Vị thế, vai trò cầm quyền của Đảng Cộng sản Việt Nam giai đoạn 1945-1975 và một số bài học kinh nghiệm

Tập 183, Số 07, 2018<br /> <br /> Tập 183, số 07, 2018<br /> <br /> 183(07)<br /> N¨m<br /> <br /> 2018<br /> <br /> T¹p chÝ Khoa häc vµ C«ng nghÖ<br /> <br /> Journal of Science and Technology<br /> <br /> CHUYÊN SAN KHOA HỌC XÃ HỘI – NHÂN VĂN – KINH TẾ<br /> Môc lôc<br /> <br /> Trang<br /> <br /> Hoàng Thị Phương Nga - Mô hình du lịch văn học “Làng Vũ Đại ngày ấy”<br /> <br /> 3<br /> <br /> Phạm Thị Thu Hoài, Trần Thị Thanh - Tiếng lóng trong truyện về đề tài giáo dục của Văn Thành Lê<br /> <br /> 9<br /> <br /> Ngô Thị Thanh Nga, Phạm Thị Hồng Vân - Vài nét về các phương thức thể hiện tình vợ chồng trong văn<br /> học trung đại Việt Nam<br /> <br /> 15<br /> <br /> Nguyễn Thị Thắm, Nguyễn Minh Sơn - Ý thức đối thoại của Nguyễn Ngọc Tư với văn học truyền thống thông<br /> qua những nhân vật nữ trong tập truyện Không ai qua sông<br /> <br /> 21<br /> <br /> Đặng Thị Thùy, Nguyễn Diệu Thương - Lô gích của các hiện tượng “phi lô gích” trong ca dao, tục ngữ<br /> người Việt<br /> <br /> 27<br /> <br /> Đinh Thị Giang - Những nhân tố ảnh hưởng đến lối sống của người Việt ở đồng bằng Bắc Bộ hiện nay<br /> <br /> 33<br /> <br /> Nguyễn Diệu Thương, Nguyễn Thị Lan Hương - Phương thức tạo hàm ý trong tiểu phẩm trào phúng<br /> <br /> 39<br /> <br /> Nguyễn Thu Quỳnh, Vì Thị Hiền - Từ ngữ chỉ đồ gia dụng trong tiếng Thái ở tỉnh Điện Biên<br /> <br /> 45<br /> <br /> Nguyễn Thị Thu Oanh, Hoàng Thị Mỹ Hạnh - Vị thế, vai trò cầm quyền của Đảng Cộng Sản Việt Nam giai<br /> đoạn 1945 - 1975 và một số bài học kinh nghiệm<br /> <br /> 51<br /> <br /> Đỗ Hằng Nga, Phạm Quốc Tuấn - Việc thu thuế trong làng xã qua tư liệu hương ước cải lương tỉnh Thái Nguyên<br /> <br /> 57<br /> <br /> Lê Văn Hiếu - Hiệu quả hoạt động của mô hình “ban tuyên vận” xã, phường, thị trấn và “tổ tuyên vận” thôn, bản, tổ<br /> dân phố ở tỉnh Lào Cai trong giai đoạn hiện nay<br /> <br /> 63<br /> <br /> Thái Hữu Linh, Nguyễn Thị Thu Hiền, Nguyễn Thị Thanh Hà - Vai trò của hậu phương Bắc Thái trong cuộc<br /> tổng tiến công Mậu Thân năm 1968<br /> <br /> 69<br /> <br /> Phạm Anh Nguyên - Sức hấp dẫn trong Hài đàm của Phan Khôi<br /> <br /> 73<br /> <br /> Nguyễn Thị Hường, Nguyễn Thị Mão, Nguyễn Tuấn Anh - Nâng cao hiệu quả tổ chức các hoạt động ngoại<br /> khoá trong dạy học môn giáo dục công dân ở các trường trung học phổ thông trên địa bàn thành phố Thái<br /> Nguyên hiện nay<br /> <br /> 79<br /> <br /> Nguyễn Văn Dũng, Đào Ngọc Anh - Thực trạng thể chất của sinh viên không chuyên thể dục thể thao Trường<br /> Đại hoc Sư phạm – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 