Ảnh hưởng của Chitosan đến sinh trưởng và năng suất lúa trồng trong điều kiện bón đạm thấp

Chia sẻ: Sunshine_3 Sunshine_3 | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Thêm vào BST

Báo xấu

81
lượt xem 15
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Thí nghiệm nghiên cứu hiệu quả của chitosan (N-axetyl-β-D-glucosamin) đến sinh trưởng, phát triển và sự hình thành năng suất của lúa Khang Dân 18 được tiến hành ở vụ hè và vụ thu năm 2007. Các cây thí nghiệm được trồng trong chậu vại, diện tích 0,71 m2/chậu. Có 2 mức đạm bón: 0,36g N (N1)/chậu và 0,50 g N (N2)/chậu với cùng mức lân và kali (0,64 g P2O5 + 0,64 g K2O/chậu). Sau khi cấy 20 ngày, phun chitosan ở 4 nồng độ: 0 ppm; 10 ppm; 20 ppm và 30 ppm. Kết quả cho thấy, phun chitosan không ảnh hưởng đến...

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Ảnh hưởng của Chitosan đến sinh trưởng và năng suất lúa trồng trong điều kiện bón đạm thấp

Tạp chí Khoa học và Phát triển 2008: Tập VI, Số 5: 412-417 ĐẠI HỌC NÔNG NGHIỆP HÀ NỘI ¶NH H¦ëNG CñA CHITOSAN §ÕN SINH TR¦ëNG Vμ N¡NG SUÊT CñA LóA TRåNG TRONG §IÒU KIÖN BãN §¹M THÊP Effect of Chitosan on the Growth and Grain Yield of Rice Plant under Low - nitrogen Input Condition Trần Anh Tuấn, Phạm Văn Cường Khoa Nông học, Trường Đại học Nông nghiệp Hà Nội TÓM TẮT Thí nghiệm nghiên cứu hiệu quả của chitosan (N-axetyl-β-D-glucosamin) đến sinh trưởng, phát triển và sự hình thành năng suất của lúa Khang Dân 18 được tiến hành ở vụ hè và vụ thu năm 2007. Các cây thí nghiệm được trồng trong chậu vại, diện tích 0,71 m2/chậu. Có 2 mức đạm bón: 0,36g N (N1)/chậu và 0,50 g N (N2)/chậu với cùng mức lân và kali (0,64 g P2O5 + 0,64 g K2O/chậu). Sau khi cấy 20 ngày, phun chitosan ở 4 nồng độ: 0 ppm; 10 ppm; 20 ppm và 30 ppm. Kết quả cho thấy, phun chitosan không ảnh hưởng đến thời gian sinh trưởng và số bông/khóm nhưng làm tăng chiều cao cây và diện tích lá. Phun chitosan cũng làm tăng chỉ số hàm lượng diệp lục (SPAD), tăng cường độ quang hợp ở giai đoạn làm đòng và sau trỗ 20 ngày. Ở mức phân đạm bón thấp, các cây được xử lý chitosan có các yếu tố cấu thành năng suất và năng suất cao hơn đối chứng (chitosan 0 ppm). Trong đó, phun chitosan nồng độ 30 ppm cho năng suất cá thể cao nhất, đạt 28,6 g hạt/khóm (N1) và 29,9 g hạt/khóm). Từ khoá: Bón đạm thấp, chitosan, hiệu suất sử dụng đạm, năng suất hạt, quang hợp. SUMMARY The