1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh được xác định là các công chức quản lý kinh
tế trong bộ máy quản lý nhà nước về kinh tế của một cơ quan cấp tỉnh có chức năng,
nhiệm vụ, quyền hạn cụ thể tùy theo từng lĩnh vực được giao quản lý và hoạt động theo
các quy định của chế độ công vụ và hoạt động công vụ của Nhà nước. Cả lý thuyết và
thực tiễn đều khẳng định trong tổng thể đội ngũ công chức quản lý kinh tế thì đội ngũ
công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh luôn giữ vai trò hết sức quan trọng trong việc thực thi
các chính sách kinh tế của quốc gia cũng như của địa phương bởi đó là những người trực
tiếp thực thi các hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế, có tác động trực tiếp đến hiệu lực,
hiệu quả quản lý kinh tế ở địa phương. Vì thế, nhiệm vụ nâng cao chất lượng công chức
quản lý kinh tế cấp tỉnh luôn là một trong những nhiệm vụ trọng tâm, là vấn đề mang tính
cấp thiết bởi chất lượng công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh được nâng cao đồng nghĩa với
việc năng lực quản lý, năng lực thực thi công vụ, phẩm chất chính trị, đạo đức, tác phong,
ý thức chấp hành kỷ luật, tinh thần phục vụ nhân dân của công chức được nâng cao góp
phần vào việc thực hiện các mục tiêu trong phát triển kinh tế của địa phương qua đó góp
phần vào sự phát triển kinh tế của quốc gia.
Vùng đồng bằng sông Hồng bao gồm 02 thành phố trực thuộc Trung ương là Hà
Nội, Hải Phòng và 09 tỉnh là Bắc Ninh, Hải Dương, Quảng Ninh, Hưng Yên, Hà Nam,
Nam Định, Thái Bình, Ninh Bình và Vĩnh Phúc (theo Quyết định 795/QĐ-TTg ngày
23/05/2013 của Thủ tướng Chính phủ) có tổng diện tích chiếm 6,42% diện tích cả nước
(Viện Chiến lược phát triển, 2018), dân số chiếm gần 23,4% tổng dân số cả nước) và
có quy mô kinh tế chiếm 35,8% GDP của cả nước, thu ngân sách chiếm trên 34%, xuất
khẩu hàng năm chiếm gần 35% (Ha. NV, 2019). Đồng bằng sông Hồng có vị trí chiến
lược, có vai trò đặc biệt quan trọng trong toàn bộ quá trình phát triển của đất nước trong
lịch sử cũng như trong hiện tại và tương lai, đồng thời cũng có nhiều điều kiện thuận
lợi để phát triển kinh tế. Mặc dù đạt được nhiều thành tựu kinh tế quan trọng nhưng
cũng xuất hiện nhiều vấn đề tại các tỉnh này, trong đó có những hạn chế xung quanh
đội ngũ công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh đã có những tác động tiêu cực đến môi
trường đầu tư kinh doanh, giải quyết các thủ tục hành chính… Điển hình như tại Hải
Dương, Thanh tra Bộ Nội vụ phát hiện trong các năm 2014-2015, 2016 có “282 hồ sơ
thiếu một số văn bằng, chứng chỉ theo tiêu chuẩn ngạch của công chức lãnh đạo, quản
lý; 04 trường hợp giữ ngạch công chức không phù hợp vị trí việc làm” (PV, 2017); Gần
đây, ở Vĩnh Phúc, có tình trạng công chức được bổ nhiệm nhưng không đủ điều kiện,
tiêu chuẩn và tỉnh đã phải thu hồi quyết định (Xuân Lộ, 2021) hay tiến hành kỷ luật
công chức (Phó Giám đốc Sở Tài nguyên và Môi trường; Giám đốc Văn phòng Đăng
ký đất đai tỉnh Vĩnh Phúc) do “buông lỏng, thiếu trách nhiệm trong lãnh đạo, chỉ đạo,
thiếu kiểm tra, giám sát để Văn phòng Đăng ký đất đai tỉnh Vĩnh Phúc và một số chi
2
nhánh trực thuộc có khuyết điểm, vi phạm trong việc thực hiện nhiệm vụ chuyên môn,
nghiệp vụ” (Thế Kha, 2022). Để khắc phục những hạn chế, thiếu sót được phát hiện,
những địa phương này đã phải thực hiện thu hồi quyết định bổ nhiệm, xếp lại ngạch,
miễn nhiệm chức danh lãnh đạo đối với công chức không đáp ứng về trình độ chuyên
môn, xây dựng kế hoạch cử công chức đi đào tạo, bồi dưỡng để đáp ứng đủ các điều
kiện, tiêu chuẩn theo quy định và căn cứ vào kết quả đào tạo, bồi dưỡng để có chính
sách cụ thể đối với số công chức được phát hiện chưa đủ tiêu chuẩn, điều kiện theo quy
định (Xuân Lộc, 2021; PV, 2017)…
Thực tế cũng có nhiều công trình nghiên cứu của các nhà nghiên cứu, học giả về
chất lượng công chức, xây dựng mô hình nghiên cứu về chất lượng công chức ở các
cấp, các ngành, các lĩnh vực tuy nhiên việc nghiên cứu về chất lượng công chức quản
lý kinh tế ở cấp tỉnh vẫn còn có những khoảng trống và cũng chưa có nghiên cứu về
chất lượng công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng mà
những kết quả nghiên cứu lại là những căn cứ thực tiễn rất quan trọng cho việc đề xuất
và thực hiện các chính sách, giải pháp nhằm nâng cao chất lượng công chức quản lý
kinh tế cấp tỉnh trước yêu cầu của thực tiễn về cải cách hành chính, đặc biệt là yêu cầu
nâng cao hiệu lực, hiệu quả quản lý nhà nước trong lĩnh vực quản lý kinh tế ở địa
phương. Chính vì vậy, việc đi sâu nghiên cứu về chất lượng công chức quản lý kinh tế
cấp tỉnh tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng là hết sức cấp thiết.
Đó cũng chính là những lý do NCS lựa chọn đề tài nghiên cứu “Chất lượng công
chức quản lý kinh tế cấp tỉnh tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng”.
2. Mục tiêu, nhiệm vụ nghiên cứu
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Hệ thống hóa cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về chất lượng công chức
quản lý kinh tế cấp tỉnh; Xác định các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức quản lý
kinh tế cấp tỉnh; Phân tích, làm rõ thực trạng chất lượng công chức quản lý kinh tế cấp
tỉnh tại các tỉnh đồng bằng sông Hồng từ đó đề xuất định hướng, mục tiêu và các giải
pháp nâng cao chất lượng công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh tại các tỉnh đồng bằng
sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
- Hệ thống hóa cơ sở lý luận và kinh nghiệm thực tiễn về chất lượng công chức
quản lý kinh tế cấp tỉnh; Xác định các tiêu chí đánh giá chất lượng công chức quản lý
kinh tế cấp tỉnh.
- Đánh giá thực trạng chất lượng công chức quản lý kinh tế cấp tỉnh tại các tỉnh
đồng bằng sông Hồng thời gian gần đây, chỉ rõ những mặt được, những mặt hạn chế
cùng các nguyên nhân dẫn đến những hạn chế đó.
- Đề xuất định hướng, mục tiêu và các giải pháp nâng cao chất lượng công chức
quản lý kinh tế cấp tỉnh các tỉnh đồng bằng sông Hồng đến năm 2030, tầm nhìn 2045.
