ườ

ươ

ng M i Tr ạ Khoa Qu n Lý Ngu n Nhân L c ự

ng Đ i H c Th ạ ọ ồ

B N BÁO CÁO TH O LU N MÔN KINH T H C LAO Đ NG

Ế Ọ

L p h c ph n: 1101FECO1211 ầ ớ ọ ng d n: Giáo viên h ẫ ướ Nhóm th c hi n: Nhóm 13 ệ ự

1

Hà N i, Ngày 13 tháng 10 năm 2011 ộ

ậ ả

ờ ở ầ ………………………………………………..…….

ự ộ

đ n m t s n ủ ế

i

tài chính th gi i năm ế ớ ủ ả

trang M c l c ụ ụ Danh sách nhóm………………………………………………………….3 Biên b n th o lu n…………………………………………………. ả …….4 B n đánh giá ý th c làm ả vi c…………………………………………….8 ệ Tên đ tàiề ……………………………………………………………. ….11 A. L i m đ u …..12 B. Nguyên nhân, b n ch t và s tác đ ng c a kh ng ho ng ủ ả ả ấ tài chính th gi kinh t c i năm 2008-2009 ộ ố ướ ế ớ ế ế ớ và trong khu v cự ……………………………….. trên th gi ……….12 I. Nguyên nhân kh ng ho ng kinh t ế 2008-2009……………………………...…………………………….….12

th i đ n m t s gi II. Tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t ộ ủ ủ ả ộ ế ế ớ ế ộ ố

i và trong khu v c……………………..…………. ế ớ ự

nư c trên th gi ớ …..15

1. T i ạ

M ỹ………………………………………………………….

2. T iạ

……15

3. Trung

Anh……………………………………………………………....16

4. Các

Qu c…………………………………………………………..16 ố

Đông n Nam

c ướ Á……………………………………………...16

C. Tình hình th t nghi p t i Vi t Nam d i tác đ ng ệ ạ ấ ệ ướ ộ

c a cu c kh ng ho ng ủ ả ………………………………..……….…... ủ ộ

….17

ộ ố ứ ữ

1. Năm 2008…………………………………………………………….17 2. Năm 2009………………………………………………………….…22 3. Năm 2010………………………………………………………….…24 4. Năm 2011………………………………………………………….…24 5. M t s ngành đ ng v ng trong kh ng ủ ho ng……………… ………..25 ả

gi i pháp đ xu t ố ả ề ấ …………………………..

2

D. M t s ộ ……………….26

Lu n K t ế ậ …………………...

3

…………………………………………...32

Danh sách nhóm 13 môn Kinh t

h c lao đ ng

ế ọ

L p h c ph n: ọ

ầ 1101FECO1211

(Slide maker)

(Nhóm Tr

ng)

ưở

(Th Ký) ư

1. Đ ng Chí Tu n ấ 2. Đào Đ c Tu n ấ ứ 3. Lê Thanh Tùng 4. Nguy n Ánh Tuy t ế ễ 5. Ngô Th Tuy t ế ị 6. Tr n Th Tuy t ầ ế 7. Ph m Th T i ị ươ ạ 8. Bùi Th Xuy n ế ị 9. Nguy n Th Xuy n ế ễ 10. Tr n Đăng Chi n ế

4

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM

Ệ Phúc

Đ c ộ L p – T ậ

ự Do – H nh ạ

---------o0o--------

BIÊN B N TH O LU N NHÓM 13

L n : 1 ầ

ờ ị ể

I. Th i gian và đ a đi m : ể + Đ a Đi m : Sân th vi n. ư ệ + Th i gian : 16h30 ngày 7 tháng 10 năm 2011 . ờ

III. N i dung th o lu n : II. S thành viên tham gia : 9/10 + V ng : Tr n Đăng Chi n ế . ầ ả ộ ậ

- Tìm hi u khái quát các v n đ th o lu n. - Đ a ra các n i dung, v n đ c n phân tích và làm rõ đ tài

ấ ể ề ả ậ

ộ ề ầ ề ấ

ư th o lu n. ậ ả ng phân công công vi c cho t ng thành viên. - Nhóm tr ệ ưở - Lên k ho ch hoàn thành công vi c. ệ ạ ế

Hà N i, ngày 07 tháng 10 năm 2011 ộ

(Kí, ghi rõ h tên) Nhóm tr (Kí, ghi rõ h tên) Th kýư ọ ngưở ọ

5

Lê Thanh Tùng Bùi Th Xuy n ế ị

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM

Ệ Phúc

Đ c ộ L p – T ậ

ự Do – H nh ạ

---------o0o--------

BIÊN B N TH O LU N NHÓM 13

L n : 2 ầ

ờ ị

I. Th i gian và đ a đi m : ể + Đ a Đi m : Sân th vi n. ư ệ ể + Th i gian : 09h30 ngày 10 tháng 10 năm 2011 . ờ

II. S thành viên tham gia : 10/10 ố

. + V ng : 0 ắ

ộ ả

ế ủ ổ

III. N i dung th o lu n : ậ - T ng h p s l c bài vi ợ ơ ượ - Đánh giá nh n xét và đ a ra ý ki n v các bài vi ư ậ t c a nhóm. ề ế ế ủ ừ t c a t ng

- Ti p t c ch nh s a b sung các ý cho bài báo cáo. ế ụ - Đ a ra ph ư - Phân công thành viên thuy t trình và làm slide.

ng h thành viên trong nhóm. ử ổ ỉ ướ ươ

ng làm slide . ế

Hà N i, ngày 10 tháng10 năm 2011 ộ

Th kýư

(Kí, ghi rõ h tên) Nhóm tr (Kí, ghi rõ h tên) ọ ngưở ọ

6

Lê Thanh Tùng Bùi Th Xuy n ế ị

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM

Ệ Phúc

Đ c ộ L p – T ậ

ự Do – H nh ạ

---------o0o--------

BIÊN B N TH O LU N NHÓM 13

L n : 3 ầ

IV. Th i gian và đ a đi m : ể ị

ờ ị ể ậ ả

2 tháng 10 năm 2011. ờ

+ Đ a Đi m : phòng th o lu n nhà V. + Th i gian : 9h30 ngày 1 V. S thành viên tham gia : 10/10 ố

+ V ng : 0 ắ

ả ộ

ổ ợ

ế

VI. N i dung th o lu n : ậ - T ng h p bài vi ế - Hoàn thành slide, phân công và t p thuy t trình. - Nhóm tr t thành báo cáo. ậ ng nh n xét s đóng góp c a các thành viên. ưở ủ ự ậ

Hà N i, ngày 12 tháng 10 năm 2011 ộ

(Kí, ghi rõ h tên) Nhóm tr (Kí, ghi rõ h tên) Th kýư ọ ngưở ọ

7

Lê Thanh Tùng Bùi Th Xuy n ế ị

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM

Ệ Phúc

Đ c ộ L p – T ậ

ự Do – H nh ạ

---------o0o--------

BIÊN B N TH O LU N NHÓM 13

L n : 4 ầ

ị ể

ờ ị VII. Th i gian và đ a đi m : ể ả ậ

3 tháng 10 năm 2011. ờ

+ Đ a Đi m : Phòng th o lu n nhà V. + Th i gian : 9h30 ngày 1 VIII. S thành viên tham gia : 10/10 ố

+ V ng : 0 ắ

ả ộ

ậ . ệ

ệ ầ ố

ưở ế ủ ng nh n xét và đánh giá ý th c làm vi c nhóm c a ứ ệ ậ

IX. N i dung th o lu n : - Hoàn thi n slide - Duy t thuy t trình l n cu i. - Nhóm tr các thành viên.

Hà N i, ngày 12 tháng 10 năm 2011 ộ

(Kí, ghi rõ h tên) Nhóm tr (Kí, ghi rõ h tên) Th kýư ọ ngưở ọ

8

Lê Thanh Tùng Bùi Th Xuy n ế ị

C NG HÒA XÃ H I CH NGHĨA VI T NAM Ệ Đ c L p – T Do – H nh Phúc ạ ************

B N ĐÁNH GIÁ Ý TH C LÀM VI C NHÓM 12 Ứ

Sau m t tu n làm vi c cùng các thành viên nhóm 13 v

ế ọ

h c lao đ ng, nhóm ộ

ộ ề ả

ệ ọ

ệ ng đã có nh ng đánh giá khách quan v quá trình làm vi c

ầ v n đ th o lu n môn h c Kinh t ấ ậ tr ữ ưở theo nhóm nh sau:

ư

Nhìn chung nhóm đã làm vi c nghiêm túc và c g ng trong

ố ắ

ệ ợ

ế ộ

ầ ủ

ượ ể ể c k t qu cao, v ạ ượ ế ả ấ ớ

bài h c lí thuy t trong quá trình ế

vi c h p tác làm vi c theo nhóm, tích c c tìm ki m tài li u, ệ ự ệ c m t bài báo cáo thông tin, đóng góp ý ki n đ có th có đ ế t qua nh ng khó và ph n th o lu n đ t đ ượ ữ ả khăn c a nhóm, mà l n nh t là khó khăn v th i gian nghiên ề ờ c u.ứ Nhóm đã có s v n dung t ự ậ nghiên c u v n đ . ề

ứ ấ

ặ ư

ứ ượ

Tuy nhiên, bên c nh nh ng m t tích c c thì xen vào đó v n còn có m t vài thành viên ch a th c s t p trung vào công ẫ c rõ vi c, làm vi c ch a thât s hi u qu , ch a nh n th c đ ự ệ ệ trách nhi m c a b n thân đ i v i công vi c c a nhóm.

ư ủ ả

ố ớ

ệ Nhóm tr

ự ự ự ậ ậ ư ệ ủ ả

ưở

ủ ừ c h t kh năng c a t ng c s c m nh c a nhóm là ủ

ư ệ

ượ ế ượ ứ

ế

ng ch a phát huy đ thành viên. Do đó vi c phát huy đ còn h n ch . ạ ế Do trình đ còn h n ch nên bài vi ạ nh ng sai sót và thi u nh ng n i dung c n thi

ế

ỏ t khó tránh kh i ế t. ế ầ ậ

ơ

R t mong cô giáo có nh ng đánh giá và nh n xét đ nhóm ể ọ ậ chúng em có th hoàn thi n mình h n trong quá trình h c t p và làm vi c sau này. ệ

Sau đây là b ng đánh giá làm vi c nhóm c a các thành viên:

STT 1. 2.

Đi mể A C

Thành viên Đ ng Chí Tu n ấ ặ Đào Đ c Tu n ấ ứ

9

ầ ạ

3. 4. 5. 6. 7. 8. 9. 10.

B A A A A A A C

Lê Thanh Tùng Nguy n Ánh Tuy t ế Ngô Th Tuy t ế ị Tr n Th Tuy t ế ị Ph m Th T i ị ươ Bùi Th Xuy n ế ị Nguy n Th Xuy n ế Tr n Đăng Chi n ế

Hà n i, ngày 10 tháng 10 năm 2011

Th kýư (Kí, ghi rõ h tên) ọ

ngưở Nhóm Tr (Kí, ghi rõ h tên) ọ

Lê Thanh Tùng

Bùi Th Xuy n ị

ế

10

11

Đ tàiề

Trong b i c nh suy thoái kinh t

ố ả

ế

th gi

i giai đo n 2008-2009, Vi

ế ớ

ệ t

Nam không tránh kh i các tác

u v lao

đ ng tiêu c c khi n c ự

ế

ầ ề

đ ng t

t c các nghành ngh

i t

ạ ấ ả

ả s n xu t kinh doanh đ u gi m ả

d n đ n th t nghi p gia tăng

ế

12

A. L i m đ u

ờ ở ầ

ố ớ ệ ề ầ

Lao đ ng và vi c làm luôn là m t v n đ nóng đ i v i các qu c ố ể suy ộ ấ i đ u c n ph i có vi c làm đ ả ườ ề ọ ủ ế