experiment was carried out to determine the effect of chitosan (N-axetyl-β-D-glucosamin) on the growth and grain yield of the rice cultivar Khang Dan 18 in both summer and autumn cropping season in 2007. The plant was planted in single 0.071 m2 pot. Each pot was applied with two nitrogen levels, viz. 0.36 g N (N1) and 0.50 g N (N2) with the same base of amount of 0.64 g P2O5 + 0.64 g K2O per pot. The plants were sprayed with chitosan solution at the top-dressing stage (20 days after cultivation) with 4 concentrations: 0 ppm (control); 10 ppm; 20 ppm and 30 ppm. The results showed that with chitosan-treatment, both the growth duration and number of panicles per plant were not significantly effected whereas the plant height and leaf area were increased. Chitosan also increased chlorophyll contents, enhancing photosynthetic rate at both the panicle initiation and the heading stages. The yield components and grain yield of the plants were higher in chitosan treated plants than the control under low-nitrogen condition. It was found that chitosan concentration applied at 30 ppm manifested the highest yield (28.6 g grain/clump (N1) and 29.9 g grain/clump (N2). Key words: Chitosan, grain yield, low nitrogen input, rice plant. 1. §ÆT VÊN ®Ò (Bertrand, 2001). GÇn ®©y, h−íng ¸p dông bãn ph©n qua ®Êt kÕt hîp víi phun ph©n ë c©y lóa, l−îng ®¹m bãn cã t−¬ng bãn qua l¸ cã sö dông hîp lý c¸c chÕ phÈm quan thuËn chÆt víi n¨ng suÊt h¹t. Nh−ng h÷a c¬ ®· ®−îc øng dông vμo thùc tiÔn. bãn nhiÒu ®¹m ®Ó t¨ng n¨ng suÊt cã thÓ Mét trong nh÷ng chÊt cã nguån gèc h÷u c¬ l·ng phÝ vμ g©y « nhiÔm m«i tr−êng do ®ang ®−îc chó ý ®Æc biÖt ®Ó ®−a vμo ph©n l−îng ®¹m d− thõa mμ c©y kh«ng sö dông bãn qua l¸ lμ chitosan. Chitosan lμ mét hÕt. V× vËy, bãn ®¹m cho lóa ®Ó võa ®¹t hîp chÊt h÷u c¬ tù nhiªn giμu nit¬, ®−îc ®−îc n¨ng suÊt cao võa gi÷ ®−îc c©n b»ng chiÕt suÊt tõ vá cña c¸c ngμnh gi¸p x¸c dinh d−ìng trong ®Êt, tr¸nh l·ng phÝ vμ nh− t«m, cua… Trong n«ng nghiÖp, b¶o vÖ m«i tr−êng lμ rÊt cÇn thiÕt chitosan ®−îc sö dông ®Ó b¶o qu¶n n«ng 412
