U nhầy tâm thất phải: Nhân một trường hợp

Chia sẻ: Nguyễn Hoàng Minh | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

21
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày báo cáo một ca bệnh thành công trong chẩn đoán và xử trí bệnh lý hiếm gặp đó là u nhầy tâm nhất phải. Để nắm chi tiết hơn nội dung nghiên cứu, mời các bạn cùng tham khảo bài viết.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: U nhầy tâm thất phải: Nhân một trường hợp

PHẪU THUẬT TIM MẠCH VÀ LỒNG NGỰC VIỆT NAM SỐ 1 - THÁNG 06 / 2012 U NHAÀY TAÂM THAÁT PHAÛI: NHAÂN MOÄT TRÖÔØNG HÔÏP Ñoã Kim Queá* Toùm taét: U nhaày tim laø loaïi u tim thöôøng gaëp nhaát, U nhaày tim laø loaïi u tim thöôøng gaëp nhaát, ña soá Goldberg laàn ñaàu tieân phaùt hieän u nhaày trong tim * nh n hống Nhất hành phố CM baèng X quang buoàng tim naêm 1951. Bahnson vaø Newman ñaõ tieán haønh phaãu thuaät caét u nhaày nhó caùc tröôøng hôïp u naèm taïi taâm nhó. U nhaày taâm thaát phaûi qua ñöôøng môû ngöïc vaøo naêm 1952, tuy nhieân raát hieám gaëp. Chuùng toâi trình baøy moät tröôøng hôïp u beänh nhaân töû vong sau 24 ngaøy. Naêm 1954 tröôøng nhaày taâm thaát phaûi ñöôïc chaån ñoaùn vaø ñieàu trò phaãu hôïp u nhaày nhó T ñaàu tieân ñöôïc phaãu thuaät thaønh thuaät thaønh coâng taïi beänh vieän Thoáng nhaát. Beänh coâng vôùi maùy tuaàn hoaøn ngoaøi cô theå bôûi nhaân nöõ 47 tuoåi nhaäp vieän vì meät khoù thôû. Sieâu aâm Crawfoord.[9,10] tim qua thaønh ngöïc phaùt hieän u trong buoàng toáng Ña soá caùc tröôøng hôïp u nhaày trong tim naèm ôû nhó thaát phaûi di chuyeån leân xuoáng ñoäng maïch phoåi. traùi , nhöõng tröôøng hôïp u nhaày trong taâm thaát raát Beänh nhaân ñöôïc phaãu thuaät laáy u qua ñöôøng môû hieám gaëp. Vöøa qua taïi beänh vieän Thoáng nhaát ñoäng maïch phoåi vaø ñöôøng môû nhó phaûi vôùi tuaàn chuùng toâi ñaõ ñieàu trò phaãu thuaät thaønh coâng moät hoaøn ngoaøi cô theå. Khoái u coù cuoáng xuaát phaùt töø coät tröôøng hôïp u nhaày trong taâm thaát phaûi coù cuoáng töø cô laù van ngoaøi van 3 laù vaø thaønh tröôùc thaát phaûi. coät cô van 3 laù. Ñaây laø moät tröôøng hôïp raát hieám Haäu phaãu oån ñònh, xuaát vieän sau 10 ngaøy. Keát quaû gaëp, chuùng toâi trình baøy kinh nghieäm trong chaån giaûi phaãu beänh khoái u laø myxoma laønh tính. Theo ñoaùn vaø xöû trí cho beänh lyù hieám gaëp naøy. doõi sau 5 naêm chöa thaáy daáu hieäu taùi phaùt. II - BEÄNH AÙN: SUMARY: RIGHT VENTRICULAR Beänh nhaân Phan Thò N. nöõ, 47 tuoåi nhaäp beänh MYXOMA. A CASE REPORT vieän Thoáng Nhaát luùc 16h ngaøy 30/06/2005 vì meät The Author present a case with right ventricular moûi vaø khoù thôû. Soá nhaäp