zunia.vn

Tuyển sinh 2024 dành cho Gen-Z

zunia.vn

» Luận Văn - Báo Cáo

» Báo cáo khoa học

Báo cáo " Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong pháp luật phong kiến Việt Nam"

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:6

Báo xấu

95
lượt xem 3
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong pháp luật phong kiến Việt Nam Theo cách hiểu này, hành vi có hai hình thức biểu hiện là hành động hoặc không hành động và khi nói đến hành vi của con người là bao gồm cả hành vi có ý thức và hành vi vô thức.(2) Trong đời sống xã hội, các cá nhân có hoàn cảnh, điều kiện sống khác nhau với những nhu cầu, lợi ích khác nhau. Để thoả mãn nhu cầu, lợi ích của mình, mỗi chủ thể có những phương pháp, cách thức riêng....

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Các tình tiết giảm nhẹ trách nhiệm hình sự trong pháp luật phong kiến Việt Nam"

nghiªn cøu - trao ®æi ThS. TrÇn ThÞ Quang Vinh * P h¸p luËt h×nh sù ViÖt Nam cã qu¸ tr×nh ph¸t triÓn l©u ®êi. Trong thêi k× phong kiÕn, luËt h×nh sù chiÕm ®Þa vÞ −u thÕ trong gian cã hiÖu lùc nh−ng ®Òu cã nh÷ng ®iÓm t−¬ng ®ång vÒ quy ®Þnh gi¶m nhÑ téi. §iÒu n y xuÊt ph¸t tõ tÝnh chÊt cña c¶ hai bé luËt: nÒn ph¸p luËt cña n−íc ta. “TÊt c¶ mäi ®iÒu §Òu l nh÷ng bé luËt cña nh n−íc phong kho¶n trong cæ luËt ®−îc chÕ t i vÒ ph−¬ng kiÕn ViÖt Nam v cïng chÞu sù ¶nh h−ëng diÖn h×nh sù. ChÝnh v× lÏ Êy, c¸c bé luËt cæ s©u s¾c c¸c bé luËt cña phong kiÕn Trung ®Çu tiªn cña ViÖt Nam, ®Òu mÖnh danh l bé Quèc. Bªn c¹nh ®ã, chóng còng cã nh÷ng luËt h×nh”.(1) Ph¸p luËt h×nh sù cña c¸c triÒu ®iÓm riªng biÖt. C¶ hai bé luËt nãi trªn ®Òu ®¹i phong kiÕn ViÖt Nam ® tõng b−íc h×nh cã nh÷ng quy ®Þnh vÒ vÊn ®Ò gi¶m nhÑ téi v th nh v ph¸t triÓn v mang ®Ëm dÊu Ên cña trë th nh khu«n mÉu ph¸p lÝ cho viÖc xÐt xö nh÷ng b−íc th¨ng trÇm lÞch sö. §Ønh cao cña v quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t. C¸c bé luËt Quèc sù ph¸t triÓn ®ã l Bé Quèc triÒu h×nh luËt. triÒu h×nh luËt v Ho ng ViÖt luËt lÖ ®Òu cã V× nhiÒu lÝ do m phÇn lín c¸c di s¶n ph¸p lÝ cÊu tróc gåm hai phÇn: Danh lÖ (quy ®Þnh kh«ng cßn l−u truyÒn cho ®Õn ng y nay.