Vai trò của văn hóa truyền thống trong giáo dục nhân cách cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:5

Thêm vào BST

Báo xấu

3
lượt xem 1
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài viết trình bày hình thành lý tưởng sống tốt đẹp cho sinh viên trong quá trình học tập, rèn luyện; giáo dục lòng yêu quê hương, đất nước, yêu cộng đồng, làng xóm, gia đình và biết quý trọng nhân cách con người Việt Nam; thông qua bài giảng về văn hóa để giáo dục cho sinh viên thái độ, tình cảm đúng đắn đối với lao động, thúc đẩy ý thức sáng tạo, rèn luyện kỹ năng trong học tập; giáo dục tri thức thẩm mỹ, hiểu biết cái đẹp, cái có ích, các giá trị văn hóa truyền thống và hiện đại cho sinh viên.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Vai trò của văn hóa truyền thống trong giáo dục nhân cách cho sinh viên các trường đại học trên địa bàn thành phố Hồ Chí Minh

TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC Số 03/2014 VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA TRUYỀN THỐNG TRONG GIÁO DỤC NHÂN CÁCH CHO SINH VIÊN CÁC TRƯỜNG ĐẠI HỌC TRÊN ĐỊA BÀN THÀNH PHỐ HỒ CHÍ MINH TRẦN DUY NAM (*) giúp cho thế hệ trẻ nói chung, sinh viên các TÓM TẮT trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh Giáo dục các giá trị văn hóa truyền thống nói riêng phát triển nhân cách một cách toàn là một trong những động lực quan trọng giúp diện, để khi tốt nghiệp ra trường đóng góp cho sinh viên các trường đại học phát triển sức lực, trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng đất nhân cách một cách toàn diện, để đóng góp nước, bảo đảm cho sự phát triển bền vững sức lực, trí tuệ cho sự nghiệp xây dựng đất của dân tộc. Lịch sử hình thành và phát triển nước, bảo đảm cho sự phát triển bền vững của dân tộc ta, đặc biệt trong các cuộc của dân tộc. kháng chiến chống giặc ngoại xâm trước đây Để hình thành phát triển nhân cách cho cũng như trong công cuộc xây dựng và bảo sinh viên, giáo dục văn hóa truyền thống cần vệ Tổ quốc hiện nay đã chứng minh tính tập trung vào các nội dung: hình thành lý đúng đắn và sức mạnh to lớn của văn hóa tưởng sống tốt đẹp cho sinh viên trong quá truyền thống trong tinh thần dân tộc. Hiện trình học tập, rèn luyện; giáo dục lòng yêu nay khi xu thế hợp tác và phát triển, hòa bình quê hương, đất nước, yêu cộng đồng, làng giữa các nước được đẩy mạnh nhưng cũng xóm, gia đình và biết quý trọng nhân cách không làm dịu đi tính chất phức tạp của các con người Việt Nam; thông qua bài giảng về cuộc đấu tranh giữ vững độc lập, chủ quyền văn hóa để giáo dục cho sinh viên thái độ, trong đó có Việt Nam. Trước đây, khi giặc tình cảm đúng đắn đối với lao động, thúc đẩy ngoại xâm lấy chiến tranh vũ trang làm động ý thức sáng tạo, rèn luyện kỹ năng trong học lực cho việc thôn tính nước ta, thì ngày nay tập; giáo dục tri thức thẩm mỹ, hiểu biết cái họ tập trung vào chiến lược “diễn biến hòa đẹp, cái có ích, các giá trị văn hóa truyền bình”, “bạo loạn lật đổ”, “tự diễn biến” để làm thống và hiện đại cho sinh viên. mũi tiến công chính, nhằm vào học sinh, sinh viên để học sinh, sinh viên có nhận thức sai 1. VAI TRÒ CỦA VĂN HÓA TRUYỀN lệch về chủ nghĩa Mác - Lênin, tư tưởng Hồ THỐNG VỚI VIỆC HÌNH THÀNH NHÂN Chí Minh, đường lối đổi mới của Đảng và CÁCH SINH VIÊN Nhà nước nhằm từng bước xoá bỏ niềm tin Giáo dục cho sinh viên ở các trường đại vào chủ nghĩa xã hội của thanh niên, sinh học về các giá trị đạo đức, lối sống lành viên - thế hệ chủ nhân tương lai của đất mạnh nhằm xây dựng những nhân cách mới, nước. Vì vậy, giáo dục cho thế hệ trẻ nói con người mới trong bối cảnh hiện nay là chung, sinh viên các trường đại học tại việc làm hết sức cần thiết, trong đó việc giáo Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng, thấu hiểu dục các giá trị văn hóa truyền thống được coi nguồn cội, gốc rễ của nền văn hóa truyền như một trong những động lực quan trọng thống các dân tộc Việt Nam. Đây là một việc (*) Thạc sĩ. Trung tâm Tư vấn Du học Quốc tế Vĩ Nam – Thành phố Hồ Chí Minh. 46
TRẦN DUY NAM làm có tính chiến lược vừa cấp bách, vừa trí tuệ, đạo đức, tâm hồn, tình cảm, lối sống, lâu dài, góp phần bồi dưỡng lý tưởng sống có nhân cách cao đẹp, có bản lĩnh ngang tầm tốt đẹp cho sinh viên. sự nghiệp đổi mới của đất nước, mau chóng bắt kịp xu thế phát triển của thời đại ngày nay. 2. NỘI DUNG GIÁO DỤC VĂN HÓA Bước vào thời kỳ mới, thời kỳ đẩy mạnh công TRUYỀN THỐNG, GÓP PHẦN HÌNH nghiệp hóa, hiện đại hóa đất nước, nhu cầu THÀNH NHÂN CÁCH CHO SINH VIÊN giao lưu văn hóa giữa nước ta với các nước 2.1. Hình thành lý tưởng sống tốt đẹp và trên thế giới là rất lớn. Trong quá trình đó, phấn đấu vì mục tiêu dân giàu, nước chúng ta vừa phải tiếp thu tinh hoa văn hóa mạnh, xã hội dân chủ, công bằng, văn nhân loại, vừa phải bảo đảm cho nền văn hóa minh cho sinh viên trong quá trình học nước nhà không bị hòa tan, không bị đồng tập, rèn luyện tại trường hóa và không làm mất đi các giá trị văn hóa Ngay từ những ngày đầu giành và giữ bản địa trong mỗi con người Việt Nam nói chính quyền, Đảng và Nhà nước đã hết sức chung, sinh viên các trường đại học tại chú trọng chăm lo tới đội ngũ thanh niên nói Thành phố Hồ Chí Minh nói riêng. chung, sinh viên nói riêng, coi họ là lực 2.2. Giáo dục cho sinh viên lòng yêu quê lượng xung kích, là cánh tay phải, là lực hương, đất nước, yêu cộng đồng, làng lượng hậu bị và là chủ nhân tương lai của xóm, gia đình và biết quý trọng nhân cách đất nước. Do vậy, trong nhiều lĩnh vực của con người Việt Nam đời sống xã hội, Đảng và Nhà nước đã giao Đáp ứng yêu cầu xây dựng và bảo vệ Tổ cho thế hệ trẻ những trọng trách hết sức quốc trong thời kỳ mới, vấn đề giáo dục nặng nề và họ đã hoàn thành xuất sắc nhiệm truyền thống văn hóa dân tộc cho sinh viên vụ được giao. Trong đó, có nhiều cá nhân phải thực sự được thấm sâu vào toàn bộ sự điển hình, tiên tiến, có người đã anh dũng hy nghiệp giáo dục và đào tạo, văn hóa nghệ sinh cho quê hương đất nước, có người đã thuật, thông tin đại chúng... đưa quá trình trở thành những nhà khoa học tài giỏi và giáo dục đi vào chiều sâu, trở thành bản chất những anh hùng dân tộc. Nhưng trái lại, và mang tính khoa học có hiệu quả thiết cũng có những người vì mưu cầu lợi ích cá thực. Trước hết, các giảng viên, theo nội nhân mà sẵn sàng đánh mất nhân phẩm của dung giáo dục của mình, trong mỗi bài lên mình, thờ ơ với tình hình đất nước, quay lớp cần trang bị cho sinh viên thế giới quan lưng lại với dân tộc và với đồng bào mình. khoa học, giúp cho sinh viên hiểu rõ giá trị Hiện nay, khi đất nước ta thực hiện giao văn hóa truyền thống của dân tộc Việt Nam lưu mở cửa, trong đó giao lưu văn hóa đa từ ngàn đời nay luôn gắn chặt với làng xã, dạng với các nước, sẽ không tránh khỏi nguy thôn, bản. Làm cho sinh viên thấu hiểu mối cơ nền văn hóa của ta bị “lai căng”, “mất gốc”. quan hệ xã hội và quan hệ liên nhân cách. Chính vì vậy, việc giữ gìn bản sắc văn hóa, Đời sống tinh thần của mỗi cá nhân chủ yếu bản lĩnh con người Việt Nam qua việc tiếp xúc diễn ra ở các địa bàn dân cư có quy mô nhỏ với các luồng văn hóa khác nhau là rất quan lẻ, chính đặc điểm tâm lý, cấu trúc làng, xã trọng. Trong quá trình thu nhận và tác động của nền văn hóa Việt Nam, khiến cho mỗi trở lại văn hóa nhân loại bằng những nét văn người sống gần gũi nhau như quan hệ thân hóa đặc sắc riêng. Giữ gìn bản sắc văn hóa, tộc. Đây là nét đẹp, nét văn hóa mang đậm bản lĩnh dân tộc, đạo đức con người là điều phong tục tập quán Việt Nam; trong mỗi cá cần được quán triệt sâu sắc quan điểm của nhân, mỗi sinh viên nếu không có tình Đảng đã xác định con người Việt Nam phải có 47
TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC Số 03/2014 thương yêu ông bà, cha mẹ, anh chị em và Trong giai đoạn hiện nay, khi nền kinh tế gia đình mình thì sẽ không thể yêu thương của nước ta đang còn khó khăn, khi giá trị đồng bào và dân tộc mình được. Mối quan nhân cách, chuẩn mực về đạo đức lối sống hệ huyết thống giữa con cái với ông bà, cha của con người đang có những thay đổi và mẹ, anh chị em là mối quan hệ chủ đạo trong một bộ phận sinh viên chịu ảnh hưởng gia đình Việt Nam được lưu truyền từ đời không nhỏ từ tác động này. Vì vậy, giảng này sang đời khác. Chính vì vậy, theo nội viên theo nhiệm vụ giảng dạy của mình cần dung, giảng viên cần tập trung giáo dục cho nghiên cứu để thông qua các bài giảng nhằm sinh viên hiểu sâu, nắm chắc các giá trị văn giáo dục nhân cách, giáo dục văn hóa truyền hóa cội nguồn của dân tộc, khơi dậy cho sinh thống cho sinh viên. Đây cũng chính là nội viên lòng biết ơn các thế hệ đi trước, những dung giáo dục được Đảng, Nhà nước và các người đã có công dựng nước, giữ nước, bảo đoàn thể xã hội chú trọng thực hiện. Qua tồn và phát triển các giá trị văn hóa dân tộc đây, khẳng định giá trị cần thiết của văn hóa cho hôm nay và mãi mãi về sau. Thông qua truyền thống đối với sinh viên, để giúp sinh các hình thức lên lớp, giao lưu hay định viên phát triển nhân cách, đạo đức lối sống, hướng cho sinh viên tham gia các lễ, hội ở năng lực chuyên môn phù hợp với những các vùng, miền trên cả nước để giáo dục, bước phát triển mới của thời đại. khơi dậy trong sinh viên lòng yêu nước, tính Những giá trị văn hóa truyền thống Việt kiên trì vượt qua khó khăn gian khổ, giành Nam, với ý nghĩa cao cả sẽ là động lực mới kết quả cao trong hoạt động học tập, rèn cho hoạt động văn hóa tinh thần của lứa tuổi luyện, khơi dậy ý thức được nguồn cội và thanh niên, sinh viên. Quá trình dạy học ở lòng tự hào về dòng giống “con cháu Lạc