Ảnh hưởng của chitosan đến sinh trưởng và năng suất của lúa trồng... s¶n; kÝch thÝch sinh tr−ëng cña c©y, t¨ng ®¹m + 20% kali; Bãn thóc lÇn 2 (khi ®Î kh¶ n¨ng ph©n hãa chåi, mÇm hoa, kÝch nh¸nh): 20% ®¹m + 30% kali. thÝch n¶y mÇm, ra rÔ; t¨ng kh¶ n¨ng ®Ò Khi c©y m¹ ®−îc 3 - 4 l¸, cÊy mçi chËu kh¸ng víi mét sè lo¹i nÊm vμ vi sinh vËt 1 d¶nh. Bãn thóc lÇn 2 kÕt hîp phun g©y h¹i vμ lμm t¨ng n¨ng suÊt (Arawal vμ chitosan 4 nång ®é: C«ng thøc 1 (CT1 - ®èi céng sù (2006); Iriti vμ céng sù (2006); chøng): phun n−íc l·; C«ng thøc 2 (CT2): Pospienzny vμ céng sù (1991); Vasconsuelo phun chitosan nång ®é 10 ppm; C«ng thøc vμ céng sù (2003)). Tuy nhiªn, gÇn nh− 3 (CT3): phun chitosan nång ®é 20 ppm; ch−a cã b¸o c¸o nμo vÒ hiÖu qu¶ cña C«ng thøc 4 (CT4): phun chitosan nång ®é chitosan phun qua l¸ kÕt hîp víi ph©n bãn 30 ppm. qua ®Êt trong viÖc gi¶m l−îng ph©n bãn C¸c chØ tiªu theo dâi: DiÖn tÝch l¸ th«ng th−êng. (m2l¸/khãm) ®−îc ®o b»ng m¸y ®o diÖn Nghiªn cøu nμy x¸c ®Þnh hiÖu qu¶ cña tÝch l¸ x¸ch tay: CI-202 Area Meter (h·ng chitosan ®Õn sù sinh tr−ëng, ph¸t triÓn vμ CID-Inc, Hoa Kú); ChØ sè hμm l−îng diÖp n¨ng suÊt cña lóa gièng Khang D©n 18 lôc (chØ sè mμu s¾c l¸ - SPAD) tû lÖ thuËn ®−îc trång trªn chÕ ®é bãn ph©n ®¹m thÊp víi hμm l−îng diÖp lôc trong l¸ (Hirel vμ trung b×nh, gãp phÇn t×m biÖn ph¸p 2001, Murchie 2002 vμ Ghannoum 2005), tæng hîp ®Ó n©ng cao hiÖu qu¶ sö dông ®−îc ®o b»ng m¸y SPAD 502, NhËt B¶n; ph©n bãn. c−êng ®é quang hîp (Iqh = molCO2/m2/gi©y), ®o b»ng m¸y PP- system, 2. VËT LIÖU Vμ PH¦¥NG PH¸P Hoa Kú (thêi gian ®o tõ 11 - 13 giê, kh«ng NGHI£N CøU khÝ vμo m¸y ®−îc chuÈn CO2 ë 360 ppm, c−êng ®é ¸nh s¸ng 35 - 40 klux); c¸c chØ VËt liÖu nghiªn cøu lμ lóa (Oryza tiªu cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt sativa L.) gièng Khang D©n 18. Chitosan ®−îc x¸c ®Þnh theo c¸c ph−¬ng ph¸p th«ng (N-axetyl--D-glucosamin) xö lý cho lóa cã dông. khèi l−îng ph©n tö kho¶ng 10 kDa, do Sè liÖu ®−îc ph©n tÝch ph−¬ng sai Phßng polimer thiªn nhiªn, ViÖn Hãa häc, b»ng ch−¬ng tr×nh IRRISTAT 5.0. ViÖn Khoa häc vμ C«ng nghÖ ViÖt Nam cung cÊp. ThÝ nghiÖm ®−îc tiÕn hμnh ë vô 3. KÕT QU¶ Vμ TH¶O LUËN xu©n vμ lÆp l¹i thÝ nghiÖm ë vô mïa n¨m 2007. 3.1. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn diÖn C¸c c©y ®−îc trång trong chËu v¹i tÝch l¸ cña lóa gièng Khang D©n 18 (cao: 40 cm, ®−êng kÝnh: 30 cm), ®Ó trong C¸c c«ng thøc cã xö lý chitosan cã diÖn nhμ l−íi cã m¸i che nilon tr¾ng. C¸c chËu tÝch l¸ ë giai ®o¹n lμm ®ßng vμ sau trç 20 trång c©y ®−îc bè trÝ theo ph−¬ng ph¸p ngμy ®Òu cao h¬n ®èi chøng. Trong ®ã, ë split-plot víi 3 lÇn nh¾c l¹i, mçi lÇn nh¾c giai ®o¹n lμm ®ßng, CT4 (chitosan 30 ppm) 10 chËu. Mçi chËu chøa 5 kg ®Êt phï sa cã