vieän: 64479 myxoma who was operated successfully. A female Beänh söû: 47 year old admited with fatigue and dyspnea. Caùch nhaäp vieän 1 thaùng beänh nhaân thaáy meät moûi, TEE determined a big mass in right ventricle. The khoù thôû khi gaéng söùc. 1 tuaàn tröôùc nhaäp vieän beänh urgent operation were done to remove the tumor nhaân thaáy meät nhieàu hôn, ñoâi khi choùng maët muoán with CPB. The pedicle of myxoma locate at the ngaát xæu ngay caû khi nghæ ngôi. Ngaøy nhaäp vieän papilla of the tricuspid valve and the anterior of beänh nhaân thaáy meät nhieàu khoù thôû lieân tuïc, naëng the right ventricle. Pathologic result is benign ngöïc traùi neân ñöôïc ñöa vaøo beänh vieän Thoáng myxoma. The patient is in good condition till 5 Nhaát. year follow – up, no evidence of recurrence. Tình traïng khi nhaäp vieän: Töø khoùa: u nhaày, u nhaày taâm thaát phaûi. Tænh taùo, khoù thôû vöøa, maïch: 85 laàn/phuùt, huyeát I - MÔÛ ÑAÀU: aùp: 85/50 mmHg, naëng: 52 kg, cao 1m55. U cô tim laø moät beänh lyù hieám gaëp, theo y vaên tæ leä NYHA 3, Phoåi rì raøo pheá nang 2 beân ñeàu, khoâng u tim ñöôïc phaùt hieän treân töû thieát thay ñoåi töø rale. 0.0017 – 0.19 %[10]. Tuyø thuoäc vò trí khoái u trong Tim ñeàu, aâm thoåi taâm thu 3/6 lieân söôøn II bôø traùi tim maø coù bieåu hieän laâm saøng khaùc nhau. Ña soá xöông öùc, vaø lieân söôøn IV bôø traùi öùc. caùc tröôøng hôïp u trong tim ñöôïc phaùt hieän vôùi caùc Buïng meàm, gan laùch khoâng lôùn. Hoàng caàu 4.23 trieäu chöùng khoâng ñaëc hieäu nhö meät moûi, suït caân, M/L, Hb 9.48 g/dL, Hct: 31.2% Ñieän tim: T (-) ôû thieáu maùu .. [5,6,9] V1 – V4 40
PHẪU THUẬT TIM MẠCH VÀ LỒNG NGỰC VIỆT NAM SỐ 1 - THÁNG 06 / 2012 Hình 1: Sieâu aâm tim qua thaønh ngöïc Echo tim qua thaønh ngöïc vaø qua thöïc quaûn: Ghi Keïp ñoäng maïch chuû, laøm lieät tim vôùi dung dòch nhaän khoái u trong buoàng thaát phaûi di chuyeån leân lieät tim maùu aám. Tim ngöøng toát, môû ñoäng maïch xuoáng vaøo ñoäng maïch phoåi theo chu chuyeån tim, phoåi, qua loã van ñoäng maïch phoåi thaáy khoái u trong nghi ngôø u coù cuoáng töø vaùch lieân thaát nhöng ñaõ ñöùt hoàng nhieàu thuøy trong buoàng taâm thaát phaûi. Môû cuoáng. nhó phaûi khoâng thaáy u trong buoàng nhó, toaøn boä u naèm trong buoàng thaát phaûi vôùi kích thöôùc 4 x 3 x 6 Beänh nhaân ñöôïc chaån ñoaùn u nhaày taâm thaát phaûi cm. vaø chæ ñònh phaãu thuaät caét u. Laáy khoái u khaù khoù khaên qua choã môû ñoäng maïch Töôøng trình phaãu thuaät: phoåi. Kieåm tra thaáy khoái u xuaát phaùt töø coät cô cuûa Môû ngöïc doïc giöõa xöông öùc, chaïy maùy tuaàn hoaøn laù van ngoaøi van 3 laù. Caét phaàn coät cô coù khoái u. ngoaøi cô theå vôùi cannula ñoäng maïch chuû leân vaø 2 cannula tónh maïch. Hình 2: Khoái u nhaày trong buoàng thaát phaûi 41