ề h t. ộ ệ i. M i ng gia khác nhau trên th gi ọ ế ớ duy trì cu c s ng c a h và con cái h . Do đó, trong n n kinh t ọ ộ ố thoái v n đ vi c làm tr nên quan tr ng h n bao gi ở ề ệ ờ ế ấ ọ ơ

hàng đ u th ầ ế ủ ế ầ ề ượ ầ tr

N i c m nh n đ ơ ả ậ kinh t toàn c u ế ớ

ặ ả ề ớ i các n n kinh t ề ủ ậ ứ ả ạ ứ c h t là M – n n kinh t ỹ ệ ố ưở

ộ ế ầ

Vi ế

ưở ộ

, và nhu c u v lao đ ng ị t Nam t th gi ế ề

c s c phá ho i đ u tiên c a cu c kh ng ủ ế ho ng ả ướ ộ i. V i tính liên thông cao c a h th ng ngân hàng, tài chính, cu c gi ớ ế kh ng ho ng này ngay l p t c nh h ng n ng n t ủ hùng m nh châu Âu, châu Á nh : Đ c, C n bão kh ng ho ng tài ư ạ ủ ả ơ ứ i. Anh, th gi M đã tàn phá n ng n n n kinh t chính b t ngu n t ế ế ớ ặ ồ ừ ỹ ắ ề ề i b đ y vào tình tr ng th gi Pháp, Nh t, Singapore ... Toàn b kinh t ạ ế ế ớ ị ẩ ậ ưở c đ u có m c tăng tr suy thoái nghiêm tr ng, h u h t các n ng ề ướ ứ ọ ng c a kh ng ho ng và suy âm.V i m t đ m r t cao nên nh h ộ ộ ở ấ ả ủ ủ ưở ớ ả ỏ Bi n cế ố t Nam là không th tránh kh i. i n n kinh t thoái kinh t ể ế ớ ề ệ i đ n đ nh, t c đ tăng tr ế ế ớ tác đ ng rõ nét t kinh t ủ ng c a i ớ ộ ổ ộ ố . Vi n n kinh t ở ộ ầ ề Trong b i c nh tình hình kinh t ế ố ả ệ ị

ệ cũng nh chính tr Vi ề ầ ư ượ ấ

ề ệ

t Nam c quan tâm. Song có hi n nay thì chúng ta có r t nhi u v n đ c n đ ề ấ ệ t Nam chúng ta v n đ nóng b ng nh t hi n nay không ch có Vi l ỉ ệ ấ ỏ ề ẽ ấ quan tâm, mà nó đ i quan tâm đó là v n đ vi c làm và c c th gi ấ ượ ả ế ớ th t nghi p. ệ ấ

i năm 2008-2009 đ n m t s n

ủ ế

ấ ế ớ i và trong khu v c.

tài chính th gi ế ế ớ

tài chính th gi i năm ế ớ ủ ế ả

B. Nguyên nhân, b n ch t và s tác đ ng c a kh ng ho ng ả ủ ự kinh t ộ ố ướ c trên th gi I. Nguyên nhân kh ng ho ng kinh t 2008-2009.

i ằ ề ủ ườ đ u cho r ng nguyên nhân c a kh ng ho ng kinh t ủ ả

khác trên th gi

ơ ị ườ ả

13

ng tài chính và th tr i ta nêu lên nguyên nhân chính là do s thi u ki m soát ch t ch ế R t nhi u ng ấ ề s s p đ tài chính ph Wall v i chính sách tín hi n nay b t đ u t ớ ố ắ ầ ừ ự ụ ệ i chu n, hay còn g i là tín d ng th ch p b t đ ng s n r i ro d ng d ấ ộ ả ủ ế ấ ọ ẩ ướ ụ n i l ng làm cao, C c D Tr Liên bang M th c thi chính sách ti n t ỹ ự ự ử ề ệ ớ ỏ ụ ị i. K t qu là th cho Đô la r so v i các đ n v ti n t ả ế ế ớ ị ề ệ ớ ẻ ng b t đ ng s n sôi lên và n tung. Trong đó tr ổ ấ ộ ẻ ng ế ườ ườ ự ể ặ

ng tài chính và th c nên m i có s n tung c a th tr ự ổ ị ườ ủ ớ ị

c a nhà n ủ tr ườ ướ ng b t đ ng s n. ấ ộ ả

ả ộ

ơ K t qu là nhi u ngân hàng M phá s n, hàng trăm ngân hàng n p đ n ế ng trình h tr “ c a chính ph M . xin h ủ ỹ ủ ả ng “Ch ưở ỹ ỗ ợ ề ươ

ủ ả ỹ

Có 25 ngân hàng c a M phá s n năm 2008, năm 2009 có 140 ngân hàng phá s nả

4 v phá s n ngân hàng t nh t trong l ch s ụ ả i t ồ ệ ấ ị ử

stt Tên ngân hàng H quệ ả

S l ố ượ ng nhân viên

1 Northern Kock Bear stearns 2 Th iờ gian phá s nả 2007 2008 6500 14000

3 2008 26000

2008

Lehman Brothers 4 Washington Mutual i 2500 Còn l ị ấ s nv b m t ố vi cệ 25000 vn thât nghi pệ 9200vn b saị th iả

c khác, ộ ạ ướ

ỹ ả c h t là châu Âu , các n c đang phát tri n cũng b v lây nhanh i M đã nhanh chóng lan sang các n ị ạ ướ ể

Cu c kh ng ho ng t ủ tr ướ ế chóng.

ướ ằ ỉ

ng hàng hóa, th tr ế ề ị ườ c h t v nguyên nhân c n ph i ch ra r ng nhi u th tr ầ ị ườ

ề ị ườ ượ ơ ở ng, trong ị ườ ng đ a c đã phát ị ố ở c quy t đ nh b i ế ị ể ầ

Tr ả ng tài chính, th tr đó có th tr tri n trên c s nhu c u o, trên c s nhu c u đ ầ ả ơ ở các nhà đ u c . ầ ơ

- V th tr ề ụ ượ ề ị ườ

ợ ồ ợ ề

ồ ạ ủ ế ặ ế ồ

ợ ầ ơ ụ ị

ầ ủ ể

ể ấ

c phát tri n ng hàng hóa –d ch v ngày nay đ u đ ể ị ọ ng lai, các h p đ ng quy n ch n, ch y u thông qua các h p đ ng t ồ ươ ho c h p đ ng kỳ h n. Thông qua vi c ký k t các h p đ ng này các ợ ệ ụ ổ ng tiêu th hàng hóa – d ch v kh ng nhà đ u c đã v nên m t th tr ị ườ ẽ ộ cho nó đ đáp và theo đó các nhà s n xu t – kinh doanh đã đ u t l ồ ể ầ ư ấ ả ầ ư ng yêu c u c a các h p đ ng này. Đ có ngu n l c tài chính đ u t ứ ồ ự ồ ợ n i l ng, chính ng chính sách ti n t ng c a th tr cho s bành tr ị ườ ủ ướ sách phá giá n i t ả c th c thi đ c p các kho n vay cho các nhà s n đ ự ộ ệ ượ xu t kinh doanh, các nhà đ u t ầ ư ề ệ ớ ỏ ả , cũng nh đ u c . ư ầ ơ ấ

- Bên c nh đó th tr ng ch ng khoán cũng đ c c p nhi ạ ứ

ị ườ ơ ượ ấ ồ ầ ổ

ượ ườ ậ ứ ệ ệ ộ ị

ổ ờ ả ộ

14

ệ ở t b i c th i ph ng nhanh chóng. các nhà làm giá đ u c , bong bóng giá đ i lao đ ng l p t c b kích Trong không khí đó hàng tri u tri u ng đ ng nh y vào th tr ng này đ mong có m t cu c đ i đ i nhanh ộ ể ị ườ ộ chóng. Và v i vài phiên giao d ch đ u tiên h đã b lôi ngay vào vòng ầ ớ ọ ị ị

ở ắ ộ ỷ

ượ ữ ậ

ọ ộ ữ ộ ượ ể ể ế ấ

ư phú trong m t th i gian ng n nh là xoáy làm giàu nhanh, tr thành t ờ m t ti m năng có th t. H v i vàng vay m n thêm, bán v i nh ng tài ộ ề s n có th bán, th ch p nh ng tài sàn có th đ vay m n thêm làm ả sao có th sau vài tu n, vài tháng là có th đ i đ i nhanh chóng. ể ổ ờ ể ể ầ

ầ ỏ

ủ ộ ể ỡ ng, còn l ơ i m t đám đông nh ng nhà đ u c ỏ ữ

ầ ẻ ữ ộ ế ừ

ệ ị ườ ậ ộ ụ

t giá c a th tr ủ ơ ủ ủ ủ ấ ư ậ ụ ố

ế ộ

ử ố ắ ả ụ ằ ạ

Khi bong bóng đã to đ n đ đ đ v , các nhà đ u c sành s i đã v i ộ ế ầ ơ thoát nhanh ra kh i th tr ị ườ ạ “tr ”, nh ng nhà đ u c “c u non”, thi u kinh nghi m say máu làm ơ giàu nhanh v t l n v i c n xoáy t ng. Trong tình ớ ơ hu ng nh v y chính ph th y nguy c c a r i ro tín d ng c a các ủ ẽ ngân hàng đang đ n m t cách âm các chính sách th t ch t tín d ng s ụ ỉ ặ c đ a ra nh m khóa c a c ng tín d ng đang ch y ra ào đ t. Đi u đó ề ượ ư t y u. là t ấ ế

ả ủ ướ ả

ợ ằ ế ề ữ

ớ c h t là nó đ n v i - Kh ng ho ng thanh kho n x y ra tr ả ế i đi vay, nh ng mong đ i r ng ngu n ti n đ h tr n là ti n thu ề ể ọ ả ợ ồ c t c v i giá cao h n. Khi ượ t các Ngân hàng cho vay g p khó i vay không tr đ vi c bán các ch ng khoán mua đ ứ c n đ n l ả ượ ợ ế ượ ơ ặ

ng ườ đ ượ ừ ệ ng ườ khăn.

c tri n khai theo các h p đ ng t ấ ề ượ ể ợ

ả ứ

ồ ủ ả ệ ả

ị ậ ứ ượ

ươ ng Trong đi u ki n s n xu t đã đ ệ ả ộ lai và các s n ph m tái sinh khác, trong lúc đó s c tiêu dùng c a xã h i ẩ i b suy gi m nhanh chóng do công ăn vi c làm b suy gi m, thanh l ạ ị c dùng đ tr n ngân hàng là chính l p t c vòng xoáy suy kho n đ ể ả ợ ả thoái s nhân lên nhi u l n. ề ầ ẽ

- Th tr ị ườ

ệ ượ ị ườ , các nhà đ u c ợ

ầ ư ng t ự ươ ng và ki m l ự

nh , nh ng ng ị ố ể ự ỏ ầ ư ị ố ữ

ữ ế ầ ầ ừ

ng t ế xây d ng lao vào l p các d án l n và thu hút v n t ậ ớ ơ ườ ố ng c m c b t đ ng s n đ ố ấ ộ ệ ượ ế ị ố

ả ạ

c. ầ ơ ng đ a c cũng có hi n t i đã kích thích l n thi nhau làm giá đ kích thích th tr ớ ố ừ các nhà đ u t i mu n đ u c vào đ a c đ tìm nh ng nhà đ u t ể ể ki m c h i đ i đ i. T đó các hi n t ả ỡ vay m n phát tri n nhanh chóng, cho đ n khi bong bóng đ a c tan v , thì th m tr m m t kh năng chi tr x y ra, các ngân hàng cho vay mua ả ả bán b t đ ng s n lâm vào tình tr ng r i ro không th ch ng đ đ ủ ạ ơ ộ ổ ờ ể ượ ả ấ ấ ộ ỡ ượ ể ố ả

- M t nguyên n a không th không nói đ n là trong kinh t ể ế

ộ ữ ệ ơ ọ

ạ ộ ố ậ

ữ tr ườ ầ đ ượ ả ợ nhà đ u c khác s m t đi m t s tài s n t ẽ ấ ế ị th ng nh ng nhà đ u c có kinh nghi m, nhanh nh y h luôn thu ữ t y u m t s đông nh ng c nh ng kho n l ấ ế ữ . ng t ự ầ ơ i nhu n k ch sù. Và t ế ộ ố ả ươ