diÖn tÝch l¸ cao nhÊt ë c¶ 2 chÕ ®é ph©n s«ng Hång. §Êt ®−îc ph¬i kh«, sμng kü, bãn (N1 vμ N2). Cô thÓ ®¹t 0,63 m2 trén ph©n lãt, ng©m n−íc 2 ngμy tr−íc khi l¸/khãm (N1) vμ 0,67 m2 l¸/khãm (N2). cÊy. Cã 2 chÕ ®é ph©n bãn: N1: 0,36 g N + Giai ®o¹n sau trç 20 ngμy, diÖn tÝch l¸ lóc 0,64 g P2O5 + 0,64 g K2O/chËu (t−¬ng øng nμy ®· gi¶m ®i nh−ng ë c¸c c«ng thøc ®−îc víi 50 kg N + 90 kg P2O5 + 90 kg K2O/ha). xö lý chitosan vÉn cã diÖn tÝch l¸ cao h¬n N2: 0,50 g N + 0,64 g P2O5 + 0,64 g ®èi chøng (B¶ng 1). Sù t¨ng diÖn tÝch l¸ ë K2O/chËu (t−¬ng øng víi 70 kg N + 90 kg giai ®o¹n lμm ®ßng cã hiÖu qu¶ ®Æc biÖt P2O5 + 90kg K2O/ha). Ph−¬ng thøc bãn quan träng v× sÏ lμm t¨ng kh¶ n¨ng quang ph©n: bãn lãt 30% ®¹m + 100% l©n + 50% hîp cho c©y trong thêi kú t¹o n¨ng suÊt. kali; Bãn thóc lÇn 1 (sau cÊy 1 tuÇn): 50% MÆt kh¸c, diÖn tÝch l¸ ë giai ®o¹n sau trç 413
Trần Anh Tuấn, Phạm Văn Cường cña c¸c c«ng thøc cã xö lý chitosan ®Òu cao tr×nh bμy ë b¶ng 1. KÕt qu¶ cho thÊy, h¬n ®èi chøng nªn c©y duy tr× ho¹t ®éng SPAD ë c¸c c«ng thøc xö lý chitosan ®Òu cña bé l¸ l©u h¬n so víi ®èi chøng kh«ng cao h¬n so víi ®èi chøng kh«ng xö lý. ë xö lý. giai ®o¹n trç, c«ng thøc 3 vμ c«ng thøc 4 cã Theo nghiªn cøu cña Sage (1987), hμm SPAD cao nhÊt, ®¹t 46,1 ë chÕ ®é ph©n l−îng nit¬ (N) trong th©n, l¸ cã t−¬ng quan bãn 1 (N1); cao nhÊt ë c«ng thøc 3 ®¹t 49,4 thuËn chÆt víi sù sinh tr−ëng. Hμm l−îng ë chÕ ®é ph©n bãn 2 (N2). Giai ®o¹n sau N trong l¸ t¨ng vμ sù sinh tr−ëng diÔn ra trç 20 ngμy, chØ sè hμm l−îng diÖp lôc m¹nh mÏ khi l−îng ®¹m bãn t¨ng. Tuy trong l¸ b¾t ®Çu gi¶m so víi giai ®o¹n lμm nhiªn, khi l−îng ®¹m bãn thÊp, nÕu hiÖu ®ßng. Tuy nhiªn, SPAD ë c¸c c«ng thøc xö qu¶ sö dông N cña c©y cao c©y vÉn cã thÓ lý chitosan vÉn cao h¬n so víi ®èi chøng. tÝch lòy l−îng N cao trong th©n, l¸ vμ cã Hμm l−îng diÖp lôc th−êng thay ®æi thÓ sinh tr−ëng tèt. Trong ®iÒu kiÖn c©y rÊt nhiÒu vμ nhanh chãng khi thay ®æi lóa bãn ®¹m thÊp, phun chitosan vμo giai l−îng ®¹m bãn (Loudet vμ céng sù, 2003; ®o¹n ®Î nh¸nh (giai ®o¹n rÊt cÇn ®¹m), ®· Sage vμ céng sù, 1987). Nh−ng khi hiÖu lμm t¨ng diÖn tÝch l¸ cña c©y. Nh− vËy, qu¶ sö dông N cao th× mÆc dï l−îng ®¹m chitosan ®· lμm t¨ng hiÖu qu¶ sö dông bãn thÊp nh−ng hμm l−îng diÖp lôc cã thÓ ®¹m cho c©y hoÆc cung cÊp ®¹m cho c©y kh«ng gi¶m qu¸ thÊp. Trong ®iÒu kiÖn qua l¸ nªn ®· lμm t¨ng diÖn tÝch l¸. nghÌo ®¹m, c¸c c©y cã hiÖu qu¶ sö dông N cao th−êng cã hμm l−îng diÖp lôc cao h¬n 3.2. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn chØ so víi c©y cã hiÖu qu¶ sö dông N thÊp. KÕt sè hμm l−îng diÖp lôc cña lóa qu¶ ë b¶ng 1 cho thÊy, xö lý chitosan ®· gièng Khang D©n 18 lμm t¨ng chØ sè hμm l−îng diÖp lôc vμ gi÷ ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn chØ sè sù tån t¹i cña diÖp lôc l©u h¬n ë giai ®o¹n hμm l−îng diÖp lôc cña l¸ (SPAD) ®−îc chÝn s¸p trong ®iÒu kiÖn bãn ®¹m thÊp. B¶ng 1. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn diÖn tÝch l¸, chØ sè hμm l−îng diÖp lôc (SPAD) vμ c−êng ®é quang hîp cña lóa gièng Khang D©n 18 Diện tích lá Chỉ số hàm lượng diệp lục Cường độ quang hợp 2 2 (m /khóm) (SPAD) (µmolCO2/m /giây) Phân bón Chitosan Làm đòng Chín sáp Trỗ Sau trỗ 20 ngày Trỗ Sau trỗ 20 ngày CT1 0,53 0,32 44,2 34,2 25,3 19,2 CT2 0,60 0,39 45,9 37,6 27,7 22,3 N1 CT3 0,62 0,41 46,1 39,2 27,8 22,5 CT4 0,63 0,40 46,1 38,6 28,0 27,6 CT1 0,60 0,56 46,2 43,8 26,7 25,9 CT2 0,66 0,63 50,3 46,7 27,9 28,0 N2 CT3 0,66 0,64 49,4 46,8 29,4 30,0 CT4 0,67 0,64 49,3 48,2 29,4 30,1 LSD5% 0,01 0,01 1,5 2,2 1,3 1,2 Cv (%) 5,7 4,9 4,1 4,0 3,4 5,8 Chú thích: N1, N2: Chế độ phân bón N1 và N2 ®Òu t¨ng râ rÖt so víi ®èi chøng. Trong ®ã, 3.3. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn c−êng ®é quang hîp cao nhÊt ë c«ng thøc 3 c−êng ®é quang hîp cña lóa vμ c«ng thøc 4 (chitosan nång ®é 20 vμ gièng Khang D©n 18 30ppm). Theo Ph¹m V¨n C−êng (2006), KÕt qu¶ (B¶ng 1) cho thÊy, c−êng ®é c−êng ®é quang hîp cã t−¬ng quan thuËn quang hîp ë c¸c c«ng thøc xö lý chitosan víi hμm l−îng chlorophyll trong l¸. C¸c 414
Ảnh hưởng của chitosan đến sinh trưởng và năng suất của lúa trồng... nghiªn cøu cña Hirel (2001), Murchie Tuy nhiªn, ë cïng chÕ ®é ph©n bãn (N1 (2002) vμ Ghannoum (2005) còng cho thÊy, hoÆc N2) sù sai kh¸c vÒ sè b«ng/khãm c−êng ®é quang hîp cã t−¬ng quan thuËn kh«ng cã ý nghÜa thèng kª. chÆt víi hμm l−îng N trong l¸. NÕu hÊp ChØ tiªu sè h¹t/b«ng ë c¸c c«ng thøc cã thu N tèt, c−êng ®é quang hîp sÏ t¨ng. xö lý chitosan ®Òu cao h¬n so víi ®èi chøng. MÆt kh¸c, khi l−îng N trong ®Êt thÊp, c©y Trong ®ã, cao nhÊt lμ CT4 ®¹t 216,3 cã hiÖu qu¶ sö dông N cao th−êng c−êng h¹t/b«ng (N1) vμ 216,4 h¹t/b«ng (N2). ®é quang hîp vÉn cã thÓ cao. C¬ chÕ nμy KÕt qu¶ ë b¶ng 2 còng cho thÊy, xö lý liªn quan ®Õn nhiÒu tÝnh tr¹ng phøc t¹p, chitosan lμm t¨ng