Viêm khớp dạng thấp part1

Chia sẻ: Vanthi Bichtram | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:7

Thêm vào BST

Báo xấu

74
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Trình bày được định nghĩa va những yếu tố dịch tễ học của bệnh viêm khớp dạng thấp (VKDT). 2. Trình bày được nguyên nhân va cơ chế bệnh sinh của VKDT. 3. Chẩn đoán được VKDT theo YHHĐ va các bệnh cảnh lâm sang YHCT. 4. Trình bày được những nguyên tắc điều trị theo YHHĐ &YHCT. 5. Trình bày được phương pháp điều trị của từng thể bệnh của VKDT theo YHCT

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Viêm khớp dạng thấp part1

Bài 29 VIÊM KHỚP DẠNG THẤP MỤC TIÊU 1. Tr×nh bày ®ưîc ®Þnh nghÜa va nh÷ng yÕu tè dÞch tÔ häc cña bÖnh viªm khíp d¹ng thÊp (VKDT). 2. Tr×nh bày ®ưîc nguyªn nh©n va c¬ chÕ bÖnh sinh cña VKDT. 3. ChÈn ®o¸n ®ưîc VKDT theo YHH§ va c¸c bÖnh c¶nh l©m sang YHCT. 4. Tr×nh bày ®ưîc nh÷ng nguyªn t¾c ®iÒu trÞ theo YHH§ &YHCT. 5. Tr×nh bày ®ưîc phư¬ng ph¸p ®iÒu trÞ cña tõng thÓ bÖnh cña VKDT theo YHCT. 6. Gi¶i thÝch ®ưîc c¬ së lý luËn cña viÖc ®iÒu trÞ VKDT theo YHCT. 1. ĐẠI CƯƠNG
1.1. §Þnh nghÜa Viªm khíp d¹ng thÊp là mét bÖnh m¹n tÝnh, ®ưîc coi la mét bÖnh tù miÔn quan träng thø hai trong nhãm c¸c lo¹i bÖnh tù miÔn (sau bÖnh lupus ®á hÖ thèng) và là bÖnh quan träng nhÊt trong nhãm bÖnh khíp do thÊp. 1.2. §Æc ®iÓm dÞch tÔ häc 1.2.1. TÇn suÊt m¾c bÖnh a. Tû lÖ m¾c bÖnh (prevalence) Theo WHO (1992) tû lÖ m¾c bÖnh chung la 0,5 - 3% d©n sè thÕ giíi tõ 15 tuæi trë lªn; tû lÖ nay cã thÓ lªn ®Õn 5% tïy chñng téc như: Tû lÖ bÖnh thÊp h¬n 0,5% ë ngưêi NhËt va Trung Quèc. §Æc biÖt chØ 0,1% quÇn thÓ ngưêi da ®en ë Nam Phi va 0,18% ë T©y B¾c Hy L¹p. Tû lÖ m¾c bÖnh
cao h¬n 5% ë quÇn thÓ ngưêi da tr¾ng va c¸c bé l¹c da ®á ë B¾c Mü. Tû lÖ m¾c bÖnh theo tuæi 0,3% ë ngưêi dưíi 35 tuæi va ®Õn trªn 10% ë ngưêi trªn 65 tuæi. 497 Copyright@Ministry Of Health Tû lÖ m¾c bÖnh ë phô n÷ cao h¬n h¼n ë nam giíi (tû lÖ nam/n÷ la 1/2,5). ë løa tuæi dưíi 60, tû lÖ nay la 1/5 - 6, nhưng trªn 65 tû lÖ nay chØ la 1/2. ë nưíc ta, theo nghiªn cøu cña c¸c tØnh phÝa B¾c, tû lÖ nay la 0,5% d©n sè va chiÕm 20% sè bÖnh nh©n khíp ®Õn ®iÒu trÞ t¹i bÖnh viÖn. b. Tû lÖ míi m¾c bÖnh (incidence) Hang n¨m cã kho¶ng 700 - 750 ngưêi míi m¾c bÖnh VKDT trªn 1 triÖu