(2) chung) v b¶n ®iÒu (quy ®Þnh vÒ téi ph¹m cô HiÖn nay, cã thÓ nãi Bé Quèc triÒu h×nh luËt thÓ). C¸c t×nh tiÕt gi¶m téi ®−îc quy ®Þnh rÊt thêi Lª v Ho ng ViÖt luËt lÖ thêi NguyÔn Ýt trong phÇn danh lÖ v chñ yÕu ®−îc quy cßn ®−îc l−u truyÒn cho ®Õn ng y nay l ®Þnh trùc tiÕp trong quy ®Þnh ®èi víi tõng téi nh÷ng bé luËt ®¹i diÖn cho ph¸p luËt h×nh sù ph¹m cô thÓ. §iÒu n y xuÊt ph¸t tõ thùc tÕ l thêi k× phong kiÕn ViÖt Nam. Quèc triÒu c¸c ®iÒu kho¶n trong c¸c v¨n b¶n ph¸p luËt h×nh luËt (1428 - 1788) l bé luËt x−a nhÊt thêi k× n y mang nÆng tÝnh thùc nghiÖm, Ýt cßn l−u gi÷ ®Çy ®ñ. §©y l bé luËt quan ®−îc m« h×nh hãa ë møc kh¸i qu¸t cao nh− träng nhÊt v chÝnh thèng nhÊt cña triÒu Lª. luËt hiÖn ®¹i. MÆt kh¸c, cã thÓ lÝ gi¶i tõ Ho ng ViÖt luËt lÖ (1813 -1945) ®êi nh ph−¬ng ph¸p quy ®Þnh chÕ t i trong ph¸p luËt NguyÔn còng l bé luËt ®−îc so¹n tho¹n th¶o h×nh sù phong kiÕn ViÖt Nam. ChÕ t i trong theo tinh thÇn nh− ho ng ®Õ Gia Long chØ c¸c bé h×nh luËt phong kiÕn ®−îc quy ®Þnh ë ®Þnh: “LÊy luËt lÖ cña c¸c triÒu ®¹i n−íc ta d¹ng chÕ t i x¸c ®Þnh tuyÖt ®èi, t−¬ng øng l m c¨n b¶n, tham chiÕu luËt Hång §øc v víi mçi tr−êng hîp ph¹m téi, luËt quy ®Þnh luËt Thanh triÒu.(3) Hai bé luËt Quèc triÒu h×nh luËt v * Gi¶ng viªn Tr−êng ®¹i häc luËt Ho ng ViÖt luËt lÖ tuy kh¸c nhau vÒ thêi Th nh phè Hå ChÝ Minh 58 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi møc h×nh ph¹t cô thÓ. Víi c¸ch thøc quy vÖ gia ®×nh. Nh− vËy, khi quy ®Þnh vÒ t×nh ®Þnh nh− vËy, buéc nh lËp ph¸p ph¶i quy tiÕt gi¶m nhÑ TNHS, ph¸p luËt h×nh sù phong ®Þnh rÊt chi tiÕt c¸c tr−êng hîp t¨ng nÆng, kiÕn chó ý ®Æc biÖt ®Õn nh©n th©n ng−êi gi¶m nhÑ ngay trong quy ph¹m ph¸p luËt quy ph¹m téi, ®Õn c¸c dÊu hiÖu chñ quan v ®Þnh vÒ téi ph¹m. Do vËy, c¸c t×nh tiÕt gi¶m kh¸ch quan cña téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn. nhÑ th−êng ®−îc quy ®Þnh trùc tiÕp trong c¸c C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS ®−îc quy ®Þnh téi ph¹m cô thÓ. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ chñ yÕu ë phÇn B¶n ®iÒu cña Bé h×nh luËt. TNHS ®−îc quy ®Þnh trong ph¸p luËt h×nh sù Do vËy, viÖc ¸p dông t×nh tiÕt n o l gi¶m thêi k× phong kiÕn ViÖt Nam kh¸ ®a d¹ng nhÑ téi tïy thuéc v o tõng lo¹i téi ph¹m. XÐt ph¶n ¸nh chñ yÕu ®Æc ®iÓm vÒ nh©n th©n vÒ c¬ së gi¶m nhÑ TNHS, cã thÓ kh¸i qu¸t ng−êi ph¹m téi, nh÷ng biÓu hiÖn cña téi theo c¸c nhãm t×nh tiÕt sau: ph¹m ®−îc thùc hiÖn. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ Thø nhÊt, c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ téi liªn TNHS liªn quan ®Õn nh©n th©n ng−êi ph¹m quan ®Õn ®Þa vÞ x héi hoÆc vÞ trÝ trong gia téi gåm c¸c t×nh tiÕt nh− ng−êi ph¹m téi ®×nh hoÆc tÝnh chÊt ®Æc biÖt vÒ nghÒ nghiÖp thuéc ®èi t−îng “b¸t nghÞ”; ng−êi h−ëng lÖ cña ng−êi ph¹m téi. C¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ Êm cña «ng b ; ng−êi ph¹m téi l quan chøc téi ®−îc quy ®Þnh trong ph¸p luËt h×nh sù hoÆc ng−êi cã quan hÖ th©n thÝch víi quan phong kiÕn ViÖt Nam trªn c¬ së quan niÖm chøc; ng−êi ph¹m téi cã quan hÖ gia ®×nh víi nho gi¸o vÒ nh÷ng quan hÖ r−êng cét trong ng−êi bÞ h¹i; ng−êi ph¹m téi l quan thiªn x héi cÇn ®−îc ph¸p luËt b¶o vÖ. C¸c mèi v¨n, thî thñ c«ng, nh¹c sÜ; ng−êi ph¹m téi l quan hÖ vua - t«i, phu - phô, phô - tö gäi l con ch¸u chÞu thay téi cho «ng b , cha mÑ; “tam c−¬ng” ®−îc thÓ chÕ hãa trong ph¸p ng−êi ph¹m téi tù thó; ng−êi ph¹m téi lËp luËt v ®−îc b¶o vÖ b»ng ph¸p luËt. Quy ®Þnh c«ng, chuéc téi; ng−êi ph¹m téi l ng−êi gi , vÒ nh÷ng t×nh tiÕt gi¶m téi trong ph¸p luËt trÎ em, phô n÷; ng−êi ph¹m téi ph¶i ë nh h×nh sù phong kiÕn còng bÞ chi phèi bëi quan nu«i d−ìng cha mÑ gi . C¸c t×nh tiÕt gi¶m niÖm ®ã, thÓ hiÖn ë quy ®Þnh gi¶m téi cho nhÑ TNHS liªn quan ®Õn téi ph¹m ®−îc thùc nh÷ng ng−êi thuéc b¸t nghÞ, cho nh÷ng hiÖn gåm c¸c t×nh tiÕt nh−: HËu qu¶ cña téi ng−êi cã vÞ trÝ trong x héi v gia ®×nh. Ph¸p ph¹m ch−a x¶y ra; ch−a g©y thiÖt h¹i lín; luËt thêi phong kiÕn quy ®Þnh t¸m lo¹i ng−êi thiÖt h¹i do téi ph¹m g©y ra ® ®−îc kh¾c thuéc b¸t nghÞ ®−îc gi¶m téi nÕu cã h nh vi phôc; ph¹m téi do thùc hiÖn h nh vi giïm ph¹m téi nh− nghÞ th©n (ng−êi b con gÇn ng−êi kh¸c; ph¹m téi víi vai trß l tßng vua); nghÞ cè (ng−êi cè cùu cña ho ng gia); ph¹m; ph¹m téi do v−ît qu¸ yªu cÇu b¾t gi÷ nghÞ c«ng (ng−êi cã c«ng tr¹ng lín dÑp ng−êi ph¹m ph¸p; ph¹m téi do lÇm lÉn, v« ý; giÆc); nghÞ hiÒn (ng−êi cã ®øc h¹nh lín, ng−êi ph¹m téi cã møc ®é lçi nhÑ; ph¹m téi qu©n tö); nghÞ n¨ng (ng−êi cã t i trong qu©n do bÞ kÝch ®éng; ph¹m téi trong tr−êng hîp sù, chÝnh trÞ); nghÞ cÇn (ng−êi siªng n¨ng, bÞ tra tÊn, uy hiÕp hoÆc bÞ oan sai, khæ thiÖt; n¨ng næ viÖc quan qu©n); nghÞ quý (nh÷ng ph¹m téi trong c¸c tr−êng hîp khÈn cÊp; quan v o bËc cao quý); nghÞ t©n (®èi víi ph¹m téi trong khi thi h nh c«ng vô; v× b¶o kh¸ch l ng−êi nèi sau cña triÒu tr−íc). Gi¶m T¹p chÝ luËt häc - 59
