Bài giảng Kết cấu thép - Chương 2: Liên kết kết cấu thép (2.1) trình bày về các phương pháp hàn trong KCT, các loại đường hàn và cường độ tính toán, các loại liên kết hàn và phương pháp tính toán, ứng suất hàn và biến hình hàn.
NỘI DUNG
3
A – Liên kết hàn
B – Liên kết bu lông C – Liên kết đinh tán
A - LIÊN KẾT HÀN
4
I. Các phương pháp hàn
trong KCT
II. Các loài đường hàn và
cường độ tính toán
III. Các loại liên kết hàn và
phương pháp tính toán
IV. Ứng suất hàn và biến
hình hàn
I. CAÙC PHÖÔNG PHAÙP HAØN TRONG
KCT
5
Phương pháp hàn chính là hàn hồ quang điện gồm:
1. Hàn hồ quang điện bằng tay
2. Hàn hồ quang điện tự động và bán tự động
Khi khối lượng hàn nhỏ: dùng hàn hơi
Các yêu cầu khi hàn & phương pháp kiểm tra
1. Haøn hoà quang ñieän baèng tay
6
- Dưới tác dụng của dòng điện, hồ quang điện sẽ xuất hiện
giữa 2 cực là kim loại cần hàn và que hàn
- Nhiệt độ của ngọn lửa hồ quang (2000oC) làm nóng chảy
mép của thép cơ bản (sâu 1,5-2mm) và que hàn
- Bản chất của đường hàn là sự
liên kết giữa các phân tử của
các kim loại bị nóng chảy
- Đường hàn có thể chịu lực
tương đương như thép cơ bản
Hàn hồ quang điện bằng tay
1. Haøn hoà quang ñieän baèng tay
7
- Que hàn:
+ Dài 200 – 450mm
+ Lõi kim loại đường kính 1,6-6mm
+ Lớp thuốc hàn dày 1-1,5mm bọc xung quanh (~80%
CaCO3)
- Tác dụng của lớp thuốc hàn:
+ Khi cháy tạo lớp xỉ cách ly, ngăn cản oxy và nitơ lọt vào kim
loại làm đường hàn trở nên giòn
+ Tăng sự ion hóa xung quanh làm hồ quang được ổn định
+ Tăng độ bền của đường hàn
1. Haøn hoà quang ñieän baèng tay
8
- Que hàn được phân loại theo cường độ tức thời của kim loại
đường hàn
VD: Que hàn N42 có b = 4100 daN/cm2
- Chọn que hàn sao cho: độ bền kéo tức thời của kim loại que
hàn không được nhỏ hơn của thép được hàn
- Với thép cacbon và thép hợp kim thấp, que hàn lấy theo
TCVN 3223 - 2000
Loại que hàn có thuốc bọc
Mác thép
TCVN 3223 : 2000
CCT34; CCT38; CCT42; CCT52 N42; N46
09Mn2; 14Mn2; 09Mn2Si;
N46; N50
10Mn2Si1 Que hàn dùng ứng với mác thép
2. Haøn hoà quang ñieän töï ñoäng vaø nöûa töï ñoäng
9
- Nguyên lý giống hàn tay
- Cuộn dây hàn trần + thuốc hàn được rải trước trên rãnh hàn
- Dây hàn sẽ nhả dần theo tốc độ di chuyển đều của máy hàn
- Khi máy hàn di chuyển bằng tay Hàn nửa tự động
2. Haøn hoà quang ñieän töï ñoäng vaø nöûa töï ñoäng
10
- Ưu điểm:
+ Tốc độ hàn nhanh (gấp 5-10 lần
hàn tay)
+ Chất lượng đường hàn tốt
+ Hồ quang chìm bảo vệ sức
khỏe
- Khuyết điểm:
+ Chỉ hàn được các đường hàn
nằm thẳng, tròn
+ Không hàn được các đường hàn
đứng, các đường hàn ở vị trí trật
hẹp trên cao…
3. Haøn hôi (haøn khí 0xy – axetylen)
11
- Dùng hàn những tấm thép mỏng dưới 3mm.
