1
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN
CHÍNH TRỊ
HOÀNG BÍCH THỦY
NÂNG CAO Ý THỨC PHÁP LUẬT
CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG, ĐẠI HỌC
Ở THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG HIỆN NAY
LUẬN VĂN THẠC SĨ TRIẾT HỌC
HÀ NỘI - 2009
2
ĐẠI HỌC QUỐC GIA HÀ NỘI
TRUNG TÂM ĐÀO TẠO, BỒI DƯỠNG GIẢNG VIÊN LÝ LUẬN
CHÍNH TRỊ
HOÀNG BÍCH THỦY
NÂNG CAO Ý THỨC PHÁP LUẬT
CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG CAO ĐẲNG, ĐẠI HỌC
Ở THÀNH PHỐ HẢI PHÒNG HIỆN NAY
Chuyên ngành: Triết học
Mã số: 60 22 80
Người hướng dẫn khoa học học: TS. PHẠM CÔNG NHẤT
HÀ NỘI - 2009
3
LỜI CAM ĐOAN
Tôi xin cam đoan đây là công trình nghiên cứu của riêng tôi dưới sự
hướng dẫn của TS. Phạm Công Nhất
Các số liệu, tài liệu nêu ra trong luận văn là trung thực, đảm bảo tính
khách quan, khoa học. Các tài liệu tham khảo có nguồn gốc xuất xứ rõ
ràng.
Hà Nội, ngày 28 tháng 10
năm 2009.
Tác giả luận văn
Hoàng Bích Thuỷ
4
MỞ ĐẦU
1. Lý do chọn đề tài
Nước ta đang ở thời kỳ quá độ lên chủ nghĩa xã hội trong bối cảnh thế
giới có những biến động sâu sắc, xu thế toàn cầu hóa tác động đến tất cả các
quốc gia đem lại nhiều thuận lợi đồng thời cũng đặt ra những thách thức to
lớn đối với mọi mặt của đời sống xã hội. Đặc biệt, khi nước ta thực hiện quá
trình chuyển đổi từ nền kinh tế kế hoạch hóa tập trung quan liêu, bao cấp sang
nền kinh tế thị trường định hướng xã hội chủ nghĩa từ đó đã và đang đặt ra
nhiều yêu cầu cấp bách, trong đó có yêu cầu tăng cường hơn nữa công tác
quản lý nhà nước bằng pháp luật đồng thời từng bước nâng cao nhận thức và
ý thức chấp hành pháp luật của người dân.
Sinh viên là đối tượng tiếp cận và chịu ảnh hưởng lớn nhất đối với sự
biến động của cơ chế thị trường và xu thế hội nhập của đất nước. Họ thuộc
lứa tuổi đang hình thành và phát triển nhân cách dễ bị chi phối và tác động
bởi những yếu tố bên ngoài, bởi vậy việc nâng cao ý thức pháp luật cho sinh
viên là rất cần thiết và góp phần tác động to lớn đến việc chấp hành nghiêm
chỉnh pháp luật và sự phát triển của đất nước.
Hải Phòng là một thành phố lớn, là nơi có thiên nhiên ưu đãi vừa có
cảng biển, vừa có giao thông thuận lợi cho việc phát triển kinh tế. Hải Phòng
cũng là một trong những trung tâm văn hóa lớn của cả nước, là nơi hội tụ
nhiều trường cao đẳng, đại học và có nhiều sinh viên từ các tỉnh khác đến học
tập và sinh sống. Tuy nhiên, trước sự mở rộng hội nhập của đất nước nói
chung và thành phố nói riêng đã tác động rất nhiều đến lối sống, suy nghĩ của
sinh viên ở Hải Phòng. Tình trạng vi phạm pháp luật, lối sống buông thả, thực
dụng, hưởng thụ... đã xuất hiện ở một bộ phận không nhỏ trong sinh viên.
5
Do đó, việc nhanh chóng nâng cao ý thức pháp luật cho sinh viên các
trường cao đẳng và đại học ở Hải Phòng giúp cho các em có tri thức cần thiết
và hành trang vững bước vào cuộc sống để xây dựng một thành phố lành
mạnh, trật tự, kỷ cương, góp phần xây dựng thành công sự nghiệp công
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, xây dựng nhà nước pháp
quyền xã hội chủ nghĩa là một yêu cầu cần thiết trong tình hình hiện nay.
Nhận thức được tầm quan trọng của vấn đề, tôi chọn: "Nâng cao ý thức pháp
luật cho sinh viên các trường cao đẳng, đại học ở thành phố Hải Phòng hiện
nay" làm đề tài luận văn thạc sỹ triết học, chuyên ngành triết học của mình.
2. Tình hình nghiên cứu
Việc nâng cao ý thức pháp luật cho người dân nói chung và sinh viên
nói riêng có ý nghĩa to lớn, tạo nên nội lực cho việc xây dựng thành công sự
nghiệp công nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước. Do vậy, chủ đề này đã được
nhiều công trình khoa học nghiên cứu.
Có thể kể đến một số công trình nghiên cứu như: "Thực trạng phạm tội
của học sinh, sinh viên trong mấy năm gần đây và vấn đề giáo dục pháp luật
trong nhà trường" - Tổng luận của Vương Thanh Hương và Nguyễn Minh
Đức, Viện Nghiên cứu phát triển Giáo dục Hà Nội, năm 1995; "Xây dựng ý
thức và lối sống theo pháp luật" của Đào Trí Úc - Chương trình khoa học
Công nghệ cấp nhà nước KX-07; đề tài KX-07-17.5; "Logic khách quan của
quá trình hình thành và phát triển nâng cao ý thức pháp luật ở Việt Nam" -
Luận án tiến sĩ khoa học triết học của Nguyễn Thị Thuý Vân, Hà Nội, 2001;
"Những đặc điểm của quá trình hình thành ý thức pháp luật ở Việt Nam hiện
nay" - Luận án Tiến sĩ triết học của Đào Duy Tấn, Học viện Chính trị quốc
gia Hồ Chí Minh Hà Nội, 2001... ngoài ra còn rất nhiều bài báo, bài viết về
vấn đề này được đăng trên các tạp chí sách báo. Nhìn chung, các công trình
nghiên cứu đã làm rõ tính cấp thiết và đề xuất những giải pháp quan trọng của
việc nâng cao ý thức pháp luật cho nhân dân trong giai đoạn hiện nay. Tuy