nghiªn cøu - trao ®æi téi ®−îc ®Æt ra cho nh÷ng ng−êi h−ëng “lÖ Bé luËt Ho ng ViÖt luËt lÖ còng quy ®Þnh Êm” cña «ng b , cha mÑ. §iÒu 12 Quèc triÒu kh¸ chi tiÕt viÖc gi¶m téi khi ng−êi ph¹m téi h×nh luËt quy ®Þnh: “Con ch¸u nh÷ng bËc cã ®Þa vÞ x héi hoÆc vÞ trÝ trong gia ®×nh cao ®−îc dù v o nghÞ c«ng m cã téi th× theo lÖ h¬n (c¸c ®iÒu luËt t¹i quyÓn 15 Ho ng ViÖt Êm cña «ng b cha mÑ m nghÞ gi¶m”. §iÒu luËt lÖ). Ngo i ra, quan hÖ gia ®×nh gi÷a 5 Ho ng ViÖt luËt lÖ quy ®Þnh lÖ Êm cã phÇn ng−êi ph¹m téi víi ng−êi bÞ h¹i còng ®−îc réng h¬n so víi Bé Quèc triÒu h×nh luËt thÓ ph¸p luËt h×nh sù phong kiÕn xem xÐt v hiÖn lÖ Êm kh«ng chØ ®−îc ¸p dông víi con ®¸nh gi¸ cã gi¸ trÞ gi¶m nhÑ trong mét sè ch¸u cña ng−êi dù nghÞ c«ng m l «ng b tr−êng hîp. VÝ dô: §iÒu 439 Quèc triÒu h×nh néi, cha mÑ, vî v con, ch¸u cña ng−êi thuéc luËt quy ®Þnh cïng ë chung mét nh m ¨n B¸t nghÞ m ph¹m téi còng ®−îc nghÞ nh− trém cña nhau th× xö nhÑ h¬n téi ¨n trém cña b¶n th©n. Nh÷ng biÖt ® i n y kh«ng ¸p dông ng−êi ngo i mét bËc. §iÒu 1 quyÓn 13 cho téi thËp ¸c. Qua chÕ ®Þnh “b¸t nghÞ” cho Ho ng ViÖt luËt lÖ quy ®Þnh: “Ph m ë chung thÊy viÖc gi¶m téi ®−îc ®Æt ra cho nh÷ng mét nh (trong th©n vî c−íi vÒ) l b con m ng−êi cã vÞ trÝ cao cña x héi, cã quyÒn lîi lÊy trém cña nhau (c¶ kÎ d−íi v bËc t«n g¾n bã víi nh vua, víi chÕ ®é ®−¬ng thêi tr−ëng) vÒ tiÒn b¹c, cña c¶i th× gi¶m 5 bËc thÓ hiÖn rÊt râ nÐt tÝnh giai cÊp trong quan téi nÕu l d©n th−êng, bËc ®¹i c«ng th× gi¶m niÖm vÒ c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ téi theo ph¸p 4 bËc, bËc tiÓu c«ng th× gi¶m 3 bËc, bËc ty luËt h×nh sù phong kiÕn trªn c¬ së quan niÖm ma th× gi¶m 2 bËc. KÎ n o kh«ng ph¶i th©n vua - t«i cña nho gi¸o. Theo §iÒu 4 Quèc thuéc th× ®−îc gi¶m mét bËc v miÔn x¨m triÒu h×nh luËt v §iÒu 4 Ho ng ViÖt luËt lÖ ch÷ v o mÆt”. Nh− vËy, nh×n chung nh l m th× nh÷ng ng−êi thuéc b¸t nghÞ khi ph¹m téi luËt phong kiÕn còng lÊy mét sè khÝa c¹nh tõ l−u trë xuèng th× ®−îc gi¶m mét bËc vÒ nh©n th©n ng−êi ph¹m téi l m t×nh tiÕt gi¶m h×nh ph¹t. Ph¸p luËt h×nh sù thêi phong kiÕn nhÑ TNHS. §ã l nh÷ng t×nh tiÕt nh©n th©n ® quy ®Þnh vÒ gi¶m téi cho nh÷ng ng−êi cã thuéc b¸t nghÞ, quan hÖ gia ®×nh trªn c¬ së vÞ trÝ nhÊt ®Þnh trong gia ®×nh trªn c¬ së quan quan niÖm nho gi¸o vÒ trËt tù x héi phong