intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE

Vận động tự quay quanh trục của Trái đất

Chia sẻ: Hong Sa | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:18

575
lượt xem
68
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Nhận thức của con người: Thời kì cổ đại: Các nhà thiên văn học cho rằng Trái Đất đứng yên, Mặt trời và các vì sao quay quanh Trái Đất, sinh ra ngày đêm. Thế kỉ XV: Lần đầu tiên trong lịch sử, Côpecnic đã nhận thức đúng hiện tượng tự quay quanh trục của Trái Đất thông qua "thuyết Nhật tâm hệ".

Chủ đề:
Lưu

Nội dung Text: Vận động tự quay quanh trục của Trái đất

  1. TRƯỜNG ĐẠI HỌC QUY NHƠN KHOA ĐỊA LÍ – ĐỊA CHÍNH Bài giảng  TRÁI ĐẤT  Người soạn: Trần Thị Hồng Sa 1
  2. 3. CÁC VẬN ĐỘNG CỦA TRÁI ĐẤT VÀ HỆ QUẢ 2
  3. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ + Nhận thức của con người ­  Thời  kì  cổ  đại:  Các  nhà  thiên  văn  học  cho  rằng  Trái  Đất đứng yên, Mặt trời và các  vì  sao  quay  quanh  Trái  Đất,  sinh ra ngày đêm. ­  Thế  kỉ  XV:  Lần  đầu  tiên  trong  lịch  sử,  Côpecnic  đã  nhận  thức  đúng  hiện  tượng  tự quay quanh trục của Trái  Đất  thông  qua  "thuyết  Nhật  tâm hệ". 3
  4. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ ­ Thế kỉ XIX: Khẳng định Trái Đất tự quay nhờ  vào thí nghiệm quả lắc của nhà thiên văn học  Pháp Phucôn. Quả lắc Faucault (Năm 1851)     Sử dụng 1 con lắc nặng 28 kg có đầu nhọn,  treo bằng sợi dây thép dài 40 m vào trần điện  Panthéon  ở  Pari,  rồi  sau  đó  cho  nó  dao  động  theo 1 hướng nhất định trên bàn cát.       Sau  khi  con  lắc  ngừng  chuyển  động,  thấy  những  đường  thẳng  nhưng  chéo  với  đường  thằng đầu tiên và lệch dần theo hướng từ Đông  sang Tây.  Bàn cát di động hay Trái đất di động h Trái đất tự quay quanh trục theo hướng từ  Tây sang Đông.  4
  5. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ + Đặc điểm vận động tự quay quanh trục của Trái Đất: ­ Trái Đất tự quay quanh 1 trục nghiêng 66033’ trên mặt phẳng quỹ đạo theo  hướng từ Tây sang Đông.  ­ Thời gian để  Trái  Đất  quay  1  vòng  đúng là 23 giờ 56 phút 4 giây: Ngày  thực hay Ngày thiên văn.   Tuy nhiên, thời gian người quan sát  trên Trái Đất nhìn thấy Mặt Trời 2 lần  xuất hiện ở cùng 1 vị trí trên bầu trời  được quy ước là 1 ngày đêm 24 giờ. 5
  6. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ  ­ Tốc độ góc quay của Trái Đất ở bất kì vĩ độ nào cũng quay  được 150 trong 1 h, tốc độ này không thay đổi.    ­  Vận  tốc  tự  quay  của  Trái  Đất  phụ thuộc vào vĩ độ địa lí.           Ở  xích  đạo,  vận  tốc  của  Trái  Đất là: Càng lên vĩ độ cao, vận tốc của Trái Đất càng giảm.   Vận tốc quay của Trái Đất  sẽ giảm dần từ xích đạo về  2 cực. 6
  7. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ • HỆ QUẢ ĐỊA LÍ * Sự điều hòa nhiệt giữa ngày và đêm trên Trái Đất ­ Sự tự quay quanh trục của Trái Đất đã sinh ra 1 đơn vị đo thời gian  tự nhiên: 1 ngày đêm Một ngày đêm lại được chia ra 24 đơn vị thời gian nhỏ hơn gọi là  giờ.    Nhờ  vận  động  tự  quay  mà  ở  mọi  địa  điểm  trên  bề  mặt  Trái  Đất  trong 24 giờ đều luân phiên có ngày và đêm. Nhịp điệu ngày đêm  kế tiếp nhau đã làm cho sự phân phối bức xạ Mặt Trời trên bề mặt  Trái Đất được điều hòa. @ Ý  nghĩa  rất  lớn  đối  với  khí  hậu  trên  địa  cầu  và  đời  sống  của  vạn  vật.  7
  8. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ ­ Mặt Trăng tự quay rất chậm, 1 vòng phải mất 1 thời gian gấp 28 lần  thời gian tự quay 1 vòng của Trái Đất nên ngày đêm của Mặt trăng dài  đến 672 giờ, ban ngay nóng đến 1200C, ban đêm lạnh tới  ­1500C. 8