khèi l−îng 1000 h¹t vμ th−êng biÓu hiÖn lμ t¨ng ho¹t tÝnh cña (M1000 h¹t) so víi ®èi chøng kh«ng xö lý. enzyme cè ®Þnh CO2 (RuDP-cacboxylase, Tuy nhiªn, sù sai kh¸c cã ý nghÜa chØ gi÷a PEP-cacboxylase). Nh−ng nãi chung khi CT3, CT4, CT5 ë chÕ ®é ph©n bãn N2 so l−îng ®¹m bãn thÊp, c©y cã hiÖu qu¶ sö víi c¸c c«ng thøc cßn l¹i. Trong ®ã, xö lý dông N cao th−êng cã c−êng ®é quang hîp chitosan nång ®é 30ppm ë chÕ ®é ph©n bãn cao h¬n c¸c c©y cã hiÖu qu¶ sö dông N N2 cho kÕt qu¶ vÒ khèi l−îng 1000 h¹t cao thÊp. Nh− vËy, xö lý chitosan ®· lμm t¨ng nhÊt trong tÊt c¶ c¸c c«ng thøc, ®¹t 20,8g. hμm l−îng diÖp lôc vμ lμm t¨ng c−êng ®é quang hîp. N¨ng suÊt c¸ thÓ cña c¸c c«ng thøc cã xö lý chitosan ®Òu cao h¬n so víi ®èi chøng 3.4. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn c¸c yÕu kh«ng xö lý. Gi÷a c¸c c«ng thøc ®−îc xö lý tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt chitosan, ë chÕ ®é ph©n bãn N1, sù sai cña lóa gièng Khang D©n 18 kh¸c vÒ n¨ng suÊt c¸ thÓ chØ cã gi÷a CT4 KÕt qu¶ tr×nh bμy ë b¶ng 2 cho thÊy, so víi c¸c c«ng thøc kh¸c; ë chÕ ®é ph©n sè b«ng/khãm ë c¸c c«ng thøc cã xö lý bãn N2, CT3 vμ CT4, n¨ng suÊt c¸ thÓ cao chitosan ®Òu cao h¬n so víi ®èi chøng. h¬n c¸c c«ng thøc cßn l¹i. Trong tÊt c¶ c¸c C«ng thøc cã sè b«ng cao nhÊt lμ CT4: ®¹t c«ng thøc thÝ nghiÖm, c«ng thøc 4 cho kÕt 8,0 b«ng/khãm ë chÕ ®é ph©n bãn N1 vμ qu¶ cao nhÊt, ®¹t 28,6g h¹t/khãm (N1) vμ ®¹t 10,4 b«ng/khãm ë chÕ ®é ph©n bãn N2. 29,9 g h¹t/khãm (N2). B¶ng 2. ¶nh h−ëng cña chitosan ®Õn c¸c yÕu tè cÊu thμnh n¨ng suÊt vμ n¨ng suÊt cña lóa gièng Khang D©n 18 M 1000 hạt Năng suất cá thể Phân bón Chitosan Số bông/khóm Số hạt/bông (g) (g/khóm) CT1 7,2 177,6 19,6 22,0 CT2 7,7 204,9 19,8 27,2 N1 CT3 7,8 205,3 19,9 27,9 CT4 8,0 216,3 19,8 28,6 CT1 9,8 177,9 19,9 23,6 CT2 10,2 204,4 20,1 28,9 N2 CT3 10,3 205,5 20,6 29,6 CT4 10,4 216,4 20,8 29,9 LSD5% 2,6 11,1 0,4 1,2 Cv (%) 8,4 6,5 4,9 7,2 Chú thích: N1, N2: Chế độ phân bón N1 và N2 Nh− vËy, phun chitosan lμm t¨ng gi÷a sè b«ng/khãm; sè h¹t/b«ng; khèi n¨ng suÊt, nh−ng kh«ng lμm t¨ng sè l−îng 1000 h¹t (M 1000 h¹t) víi n¨ng suÊt b«ng/khãm. Trong khi ®ã, phun chitosan c¸ thÓ cho kÕt qu¶ thÓ hiÖn ë h×nh 1, h×nh lμm t¨ng kh¶ n¨ng ®Ëu h¹t, t¨ng khèi 2 vμ h×nh 3, kh«ng cã sù t−¬ng quan chÆt l−îng 1000 h¹t. Ph©n tÝch sù t−¬ng quan gi÷a sè b«ng/khãm víi n¨ng suÊt c¸ thÓ 415
