Bài giảng Quy trình nhuộm vải

Chia sẻ: Phan Quang Thoai | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:13

Thêm vào BST

Báo xấu

933
lượt xem 247
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng Quy trình nhuộm vải sau đây sẽ cung cấp cho các bạn những kiến thức về nguyên liệu nhuộm, xử lý nguyên liệu nhuộm, nhuộm, xử lý hoàn tất. Mời các bạn tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về những quy trình này.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Quy trình nhuộm vải

QUY TRÌNH NHU M V I NGUYEÂN LIEÄU SAÛN XUAÁT NGUYEÂN LIEÄU NHUOÄM Nguyeân lieäu cuûa quaù trình nhuoäm trong nhaø maùy tuøy thuoäc vaøo loaïi maët haøng maø khaùch haøng yeâu caàu nhuoäm, chuû yeáu: haøng jean ng ch ng ng vaø haøng vaûi, caû hai ñeàu coù chung ñaëc ñieåm caáu taïo laø sôïi coton. ng Tính chaát sôïi coton: Öu: sôïi cotton coù tính huùt aåm cao, thoaùng maùt. ng Nhöôïc: beà maët deã bò nhaøu, deã oá vaøng khi tieáp xuùc vôùi nhieät ñoä ng cao, beàn vôùi thôøi gian keùm, deã muïc khi tieáp xuùc hoùa chaát taåy röûa coù noàng ñoä cao. ng THUOÁC NHUOÄM: Thuoác nhuoäm hoaït tính Thuoác nhuoäm hoaït tính laø thuoác nhuoäm tan trong nöôùc, trong phaân töû chöùa moät hoaëc vaøi nguyeân töû hoaït tính coù theå thöïc hieän moái lieân keát hoùa trò vôùi vaät lieäu noùi chung vaø xô sôïi trong quaù trình nhuoäm, ñoä beàn giaët vaø ñoä beàn aùnh saùng keùm. nh ng phanquangthoai@yahoo - upload
Thuoác nhuoäm tröïc tieáp Laø loaïi thuoác nhuoäm hoøa tan trong nöôùc coù khaû naêng töï nhuoäm, töï naèm treân vaät lieäu maø khoâng caàn baát cöù söï chuyeån hoùa naøo xaûy ra, chæ coù lieân keát hydro vaø vandervan. Thuoác nhuoäm tröïc tieáp duøng ñeå nhuoäm caùc pheá phaåm deät töø xô boâng, viscose, tô taèm, ng moät soá ñöôïc duøng ñeå nhuoäm xô polyamid. ng Thuoác nhuoäm tröïc tieáp coù ñuû gam maøu, ñoä beàn maøu vaø aùnhnh maøu, nhieàu thuoác nhuoäm tröïc tieáp seõ thay ñoåi khi nhuoäm caùc vaät lieäu khaùc nhau. Nhieät ñoä nhuoäm toái öu cuûa thuoác nhuoäm tröïc tieáp khoaûng 75-95oC, tuøy vaøo moãi maøu vaø loaïi vaät lieâu nhuoäm. ng CAÙC HOÙA CHAÁT SÖÛÏ DUÏNG TRONG QUAÙ TRÌNH NG NHUOÄM: Caùc hoùa chaát cô baûn: NaOH : + Laøm nhieäm vuï phaù huûy caùc taïp chaát thieân nhieân cuûa cellulose bieán chuùng thaønh nhöõng chaát deã tan. ng nh + Döôùi taùc duïng cuûa NaOH, xaø phoøng môùi ñöôïc taïo thaønh seõ goùp ng ng nh phaàn nhuõ hoùa caùc chaát saùp trong vaûi. + NaOH phaân huûy caùc peptit thaønh röôïu vaø caùc galactic laø nhöõng nh deã tan trong moâi tröôøng kieàm. ng phanquangthoai@yahoo - upload