PHẪU THUẬT TIM MẠCH VÀ LỒNG NGỰC VIỆT NAM SỐ 1 - THÁNG 06 / 2012 Ñoùng laïi ñoäng maïch phoåi vaø nhó phaûi. Thôøi gian Sieâu aâm tim sau moå thaáy cô tim co boùp toát, hôû nheï keïp ñoäng maïch chuû 55 phuùt, chaïy maùy tuaàn hoaøn van 3 laù, khoâng u trong buoàng tim. ngoaøi cô theå 92 phuùt. Kết quả giải phẫu bệnh lý: u nhầy lành tính. Haäu phaãu dieãn bieán thuaän lôïi, beänh nhaân xuaát Theo doõi sau 5 naêm khoâng thaáy daáu hieäu taùi phaùt. vieän sau 10 ngaøy trong tình traïng oån ñònh. cuûa Mc Alister taïi Hoïc vieän quaân ñoäi Myõ khi III - BAØN LUAÄN : nghieân cöùu 533 tröôøng hôïp u tim vaø maøng tim cho U cô tim laø moät beänh lyù khaù hieám gaëp, nhieàu thaáy 76.5% caùc tröôøng hôïp laø u laønh tính, trong ñoù tröôøng hôïp chaån ñoaùn khoù vaø khoâng ñöôïc xöû trí u nhaày chieám tæ leä 24.4%. cho tôùi khi coù bieán chöùng. Ña soá caùc tröôøng hôïp u tim thuoäc u laønh tính, trong ñoù u nhaày laø loaïi thöôøng gaëp nhaát, theo baùo caùo Baûng 1: Taàn suaát u tim ( Theo McAllister vaø cs.)[12] Loaïi Soá tröôøng hôïp % U laønh 408 76.5 Myxoma 130 24.4 Lipoma 45 8.4 Papillary fibroelastoma 42 7.9 Rhabdomyoma 36 6.8 Fibroma 17 3.2 Hemangioma 15 2.8 Teratoma 14 2.6 Mesothelioma nuùt nhó thaát 12 2.3 U teá baøo haït 3 0.6 U sôïi thaàn kinh 3 0.6 Lymphangioma 2 0.4 U nang maøng ngoaøi tim 82 15.4 U nang pheá quaûn 7 1.3 Aùc tính 125 23.5 Angiosarcoma 39 7.3 Rhabdomyosarcoma 26 4.9 Mesothelioma 19 3.6 Fibrosarcoma 14 2.6 Lymphoma 7 1.3 Osteosarcoma ngoaøi xöông 5 Neurologic sarcoma 4 Teratoma aùc tính 4 Thymoma 1 Leiomyosarcoma 1 Liposarcoma 1 Synovial sarcoma 1 Trong thôøi gian 34 naêm taïi Mayo clinic ñaõ phaãu thuaät cho 80 tröôøng hôïp u nhaày trong tim.[11] Taïi Vieän tim TP. Hoà Chí Minh trong 6 naêm töø 1992 - 1998 ñaõ gaëp 32 tröôøng hôïp u nhaày trong tim.[15] Theo Nguyeãn Höõu Thònh vaø cs. [13] trong 2 naêm töø 2000 – 2002 taïi beänh vieän Chôï raãy coù ñieàu trò cho 7 tröôøng hôïp u nhaày trong tim. 42
PHẪU THUẬT TIM MẠCH VÀ LỒNG NGỰC VIỆT NAM SỐ 1 - THÁNG 06 / 2012 Vò trí u nhaày thöôøng gaëp nhaát laø ôû nhó traùi vôùi tæ leä töø 75 – 90% caùc tröôøng hôïp. Trong soá 32 tröôøng hôïp u nhaày tim cuûa Vieän tim TP. Hoà Chí Minh coù 29 tröôøng hôïp u nhaày nhó traùi. Theo Schaff vaø cs. trong 80 tröôøng hôïp u nhaày tim taïi Mayo clinic thì 80% caùc tröôøng hôïp u naèm trong nhó traùi.