Ảnh hưởng gabapentin trước mổ lên kiểm soát đau sau mổ thay khớp háng toàn bộ

TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> <br /> ẢNH HƯỞNG CỦA GABAPENTIN TRƯỚC MỔ<br /> LÊN KIỂM SOÁT ðAU SAU MỔ THAY KHỚP HÁNG TOÀN BỘ<br /> Nguyễn Toàn Thắng¹², Nguyễn ðăng Xứng3, Nguyễn Quốc Anh¹²<br /> ¹Trường ñại học Y Hà Nội,²Bệnh viện Bạch Mai<br /> 3<br /> Bệnh viện tỉnh Thái Bình<br /> Nghiên cứu ngẫu nhiên, mù ñôi có ñối chứng nhằm ñánh giá ảnh hưởng của uống gabapentin trước mổ<br /> lên kiểm soát ñau sau mổ thay khớp háng. Bệnh nhân ñược chia ngẫu nhiên vào hai nhóm theo thuốc dùng<br /> trước mổ: nhóm I (n = 30, placeb o) và nhóm II (n = 30, 600 mg gabapentin). Sau mổ giảm ñau PCA morphin<br /> ñược dùng ở cả hai nhóm. Các ñặc ñiểm b ệnh nhân, gây mê, phẫu thuật, ñiểm ñau sau mổ, tiêu thụ morphin<br /> và các tác dụng không mong muốn ñược ghi nhận trong 48 giờ. Kết quả không có khác b iệt ý nghĩa về các<br /> ñặc ñiểm liên quan ñến b ệnh nhân, gây mê và phẫu thuật. ðiểm VAS trung b ình khi nghỉ ở nhóm II thấp hơn<br /> so với nhóm I (p < 0,05) trong ngày ñầu. ðiểm VAS khi vận ñộng tương ñương nhau giữa hai nhóm<br /> (p > 0,05). Thời gian ñến khi yêu cầu liều giảm ñau ñầu tiên, tiêu thụ morphin trong 24 và 48 giờ ñầu ở nhóm<br /> I và II tương ứng là; 176,3 ± 29,0; 194,6 ± 22,5 phút (p < 0,05), 28,2 ± 10,6; 34,5 ± 12,6 mg (p < 0,05) và<br /> 67,7 ± 21,3; 58,6 ± 22,5 mg (p > 0,05). Tỷ lệ các tác dụng không mong muốn tương ñương nhau giữa hai<br /> nhóm. Kết luận; 600 mg gabapentin trước mổ làm giảm ñiểm ñau khi nghỉ và tiêu thụ morphin trong 24 giờ<br /> ñầu trong khi không làm thay ñổi tỷ lệ các tác dụng không mong muốn của morphin sau mổ.<br /> Từ khóa: gabapentin, giảm ñau sau mổ, tha y khớp háng<br /> <br /> I. ðẶT VẤN ðỀ<br /> Tỷ lệ thay khớp háng toàn bộ có xu hướng<br /> tăng dần và là một trong những phẫu thuật<br /> <br /> kiểm soát hiệu quả ñau cấp sau mổ có vai t rò<br /> hết sức quan trọng ñối với quá trình hồi phục<br /> sớm cũng như lâu dài của bệnh nhân [3].<br /> <br /> chỉnh hình phổ biến nhất ở các nước phát<br /> <br /> Nhiều phương pháp ñã ñược áp dụng<br /> <br /> triển. Tại Hoa Kỳ, mỗi năm có khoảng 250.000<br /> <br /> thành công cho giảm ñau sau thay khớp như;<br /> <br /> bệnh nhân ñược thay khớp háng [1; 2]. ðây là<br /> <br /> gây tê tủy sống, ngoài màng cứng, tiêm thấm<br /> <br /> phẫu thuật có mức ñộ ñau nhiều ở giai ñoạn<br /> <br /> vết mổ, sử dụng các opioid, thuốc chống viêm<br /> <br /> sớm sau mổ, ñặc biệt trong ngày ñầu tiên.<br /> <br /> giảm ñau không steroid...