zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Tài Liệu Phổ Thông

» Trung học cơ sở

TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (2 tiết) - Giáo án lịch sử lớp 9

Chia sẻ: Uyen Nguyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:18

Báo xấu

298
lượt xem 19
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Kiến thức Nắm được: - Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc và các quan hệ trong xã hội. - Bộ máy chính quyền phong kiến được hình thành, củng cố từ thời Tần - Hán cho đến thời Minh - Thanh. Chính sách xâm lược chiếm đất đại của các hoàng đế Trung Hoa. - Những đặc điểm về kinh tế Trung Quốc thời phong kiến: Nông nghiệp là chủ yếu, hưng thịnh theo chu kỳ, mầm mống kinh tế TBCN đã xuất hiện nhưng còn yếu ớt. - Văn hoá Trung Quốc phát triển...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (2 tiết) - Giáo án lịch sử lớp 9

TRUNG QUỐC THỜI PHONG KIẾN (2 tiết) I. MỤC TIÊU BÀI HỌC 1. Kiến thức Nắm được: - Sự hình thành xã hội phong kiến ở Trung Quốc và các quan hệ trong xã hội. - Bộ máy chính quyền phong kiến được hình thành, củng cố từ thời Tần - Hán cho đến thời Minh - Thanh. Chính sách xâm lược chiếm đất đại của các hoàng đế Trung Hoa. - Những đặc điểm về kinh tế Trung Quốc thời phong kiến: Nông nghiệp là chủ yếu, hưng thịnh theo chu kỳ, mầm mống kinh tế TBCN đã xuất hiện nhưng còn yếu ớt. - Văn hoá Trung Quốc phát triển rực rỡ. 2. Tư tưởng - Giúp HS thấy được tính chất phi nghĩa của các cuộc xâm lược của các triều đại phong kiến Trung quốc.
- Quý trọng các di sản văn hoá, hiểu được các ảnh hưởng của văn hoá trung quốc đối với Việt Nam. 3. Kỹ năng - Trên cơ sở các sự kiện lịch sử, giúp HS biết phân tích và rút ra kết luận. - Biết vẽ sơ đồ hoặc tự vẽ được lược đồ để hiểu được bài giảng. - Nắm vững các khái niệm cơ bản. II. THIẾT BỊ, TÀI LIỆU DẠY - HỌC - Bản đồ Trung Quốc qua các thời kỳ. - Sưu tầm tranh ảnh như: Vạn lý trường thành, Cố cung, đồ gốm sứ của Trung Quốc thời phong kiến. Các bài thơ Đường hay, các tiểu thuyết thời Minh - Thanh. - Vẽ các sơ đồ về sự hình thành xã hội phong kiến Trung quốc, sơ đồ về bộ máy Nhà nước thời Minh - Thanh. III. TIếN TRÌ NH Tổ CHứC DạY - HọC 1. Kiểm tra bài cũ Câu hỏi: tại sao nói "khoa học đã có từ lâu nhưng đến thời Hy Lạp, Rôma khoa học mới trở thành khoa học"? 2. Dẫn dắt bài mới
GV khái quát phần kiểm tra bài cũ và dẫn dắt HS vào bài mới, nêu nhiệm vụ nhận thức bài mới như sau: Trên cơ sở thuộc mô hình các quốc gia cổ đại phương Đông, Trung Quốc vào những thế kỷ cuối công nguyên do sự phát triển của sản xuất, xã hội phân hoá giai cấp nên chế độ phong kiến ở đây đã sớm hình thành. Nhà Tần đã khởi đầu xây dựng chính quyền phong kiến, hoàng đế có quyền tuyệt đối. Kinh tế phong kiến trung quốc chủ yếu là nông nghiệp phát triển thăng trầm theo sự hưng thịnh của chính trị. Cuối thời Minh - Thanh đã xuất hiện mầm mống quan hệ sản xuất TBCN nhưng nó không phát triển được. Trên cơ sở những điều kiện kinh tế xã hội mới, kế thừa truyền thống của nền văn mình cổ đại, nhân dân Trung Quốc đã đạt nhiều thành tựu văn hoá rực rỡ. Để hiểu được quá trình hình thành chế độ phong kiến ra sao? Phát triển qua các triều đại như thế nào? Sự hưng thịnh về kinh tế gắn với chính trị thế nào? Tại sao có các cuộc khởi nghĩa nông dân vào cuối các triều đại. Những thành tựu văn hoá rực rỡ của Trung quốc là gì? Bài học hôm nay giúp các em nắm bắt được những vấn đề trên. 3. Tổ chức các hoạt động trên lớp