[2,14,16] U nhaày trong taâm thaát laø khoái u raát hieám gaëp chieám tæ leä 2 – 4 % caùc tröôøng hôïp u nhaày tim. Theo Mc Alister coù 5 tröôøng hôïp u nhaày trong thaát phaûi trong 130 tröôøng hôïp u nhaày trong tim. Baûng 2: Vò trí u nhaày tim Taùc giaû Nhó traùi Nhó phaûi Thaát traùi Thaát phaûi McAllister 97(74.7%) 23(17.7%) 5(3.8%) 5(3.8%) Phaïm Nguyeãn Vinh 29 (90.6%) 3 (9.4%) 0 0 Schaff HV 64 (80%) 16 (20%) 0 0 Nguyeãn Höõu Thònh 6 (82.5%) 1(17.5%) 0 0 Kiklin JW, Barratt Boyes 31 (79.5%) 7 (17.9%) 1 (2.6%) 0 Tröôøng hôïp u nhaày taâm thaát phaûi chuùng toâi gaëp laø gan to öù huyeát, tuy nhieân caùc trieäu chöùng naøy thay ñoåi 1 tröôøng hôïp raát hieám gaëp khi vò trí xuaát phaùt khoái u nhanh. töø coät cô cuûa van 3 laù. Trong y vaên chuùng toâi tìm ñöôïc U nhaày trong taâm thaát khoù chaån ñoaùn hôn vaø ít khi coù 2 tröôøng hôïp ñaõ ñöôïc Suri RK coâng boá. [18] Taïi Vieät phaùt hieän trieäu chöùng ñaëc hieäu. nam chuùng toâi chöa ghi nhaän baùo caùo naøo veà u nhaày Beänh nhaân cuûa chuùng toâi nhaäp vieän vôùi caùc trieäu trong taâm thaát. chöùng khoâng ñaëc hieäu, khaùm laâm saøng phaùt hieän tieán U nhaày trong tim thöôøng gaëp ôû phuï nöõ tuoåi trung nieân, thoåi taâm thu vuøng van 2 laù vaø van ñoäng maïch phoåi. ña soá caùc nghieân cöùu cho thaáy tæ leä nöõ:nam töø 4 – 9 Chaån ñoaùn u nhaày trong tim thöôøng chæ ñöôïc xaùc ñònh laàn. Maëc duø u nhaày coù theå gaëp ôû moïi ñoä tuoåi nhöng treân sieâu aâm tim. Ngaøy nay vôùi sieâu aâm tim qua thöïc löùa tuoåi thöôøng gaëp nhaát laø 30 – 60 tuoåi. Theo Schaff quaûn cho pheùp chaån ñoaùn chính xaùc kích thöôùc, vò trí [16] tuoåi trung bình cuûa 80 beänh nhaân u nhaày trong tim xuaát phaùt cuûa u nhaày.[1,8] Tuy nhieân nhöõng tröôøng hôïp taïi Mayo clinic laø 53; Taát caû caùc tröôøng hôïp u nhaày u quaù lôùn thöôøng vieäc xaùc ñònh chính xaùc vò trí cuoáng tim taïi beänh vieän Chôï raãy ñeàu treân 20 tuoåi, Taïi Vieän khoái u ñoâi khi gaëp nhieàu khoù khaên. Tröôøng hôïp u tim TP. Hoà Chí Minh chæ coù 1 tröôøng hôïp beänh nhi 11 nhaày chuùng toâi gaëp coù kích thöôùc raát lôùn 3 * 6 * 4 cm thaùng tuoåi. vaø chieám gaàn heát buoàng thaát phaûi. Beänh nhaân u nhaày taâm thaát phaûi chuùng toâi gaëp cuõng CT scan vaø MRI laø nhöõng phöông phaùp chaån ñoaùn naèm trong ñoä tuoåi thöôøng gaëp cuûa beänh lyù naøy. hình aûnh khaùc raát coù giaù trò trong chaån ñoaùn u nhaày Veà caùc daáu hieäu laâm saøng cuûa u nhaày trong tim ña tim. phaàn khoâng ñaëc hieäu, theo y vaên 90 % caùc tröôøng hôïp Veà ñieàu trò u nhaày tim chæ coù phöông phaùp phaãu thuaät u nhaày trong tim nhaäp vieän vì caùc trieäu chöùng toaøn laø caùch ñieàu trò hieäu quaû vaø trieät ñeå. Phaãu thuaät caét u thaân khoâng ñaëc hieäu