[3]. Cho ñến nay các<br /> <br /> ðau ñớn làm cản trở quá trình hồi phục chung<br /> <br /> opioid vẫn ñược coi là “tiêu c huẩn vàng” trong<br /> <br /> cũng như hoạt ñộng lý liệu pháp nhằm phục<br /> <br /> kiểm soát ñau cấp tính. Tuy nhiên, bên cạnh<br /> <br /> hồi chức năng khớp. Ngoài ra, ñau gây lo lắng<br /> <br /> hiệu quả giảm ñau tốt opioid có thể gây các<br /> <br /> sợ hãi ñối với bệnh nhân, làm kéo dài thời<br /> <br /> biến chứ ng nguy hiểm như ng hiếm gặp như<br /> <br /> gian nằm viện. ðau cấp t ính không ñược kiểm<br /> <br /> suy thở hoặc không ñe dọa ngay ñến tính<br /> <br /> soát tốt cũng là một trong những yếu tố nguy<br /> <br /> mạng nhưng hay gặp hơn và gây lo lắng khó<br /> <br /> cơ gây ñau mạn tính sau phẫu thuật. Do ñó<br /> <br /> chịu cho bệnh nhân như nôn, buồn nôn, ngứa,<br /> an thần sâu, bí ñái…. Do ñó việc tìm kiếm các<br /> <br /> ðịa chỉ liên hệ: Nguyễn Toàn Thắng – Bộ môn Gây mê<br /> Hồi sức, Trường ðại học Y Hà Nội.<br /> Email: thanggmhs@gmail.com<br /> Ngày nhận: 23/12/2014<br /> Ngày ñược chấp thuận: 18/5/2015<br /> <br /> 46<br /> <br /> phương pháp hoặc thuốc thay thế hoặc giảm<br /> bớt nhu cầu opioid mà vẫn ñảm bảo tác dụng<br /> giảm ñau và an toàn cho người bệnh luôn là<br /> mong muốn của các bác sĩ giảm ñau.<br /> TCNCYH 93 (1) - 2015<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> pre-<br /> <br /> khỏe theo ASA (American S ociety of Anesthe-<br /> <br /> gabalin), là nhóm thuốc ñược sử dụng phổ<br /> <br /> Gabapentinoids<br /> <br /> (gabapentin<br /> <br /> và<br /> <br /> siologists) từ I-III. Không có chống chỉ ñịnh với<br /> <br /> biến trong ñiều trị ñộng kinh và giảm ñau mạn<br /> <br /> gây tê t ủy sống và gabapentin. ðã ñược giải<br /> <br /> tính liên quan ñến cơ chế thần kinh, cũng<br /> <br /> thích và ñồng ý tham gia nghiên cứu.<br /> <br /> ñược xác ñịnh có tác dụng trong giảm ñau cấp<br /> <br /> Tiêu chu+n lo3i tr6: những bệnh nhân<br /> <br /> cũng như giảm ñau mạn tính sau mổ. Gabap-<br /> <br /> có bệnh kèm theo nặng (ASA IV), rối loạn về<br /> <br /> entin có tác dụng làm giảm hiện tượng tăng<br /> <br /> tâm thần kinh, tai biến phẫu thuật hay phải<br /> <br /> kích thích do tổn thương ở các neuron sừng<br /> <br /> chuyển phương pháp vô cảm, tiền sử ñau<br /> <br /> sau tủy, từ ñó giảm nhạy cảm hóa trung tâm.<br /> <br /> mạn tính và/hoặc sử dụng opioid kéo dài (ñiều<br /> <br /> Ở sau sinap gabapentin gắn với tiểu ñơn vị<br /> alpha 2-delta của kênh canxi phụ thuộc ñiện<br /> <br /> trị hoặc nghiện). Thời gian mổ kéo dài trên<br /> 120 phút. Có dị ứng với các thuốc sử dụng<br /> <br /> thế ở neuron sừng sau tủy, làm giảm canxi ñi<br /> <br /> trong nghiên cứu.