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Hoạt động 1: hoạt động cá nhân  Chế độ phong kiến thời tần - - Trước hết GV gợi lại cho HS nhớ lại kiến Hán thức đã học ở bài các quốc gia cổ đại phương Đông, về các giai cấp cơ bản trong xã hội, sau đó đặt câu hỏi: - Việc sử dụng công cụ bằng sắt ở Trung quốc vào thế kỷ V TCN có tác dụng gì? Cho HS cả lớp xem sơ đồ treo bảng và gọi một HS trả lời, các HS khác bổ sung cho bạn. Quý tộc Quý tộc ND giàu Nông Nông ND dân dân tự canh công lĩnh xã ND canh nghèo HS dựa vào những kiến thức đã học ở
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững những bài trước và dựa vào sơ đồ để trả lời. GV củng cố và giải thích thêm cho HS rõ: - Trong xã hội Trung Quốc, từ khi đồ sắt xuất hiện, xã hội đã có sự phân hoá, hình thành hai giai cấp mới địa chủ và nông dân lĩnh canh, từ đây hình thành quan hệ sản xuất phong kiến, đó là quan hệ bóc lột giữa địa chủ và nông dân lĩnh canh thay thế cho quan hệ bóc lột quý tộc và nông dân công xã. - Nhà Tần - Hán được hình thành như thế a. Sự hình thành nhà Tần - Hán: nào? Tại sao nhà Tần lại thống nhất được Trung Quốc? Cho HS đọc SGK, gọi một HS trả lời và các em khác bổ sung. GV củng cố và chốt ý: Trên lưu vực Hoàng - Năm 221 - TCN, nhà Tần đã Hà và Trường Giang thời cổ đại có nhiều thống nhất Trung Quốc, vua Tần nước ngỏ thường chiến tranh xâu xé thôn tính tự xưng là Tần Thuỹ Hoàng. lẫn nhau làm thành cục diện Xuân Thu chiến - Lưu Bang lập ra Nhà Hán 206 -
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững quốc. Đến thế kỷ IV - TCN, Nhà Tần có tiềm 220 TCN. lực kinh tế, quân sự mạnh hơn cả đã lần lượt Đến đây chế độ phong kiến Trung tiêu diệt các đối thủ. Đến năm 221- TCN, đã Quốc đã được xác lập. thống nhất Trung quốc, vua Tần tự xưng là Tần Thuỷ Hoàng, chế độ phong kiến Trung Quốc hình thành. Nhà Tần tồn tại được 15 năm sau đó bị cuộc khởi nghĩa của Trần Thắng và Ngô Quảng làm cho sụp đổ. - Lưu Bang lập ra Nhà Hán 206 TCN - 220. Đến đây chế độ phong kiến Trung quốc đã được xác lập. - GV cho HS quan sát sơ đồ tổ chức bộ b. Tổ chức bộ máy nhà nước thời máy Nhà nước phong kiến và trả lời câu hỏi: Tần - Hán Tổ chức bộ máy Nhà nước phong kiến thời Tần - Hán ở Trung Ương và địa phương như thế nào? - Ở TW: Hoàng đế có quyền tuyệt GV đặt câu hỏi: Hãy kể tên các cuộc khởi đối, bên dưới có thừa tướng, thái nghĩa của nhân dân ta chống lại sự xâm lược uý cùng các quan văn, võ.
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững của Nhà Tần, Nhà Hán? (gợi ý VD cuộc khởi nghĩa của nhân dân ta chống quân Tần TCN, cuộc khởi nghĩa Hai Bà trưng chống quân Hán năm 40…). - Ở địa phương: Quan thái thú và Huyện lệnh. (Tuyển dụng quan lại Hoàng đế chủ yếu là hình thức tiến cử). Thừa tướng Thái uý Các Các Các Các chức quan quan võ chức quan văn quan khác khác - Chính sách xâm lược của nhà Tần - Hán: xâm lược các vùng Quận Quận xung quanh, xâm lược Triều Tiên Huyện Huyện Huyện Huyện và đất đai của người Việt cổ.