d©n sè tõ 15 tuæi trë lªn. Viªm khíp d¹ng thÊp cã thÓ gÆp ë mäi løa tuæi nhưng tËp trung tíi 80% vao løa tuæi trung niªn. Ngoai ra, c¸c yÕu tè dÞch tÔ còng ¶nh hưëng ®Õn tû lÖ m¾c bÖnh như: t×nh tr¹ng kinh tÕ, x· héi, c¸c stress t©m lý, va c¸c tr¹ng th¸i c¬ thÓ như thai nghÐn, thuèc ngõa thai, m·n kinh … Cã thÓ nãi vÒ mÆt dÞch tÔ häc, viªm khíp d¹ng thÊp la bÖnh cña phô n÷ ë tuæi trung niªn, v× 70 - 80% bÖnh nh©n la n÷ va 60 - 70% xuÊt hiÖn ë løa tuæi trªn 30. 1.3. Quan niÖm bÖnh theo y häc cæ truyÒn TriÖu chøng bÖnh lý cña VKDT theo YHH§ nªu trªn còng ®ưîc m« t¶ trong ph¹m vi c¸c chøng cña YHCT như: ư Chøng tý: tam tý, ngò tý.
ư LÞch tiÕt phong, h¹c tÊt phong, b¹ch hæ lÞch tiÕt phong Chøng tý la mét trong nh÷ng chøng chñ yÕu cña YHCTC, tý ®ång ©m víi bÝ, tøc bÕ t¾c l¹i kh«ng th«ng. Tý võa ®ưîc dïng ®Ó diÔn t¶ biÓu hiÖn cña bÖnh như la t×nh tr¹ng ®au, tª, mái, nÆng, sưng, nhøc, buèt… ë da thÞt, khíp xư¬ng; võa ®ưîc dïng ®Ó diÔn t¶ t×nh tr¹ng bÖnh sinh la sù bÕ t¾c kh«ng th«ng cña kinh l¹c, khÝ huyÕt. 2. NGUYªN NH©N Va C¬ CHÕ SINH BÖNH 2.1. Nguyªn nh©n g©y bÖnh theo y häc hiÖn ®¹i 2.1.1. Mét sè gi¶ thuyÕt vÒ nguyªn nh©n Nguyªn nh©n g©y bÖnh chưa râ, cã nhiÒu gi¶ thiÕt ®ưîc ®ưa ra mÆc dï ®· t×m ®ưîc sù hiÖn diÖn cña nhãm kh¸ng thÓ kh¸ng globulin miÔn dÞch ë
trong huyÕt thanh còng như trong dÞch khíp cña ngưêi bÖnh ma gäi chung la nh©n tè thÊp. Kh¸ng thÓ cã thÓ la: IgM anti IgG, IgG anti IgG, IgA anti IgG. C¸c kh¸ng thÓ nay tù nã kh«ng ®ñ gi¶i thÝch c¸c tæn thư¬ng bÖnh häc. Còng v× vÉn chưa gi¶i thÝch ®ưîc lý do s¶n xuÊt va hiÖn diÖn cña nh©n tè thÊp nªn ngưêi ta xÕp viªm khíp d¹ng thÊp vao lo¹i bÖnh tù miÔn víi sù tham gia cña nhiÒu nh©n tè. 498 Copyright@Ministry Of Health 2.1.2. C¸c yÕu tè tham gia a. YÕu tè c¬ ®Þa: bÖnh cã liªn quan râ ®Õn giíi tÝnh va løa tuæi. b. YÕu tè di truyÒn: bÖnh viªm khíp d¹ng thÊp cã tÝnh chÊt gia ®×nh.
NhiÒu c«ng tr×nh nghiªn cøu cho thÊy tû lÖ viªm khíp d¹ng thÊp ë nh÷ng gia ®×nh cã cha mÑ bÞ bÖnh cao h¬n 2 - 3 lÇn so víi gia ®×nh kh¸c; va còng cho thÊy míi liªn quan gi÷a viªm khíp d¹ng thÊp va yÕu tè kh¸ng nguyªn phï hîp víi tæ chøc HLADR4. HÖ thèng HLA cã mèi liªn hÖ víi hang tr¨m bÖnh kh¸c nhau trong ®ã cã viªm khíp d¹ng thÊp. Trªn bÖnh nh©n, bÖnh viªm khíp d¹ng thÊp cã tíi 60 - 70% cã HLADR4, trong khi ë ngưêi b×nh thưêng, tû lÖ nay chØ la 20 - 28%. Như vËy ë ngưêi mang HLADR4 cã nguy c¬ m¾c bÖnh viªm khíp d¹ng thÊp nhiÒu gÊp 4 - 5 lÇn so víi nh÷ng ngưêi kh«ng mang HLADR4. MÆc dï chưa x¸c ®Þnh ®ưîc vÞ trÝ gen ®Æc biÖt dÉn ®Õn sù ph¸t triÓn bÖnh, nhưng c¸c d÷ kiÖn ®· chØ ra r»ng phøc hîp hßa hîp tæ chøc chÝnh (Major