Bài giảng môn Tư tưởng Hồ Chí Minh - Chương 2: Tư tưởng Hồ Chí Minh về vấn đề dân tộc và cách mạng giải phóng dân tộc

28-Mar-20

NỘI DUNG CHƯƠNG

I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CM GIẢI PHÓNG DÂN TỘC

CHƯƠNG II: TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC VÀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC

KẾT LUẬN

1. Vấn đề dân tộc thuộc địa

a. Thực chất của vấn đề DT thuộc địa

I. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ VẤN ĐỀ DÂN TỘC

- Đấu tranh chống CNTD, GPDT giành độc lập DT, thực hiện quyền DT tự quyết, thành lập nhà nước độc lập

- Lựa chọn con đường phát triển của DT: trong bối cảnh thời đại mới là CNXH

1. Vấn đề dân tộc thuộc địa 1. Vấn đề dân tộc thuộc địa

b. Nội dung của ĐLDT + Độc lập, tự do là khát vọng lớn nhất của các DTTĐ. + Độc lập DT phải là một nền độc lập thực sự, hoàn toàn gắn với hòa bình, thống nhất, toàn vẹn lãnh thổ. + Độc lập DT phải mang lại cơm no, áo ấm cho người dân + Độc lập, tự do là mục tiêu chiến đấu, là nguồn sức mạnh làm nên chiến thắng của DT VN trong thế kỷ XX, là khát vọng trong suốt cuộc đời hoạt động CM của HCM

b. ĐLDT nội dung cốt lõi của vấn đề DTTĐ - Cách tiếp cận từ quyền con người: Từ quyền con người được nêu trong Tuyên ngôn độc lập của Mỹ và Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền của Pháp, HCM đã khái quát thành quyền dân tộc: - Tuyên ngôn độc lập của Mỹ (1776): “Tất cả các dân tộc trên thế giới đều sinh ra bình “Tất cả mọi người sinh ra có quyền bình đẳng. Tạo hóa - Tuyên ngôn nhân quyền và dân quyền cho họ những quyền không ai có thể xâm phạm được, đẳng, dân tộc nào cũng có quyền sống, quyền sung sướng của cách mạng Pháp (1791): trong những quyền ấy có quyền được sống, quyền tự do và quyền tự do”. “Người ta sinh ra tự do và bình đẳng về quyền lợi và phải và quyền mưu cầu hạnh phúc”. luôn được tự do và bình đẳng về quyền lợi”

KHÔNG CÓ GÌ QUÝ HƠN ĐỘC LẬP TỰ DO

1 28-Mar-20

2. Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp 1. Vấn đề dân tộc thuộc địa

c. Chủ nghĩa yêu nước chân chính – một động lực lớn của đất nước

a. Vấn đề DT và vấn đề GC có quan hệ chặt chẽ với nhau

- HCM luôn đứng trên quan điểm GC để nhận thức và giải quyết vấn đề DT

- HCM thấy rõ sức mạnh của CNYN ở các DT thuộc địa

- Nội dung sự kết hợp vấn đề DT và vấn đề GC

- HCM đề nghị những người CS phải nắm bắt và phát huy được sức mạnh của CNYN

- CNYN chân chính là một bộ phận của tinh thần QT

2. Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp 2. Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp

c. Giải phóng DT tạo tiền đề giải phóng GC

b. GPDT là vấn đề trên hết, trước hết, ĐLDT gắn liền với CNXH

- HCM luôn gắn DT với GC, DT với quốc tế, ĐLDT và CNXH

- HCM giải quyết vấn đề DT theo quan điểm GC, đồng thời đặt vấn đề GC trong vấn đề DT

- TTHCM phản ánh:

+ Quy luật khách quan của sự nghiệp GPDT trong thời đại ĐQCN

- GPDT là điều kiện để GPGC. Lợi ích của GC phải phục tùng lợi ích của DT

+ Phản ánh mối quan hệ khăng khít giữa GPDT với GPGC và giải phóng con người

Tính chất, nhiệm vụ và mục tiêu của CMGPDT

II. TƯ TƯỞNG HỒ CHÍ MINH VỀ CÁCH MẠNG GIẢI PHÓNG DÂN TỘC 2. Mối quan hệ giữa vấn đề dân tộc và vấn đề giai cấp

1

CMGPDT muốn thắng lợi phải đi theo con đường CMVS

2 d. Đấu tranh cho ĐL của DT mình, đồng thời tôn trọng ĐL của DT khác

CMGPDT trong thời đại mới phải do ĐCS lãnh đạo

3

- HCM không chỉ đấu tranh cho ĐL của DT VN mà còn đấu tranh cho ĐL của các DT bị áp bức

Lực lượng của CMGPDT tộc bao gồm toàn dân tộc

4

- HCM ủng hộ các cuộc đấu tranh GPDT trên thế giới với phương châm “giúp bạn là tự giúp mình”.