85<br /> <br /> Trần Bảo Ngọc, Lê Ngọc Uyển, Bùi Thanh Thủy và cs - Thực trạng xếp loại tốt nghiệp sinh viên diện cử<br /> tuyển ở trường Đại học Y Dược – Đại học Thái Nguyên giai đoạn 2013-2017<br /> <br /> 91<br /> <br /> Nguyễn Thúc Cảnh - Nghiên cứu xây dựng hệ thống bài tập có nội dung thực tế trong giảng dạy cơ học cho<br /> học sinh trung học phổ thông<br /> <br /> 97<br /> <br /> Hà Thị Kim Linh, Chu Thị Bích Huệ - Giáo dục kiến thức pháp luật cho phụ nữ vùng dân tộc thiểu số ở huyện<br /> Võ Nhai, tỉnh Thái Nguyên<br /> <br /> 105<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hồng, Nguyễn Thị Khánh Ly, Vũ Kiều Hạnh - Tăng cường sự tham gia của sinh viên<br /> vào các hoạt động học tiếng Anh trong lớp học đông nhiều trình độ của sinh viên năm thứ nhất trường Đại học<br /> Y Dược – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 111<br /> <br /> Phạm Thị Huyền, Vũ Thị Thủy - Vận dụng phong cách nêu gương theo tư tưởng Hồ Chí Minh trong xây dựng<br /> phong cách làm việc đối với cán bộ chủ chốt ở nước ta hiện nay<br /> <br /> 117<br /> <br /> Đàm Quang Hưng - Thiết kế bài học khoa học lớp 4, lớp 5 theo hướng tìm tòi thực nghiệm<br /> <br /> 123<br /> <br /> Hoàng Thị Thu Hoài - Những khó khăn trong việc dạy và học từ vựng tiếng Anh chuyên cho sinh viên chuyên<br /> ngành điều dưỡng, trường Cao đẳng Y tế Thái Nguyên và một số giải pháp đề xuất<br /> <br /> 129<br /> <br /> Nguyễn Lan Hương, Văn Thị Quỳnh Hoa - Những nhân tố ảnh hưởng đến khả năng nói tiếng Anh của sinh<br /> viên năm thứ nhất trường Đại học Nông Lâm – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 135<br /> <br /> Vũ Kiều Hạnh - Những yếu tố quyết định đến mức độ đọc hiểu của sinh viên năm thứ hai tại trường Đại học<br /> Nông Lâm – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 141<br /> <br /> Nguyễn Thị Quế, Hoàng Thị Nhung - Hỏi đúng để tự học và học tập cộng tác thành công – hướng tới xây<br /> dựng người học ngoại ngữ độc lập trong bối cảnh hội nhập khu vực và quốc tế<br /> <br /> 147<br /> <br /> Ngô Thị Thu Hà, Nguyễn Thị Hoài Thu - Ứng dụng các phương pháp giảng dạy tích cực nhằm nâng cao chất<br /> lượng dạy – học tiếng Việt cho học viên quốc tế tại Học viện Kỹ thuật Quân sự<br /> <br /> 153<br /> <br /> Dương Văn Tân - Đánh giá hiệu quả áp dụng trò chơi vận động trong phát triển thể lực chung cho sinh viên<br /> trường Đại học Kỹ thuật Công nghiệp – Đại học Thái Nguyên<br /> <br /> 159<br /> <br /> Bùi Thị Hương Giang - Nâng cao năng lực giao tiếp giao văn hóa trong dạy và học ngoại ngữ<br /> <br /> 165<br /> <br /> Trần Hoàng Tinh, Nông La Duy, Phạm Văn Tuân - Xây dựng trung đội tự quản trong quản lý giáo dục tính<br /> kỷ luật cho sinh viên