NaSiO3 :Coâng duïng chính laø ñeå oån ñònh H2O2 – laø chaát oxy hoùa cöïc maïnh. ng nh Ngoaøi ra coøn coù taùc duïng khaùc nhö: ng + Ngaên ngöøa söï taïo thaønh gæ saét. nh + Haáp thuï chaát baån. Acid: Nhaèm muïc ñích taïo moâi tröôøng acid cho caùc quaù trình nhuoäm, giuõ hoà… ng thöôøng duøng laø acid acetic ( döôùi daïng daám). ng ng ng H2O2 (hydrogen peroxy): Laø taùc nhaân taåy traéng cho vaûi, tuøy theo maøu cuûa vaûi ng maø ngöôøi ta söû duïng noàng ñoä thích hôïp. ng ng Javel (NaClO): Laø chaát taåy thöôøng duøng ñeå khöû bôùt maøu khi nhuoäm bò ñaäm ng ng maøu. Muoái: Thöôøng duøng vôùi vai troø chaát ñieän ly, taïo moâi tröôøng kieàm… trong ng ng ng quaù trình nhuoäm. Caùc muoái thöôøng gaëp laø: Na 2O4 hay NaCl, Na2CO3. ng Chaát ñeàu maøu: Giuùp thuoác nhuoäm haáp thuï ñeàu treân xô sôïi, ôû ñaây chaát ñeàu maøu ñöôïc söû duïng laø Asotol AD. ng Chaát caàm maøu: Cho vaøo sau quaù trình nhuoäm nhaèm giöõ maøu laïi treân vaûi, chaát caàm maøu ñöôïc söû duïng taïi nhaø maùy laø Novafix CR 200. ng Thuoác tím ( KMnO4) , caùt : duøng ñeå taïo thôøi trang cho quaàn jean. ng Hoà meàm: Vaûi sau quaù trình xöû lyù trôû neân thoâ cöùng, khoù phuïc hoài bieán daïng. Hoà ng ng meàm nhaèm ñöa vaøo vaûi chaát laøm meàm ñeå khoâi phuïc ñoä meàm maïi cuûa saûn phaåm, taêng khaû naêng phuïc hoài bieán daïng. Hoà meàm thöôøng ñöôïc söû duïng laø Alcamine ng ng ng CWS cuûa haõng Ciba- Thuïy Syõ. phanquangthoai@yahoo - upload
Nöôùc söû duïng trong quaù trình nhuoäm. ng Caùc quaù trình naáu taåy nhuoäm ñeàu thöïc hieän trong moâi tröôøng nöôùc, do ñoù chaát löôïng nöôùc aûnh höôûng ñeán chaát ng ng nh ng löôïng saûn phaåm. Vì vaäy, yeâu caàu cuûa nöôùc laø phaûi trong, ng khoâng maøu, khoâng muøi vaø coù ñoä cöùng cho pheùp. ng Aûnh höôûng cuûa nöôùc cöùng: Laøm moät soá chaát taåy röûa bò nh ng ng keát tuûa seõ laøm giaûm hieäu löïc. Maëc khaùc keát tuûa naøy dính treân vaûi seõ gaây nhôøn maët vaûi, ngaên khoâng cho thuoác nhuoäm thaám saâu vaøo vaûi, gaây khoâng ñeàu maøu, keùm beàn, loang maøu treân vaûi. Xöû lyù laøm meàm nöôùc: Laøm giaûm noàng ñoä caùc ion Ca, ng Mg baèng caùch chuyeån chuùng sang daïng hôïp chaát khoâng tan ng ch ng ng hoaëc thay theá baèng caùc ion khaùc. ng phanquangthoai@yahoo - upload
QUY TRÌNH COÂNG NGHEÄ SAÛN XUAÁT Nguyeân lieäu Xöû lyù nguyeân lieäu Nhuoäm Xöû lyù hoaøn taát Xöû lyù hoaøn taát phanquangthoai@yahoo - upload
III.1.2 Thuyeát minh sô ñoà Nguyeân lieäu: Nguyeân lieäu tröôùc khi nhuoäm coøn chöùa nhieàu taïp chaát thieân nhieân vaø caùc taïp chaát mang vaøo vaûi khi gia coâng keùo sôïi, deät neân thoâ cöùng, khoù ng thaám nöôùc, khoù thaám dung dòch hoùa chaát thuoác nhuoäm, daãn ñeán khoù nhuoäm maøu, chöa ñaùp öùng ng ñöôïc nhu caàu söû duïng nhö chöa coù ñoä traéng caàn ng ng thieát, chöa meàm vaûi, beà maët coøn xaáu… Xöû lyù nguyeân lieäu: - Muïc ñích: laøm saïch caùc taïp chaát tröôùc khi thöïc ch hieän quaù trình nhuoäm. Nhaèm laøm thay ñoåi caáu truùc cuûa vaät lieäu, vaät lieäu trôû neân xoáp hôn, deã huùt nöôùc vaø caùc hôïp chaát hoùa hoïc khaùc.