Trần Anh Tuấn, Phạm Văn Cường (hÖ sè t−¬ng quan r = 0,48 (H×nh 1). Trong h÷u hiÖu (sè b«ng/khãm) nh−ng ®· lμm khi ®ã n¨ng suÊt c¸ thÓ l¹i cã t−¬ng quan t¨ng kh¶ n¨ng ®Ëu h¹t (t¨ng sè h¹t/b«ng) rÊt chÆt víi sè h¹t/b«ng (hÖ sè t−¬ng quan vμ t¨ng kh¶ n¨ng vËn chuyÓn vËt chÊt vÒ r = 0,94 (H×nh 2) vμ khèi l−îng 1000 h¹t tÝch lòy trong h¹t (t¨ng khèi l−îng 1000 (hÖ sè t−¬ng quan r = 0,91 (H×nh 3). Nh− h¹t) nªn ®· lμm t¨ng n¨ng suÊt. vËy, chitosan kh«ng lμm t¨ng sè nh¸nh 2 35 R = 0.2281 30 25 NSCT (g) 20 15 10 5 0 0 5 10 15 Số bông/khóm H×nh 1. T−¬ng quan gi÷a sè H×nh 2. T−¬ng quan gi÷a sè h¹t/b«ng b«ng/khãm vμ n¨ng suÊt c¸ thÓ vμ n¨ng suÊt c¸ thÓ 2 35 R = 0.8285 30 25 NSCT (g) 20 15 10 5 H×nh 3. T−¬ng quan gi÷a M 1000 h¹t 0 vμ n¨ng suÊt c¸ thÓ 19.5 20 20.5 21 M1000 hạt (g) 4. KÕT LUËN Lêi c¶m ¬n Trong ®iÒu kiÖn bãn ®¹m thÊp, phun chitosan nång ®é 10, 20 vμ 30ppm lμm Chóng t«i ch©n thμnh c¶m ¬n sù tμi t¨ng diÖn tÝch l¸, t¨ng chØ sè hμm l−îng trî kinh phÝ tõ ®Ò tμi nghiªn cøu khoa häc diÖp lôc, t¨ng c−êng ®é quang hîp ë giai c¬ b¶n, m· sè 06-006-06 (Nghiªn cøu n©ng ®o¹n lμm ®ßng, trç vμ sau trç 20 ngμy. cao hÖ sè sö dông vμ hiÖu suÊt sö dông Trong ®iÒu kiÖn bãn ®¹m thÊp, phun ®¹m cña c©y lóa). chitosan nång ®é 10, 20 vμ 30 ppm lμm Chóng t«i còng xin c¶m ¬n TS. t¨ng tû lÖ ®Ëu h¹t, t¨ng sè h¹t/b«ng, t¨ng M 1000 h¹t vμ t¨ng n¨ng suÊt c¸ thÓ. NguyÔn ThÞ §«ng, Phßng polymer thiªn Trong ®ã, xö lý chitosan nång ®é 30 ppm nhiªn, ViÖn Hãa häc, ViÖn Khoa häc vμ cho n¨ng suÊt c¸ thÓ cao nhÊt, ®¹t 28,6 g C«ng nghÖ ViÖt Nam ®· cung cÊp chitosan h¹t/khãm (N1) vμ 29,9 g h¹t/khãm (N2). cho nghiªn cøu nμy. 416
Ảnh hưởng của chitosan đến sinh trưởng và năng suất của lúa trồng... TμI LIÖU THAM KH¶O Photosynthesis to Irradiance under Field Conditions. Plant physiology, Agralwal G.K. , R.. Rakwal, S. Tamogami, M. December 2002, Vol 130. Pp 1999-2010. Yonekura, A. Kubo, H. Saji (2002). Olivier Loudet, Sylvain Chaillou, Patricia Chitosan activates defence/stress Merigout, Joel Talbotec, and Francoise response(s) in the leaves of Oryza sativa Daniel - Vedele (2003). Quantitative seeding. Plant physiology and Trait Loci Analysis of Nitrogen Use Biochemistry. Vol 40 (2006). Pp 1061-1069. Efficiency in Arabidopsis. Plant Ph¹m V¨n C−êng, Chu Träng KÕ (2006). Physiology, January 2003, Vol. 131, pp. ¶nh h−ëng cña nhiÖt ®é vμ ¸nh s¸ng 345–358, American Society of Plant ®Õn −u thÕ lai