−êi b«n-sª- ®−îc. Ngµy 24 th¸ng B¶y, tõ Su-ra, ng−êi ta b¸o cho chóng ta biÕt nh÷ng tin th¾ng lîi cña qu©n ta; nh÷ng trËn ®¸nh ®ang diÔn ra ë ngo¹i vÝch vµ chèng l¹i nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng vi thµnh phè, qu©n ®Þch chiÕn ®Êu rÊt h¨ng vµ rÊt cã tæ chøc; chÝnh c¸c c¸nh t¶, ⎯ nh÷ng ng−êi x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng nµy sÜ quan cò ë §a-ghe-xtan ®· chØ huy qu©n ®Þch; n«ng d©n §a-ghe-xtan kh«ng ®i theo con ®−êng phiªu l−u vµ ph¶n béi ®ª hÌn còng tham gia chiÕn ®Êu tÝch cùc ë Su-ra. cña bän x· héi chñ nghÜa - c¸ch m¹ng c¸nh t¶ ë M¸t-xc¬-va4 ë Ba-cu, c¸c chÝnh ®¶ng ph¸i h÷u ®ang ngãc ®Çu dËy vµ tiÕn hµnh mµ ®· ®øng vÒ phÝa ChÝnh quyÒn x«-viÕt, chèng ®Õ quèc mét c«ng t¸c cæ ®éng m¹nh nh»m cÇu cøu ng−êi Anh. C«ng t¸c cæ ®éng nµy vµ chiÕn tranh, nh−ng ®¸ng tiÕc lµ hä qu¸ Ýt ng−êi. Vµ ®· ®−îc bän chØ huy qu©n ®éi hÕt søc ñng hé vµ ®· lan tíi c¸c ®¬n vÞ ngoµi mÆt trËn. C«ng t¸c cæ ®éng th©n Anh ®· lµm tan r· ®Ó chèng l¹i chÝnh c¸i nßng cèt ®ã, c¸i nßng cèt trung qu©n ®éi. GÇn ®©y, t− t−ëng th©n Anh ®· ®−îc quÇn chóng mái mÖt thµnh víi ChÝnh quyÒn x«-viÕt vµ cho ®Õn nay vÉn chiÕm vµ tuyÖt väng, rÊt hoan nghªnh.