các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Hồng” của sinh viên để tiếp tục thúc giục Minh nói chung, tại các khoa nói riêng, nếu sinh viên phấn đấu vươn lên xứng đáng với làm tốt việc định hướng giá trị nhân văn cho các thế hệ ông cha. sinh viên thì lòng nhiệt tình, ý thức sáng tạo 2.3. Qua các bài giảng về văn hóa, giáo vốn rất cao của họ sẽ tiếp tục được củng cố dục cho sinh viên thái độ, tình cảm đúng vững chắc, chống lại được những cám dỗ đắn đối với lao động, thúc đẩy ý thức đời thường và ảnh hưởng của tư tưởng sáng tạo, rèn luyện kỹ năng trong học tập “trung bình chủ nghĩa”. Tuy nhiên, hiện nay vẫn còn một số sinh viên không chuyên tâm Hiện nay, sinh viên có quan niệm khác vào việc học tập, rèn luyện, không ý thức nhau về hoạt động lao động sáng tạo, lao được vai trò, trách nhiệm của bản thân đối động xã hội, học tập, rèn luyện phẩm chất với xã hội cũng như cho gia đình mình sau nhân cách, tiếp thu tri thức khoa học. Một số này nên quá trình học tập thường chểnh sinh viên thì quan niệm việc đọc thêm sách, mảng, ít tham gia các hoạt động xã hội, ít báo ngoại ngữ, xem phim, xem kịch, hay tham gia các hoạt động tập thể, giao lưu văn tham gia các hoạt động giao lưu là để nghỉ hóa, tìm hiểu văn hóa truyền thống của dân ngơi giải trí sau những buổi học tập, rèn tộc, truyền thống quê hương đất nước. Bên luyện vất vả. Cũng có một bộ phận sinh viên cạnh đó, lại có một số sinh viên quan niệm muốn được tham gia vào các hoạt động xã chỉ cần học cầm chừng với đủ lý do bao hội đó là để thỏa mãn nhu cầu tìm hiểu, lĩnh biện, họ phó mặc chuyện học hành để lao hội tri thức, kinh nghiệm trong cuộc sống vào con đường kiếm kế sinh nhai, tìm cách nhằm bổ sung vào hành trang cá nhân kiếm tiền hoặc bị lôi kéo vào con đường hư chuẩn bị cho tương lai. hỏng, ăn chơi theo mốt, nói năng và hành 48
TRẦN DUY NAM động thiếu văn hóa, làm hoen ố giá trị văn những điều hay lẽ phải. Vì vậy, các nhân tố hóa của dân tộc. tác động đến đời sống tinh thần của sinh viên cần phải có tính hướng thiện, mọi tác Do vậy, giáo dục văn hóa truyền thống động giáo dục trong nhà trường cần hướng cho sinh viên hiện nay là nhiệm vụ chung cho sinh viên “nghĩ” và “làm” theo điều thiện, của các trường đại học tại Thành phố Hồ Chí điều có ích cho cộng đồng và xã hội. Trong Minh, các khoa, các giảng viên ở các trường xu thế toàn cầu hóa nền kinh tế hiện nay nếp trong quá trình giảng dạy cần lồng ghép các nghĩ và lối sống của sinh viên đã có nhiều nội dung giáo dục văn hóa truyền thống vào đổi khác, nhu cầu về học tập, rèn luyện và bài giảng thường xuyên, liên tục và thông lao động, sinh hoạt thúc đẩy sinh viên phải qua các phương pháp, hình thức khác nhau biết sắp xếp thời gian hợp lý hơn trong mọi như giảng dạy, tổ chức các cuộc thi tìm hiểu, hoạt động của cuộc sống, mỗi người đòi hỏi thông qua phương tiện truyền thông để phải có kế hoạch riêng, không tùy tiện hành tuyên truyền giáo dục, giúp sinh viên hiểu động và về tâm lý phải biết quý trọng thời biết về lối sống, có thái độ đúng đắn, hành vi gian và công sức. ứng xử đúng văn hóa, tham gia một cách tích cực vào các hoạt động xã hội. Các 3. KẾT LUẬN trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh Tóm lại, để phát triển bền vững các giá trị cần đẩy mạnh hoạt động truyền thông nội văn hóa truyền thống cho sinh viên ở các bộ, thư viện, phòng đọc để nâng cao tinh trường đại học tại Thành phố Hồ Chí Minh, thần học tập, rèn luyện, giữ gìn bản sắc văn cần hướng dẫn cho sinh viên lối sống hòa hóa dân tộc và đáp ứng ngày một tốt hơn hợp, hài hòa với cộng đồng xã hội. Xây dựng nhu cầu hưởng thụ văn hóa của mỗi sinh và phát huy mô hình ứng xử có văn hóa cho viên. sinh viên. Giáo dục cho sinh viên có nhận 2.4. Thông qua hoạt động lên lớp, rèn thức sâu sắc giá trị của văn hóa truyền thống luyện hàng ngày để giáo dục cho sinh trong quá trình phát triển. Trong chiến lược viên tri thức thẩm mỹ, các giá trị văn hóa xây dựng đất nước, Đảng Cộng sản Việt truyền thống và hiện đại Nam xác định tiến hành đồng bộ và gắn kết chặt chẽ ba lĩnh vực: phát triển kinh tế là Thực tế của đời sống xã hội hiện nay cho nhiệm vụ trọng tâm; xây dựng, chỉnh đốn thấy nhu cầu văn hóa trong sinh viên được Đảng là nhiệm vụ then chốt; cùng với việc thể hiện rất rõ trong sinh hoạt đời sống hàng xây dựng văn hóa, nền tảng tinh thần của xã ngày. Các mốt quần áo, các kiểu tóc, xe đời hội nhằm tạo nên sự phát triển nhanh, hiệu mới, điện thoại, túi xách tay,... đều là những quả và bền vững của đất nước. Trong đó, nhu cầu cho cuộc sống, nên có sức hấp dẫn “Xây dựng nền văn hóa Việt Nam tiên tiến, sinh viên một cách trực tiếp. Nhu cầu tinh đậm đà bản sắc dân tộc”, được coi là một thần như một tờ báo, một bộ phim, một cuốn định hướng quan trọng để đất nước phát sách, một bài hát, một bản nhạc đều có tác triển bền vững, đồng thời là nội dung cần động đến sinh viên và gắn với cuộc sống học được giáo dục cho sinh viên các trường đại tập, rèn luyện hàng ngày của sinh viên. học tại Thành phố Hồ Chí Minh hiện nay. Ngoài việc học hỏi được kinh nghiệm, kiến thức trong đời sống cộng đồng, ngoài nhà TÀI LIỆU THAM KHẢO trường, sinh viên còn lĩnh hội được trên 1. Đảng Cộng sản Việt Nam (2011), Văn kiện sách, báo, phim, ảnh, sân khấu, trong các Đại hội Đại biểu toàn quốc lần thứ XI, Nxb. buổi giao lưu văn hóa ở các ngày lễ, hội Chính trị quốc gia, Hà Nội. 49
TẠP CHÍ KHOA HỌC QUẢN LÝ GIÁO DỤC Số 03/2014 2. Nguyễn Văn Lê (chủ biên) (2000), Giáo education should focus on: forming well- dục học đại cương, Nxb. Đại học Quốc gia, being ideals for students in the process of Hà Nội. learning and training; education on national patriotism, loving community, neighbors, ABSTRACT family and appreciating Vietnamese people’s Education of traditional culture values is personality; Basing on cultural lectures to one of the important motivations for educate students right attitudes, feelings for university students to develop their work to promote creative awareness, training personality comprehensively to contribute in study skills; aesthetic knowledge their strength and wisdom to the country's education, understanding beauty and construction cause, ensure the nations’ usefulness, modern & traditional cultural survival development. values for students. To form personality development for students, The contents of traditional culture 50