tại trung tâm giáo dục quốc phòng và an ninh trong giai đoạn hiện nay<br /> <br /> 171<br /> <br /> Trần Thị Yến, Khổng Thị Thanh Huyền - Sử dụng hình thức đọc chuyên sâu để nâng cao khả năng viết học<br /> thuật cho sinh viên chuyên ngành tiếng Anh<br /> <br /> 177<br /> <br /> Đỗ Thị Hồng Hạnh, Hoàng Mai Phương - Đào tạo nghề cho lao động nông thôn trên địa bàn huyện Chợ Mới,<br /> tỉnh Bắc Kạn<br /> <br /> 183<br /> <br /> Trần Thùy Linh, Trần Lương Đức, Nguyễn Thị Thùy Trang - Cách tiếp cận của pháp luật cạnh tranh liên<br /> minh châu Âu về hành vi lạm dụng mang tính trục lợi<br /> <br /> 189<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Hà, Phạm Việt Hương - Xây dựng bộ tiêu chí và chỉ số kinh tế phù hợp để đánh giá quản<br /> lý rừng bền vững ở huyện Định Hóa<br /> <br /> 195<br /> <br /> Đinh Thị Hoài - Truyền thông marketing sản phẩm và dịch vụ thông tin - thư viện tại Trung tâm Học liệu Đại<br /> học Thái Nguyên<br /> <br /> 201<br /> <br /> Nguyễn Thị Thanh Xuân - Nghiên cứu nhân tố ảnh hưởng đến sự hài lòng của khách hàng sử dụng dịch vụ<br /> khách sạn tại Thanh Hóa, Việt Nam<br /> <br /> 207<br /> <br /> Dương Thị Tình - Đóng góp của xuất khẩu hàng hóa tới tăng trưởng kinh tế của tỉnh Yên Bái<br /> <br /> 213<br /> <br /> Lê Minh Hải, Trần Viết Khanh - Phân tích tổ chức không gian lãnh thổ du lịch tỉnh Thái Nguyên<br /> <br /> 219<br /> <br /> Hà Văn Vương - Vận dụng lý thuyết Ecgônômi trong tổ chức môi trường làm việc tại văn phòng chi nhánh may<br /> Sông Công II - Công ty Cổ phần Đầu tư và Thương mại TNG<br /> <br /> 227<br /> <br /> Mai Anh Linh, Nguyễn Thị Minh Anh - Đánh giá chất lượng dịch vụ và sự hài lòng của khách hàng: nghiên<br /> cứu thực nghiệm tại siêu thị Lan Chi, Thái Nguyên<br /> <br /> 233<br /> <br /> Đinh Hồng Linh, Nguyễn Thu Nga, Nguyễn Thu Hằng - Sử dụng hàm Loga siêu việt để đánh giá hiệu quả<br /> kinh doanh của các ngân hàng Việt Nam<br /> <br /> 239<br /> <br /> Nguyễn Thị Thu Oanh và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> 183(07): 51 - 55<br /> <br /> VỊ THẾ, VAI TRÒ CẦM QUYỀN CỦA ĐẢNG CỘNG SẢN VIỆT NAM<br /> GIAI ĐOẠN 1945 - 1975 VÀ MỘT SỐ BÀI HỌC KINH NGHIỆM<br /> Nguyễn Thị Thu Oanh1*, Hoàng Thị Mỹ Hạnh2<br /> 1<br /> <br /> 2<br /> <br /> Khoa Ngoại ngữ - ĐH Thái Nguyên<br /> Trường Đại học Sư phạm - ĐH Thái Nguyên<br /> <br /> TÓM TẮT<br /> Từ năm 1930, Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời và đã trở thành lực lượng chính trị độc lập lãnh đạo<br /> đất nước về mọi mặt. Tuy nhiên, từ sau năm 1945, Đảng Cộng sản Việt Nam mới thực sự trở thành<br /> Đảng cầm quyền lãnh đạo nhà nước. Từ năm 1945 đến năm 1975 là chặng đường lịch sử đầy thách<br /> thức, khó khăn cho toàn Đảng và toàn dân tộc. Những thắng lợi oanh liệt của 30 năm kháng chiến<br /> - làm thay đổi cả vận mệnh dân tộc, thay đổi cả thân phận của người dân - đã khẳng định vị thế của<br /> Đảng và để lại nhiều bài học có giá trị về lý luận và thực tiễn.