ơ ữ ầ

ắ ố ầ ắ ữ ộ ườ ữ

ườ ữ ủ

15

Nh ng nhà đ u c “may m n” luôn là s ít, còn nh ng nhà đ u c ố không “may m n” luôn là s đông nh ng ng ữ ch c, giáo viên, …. và đó là nh ng ng ườ ạ năng c a xã h i. Nh ng ng ộ ng hàng hóa kh ng l l ượ ho ng tài chính t ả ơ i lao đ ng, nh ng công i đ i di n cho s c mua ti m ề ệ ữ ứ i này không có kh năng tiêu th t ng ụ ổ ả ủ do các doanh nghi p s n xu t ra, nên kh ng ệ ả ồ ổ t y u x y ra. ả ấ ế

ng Tr ướ ạ ọ ưở ườ

ấ ủ ả

t c các th tr

ng tài chính, đ n th tr ng Đ i h c Ngân hàng hi n ế ệ ng hi n ệ ị ng s n xu t kinh doanh, đ n th ế t ở ấ ả ấ ả ằ ị ườ

th tr ng lao đ ng. Hi u tr Theo PGS,TS Ngô H ng- ệ TP.HCM b n ch t c a kh ng ho ng tài chính và suy thoái kinh t ả ủ nay đó là s đ v c a s m t cân b ng ự ổ ở ủ ự ấ ị ườ h u t ế ữ ừ ị ườ tr ườ ộ

ng tăng lên nhanh chóng, đ c bi ặ ng phi s n xu t, nh th tr ấ ị ườ ị ườ

ng ngo i t ư ị ườ ả , …. tính o c a th tr ạ ệ

đây không còn là ng ả ủ ườ ở

ầ ơ ể ả

ướ ế

ng bành tr ằ ể ế ụ ể ỉ

ứ ữ

ụ ứ ự ủ ứ ạ ố ị

vào các th tr Khi làn sóng đ u t t là ầ ư ệ làn sóng tăng lên c a các th tr ng tài ủ ng đ a c, th tr chính, th tr ng ị ườ ị ườ ị ố ị ườ i “tiêu th ” i mua s xu t hi n. Nghĩa là ng ụ ấ ườ ệ ẽ ả ng s n s n ph m mà ch y u là nh ng nhà đ u c , k c trong th tr ủ ế ị ườ ữ ẩ ả xu t cũng mang n ng tính đ u c . Quá trình này đã làm cho các th ị ơ ầ ặ ấ tr ự ng nhanh, GDP tăng lên nhanh chóng, cho đ n lúc s ườ ứ ng không th ti p t c ch a m t cân b ng tăng lên đ nh đi m và th tr ị ườ ấ ư ự đ ng nh ng hàng hóa - d ch v mà nó ph i ch a đ ng, cũng nh s ự ự ả ị m t cân đ i đã đ t m c quá s c ch u đ ng c a th tr ng và ph i đi ả ị ườ ấ đ n s s p đ . ế ự ụ ổ

ả ị ườ ả ấ ộ ỉ ủ

ự ả ả

Do đó có th nói s v bong bóng th tr ng b t đ ng s n M không ả ự ỡ ph i là nguyên nhân gây ra kh ng ho ng, mà nó ch là cái kh i đ u cho ế , s kh ng ho ng. S kh ng ho ng đã ti m n trong các n n kinh t ự ngay c trong n n kinh t ỹ ở ầ ề t Nam. ủ nh và m i phát tri n nh Vi ế ề ẩ ể ư ệ ủ ả ề ỏ ớ

th gi ủ ủ ả ế ế ớ ế i đ n

i và trong khu v c. II. Tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t ộ c trên th gi m t s n ế ớ ộ ộ ố ướ ự

ộ ướ ủ ả

M là nh ng n c phát tri n b t đ u t ể ữ i 2008-2009, th gi ế ế ớ ị ả c đ u tiên b nh ướ ầ

các n h ưở

D i tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t ộ ủ ắ ầ ừ ỹ ướ ng. 1. T i M : ỹ ạ

khi cu c suy thoái b t đ u vào cu i năm 2007, n ộ ướ ỹ ố

ắ ầ T l ấ ệ Tính t ừ ả th t nghi p c a M trong ệ ủ ỷ ệ ấ ệ ỹ

ạ ộ ấ ệ

i tiêu dùng M đ ứ ấ ẽ ườ ườ i ề ỹ ượ c ị ị ủ

c M đã m t kho ng 4,4 tri u vi c làm. tháng 2/2009 ti p t c tăng m nh lên 8,1% - m c cao nh t trong h n ơ ế ụ m t th k qua. Đây là m t d u hi u cho th y s có thêm nhi u ng ộ ế ỷ M phá s n và b t ch biên nhà. Chi tiêu c a ng ả ỹ d báo s ti p t c b c t gi m. ẽ ế ụ ị ắ ự

Theo B Lao đ ng M , s l ng ng ộ ộ ấ

ả ườ ỹ ố ượ i. Đây là tháng th 3 liên ti p s l ứ ng 600.000/tháng. Và hi n t ưỡ

i m t vi c trong tháng ệ ế ố ượ ng ườ ng này t ng năm 1939 - khi mà các s li u v vi c làm ệ ượ ề ệ ố ệ

i 651.000 ng tr c lên t ướ ớ v ng i m t ấ vi c làmệ ượ ườ x y ra l n đ u tiên k t ể ừ ầ ầ ả c l u tr . đ ữ ượ ư ộ

ế ạ

16

Cu c suy thoái kinh hoàng nh t trong vòng 70-80 năm qua đã ấ ớ i General Motors Corp. cho t ệ ừ ả khi n hàng lo t các doanh nghi p t Sears Holdings Corp. bu c ph i sa th i nhân viên. ộ ả

Hi n t ệ ạ ụ ợ ệ

ụ ả i, ô tô, công nghi p ph tr và các ngành d ch v (b o ị ệ i m t vi c ấ ườ giá r c a M lên ngôi ỹ ng ng ẻ ủ ấ ậ

hi m, nhà hàng, bán l …) là các ngành có s l ố ượ ẻ nhi u nh t. Trong khi đó các t p đoàn bán l ẻ đi n hình là Wal-Mart. ể ề ể

i M đã có 103.000 ộ ả ạ

Trong m t b n báo cáo khác, trong tháng 2, t ỹ cá nhân và doanh nghi p đã n p đ n xin b o h phá s n. ệ ả ả ộ ơ ộ

ậ Đ n tháng 11/2010, con s th t nghi p lên đ n 9,8%. Tuy v y, ố ấ ế ệ ế

ố ẻ ơ

ớ ự ả h c khi k t thúc th p k đ u tiên c a th k ủ ỷ ầ ậ ế ỷ

trong tháng cu i năm 2010, tình hình có v kh quan h n so v i d đoán c a các nhà kinh t 21, t ế th t nghi p gi m còn 9,4%. ủ l ế ọ ả ỷ ệ ấ ệ

2. T i Anh ạ

ệ ỏ

h ng t ả ưở Là m t n ừ ộ c phát tri n, Anh không tránh kh i vi c ch u nh ị ả ộ ướ ủ

ệ ấ

ể cu c kh ng ho ng tài chính toàn c u. Con s th ng kê chính th c cho th y, s ng ố ố t m c 1 tri u ng ứ ứ ấ ấ ượ ứ ệ

ầ ệ i th t nghi p hi n ố ườ i, m c cao nh t trong vòng 17 năm qua. Con đã v ườ s này càng làm gia tăng s c ép đ i v i các n l c c a chính ph nh m ủ ằ ỗ ự ủ ố ớ ứ ố đ i phó v i suy thoái kinh t ố

i đăng ký nh n tr c p th t nghi p c a Anh tháng ấ

i 75.700 ng i so v i tháng 10. . ế ậ ườ ệ ủ ườ

cu c suy thoái i Anh ệ ệ ấ ớ kinh tế t ạ

ớ S ng ợ ấ ố ườ 11.2009 là h n 1 tri u ng i, tăng t ớ ơ Đây là m c th t nghi p cao nh t k t ấ ể ừ ộ ứ năm 1991.

Con s này là b ng ch ng cho th y s lao đ ng dôi d đã tăng ố ằ ứ ấ ố ư ộ

ố ả ầ

ạ ạ ẹ ả ấ

ả 18 đ n 24 tu i đ t 17,2%, ế ọ T l ỷ ệ ấ ổ ạ ừ ế

không còn xa so v i k l c 17,8% h i tháng 3/1993. ả v t do các công ty sa th i hàng lo t nhân công trong b i c nh c u gi m ả ọ m nh, khi n h ph i thu h p ph m vi s n xu t. ạ th t nghi p trong nhóm t ồ ệ ớ ỷ ụ

3. Trung Qu cố

ấ ệ ủ ế ở Trong 10 tháng đ u 2008, Trung Qu c có thêm 10,2 tri u ng ệ ệ ầ

ầ ữ ố

ả ố

5,59 tri u lên 6,1 tri u ng ề ạ ọ ẽ ừ ệ

ệ ả ổ

ườ i ể nh ng doanh nghi p v a và nh . Nhu c u tuy n ỏ ừ c trong quý III/2008 đã gi m l n ầ ườ i i vào năm ng lao m c 12 ườ ệ i tham gia vào th tr ị ườ c ượ ở ứ ứ ố ẽ ố

m t vi c, ch y u i 84 thành ph trên c n lao đ ng t ạ ộ ả ướ đ u tiên trong nhi u năm qua, xu ng còn 5,5%. Trong khi đó, s ng ầ ố t nghi p đ i h c s tăng t t ệ ố t i. T ng s s có kho ng 24 tri u ng ườ ớ đ ng Trung Qu c, trong lúc các thành ph ch cung ng đ ộ ố ỉ tri u vi c làm. ệ ệ

ưở ấ ặ

17

ng n ng n nh t là d i các nhà máy duyên Khu v c b nh h ả ề ự ị ả ệ đông nam, n i đ t nhi u tr s c a công ty ngành công nghi p h i ụ ở ủ ơ ặ ả ở c đánh giá là trung tâm nh và may m c. T nh Qu ng Đông - v n đ ỉ ẹ ố ượ ặ ả

ế ế ể ẽ ả

ử c a ngành công nghi p ch bi n Trung Qu c - có th s ph i đóng c a ố ệ ủ 1/5 s nhà máy ch riêng trong tháng 1.2009. ố

Tuy nhiên ố ế ̣ ́

́ ́ ̃ ̉ ̀ ̉ ́ ́ ̀

ỉ Trung Qu c đ n năm 2010, theo Nhân dân Nhât bao ở ơ Trung Quôc: Sau Têt Tân Mao cô truyên cua Trung Quôc, rât nhiêu n i đa xuât hiên trinh trang thiêu lao đông. ̃ ́ ̣ ̀ ̣ ́ ̣

4. Các n c Đông Nam Á ướ

ưở ị ả ủ ủ ộ

Cũng ch u nh h ướ ệ

ấ năm 2010 d n nay. ầ ng c a cu c kh ng ho ng tài chính toàn c u, ả c Đông Nam Á cũng lâm vào th i kì suy thoái, th t nghi p tăng ờ Ở ở ắ ừ

ề c xu t hi n tình tr ng thi u lao đ ng ch t l ế ng cao. các n cao. Tuy nhiên tình hình đã có nhi u kh i s c t m t s n ộ ộ ố ướ ấ ượ ệ ế ấ ạ

Uy ban Th ươ ̣ ừ ̉ ̣ ́ ́ ́

̀ ư ̀ ̉ ̉ ̣ ̉ ́ ̣ ̣ ̀ ̉

ở Thai Lan. D đoan trong vai năm t ̀ ng mai Thai Lan cho biêt, cac doanh nghiêp v a va ́ vao nganh san xuât i se cân ̣ ử ớ ̀ ́ ̣ ́ ́ ̀ ̃ ̀

́ ứ ̉ ̣ ́ ̀ ̣ ̉

̣ ự ̀ ̀ ́ ̉ ̣ ̣ ̣ ́ ́

̀ ̣ ́ ̣ ̀ ̉ ̣ ̣

nho cua Nhât Ban đang xem xet viêc m rông đâu t ô-tô va thiêt bi điên t ự khoang 700.000 lao đông co tay nghê, song hiên nay không thê đap ng nhu câu nay. Môt d bao cua Hiêp hôi Công nghiêp Thai Lan cho thây, nganh công nghiêp Thai Lan hiên cân khoang 200.000 lao đông, đăc biêt ̣ la nganh san xuât ô-tô va công nghiêp điên t . ̣ ử ̀ ̀ ̉ ́ ̀ ̣

Tai Mi-an-ma, măc du cac nha may đêu nâng cao m c l ứ ươ ng ̣ ̣ ̀ ́ ̀ ́ ̀

nh ng vân không tuyên dung đ c lao đông co tay nghê. ư ượ ̃ ̉ ̣ ̣ ́ ̀

Con tai cac n ́ ướ ̀ ̣ ̀ ́

̀ ư c In-đô-nê-xi-a va Phi-li-pin, cac chuyên gia kêu ́ cho đao tao nguôn nhân l c đê ng pho ̉ ứ ự ̣ ́ ̉ ̀ ̣ ̀

̣ ́ ̣ ̣ ́ ̀

ư ậ ướ ư ể ộ

các n ủ ấ ể ị

goi chinh phu tăng thêm đâu t v i viêc thiêu nghiêm trong lao đông co tay nghê. ớ ề ề ề ệ c phát tri n cũng nh các Nh v y v n đ v lao đ ng ở c đang phát tri n đ u ch u tác đ ng c a cu c kh ng ho ng kinh t ế ả ộ ộ i. n n th t nghi p trong h u h t các ngành đ u tăng cao và có ế ạ ấ

ng cao. n ủ ướ th gi ề ế ớ s m t cân b ng cung và c u đ i v i tay ngh ch t l ầ ự ấ ầ ố ớ ề ấ ượ ằ

