Bài giảng môm luật kinh tế

Chia sẻ: Cung Ru | Ngày: | Loại File: PPT | Số trang:25

Thêm vào BST

Báo xấu

170
lượt xem 13
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

ĐẠI CƯƠNG VỀ LUẬT KINH TẾ VÀ CÁC HÌNH THỨC KINH DOANH TẠI VIỆT NAM 1. Khái niệm về luật kinh tế 2. Đối tượng điều chỉnh của luật kinh tế 3. Phương pháp điều chỉnh của luật kinh tế 4. Chủ thể tham gia trong luật kinh tế 5.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng môm luật kinh tế

LUÂT KINH TẾ ̣ Th.s Hoàng Xuân Trường Khoa Luật Đại học Kinh tế QD xuantruong74@gmail.com; 1
KẾT CẤU NỘI DUNG MÔN HỌC  CHƯƠNG I. MÔI TRƯỜNG PHÁP LÝ CHO HOẠT ĐỘNG KINH DOANH  CHƯƠNG II. QUY CHẾ PHÁP LÝ CHUNG VỀ DOANH NGHIỆP.  CHƯƠNG III. CHẾ ĐỘ PHÁP LÝ VỀ DOANH NGHIỆP TƯ NHÂN VÀ CÔNG TY  CHƯƠNG IV. CHẾ ĐỘ PHÁP LÝ VỀ CÁC CHỦ THỂ KINH DOANH KHÁC  CHƯƠNG V. PHÁP LUẬT VỀ HỢP ĐỒNG TRONG KINH DOANH, THƯƠNG MẠI.  CHƯƠNG VI. PHÁP LUẬT VỀ GIẢI QUYẾT TRANH CHẤP TRONG KINH DOANH, THƯƠNG MẠI.  CHƯƠNG VII. PHÁP LUẬT VỀ PHÁ SẢN. 2
CHƯƠNG I: MÔI TRƯỜNG PHÁP LÝ CHO HOẠT ĐỘNG KINH DOANH  I. KHUÔN KHỔ PHAP LÝ CHO HOAT ĐÔNG ́ ̣ ̣ KINH DOANH  II. ĐẠO ĐỨC TRONG KINH DOANH VÀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DOANH NGHIỆP  III.QUẢN LÝ NHÀ NƯỚC ĐỐI VỚI HOẠT ĐỘNG KINH DOANH 3
I. KHUÔN KHỔ PHAP LÝ CHO ́ ̣ ̣ HOAT ĐÔNG KINH DOANH  1. Hoạt động kinh doanh và hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế  1.1 Kinh doanh  Điều 4K2 LDN2005 Kinh doanh là viợ̀c thực hiợ̀n liờn tuc ̣ mụ̣t, mụ̣t sụ́ hoặc tõt cả cac cụng đoạn cua quá trinh đâu ́ ́ ̉ ̀ ̀ tư, từ san xuõt đến tiờu thụ san phõm hoặc cung ứng dich ̉ ́ ̉ ̉ ̣ vụ trờn thị trường nhằm muc đích sinh lợi. ̣  - Cụng dõn có quyờ̀n tự do kinh doanh theo quy định cua ̉ phap luõt (Đ57HP92) và chiu sự kiờ̉m soat, quan lý cua nhà ́ ̣ ̣ ́ ̉ ̉ nước thụng qua cac hoat đông quan lý nhà nước vờ̀ kinh ́ ̣ ̣ ̉ tờ́. 4
1.2 Hoạt động quản lý nhà nước về kinh tế  Quan lý nhà nước về kinh tế là sự tac đông cua ̉ ́ ̣ ̉ Nhà nước đôi với cac chủ thể kinh doanh băng ́ ́ ̀ cac phương phap và nôi dung do phap luât quy ́ ́ ̣ ́ ̣ đinh nhăm tao điêu kiên thuân lợi cho hoat đông ̣ ̀ ̣ ̀ ̣ ̣ ̣ ̣ kinh doanh, đat được cac muc tiêu kinh tê, xã hôi ̣ ́ ̣ ́ ̣ nhà nước đăt ra. ̣  Trong môt số quan hệ kinh doanh, Nhà nước ̣ thông qua cac cơ quan nhà nước cụ thể cung ́ ̃ tham gia với tư cach là chủ sở hữu phân vôn tai ́ ̀ ́ ̣ doanh nghiệp có vôn nhà nước. ́ 5
