intTypePromotion=1
zunia.vn Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z zunia.vn zunia.vn
ADSENSE
 » 
 » 

Bài giảng Vật liệu xây dựng: Chương 3 - PGS. TS. Nguyễn Văn Chánh

Chia sẻ: _ _ | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:46

Thêm vào BST
Báo xấu
2
lượt xem 1
download
 
  Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Bài giảng "Vật liệu xây dựng" Chương 3 - Vật liệu gốm xây dựng, được biên soạn với các nội dung chính sau: Khái niệm và phân loại; Nguyên liệu chế tạo; Các tính chất chủ yếu của đất sét; Công nghệ sản xuất gạch ngói; Các sản phẩm gốm xây dựng;...Mời các bạn cùng tham khảo!

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bài giảng Vật liệu xây dựng: Chương 3 - PGS. TS. Nguyễn Văn Chánh

  1. CHÖÔNG 3 VAÄT LIEÄU GOÁM XAÂY DÖÏNG Bieân soaïn : PGS.TS.NGUYENVAN CHANH LOGO
  2. NOÄI DUNG Khaùi nieäm vaø phaân loaïi Nguyeân lieäu cheá taïo Caùc tính chaát chuû yeáu cuûa ñaát seùt Coâng ngheä saûn xuaát gaïch ngoùi Caùc saûn phaåm goám xaây döïng
  3. PHAÀN 1. KHAÙI NIEÄM VAØ PHAÂN LOAÏI 1. Khaùi nieäm Vaät lieäu goám xaây döïng laø loaïi vaät lieäu ñaù nhaân taïo nung, ñöôïc saûn xuaát töø nguyeân lieäu chính laø ñaát seùt, baèng caùch taïo hình vaø nung ôû nhieät ñoä cao.  ÖÙng duïng : Trong xaây döïng, vaät lieäu goám ñöôïc duøng trong nhieàu chi tieát keát caáu cuûa coâng trình töø khoái xaây, oáp trang trí ñeán coát lieäu roãng cho beâtoâng nheï. Ngoaøi ra, caùc saûn phaåm söù veä sinh, caùc saûn phaåm goám beàn axit, beàn nhieät ñöôïc duøng trong ñôøi soáng haèng ngaøy, trong coâng nghieäp hoùa hoïc, luyeän kim vaø caùc ngaønh coâng nghieäp khaùc.
  4. PHAÀN 1. KHAÙI NIEÄM VAØ PHAÂN LOAÏI 1. Khaùi nieäm  Öu ñieåm - Ñoä beàn vaø tuoåi thoï cao - Söû duïng nguyeân lieäu ñòa phöông coù theå saûn xuaát ra caùc saûn phaåm khaùc nhau thích hôïp vôùi yeâu caàu söû duïng. - Coâng ngheä saûn xuaát ñôn giaûn - Giaù thaønh thaáp  Nhöôïc ñieåm - Gioøn, deã vôõ, töông ñoái naëng, khoù cô giôùi hoùa xaây döïng, ñaëc bieät laø vôùi gaïch xaây vaø ngoùi lôïp. - Vieäc saûn xuaát goám thu heïp dieän tích noâng nghieäp.
  5. PHAÀN 1. KHAÙI NIEÄM VAØ PHAÂN LOAÏI 2. Phaân loaïi Saûn phaåm goám xaây döïng raát ña daïng veà chuûng loaïi vaø tính chaát. Ñeå phaân loaïi chuùng, döïa vaøo nhöõng cô sôû sau : 2.1. Theo coâng duïng : vaät lieäu goám ñöôïc chia ra + Vaät lieäu xaây : caùc loaïi gaïch ñaëc, gaïch loã … + Vaät lieäu lôïp : caùc loaïi ngoùi + Vaät lieäu laùt : taám laùt neàn, laùt ñöôøng, laùt væa heø … + Vaät lieäu oáp : oáp töôøng nhaø, oáp caàu thang, oáp trang trí + Saûn phaåm kó thuaät veä sinh : chaäu röûa, boàn taém + Saûn phaåm caùch nhieät, caùch aâm : caùc loaïi goám xoáp + Saûn phaåm chòu löûa : gaïch samoát, gaïch alumin + Saûn phaåm chòu axit, saûn phaåm oáng nöôùc : oáng thoaùt nöôùc, oáng tieâu nöôùc