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Hoạt động 2: Hoạt động theo nhóm  Sự phát triển chế độ phong - GV nêu câu hỏi cho từng nhóm: kiến dưới thời Đường + Nhóm 1: Nhà Đường được thành lập như thế nào? Kinh tế thời Đường so với các triều đại trước? Nội dung của chính sách Quân điền? + Nhóm 2: Bộ máy Nhà nước thời Đường có gì khác so với các triều đại trước? + Nhóm 3: Vì sao lại nổ ra các cuộc khởi nghĩa nông dân vào cuối triều đại nhà Đường? HS thảo luận từng nhóm đọc SGK, tìm ý trả lời và thảo luận với nhau. Sau đó đại diện các nhóm lên trình bày, các nhóm khác nghe và bổ sung. a. Về kinh tế:
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững - Cuối cùng GV nhận xét và chốt ý: + Nông nghiệp: chính sách quân + Nhóm 1: Sau Nhà Hán, Trung Quốc lâm điền, áp dụng kỹ thuật canh tác vào tình trạng loạn lạc kéo dài, Lý Uyên dẹp mới, chọn giống … dẫn tới năng được loạn, lên ngôi Hoàng đế, lập ra Nhà suất tăng. đường (618 - 907). + Thủ công nghiệp và thương - Kinh tế nhà Đường phát triển hơn các nghiệp phát triển thịnh đạt: có các triều đại trước đặc biệt trong nông nghiệp có xưởng thủ công (tác phường) chính sách quân điền (lấy ruộng đất công và luyện sắt, đóng thuyền. ruộng đất bỏ hoang chia cho nông dân. Khi  Kinh tế thời Đường phát triển nhận ruộng nông dân phải nộp thuế cho Nhà cao hơn so với các triều đại trước. nước theo chế độ tô, dung, điệu, nộp bằng lúa, ngày công lao dịch và bằng vải). Ngoài ra thủ công nghiệp và thương nghiệp thịnh đạt b. Về chính trị dưới thời Đường. - Từng bước hoàn thiện chính + Nhóm 2: Bộ máy Nhà nước nhà Đường quyền từ TW xuống địa phương, tiếp tục được củng cố từ TW đến địa phương có chức Tiết độ sứ làm cho bộ máy cai trị phong kiến ngày càng - Tuyển dụng quan lại bằng thi cử hoàn chỉnh. Có thêm chức Tiết độ sứ. Chọn (bên cạnh cử con em thân tín
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững quan lại bên cạnh việc cử con em quan lại cai xuống các địa phương). quản ở địa phương còn có chế độ thi tuyển chọn người làm quan. - Nhà Đường tiếp tục chính sách xâm lược láng giềng, mở rộng lãnh thổ. Nhà Đường đã từng đặc ách thống trị lên đất nước ta và đã bị nhân dân ta vùng lên khởi nghĩa trong đó có cuộc khởi nghĩa tiêu biểu của Mai Thúc Loan - Mâu thuẫn xã hội dẫn đến khởi (năm 722), chống lại sự đô hộ của nhà nghĩa nông dân thế kỷ X khiến Đường. cho nhà Đường sụp đổ. + Nhóm 3: Cuối triều đại Nhà Đường, mâu thuẫn xã hội giữa nông dân với địa chủ quan lại ngày càng gay gắt dẫn đến khởi nghĩa nông dân và nhà Đường sụp đổ. Hoạt động 3: Hoạt động tập thể và cá nhân  Trung Quốc thời Minh - GV đặt câu hỏi cho cả lớp: Nhà Minh, nhà Thanh Thanh được thành lập như thế nào? a. Sự thành lập nhà Minh - nhà
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững - Cho HS tìm hiểu SGK và trả lời, gọi một Thanh: HS trả lời, HS khác bổ sung. - Nhà Minh thành lập (1638 - - GV nhận xét và chốt ý: sau nhà Đường 1644), người sáng lập là chu đến nhà Tống, nhà Nguyên. Nguyên Chương. - Phong trào khởi nghĩa nông dân của Chu - Nhà Thanh thành lập 1644 - Nguyên Chương đã thành lập nhà Minh 1911. (1638 - 1644). Khởi nghĩa của Lý Tự Thành làm cho nhà Minh sụp đổ, giữa lúc đó bộ tộc Mãn Thanh ở phía Bắc Trung quốc đã đánh bại Lý Tự Thành lập ra nhà Thanho (1644 - 1911). - GV đặt câu hỏi: Dưới thời Minh kinh tế Trung quốc có điểm gì mới so với các triều b. Sự phát triển kinh tế dưới triều đại trước? Biểu hiện? Minh: Từ thế kỷ XVI đã xuất hiện - GV cho cả lớp thảo luận và gọi một HS mầm mống kinh tế TBCN: trả lời, các HS khác có thể bổ sung cho bạn. + Thủ công nghiệp: xuất hiện - GV nhận xét và chốt lại: Các vua triều công trường thủ công, quan hệ Minh đã thi hành nhiều biện pháp nhằm khôi chủ - người làm thuê.