Thuyeát minh sô ñoà - Tieán haønh: nh Chuaån bò vaûi moäc caàn nhuoäm saép xeáp may hai ñaàu caây vaûi nhaèm muïc ñích khoâng bò roái trong quaù trình nhuoäm Cho vaûi vaøo maùy laáy nöôùc vaøo maùy nhuoäm sao cho töông ñoàng vôùi tyû leä ng vaø dung tích maùy nhuoäm, thöôøng laø tyû leä 1:10 ( 1 kg vaûi: 10 lít nöôùc). ng Gia nhieät ñeán 60oC cho vaûi tröông nôû vaø thaåm thaáu nöôùc vaøo töøng sôïi ng vaûi. Cho hoùa chaát taåy hoà vaøo maùy vaø gia nhieät ñeán 600C vaø khôûi ñoäng ng trong 30 phuùt ( coâng ñoaïn naøy nhaèm ruõ boû taïp chaát vaø daàu maùy trong quaù trình deät nhaèm ñaûm baûo tính chaát aên maøu cuûa töøng sôïi vaûi treân beà maët). ng Khi heát thôøi gian ruû hoà vaø taåy daàu ta xaû boû nöôùc ôû coâng ñoaïn naøy vaø cho nöôùc môùi vaøo giaët xaû trong thôøi gian 60 phuùt ôû nhieät ñoä 80oC ( giaët laïi 2 laàn) vaø xaû boû nhaèm laøm saïch hoùa chaát taåy röûa. ch Sau khi xaû boû ta tieáp tuïc caáp nöôùc vaøo theo tyû leä ban ñaàu 1:10 vaø tieán haønh trung hoøa nöôùc tröôùc khi nhuoäm sao cho töông ñoàng vôùi pH aên maøu nh ng cuûa phaåm nhuoäm. Cho maùy chaïy nguoäi ôû nhieät ñoä thöôøng 20 phuùt sau ñoù tieán haønh cho ng nh chaát ñeàu maøu vaøo nhaèm taêng khaû naêng phaân taùn phaåm nhuoäm giaûm thieåu khaû naêng loang maøu cuûa maët vaûi. phanquangthoai@yahoo - upload
Thuyeát minh sô ñoà Nhuoäm: - Muïc ñích: nhaèm thöïc hieän quaù trình gaén maøu leân vaät lieäu. - Tieán haønh: nh Gia nhieät chaäm ( khoaûng 1,5oC/phuùt) cho ñeán 40oC ng t) trong khoaûng 15 phuùt sau ñoù tieán haønh caáp maøu vaøo maùy ng nh (Phaûi hoøa phaåm nhuoäm thaät kyõ tröôùc khi caáp vaøo maùy traùnhnh tình traïng voùn cuïc seõ xaûy ra bò ñoám maøu treân maët vaûi). ng Coâng ñoaïn naøy voâ cuøng quan troïng vì quyeát ñònh tính traïng ng ng ng cuûa vaûi sau khi nhuoäm caàn thao taùc thaät kyû.Sau khi ñaõ caáp .Sau phaåm hoaøn toaøn vaøo maùy ta baét ñaàu gia nhieät ( 1oC/ 1 phuùt ) cho tôùi nhieät ñoä nhuoäm ñaït 60oC. Sau khi giöõ nhieät ñoä 60oC trong khoaûng 30-40 phuùt ta ng tieán haønh caáp Na2SO4 vaøo ( tuøy theo noàng ñoä maøu saéc caàn nh ng nhuoäm thöôøng theo tyû leä 20g/l cho maøu nhaït vaø maøu ñaäm ng khoaûng 60-80 g/l) tieáp tuïc cho maùy hoaït ñoäng, sau 15 phuùt ng ng ta tieáp tuïc caáp CaCO3 vaøo ( theo tyû leä 10g/ l cho maøu nhaït vaø 20-30g/l cho maøu ñaäm). phanquangthoai@yahoo - upload phanquangthoai@yahoo - upload