  6. PHAÀN 1. KHAÙI NIEÄM VAØ PHAÂN LOAÏI 2. Phaân loaïi 2.2. Theo caáu taïo: vaät lieäu goám ñöôïc chia ra + Goám ñaëc coù ñoä huùt nöôùc theo khoái löôïng < 5% - Loaïi traùng men : söù veä sinh, oáng thoaùt nöôùc - Loaïi khoâng traùng men : taám laùt neàn + Goám roãng coù ñoä huùt nöôùc theo khoái löôïng > 5% - Loaïi traùng men : caùc loaïi taám oáp - Loaïi khoâng traùng men : gaïch xaây 2.3. Theo phöông phaùp saûn xuaát : vaät lieäu goám ñöôïc chia ra + Goám tinh : thöôøng coù caáu truùc haït mòn, saûn xuaát phöùc taïp nhö söù veä sinh, taám oáp, gaïch trang trí … + Goám thoâ : thöôøng coù caáu truùc haït lôùn, saûn xuaát ñôn giaû nhö gaïch, ngoùi …
  7. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO Nguyeân lieäu chính ñeå saûn xuaát vaät lieäu goám xaây döïng laø ñaát seùt. Ngoaøi ra, tuøy theo yeâu caàu cuûa saûn phaåm, tính chaát cuûa ñaát seùt maø coù theå duøng theâm caùc loaïi phuï gia thích hôïp. 1. Ñaát seùt Ñaát seùt laø nguyeân lieäu thieân nhieân ñöôïc taïo thaønh töø quaù trình phong hoùa caùc loaïi ñaù goác ( ñaù basalts, ñaù traøng thaïch, ñaù granits, … ) vaø quaù trình phong hoùa xaûy ra raát laâu daøi. Quaù trình phong hoùa : tröôùc heát xaûy ra treân beà maët cuûa ñaù döôùi taùc duïng cuûa naéng möa. Töø lôùp beà maët, quaù trình phong hoùa seõ xaâm nhaäp vaøo beân trong; döôùi taùc duïng cuûa naéng möa, nöôùc baøo moøn ñaù goác seõ bò taùch vôõ daàn vaø cuoái cuøng laø bò phaù vôõ.
  8. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt Quaù trình phong hoùa xaûy ra treân ñaát seùt coù 2 daïng : + Quaù trình phong hoùa thieân nhieân : do söï thay ñoåi veà nhieät ñoä, do gioù baõo, do toác ñoä cuûa doøng chaûy … phong hoùa ñaù goác vaø tích tuï trôû laïi taïo thaønh traàm tích cô hoïc. + Quaù trình phong hoùa hoùa hoïc : laø do söï taùc duïng cuûa caùc caáu töû trong moâi tröôøng nhö taùc duïng cuûa CO2 hay axit trong moâi tröôøng ñeán moät loaïi ñaù feldspath vaø taïo thaønh khoaùng vaät môùi