5

CMGPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc

CMGPDT phải được tiến hành bằng con đường CM bạo lực

6

- HCM chủ trương phải bằng thắng lợi của CM mỗi nước mà đóng góp vào thắng lợi chung của CM thế giới

2 28-Mar-20

2. Cách mạng GPDT muốn thắng lợi phải đi theo con đường CMVS 1. Tính chất, nhiệm vụ và mục tiêu của CM GPDT

Bài học từ sự thất bại của con đường cứu nước trước HCM - Mâu thuẫn trong XH phương Đông: DTTĐ >< CNĐQ

Thắng lợi của CM T10 và sự ra đời của QTCS

- Tính chất: đấu tranh GPDT Cách mạng DCTS là không triệt để - Đối tượng: CNTD và và tay sai

- Nhiệm vụ hàng đầu: chống ĐQ, giành ĐLDT

Con đường CM vô sản

- Mục tiêu cấp thiết: là quyền lợi chung của DT

- HCM đánh giá cao vai trò của QC trong đấu tranh CM

- CM cần phải có Đảng lãnh đạo để định ra đường lối, tập hợp lực lượng, tổ chức đấu tranh giành chính quyền

Người đánh giá cao vai trò của QC trong khởi nghĩa vũ trang

Phê phán việc lấy ám sát cá nhân, bạo động non làm phương thức hành động CM

- Đảng lấy chủ nghĩa M– LN làm cốt và phải được tổ chức chặt chẽ, kỷ luật nghiêm minh và mật thiết liên lạc với quần chúng

- ĐCSVN là đảng của GCCN, ND lao động và toàn DT, là nhân tố hàng đầu đảm bảo cho thắng lợi của CM

Sức mạnh, năng lực của QC là nhân tố then chốt đảm bảo thắng lợi của CM

QC lao động là người bị áp bức nên có khả năng tham gia CM

4. Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn DT 3. CMPGDT trong thời đại mới phải do ĐCS lãnh đạo

4. Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn DT

Đại bộ phận GCCN, GCND, TTS, TS, TT, trung nông... đi vào phe GC vô sản

- Lực

lượng của

CMGPDT

tộc bao

Phú nông, trung, tiểu địa chủ, tư bản An Nam chưa rõ mặt phản CM thì phải lợi dụng, ít lâu mới làm cho họ đứng trung lập

gồm toàn

4. Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn DT

Bộ phận nào đã ra mặt phản cách mạng thì phải đánh đổ

“Bất kỳ đàn ông, đàn bà, bất kỳ người già, người trẻ, không chia đảng phái tôn giáo, dân tộc. Hễ là người Việt Nam thì phải đứng lên đánh thực dân Pháp để cứu Tổ quốc. Ai có súng dùng súng, ai có gươm dùng gươm, không có súng, gươm thì dùng quốc, thuổng, gậy gộc. Ai cũng phải ra sức chống thực dân Pháp cứu nước”

3 28-Mar-20

4. Lực lượng của CMGPDT bao gồm toàn DT 5. CMGPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo và có khả năng giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc

- Trong lực lượng toàn dân tộc: - Quan điểm của QTCS

Chưa quan tâm đúng mức đến CM thuộc địa Hồ Chí Minh nhấn mạnh vai trò động lực cách mạng của giai cấp công nhân và nông dân

- Quan điểm của Hồ Chí Minh

Các giai cấp tầng lớp khác “chỉ là bầu bạn cách mệnh của công nông thôi” Xem thắng lợi của CM thuộc địa phụ thuộc vào thắng lợi của CMVS ở chính quốc

6. CMGPDT phải được tiến hành bằng con đường CM bạo lực

- Tính tất yếu của BLCM

Nội dung quan điểm

-CMGPDT cần được tiến hành chủ động, sáng tạo -CMGPDT và CMVS có mối quan hệ bình đẳng không phải là quan hệ chính phụ, có quan hệ chặt chẽ, tác động qua lại lẫn nhau - CMGPDT có khả năng giành thắng lợi trước CMVS ở chính quốc

- Khi CNTB chuyển sang giai đoạn ĐQCN thì một trong những nguồn trong của nó là các TĐ - CMTĐ có tầm quan trọng đặc biệt, nhân dân các DTTĐ có khả năng cách mạng to lớn

Kẻ thù sử dụng BL phản CM để xâm lược đất nước ta nên con đường để giành và giữ độc lập DT chỉ có thể là CMBL

Cơ sở đưa ra quan điểm

Giá trị

Giá trị lý luận Giá trị thực tiễn

BLCM là BL của quần chúng bao gồm: lực lượng chính trị quần chúng và lực lượng vũ trang nhân dân, tùy từng điều kiện mà sử dụng hình thức đấu tranh phù hợp

- BLCM gắn bó hữu cơ với nhân đạo hòa bình

- Hình thái của bạo lực cách mạng

HCM luôn tranh thủ khả năng giải quyết xung đột bằng đàm phán, hòa bình

Khởi nghĩa toàn dân và chiến tranh nhân dân là nét đặc sắc trong tư tưởng HCM

Chiến tranh chỉ là giải pháp bắt buộc cuối cùng

Kết hợp các hình thái của bạo lực cách mạng: quân sự, ngoại giao, kinh tế, văn hóa, tư tưởng

Kết hợp giành thắng lợi quân sự với giải pháp ngoại giao để kết thúc chiến tranh

Tự lực cánh sinh, độc lập tự chủ, tranh thủ sự giúp đỡ của bạn bè quốc tế

6. CMGPDT phải được tiến hành bằng con đường CM bạo lực 6. CMGPDT phải được tiến hành bằng con đường CM bạo lực