vÒ c¸c ®Æc tÝnh quang hîp Biologists. cña lóa lai F1 (Oryza sativa L.) ë c¸c vô H. Pospiezny, S. Chirkov and J. Atabekov trång kh¸c nhau. T¹p chÝ KHKT n«ng (1991). Introduction of antiviral nghiÖp. Sè 4 vμ 5 - N¨m 2006. §¹i häc resistance in plant by chitosan. Plant N«ng nghiÖp Hμ Néi. science. Vol 79, Issue 1, 1991. Pp 63-68. Oula Ghannoum, John R. Evans, Wah Soon Rowan F. Sage' and Robert W. Pearcy Chow, T. John Andrews, Jann P. Conroy, (1987). The nitrogen use efficiency of C3 and Susanne von Caemmerer (2005). and C4 plants. I. Leaf nitrogen, growth, Faster Rubisco Is the Key to Superior and biomass partitioning in Nitrogen-Use Efficiency in NADP-Malic chenopodium album (L.) and Enzyme Relative to NAD-Malic Enzyme amaranthus retroflexus (L.). Plant C4 Grasses. Plant Physiology, February physiol. (1987) 84, 954-958. 2005, Vol. 137, pp. 638–650. American Rowan F. Sage' and Robert W. Pearcy Society of Plant Biologists. (1987). The nitrogen use efficiency of C3 Bertrand Hirel, Pascal Bertin, Isabelle and C4 plants. II. Leaf nitrogen effects Quillere, William Bourdoncle, Celine on the gas exchange characteristics of Attagnant, Christophe Dellay, Aurelia chenopodium album (L.) and Gouy, Sandrine Cadiou, Catherine amaranthus retroflexus (L.). Plant Retailliau, Mathieu Falque, and Andre physiol. (1987) 84, 959-963. Gallais (2001). Towards a Better Rowan F. Sage', Robert W. Pearcy, and Understanding of the Genetic and Jeffrey R. Seemann (1987). The nitrogen Physiological Basis for Nitrogen Use use efficiency of C3 and C4 plants. III. Efficiency in Maize. Plant Physiology, leaf nitrogen effects on the activity of March 2001, Vol. 125, pp. 1258–1270, carboxylating enzymes in chenopodium American Society of Plant Physiologists. album (L.) and amaranthus retroflexus M.Iriti, M. Sironi, S. Gomarasca, A.P. (L.). Plant physiol. (1987) 85, 355-359. Casazza, C. Soave, F. Faoro (2006). Cell A. Vasconsuelo, A.M. Giuletti, G. Picotto, dead-mediated antiviral effect of chitosan J.R. Talou, R. Boland (2003). in tobaco. Plant physiology and Involvement of the PLC/PKC pathway Biochemistry. Vol 44 (2006). Pp 893-900. in chitosan-induced anthraquinone Erik H. Muchie, Stella Hubbart, Yizhu production by Bubia tinctorum L. cell- Chen, Shaobing Peng and Peter Horton cultures. Plant science 165 (2003). Pp. (2002). Acclimation of Rice 429-436. 417