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững phục, phát triển kinh tế. Đầu thế kỷ XVI quan + Thương nghiệp phát triển thành hệ sản xuất TBCN đã xuất hiện trong các thị mở rộng và phồn thịnh. ngành nông nghiệp, thủ công nghiệp, thương nghiệp. Các thành thị mọc lên nhiều và rất phồn thịnh. Bắc Kinh, Nam Kinh không chỉ là trung tâm chính trị mà còn là trung tâm kinh tế lớn. - GV có thể giải thích thêm: Sự thịnh trị của Nhà Minh còn biểu hiện ở lĩnh vực chính trị: ngay từ khi lên ngôi, Minh Thái Tổ đã quan tâm đến xây dựng chế độ quân chủ chuyên chế TW tập quyền (quyền lực ngày càng tập trung vào tay nhà vua, bỏ chức thừa tướng, Thái uý, giúp việc cho vua là 6 bộ, vua tập trung mọi quyền hành trong tay, trực tiếp chỉ huy quân đội). GV đặt ra câu hỏi: Tại sao Nhà Minh với c. Về chính trị: Bộ máy Nhà nước nền kinh tế và chính trị thịnh đạt như vậy lại phong kiến ngày càng tập quyền.
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững sụp đổ? Quyền lực ngày cáng tập trung - Gọi HS trả lời và GV nhận xét và phân trong tay nhà vua. tích cho HS thấy: Cũng như các triều đại - Mở rộng bành trướng ra bên phong kiến trước đó, cuối triều Minh ruộng ngoài trong đó có sang xâm lược đất ngày càng tập trung vào tay giai cấp quý đại Việt nhưng đã thất bại nặng tộc, địa chủ còn nông dân ngày càng cực khổ nề. ruộng ít, sưu cao, thuế nặng cộng với đi lính phục vụ cho các cuộc chiến tranh xâm lược, mở rộng lãnh thổ của các triều vua, vì vậy mâu thuẫn giữa nông dân với địa chủ ngày càng gay gắt và cuộc khởi nghĩa nông dân của Lý Tự Thành làm cho nhà Minh sụp đổ. GV đặt câu hỏi: Chính sách cai trị của d. Chính sách của nhà Thanh: Nhà Thanh? Gọi 1 HS trả lời, các HS bổ sung sau đó - Đối nội: Ap bức dân tộc, mua GV nhận xét, chốt ý: Người Mãn Thanh khi chuộc địa chủ người Hán. vào Trung Quốc lập ra nhà Thanh và thi hành - Đối ngoại: thi hành chính sách chính sách áp bức dân tộc, bắt người Trung "bế quan toả cảng".
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Quốc ăn mặc và theo phong tục người Mãn,  Chế độ phong kiến Nhà Thanh mua chuộc địa chủ người Hán, giảm thuế cho sụp đổ năm 1911. nông dân nhưng mâu thuẫn dân tộc vẫn tăng dẫn đến khởi nghĩa nông dân khắp nơi. - Đối ngoại: thi hành chính sách "bế quan toả cảng" trong bối cảnh bị sự nhóm ngó của tư bản phương Tây dẫn đến sự suy sụp của chế độ phong kiến. Cách mạng Tân Hợi năm 1911 đã làm cho nhà Thanh sụp đổ. Hoạt động 4: Làm việc theo nhóm  Văn hoá Trung quốc GV chia cả lớp làm 2 nhóm chính và giao nhiệm vụ cho mỗi nhóm: - Nhóm 1: Những thành tự trên lĩnh vực tư tưởng của chế độ phong kiến Trung Quốc? - Nhóm 2: Những thành tựu trên các lĩnh vực sử học, văn học, khoa học kỹ thuật? GV cho đại diện nhóm trình bày, và bổ