nhö meät moûi, suït caân, thieáu maùu, nhaày vôùi tuaàn hoaøn ngoaøi cô theå cho pheùp caét toaøn boä soát aâm æ. Soá beänh nhaân coøn laïi nhaäp vieän vôùi caùc trieäu u nhaày. Ñaây laø phöông phaùp ñieàu trò khaù an toaøn vôùi tæ chöùng do khoái u nhaày gaây caûn trôû söï löu thoâng maùu leä töû vong thaáp khoaûng 3 – 5%. [4,9,14,16] trong tim hoaëc do u nhaày bong ra gaây ngheõn ñoäng Vôùi u nhaày trong nhó ñöôøng vaøo tim thöôøng ñöôïc choïn maïch.[3,7,11] laø ñöôøng qua 2 nhó vaø vaùch lieân nhó. Khoái u ñöôïc caét Tröôøng hôïp u nhaày trong taâm nhó traùi thöôøng gaây caûn boû cuøng cuoáng khoái u - ña soá naèm ôû vaùch lieân nhó. trôû maùu veà thaát traùi gaây caùc trieäu chöùng laâm saøng Phaàn thaønh tim bò caét boû ñöôïc phuïc hoài vôùi maøng töông töï nhö nhöõng tröôøng hôïp heïp van hai laù vôùi khoù ngoaøi tim töï thaân hoaëc mieáng gheùp maïch maùu. thôû, khaùm tim coù tieáng rung taâm tröông, tuy nhieân U nhaày trong thaát phaûi coù theå ñöôïc caét boû qua ñöôøng trieäu chöùng naøy thay ñoåi theo tö theá. môû thaát hoaëc môû ñoäng maïch phoåi vaø ñöôøng moå nhó U nhaày trong nhó phaûi thöôøng gaây u maùu ôû nhó phaûi vaø phaûi. Chuùng toâi choïn löïa ñöôøng môû ñoäng maïch phoåi tónh maïch ngoaïi bieân vôùi daáu hieäu tónh maïch coå noåi, phoái hôïp vôùi ñöôøng môû nhó phaûi ñeå haïn cheá bieán 43
PHẪU THUẬT TIM MẠCH VÀ LỒNG NGỰC VIỆT NAM SỐ 1 - THÁNG 06 / 2012 chöùng loaïn nhòp sau moå. Tuy nhieân ñöôøng moå naøy 7. Hayashi S, Takahashi H, Shimura T, Nakazawa gaây khoù khaên do tröôøng moå heïp hôn. Khoái u ñaõ ñöôïc S. : A case of multiple cerebral aneurysm which caét boû töøng phaàn vaø cuoáng taïi thaønh tröôùc thaát phaûi vaø showed rapid growth cause by left atrial coät cô cuûa laù ngoaøi van ba laù ñöôïc caét boû toaøn boä sau myxoma. No-Shinkei-geka, 1995, 23(11) : 977- ñoù. 980. Nguy cô taùi phaùt cuûa u nhaày tim khaù thaáp khoaûng 1- 8. Kazakis D, Lewis JF, Conti CR.: 3% vaø ña soá xuaát hieän trong 48 thaùng.[5,6,9] Tröôøng hôïp Transesophageal echocardiography in the cuûa chuùng toâi ñaõ theo doõi 36 thaùng chöa thaáy daáu taùi evaluation of cardiac myxoma: A case of familial phaùt. myxoma. Clin Cardiol. 1995, 18(5): 283-285. IV - KEÁT LUAÄN 9. Kirklin JW, Barratt-Boyes BG.: Cardiac tumor. In U nhaày taâm thaát laø moät beänh hieám gaëp ñaëc bieät khi u Cardiac surgery. Churchill Livingstone Inc. 1993. xuaát phaùt töø coät cô van 3 laù. Chaån ñoaùn ñöôïc xaùc ñònh p. 1635 – 1653. qua sieâu aâm tim. Phaãu thuaät caét boû khoái u vôùi maùy 10. Majano Lainez RA.: Cardiac tumor: A current tuaàn hoaøn ngoaøi cô theå laø phöông