- Dùng để cắt những tấm thép dày mà máy không cắt được
axetylen
oxy 3200oC
4. Caùc yeâu caàu khi haøn & phöông phaùp kieåm tra
12
- Các yêu cầu chính khi hàn:
+ Làm sạch gỉ trên mặt rãnh hàn
+ Cường độ dòng điện thích hợp
+ Gia công mép bản thép theo đúng quy định
+ Chọn que hàn phù hợp
+ Phòng ngừa biến hình hàn
4. Caùc yeâu caàu khi haøn & phöông phaùp kieåm tra
13
- Các phương pháp kiểm tra chất lượng
đường hàn:
+ Kiểm tra bằng trực quan: chỉ để phát hiện
những khuyết tật bên ngoài của đường hàn
như nứt rạn, lồi lõm không đều…
+ Kiểm tra bằng phương pháp vật lý (điện từ,
quang tuyến, siêu âm): cho kết quả chính xác
hơn
áp dụng cho các công trình đặc biệt như
bể chứa, đường ống Thiết bị siêu âm
kiểm tra đường hàn
II. CAÙC LOẠI ĐƯỜNG HAØN &
CÖÔØNG ÑOÄ TÍNH TOAÙN
14
1. Các loại đường hàn
a. Đường hàn đối đầu b. Đường hàn góc
2. Các cách phân loại đường hàn khác
1. Các loại đường hàn
15
a. Ñöôøng haøn ÑOÁI ÑAÀU
- Lieân keát tröïc tieáp hai caáu kieän cuøng naèm
trong moät maët phaúng
- Khe hôû ñoái ñaàu giöõa 2 caáu kieän coù taùc duïng
ñeå caùc chi tieát haøn bieán daïng töï do khi haøn,
- traùnh
Ñöôøngcong veânh
haøn ñoái
ñaàu coù theå
thaúng goùc hoaëc
xieân goùc so vôùi
1. Các loại đường hàn
16
a. Ñöôøng haøn ÑOÁI ÑAÀU
- Khi baûn theùp daøy (t > 8 mm, ñoái vôùi haøn tay),
caàn gia coâng meùp cuûa baûn theùp ñeå:
+ Coù theå ñöa que haøn xuoáng saâu
+ Ñaûm baûo söï noùng chaûy treân suoát chieàu
daøy baûn theùp
- Hình thöùc gia coâng meùp vaø kích thöôùc khe hôû
phuï thuoäc vaøo chieàu daøy baûn theùp vaø phaûi
tuaân thuû theo quy ñònh
1. Các loại đường hàn
17
a. Ñöôøng haøn ÑOÁI ÑAÀU
Hàn tay có Hàn tư động
Dạng gia công Măt cắt t, a, b, mm, α,
hàn thêm có hàn thêm
mép độ
mặt sau mặt sau
Không gia công a 1-2 2-20
mép t 2-8 0
t 3-50 14-24
a 2 0
Dạng chữ V
b 2 6
α 55 60
t 12-60 20-30
a 2 0
Dạng chữ K
b 1 6
α 50 45
1. Các loại đường hàn
18
a. Ñöôøng haøn ÑOÁI ÑAÀU
Hàn tay có Hàn tư động
Dạng gia công
Măt cắt t, a, b, mm, α, độ hàn thêm có hàn thêm
mép
mặt sau mặt sau
t 12-60 20-60
a 2 0
Dạng chữ X
b 2 6-8
α 55 60
t 15-100 24-100
a 2 0
Dạng chữ U
b 2 6-8
α 10 10-13
1. Các loại đường hàn
19
a. Đường hàn ĐỐI ĐẦU
- Ñöôøng haøn ñoái ñaàu truyeàn löïc toát, öùng suaát
taäp trung raát nhoû, ñöôïc coi nhö phaàn keùo daøi
cuûa thanh cô baûn
- Cöôøng ñoä tính toaùn cuûa ñöôøng haøn ñoái ñaàu
phuï thuoäc:
+ Vaät lieäu que haøn
1. Các loại đường hàn
20
a. Đường hàn ĐỐI ĐẦU
- Khi chịu nén: cường độ tính toán không phụ thuộc vào
phương pháp kiểm tra chất lượng đường hàn
fwc = f : cường độ tính toán thép cơ bản.
- Khi chịu kéo:
Kiểm tra bằng phương pháp vật lý: fwt = f
Kiểm tra bằng phương pháp thông thường: fwt = 0,85f
- Khi chịu cắt: fwv = fv : cường độ chịu cắt của thép cơ bản