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững sung cho nhau, sau đó GV nhận xét và chốt ý: + Nhóm 1: Nho giáo giữ vai trò quan a. Tư tưởng: trọng trong lĩnh vực tư tưởng. Người khởi - Nho giáo giữa vai trò quan trọng xướng nho học là Khổng Tử. Từ thời Hán trong hệ tư tưởng phong kiến công Nho giáo đã trở thành công cụ thống trị về cụ tinh thần bảo vệ chế độ phong mặt tinh thần với quan niệm về vua - tôi, cha kiến, về sau Nho giáo càng trở lên - con, chồng - vợ, nhưng về sau Nho Giáo bảo thủ, lỗi thời và kìm hãm sự càng trở lên bảo thủ, lỗi thời và kìm hãm sự phát triển của xã hội. phát triển của xã hội. - Phật giáo cũng thịnh hành nhất - Phật giáo cũng thịnh hành nhất là thời là thời Đường. Đường. Thời Đường, vua đường đã cử các nhà sư sang Ấn Độ lấy kinh phật như cuộc hành trình đầy gian nan vất vả của nhà sư Đường Huyền Trang. b. Sử học: + Nhóm 2: bắt đầu từ thời Tây Hán, sử Tư Mã Thiên với bộ sử ký. học đã trở thành lĩnh vực độc lập, người đặt nền móng là Tư Mã Thiên với bộ sử ký. c. Văn học: Văn học: Thơ phát triển mạnh dưới thời + Thơ phát triển mạnh dưới thời
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững đường với những tác giả tiêu biểu: Đỗ Phủ, Đường. Lý Bạch, Bạch Cư Dị, tiểu thuyết phát triển + Tiểu thuyết phát triển mạnh ở mạnh ở thời Minh - Thanh với các bộ tiểu thời Minh - Thanh. thuyết nổi tiếng như Thuỷ Hử của thi Nại Am, tam Quốc diễn nghĩa của La Quán Trung, Tây Du Ký của Ngô Thừa An, Hồng Lâu Mộng của Tào tuyết Cần, các tiểu thuyết của Trung Quốc đều dựa vào những sự kiện có thật và hư cấu thêm "7 thực, 3 hư", nó phản ánh phần nào đời sống của nhân dân Trung Quốc và các mối quan hệ xã hội thời phong kiến (nếu còn thời gian GV có thể kể d. Khoa học kỹ thuật: Đạt được ngắn gọn nội dung của một tác phẩm …). nhiều thành tựu trong lĩnh vực Khoa học kỹ thuật: Người Trung Quốc đạt hàng hải, nghề in làm giấy, gốm, được nhiều thành tựu rực rỡ trong lĩnh vực dệt, luyện sắt và kỹ thuật phục vụ hàng hải như bánh lái, la bàn, thuyền buồm cho chế độ phong kiến. nhiều lớp. Nghề in, làm giấy, gốm, dệt, luyện sắt, khai thác khí đốt cũng được người Trung
Những kiến thức HS cần nắm Các hoạt động của thầy và trò vững Quốc biết đến khá sớm (GV có thể cho HS quan sát các tranh sưu tầm về đồ gốm, sứ, hàng dệt, cho HS nhận xét và GV phân tích cho HS thấy trình độ cao của người Trung Quốc trong việc sản xuất ra những sản phẩm này). - GV cho Hs xem tranh Cố cung Bắc Kinh và yêu cầu HS nhận xét. Sau đó GV có thể phân tích cho HS thấy uy quyền của chế độ phong kiến, nhưng đồng thời nó cũng biểu hiện tài năng và nghệ thuật trong xây dựng của nhân dân Trung Quốc. 4. Sơ kết bài học GV kiểm tra hoạt động nhận thức của HS với việc yêu cầu HS nêu lại sự hình thành xã hội phong kiến Trung Quốc, sự phát triển của chế độ phong kiến Trung Quốc qua các triều đại, điểm nổi bật của mỗi triều đại? Vì sao cuối các triều đại đều có khởi nghĩa nông dân? Những thành tựu văn hoá tiêu biểu của Trung Quốc thời phong kiến?
5. Bài tập - Dặn dò về nhà - Học bài cũ, làm bài tập trong SGK, đọc trước bài mới. - Bài tập:  Kể tên các triều đại phong kiến Trung Quốc, thời gian tồn tại? Triều đại nào chế độ phong kiến đạt đến đỉnh cao? Biểu hiện?  Những thành tựu văn hoá chủ yếu của Trung Quốc thời phong kiến? Tìm hiểu tác phẩm Sử ký của Tư Mã Thiên.

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

EXAM.01: Bộ 300+ Đề Thi Thử THPT Quốc Gia 2019

315 tài liệu

1700 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.