C. Tình hình th t nghi p t i Vi t Nam d ệ ạ ấ ệ ướ ộ i tác đ ng c a cu c ủ ộ

kh ng ho ng. ủ ả

Vi ộ ướ ể ậ ộ

ầ ệ ủ

ệ ấ ộ

ề ế ế ẫ

t Nam là m t n th gi và đ y đ vào n n kinh t ế ế ớ ề gánh ch u nh ng h u qu n ng n c a c n suy thoái kinh t ả ặ ậ ữ mà m t trong nh ng v n đ nan gi ề ữ không ch làm cho n n kinh t tr ng vi c làm b c t gi m, xáo tr n, th t nghi p gia tăng. c đang phát tri n, ngày càng h i nh p sâu ả i, vì v y, cũng trong tình tr ng ph i ạ ậ ế ế ớ i th gi ề ủ ơ ế i là vi c làm. Suy thoái kinh t ả ng th p mà còn d n đ n tình tăng tr ưở ấ ộ ỉ ệ ấ ệ ị ắ ả ạ

18

1. Năm 2008:

D i tác đ ng c a cu c kh ng ho ng tài chính và suy thoái kinh ướ ủ ủ ả ộ ộ

t ế ẩ toàn c u, s n xu t, kinh doanh, d ch v gi m sút; tiêu th s n ph m ị ụ ả ụ ả ả ấ ầ

ch m, hàng hóa quan tr ng, l ậ ứ ọ đ ng, k c các v t t ể ả ậ ư ọ ươ ng th c và ự

nhi u nông s n xu t kh u có kh i l ng l n; s ng i m t vi c làm ố ượ ề ẩ ấ ả ố ớ ườ ệ ấ

i, 3.000 lao đ ng t năm 2008 kho ng 667.000 ng ả ườ ộ n ừ ướ ả c ngoài ph i

c tr c th i h n. Theo B Lao Đ ng, t l v n ề ướ ướ ờ ạ ộ ộ ỷ ệ ấ ủ th t nghi p c a ệ

Vi ệ ộ t Nam vào kho ng 4,65%. T c là kho ng h n 2 tri u lao đ ng ứ ệ ả ả ơ

không có vi c làm. ệ

Danh sách các doanh nghi p gi i th , t m ng ng ho t đ ng, thu ệ ả ạ ộ ể ạ ư

h p s n xu t ngày càng dài thêm trong các báo cáo c a S Lao đ ng - ẹ ả ủ ấ ộ ở

Th ng binh và Xã h i TPHCM. Kh ng ho ng kinh t ươ ủ ả ộ ế toàn c u và làn ầ

t Nam - khi hàng ngàn lao đ ng các sóng th t nghi p đã lan đ n Vi ệ ế ấ ệ ộ ở

thành ph đã b m t vi c làm trong nh ng tháng cu i năm này... ị ấ ữ ệ ố ố

Trong thông báo g i S Lao đ ng - Th ử ộ ở ươ ộ ng binh và Xã h i

TPHCM, Công ty TNHH Sambu Vina Sport cho bi t s gi m 224 lao ế ẽ ả

ngày 11-1-2009. Tr c đó, nhi u doanh nghi p cũng đã đ ng k t ộ ể ừ ướ ệ ề

thông báo v vi c c t gi m lao đ ng nh Công ty Sony Vi t Nam, ề ệ ư ả ắ ộ ệ

Công ty liên doanh RSC, Công ty TNHH Castrol BP Petco, Công ty

TNHH b o hi m nhân th Dai-Ichi Vi t Nam, Công ty TNHH t ể ả ọ ệ ư ấ v n

thi t k Liên hi p Qu c t ế ế ố ế ệ ... v i t ng s lao đ ng b m t vi c trên ộ ớ ổ ị ấ ệ ố

1.000 ng ườ ạ i. Hàng ngàn lao đ ng m t vi c cu i năm 2008. Hàng v n ệ ấ ộ ố

ng ng, không có ti n th ng. Nhi u ng i có cũng nh i b n l ườ ị ợ ươ ề ưở ề ườ ư

không, vì ti n th ng cho m t năm lao đ ng c t l c không đ ăn bát ề ưở ậ ự ủ ộ ộ

ph .ở

Th t nghi p, b n thân ng i th t nghi p không co thu nh p, anh ệ ấ ả ườ ệ ậ ấ ́ ̉

h ưở ổ ̀ ng đ n đ i s ng ban thân, gia đinh ho. Doanh nghi p cung kh vi ờ ố ế ệ ̉ ̀ ̣ ̃

cho nhân viên nghi thi th ng, v ̀ ươ ươ ̉ ng thi tôi. Ma cho nghi thi cung phai ̉ ̀ ̣ ̀ ̉ ̀ ̃

tra cac tr c p thôi vi c, m t vi c. Trong luc kho khăn thi nh ng khoan ợ ấ ữ ệ ệ ấ ̉ ́ ́ ́ ̀ ̉

19

nay cung đâu co nho. ̀ ̃ ́ ̉

Ngân sach nha n c cung bi anh h ng vi không thu đ c thu ̀ ướ ưở ượ ế ́ ̃ ̣ ̉ ̀

thu nh p ca nhân, lai con phai tra cac tr c p th t nghi p, phai đ u t ̉ ầ ư ợ ấ ệ ậ ấ ́ ̣ ̀ ̉ ̉ ́

cho cac giai phap nhăm giam th t nghiêp…. Khi n n th t nghi p tran ệ ạ̣ ấ ấ ́ ̉ ́ ̀ ̉ ̣ ̀

lan thi t nan xa h i: tr m căp, c p gi t, ma tuy, mai dâm, r u, c ̀ ệ ̃ ộ ộ ướ ậ ượ ờ ̣ ́ ́ ̣

bac,…. cung tăng theo. ̣ ̃

M t b ph n r t l n ng ậ ấ ớ ộ ộ ườ ệ i lao đ ng trong các khu công nghi p ộ

là ng các t nh nông nghi p. H đi lên thành th làm công nhân vì i t ườ ừ ệ ọ ị ỉ ở

quê không có vi c làm ho c làm không đ s ng. Cu c kh ng ho ng tác ủ ố ủ ệ ặ ả ộ

t Nam do nhu c u c a th tr ng ngoài đ ng đ n các làng ngh c a Vi ộ ề ủ ế ệ ầ ủ ị ườ

và trong n c b thu h p, các h p đ ng bán hàng b h y b . Ngoài ra, ướ ị ủ ẹ ợ ồ ỏ ị

k t qu đi u tra ti n hành t ế ả ề ế ạ ả i 4 t nh nông thôn cho th y kh ng ho ng ủ ấ ỉ

các làm tăng s dân di c quay tr v nông thôn do b m t vi c làm ở ề ị ấ ư ệ ố ở

khu công nghi p, đô th , th m chí là c ngoài. ệ ậ ị n ở ướ

T l th t nghi p và t thi u vi c làm c a l c l ng lao ỷ ệ ấ ệ l ỷ ệ ủ ự ượ ế ệ

ủ ổ đ ng trong đ tu i năm 2008 phân theo vùng (Theo th ng kê c a t ng ộ ộ ổ ố

t Nam: c c th ng kê Vi ố ụ ệ

T l thi u vi c làm ỷ ệ ệ T l th t nghi p (%) ỷ ệ ấ ệ

Vùng

Chung Chung

2,38 Thành thị 4,65 Nông thôn 1,53 5,10 ế (%) Thành thị 2,34 Nông thôn 6,10

2,29 5,35 1,29 6,85 2,13 8,23

1,13 4,17 0,61 2,55 2,47 2,56

ắ ộ

2,24 1,42 3,74 4,77 2,51 4,89 1,53 1,00 2,05 5,71 5,12 2,13 3,38 3,72 1,03 6,34 5,65 3,69

20

C C N Ả ƯỚ Đ ng b ng sông ằ ồ H ngồ Trung du và mi n núi phía B cắ B c Trung B và ề mi n duyên h i ả Trung Tây Nguyên Đông Nam Bộ Đ ng b ng sông C u ử ằ ồ Long 2,71 4,12 2,35 6,39 3,59 7,11

i không có vi c làm t S ng ố ườ ệ ạ ơ i nông thôn và thành th hi n cao h n ị ệ

con s này. ố

Theo T ng c c Th ng kê (TCTK), ch tiêu t th t nghi p l ụ ổ ố ỉ ỷ ệ ấ ệ ở

n c ta nh ng năm g n đây ch đ ướ ỉ ượ ữ ầ ị ớ c tính cho khu v c thành th , v i ự

nh ng ng i trong đ tu i 15-60 v i nam và 15-55 v i n . Tuy nhiên, ữ ườ ớ ữ ộ ổ ớ

lao đ đánh giá v tình hình lao đ ng, còn m t ch tiêu khác là t ộ ể ề ộ ỉ l ỷ ệ

c tính cho c lao đ ng thi u vi c làm. Đây là ch tiêu quan tr ng đ ộ ế ệ ọ ỉ ượ ả

khu v c nông thôn và thành th , đ ng ộ ở ự ị nh ng t ư tr ừ ướ ư c đ n nay ch a ế

công b . Vi t Nam, t ng cao h n t ố Ở ệ l ỷ ệ lao đ ng thi u vi c làm th ế ệ ộ ườ ơ ỷ

l thi u vi c làm nông thôn th ệ ấ th t nghi p; trong đó t ệ l ỷ ệ ế ệ ườ ơ ng cao h n

thành th . V i cách hi u nh v y, t th t nghi p c a Vi l ư ậ ể ớ ị ỷ ệ ấ ệ ủ ệ ệ t Nam hi n

là 4,65%, tăng 0,01% so v i năm 2007. Trong khi đó, t ớ l ỷ ệ ộ lao đ ng

thi u vi c làm hi n là 5,1%, tăng 0,2% so v i năm 2007. Đáng chú ý, t ệ ế ệ ớ ỷ

l thi u vi c làm nông thôn t i 6,1%, trong khi t này ệ ệ ế ớ l ỷ ệ ở ự khu v c

thành th là 2,3%. 5 năm l i đây, t l ị ạ ỷ ệ ấ th t nghi p, thi u vi c làm có xu ế ệ ệ

h ng gi m 0,1-0,2%/năm. Nh ng do nh h ng c a bi n đ ng kinh ướ ư ả ả ưở ủ ế ộ

t th gi i, t năm 2007 đ n nay, t này đang tăng d n. Vi t Nam ế ế ớ ừ ế l ỷ ệ ầ ệ

đang tích c c tri n khai các gi i pháp đ gi m t l ự ể ả ể ả ỷ ệ ấ ế th t nghi p, thi u ệ

vi c làm v đúng qu đ o gi m nh các năm tr ỹ ạ ư ệ ề ả ướ ủ c. Theo d báo c a ự

TCTK, t l ỷ ệ thi u vi c làm năm 2009 s tăng lên 5,4% (2008: 5,1% ); ẽ ế ệ

trong đó, khu v c nông thôn kho ng 6,4%. ự ả

Kh o sát cho th y ng i lao đ ng nh p c đang đ i m t v i tình ấ ả ườ ậ ư ặ ớ ộ ố

tr ng gi m thu nh p, nhi u ng i lao đ ng nh p c t i các làng ngh ề ả ậ ạ ườ ậ ư ạ ộ ề

và khu công nghi p đ c kh o sát đang quay l i quê nhà. H và làng ệ ượ ả ạ ọ

quê h , n i đã t ng h ng l ti n g i v do làm thuê, đang gánh i t ọ ơ ừ ưở ợ ừ ề ử ề

ch u nhi u nh t nh ng tác đ ng tr c m t c a kh ng ho ng kinh t ữ ề ấ ộ ị ướ ắ ủ ủ ả ế .

c và m i liên k t nông Xu th và h ế ướ ng đi c a lao đ ng di c trong n ộ ư ủ ướ ế ố