<br /> <br /> vào các tận cùng thần kinh do ñó giảm giải<br /> phóng các chất dẫn truyền thần kinh [4]. Các<br /> tổng kết ña nghiên cứu gần ñây cho t hấy vai<br /> trò của gabapentin trong giảm ñau cấp tính<br /> <br /> 2. Phương pháp<br /> Thi8t k8 nghiên c;u<br /> <br /> sau một số loại phẫu thuật khi phối hợ p với<br /> <br /> Tiến cứu lâm sàng, ngẫu nhiên, mù ñôi có<br /> ñối chứ ng với cỡ mẫu tiện lợi n = 60 bệnh<br /> <br /> các thuốc khác ở cả trước (với vai trò dự<br /> <br /> nhân.<br /> <br /> phòng ñau) và sau mổ với liều thay ñổi từ 300<br /> - 1200 mg. Cụ thể là thuốc có tác dụng cải<br /> thiện hiệu quả giảm ñau, giảm tiêu thụ opioid<br /> và ảnh hưởng chưa rõ ràng ñến các tác dụng<br /> không mong muốn [5; 6]. Trong khi ở nước ta<br /> chưa có nhiều nghiên cứu về vai trò dự phòng<br /> <br /> ð=a ñi@m và thDi gian nghi ên c;u<br /> Nghiên cứu thực hiện tại khoa Ngoại và<br /> khoa Gây mê hồi sức, Bệnh viện B ạch Mai từ<br /> tháng 2 ñến tháng 8 năm 2012.<br /> Các bGHc ti8n hành<br /> <br /> ñau sau mổ của gabapentin, nhất là với phẫu<br /> <br /> Tại khoa Ngoại, tất cả các bệnh nhân ñều<br /> <br /> thuật thay khớp háng. Do ñó nghiên cứu này<br /> <br /> ñược thăm khám gây mê trước mổ và chuẩn<br /> <br /> ñược thực hiện nhằm mục tiêu: ñánh giá ảnh<br /> <br /> bị phẫu thuật như thường quy, ñược giải thích<br /> <br /> hưởng của liều 600 mg gabapentin trước mổ<br /> <br /> rõ về nghiên cứu cũng như cách ñánh giá ñau<br /> <br /> ñến hiệu quả giảm ñau, tiêu thụ giảm ñau<br /> <br /> dùng thang ñiểm VAS (Visual A nalog Scale)<br /> <br /> cũng như tác dụng không mong muốn khi ñiều<br /> <br /> và phương pháp giảm ñau do bệnh nhân kiểm<br /> <br /> trị ñau sau mổ thay khớp háng bằng morphin<br /> <br /> soát (P CA). Bác sĩ gây mê thứ nhất tiến hành<br /> <br /> qua giảm ñau do bệnh nhân kiểm soát ñườ ng<br /> tĩnh mạch (PCA: intravenous patient controlled<br /> analgesia).<br /> <br /> II. ðỐI TƯỢNG VÀ PHƯƠNG PHÁP<br /> <br /> rút thăm ngẫu nhiên bệnh nhân vào 2 nhóm:<br /> - Nhóm I (nhóm c hứng): bệnh nhân ñược<br /> uống 2 viên vit amine 3B (có hình dạng tương<br /> tự Neurotine - Việt Nam) trước khi lên phòng<br /> mổ 2 giờ.<br /> <br /> 1. ðối tượng<br /> <br /> 2015<br /> <br /> - Nhóm II (nhóm can thiệp): bệnh nhân<br /> <br /> Tiêu chu+n ch-n b/nh nhân: các bệnh<br /> <br /> ñược uống 2 viên gabapentin (Neurotine,<br /> <br /> nhân ñược chỉ ñịnh mổ thay khớp háng có<br /> <br /> Pfizer) hàm lượng 300 mg trước khi lên phòng<br /> <br /> chuẩn bị. ðộ tuổi từ 18 - 75. P hân loại sức<br /> <br /> mổ 2 giờ [7; 8].<br /> <br /> TCNCYH 93 (1) - 2015<br /> <br /> 47<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> Tại khoa Gây mê Hồi sức, bác sĩ gây mê<br /> <br /> ðặc ñiểm liên quan ñến ñau sau mổ và các<br /> <br /> thứ hai (không biết bệnh nhân thuộc nhóm<br /> <br /> tác dụng không mong muốn; thời gian cho ñến<br /> <br /> nào) là người gây tê tủy sống và thu thập các<br /> <br /> khi cần dùng liều giảm ñau ñầu