Bài giảng Bài 6: Dịch vụ dành cho những nhóm người dùng tin đặc biệt

BÀI 6<br /> <br /> DỊCH VỤ DÀNH CHO NHỮNG<br /> NHÓM NGƯỜI DÙNG TIN<br /> ĐẶC BIỆT<br /> <br /> 1. Khái quát<br /> • Thư viện phải có trách nhiệm phục vụ mọi thành<br /> phần trong xã hội<br /> • Những nhóm người dùng tin cần các dịch vụ chuyên<br /> biệt<br /> • Nghiên cứu xây dựng các dịch vụ cho các đối tượng<br /> đặc biệt<br /> − Nhu cầu và đặc tính của người dùng tin đặc biệt<br /> − Phương pháp xây dựng và phổ biến dịch vụ<br /> − Đội ngũ cán bộ thư viện<br /> − Đánh giá và duy trì dịch vụ<br /> <br /> 2. Dịch vụ dành cho trẻ em<br /> • Đặc tính của nhóm tuổi<br /> − Dưới 13<br /> − Các khía cạnh cần hướng dẫn<br /> • Giải trí<br /> • Khám phá thế giới xung quanh<br /> • Học tập<br /> • Phát triển nhân cách<br /> • Mục đích của các dịch vụ dành cho trẻ em<br /> − Giáo dục và nuôi dưỡng niềm ham thích đọc<br /> − Hướng dẫn chọn sách<br /> − Hỗ trợ quá trình học tập, giải trí, phát triển<br /> nhân cách, nhận thức, thẩm mỹ<br /> − Hướng dẫn cách sử dụng thư viện và tài liệu thư<br /> viện<br /> <br /> 1<br /> <br /> 2. Dịch vụ dành cho trẻ em<br /> • Dịch vụ tư vấn chọn sách<br /> − Hướng dẫn và giải thích, Định hướng đọc,<br /> Thích đọc<br /> − Trưng bày sách, kể chuyện sách, thuyết trình<br /> sách<br /> • Dịch vụ đọc sách cho trẻ mẫu giáo<br /> − Lắng nghe, tưởng tượng, liên kết sự kiện,<br /> tiếp thu thông tin<br /> − Chương trình đọc và kể chuyện sách<br /> <br /> • Dịch vụ cung cấp thông tin<br /> − Hỏi đáp thông tin thường thức<br /> − Hướng dẫn học tập, liên quan đến nội<br /> dung giáo dục của nhà trường<br /> <br /> • Dịch vụ hướng dẫn kỹ năng thông<br /> tin<br /> − Mục lục, lấy sách, dùng tài liệu thư<br /> viện, bảng chỉ dẫn<br /> 244<br /> <br /> 2. Dịch vụ dành cho trẻ em<br /> • Yêu cầu đối với cán bộ phục vụ trẻ em<br /> − Hiểu biết về tâm sinh lý và giáo dục trẻ em<br /> − Kỹ năng trò chuyện, giải thích, hiểu được<br /> các biểu cảm và ngôn ngữ của trẻ<br /> − Tình yêu trẻ, kiên nhẫn, tinh thần trách<br /> nhiệm<br /> <br /> 2<br /> <br /> • Yêu cầu đối với thư viện<br /> − Trình bày và trang trí mục lục, kê<br /> sách<br /> − Không gian, ánh sáng, nội thất<br /> − Quản lý việc sử dụng internet của<br /> trẻ<br /> 246<br /> <br /> 3. Dịch vụ dành cho thanh thiếu niên<br /> • Đặc tính của nhóm tuổi<br /> − 14-18 tuổi<br /> − Chuyển tiếp giữa tuổi niên thiếu và trưởng<br /> thành<br /> − Dần chủ động với việc đọc và học<br /> • Mục đích của các dịch vụ<br /> − Hỗ trợ quá trình giải trí, học tập, phát triển<br /> nhân cách<br /> − Cung cấp thông tin hướng nghiệp<br /> − Nâng cấp các kỹ năng thông tin<br /> <br /> 3. Dịch vụ dành cho thanh thiếu niên<br /> • Dịch vụ tư vấn đọc<br /> − Giúp mở rộng tầm nhìn và nâng cao hiểu biết về<br /> các lĩnh vực cơ bản<br /> − Làm quen với các loại tài liệu tra cứu, tham khảo<br /> − Dùng chung với người lớn nhưng có chính sách<br /> riêng<br /> • Dịch vụ tra cứu<br /> − Hỗ trợ quá trình học tập, thỏa mãn sở thích riêng<br /> − Gắn liền với huấn luyện<br /> − Kết hợp với tư vấn<br /> <br /> 3<br /> <br /> 4. Dịch vụ dành cho người cao tuổi<br /> • Đặc tính của lứa tuổi<br /> − Hạn chế về thị lực, thể lực<br /> − Hạn chế khả năng sử dụng phương tiện kỹ<br /> thuật<br /> − Nội dung quan tâm<br /> − Điều kiện thời gian<br /> • Mục đích của các dịch vụ<br /> − Hỗ trợ sử dụng dịch vụ thông tin<br /> − Tạo môi trường giao lưu cho người cao tuổi<br /> <br /> 4. Dịch vụ dành cho người cao tuổi<br /> • Yêu cầu đối với cán bộ thư viện<br /> − Phẩm chất: chu đáo, tận tình, biết lắng nghe<br /> − Hiểu biết và cập nhật các thông tin người<br /> lớn tuổi thường quan tâm<br /> • Yêu cầu đối với thư viện<br /> − Liên kết với các tổ chức xã hội phục vụ<br /> người lớn tuổi<br /> − Thực hiện các hoạt động nối kết người lớn<br /> tuổi với các nhóm tuổi khác<br /> <br /> 5. Dịch vụ dành cho nhóm người<br /> dùng khuyết tật<br /> • Phục vụ người khiếm thị<br /> − Sách nói<br /> − Bộ sưu tập tài liệu chữ nổi, và chữ in to<br /> − Quét văn bản chuyển thành lời<br /> − Mượn liên thư viện<br /> • Phục vụ người khiếm thích<br /> − Nhiều mức độ khiếm thính<br /> − Kỹ năng giao tiếp<br /> − Chỉ dẫn và phương thức phục vụ phù hợp<br /> <br /> 4<br /> <br /> 5. Dịch vụ dành cho nhóm người<br /> dùng khuyết tật<br /> • Phục vụ người khuyết tật vận động<br /> − Tòa nhà thư viện cần có lối vào và đường dẫn cho<br /> người khuyết tật<br /> − Cán bộ thư viện thực hiện giúp các thao tác vận<br /> động<br /> − Phát triển các phương thức phục vụ qua email,<br /> điện thoại, trực tuyến<br /> <br /> 5. Dịch vụ dành cho nhóm<br /> người dùng khuyết tật<br /> • Phục vụ người thiểu năng trí tuệ<br /> − Khắc phục các rào cản khó khăn về ngôn ngữ, trở<br /> ngại trong giao tiếp, khó tiếp thu và chậm phát<br /> triển nhận thức, cảm xúc<br /> − Cán bộ thư viện cần kiên nhẫn và có tinh thần sẵn<br /> lòng cảm thông<br /> <br /> 253<br /> <br /> 5<br /> <br />