21

thôn - thành th là nh ng ch s quan tr ng c n đ ỉ ố ữ ầ ọ ị ượ ử ụ ể ế c s d ng đ ti p

trong th i gian t c theo dõi tác đ ng xã h i c a kh ng ho ng kinh t ụ ộ ủ ủ ả ộ ế ờ

t i.ớ

Ng t, n u trong năm 2007 ườ i lao đ ng đ ộ ượ c ph ng v n cho bi ấ ỏ ế ế

ệ h có th có vi c làm 20 ngày/tháng thì đ n cu i 2008, h ch có vi c ế ể ệ ọ ố ọ ỉ

làm kho ng 10 ngày/tháng, trong đó s ngày làm các công vi c xây ệ ả ố

ồ d ng gi m kho ng 70%, các công vi c khác nh khuân vác, chuy n đ , ự ư ể ệ ả ả

thu d n v sinh… gi m kho ng 30%. Ti n ti t ki m hàng tháng trung ề ệ ả ả ọ ế ệ

bình gi m m nh và h u nh không có ư ả ạ ầ

Tăng tr ng GDP Vi t Nam gi m t 8,5% năm 2007 xu ng còn ưở ệ ả ừ ố

6,23% năm 2008. Theo các chuyên gia kinh t ế ề ả , v lý thuy t, GDP gi m ế

l 2 đi m ph n trăm thì t ầ ể ỷ ệ ấ th t nghi p s tăng 1%. ệ ẽ

Theo th ng kê c a B LĐ-TB-XH, h t năm 2008, c n ả ướ ủ ế ố ộ ớ c m i

có g n 30.000 lao đ ng t i kh i DN b m t vi c vì nguyên nhân kinh t ầ ộ ạ ị ấ ệ ố ế

c tính s lao đ ng b m t vi c vì nguyên suy gi m. B này đ a ra ộ ư ả ướ ị ấ ệ ộ ố

nhân trên trong năm 2009 s vào kho ng 150.000 ng i. Còn theo cách ẽ ả ườ

tính c a T ch c Lao đ ng qu c t ng GDP s ổ ứ ố ế ủ ộ (ILO), c 1% tăng tr ứ ưở ẽ

có thêm 0,33 - 0,34% lao đ ng có vi c làm. Nh v y, v i VN, n u GDP ệ ư ậ ế ộ ớ

gi m kho ng 2% trong năm 2008 t ng ng s có 0,65% vi c làm b ả ả ươ ứ ệ ẽ ị

m t. 0,65% t ng đ ng v i s l ng kho ng 300 nghìn ng i. ấ ươ ươ ớ ố ượ ả ườ

ộ Ti n sĩ Nguy n Th Lan H ng, thu cVi n khoa h c lao đ ng ươ ệ ế ễ ộ ọ ị

và xã h i kh ng đ nh, năm 2008 t ng vi c làm m i đ c t o ra ch là ớ ượ ạ ệ ẳ ộ ổ ị ỉ

800.000 so v i kho ng 1,3 tri u vi c làm m i đ c t o ra trong năm ớ ượ ạ ệ ệ ả ớ

2007. Nhi u ngành s d ng nhi u lao đ ng có t c đ tăng vi c làm cao ố ộ ử ụ ề ề ệ ộ

ng rõ r t t cu c kh ng ho ng kinh t b nh h ị ả ưở ệ ừ ủ ả ộ ế ệ . Cac doanh nghi p ́

nh và v a la n i tao ra kho ng 50% vi c làm trong hê thông doanh ̀ ơ ừ ệ ả ỏ ̣ ̣ ́

nghi p nói chung, m i năm tăng thêm kho ng 500.000 lao đ ng. Tuy ệ ả ỗ ộ

nhiên, th i gian qua, nhiêu doanh nghiêp găp kho khăn, phai căt giam ờ ̀ ̣ ̣ ́ ̉ ́ ̉

nhân s .ự

22

Xu t kh u lao đ ng g p khó khăn ộ ấ ẩ ặ

Theo B Lao đ ng Th ộ ộ ươ ng binh và Xã h i, năm 2008, c n ộ ả ướ c

gi i quy t vi c làm cho 1,35 tri u lao đ ng, trong đó thông qua các ả ệ ế ệ ộ

ch ng trình kinh t xã h i là 1,1 tri u, xu t kh u lao đ ng 85.000. 4 ươ ế ệ ấ ẩ ộ ộ

th tr ng xu t kh u lao đ ng tr ng đi m c a Vi t Nam là: Đài Loan ị ườ ủ ể ẩ ấ ộ ọ ệ

ả (33.000), Hàn Qu c (16.000), Malaysia (7.800) và Nh t B n ậ ố

(5.800).Malaysia là th tr ng ti p nh n nhi u lao đ ng Vi t Nam ị ườ ề ế ậ ộ ệ

ậ nh t. Trong các năm 2005-2007, m i năm qu c gia này ti p nh n ế ấ ố ỗ

kho ng 30.000 lao đ ng Vi t Nam. Năm 2008, do lo ng i nhi u r i ro ả ộ ệ ề ủ ạ

cũng nh khan hi m ngu n lao đ ng, s ng i Vi t sang Malaysia ư ế ồ ộ ố ườ ệ

i 10.000. gi m h n, ch a t ẳ ư ớ ả

Ng i lao đ ng ườ ộ ở nông thôn đi xu t kh u lao đ ng r t đông, ẩ ấ ấ ộ

nhi u ng ề ườ i vay m n ti n đ làm th t c đi xu t kh u lao đ ng, ủ ụ ượ ề ể ấ ẩ ộ

không may g p nh ng n c b nh h ng suy thoái kinh t tr m tr ng, ữ ặ ướ ị ả ưở ế ầ ọ

cũng đành tay tr ng v n c. ề ướ ắ

Theo báo cáo t ạ i H i ngh vi c làm và xu t kh u lao đ ng (XKLĐ) ấ ị ệ ẩ ộ ộ

năm 2008, m c tiêu trong 2 năm 2009-2010 là gi ụ ả i quy t vi c làm trong ệ ế

n th t nghi p l ướ c cho 3 đ n 3,2 tri u lao đ ng, duy trì t ệ ế ộ ỷ ệ ấ ệ ở ự khu v c

thành th i 5%, gi m t m c d ị ở ứ ướ ả l ỷ ệ ự lao đ ng làm vi c trong lĩnh v c ệ ộ

nông nghi p xu ng d ệ ố ướ ỗ i 50% năm 2010. Đ n năm 2010, bình quân m i ế

năm đ a đ c ngoài, trong đó ư ượ c 100 nghìn lao đ ng đi làm vi c ộ n ệ ở ướ

60% lao đ ng qua đào t o ngh , có 5 đ n 10% lao đ ng các huy n có ề ế ạ ộ ộ ở ệ

t nghèo cao. l ỷ ệ

2. Năm 2009:

Vi n Khoa h c lao đ ng và xã h i v a công b k t qu t công ộ ừ ố ế ả ừ ệ ọ ộ

trình nghiên c u “Kh ng ho ng ng lao đ ng Vi ả kinh tế và th tr ị ườ ủ ứ ộ ệ t

Nam”. đó, ti n sĩ Nguy n Th Lan H ng, vi n tr Ở ươ ệ ế ễ ị ưở ố ng đã công b :

ng kinh t trong năm nay đ t t n u tăng tr ế ưở ế ạ ừ 5 – 6%, thì s lao đ ng b ố ộ ị

là 494.000 ng i. Th m chí s m t vi c do kh ng ho ng kinh t ủ ệ ả ấ ế ườ ậ ố

23

ng i m t vi c s tăng lên kho ng 742.000 ng ườ ệ ẽ ấ ả ườ ế i vào năm 2010 n u

v n ch a th ph c h i. n n kinh t ề ế ẫ ể ụ ồ Đi u c n l u ý, đây là s ề ầ ư ố vi c làmệ ư

do tác b gi m đi so v i kh năng t o vi c làm m i c a n n kinh t ạ ị ả ớ ủ ề ệ ả ớ ế

đ ng c a kh ng ho ng tài chính, nghĩa là ch ng đó ng ộ ừ ủ ủ ả ườ ơ ấ i r i vào th t

nghi p hoàn toàn. ệ

Các th ch tài chính qu c t , trong đó có Qu ti n t qu c t ố ế ể ế ỹ ề ệ ố ế

IMF, và Ngân hàng th gi i d đoán tăng tr t Nam trong ế ớ ự ưở ng c a Vi ủ ệ

năm nay dao đ ng trong kho ng 4,5% cho đ n 5,5 %. ế ả ộ

là t Có m t th c t ộ ự ế ừ ố ệ cu i năm 2008 đ n nay, nhi u doanh nghi p ế ề

trong các khu công nghi p đã c t gi m lao đ ng do suy gi m kinh t ệ ả ắ ả ộ ế .

Tuy nhiên, không th nói r ng t ể ằ ấ ả ấ t c nh ng lao đ ng này b th t ữ ộ ị

i này đã tr nghi p vì ph n l n nh ng ng ầ ớ ữ ệ ườ ở ề ộ v quê và tìm ki m m t ế

công vi c m i (có th là công vi c không phù h p) nh ng v n cho thu ư ệ ệ ể ẫ ớ ợ

ọ nh p, dù có th là thu nh p th p. Chính vì v y, c n h t s c th n tr ng ế ứ ể ậ ậ ấ ậ ầ ậ

khi nói v tình tr ng th t nghi p hi n nay. ệ ệ ề ấ ạ

T l th t nghi p và t thi u vi c làm c a l c l ng lao ỷ ệ ấ ệ l ỷ ệ ủ ự ượ ệ ế

đ ng trong đ tu i năm 200 ộ ộ ổ ủ ổ 9 phân theo vùng (Theo th ng kê c a t ng ố

t Nam: c c th ng kê Vi ố ụ ệ

T l T l thi u vi c làm ỷ ệ ấ ỷ ệ ệ

Chung Chung Nông thôn th t nghi p ệ Nông Thành thôn thị ế Thành thị

2,90 4,60 2,25 5,61 3,33 6,51 CƯỚ

2,69 4,59 2,01 5,46 2,49 6,57

1,38 3,11 3,90 5,54 0,95 2,40 3,39 5,47 2,79 5,44 3,50 5,47

24

CẢ N Đ ngồ b ngằ sông H ngồ Trung du và mi nề núi phía B cắ B cắ Trung B vàộ

2,00 3,05 1,61 5,73 4,99 6,00

3,99 4,54 3,37 3,31 1,50 5,52

duyên h i mi n ề ả Trung Tây Nguyên Đông Nam Bộ Đ ngồ b ngằ sông C uử Long 3,31 4,54 2,97 9,33 5,46 10,4 9

Khi suy thoái kinh t ế đã k t thúc, thì ti n trình h i ph c th ế ụ ế ồ ườ ng

ph i kéo dài trong r t nhi u năm. Do v y, ngay trong kh ng ho ng, thì ủ ề ấ ả ậ ả

vi c đánh giá chính xác tình hình đ làm c s xây d ng chi n l ơ ở ế ượ c ự ể ệ

ngu n nhân l c v i DN, v i chính quy n v n có giá tr quy t đ nh t ự ớ ế ị ề ẫ ồ ớ ị ớ i

kh năng v t qua kh ng ho ng và phát tri n. V i ng i lao đ ng, ả ượ ủ ể ả ớ ườ ộ

ớ vi c làm càng d m t đi, thì công vi c m i càng d sinh ra. Nh ng v i ễ ấ ư ễ ệ ệ ớ

DN, không n đ nh đ c ngu n nhân l c thì không th nói t ổ ị ượ ự ể ồ ớ i kh năng ả

bình n s n xu t ấ ổ ả

ấ ờ ặ ủ

ưở ả ờ ạ ự ệ ệ

i nói chung và các nghành kinh t đ t cho chúng ta là tr l ng nh th nào t ớ ư ế th gi ế ế ớ ế ủ

ế

V n đ bây gi ả i câu h i: cu c kh ng ho ng ề ộ ỏ i th c tr ng vi c làm và th t nghi p trong đó nh h ả ấ t Nam nói c a Vi n n kinh t ệ ề riêng trong các năm 2010-2011 và các năm ti p theo đó? G i i pháp là ả gì?