  9. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt Ví duï : quaù trình phong hoùa cuûa ñaù feldspath kali. Tuøy theo ñieàu kieän cuûa moâi tröôøng ( nhieät ñoä, aùp suaát, pH ) maø feldspath taïo thaønh caùc khoaùng khaùc nhau : + Trong moâi tröôøng axit yeáu ( pH = 6 – 7 ) K2O.Al2O3.6SiO2 + 2H2O + CO2 = Al2O3.2SiO2.2H2O + 4SiO2 + K2CO3 Al2O3.2SiO2.2H2O ( khoaùng caolinit ) laø loaïi khoaùng vaät chöùa Al2O3 vaø SiO2 laø chuû yeáu, coù maøu traéng ñuïc, coù caáu taïo 1 lôùp neân khaû naêng ngaäm nöôùc raát keùm; do ñoù, ñoä deûo keùm, ít phoàng tröông trong nöôùc, coù ñoä co khi saáy vaø khi nung nhoû. Khoaùng caolinit coù trong ñaát seùt ñôn khoaùng, cao lanh hay ñaát seùt khoù chaûy, ñaát seùt chòu löûa
  10. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt + Trong moâi tröôøng kieàm ( pH = 7,3 – 10,3 ) K2O.Al2O3.6SiO2 + nH2O + CO2 = Al2O3.4SiO2.nH2O + 2SiO2 + K2CO3 Al2O3.4SiO2.nH2O ( khoaùng montmorilonit ) coù caáu taïo 3 lôùp neân khaû naêng ngaäm nöôùc raát toát; do ñoù, coù ñoä phaân taùn cao, khaû naêng haáp thuï vaø tröông phoàng nöôùc lôùn, coù ñoä deûo, ñoä co khi saáy vaø khi nung cao. Vì vaäy, ñaát seùt chöùa nhieàu khoaùng montmorilonit thöôøng duøng laøm phuï gia cho ñaát seùt keùm deûo, phuï gia choáng thaám nöôùc
  11. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt Trong ñaát seùt, ngoaøi caùc oxyt chuû yeáu nhö trong caolinit , ñaát seùt coøn coù caùc oxyt Fe2O3, MgO, K2O, Na2O. Do ñoù, maøu saéc cuûa ñaát seùt phuï thuoäc chuû yeáu vaøo haøm löôïng caùc taïp chaát voâ cô vaø caùc taïp chaát höõu cô maø trong ñoù noù chieám ña soá. Ví duï : ñaát seùt coù maøu ñen do taïo thaønh trong vuøng coù nhieàu taïp chaát höõu cô. Nhöng sau khi nung, noù seõ chuyeån sang maøu khaùc. Maøu saéc cuûa ñaát seùt sau khi nung xong phuï thuoäc vaøo haøm löôïng Fe2O3 vaø nhieät ñoä nung.
  12. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt  Thaønh phaàn hoùa cuûa ñaát seùt Thaønh phaàn hoùa cuûa ñaát seùt ñöôïc ñaëc tröng baèng caùc haøm löôïng oxyt tính baèng % coù trong ñaát seùt vaø haøm löôïng cuûa caùc oxyt naøy seõ aûnh höôûng ñeán chaát löôïng cuûa saûn phaåm. a. Oxyt nhoâm (Al2O3) + Chieám töø 12 – 37% trong ñaát seùt + Laø thaønh phaàn raát quan troïng vaø chuû yeáu trong ñaát seùt. + AÛnh höôûng ñeán tính deûo, ñoä deûo cuûa ñaát seùt + AÛnh höôûng ñeán nhieät ñoä nung Neáu haøm löôïng Al2O3 lôùn thì ñaát seùt seõ keùm deûo, nhieät ñoä nung seõ cao vaø ngöôïc laïi.
  13. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt  Thaønh phaàn hoùa cuûa ñaát seùt b. Oxyt silic (SiO2) - Chieám töø 60 – 70% trong ñaát seùt Toàn taïi döôùi 2 daïng + SiO2 ôû daïng töï do : aûnh höôûng raát nhieàu ñeán tính deûo cuûa ñaát seùt. Neáu haøm löôïng SiO2 töï do caøng lôùn thì tính deûo cuûa ñaát seùt caøng giaûm vaø ngöôïc laïi. Ñoàng thôøi, noù laø loaïi phuï gia choáng co ngoùt trong quaù trình saáy. + SiO2 naèm trong keát caáu khoaùng : cuõng aûnh höôûng raát nhieàu ñeán tính deûo cuûa ñaát seùt vì caáu truùc khoaùng thay ñoåi cuõng daãn ñeán tính deûo cuûa ñaát seùt cuõng seõ thay ñoåi.