phaùp ñieàu trò trieät clinical and pathological perspective. Crit Rev ñeå vaø cho keát quaû khaû quan. Onco. 1997, 8(4): 293 – 303. Tröôøng hôïp ñöôïc baùo caùo laø moät thaønh coâng cuûa beänh 11. Markel ML, Waller BF, Armstrong WF.: Cardiac vieän trong chaån ñoaùn vaø xöû trí moät beänh lyù hieám gaëp. myxoma. A review. Medicine baltimore, 1987, Beänh nhaân caàn tieáp tuïc ñöôïc theo doõi ñeå phaùt hieän 66(2): 114 – 125. sôùm taùi phaùt. 12. McAllister HA, Fenoglio JJ. : Tumors of the TAØI LIEÄU THAM KHAÛO: cardiovascular system. Washinton, DC Armed 1. Borges AC, Witt C, Bartel T, Muller S, Konerzt Force Institute of pathology, 1978. W, Baumann G.: Preoperative two – and three – 13. Nguyeãn Höõu Thònh, Lyù Thuïy Ñoan Trinh, dimentional transesophageal echocardiographic Nguyeãn Thò Haäu, Ñoã Kim Queá vaø Cs. (2002): assessment of heart tumors. Ann Thorac Surg. Baùo caùo veà caùc tröôøng hôïp u nhaày tim ñaõ ñöôïc 1996, 61(4): 1163 -1167. phaãu thuaät taïi beänh vieän Chôï raãy töø 01/03/2000 2. Edo A, Ohtahara A, Kinugawa T, Nawada T, ñeán 01/08/2002. Y hoïc TP. Hoà Chí Minh. 3:597- Fujimoto Y, Shigemasa C.: Clinical incidence of 602. primary cardiac tumors. J Cardiol. 1996, 28(4): 14. Perchinsky MJ, Lichtenstein SV, Tyers GF.: 227 – 234. Primary cardiac tumors: forty years’ experience 3. Floriani M, Canini T, Padalino P, Bordoni P, with 71 patients. Cancer, 1997 79(9): 1809-1815. Tiberio G.: Simultaneous multiregional 15. Phaïm Nguyeãn Vinh, Phan Kim Phöông: U nhaày embolization from a cardiac myxoma. A case tim – Ñaëc ñieåm laâm saøng moät soá vaán ñeà veà chaån report. Ann Ital Chir, 1995, 66(6): 887-891. ñoaùn vaø ñieàu trò. Toång keát u nhaày tim töø 1992 - 4. Greco E, Mestres CA, Cartana R, Polmar JL.: 1998 Video assisted cardioscopy for removal of 16. Selvaraj A, Kumar R, Ravikumar E.: Surgical primary left ventricular myxoma. Eur J management of right atrial myxomas. A15 year Cardiothorac Surg. 1999, 16(6): 677-678. experience with review of the literature. J 5. Hall RJ, Cooley DA, McAllister HA, Frazier OH. Cardiovasc Surg. 1999, 40(1): 101-105. : Neoplastic heart disease. In the heart arteries 17. Schaff HV, Lie JT, Giullani ER.: tumors of the and veins. 8th Ed. McGraw Hill Inc 1994. p. 2007 heart. In Mayo clinic practice of cardiology. – 2024 Mosby 3rd Ed. p. 1648 – 1726. Suri RK, 6. Hall RJ, Cooley DA, McAllister HA, Buja LM. : Pattankar VL, Shingh H, Aikat BK, Gujral JS.: Tumors of the heart. In Cardiovascular medicine. Myxoma of the tricuspid valve. Aust NZ J Surg 1978, 48: 428-429. Churchill Livingstone Inc. 1995. p. 1525 – 1535. 44