•Thuyeát minh sô ñoà Xöû lyù hoaøn taát: Sau khi giöõ 40 phuùt tieán haønh caét maãu xem ñaõ ñaït hay nh chöa, neáu ñaït ôû möùc ñoä yeâu caàu tieán haønh xaû boû nöôùc nh nhuoäm. Sau khi xaû boû tieáp tuïc cho ûnöôùc vaøo theo tyû leä ban ñaàu vaø tieán haønh coâng ñoaïn caàm maøu nhaèm ñaûm baûo giöõ ñöôïc nh maøu sau khi giaët, giöõ ôû nhieät ñoä 300C thôøi gian 20 phuùt vaø tieán haønh xaû boû. nh Laáy nöôùc môùi vaøo tieán haønh giaët xaû nhaèm ruû boû nhöõng nh maøu saéc dö thöøa treân maët vaûi, xaû cho ñeán khi nöôùc sau giaët trong vaét. Hoaøn taát: Sau khi kieåm tra khoâng coøn maøu ñoïng treân ng vaûi ta tieán haønh xaû boû vaø laáy saûn phaåm vaûi nhuoäm ra ngoaøi. nh Tuøy theo yeâu caàu ñôn ñaët haøng maø tieán haønh xöû lyù khaùc nhau, ng nh goàm caùc coâng ñoaïn nhö:vaét, saáy, caêng kim, uûi… phanquangthoai@yahoo - upload
Thuyeát minh sô ñoà Tieâu chuaån ñaùnh giaù: nh Beà maët vaûi mòn, nhaün. Maøu ñeàu, khoâng bò loang maøu. Ñoä aên maøu ñeàu, khoâng ñoám thuoác. Khoâng raùch, khoâng gaõy maët vaûi. ch Cuoái cuøng, saûn phaåm qua boä phaän ng kieåm tra, phaân loaïi vaø ñoùng goùi giao khaùch ng ch haøng theo yeâu caàu. ng phanquangthoai@yahoo - upload
THUYEÁT MINH NHUOÄM: Ñoäng hoïc cuûa quaù trình nhuoäm. ng Quaù trình nhuoäm xaûy ra raát nhanh gaàn nhö ñoàng thôøi ng neân raát khoù ñeå phaân chia ra thaønh caùc giai ñoaïn. Tuy nhieân nh ñeå phuïc vuï cho vieäc nghieân cöùu ngöôøi ta chia quaù trình nhuoäm thaønh boán giai ñoaïn: nh Giai ñoaïn khueách taùn: caùc haït thuoác nhuoäm khueách taùn töø ch ch dung dòch ñeán beà maët ngoaøi xô. Giai ñoaïn baùm: caùc haït thuoác nhuoäm haáp phuï leân beà maët cuûa xô. Giai ñoaïn thaám: caùc haït thuoác nhuoäm töø ngoaøi vaøo saâu beân trong loõi xô. Giai ñoaïn lieân keát: thuoác nhuoäm thöïc hieän caùc lieân keát vôùi xô. Trong boán giai ñoaïn treân thì giai ñoaïn quyeát ñònh toác ñoä nhuoäm laø giai ñoaïn thaám. phanquangthoai@yahoo - upload
