BỘ GIÁO DỤC VÀ ĐÀO TẠO
TRƯỜNG ĐẠI HỌC VINH
LƯƠNG THỊ THÀNH NAM
CHÍNH SÁCH KHUYẾN KHÍCH ĐẦU TƯ
PHÁT TRIỂN THƯƠNG MẠI CỦA TỈNH NGHỆ AN
TÓM TẮT LUẬN ÁN TIẾN SĨ KINH TẾ
Chuyên ngành: Quản lý kinh tế
Mã số: 9 31 01 10
NGHỆ AN, 2024
0
Luận án được hoàn thành tại Trường Đại học Vinh
Người hướng dẫn khoa học:
PGS. TS THÁI THỊ KIM OANH
PGS. TS TRẦN MẠNH DŨNG
Phản biện 1. GS. TS Nguyễn Văn Song
Học viện Nông nghiệp Việt Nam
Phản biện 2. PGS.TS Phan Thế Công
Trường Đại học Thương mại
Phản biện 3. PGS. TS Đỗ Thị Phi Hoài
Trường Đại học Vinh
Luận án được bảo vệ trước Hội đồng đánh giá luận án tiến sĩ
cấp Trường
Địa điểm: Trường Đại học Vinh
Thời gian: 8 giờ 00, ngày 02 tháng 8 năm 2024
Có thể tìm hiểu luận án tại:
- Thư viện Quốc gia
- Trung tâm Thông tin - Thư viện Nguyễn Thúc Hào, Trường Đại học Vinh
1
MỞ ĐẦU
1. Lý do lựa chọn đề tài
Để thực hiện mục tiêu phát triển thương mại, trong những năm qua,
chính quyền tỉnh Nghệ An đã xây dựng, ban hành nhiều chính sách khuyến
khích đầu tư phát triển thương mại. Hệ thống các chính sách này thực tế đã
đạt được những kết quả nhất định trong quá trình phát triển thương mại của
tỉnh Nghệ An. Tuy nhiên, chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương
mại của địa phương còn bộc lộ nhiều chồng chéo, bất cập. Đối tượng mà
chính sách hướng đến là các nhà đầu tư trong và ngoài nước nhưng quá trình
hoạch định chính sách lại chưa có sự tham gia đóng góp ý kiến của đối tượng
này nên chính sách chủ yếu mang tính định hướng, trong khi thực hiện chính
sách lại phụ thuộc chủ yếu vào các đối tượng chính sách. Những bất cập
trong nội dung chính sách và quy trình tổ chức thực hiện có liên quan chặt
chẽ với nhau là nguyên nhân chính dẫn đến chủ nghĩa hình thức, thiếu sáng
tạo, chậm phản hồi trong chính sách của tỉnh Nghệ An.
Vì thế, cần nghiên cứu chính sách với sự kết hợp cả ở phạm vi vi mô
và vĩ mô, xây dựng cơ sở lý luận, mô hình nghiên cứu, phân tính, đánh giá
thực trạng và đề xuất những giải pháp chính sách khuyến khích đầu tư để
phát triển thương mại, đặc biệt đối với những sản phẩm hàng hóa, dịch vụ
có lợi thế cạnh tranh của tỉnh, góp phần quan trọng vào quá trình chuyển
dịch cơ cấu ngành kinh tế, thực hiện mục tiêu đưa Nghệ An trở thành trung
tâm về tài chính, thương mại, du lịch, giáo dục đào tạo, khoa học công nghệ,
y tế, văn hoá, thể thao, công nghiệp công nghệ cao của vùng Bắc Trung Bộ.
Với mong muốn góp phần vào việc hoàn thiện chính sách khuyến
khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh Nghệ An nói riêng, phát triển
kinh tế tỉnh Nghệ An nói chung, tôi lựa chọn đề tài “Chính sách khuyến
khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh Nghệ An” cho luận án tiến sĩ
của mình.
