Tóm tắt Luận án Tiến sĩ: Ảnh hưởng của chính sách thuế đến phát triển bền vững doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam

Phát triển bền vững (PTBV) là xu thế tất yếu, đòi hỏi sự dung hòa giữa kinh tế, xã hội và môi trường. Chính sách thuế đóng vai trò quan trọng trong việc định hướng hoạt động kinh tế, ảnh hưởng trực tiếp đến khả năng phát triển bền vững của doanh nghiệp. Tại Việt Nam, doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) chiếm tỷ trọng lớn nhưng tính bền vững trong hoạt động sản xuất kinh doanh còn hạn chế. Do đó, nghiên cứu ảnh hưởng của chính sách thuế đến PTBV của DNNVV là cần thiết để đánh giá mức độ thực hiện các hoạt động bền vững của doanh nghiệp.

Đánh giá ảnh hưởng của chính sách thuế đến phát triển bền vững doanh nghiệp nhỏ và vừa tại Việt Nam, qua đó đưa ra các hàm ý, khuyến nghị một số giải pháp với cơ quan chính sách và đối tượng thụ hưởng chính sách hướng tới PTBVDNNVV tại Việt Nam đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045.

Luận án này nghiên cứu ảnh hưởng của chính sách thuế đến phát triển bền vững của doanh nghiệp nhỏ và vừa (DNNVV) tại Việt Nam. Mục tiêu chính là đánh giá tác động của các chính sách thuế, từ đó đưa ra các hàm ý và khuyến nghị chính sách nhằm thúc đẩy PTBV của DNNVV đến năm 2030, tầm nhìn đến năm 2045. Nghiên cứu đặt ra các câu hỏi về ảnh hưởng của chính sách thuế, tác động của ưu đãi thuế, những khó khăn, kinh nghiệm quốc tế và các yếu tố nội tại doanh nghiệp đến PTBV. Phương pháp nghiên cứu kết hợp định tính và định lượng, trong đó phương pháp định lượng là chủ đạo. Tác giả sử dụng phương pháp nghiên cứu sự kiện (CSSK) để đo lường ảnh hưởng của các sự kiện thay đổi về thuế đối với chỉ số ESG của DNNVV trong giai đoạn 2012-2024, và mô hình hồi quy đa biến dữ liệu bảng để ước lượng ảnh hưởng của chính sách thuế (thuế TNDN, thuế GTGT) cùng các yếu tố khác đến chỉ số ESG. Đóng góp mới về lý luận bao gồm việc xác định phương pháp CSSK phù hợp để đánh giá ảnh hưởng của chính sách thuế đến PTBVDNNVV, sử dụng ESG làm lăng kính đo lường PTBV và ứng dụng hồi quy đa biến để phát hiện các yếu tố ảnh hưởng. Về thực tiễn, nghiên cứu chỉ ra rằng DNNVV tại Việt Nam chưa thực sự đạt được sự hài hòa giữa ba trụ cột kinh tế - xã hội - môi trường, với điểm số ESG trung bình còn thấp. Các sự kiện giảm thuế thường có tác động tích cực đến chỉ số ESG, trong khi thuế TNDN ảnh hưởng tiêu cực và thuế GTGT ít ảnh hưởng. Các yếu tố tài chính như ROS và chi phí liên quan đến môi trường cũng tác động đến ESG. Từ đó, luận án đề xuất các giải pháp hoàn thiện chính sách thuế, bao gồm việc bổ sung tiêu chí ESG phù hợp cho DNNVV và áp dụng các ưu đãi thuế tập trung vào khuyến khích hoạt động bền vững thay vì chỉ ưu đãi trên thu nhập, nhằm thúc đẩy PTBV của DNNVV.