niÖm nho gi¸o vÒ c¸c mèi quan hÖ vî chång, kiÕn. Theo ®ã, c¸c t×nh tiÕt thuéc nh©n th©n thª - thiÕp, cha - con. §iÒu 482 Quèc triÒu ph¶n ¸nh vÞ trÝ cao cña ng−êi ph¹m téi trong h×nh luËt quy ®Þnh: “Chång ®¸nh vî bÞ x héi, gia ®×nh theo trËt tù x héi phong th−¬ng th× xö nhÑ h¬n téi ®¸nh bÞ th−¬ng kiÕn l t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS. §©y l ®iÓm ng−êi th−êng ba bËc; nÕu ®¸nh chÕt th× xö kh¸c biÖt víi luËt h×nh sù hiÖn ®¹i. LuËt h×nh nhÑ h¬n téi ®¸nh giÕt ng−êi ba bËc. Cè ý giÕt sù hiÖn ®¹i, khi quy ®Þnh nh©n th©n ng−êi vî th× ®−îc gi¶m mét bËc; nÕu cã téi m ph¹m téi víi ý nghÜa l c¨n cø quyÕt ®Þnh chång ®¸nh kh«ng may ®Õn chÕt th× sÏ xö h×nh ph¹t, cã néi dung ho n to n kh¸c so víi kh¸c. §¸nh vî lÏ bÞ th−¬ng, quÌ trë lªn th× xö chÕ ®Þnh “b¸t nghÞ” trong ph¸p luËt thêi nhÑ h¬n téi ®¸nh vî hai bËc; nÕu vî c¶ ®¸nh phong kiÕn. NÕu luËt hiÖn ®¹i xem xÐt ë khÝa bÞ th−¬ng, ®¸nh chÕt vî lÏ xö téi nh− chång c¹nh nh©n th©n ng−êi ph¹m téi l nhÊn m¹nh ®¸nh vî... NÕu ngé s¸t th× kh«ng ph¶i téi”. kh¶ n¨ng c¶i hãa hä trë th nh ng−êi l−¬ng 60 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi thiÖn, cã ý thøc tu©n thñ ph¸p luËt th× ph¸p phong kiÕn, nhËn thÊy viÖc t¨ng nÆng hoÆc luËt h×nh sù phong kiÕn nhÊn m¹nh sù g¾n bã gi¶m nhÑ téi ®−îc nh l m luËt suy xÐt trªn cña nh÷ng ng−êi cã quan hÖ mËt thiÕt víi c¬ së tÝnh tíi sù t−¬ng xøng gi÷a møc ®é quyÒn lîi cña giai cÊp thèng trÞ, víi t«n ti, nguy hiÓm cho trËt tù x héi phong kiÕn cña trËt tù gia ®×nh trong x héi phong kiÕn nh− h nh vi ph¹m téi v møc h×nh ph¹t cÇn ¸p l c¬ së gi¶m nhÑ téi. Ngo i ra, ph¸p luËt dông. §©y chÝnh l nh÷ng biÓu hiÖn c«ng h×nh sù phong kiÕn, xuÊt ph¸t tõ yªu cÇu ph¸t b»ng vÒ TNHS trong ph¸p luËt h×nh sù phong triÓn cña x héi ®−¬ng thêi, cßn quy ®Þnh kiÕn ViÖt Nam. Theo ®ã nh÷ng t×nh tiÕt thuéc gi¶m téi cho ng−êi l m mét sè nghÒ nghiÖp vÒ nh÷ng biÓu hiÖn kh¸ch quan hoÆc chñ quan ®Æc biÖt trong x héi nh− quan thiªn v¨n, thî thñ c«ng, nh¹c sÜ. §©y l −u ® i cña ph¸p cña téi ph¹m ph¶n ¸nh møc ®é thùc hiÖn téi luËt h×nh sù thêi phong kiÕn ®èi víi ng−êi cã ph¹m cßn h¹n chÕ, hËu qu¶ téi ph¹m ch−a x¶y tay nghÒ rÊt cÇn cho x héi hoÆc lao ®éng cã ra hoÆc thiÖt h¹i kh«ng lín, ph¹m téi do lÇm tÝnh chÊt ®Æc biÖt. lì, do bÞ kÝch ®éng, ®éng c¬ ph¹m téi v× thi Thø hai, c¸c t×nh tiÕt