<br /> Từ khóa: Lịch sử, hội nhập, ngoại giao, Đảng Cộng sản Việt Nam, lịch sử Việt Nam.<br /> <br /> MỞ ĐẦU *<br /> Đảng Cộng sản Việt Nam ra đời là kết quả<br /> của cuộc đấu tranh dân tộc và đấu tranh giai<br /> cấp, là sản phẩm của Chủ nghĩa Mác - Lênin<br /> với phong trào công nhân và phong trào yêu<br /> nước Việt Nam. Đây là kết quả của quá trình<br /> chuẩn bị đầy đủ về chính trị, tư tưởng và tổ<br /> chức của đội tiên phong là giai cấp công<br /> nhân do lãnh tụ Nguyễn Ái Quốc - Hồ Chí<br /> Minh đứng đầu. Những thắng lợi to lớn có ý<br /> nghĩa lịch sử của cách mạng Việt Nam trong<br /> hai cuộc kháng chiến chống thực dân Pháp<br /> và đế quốc Mĩ bắt nguồn từ nhiều nhân tố,<br /> trong đó nhân tố hàng đầu mang tính quyết<br /> định là sự lãnh đạo sáng suốt của Đảng Cộng<br /> sản Việt Nam.<br /> VỊ THẾ, VAI TRÒ CẦM QUYỀN CỦA<br /> ĐẢNG (1945 - 1975) VÀ MỘT SỐ BÀI<br /> HỌC KINH NGHIỆM<br /> Thời kì kháng chiến chống thực dân Pháp<br /> và can thiệp Mĩ (1945 - 1954)<br /> Cách mạng tháng Tám thành công, trong tình<br /> hình mới của đất nước, Chủ tịch Hồ Chí Minh<br /> đã đề cập tới vai trò của Đảng Cộng sản Việt<br /> Nam là phải lãnh đạo nhân dân củng cố chính<br /> quyền, xây dựng chế độ mới và bảo vệ nền<br /> độc lập dân tộc, trở thành Đảng cầm quyền và<br /> lãnh đạo đất nước về mọi mặt. Trong điều<br /> kiện có chính quyền, bản chất chính trị của<br /> Đảng không thay đổi, nhưng nội dung,<br /> *<br /> <br /> Tel: 0915567838, Email: nguyenthuoanh.sfl@tnu.edu.vn<br /> <br /> phương thức hoạt động, phương thức lãnh<br /> đạo của Đảng có sự thay đổi cho thích hợp<br /> với yêu cầu và nhiệm vụ thời kỳ mới. Người<br /> nhấn mạnh: Đảng “…vừa là người tổ chức,<br /> quản lý, vừa là người đầy tớ hết lòng phục vụ<br /> nhân dân, như vậy toàn dân mới sẵn sàng hy<br /> sinh để bảo vệ Nhà nước của mình”[1].<br /> Sau Cách mạng Tháng Tám năm 1945, chính<br /> quyền cách mạng còn non trẻ, đất nước đứng<br /> trước vô vàn những khó khăn, thử thách. Một<br /> yêu cầu cấp thiết đặt ra là Đảng phải đề ra<br /> được đường lối, phương thức lãnh đạo phù<br /> hợp với hoàn cảnh lúc bấy giờ. Nhận thức rõ<br /> vấn đề này, ngày 3-9-1945, tại phiên họp đầu<br /> tiên của Chính phủ lâm thời, Chủ tịch Hồ Chí<br /> Minh đã nêu diệt “giặc đói”, “giặc dốt”, “giặc<br /> ngoại xâm” là nhiệm vụ cấp bách của chính<br /> quyền mới. Với các biện pháp như tăng gia<br /> sản xuất, gây “Quỹ độc lập”, “Tuần lễ vàng”,<br /> “Hũ gạo cứu đói”, thành lập Nha bình dân<br /> học vụ, tăng cường củng cố quốc phòng…,<br /> chỉ trong một thời gian ngắn, về cơ bản, cách<br /> mạng Việt Nam đã khắc phục được những<br /> khó khăn trước mắt.