  9. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ * Mạng lưới tọa độ trên Trái Đất     Trong khi Trái Đất vận động tự quay quanh trục, có 2 điểm đặc biệt chỉ quay  tại chỗ mà không di chuyển vị trí. Đó là cực Bắc và cực Nam t  cơ sở xây dựng  hệ thống kinh vĩ tuyến. 9
  10. Các phương pháp xác định kinh độ, vĩ độ của một điểm ­ Dựa vào độ cao của Mặt trời trên đường chân trời ­ Dựa vào độ cao của sao Bắc cực ­ So sánh giờ địa phương với giờ của một điểm có kinh độ được xác  định 10
  11. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ Hệ  thống  định  vị  toàn  cầu  (tiếng Anh:  Global  Positioning  System ­  GPS)  là  hệ  thống  xác  định  vị  trí  dựa  trên  vị  trí  của  các  vệ tinh nhân tạo.  Trong  cùng  một  thời điểm, ở một vị trí trên mặt đất nếu xác định được khoảng cách đến ba vệ  tinh (tối thiểu) thì sẽ tính được tọa độ của vị trí đó.  11
  12. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  2.3. Lực Côriôlit trên bề mặt Trái Đất QUẢ ĐỊA LÍ * Lực côriôlit Nếu  vật  chuyển  động  theo  chiều  kinh  tuyến  thì  có  hiện  tượng  lệch  hướng  tương đối về bên phải ở BBC và về bên trái ở NBC. 12
  13. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ +  Tác  dụng  đến  hướng  vận  động  của  các  loại  gió,  làm  lệch  hướng  bay  của  đường đạn pháo, làm cho vật rơi từ trên cao xuống đất cũng phải chệch sang  hướng Đông… + Ứng dụng:  Bắn  tên  lửa  ở  xích  đạo  theo  hướng  Tây  –  Đông  sẽ  thuận  lợi  nhất  bởi  tốc  độ của tên lửa chỉ cần 11.180 – 464 =  10.716 m/s.   ­  Trong  quân  sự,  lực  Côriôlit  có  vai  trò  quan  trọng  trong  việc  tính  toán  các  đường  đạn  pháo  bắn  theo  hướng  kinh tuyến. 13
  14. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ * Giờ trên Trái Đất và đường chuyển ngày quốc tế +  Giờ  địa  phương:  là  giờ  của  các  địa  phương  nằm  trên  cùng  1  kinh  tuyến  tại  cùng 1 thời điểm nhất định. +  Giờ  khu  vực  (giờ  múi):  là  giờ  được  qui  định  thống  nhất  cho  từng  khu  vực.  Theo  đó,  bề  mặt  Trái  Đất  được  quy  ước  chia  ra  24  khu vực, lấy giờ kinh tuyến  đi  qua  chính  giữa  khu  vực  làm  giờ  chung  cho  toàn  khu vực.      Chiều  rộng  của  mỗi  khu  vực 3600 : 24 = 150. 14
  15. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ +  Khu  vực  giờ  gốc:  là  khu vực có kinh tuyến  gốc (kinh tuyến đi qua  đài  thiên  văn  Greenwich  ở  Luân  Đôn)  đi  qua  chính  giữa và được đánh số  0.         Ranh  giới  của  Khu  vực  giờ  gốc:  từ  kinh  tuyến 7030’T  ­ 7030’Đ. 15
  16. Tia laser xác định đường kinh tuyến gốc  Đài thiên văn hoàng gia tại Greenwich  16
  17. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ + Đường chuyển ngày quốc tế: ­  Do  Trái  Đất  là  1  khối  cầu,  nên  khu  vực  giờ số 0 đối diện với khu vực giờ số 12 s  Bao giờ cũng có 1 khu vực thuộc 2 ngày  khác nhau.   ­  Quy  định  lấy  đường  kinh  tuyến  1800  đi  qua  khu  vực  giờ  số  12  ở  giữa  Thái  Bình  Dương làm đường chuyển ngày quốc tế. Nếu  tàu  bè  đi  từ  phía  Tây  sang  phía Đông qua đường kinh tuyến 1800  thì  phải chuyển sớm hơn 1 ngày Nếu  đi  từ  phía  Đông  sang  phía  Tây  (ngược  chiều  quay  của  Trái  Đất)  thì  phải chuyển lùi lại 1 ngày. 17
  18. 3.1. VẬN ĐỘNG TỰ QUAY QUANH TRỤC CỦA TRÁI ĐẤT VÀ CÁC HỆ  QUẢ ĐỊA LÍ Ngày 20/9/1519 năm chiếc tàu của Tây Ban Nha do Magienlen dẫn đầu rời cảng Sanlucar  đi về phía Tây bắt đầu cuộc hành trình vòng quanh Trái Đất. Vào ngày 7/9/1522, đoàn tàu  chỉ còn lại 1 chiếc tới đảo Mũi Xanh (Capvert) nhưng trong nhật kí của các thủy thủ ghi  ngày 6/9/1522 n ???.  18
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

 

Đồng bộ tài khoản
2=>2