  14. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt  Thaønh phaàn hoùa cuûa ñaát seùt c. Oxyt saét (Fe2O3) + Chieám töø 0,15 – 11% trong ñaát seùt + Coù aûnh höôûng ñeán nhieät ñoä nung vaø nhieät ñoä thieâu keát cuûa ñaát seùt ( laø nhieät ñoä maø moät boä phaän cuûa ñaát seùt chaûy ra laøm cho saûn phaåm ñaëc laïi vaø coù cöôøng ñoä ). Do vaäy, phaûi haïn cheá noù vì haøm löôïng nhieàu, khi môùi nung ñaát seùt seõ chaûy ra heát. d. Oxyt kieàm (K2O vaø Na2O) + Coù taùc duïng laøm giaûm nhieät ñoä nung raát nhieàu do nhieät ñoä noùng chaûy cuûa caùc oxyt kieàm raát thaáp. Ñaây laø hai oxyt baát lôïi, aûnh höôûng xaáu ñeán chaát löôïng saûn phaåm. Do vaäy cuõng phaûi khoáng cheá
  15. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 1. Ñaát seùt e. MgO vaø CaO + Laøm cho saûn phaåm bò roãng, bò xoáp. Töø doù, daãn ñeán khaû naêng chòu löïc cuûa saûn phaåm giaûm xuoáng. Do ñoù, cuõng caàn phaûi haïn cheá.  Thaønh phaàn côõ haït cuûa ñaát seùt Trong ñaát seùt coù nhieàu thaønh phaàn côõ haït khaùc nhau vaø ñöôïc chia ra laøm 3 nhoùm côõ haït chuû yeáu sau : a. Nhoùm haït seùt : coù ñöôøng kính côõ haït d < 0,005 mm b. Nhoùm haït buïi : coù ñöôøng kính côõ haït d = 0,005 – 0,15 mm c. Nhoùm haït caùt : coù ñöôøng kính côõ haït d = 0,15 – 0,5 mm Ñaát seùt coù maøu saéc raát khaùc nhau : töø maøu traéng, naâu, xanh, xaùm ñeán maøu ñen. Maøu saéc do caùc taïp chaát voâ cô vaø höõu cô quyeát ñònh.
  16. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 2. Caùc vaät lieäu phuï 2.1. Vaät lieäu gaày Vaät lieäu gaày cho vaøo trong ñaát seùt nhaèm giaûm ñoä deûo, giaûm ñoä co khi saáy vaø nung. Vaät lieäu gaày thöôøng duøng laø samot, ñaát seùt nung non, caùt, tro nhieät ñieän, xæ hoaït hoùa. 2.2. Phuï gia chaùy vaø phuï gia taêng deûo Phuï gia chaùy nhö muøn cöa, tro nhieät ñieän, baõ giaáy … coù taùc duïng laøm taêng ñoä roãng cuûa saûn phaåm gaïch maø coøn laøm cho quaù trình gia coâng nhieät ñoàng ñeàu hôn. Phuï gia taêng deûo nhö ñaát seùt coù ñoä deûo cao, ñaát bentonite, phuï gia hoaït ñoäng beà maët