<br /> Nhằm tăng cường hơn nữa sức mạnh của<br /> chính quyền cách mạng, Chủ tịch Hồ Chí<br /> Minh đặc biệt quan tâm: “... Tổ chức càng<br /> sớm càng hay cuộc tổng tuyển cử với chế độ<br /> phổ thông đầu phiếu” để bầu ra Quốc hội.<br /> Quốc hội đó là cơ quan có quyền lực tối cao<br /> của nhân dân sẽ cử ra một “Chính phủ thật<br /> sự của toàn dân và ấn định cho nước Việt<br /> Nam một Hiến pháp dân chủ” [2]. Trên tinh<br /> 51<br /> <br /> Nguyễn Thị Thu Oanh và Đtg<br /> <br /> Tạp chí KHOA HỌC & CÔNG NGHỆ<br /> <br /> thần đó, ngày 6-1-1946, cuộc Tổng tuyển cử<br /> lần đầu tiên được diễn ra trên phạm vi cả nước.<br /> Tiếp sau đó, các địa phương cũng tiến hành<br /> bầu cử hội đồng nhân dân các cấp. Đây là<br /> những sự kiện chính trị có ý nghĩa rất lớn đối<br /> với cách mạng Việt Nam. Một cuộc bầu cử<br /> thật sự tự do, thật sự dân chủ, được coi là mốc<br /> son lịch sử của khối đại đoàn kết toàn dân<br /> quyết tâm bảo vệ nền độc lập dân tộc và xây<br /> dựng chế độ mới - Chế độ dân chủ cộng hòa.<br /> Trong hoàn cảnh đất nước đang gặp nhiều<br /> khó khăn, vấn đề tăng cường vai trò lãnh đạo<br /> của Đảng trong quần chúng nhân dân cũng có<br /> ý nghĩa vô cùng quan trọng. Tháng 5-1946,<br /> Đảng chủ trương thành lập Hội Liên hiệp<br /> Quốc dân Việt Nam (Mặt trận Liên Việt).<br /> Cùng với mặt trận Việt Minh, Mặt trận Liên<br /> Việt góp phần tăng cường khối đại đoàn kết<br /> dân tộc, thực hiện thắng lợi các mục tiêu do<br /> cách mạng đặt ra.<br /> Ngày 23-9-1945, thực dân Pháp trở lại xâm<br /> lược nước ta lần thứ hai. Hành động xâm lược<br /> của thực dân Pháp đặt “dân tộc Việt Nam<br /> trước hai con đường: một là khoanh tay, cúi<br /> đầu trở thành nô lệ, hai là đấu tranh đến cùng<br /> để giành lấy tự do và độc lập” [3]. Trước<br /> những hành động xâm lược ngang nhiên của<br /> kẻ thù, Đảng đã kịp thời phát động toàn quốc<br /> kháng chiến và lãnh đạo nhân dân tiến hành<br /> cuộc kháng chiến để bảo vệ đất nước, bảo vệ<br /> những thành quả cách mạng đã đạt được.<br /> Từ ngày 11 đến ngày 19-2-1951, Đại hội II<br /> của Đảng đã thảo luận và thông qua “Báo cáo<br /> chính trị” của Chủ tịch Hồ Chí Minh, Báo cáo<br /> “Bàn về cách mạng Việt Nam” của đồng chí<br /> Trường Chinh và Bản Tuyên ngôn, Chính<br /> cương và Điều lệ của Đảng Lao động Việt<br /> Nam. Chính cương Đảng Lao động Việt Nam<br /> là một bản cương lĩnh cách mạng dân tộc dân<br /> chủ, có giá trị lí luận và tính thực tiễn chính<br /> trị sâu sắc. Chính