2. Môi trường pháp lý cho hoạt động kinh doanh  2.1 Môi trường phap lý cho hoạt động kinh doanh ́  Là sự thể chế hoa thanh quyên và nghia vụ phap lý đôi ́ ̀ ̀ ̃ ́ ́ với cả hai phia chủ thể kinh doanh và cơ quan nhà ́ nước.  + Đối với các chủ thể kinh doanh đó là những quyền và nghĩa vụ trong việc thực hiện quyền tự do kinh doanh .  + Đối với cơ quan nhà nước đó là nhiệm vụ, quyền hạn và trách nhiệm của từng cơ quan nhà nước  Môi trường pháp lý bao gồm hai mặt: Quy định pháp luật trong các văn bản và chất lượng hoạt động tổ chức thực hiện các quy định pháp luật. 6
2.2 Pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh  Pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh có thể chia thành 2 nhóm:  Một là, những quy định pháp luật điều chỉnh trực tiếp, dành riêng cho các chủ thể kinh doanh.  Hai là, những quy định pháp luật áp dụng chung cho mọi cá nhân, tổ chức kinh doanh cũng như không kinh doanh và khi các chủ thể kinh doanh thực hiện những quyền và nghĩa vụ có liên quan nên phải tuân theo. 7
2.2 Pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh  Pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh cho hoat đông ̣ ̣ kinh doanh bao gôm những linh vực chủ yêu sau đây: ̀ ̃ ́  Thứ nhât, phap luât về thanh lâp doanh nghiệp bao gôm ́ ́ ̣ ̀ ̣ ̀ thanh lâp, đăng ký kinh doanh, đăng ký đâu tư và quan trị ̀ ̣ ̀ ̉ doanh nghiệp.  Thứ hai, phap luât về hợp đông trong kinh doanh. ́ ̣ ̀  Thứ ba, phap luât về chế độ sử dung lao đông trong doanh ́ ̣ ̣ ̣ nghiệp.  Thứ tư, phap luât về tổ chức lai, giai thê, phá san doanh ́ ̣ ̣ ̉ ̉ ̉ nghiệp.  Thứ năm, phap luât về giai quyêt tranh châp trong kinh ́ ̣ ̉ ́ ́ doanh. 8
3. Môi quan hệ giữa luât chung ́ ̣ và luât riêng ̣  3.1 Khái niệm luât chung và luât riêng ̣ ̣  3.2 Mối quan hệ giữa luật chung và riêng 9
3.1 Khái niệm luât chung và luât ̣ ̣ riêng  Luật chung là các luật điều chỉnh các lĩnh vực pháp luật chung như Bộ luật dân sự 2005, Bộ luật tố tụng dân sự 2004, Luật doanh nghiệp 2005 làm cơ sở để ban hành các luật riêng.  Luật riêng là luật điều chỉnh từng ngành kinh tế cụ thể như Luật kinh doanh bảo hiểm 2000, Luật các tổ chức tín dụng 1997,vv.. 10
3.2 Môi quan hệ giữa luât chung và ́ ̣ ̣ luât riêng  Trong môi quan hệ giữa luât chung và luât riêng thì ́ ̣ ̣ luât riêng được ưu tiên ap dung vì nó quy đinh cai ̣ ́ ̣ ̣ ́ riêng, đăc thù cua từng loai quan hệ xã hôi. ̣ ̉ ̣ ̣  Trong trường hợp có sự khac nhau giữa luât ́ ̣ chung và luât riêng thì luât riêng được ap dung. ̣ ̣ ́ ̣ Những vân đề mà luât riêng không quy đinh thì ap ́ ̣ ̣ ́ ̣ dung luât chung.̣  Trường hợp điêu ước quôc tế mà Công hoà xã hôi ̀ ́ ̣ ̣ chủ nghia Viêt Nam là thanh viên có quy đinh khac ̃ ̣ ̀ ̣ ́ thì ap dung theo quy đinh cua điêu ước quôc tê. ́ ̣ ̣ ̉ ̀ ́ ́  Ví dụ Điêu 3 Luật DN05. ap dung Luât DN, điêu ̀ ́ ̣ ̣ ̀ ước quôc tế và cac luât có liên quan ́ ́ ̣ 11