  17. PHAÀN 2. NGUYEÂN LIEÄU CHEÁ TAÏO 2. Caùc vaät lieäu phuï 2.3. Phuï gia haï nhieät ñoä nung ( chaát trôï dung ) Coù taùc duïng haï thaáp nhieät ñoä keát khoái, laøm taêng cöôøng ñoä vaø ñoä ñaëc cuûa saûn phaåm; thöôøng duøng laø fenspath, pecmatit, canxit, dolomite. 2.4. Men Men laø lôùp thuûy tinh moûng ( chieàu daøy 0,1 – 0,3 ) phuû leân beà maët saûn phaåm goám vaø khi nung coù khaû naêng baùm dính toát vôùi saûn phaåm. Lôùp men coù taùc duïng baûo veä saûn phaåm choáng laïi taùc duïng cuûa moâi tröôøng ñoàng thôøi taêng tính myõ quan cho saûn phaåm. Nguyeân lieäu chính cuûa men laø caùt thaïch anh, cao lanh, fenspath, muoái kim loaïi kieàm, oxyt chì … Men duøng ñeå saûn xuaát vaät lieäu goám raát ña daïng : men maøu, men khoâng maøu, men boùng vaø men khoâng boùng …
  18. PHAÀN 3. CAÙC TÍNH CHAÁT CHUÛ YEÁU CUÛA ÑAÁT SEÙT 1. Tính deûo 1.1. Tính deûo laø tính coâng ngheä quan troïng cuûa ñaát seùt duøng ñeå cheá taïo saûn phaåm goám. Tính coâng ngheä laø khi ñaát seùt ñöôïc nhaøo troän vôùi nöôùc cho ra hoãn hôïp coù khaû naêng taïo ra hình daùng döôùi taùc duïng cuûa ngoaïi löïc vaø giöõ nguyeân hình daùng ñoù khi loaïi boû ngoaïi löïc. 1.2. Tính deûo cuûa ñaát seùt phuï thuoäc vaøo : + Thaønh phaàn hoùa cuûa ñaát seùt + Thaønh phaàn haït cuûa ñaát seùt + Hình daùng vaø ñaëc tröng beà maët cuûa haït seùt + Ñoä aåm cuûa ñaát seùt ..
  19. PHAÀN 3. CAÙC TÍNH CHAÁT CHUÛ YEÁU CUÛA ÑAÁT SEÙT 1. Tính deûo 1.3. Caùc phöông phaùp xaùc ñònh ñoä deûo cuûa ñaát seùt + Ñoä deûo cuûa ñaát seùt ñöôïc xaùc ñònh döïa vaøo löôïng nöôùc yeâu caàu Nyc duøng ñeå nhaøo troän, taïo ra cho ñaát seùt coù ñoä deûo tieâu chuaån vaø ñoä co trong khoâng khí. Ñaát seùt caøng deûo thì Nyc caøng cao vaø ñoä co caøng lôùn. Döïa vaøo phöông phaùp naøy ñaát seùt ñöôïc chia ra laøm 3 loaïi : - Ñaát seùt deûo cao : Nyc > 28%, ñoä co töø 10 – 15% - Ñaát seùt deûo trung bình : Nyc = 20 - 28%, ñoä co töø 7 – 10% - Ñaát seùt keùm deûo : Nyc < 20%, ñoä co töø 5 – 7%
  20. PHAÀN 3. CAÙC TÍNH CHAÁT CHUÛ YEÁU CUÛA ÑAÁT SEÙT 1. Tính deûo 1.3. Caùc phöông phaùp xaùc ñònh ñoä deûo cuûa ñaát seùt + Ñoä deûo cuûa ñaát seùt ñöôïc xaùc ñònh baèng phöông phaùp neùn vieân bi ñaát seùt. Phöông phaùp naøy ñöôïc thöïc hieän nhö sau : - Taïo ra vieân bi ñaát seùt coù ñöôøng kính d = 4 – 6 cm töø ñaát seùt khoâ vôùi löôïng nöôùc nhaøo troän töø 17 – 30%. - Sau ñoù, ñaët vieân bi vaøo thieát bò neùn chuyeân duøng vôùi caùc caáp taûi P = 500, 750, 1000 … - Cho ñeán khi xuaát hieän veát nöùt treân vieân bi, ghi laïi giaù trò löïc maø laøm vieân bi xuaát hieän veát nöùt.
ADSENSE

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.15: Bộ Đồ Án Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Cơ Khí
65 tài liệu
2438 lượt tải
THÔNG TIN
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright ©2025 TaiLieu.VN. All rights reserved.

 

Đồng bộ tài khoản
76=>1