tiên, ñiểm<br /> <br /> số liệu liên quan ñến giảm ñau sau mổ: gây tê<br /> <br /> VAS khi nằm yên và vận ñộng (co chân bên<br /> <br /> tủy sống sử dụng kim 25 G, vị trí chọc L2 - 3<br /> hoặc L3 - 4, kết hợp 6 - 8 mg bupivacaine và<br /> <br /> mổ) theo thang ñiểm từ 0 - 10, lượng morphin<br /> PCA, thay ñổi hô hấp tuần hoàn, an thần (theo<br /> <br /> 0,05 mg fentanyl. Sau mổ bệnh nhân ñược<br /> <br /> Ramsay), nôn, buồn nôn, ngứa, hoa mắt<br /> <br /> chuyển tới phòng hồi tỉnh; tiến hành lắp PCA<br /> <br /> chóng mặt…ở các thời ñiểm H0 ñến H48 tương<br /> <br /> (nồng ñộ morphin 1mg/1ml, với cài ñặt; bolus<br /> <br /> ứng với 0,2, 6, 12, 24 và 48 giờ sau mổ.<br /> <br /> 1ml, thời gian khóa 8 phút, giới hạn liều t rên 4<br /> <br /> 3. Xử lí số liệu: Sử dụng phần mềm SPSS<br /> <br /> giờ 20 ml, không sử dụng liều duy trì liên tục).<br /> <br /> 22.0, so sánh các giá trị trung bình, tỷ lệ phần<br /> <br /> Các bệnh nhân ñều ñược thở ôxy 3 lít/phút và<br /> <br /> trăm kiểm ñịnh bằng các thuật toán t - test, chi<br /> <br /> theo dõi liên tục bằng monitor ña thông số.<br /> <br /> - square. Khác biệt ñược coi là có ý nghĩa<br /> <br /> Nôn ñược ñiều trị bằng ondansetron 4 mg.<br /> <br /> thống kê, p < 0,05.<br /> <br /> Thở chậm < 10 lần/phút, ngừng thở hoặc an<br /> thần sâu ñược ñiều trị bằng naloxone tĩnh<br /> mạch và hỗ trợ thông khí với ôxy.<br /> <br /> 4. ðạo ñức nghiên cứu<br /> Nghiên cứu nhằm mục ñích giảm nhẹ ñau<br /> <br /> Các tiêu chu+n ñánh giá: Các ñặc ñiểm<br /> <br /> ñớn sau mổ, bệnh nhân có quyền từ chối<br /> <br /> chung của nhóm bệnh nhân nghiên cứu; tuổi,<br /> <br /> hoặc ngừng tham gia nghiên cứu ở bất cứ<br /> <br /> giới, cân nặng, chiều cao, phân loại sức khỏe<br /> <br /> thời ñiểm nào. Tất cả các bệnh nhân ñều<br /> <br /> theo ASA, nghề nghiệp, nguyên nhân thay<br /> <br /> ñược giảm ñau sau mổ bằng morphin PCA.<br /> <br /> khớp háng, tiền sử liên quan. Các ñặc ñiểm<br /> <br /> ðề cương nghiên cứu ñã ñược thông qua bởi<br /> <br /> liên quan ñến gây mê, phẫu thuật; vị trí gây tê,<br /> <br /> Hội ñồng chấm ñề cương cao học Trườ ng ðại<br /> <br /> liều thuốc, thời gian phẫu thuật, chiều dài<br /> <br /> học Y Hà Nội. Các số liệu nghiên cứu ñược<br /> <br /> ñường rạch da, thay ñổi huyết ñộng và hô hấp.<br /> <br /> thu thập và xử lí trung thực.<br /> <br /> III. KẾT QUẢ<br /> 1. ðặc ñiểm bệnh nhân nghiên cứu<br /> Bảng 1. ðặc ñiểm liên quan ñến bệnh nhân ( X ± SD, n, % trong cả hai nhóm)<br /> Các ñặc ñiểm<br /> Tuổi (năm)<br /> <br /> Nhóm I (n = 30)<br /> <br /> Nhóm II (n = 30)<br /> <br /> 51,1 ± 14,3<br /> <br /> 49,8 ± 15,7<br /> <br /> Giới (nữ/nam)<br /> <br /> 14/16<br /> <br /> 15/15<br /> <br /> Cân nặng (kg)<br /> <br /> 54,4 ± 6,3<br /> <br /> 55,8 ± 7,9<br /> <br /> 2,23 ± 0,56<br /> <br /> 2,07 ± 0,58<br /> <br /> 14 (23,3%)<br /> <br /> 9 (15% )<br /> <br /> ASA<br /> Nghề nghiệp<br /> Nông dân<br /> Công nhân<br /> Hưu trí, ở nhà<br /> Khác<br /> 48<br /> <br /> p<br /> <br /> > 0,05<br /> 6 (10% )<br /> <br /> 6 (10% )<br /> <br /> 8 (13, 3%)<br /> <br /> 14 (23.3%)<br /> <br /> 2 (3,3%)<br /> <br /> 1 (1,7%)<br /> TCNCYH 93 (1) - 2015<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> Các ñặc ñiểm<br /> <br /> Nhóm I (n = 30)<br /> <br /> Nhóm II (n = 30)<br /> <br /> 3 (5%)<br /> 3 (5%)<br /> 4 (6,8%)<br /> <br /> 1 (1,7%)<br /> 2 (3,4%)<br /> 2 (3,4%)<br /> <br /> 24 (40%)<br /> 6 (10% )<br /> <br /> 27 (45%)<br /> 3 (5%)<br /> <br /> Tiền sử liên quan<br /> Say tàu xe<br /> Hút thuốc lá, lào<br /> Có PONV<br /> Nguy ên nhân thay khớp<br /> Viêm, thoái hóa<br /> Chấn thương<br /> <br /> p<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Không có khác biệt có ý nghĩa thống kê về các ñặc ñiểm liên quan ñến bệnh nhân giữa nhóm I<br /> và II (p > 0,05).<br /> Bảng 2. ðặc ñiểm liên quan ñến gây mê, phẫu thuật ( X ± SD, n, % cả hai nhóm)<br /> Các ñặc ñiểm<br /> Liều bupivacaine trung bình (mg)<br /> <br /> Nhóm I (n1 = 30)<br /> 6,83 ± 0,79<br /> <br /> Vị trí tê tủy sống<br /> L2 - 3<br /> Khác<br /> <br /> Nhóm II (n2 = 30)<br /> <br /> p<br /> <br /> 6,67 ± 0,88<br /> <br /> 28 (46,7%)<br /> 2 (3,3%)<br /> <br /> 26 (43,3%)<br /> 4 (6,7%)<br /> <br /> Thời gian phẫu thuật (phút )<br /> <br /> 72,3 ± 12,1<br /> <br /> 69,9 ± 10,7<br /> <br /> ðộ dài vết mổ (cm)<br /> <br /> 7,0 ± 0,9<br /> <br /> 7,2 ± 1,0<br /> <br /> p > 0,05<br /> <br /> Không có khác biệt có ý nghĩa thống kê về các ñặc ñiểm liên quan ñến gây mê và phẫu thuật<br /> giữa nhóm I và II (p > 0,05).<br /> 2. Hiệu quả giảm ñau sau mổ<br /> Bảng 3. Tiêu thụ morphin cộng dồn (mg) và ñiểm VAS khi nằm yên<br /> Thời<br /> ñiểm<br /> <br /> Tiêu thụ morphin<br /> Nhóm I<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> H0<br /> <br /> 2015<br /> <br /> ðiểm VAS khi nằm yên<br /> Nhóm I<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> 2,77 ± 0,54<br /> <br /> 2,40 ± 0,56<br /> <br /> ðiểm VAS khi ñộng<br /> Nhóm I<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> H2<br /> <br /> 2,03 ± 0,9<br /> <br /> 1,5 ± 0,93<br /> <br /> 3,17 ± 0,69<br /> <br /> 288 ± 066<br /> <br /> H4<br /> <br /> 4,4 ± 1,6<br /> <br /> 3,6 ± 1,3<br /> <br /> 2,93 ± 0,91<br /> <br /> 2,47 ± 0,77<br /> <br /> H6<br /> <br /> 7,0 ± 2,4<br /> <br /> 6,2 ± 1,6<br /> <br /> 3,07 ± 0,78<br /> <br /> 2,63 ± 0,67<br /> <br /> 5,1 ± 0,8*<br /> <br /> 5,1 ± 0,8*<br /> <br /> H12<br /> <br /> 18,4 ± 7,1<br /> <br /> 14,3 ± 5,9<br /> <br /> 3,23 ± 0,89<br /> <br /> 2,73 ± 0,69<br /> <br /> 5,2 ± 0,9*<br /> <br /> 5,4 ± 0,7*<br /> <br /> H18<br /> <br /> 26,4 ± 9,4<br /> <br /> 21,1 ± 8,0<br /> <br /> 3,01 ± 0,87<br /> <br /> 2,56 ± 0,56<br /> <br /> 5,4 ± 0,9*<br /> <br /> 5,6 ± 0,8*<br /> <br /> H24<br /> <br /> 34,5 ± 12,6<br /> <br /> 28,2 ±10.6<br /> <br /> 3,13 ± 0,77<br /> <br /> 2,67 ± 0,71<br /> <br /> 5,7 ± 0,7*<br /> <br /> 5,7 ± 0,7*<br /> <br /> TCNCYH 93 (1) - 2015<br /> <br /> p<br /> <br /> p* > 0,05<br /> < 0,05<br /> <br /> 49<br /> <br /> TẠP CHÍ NGHIÊN CỨU Y HỌC<br /> Tiêu thụ morphin<br /> <br /> ðiểm VAS khi nằm yên<br /> <br /> ðiểm VAS khi ñộng<br /> <br /> Thời<br /> ñiểm<br /> <br /> Nhóm I<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> Nhóm I<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> H36<br /> <br /> 52,1 ± 17,6<br /> <br /> 47,6 ± 17,1<br /> <br /> 3,27 ± 0,74<br /> <br /> 3,00 ± 0,69<br /> <br /> H42<br /> <br /> 59,8 18,9<br /> <br /> 52,8 ± 19,6<br /> <br /> 3,10 ± 0,71<br /> <br /> 2,97 ± 0,89<br /> <br /> H48<br /> <br /> 67,7 ± 21,3<br /> <br /> 58,6 ± 22,5<br /> <br /> 2,81 ± 0,71<br /> <br /> 2,93 ± 0,78<br /> <br /> Nhóm I<br /> <br /> p<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> > 0,05<br /> 5,1 ± 0,9<br /> <br /> 5,2 ± 0,8<br /> <br /> > 0,05<br /> <br /> Tiêu thụ morphin và ñiểm VAS trung bình khi nằm yên t ại các thời ñiểm trong 24 giờ ñầu sau<br /> mổ ở nhóm II thấp hơn so với ở nhóm I (p < 0,05). Không có khác biệt giữa 2 nhóm về các chỉ số<br /> <br /> Tiêu thụ morphine cộng dồn (mg)<br /> <br /> này ở ngày thứ 2. ðiểm VAS trung bình khi vận ñộng tương ñương nhau giữa 2 nhóm (p > 0,05).<br /> <br /> 90<br /> 80<br /> 70<br /> 60<br /> 50<br /> 40<br /> 30<br /> 20<br /> 10<br /> 0<br /> <br /> Nhóm II<br /> <br /> 52,1<br /> 47,6<br /> <br /> Nhóm I<br /> <br /> 67,7<br /> 59,8 58,6<br /> 52,8<br /> <br /> 34,5<br /> 18,4<br /> 14,3<br /> 1,5 2<br /> <br /> 3,64,4<br /> <br /> 6,2 7<br /> <br /> H2<br /> <br /> H4<br /> <br /> H6<br /> <br /> H12<br /> <br /> 26,4<br /> 21,1<br /> <br /> H18<br /> <br /> 28,2<br /> <br /> H24<br /> <br /> H36<br /> <br /> H42<br /> <br /> H48<br /> <br /> Thời ñiểm sau mổ (giờ), * p < 0,05<br /> Biểu ñồ 1. Tiêu thụ morphin cộng dồn trong 48 giờ sau mổ (mg)<br /> Tiêu t hụ morphin cộng dồn tại các thời ñiểm trong 24 giờ ñầu sau mổ ở nhóm II thấp hơn s o<br /> với ở nhóm I (p < 0,05). Thời gian trung bình cho ñến khi yêu cầu bổ xung giảm ñau ở nhóm I và<br /> II tương ứng là; 176,3 ± 29,0 và 194,6 ± 22,5 phút (p < 0,05).<br /> 3. Tác dụng không mong muốn<br /> ðiểm an thần trung bình tại các thời ñiểm tương ñương nhau giữa 2 nhóm (p > 0,05). Không<br /> gặp bệnh nhân có ñiểm Ramsay 5 hoặc 6 (bảng 4).<br /> <br /> 50<br /> <br /> TCNCYH 93 (1) - 2015<br /> <br />