CAÙC NGUYEÂN NHAÂN CHUÛ QUAN AÛNH HÖÔÛNG TÔÙI NH NG QUAÙ TRÌNH NHUOÄM VAØ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC Caùc nguyeân nhaân aûnh höôûng tôùi quaù trình nhuoäm: nh ng Thieát bò chöa röûa saïch seõ khi giao ca vaø baét ñaàu thöïc hieän meû ch nhuoäm tieáp theo, nhaát laø khi tieán haønh nhuoäm haøng vaûi. nh ng Ngöôøi thöïc hieän khoâng kieåm tra haøng, khoâng kieåm tra ñôn coâng ng ngheä khi chaïy maùy, laáy hoùa chaát chöa chính xaùc ( dö- thieáu hoùa chaát, thuoác nhuoäm), khoâng kieåm tra hoùa chaát tröôùc khi nhuoäm… seõ laøm loang maøu, khaùc maøu, bò hai maøu. Ngöôøi vaän chuyeån caùc xe ñaåy haøng khoâng caån thaän ñeå dính ng baån, vaêng hoùa chaát gaây dính maøu töø caùc maùy ñang hoaït ñoängng xung quanh leân haøng.ng Trong quaù trình thöïc hieän chöa ñaûm baûo ñuùng veà nhieät ñoä, thôøi ng gian ñoä PH cuûa dung dòch… neân saûn phaåm chöa ñaït yeâu caàu. Caùc thao taùc thöïc hieän chöa ñuùng nhö ngöôøi ñoå hoùa chaát thöïc ng hieän chính xaùc aûnh höôûng ñeán hieäu quaû cuûa quaù trình. nh ng Maùy moùc thieát bò hö hoûng. ng phanquangthoai@yahoo - upload
CAÙC NGUYEÂN NHAÂN CHUÛ QUAN AÛNH HÖÔÛNG TÔÙI QUAÙ TRÌNH NHUOÄM NH NG VAØ BIEÄN PHAÙP KHAÉC PHUÏC III.4.2 Bieän phaùp khaéc phuïc Baøn giao vaø nhaän baøn giao ca ñuùng giôø, roõ raøng. ng ng Maùy moùc phaûi ñöôïc veä sinh tröôùc khi giao ca, khi baét ñaàu nhuoäm meû haøng môùi. Khi nhuoäm haøng vaûi phaûi tieán haønh röûa noùng ng ng nh ng thieát bò, nhuoäm quaàn jean thì chæ caàn röûa nguoäi laø ñöôïc. Kieåm tra maùy moùc thieát bò, hoùa chaát söû duïng tröôùc khi nhuoäm ñeå ng thöïc hieän ñuùng quy trình, caùc thao taùc ñuùng kyõ thuaät, hoùa chaát ng ng laáy chính xaùc. Theo doõi, kieåm tra caùc thoâng soá kyõ thuaät thöôøng xuyeân nhö nhieät ng ñoä, thôøi gian, ñoä PH cuûa dung dòch… ñeå ñieàu chænh thích hôïp. Neáu haøng khaùc maøu, loang maøu, hay bò vaêng hoùa chaát dính maøu ng thì giaët laïi vaø nhuoäm laïi. Baùm maùy ñeå xöû lyù kòp thôøi caùc söï coá xaûy ra khi quaù trình ñang thöïc hieän. phanquangthoai@yahoo - upload