YOMEDIA
Bài giảng Đau cấp tính - Ths. BSNT Nguyễn Thị Thanh Hoa
Chia sẻ: _ _
| Ngày:
| Loại File: PPT
| Số trang:96
25
lượt xem
2
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Bài giảng Đau cấp tính do Ths. BSNT Nguyễn Thị Thanh Hoa biên soạn trình bày các nội dung chính sau: Định nghĩa và phân loại cơ bản của đau; Sinh lý đau cấp tính; Ảnh hưởng của đau cấp tính lên các cơ quan; Đánh giá được cường độ đau; Nguyên tắc và các phương pháp chống đau cấp tính. Mời các bạn cùng tham khảo để nắm nội dung chi tiết.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Đau cấp tính - Ths. BSNT Nguyễn Thị Thanh Hoa
- ĐAU CẤP TÍNH
Ths. BSNT Nguyễn Thị Thanh Hoa
- Mục tiêu học tập
Nêu được định nghĩa và phân loại cơ bản của
đau
Hiểu được sinh lý đau cấp tính
Nêu được ảnh hưởng của đau cấp tính lên
các cơ quan
đánh giá được cường độ đau
Nêu được nguyên tắc và các phương pháp
chống đau cấp tính
- Đau là gì?
Thảo luận nhóm
Nghĩ về một bệnh nhân/ người bạn/ người họ
hàng bị đau.
Người đó đã mô tả về đau như thế nào?
Đau đã được xử lý như thế nào?
2.3
- Định nghĩa đau
“Đau là một cảm giác và cảm
xúc khó chịu gây ra do các tổn
thương hiện có hoặc tiềm
tàng ở mô hoặc được mô tả
lại”.
- Đau là gì?
Khó chịu
Cảm xúc là quan trọng
Nguyên nhân không phải lúc nào cũng thấy rõ
“Đau là điều mà người bệnh nói bị đau.”
2.5
- Phân loại đau
Phân loại theo cơ chế gây đau
Đau do cảm thụ thần kinh (nociceptive pain)
Đau do nguyên nhân thần kinh (neuropathic
pain)
Đau do căn nguyên tâm lý (psychogenic pain)
- Phân loại đau
Mục đích
Nhằm phân loại các kiểu đau
Để hiểu rằng việc điều trị phụ thuộc vào
kiểu đau
4.2
- Phân loại đau
Không phải tất cả đau là giống nhau!
Ba câu hỏi chủ chốt:
1. Bệnh nhân đã đau trong bao lâu rồi?
2. Nguyên nhân là gì?
3. Cơ chế đau là gì?
4.3
- Phân loại đau
Đau do cảm thụ thần kinh (nociceptive pain)
Đau do tổn thương tổ chức (da, cơ, xương, tạng)
Đầu mút nhận cảm thần kinh bị kích thích, dẫn
truyền về trung tâm
Hay gặp trong đau cấp tính hoặc bệnh lý khớp mạn,
hay trong ung thư
Nhạy cảm với thuốc giảm đau và phong bế vùng
- Phân loại đau
Đau do nguyên nhân thần kinh (neuropathic
pain)
Đau xảy ra khi có tổn thương hay cắt đoạn thần
kinh ngoại vi (hiện tượng đau chi ma, đau dây V,
liệt hai chân...)
Hoặc do rối loạn chức năng thần kinh trung ương
(sau đột quỵ, u não, chèn ép tủy…)
Ngoài ra, trong lâm sàng còn thường gặp chứng đau
hỗn hợp bao gồm cả cơ chế đau nhận cảm và đau
thần kinh
- Phân loại đau
Đau do căn nguyên tâm lý (psychogenic pain)
Những cảm giác bản thể hay nội tạng
Ám ảnh nhiều hơn là đau thực thụ
Mô tả phong phú, không rõ ràng hoặc luôn thay đổi
và thường lan tỏa, triệu chứng học không điển hình
Đau mất khi người bệnh tập trung chú ý một vấn
đề gì đó
Thuốc chống đau không có tác dụng
Thường gặp trong các trường hợp như: bệnh
hysteria, rối loạn cảm xúc, tự kỷ ám thị về bệnh
tật, tâm thần phân liệt
- Phân loại đau
Phân loại theo thời gian
Đau cấp tính:
Đau mới xuất hiện, có cường độ mạnh,
Giới hạn về thời gian (thường trong thời gian ngắn và tối đa
chỉ khoảng 6 tháng)
Dấu hiệu báo động hữu ích có tính chất bảo vệ cho cơ thể
nhằm xác định nguồn gốc tổn thương
Đau cấp tính bao gồm: Đau sau phẫu thuật, đau sau chấn
thương, bỏng, đau sản khoa
- Phân loại đau
Đau mạn tính
Đau dai dẳng tái đi tái lại nhiều lần kéo dài trên 6
tháng đến hơn 1 năm ngay cả sau khi tổn thương
mô đã lành
Đau mạn tính gây tổn hại cho cơ thể
Đau mạn tính bao gồm: Đau lưng và cổ, đau cơ, đau
sẹo, đau mặt, đau khung chậu mạn
Dễ dẫn đến trầm cảm, chẩn đoán và điều trị khó
khăn
- Đau cấp tính
Ví dụ
Do gãy/ rạn nứt, viêm ruột thừa
Triệu chứng của tổn thương hoặc bệnh lý
mô
Có ích
Thường đau do cảm thụ thần kinh
Hiếm khi đau do nguyên nhân thần kinh (ví
dụ: đau thần kinh hông)
4.11
- Đau mạn tính
Ví dụ
Đau đầu, đau lưng
Thường không có tổn thương rõ ràng
Không có ích
Phức tạp, có thể phối hợp đau do cảm thụ
thần kinh và do nguyên nhân thần kinh
Không đáp ứng với các thuốc điều trị thông
thường
4.12
- Đau phối hợp
Ví dụ
Ung thư miệng, ung thư cổ tử cung
Các đặc trưng của đau cấp và mạn
Có thể đau cấp trên cơ sở mạn tính
Thường phối hợp đau do cảm thụ thần kinh
và do nguyên nhân thần kinh
Thường xấu đi theo thời gian nếu như không
được điều trị
4.13
- Phân loại đau
Tóm tắt
Xác định kiểu đau là quan trọng
Đau cấp/ mạn
Đau do cảm thụ thần kinh/ đau do nguyên nhân
thần kinh
Đau phối hợp
Trị liệu tùy thuộc vào kiểu đau
4.15
- ĐAU CẤP TÍNH
ĐỊNH NGHĨA
VÍ DỤ
- Sinh lý học ĐAU
NÃO
4 bước: Đường dẫn
truyền lên
Đường dẫn
truyền xuống
Ngoại biên Sừng sau
Hạch gai rễ sau
Tủy sống
Não TỦY SỐNG
Điều biến Dây thần kinh
ngoại biên
Chúng ta sẽ xem xét
VẾT THƯƠNG
từng bước NGOẠI BIÊN
Thụ thể nhận
cảm đau ngoại
biên
5.6
- Nhận cảm đau
Khởi đầu của đường dẫn truyền cảm giác
đau là các receptor tiếp nhận các tác nhân
gây đau
Receptor đau là các tận cùng thần kinh được
phân bố rộng trên lớp nông của da và các
mô bên trong như màng xương, mặt khớp,
thành mạch máu
Có các loại receptor: nhận cảm kích thích cơ
học, hóa học, nhiệt và áp lực
các receptor đau đều có ngưỡng kích thích
và không có khả năng thích nghi
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
Đang xử lý...