3. Năm 2010

Bà Nguy n Th H i Vân, Phó C c tr ễ ụ ụ

l ộ ị ể ẽ ườ ệ ẫ ộ ị

ng C c Vi c làm (B ệ ưở ị ả LĐTB&XH), Giám đ c Trung tâm D báo qu c gia và thông tin th ố ự ố ng lao đ ng nh n đ nh, năm 2010 t tr th t nghi p v n có th s ỷ ệ ấ c. cao h n c năm tr ơ ả ậ ướ

c

c m t ả ờ ng lao đ ng ch ch t) ch a tìm đ ủ ố ạ ọ ộ ọ ộ công vi cệ t

25

Bà Vân cho r ngằ sau th i kỳ kh ng ho ng, th t nghi p thì thanh ệ ấ ủ đã ti p t c ượ vi c làmệ niên (l c l ế ụ ư ự ượ tham gia vào vi c h c hành, các khóa đào t o ngh đ hy v ng ki m ế ề ể ọ ề c a hủ ọ h c ngh đ ọ ờ ượ b kéo dài ra. Do đó, h s là l c l ng lao ng làm tăng thêm s l ự ượ ị t h n, nên th i gian h c hành, ố ơ ọ ẽ ố ượ

ệ c l ượ ạ

ư ụ

ng c a kh ng ho ng kinh t ừ ộ , đ n cu i năm 2009, c n ủ ế ưở

ộ ủ ộ ệ ế

ả ướ

kho ng 100.000 ng ườ ệ ả

làm, ngh luân phiên. i không ít DN s g p khó khăn do đ ng ch a có vi c làm, ng ẽ ặ ộ ả thi u h t lao đ ng. Theo báo cáo th ng kê t B LĐ-TB&XH, do nh ố c đã có h ả ả ướ ố ế ế 133.262 lao đ ng b m t vi c làm, chi m 18% lao đ ng làm vi c trong ệ ộ ị ấ c còn có 40.348 lao các doanh nghi pệ có báo cáo. Ngoài ra trên c n đ ng ả i khác ph i ề ị ấ ở ộ gi m gi ả các làng ngh b m t vi c và ờ ỉ

ự ự

ả ữ ụ ể ư ế

i h c ngh ng LĐ âm u nh v y nên nhi u ng ư ậ ả ẽ ả ườ ọ ị ườ

ng, c s đào t o ra tr ấ

ớ các tr ệ ạ ứ ề ẹ

ậ ặ

i. ị ườ Theo Trung tâm D báo ngu n nhân l c và thông tin th tr ng ồ lao đ ng TP, nhu c u tuy n d ng LĐ trong tháng 7 gi m 40%, có ộ nh ng ngành gi m 60%. Ch a h t, trong tháng 8, d báo s gi m 20% ự ề so v i tháng 7. Th tr ề ượ c ng trong lúc này r t khó xin đ ườ ơ ở ườ ở ng c, th m chí cam k t v i tr vi c làm. Nhi u DN đã h a h n tr ế ớ ườ ướ ngh v vi c tuy n d ng LĐ, nh ng do g p khó khăn trong s n xu t ấ ể ề ề ệ ả ư ụ nên t m ng ng tuy n ng ể ừ ạ ườ

ữ ướ “So v i năm tr ớ c, nh ng tháng đ u năm 2010 s ng ầ

ỗ ấ ệ

ườ ả ộ ế ơ ộ ệ

ệ ệ

ấ i thi u vi c làm TPHCM cho bi ớ ơ ườ

ấ ạ ấ

ề ườ m c báo đ ng. i đ n ườ ế ố i quy t không d ướ i đăng ký th t nghi p tăng lên. M i ngày n i đây gi ế ng h p đăng ký th t nghi p”- m t cán b ti p nh n đăng ký 500 tr ậ ợ t. C năm Trung tâm gi th t nghi p ả ế ệ ở ấ 2010 toàn TPHCM ch có h n 67 nghìn ng ệ i đăng ký th t nghi p, ấ ỉ ế trong khi ch 7 tháng đ u năm nay các đi m đăng ký th t nghi p đã ti p ệ ầ ỉ i. Đi u đó cho th y tình tr ng th t nghi p nh n h n 70 nghìn ng ệ ấ ơ hi n nay đang ộ ở ứ ậ ệ

4. Năm 2011

ế ế ậ ừ ầ

, c n ạ ể

ể ừ ạ ộ

ộ ừ đ u năm đ n h t tháng 9-2011 c a B K ộ ế ủ i th , ng ng ho t đ ng c đã có 48.700 DN gi ạ ộ ả i th , 11.421 DN ng ng ho t đ ng và 31.477 ả ừ ả ế ư

ớ ả ả ớ

ng và gi m 4% v s v n đăng ký so v i cùng kỳ năm tr ả ề ố ố

ạ ộ ế ầ ư ừ

ấ ờ

ề ề ấ ồ

ệ ầ ấ ẩ

ả ề ả ủ ứ ề ̣

ủ ế ư ế ỏ

ố ng công nhân, đang ch ng ki n s phá s n c a nhi u doanh nghiêp nhân nh mà nguyên nhân ch y u là do thi u đ n hàng. ỏ ơ ề ặ

ừ ấ ắ ớ ề ố ụ ả

26

Theo s li u c p nh t t ố ệ ậ ho ch - Đ u t ầ ư ả ướ (trong đó có 5.803 DN gi DN đã d ng n p thu nh ng ch a đăng ký phá s n), so v i c năm ư 2010 đã tăng 21,8%. Trong khi đó, s DN đăng ký m i cũng gi m 7,8% ố v s l ướ c. ớ ề ố ượ ạ ộ , nguyên nhân phá s n, ng ng ho t đ ng Theo B K ho ch - Đ u t ả c a các DN là do th i gian qua lãi su t ngân hàng quá cao khi n DN ế ủ g p nhi u khó khăn v ngu n v n duy trì s n xu t... ố ặ Trong ngành d t may - lĩnh v c d n đ u v doanh s xu t kh u – s ố ự ẫ l ế ự ượ Ở (DN) t nhi u lĩnh v c khác, DN v a và nh cũng đang g p nhi u khó khăn, ề ự ẩ ng m c l n nh t là khó khăn v v n và tiêu th s n ph m. trong đó v ướ Trong ngành d t may còn hàng lo t DN khác phá s n nh ng không bán ư ệ ạ ả

ậ ạ ả ề

t Nam (Vinalines), Công ty ả ệ

t Nam (Vosco)… thì đang rao bán tàu. S n l ả ậ ả

ề ơ

...ỗ

ả : C c Qu n ụ ộ ỷ

ấ c cho bi c kho ng 1,8 t ả t, s ki u h i lao đ ng đi làm vi c ộ ố ộ

ệ ở USD. Theo c trong 6 tháng đ u năm 2011 là 1 t ầ ử ề ướ ỷ

c c năm 2011 lao đ ng xu t kh u s g i v n c ngoài g i v n ướ ả ẩ ẽ ử ề ướ c kho ng 1,8 ả ấ ộ

USD. đ ự c do không còn kh năng v n hành. Nhi u DN m nh trong lĩnh v c ượ hàng h i nh T ng Công ty Hàng h i Vi ư ổ i bi n Vi CP V n t ng ả ượ ệ ể hàng hóa v n chuy n ngày càng gi m sút trong khi chi phí phát sinh ả ể ậ tăng cao là nguyên nhân chính khi n nhi u hãng tàu r i vào tình tr ng ạ ế thua l Năm 2011 lao đ ng xu t kh u g i v n ẩ ử ề ướ lý lao đ ng ngoài n ế ố ề ướ n ướ đó, t ỷ

 Do đó t l ỷ ệ ấ th t nghi p tăng cao. ệ

5. M t s nghành đ ng v ng trong kh ng ho ng. ộ ố ủ ữ ứ ả

ạ ữ ả ấ ừ ộ ủ cu c kh ng

i tác đ ng đ n thì v n còn có m t s nghành ng x u t ưở ẫ ị ả ế ộ ộ ố

Bên c nh nh ng nghành ph i ch u nh h ho ng tài chính th gi ế ớ ả v n đ ng v ng, th m chí có nghành v n phát tri n. ậ ẫ ữ ữ ể ẫ

M t s ngành ngh đó là: ộ ố ề

ỏ ẻ ớ ạ v i m c giá tr n nh trong các ti m t p ư ứ ệ ầ

- Kinh doanh nh l ẻ ề ử ẻ ớ

ộ hóa r ti n chuyên bán hàng v i giá r , các c a hàng m t giá…

ậ ư ồ ơ

- Lu t s chuyên kê khai h s phá s n ả - Chuyên gia đ a c đ c trách v d ch v mua bán nh ng căn h ị ố ặ ề ị ữ ụ ộ

b t ch biên ị ị

ụ ộ - Các công ty cho vay n và tái tài tr ( chuyên lo các v n p ợ ợ

ề ệ

ư ấ

ả v n lu t liên quan đ n thu ế c ph m thi ẩ ượ t y u ế ế

ữ ạ

đ n xin thay đ i đi u ki n tr n ả ợ ổ ơ - Ngành t ế ậ - Ngành hàng tiêu dùng đ n gi n, d ơ - Ngh nhi p nh, h i h a ộ ọ ế ả - Làm đ pẹ - Trung tâm d y ngo i ng , tin h c ạ ọ - Kinh doanh trên m ng, qu ng cáo trên web, blog ạ - Ngành s n xu t chè ấ ả - Ngành s n xu t xe đ p ạ ấ ả - Ngành báo in… ặ ế ờ

27

Lý do chính khi n các m t hàng này “ph t” lên trong th i kỳ kh ng ủ ho ng chính là đã đáp ng đ ộ ấ c nhu c u c n thi ầ ầ t c a xã h i, m t vài ộ ế ủ ượ ứ ả

ề ủ

ng trong ng n h n) do v y đã đ ạ ượ c ữ ậ ắ

ố ngành ngh còn c ng thêm vi c đánh trúng tâm lý c a khách hàng( v n ệ c c kỳ h u hi u đ i v i th tr ị ườ ệ ự ng i tiêu dùng ch p nh n. ộ ố ớ ấ ườ ậ

D. M t s gi ộ ố ả i pháp đ xu t ề ấ

ể ượ ộ ầ ộ ờ ể ủ ứ ế ớ

t qua nh ng khó khăn hi n nay, các bên liên quan c n có nh ng Đ v ữ ị hành đ ng c th , k p th i đ thích ng v i tình hình bi n đ ng c a th tr ng lao đ ng nh sau: ữ ụ ể ị ư ộ ườ

ố ố ớ

ằ ữ

ươ ữ

ộ ớ ng c n làm t ệ ệ ươ ầ ạ ố

ng nâng cao t ế t, các ngành, các đ a ph ồ ự

c c n tăng c l ỷ ệ à n ị ướ ộ ộ ầ ườ ủ

ng tìm ki m nhi u th tr ướ ườ ế ề

Đ i v i nhà qu n lý, c n làm t ủ t công tác quy ho ch và d báo c a ầ ả ạ ự ng đ nh m có nh ng k ho ch can thi p s m và ngành, c a đ a ph ệ ớ ạ ể ủ ị ế ặ ng lao đ ng. Đ c hi u qu , tránh nh ng bi n đ ng l n cho th tr ộ ị ườ ả t chính sách đào t o cho bi lao đ ng qua đào t o và g n ngu n nhân l c theo h ắ ạ ầ ư ng đ u t v i nhu c u c a xã h i. M t khác, Nh ớ ướ ầ i lao m r ng các ngành ngh s n xu t đ t o thêm vi c làm cho ng ườ ấ ể ạ ở ộ đ ng trong n ớ ng m i ị ườ ộ cho lao đ ng xu t kh u. ặ ề ả c cũng nh tăng c ư ấ ẩ ộ

ố ớ ấ

ự ệ ợ ự ồ ớ

t theo h ủ ướ ể ả

ặ ị

ệ ạ ộ

i toàn b quy trình s n xu t kinh doanh c a mình đ ấ ầ ư ớ ợ

gây khó khăn trong s n Đ i v i các doanh nghi p, suy thoái kinh t ả ế ấ xu t kinh doanh song đây cũng là c h i đ các doanh nghi p tái c u ơ ộ ể trúc doanh nghi p, xây d ng đ i ngũ ngu n nhân l c phù h p v i yêu ộ ệ ch c c a doanh nghi p c h t, c c u t c u phát tri n c a mình. Tr ệ ể ủ ơ ấ ổ ứ ủ ế ướ ầ ng linh ho t, có th thích ng nhanh v i c thi ph i đ ớ ạ ướ ể ế ả ượ nh ng bi n đ ng c a th tr ấ ng trong s n xu t ng và s chuy n h ự ị ườ ộ ế ữ kinh doanh c a doanh nghi p. M t khác, đây cũng là d p đ các doanh ệ ủ ể ể nghi p rà soát l ủ ả t b đ tăng b trí và s d ng lao đ ng h p lý, đ u t ế ị ể ử ụ ố ng năng l c s n xu t và năng l c c nh tranh c a doanh nghi p. c ệ ự ạ ườ m i máy móc thi ủ ự ả ộ ấ

ộ ườ

ộ ậ ự ế ầ

ọ ắ ệ

ạ ề ự ả ủ ị ườ ề ị ườ ệ ể ề ơ

ả ộ

ng. Ngày càng ít ch ng t ệ ệ ộ ớ

ủ ị ộ

ậ ộ

ế

28

i lao i lao đ ng, s bi n đ ng c a th tr Đ i v i ng ng giúp ng ườ ố ớ ộ ng lao đ ng đ có đ ng nh n th c m t cách đ y đ h n v th tr ể ộ ủ ơ ứ ộ nh ng quy t đ nh đúng đ n v l a ch n công vi c, ngh nghi p và ế ị ữ ả đào t o cho b n thân. Rõ ràng, đ tránh r i vào c nh đ nh h ự ướ ị i lao đ ng ph i trang b cho mình trình đ chuyên th t nghi p, ng ị ườ ấ ỗ môn nghi p v phù h p v i yêu c u c a th tr ị ườ ầ ợ ụ ỏ đ ng cho lao đ ng ph thông trong th tru ng lao đ ng mà đòi h i ứ ờ ổ i lao đ ng ngày càng có trình đ chuyên môn k thu t cao và ng ộ ườ ườ chuyên sâu. Vì v y, ngoài ki n th c chuyên môn k thu t chính, ng i ứ ổ ợ lao đ ng ph i t ậ trang b cho mình nh ng ki n th c, k năng b tr ả ự ộ ỹ ậ ỹ ỹ ứ ữ ế ộ ị