cương thể hiện tư duy biện<br /> chứng trong tư tưởng và phương pháp, trong<br /> lí luận cách mạng và kháng chiến của Chủ<br /> tịch Hồ Chí Minh và của Đảng ta dựa trên cơ<br /> sở chủ nghĩa Mác – Lênin, triết lí lịch sử<br /> phương Đông, tư tưởng nhân văn truyền<br /> thống Việt Nam được vận dụng vào điều kiện<br /> cách mạng của dân tộc. Hai bản báo cáo của<br /> 52<br /> <br /> 183(07): 51 - 55<br /> <br /> Chủ tịch Hồ Chí Minh và đồng chí Trường<br /> Chinh đã đề ra đường lối, phương hướng cụ<br /> thể nhằm đưa cuộc kháng chiến chống thực<br /> dân Pháp đi đến thắng lợi cuối cùng. Báo cáo<br /> khẳng định đường lối kháng chiến của Đảng<br /> là đoàn kết toàn dân, kháng chiến lâu dài,<br /> giành độc lập, dân chủ là hoàn toàn đúng đắn.<br /> Đại hội cũng quyết định đưa Đảng ra hoạt<br /> động công khai lấy tên là Đảng Lao động Việt<br /> Nam. Điều này thể hiện sự nhạy bén về chính<br /> trị của Đảng, góp phần củng cố và nâng cao<br /> vai trò lãnh đạo của Đảng đối với cách mạng<br /> Việt Nam.<br /> Để đáp ứng yêu cầu mới trong công tác xây<br /> dựng Đảng, đòi hỏi phải hoàn thiện bộ máy<br /> lãnh đạo của Đảng từ Trung ương đến địa<br /> phương. Tháng 3-1951, Đảng ra Nghị quyết<br /> Trung ương lần thứ nhất quy định lề lối làm<br /> việc và đề bạt các chức vụ quan trọng trong<br /> bộ máy của Trung ương. Sự chỉ đạo kịp thời,<br /> đúng đắn của Đảng đã góp phần làm nên<br /> thắng lợi lịch sử Điện Biên Phủ năm 1954,<br /> bảo vệ những thành quả mà Cách mạng tháng<br /> Tám năm 1945 đã giành được. Thắng lợi của<br /> cuộc kháng chiến chống Pháp đã chứng minh<br /> rằng: “… Một dân tộc dù nhỏ yếu, nhưng một<br /> khi đã đoàn kết đứng lên kiên quyết đấu tranh<br /> dưới sự lãnh đạo của chính đảng Mác - Lênin<br /> để giành độc lập và dân chủ, thì có đầy đủ lực<br /> lượng để chiến thắng mọi kẻ thù xâm lược.<br /> Thắng lợi đó cũng chứng tỏ rằng chỉ có sự<br /> lãnh đạo đúng đắn của giai cấp công nhân mà<br /> Đảng ta là đại biểu, chỉ có đường lối cách<br /> mạng khoa học của Chủ nghĩa Mác - Lênin<br /> mới có thể tạo điều kiện cho nhân dân ta đánh<br /> bại quân thù và giành tự do độc lập”[4].<br /> Thời kì kháng chiến chống Mĩ, cứu nước<br /> (1954 - 1975)<br /> Với việc kí kết và thực hiện Hiệp định<br /> Giơnevơ, nước Việt Nam tạm thời bị chia cắt<br /> thành hai miền với hai chế độ chính trị khác<br /> nhau. Dưới sự lãnh đạo của Đảng, miền Bắc<br /> đi lên xây dựng chủ nghĩa xã hội; vừa củng<br /> cố, xây dựng cơ sở vật chất cho chủ nghĩa xã<br /> hội, ổn định đời sống nhân dân, vừa chi viện<br /> cho chiến trường miền Nam. Nền kinh tế<br /> miền Bắc vẫn là nền kinh tế nông nghiệp lạc<br /> hậu. Bởi vậy, từ năm 1954 đến năm 1957,<br /> <br />