Dưới đây là bài giảng Tương tác thuốc của PGS.TS. Nguyễn Tuấn Dũng. Mời các bạn tham khảo bài giảng để hiểu rõ hơn về vài nét tương tác thuốc; tình huống lâm sàng (xoắn đỉnh, ngộ độc ergotamin, thuốc lá & cafein, bệnh parkinson). Bài giảng phục vụ cho các bạn chuyên ngành Dược và những ngành có liên quan.
AMBIENT/
Chủ đề:
Nội dung Text: Bài giảng Tương tác thuốc - PGS.TS. Nguyễn Tuấn Dũng
- Bệnh viện đại học Y Dược TPHCM (2015)
TƯƠNG TÁC THUỐC
PGS. TS. Nguyễn Tuấn Dũng
Bộ môn Dược Lâm Sàng
NỘI DUNG
Vài nét về tương tác thuốc
Minh họa 4 tình huống lâm sàng
- Xoắn đỉnh
- Ngộ độc ergotamin
- Thuốc lá & cafein
- Bệnh parkinson
Tóm tắt
- Phần 1
VÀI NÉT VỀ TƯƠNG TÁC THUỐC
- Phân loại tương tác
Thuốc - Thuốc Drug - Drug interactions
Thuốc - Thực phẩm Drug - Food interactions
Thuốc - Thảo dược Drug - Herbal interactions
Thuốc - Hóa chất Drug - Chemical interactions
Thuốc - xét nghiệm CLS Drug - Laboratory test interactions
Thuốc - Sinh lý / Bệnh lý Drug - Disease interactions
- The probability of drug-drug interaction
Karas (1981) The American College of Emergency Physicians.
BMJ Publishing Group Limited, BMJ, Ferner RE, Aronson JK. 2006. 333:143–5.
- Phần 2
MINH HỌA
CÁC TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG
TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG 1
TERFENADINE - KETOCONAZOLE
(Torsades de pointes)
- Ketoconazole - 200 mg twice-a-day
vaginal candidiasis (self-medicated)
Cefaclor - 250 mg three-times-a-day
Terfenadine - 60 mg twice-a-day
QTc interval of 655 milliseconds
JAMA = journal of american medical association
Torsades de Pointes Occurring in
Association With Terfenadine Use
active acid metabolite
Terfenadine first-pass metabolism (99%)
- active acid metabolite
Terfenadine first-pass metabolism (99%)
??? ng/mL inactive dealkylated metabolite
Hepatic impairment
Concurrent medications
David R. Mathews et al. - JAMA. 1991;266(17):2375-2376.
TƯƠNG TÁC DO ỨC CHẾ ENZYME
ERYTHROMYCIN - TERFENADIN
TELDANE
Kháng histamin : (-)
Xoắn đỉnh : (+)
Kháng histamin : (+)
Xoắn đỉnh : (-)
TELFAST
- TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG 2
ERGOTAMIN - ERYTHROMYCIN
(ERGOTISM)
“ERGOTISM”
,
Necrosis of the extremities (gangrene)
- “ERGOTISM”
ADRAC (Adverse Drug Reactions Advisory Committee) 12/2000
Phụ nữ 47 bị đau nửa đầu (migrain)
2 tay chân
Migral
Erythromycin N4 N5
Migral = ergotamine tartrate, cyclizine, caffeine
Australian Adverse Drug Reactions Bulletin, Vol 19, No 4
,
“ERGOTISM”
Clarithromycin
Erythromycin
Troleandomycin
Azithromycin
Dirithromycin
Australian Adverse Drug Reactions Bulletin, Vol 19, No 4
,
- TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG 3
CAFEIN
KHÓI THUỐC LÁ
- 1A2
CY P
23
polycyclic aromatic
hydrocarbons
2
1A
P
CY
Clozapine
Giảm [clozapine] 50%
- http://www.pitt.edu/~super4/lecture/lec29291/030.htm
TÌNH HUỐNG LÂM SÀNG 4
Một bệnh nhân nam 60 tuổi đến phòng khám chuyên khoa thần kinh
để khám định kỳ mỗi 3 tháng. Ông than phiền thường thức giấc buổi
sáng sớm vì bàn chân bị co rút đau đớn và đi không vững vào buổi
chiều. Ông cảm thấy ăn không ngon và xuống tinh thần, biểu hiện rõ
hơn vào buổi chiều.
Tiền sử bệnh
Bệnh Parkinson : 6 năm
Tăng huyết áp : 8 năm
Bệnh nhược giáp : 8 năm
Thiếu máu do thiếu sắt : 2 năm
Thuốc sử dụng
•Sinemet (carbidopa/levodopa) 25/100mg uống (8, 12, 16 20 giờ)
•Pergolide 1 mg ngày 3 lần (trong 6 năm)
•Levothyroxin 0.075 mg mỗi ngày
•Terazosin 1 mg uống mỗi tối (từ 4 năm nay)
•Sắt sulfat 325 mg ngày 1 viên.
Ngoài ra, bệnh nhân bệnh nhân tự dùng thêm Glutaminol-B6
- SẮT & BỆNH PARKINSON
MRI - ferritin iron in the brain
(20,809 PD cases and 88,892 controls)
relative risk reduction for PD
Excess iron in the brain is associated of 3% (95% CI 1%–6%; p = 0.001)
with Alzheimer's and Parkinson's disease per 10 µg/dl increase in serum iron
Fabiola Del Greco M et al. PLoS Med 10(6): 10.1371 Pichler I et al. PLos Med 10(6): e1001462 (2013).
BỆNH PARKINSON
- 5/11/2015
5/11/2015
- Levodopa Carbidopa
Fe Carbidopa B6
5/11/2015
- Vitamin B6
(cofactor)
5 FeSO4 và sự hấp thu của Levodopa/Carbidopa
Plasma Levodopa
4
(nmol/ml)
3
2
1
0
0 200 400 Parkinson
Sinemet (100/25)
Time (min) levodopa & carbidopa
ferrous sulfate (325 mg)
Campbell NRC et al: Br J clin Pharmacol 30:599-605, 34
1990
- Phần 3
TÓM TẮT & KẾT LUẬN
HỆ QUẢ
TINH HUỐNG CƠ CHẾ TƯƠNG TÁC
LÂM SÀNG
TERFENADIN (K) ức chế CYP3A4, làm tăng
1 Xoắn đỉnh
KETOCONAZOL nồng độ terfenadin
ERGOTAMIN (E) ức chế CYP3A4, làm tăng
2 Ergotism
ERYTHROMYCIN nồng độ Ergotamin
CAFEIN khói thuốc lá cảm ứng CYP1A2, Giảm hiệu quả
3
KHOI THUOC LA làm giảm nồng độ cafein cafein
Fe - Levodopa/Carbidopa Thay đổi tác dụng
4 BỆNH PARKINSON Fe - Levothyroxin dược lý của
B6 - Levodopa/Carbidopa Levo/CarbiDOPA
- Yếu tố ảnh hưởng đến tương tác
Factors contributing to drug interactions
Bản chất của thuốc Drug - related factors
Kết hợp nhiều loại thuốc Multiple drug therapy
Nhiều chuyên khoa Multiple prescribers
Cơ chế tác động dược lý Multiple pharmacological effects of drug
Bệnh lý / cơ địa bệnh nhân Multiple diseases/predisposing illness
Kém tuân thủ của bệnh nhân Poor patient compliance
Y TÁ ĐIỀU DƯỠNG
DƯỢC SĨ
BÁC SĨ
Thêm vào BST
Báo xấu
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
