Xử trí dị ứng đạm sữa bò có triệu chứng nặng

Chia sẻ: ViBandar2711 ViBandar2711 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:3

Thêm vào BST

Báo xấu

42
lượt xem 2
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Biểu hiện của dị ứng đạm sữa bò rất đa dạng. Nếu xét trên tiêu chí nặng-nhẹ thì có thể chia làm 2 nhóm mức độ: Nặng/phản vệ và nhẹ/ trung bình. Bài viết đề cập đến điều trị dị ứng đạm sữa bò có triệu chứng nặng hoặc phản ứng phản vệ.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Xử trí dị ứng đạm sữa bò có triệu chứng nặng

tạp chí nhi khoa 2019, 12, 6 XỬ TRÍ DỊ ỨNG ĐẠM SỮA BÒ CÓ TRIỆU CHỨNG NẶNG Nguyễn Anh Tuấn Bộ môn Nhi, Đại học Y Dược TP. HCM 1. MỞ ĐẦU tiêu hoá (buồn nôn, nôn, đau bụng, tiêu chảy), tụt huyết áp hoặc sốc. Biểu hiện của dị ứng đạm sữa bò rất đa dạng. - Dị ứng đạm sữa bò nặng KHÔNG qua trung Nếu xét trên tiêu chí nặng-nhẹ thì có thể chia gian IgE: thường xuất hiện 2-72 giờ sau khi tiếp làm 2 nhóm mức độ: nặng/phản vệ và nhẹ/ xúc với đạm sữa bò. Thường gặp ở trẻ bú sữa trung bình. Bài này đề cập đến điều trị dị ứng công thức, hiếm khi thấy ở trẻ bú mẹ hoàn toàn. đạm sữa bò có triệu chứng nặng hoặc phản ứng Bệnh nhân có một hoặc nhiều biểu hiện sau: phản vệ. + Tiêu hoá: tiêu chảy, nôn ói, đau bụng, từ 2. TRIỆU CHỨNG KHỞI PHÁT chối hoặc có ác cảm với thức ăn, phân có nhiều Độ nặng của triệu chứng tùy thuộc vào mức máu và/hoặc nhày, đi cầu bất thường hoặc độ nhạy cảm của bệnh nhân và lượng đạm sữa không cảm thấy thoải mái, có thể kèm chậm lớn. bò uống vào. Một số ít bệnh nhân có thể cần + Ngoài da: viêm da cơ địa nặng, có thể kèm phải tiếp xúc dị nguyên tới một mức nào đó để chậm lớn. biểu hiện ra triệu chứng, ngược lại, một số khác 3. XỬ TRÍ chỉ cần một lượng rất nhỏ dị nguyên cũng đã có thể gây ra sốc phản vệ. 3.1. Dị ứng đạm sữa bò nặng qua trung gian - Dị ứng đạm sữa bò nặng qua trung gian IgE (phản ứng phản vệ): là một cấp cứu nội IgE: triệu chứng xuất hiện gần như tức thì trong khoa. Bệnh nhân cần ngưng ngay sữa đang bú, vòng vài phút sau tiếp xúc cho đến 2 giờ đồng cho nhập viện ngay và xử trí như một trường hồ với biểu hiện phản ứng phản vệ. Bệnh nhân hợp phản ứng phản vệ do bất kỳ nguyên nhân có triệu chứng da niêm (mày đay, phù quanh nào khác. miệng, phù quanh hốc mắt), kèm theo một - Chẩn đoán (lưu đồ 1): Sau khi tình trạng trong các triệu chứng như hô hấp (khó thở, co bệnh nhân ổn, nên làm test lẩy da hoặc định thắt phế quản, khò khè, thiếu oxy), triệu chứng lượng IgE đặc hiệu với đạm sữa bò trong huyết Nhận bài: 25-11-2019; Chấp nhận: 10-12-2019 Người chịu trách nhiệm chính: Nguyễn Anh Tuấn Địa chỉ: Bộ môn Nhi, Đại học Y Dược - TP. HCM 38
chuyên đề dị ứng đạm sữa bò thanh. Nếu test lẩy da hoặc định lượng IgE đặc mẹ hoàn toàn. Hướng dẫn mẹ loại trừ tuyệt đối hiệu dương tính, bé được chẩn đoán ngay là dị nguồn đạm sữa bò trong chế độ ăn hàng ngày. ứng đạm sữa bò mà không cần làm thử thách Nên nêu một vài ví dụ cho người mẹ hình dung thức ăn đường miệng (oral food challenge) vì (sữa tươi, sữa đặc có đường, yaourt, fromage, nguy cơ có thể xuất hiện triệu chứng đe dọa đến một số loại bánh biscuit, …). Lưu ý đạm sữa bò tính mạng lần nữa. có thể hiện diện trong một số thuốc uống. Mẹ - Chế độ ăn: Thường phản ứng phản vệ hiếm cần được bổ sung vitamin D và calci trong thời khi xảy ra trên trẻ bú mẹ hoàn toàn. Nếu trẻ gian này. đang uống sữa công thức thì phải được thay - Nếu trẻ có uống sữa công thức: thế bằng công thức dinh dưỡng acid amin + Nếu nguồn sữa mẹ đủ cho bé bú mẹ hoàn (amino acid formula, AAF). Nếu AAF không có toàn thì cho trẻ quay lại bú mẹ hoàn toàn. Nếu thì có thể cân nhắc thay thế bằng sữa công thức trẻ bú mẹ hoàn toàn mà không có triệu chứng thủy phân hoàn toàn (exclusively hydrolyzed thì mẹ không cần loại trừ đạm sữa bò trong chế formula, eHF) nhưng bé phải được uống thử và độ ăn. Nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn mà vẫn có triệu theo dõi tại một cơ sở y tế có thể điều trị sốc chứng thì mẹ cần loại trừ đạm sữa bò như đã nói phản vệ. ở trên và bổ sung vitamin D, calci. 3.2. Dị ứng đạm sữa bò nặng KHÔNG qua + Nếu vì lý do gì, bé buộc phải uống sữa công trung gian IgE: bé nên được chuyển ngay đến thức thì do mức độ nặng của tình trạng dị ứng bác sĩ dị ứng nhi khoa và chuyên gia về dinh có thể tái xuất hiện nguy hiểm đến tính mạng, dưỡng tiết chế. Người chăm sóc bé sẽ được bé có chỉ định sử dụng AAF. Nếu AAF không có hướng dẫn thực hiện chế độ ăn loaị trừ đạm thì có thể cân nhắc thay thế bằng eHF nhưng bé sữa bò. phải được uống thử và theo dõi tại một cơ sở y - Nếu trẻ bú mẹ hoàn toàn: bé tiếp tục bú tế có thể điều trị sốc phản vệ. 39
tạp chí nhi khoa 2019, 12, 6 Dị ứng sữa bò Lưu đồ 1. Chẩn đoán và xử trí dị ứng sữa bò theo mức độ nặng, nhẹ của triệu chứng Tài liệu tham khảo Translational Allergy doi: 10.1186/s13601-019- 0281-8. 1. Martorell - Aragones A. et al., Position 3. Alessandro Fiocchi et al., World Allergy document: IgE-mediated cow’s milk allergy, Organization (WAO) diagnosis and rationale for Allergol Immunopathol (Madr) 2015; 43(5): 507-526. action against cow’s milk allergy (DRACMA) 2. Adam Fox et al., An update to the milk guidelines, Pediatr Allergy Immunol 2010; 21 allergy in primary care guideline, Clinical and (Suppl 21): 1-125. 40