4. Môi quan hệ giữa văn ban phap ́ ̉ ́ luât với điêu lê, nôi quy, quy chế cua ̣ ̀ ̣ ̣ ̉ doanh nghiệp.  - Điêu lệ công ty là ban cam kêt cua tât cả thanh viên ̀ ̉ ́ ̉ ́ ̀ về thanh lâp, tổ chức quan lý và hoat đông cua công ̀ ̣ ̉ ̣ ̣ ̉ ty.  - Nôi quy lao đông cua doanh nghiệp là văn ban quy đinh ̣ ̣ ̉ ̉ ̣ đôi với người lao đông trong doanh nghiệp như thời giờ ́ ̣ lam viêc, thời giờ nghỉ ngơi, môi quan hệ công tac giữa ̀ ̣ ́ ́ cac bộ phân trong doanh nghiệp,vv.... ́ ̣  - Cac loai quy chế nôi bộ doanh nghiệp như quy chế ́ ̣ ̣ tuyên dung, quy chế đao tao, quy chế trả lương,vv… ̉ ̣ ̀ ̣ được doanh nghiệp ban hanh để chuân mực hoá công ̀ ̉ tac tuyên dung, đao tao và trả lương trong doanh nghiệp. ́ ̉ ̣ ̀ ̣  - Quy chế cung câp hang hoa, dich vụ đôi với khach hang ́ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̀ ̀ ́ ̣ bao gôm cac quy đinh liên quan đên viêc cung câp hang ́ ̣ ́ ̀ hoa, dich vụ cua doanh nghiệp. ́ ̣ ̉ 12
5. Nguồn pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh  5.1 Cac văn ban quy phạm phap luât ́ ̉ ́ ̣ ̀ ̣ ̀  Nguôn luât điêu chinh cac hoat đông kinh ̉ ́ ̣ ̣ doanh là cac văn ban quy pham phap luât và ́ ̉ ̣ ́ ̣ cac hinh thức khac chứa đựng cac quy pham ́ ̀ ́ ́ ̣ ̀ ̉ ́ điêu chinh cac hoat đông kinh doanh. ̣ ̣  Cac văn ban luât ở nước ta bao gôm Hiên ́ ̉ ̣ ̀ ́ phap và cac đao luât do Quôc hôi ban hanh. ́ ́ ̣ ̣ ́ ̣ ̀  Cac văn ban dưới luât là cac văn ban do Uỷ ́ ̉ ̣ ́ ̉ ban Thường vụ Quôc hôi, cac cơ quan nhà ́ ̣ ́ nước khac ban hanh. ́ ̀ 13
5.2 Công văn  Công văn không được coi là văn ban quy pham ̉ ̣ phap luât, nhưng trên thực tế cac Bô, cơ quan ́ ̣ ́ ̣ ngang Bô, Uỷ ban nhân dân tinh, thanh phố trực ̣ ̉ ̀ thuôc trung ương đã ban hanh nhiêu văn ban nay ̣ ̀ ̀ ̉ ̀ để điêu chinh cac hoat đông kinh doanh. ̀ ̉ ́ ̣ ̣  Viêc sử dung Công văn lam cho môi trường phap ̣ ̣ ̀ ́ lý cho hoat đông kinh doanh không ôn đinh, thiêu ̣ ̣ ̉ ̣ ́ tinh minh bach và khó có thể dự đoan trước. ́ ̣ ́ 14
II. ĐẠO ĐỨC TRONG KINH DOANH VÀ TRÁCH NHIỆM XÃ HỘI CỦA DN  1. Đao đức trong kinh doanh ̣  1.1 Khái niệm  Đao đức trong kinh doanh được hiêu là cac ̣ ̉ ́ chuân mực đao đức cua cac chủ thể kinh ̉ ̣ ̉ ́ ́ ̀ ̣ ̣ doanh khi tiên hanh hoat đông kinh doanh.  Adam Smith, nhà kinh tế hoc người Anh, trong ̣ tac phâm “Weaths of Nations” cho răng cac cá ́ ̉ ̀ ́ nhân hanh đông vì lợi ich minh sẽ đem lai sự ̀ ̣ ́ ̀ ̣ thinh vượng chung cho xã hôi và do đó cho tât ̣ ̣ ́ cả moi người. ̣ 15