ọ ạ ữ ỹ

ư ằ ộ ồ ờ

ế ệ ng lao đ ng. Đ ng th i, ng ị ườ ề ộ

ỹ ầ ủ ọ ề ứ ầ ả ộ ớ

ờ ấ ễ ẫ ể ố ấ ệ ạ ế ệ ề

ng bi n đ ng. nh ngo i ng , tin h c, k năng làm vi c nhóm, k năng giao ti p,… ườ nh m thích ng v i yêu c u c a th tr i ớ lao đ ng c n ph i l a ch n cho mình m t ngành ngh , công vi c phù ả ự ự t, tránh tình tr ng l a h p v i kh năng và có ti m năng phát tri n t ch n ngh nghi p ch y theo phong trào nh t th i, r t d d n đ n tình ạ tr ng m t vi c khi th tr ị ườ ợ ọ ạ ế ệ ấ ộ

H th p t l th t nghi p theo lý thuy t: ạ ấ ỉ ệ ấ ế ệ

nguy n: - Đ i v i lo i th t nghi p t ạ ố ớ ệ ự ấ ệ

+ C u t o ra nhi u công ăn vi c làm và có m c ti n l ng t ấ ạ ề ươ ứ ề ệ ố t

h n đ t i m i m c l ng thu hút đ c nhi u lao đ ng h n. ể ạ ơ ứ ươ ỗ ượ ề ộ ơ

+ Tăng c ng hoàn thi n các ch ng trình d y ngh , đào t o l ườ ệ ươ ạ ạ i, ề ạ

t t th tr ng lao đ ng. ch c t ổ ứ ố ị ườ ộ

- Đ i v i lo i th t nghi p chu kỳ: C n áp d ng chính sách tài ố ớ ụ ệ ạ ấ ầ

khoá, ti n t đ làm gia tăng t ng c u nh m kích thích các doanh ề ệ ể ầ ằ ổ

c nhi u lao đ ng. nghi p m r ng quy mô s n xu t, theo đó thu hút đ ả ở ộ ệ ấ ượ ề ộ

Vi c đ u t hay nói đúng h n là kích c u ầ ư ệ ệ ầ nh m vào các doanh nghi p ắ ơ

v a và nh là tr ng tâm đã đ ừ ỏ ọ ượ ụ c xác đ nh. Vi c “b m v n” và áp d ng ơ ệ ố ị

các chính sách u đãi cho khu v c doanh nghi p này tr ự ư ệ ướ ế ằ c h t là nh m

kích thích s n xu t, t ấ ừ ả ằ đó t o ra vi c làm. Bên c nh đó, kích c u b ng ệ ạ ạ ầ

vi c đ u t vào phát tri n và hoàn thi n c s h t ng đang đ c đánh ệ ầ ư ệ ơ ở ạ ầ ể ượ

giá là gi i pháp t i u h n c . Đây cũng là gi i pháp mà các qu c gia ả ố ư ả ơ ả ố

đã t ng áp d ng tr ừ ụ ướ c đây. Vi c đ y nhanh ti n đ các công trình đang ế ệ ẩ ộ

thi công và làm m i, c i t o, nâng c p các công trình đã xu ng c p trên ấ ả ạ ấ ớ ố

ph m vi r ng không ch gi ỉ ả ạ ộ ề ơ ở ạ ầ i quy t bài toán y u kém v c s h t ng ế ế

c ta nh “phàn nàn” c a nhi u nhà đ u t n c a n ủ ướ ầ ư ướ ủ ư ề ơ c ngoài, mà h n

th là s t o ra nhi u vi c làm cho ng ề ẽ ạ ệ ế ườ i lao đ ng, gi ộ ả i quy t v n đ ế ấ ề

lao đ ng dôi d do m t vi c làm t nh h ng c a suy thoái. M t khi ư ệ ấ ộ ừ ả ưở ủ ộ

c gi i quy t, c ng h ng các v n đ y u kém c a c s h t ng đ ấ ủ ơ ở ạ ầ ề ế ượ ả ế ộ ưở

chính sách kinh t c ngoài s ế vĩ mô khác thì vi c thu hút nhà đ u t ệ n ầ ư ướ ẽ

29

tr nên kh quan h n khi n n kinh t th gi i. ề ả ở ơ ế ế ớ ồ i h i ph c tr l ụ ở ạ

Tuy nhiên Nhà n c c n ệ ự ướ ầ chú tr ng h n đ n công tác ki m duy t d án ể ế ọ ơ

tr ướ ệ c khi đ a d án đi vào th c hi n và b m ngu n v n thi u hi u ệ ự ự ư ế ố ơ ồ

qu gây lãng phí ngân sách Nhà n c. ả ướ

T o m i ọ đi u ki n cho lao đ ng m t vi c ệ ệ ề ạ ấ ộ

ờ ố Lao đ ng b m t vi c cũng có tác đ ng không nh đ n đ i s ng ỏ ế ị ấ ệ ộ ộ

kinh t c tình hình lao đ ng c a quý I/2009, T ng liên đoàn ế xã h i. Tr ộ ướ ủ ộ ổ

lao đ ng Vi ộ ệ t Nam đã đ a ra ba gi ư ả ộ i pháp ch y u đ h tr lao đ ng ể ỗ ợ ủ ế

m t vi c làm. ệ ấ

Th nh t ấ , T ng liên đoàn lao đ ng các t nh, thành ph giúp đ ứ ổ ố ộ ỉ ỡ

ng i lao đ ng s m tìm đ ườ ớ ộ ượ c vi c làm m i. Hi n nay T ng liên đoàn ệ ệ ổ ớ

có h th ng trung tâm gi i thi u vi c làm (31 trung tâm). Theo báo cáo ệ ố ớ ệ ệ

ấ c a T ng liên đoàn lao đ ng các t nh, thành thì đã có 80% lao đ ng m t ủ ộ ổ ộ ỉ

vi c tìm đ c vi c làm tr l ệ ượ ở ạ ệ ỉ ạ i. T ng liên đoàn lao đ ng cũng ch đ o ộ ổ

các sang c các doanh nghi p các t nh lân c n. ệ ả ậ ỉ

, các tr ng d y ngh c a t Th hai ứ ườ ề ủ ổ ạ ệ ch c công đoàn có nhi m ứ

v nâng cao tay ngh cho ng ụ ề ườ i lao đ ng ho c thu hút ng ặ ộ ườ ộ i lao đ ng

vào h c ngh , tranh th lúc không có vi c. Bên c nh vi c gi ủ ệ ề ệ ạ ọ ả ế i quy t

vi c làm thì đ u t ầ ư ệ ầ cho công tác d y ngh cũng là bi n pháp kích c u ệ ề ạ

không kém ph n quan tr ng. Trong b i c nh l c l ọ ố ả ự ượ ầ ấ ng lao đ ng m t ộ

vi c làm tăng nhanh nh hi n nay, h ng năm chúng ta ph i gi ư ệ ệ ả ằ ả ế i quy t

t i thi u cho kho ng 1,2 tri u vi c làm m i, kho ng trên 1 tri u lao ố ệ ệ ệ ể ả ả ớ

khu v c nông thôn ra thành th thì s c ép gi đ ng chuy n t ộ ể ừ ứ ự ị ả ế i quy t

vi c làm càng tr nên n ng n h n. Trong khi đó, n u ch tiêu tăng ệ ở ề ơ ế ặ ỉ

tr ng kinh t năm 2009 không đ t đ c m c 6,5% thì t l ưở ế ạ ượ ỉ ệ ứ ấ th t

nghi p tăng cao s càng nh h ẽ ệ ả ưở ng nghiêm tr ng h n đ n an sinh xã ơ ế ọ

h i và làm “m t an toàn xã h i” theo cách đánh giá c a ILO. Đ y là ủ ấ ấ ộ ộ

ch a tính đ n vi c s h nghèo, ng i nghèo s tăng cao n u chúng ta ệ ố ộ ư ế ườ ế ẽ

30

áp d ng chu n nghèo m i. ẩ ụ ớ

, cho vay v n t Th baứ ố ừ ữ qu qu c gia c a T ng liên đoàn. Nh ng ổ ủ ố ỹ

ng i lao đ ng m t vi c do suy thoái kinh t ườ ệ ấ ộ s đ ế ẽ ượ c vay v n đ h ố ể ọ

có thu nh p gi i quy t khó khăn tr c m t. m t s tình, ậ ả ế ướ ắ Ngoài ra, ở ộ ố

thành ph con có thêm qu tr v n cho lao đ ng nghèo. Qu này cũng ỹ ợ ố ố ộ ỹ

cho ng i lao đ ng m t vi c làm vay v n đ t o công vi c. ườ ể ạ ệ Đi u này ề ệ ấ ộ ố

đã mang l i hi u qu t ng đ i t t, giúp ng ạ ả ươ ệ ố ố ườ ộ i lao đ ng n đ nh cu c ổ ộ ị

s ng.ố

Hoàn thi n h th ng b o hi m th t nghi p: ả ệ ố ệ B o hi m th t nghi p ra ể ể ệ ệ ấ ấ ả

đ i s góp ph n n đ nh đ i s ng và h tr cho ng ờ ẽ ờ ố ỗ ợ ầ ổ ị ườ i lao đ ng đ ộ ượ c

h c ngh và tìm vi c làm, s m đ a h tr l i làm vi c. Bên c nh đó ọ ở ạ ư ệ ề ọ ớ ệ ạ

c và b o hi m th t nghi p còn gi m gánh n ng cho ngân sách Nhà n ả ể ệ ấ ả ặ ướ

doanh nghi p.ệ

Nh ng bi n pháp khác ệ ữ

- Tr c p m t t l nh t đ nh trong qu l ng các doanh nghi p. H ợ ấ ộ ỷ ệ ấ ị ỹ ươ ở ệ ọ

ộ cũng có th h tr doanh nghi p trong nghĩa v n p b o hi m xã h i, ể ỗ ợ ụ ộ ể ệ ả

qu l ng h u v.v… mà m c đích không gì khác ngoài vi c giúp doanh ỹ ươ ụ ư ệ

nghi p c t gi m đ c chi phí nhân l c liên quan mà không c n ph i sa ệ ắ ả ượ ự ả ầ

th i nhân công. ả

- C t gi m thu tiêu th cũng giúp gi m gánh n ng chi tiêu cho ng ụ ế ả ắ ả ặ ườ i

tiêu dùng v i hy v ng r ng t ng c u s đ c duy trì ầ ẽ ượ ằ ọ ớ ổ ở ứ m c kh dĩ, tác ả

i đ n doanh nghi p và do đó gi m thi u đ c l đ ng tích c c ng ộ ự ượ ạ ế ể ệ ả ượ c

n n sa th i nhân l c do s n xu t kinh doanh đình đ n. ạ ự ả ả ấ ố

- Thông qua các t ch c công đoàn thuy t ph c ng ổ ứ ụ ế ườ i lao đ ng và ch ộ ủ

ng đ duy trì doanh nghi p ch p nh n m t m c c t gi m trong ti n l ộ ứ ắ ề ươ ệ ấ ậ ả ể

s công ăn vi c làm trong doanh nghi p. Tuy nhiên, bi n pháp này cũng ố ệ ệ ệ

l i ch đ nh ng n i có t ạ ỉ ượ c áp d ng đ ụ c ượ ở ữ ơ ổ ẫ ch c công đoàn và v n ứ

còn ho t đ ng. ạ ộ

- Đào t o ngh cho bà con nông thôn đ c bi t là con cái c a h , khi ề ạ ở ặ ệ ủ ọ

31

di n tích đ t s n xu t c a h b thu h i thì có th d dàng chuy n sang ấ ủ ọ ị ấ ả ể ể ể ệ ồ

làm nh ng ngành ngh khác. ữ ề

- M r ng th tr ng xu t kh u lao đ ng là n i mà không nh ng gi ở ộ ị ườ ữ ấ ẩ ộ ơ ả i

quy t đ c tình tr ng th t nghi p trong n c mà còn thu đ ế ượ ệ ở ấ ạ ướ ượ c

ngu n ngo i t không nh cho qu c gia. ạ ệ ồ ỏ ố

- Chú tr ng đ u t ọ ầ ư cho giáo d c và đào t o. ụ ạ

- H n ch tăng dân s . ố ế ạ

M t kho n ti n l n, có th t gói kích c u 5 - 6 t USD nh ề ớ ể ừ ả ộ ầ ỉ ư

Chính ph đã công b đ tăng c ng đ u t ố ể ủ ườ ầ ư ể ả , kích thích phát tri n s n

xu t ấ ở ạ nh ng lĩnh v c d t o nhi u công ăn, vi c làm, cùng các ho t ễ ạ ữ ự ệ ề

nông thôn… có đ ng xúc ti n m r ng th tr ộ ở ộ ị ườ ế ng, h tr s n xu t ỗ ợ ả ấ ở

th s làm t th t nghi p v n d ng l l i ể ẽ ỷ ệ ấ ừ ệ ẫ ạ ở ứ ế m c h p lý. Còn n u ợ

không, r t có th , Chính ph sau này s l ẽ ạ ỏ ơ i b ra nh ng kho n l n h n ả ớ ữ ủ ể ấ