2. Mục tiêu và nhiệm vụ nghiên cứu
2
2.1. Mục tiêu nghiên cứu
Xây dựng khung lý thuyết về chính sách khuyến khích đầu tư phát
triển thương mại của chính quyền cấp tỉnh và đề xuất các giải pháp chủ yếu
nhằm hoàn thiện chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của
tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
2.2. Nhiệm vụ nghiên cứu
Nghiên cứu này được thực hiện với các nhiệm vụ nghiên cứu cụ thể sau:
Thứ nhất, tổng hợp các nghiên cứu có liên quan về chính sách khuyến khích
đầu tư phát triển TM của chính quyền cấp tỉnh; qua đó chỉ ra khoảng trống nghiên
cứu.
Thứ hai, xây dựng khung lý thuyết về chính sách khuyến khích đầu tư
phát triển TM của chính quyền cấp tỉnh, xác định các yếu tố ảnh hưởng đến
chính sách.
Thứ ba, phân tích các bài học kinh nghiệm liên quan về chính sách
khuyến khích đầu tư phát triển TM của chính quyền cấp tỉnh tại một số địa
phương trong và ngoài nước, từ đó rút ra một số bài học kinh nghiệm cho
tỉnh Nghệ An.
Thứ tư, phân tích, đánh giá thực trạng phát triển TM, đầu tư phát triển
TM của tỉnh Nghệ An, thực trạng chính sách khuyến khích đầu tư phát triển
TM của tỉnh Nghệ An giai đoạn 2016 - 2022, chỉ rõ những ưu điểm cũng
như hạn chế, bất cập của chính sách và nguyên nhân của hạn chế.
Thứ năm, đề xuất các quan điểm, định hướng, mục tiêu và giải pháp
hoàn thiện chính sách khuyến khích đầu tư phát triển TM của tỉnh Nghệ An
đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
3. Câu hỏi nghiên cứu
Để thực hiện được các nhiệm vụ nghiên cứu trên và hướng tới mục
tiêu tổng quát, nghiên cứu được thực hiện nhằm trả lời các câu hỏi sau:
- Hệ thống chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của
chính quyền địa phương bao gồm những chính sách bộ phận cơ bản nào?
Các yếu tố nào tác động đến chính sách khuyến khích đầu tư phát triển
3
thương mại của địa phương?
- Phương pháp nào được sử dụng để đánh giá mức độ ảnh hưởng của
các chính sách bộ phận thuộc chính sách khuyến khích đầu tư thương mại
đến dự định mở rộng đầu tư của các chủ thể kinh doanh?
- Thực trạng đầu tư phát triển thương mại và thực trạng chính sách
khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh Nghệ An hiện nay như
thế nào? Tiêu chí nào được lựa chọn để đánh giá thực trạng chính sách
khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh Nghệ An? Ưu điểm, hạn
chế của chính sách và nguyên nhân của những hạn chế là gì?
- Cần có những giải pháp và kiến nghị nào nhằm hoàn thiện chính sách
khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh Nghệ An thời gian tới?
4. Đối tượng và phạm vi nghiên cứu
4.1. Đối tượng nghiên cứu
- Đối tượng nghiên cứu là Chính sách khuyến khích đầu tư phát triển
thương mại của chính quyền cấp tỉnh.
- Chủ thể quản lý của chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương
mại là chính quyền cấp tỉnh.
- Đối tượng của chính sách là các doanh nghiệp, hợp tác xã và hộ kinh
doanh cá thể.
4.2. Phạm vi nghiên cứu
- Phạm vi không gian: Các chính sách khuyến khích đầu tư phát triển
thương mại với nghiên cứu điển hình tại chính quyền tỉnh Nghệ An.
- Phạm vi thời gian: Luận án xem xét, đánh giá thực trạng đầu tư phát triển
thương mại và chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương mại của tỉnh
Nghệ An từ năm 2016 đến năm 2022; đưa ra quan điểm, định hướng, mục tiêu
và giải pháp hoàn thiện chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương mại
của tỉnh Nghệ An đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.
- Phạm vi nội dung: Chính sách khuyến khích đầu tư phát triển thương
mại của địa phương là một hệ thống phức tạp với nhiều chính sách bộ phận.
Một số các chính sách như chính sách thuế, chính sách tín dụng,... chính