1.2 Quy tăc đao đức (Code of ́ ̣ conduct/ethics) - Để khăng đinh uy tin cua doanh nghiệp trên ̉ ̣ ́ ̉ thương trường và bao vệ người tiêu dung, ̉ ̀ nhiêu doanh nghiệp, hiêp hôi nganh nghề đã ̀ ̣ ̣ ̀ xây dựng Quy tăc đao đức ap dung trong nôi ́ ̣ ́ ̣ ̣ bộ doanh nghiệp, hiêp hôi nganh nghề hoăc ̣ ̣ ̀ ̣ khi cung câp dich vụ cho khach hang. ́ ̣ ́ ̀  Quy tăc đao đức thường đề ra những chuân ́ ̣ ̉ mực cao hơn so với yêu câu cua phap luât. ̀ ̉ ́ ̣ 16
1.2 Quy tăc đao đức (Code of ́ ̣ conduct/ethics) - Những chuân mực đao đức mà Quy tăc đao ̉ ̣ ́ ̣ đức thường đưa ra la: ̀  Thứ nhât, bao mât thông tin. Bí mât kinh ́ ̉ ̣ ̣ doanh là môt tai san cua doanh nghiệp. ̣ ̀ ̉ ̉  Thứ hai, tranh xung đôt lợi ich. Môt doanh ́ ̣ ́ ̣ nghiệp có thể tiêp nhân khach hang và quyên ́ ̣ ́ ̀ ̀ lợi cua họ có thể xung đôt với nhau. ̉ ̣  Thứ ba, năng lực chuyên môn. 17
1.3 Môi quan hệ giữa phap luât ́ ́ ̣ và đao đức trong kinh doanh ̣  - Pháp luật điều chỉnh hoạt động kinh doanh luôn phản ánh, trực tiếp hoặc gián tiếp, những giá trị đạo đức mà người kinh doanh cần phải hành động khi quan hệ với người khác.  - Phap luât phan anh và thể chế hoá cac chuân ́ ̣ ̉ ̉ ́ ̉ mực đao đức nhưng phap luât không thể thể chế ̣ ́ ̣ hoá tât cả cac chuân mức đao đức thanh phap ́ ́ ̉ ̣ ̀ ́ luât. ̣  - Vi pham phap luât thường phai ganh chiu những ̣ ́ ̣ ̉ ́ ̣ hâu quả phap lý nhât đinh, trong khi vi pham quy ̣ ́ ́ ̣ ̣ tăc đao đức thì bị dư luân xã hôi lên an. ́ ̣ ̣ ̣ ́ 18
2. Trach nhiêm xã hôi cua ́ ̣ ̣ ̉ doanh nghiệp  - Doanh nghiệp là môt chủ thể kinh doanh, đông ̣ ̀ thời doanh nghiệp cung là môt chủ thể xã hôi. ̃ ̣ ̣  - Phân lớn trach nhiêm xã hôi cua doanh nghiệp ̀ ́ ̣ ̣ ̉ là nghia vụ kinh tê. ̃ ́  Môt phân trach nhiêm xã hôi cua doanh nghiệp ̣ ̀ ́ ̣ ̣ ̉ lai được quy đinh thanh nghia vụ đao lý trong ̣ ̣ ̀ ̃ ̣ Quy tăc đao đức nghề nghiêp, trong viêc doanh ́ ̣ ̣ ̣ nghiệp tự nguyên thực hiên cac hoat đông từ ̣ ̣ ́ ̣ ̣ ̣ thiên. 19
2. Trach nhiêm xã hôi cua ́ ̣ ̣ ̉ doanh nghiệp  Tháp nghĩa vụ của DN ́ Trach nhiêm ̣ xã hôi ̣ ́ (Đong gop ́ nguôn lực cho ̀ xã hôi) ̣ Nghia vụ đao đức ̃ ̣ (Tuân theo cai được cho ́ là đung, công băng) ́ ̀ Nghia vụ phap lý ̃ ́ (Tuân thủ cac quy đinh cua phap luât) ́ ̣ ̉ ́ ̣ Nghia vụ kinh tế ̃ (Tao ra lợi nhuận) ̣ 20