đ gi ể ả i quy t nh ng h u qu v kinh t ậ ả ề ữ ế ế ấ - xã h i do tình tr ng th t ạ ộ

nghi p cao, kéo dài gây ra. ệ

th t nghi p cũng có h i! Không ph i bao gi ả ờ ấ ạ - N u không có ế ệ

th t nghi p thì nhi u ng i s không có đ ng l c làm vi c, đ c bi t là ề ệ ấ ườ ẽ ự ệ ặ ộ ệ

ả nh ng lao đ ng chân tay. N u không có th t nghi p doanh nghi p ph i ữ ệ ệ ế ấ ộ

tr các kho n l ả ươ ả ng cũng nh đáp ng t ư ứ ấ ả ấ t c các đòi h i, đôi khi r t ỏ

i lao đ ng. b t h p lý c a ng ấ ợ ủ ườ ộ

V n đ chính là n đ nh t th t nghi p là bao nhiêu % đ xã l ề ấ ổ ị ỷ ệ ấ ệ ễ

h i không b bi n đ ng và kinh t tăng tr ng. Theo 1 s lý thuy t kinh ị ế ộ ộ ế ưở ế ố

t thì t th t nghi p t i u là t l 4-5%. ế ỷ ệ ấ ệ ố ư ừ

Dung hòa th t nghi p và l m phát ệ ấ ạ ấ - Trong ng n h n, khi th t ạ ắ

ngi p tăng thì l m phát s gi m và ng i. Các qu c gia luôn đau ẽ ả ệ ạ c l ượ ạ ố

ệ đ u đ dung hòa th t nghi p và l m phát. T t nhiên là khi th t nghi p ầ ể ệ ấ ạ ấ ấ

ng gi m d n. Khi m c giá tăng thì l m phát gi m d n, giá c có xu h ả ầ ạ ả ướ ứ ả ầ

c s có đi u ti t, m c giá s gi m đ n m t m c nào đó thì nhà n ứ ế ả ộ ướ ẽ ề ế ứ ẽ

tăng nh , và hình thành m t m t b ng giá m c (t c là l m phát), khi đó ặ ằ ứ ứ ẹ ạ ộ

32

thì th t nghi p s có xu h ệ ẽ ấ ướ ng gi m d n. ả ầ

Đ thu hút đ ng, ể ượ ố c s lao đ ng nhàn r i và sinh viên m i ra tr ỗ ộ ớ ườ

ng trên 8% các chuyên gia nh n đ nh GDP c a Vi ậ ủ ị ệ t Nam c n tăng tr ầ ưở

m t năm. ộ

K t qu kh o sát m i đây c a Vi n thăm dò d lu n Gallup ư ậ ủ ế ệ ả ả ớ

(M ) ti n hành cho th y ch có 31% s lao đ ng đ c h i ý ki n t ỹ ế ấ ố ộ ỉ ượ ế ạ i ỏ

VN lo m t vi c vì kh ng ho ng kinh t . Nh ng có t i 39% s ng ủ ệ ấ ả ế ư ớ ố ườ i

đ ra l c quan v c h i nhanh chóng tìm đ c h i t ượ ỏ ỏ ề ơ ộ ạ ượ ớ c vi c làm m i, ệ

i thích s ng ố ườ i lo ng i s m t nhi u th i gian h n chi m 55%. Gi ờ ạ ẽ ấ ề ế ơ ả

cho s l c quan này có th l y k t qu nghiên c u c a chính các nhà ế ứ ủ ự ạ ể ấ ả

nghiên c u trong n ứ ướ ả c. Đó là do đa ph n lao đ ng VN là lao đ ng gi n ộ ầ ộ

nông thôn, do v y nh ng ng i này có th tr đ n và có ngu n g c t ơ ố ừ ồ ữ ậ ườ ể ở

v nông thôn khi m t vi c. M t khác, ngay c khi có vi c làm, ng ề ệ ệ ấ ả ặ ườ i

ấ lao đ ng v n không đo n tuy t v i ngu n g c c a mình. Do v y, m t ố ủ ệ ớ ẫ ạ ậ ộ ồ

i cũng vi c không tr thành tai h a. T đó, ng x v i vi c làm hi n t ừ ử ớ ệ ạ ứ ệ ệ ọ ở

i VN là t ng đ i... bình th n. nh nguy c m t vi c c a ng ơ ấ ệ ủ ư ườ ươ ả ố

T cu i năm 2008 đ n nay, Chính ph đã có nh ng gi i pháp ủ ữ ừ ế ố ả

ch ng suy gi m kinh t , duy trì tăng tr ả ố ế ưở ộ ng và b o đ m an sinh xã h i; ả ả

gi i pháp kích c u đ u t ả ầ ư ầ ể , tiêu dùng… đ thúc đ y s n xu t phát tri n ẩ ả ể ấ

tr l i, t o vi c làm cho ng i lao đ ng. Tuy nhiên, các chính sách này ở ạ ạ ệ ườ ộ

khi vào th c t ph i có th i gian. Đ n c , v i chính sách h tr tín ự ế ử ớ ỗ ợ ả ờ ơ

d ng 4% đ các DN m r ng s n xu t đang tri n khai ụ ở ộ ể ể ả ấ

Nhi u nhà tài tr cam k t h tr Vi t Nam trên năm t USD ề ợ ế ỗ ợ ệ ỷ

ố ố trong năm tài khóa 2009. TP HCM có b n d án b t đ ng s n, s v n ấ ộ ự ả ố

đăng ký có th lên t i 20 t USD. Đ ng Nai cũng d báo có th thu hút ể ớ ỷ ự ể ồ

n c ngoài kho ng USD. đ u t ầ ư ướ ả năm t ỷ

Trong nh ng ngay đâu năm m i, Ba Ria - Vung Tau công bô thu ữ ớ ̀ ̀ ̀ ̣ ̃ ̀ ́

hut cac d an đâu t m i v i tông vôn 6,6 ty USD… Nh ng d an này ́ ự ̀ ư ớ ớ ữ ự ́ ́ ̉ ́ ̉ ́

co thê se tao ra khôi l ng viêc lam l n trong linh v c xây d ng c ban, ́ ượ ơ ̉ ự ự ớ ́ ̉ ̃ ̣ ̣ ̀ ̃

33

san xuât va dich vu. ̉ ́ ̀ ̣ ̣

V tình hình năm 2009 s ng quý I ề ố ườ i lao đ ng m t vi c làm ấ ệ ộ ở

m c cao. Tuy nhiên, sang quý II, chi u h ng gi m xu ng rõ v n ẫ ở ứ ề ướ ả ố

r t. ệ

“Trong tháng 4 – 5, đ c bi t tháng 6 v a qua đã có nhi u doanh ặ ệ ừ ề

nghi p r i vào tình tr ng thi u ng ệ ơ ế ạ ườ i lao đ ng”. Đi u này có th gi ề ể ả i ộ

thích m t s doanh nghi p đã tìm đ c th tr t là th ộ ố ệ ượ ị ườ ng, đ c bi ặ ệ ị

tr ng trong n c. Tr c đây, nhi u doanh nghi p h ng ra th tr ườ ướ ướ ệ ướ ề ị ườ ng

n ướ c ngoài đ tìm đ u ra cho s n ph m c a mình, nh ng hi n nay, các ẩ ủ ư ể ệ ầ ả

doanh nghi p đã chuy n h ng m r ng th tr ng trong n ể ệ ướ ở ộ ị ườ ướ ể ạ c đ t o

công ăn vi c làmệ

Ông Đi u cũng cho hay, theo d báo c a B LĐ – TB &XH ủ ự ề ộ

tr c đó, năm 2009, Vi ướ ệ ị ấ t Nam s có kho ng 300.000 lao đ ng b m t ẽ ả ộ

vi c làm. nh ng đ n th i đi m này, d báo đó không chính xác. “Theo ự ư ế ể ệ ờ

chúng tôi, s ng ố ườ ấ i lao đ ng b m t vi c trong năm 2009 s gi m r t ẽ ả ị ấ ệ ộ

nhi u so v i d báo. ớ ự ề

Nh v y, tình hình vi c làm 6 tháng cu i năm 2009 s b t gay ư ậ ẽ ớ ệ ố

g t h n và các doanh nghi p cũng d n đi vào n đ nh s n xu t. Đây là ắ ơ ệ ấ ầ ả ổ ị

tín hi u m ng đ i v i ng i lao đ ng. ố ớ ừ ệ ườ ộ

K T LU N Ậ Ế

Trong b i c nh tình hình kinh t cũng nh chính tr Vi t Nam ố ả ế ư ị ệ

hi n nay thì chúng ta có r t nhi u v n đ c n đ c quan tâm. Song có ề ấ ề ầ ệ ấ ượ

l v n đ nóng b ng nh t hi n nay không ch có Vi t Nam chúng ta ẽ ấ ệ ề ấ ỏ ỉ ệ

quan tâm, mà nó đ c c th gi ượ ả ế ớ i quan tâm đó là v n đ vi c làm và ấ ề ệ

th t nghi p. Nh v y t nh ng lý do phân tích trên, cũng nh tình ư ậ ừ ệ ấ ữ ở ư

hình th c t hi n nay t Nam ta có th th y đ ự ế ệ Vi ở ệ ể ấ ượ ầ ọ c t m quan tr ng

c đ i v i các chính sách nh ngày nay. c a vi c qu n lý Nhà n ả ủ ệ ướ ố ớ ư

Theo đánh giá c a các chuyên gia kinh t , v n đ đ u tiên cũng ủ ế ấ ề ầ

34

là cu i cùng quy t đ nh s c s ng c a m t n n kinh t ứ ố ộ ề ế ị ủ ố ế ứ , quy t đ nh m c ế ị

đ giàu nghèo c a xã h i v n là con ng ộ ộ ẫ ủ ườ i. Nhi u qu c gia và vùng ố ề

lãnh th đã tr nên giàu m nh nh có chi n l ế ượ ạ ở ổ ờ ề ồ c đào t o ngh , b i ạ

đ p ngu n nhân l c m t cách bài b n, lâu dài. T đó, h chuy n d ch ắ ừ ự ể ả ồ ộ ọ ị

n n kinh t ề ế theo c c u hi n đ i, l y d ch v làm đ ng l c đ tăng ị ạ ấ ơ ấ ụ ự ể ệ ộ

nhanh thu nh p, đ c bi t là t đó t o đi u ki n cho s c lao đ ng có ặ ậ ệ ừ ứ ề ệ ạ ộ

thêm giá tr gia tăng. ị

N c ta còn nghèo nàn, v n đ u t ầ ư ướ ố ậ còn ph i đi vay, k thu t - ả ỹ

công ngh còn ph i đi mua. Nh ng ta l i có ngu n l c lao đ ng khá ư ệ ả ạ ồ ự ộ

c phân tích, trên c s d i dào, giá r . Đây là nh ng v n đ c n đ ồ ề ầ ữ ẻ ấ ượ ơ ở

ng lao kh c ph c nh ng m t t n t ữ ặ ồ ạ ụ ắ i, phát huy th m nh, đ l c l ế ạ ể ự ượ

i hi u qu kinh t đ ng mang l ộ ạ ệ ả ế ớ ổ l n nh t, đ ng th i góp ph n bình n ờ ấ ầ ồ

xã h i. Th c t đang thu hút và yêu c u s quan tâm t phía Nhà n ự ế ộ ầ ự ừ ướ c,

các ngành kinh t cũng nh m i ng i lao đ ng. ế ư ỗ ườ ộ

Trong các v n đ quan tr ng hàng đ u, n i c m nh t là vi c s ổ ộ ệ ử ề ấ ấ ầ ọ

d ng lao đ ng và th t nghi p - 1 trong 5 đ nh c a “ngũ giác m c tiêu” ụ ụ ủ ệ ấ ộ ỉ

(tăng tr ng kinh t cao, l m phát th p, th t nghi p ít, t l nghèo ưở ế ỉ ệ ệ ạ ấ ấ

th p, cán cân thanh toán có s d ). Th t nghi p không ch là s lãng ố ư ự ệ ấ ấ ỉ

phí mà còn làm cho thu nh p, s c mua có kh năng thanh toán c a dân ứ ủ ậ ả

ng t i s tăng tr ng kinh t trong n c, cũng nh c th p, nh h ư ấ ả ưở ớ ự ưở ế ướ ư

vi c “g i” các nhà đ u t n c ngoài. Th t nghi p làm cho t l ầ ư ướ ệ ọ ỉ ệ ệ ấ

35

nghèo cao và s phân hóa giàu nghèo ti p t c gia tăng. ế ụ ự