liªn quan ®Õn téi h nh c«ng vô... ®−îc nh l m luËt c©n nh¾c v ph¹m ®−îc thùc hiÖn còng ®−îc quy ®Þnh l quy ®Þnh l t×nh tiÕt gi¶m nhÑ téi. t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS trong ph¸p luËt h×nh Thø ba, ph¸p luËt h×nh sù thêi phong sù phong kiÕn ViÖt Nam. Bªn c¹nh t− t−ëng kiÕn ® quy ®Þnh mét sè t×nh tiÕt gi¶m nhÑ nho gi¸o, ph¸p luËt h×nh sù phong kiÕn ViÖt téi do ®¹o lÝ v khoan hång d−íi ¶nh h−ëng Nam chÞu ¶nh h−ëng cña t− t−ëng ph¸p trÞ, t− t−ëng nho gi¸o. “LuËt d−íi thêi phong theo ®ã trõng trÞ v th−ëng ph¹t lu«n ®i liÒn kiÕn dï ®−îc x©y dùng bëi hÖ t− t−ëng n o nhau v ph¶i ph©n minh: “Ph¸p gia chñ còng ®Òu mang tÝnh chÊt t n khèc, nh−ng víi tr−¬ng quyÒn thÕ v¹n n¨ng. Hä yªu cÇu kÎ t− t−ëng nho gi¸o tÝnh chÊt ®ã phÇn n o thèng trÞ ph¶i n¾m lÊy quyÒn giÕt h¹i v khen ®−îc gi¶m bít”.(5) Theo tinh thÇn ®ã, ph¸p th−ëng; chØ cã vËy thuËt míi ®−îc thùc thi, luËt h×nh sù phong kiÕn ViÖt Nam còng cã ph¸p míi ®−îc t«n träng”.(4) Nh− vËy, theo mét sè quy ®Þnh vÒ gi¶m téi v× lÝ do nh©n ph¸p gia th× thi h nh c«ng lÝ chÝnh l c¸i gèc ®¹o, khoan hång. Ph¸p luËt h×nh sù phong ®Ó gi÷ g×n trËt tù x héi. ChÝnh v× vËy, ph¸p kiÕn quy ®Þnh tù thó l t×nh tiÕt gi¶m nhÑ ®Æc luËt h×nh sù phong kiÕn ë møc ®é nhÊt ®Þnh biÖt v l c¬ së ®Ó miÔn téi cho ng−êi ph¹m ® thÓ hiÖn yÕu tè “c«ng b»ng” vÒ TNHS trªn téi. Ph¸p luËt h×nh sù ViÖt Nam còng cã mét c¬ së thõa nhËn sù t−¬ng xøng vÒ tÝnh nguy th¸i ®é khoan hång ®èi víi nh÷ng ng−êi hiÓm cho x héi cña téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn ph¹m téi l trÎ em, ng−êi gi , ng−êi bÞ bÖnh víi møc ®é TNHS. Tuy kh«ng chØ râ th−íc tËt nÆng nh− phÕ tËt, ¸c tËt v coi c¸c t×nh ®o m nh l m luËt phong kiÕn sö dông ®Ó tr¹ng n y nh− mét trong nh÷ng c¬ së gi¶m quy ®Þnh h×nh ph¹t ®èi víi c¸c téi ph¹m cô nhÑ téi hoÆc miÔn téi. XuÊt ph¸t tõ ®¹o ®øc thÓ nh−ng qua nghiªn cøu vÒ c¸c t×nh tiÕt cña ng−êi ph−¬ng §«ng vÒ tr¸ch nhiÖm hiÕu gi¶m nhÑ TNHS trong ph¸p luËt h×nh sù th¶o cña con ch¸u ®èi víi «ng b , cha mÑ, T¹p chÝ luËt häc - 61
nghiªn cøu - trao ®æi ph¸p luËt thêi phong kiÕn cho phÐp con ch¸u t−ëng nho gi¸o, quan niÖm vÒ t«n ti trËt tù x chÞu téi roi, tr−îng thay cho «ng b , cha mÑ. héi v gia ®×nh cña giai cÊp phong kiÕn trong ViÖc chÞu téi thay ®ã ®−îc coi l mét t×nh quy ®Þnh cña ph¸p luËt h×nh sù vÒ c¸c t×nh tiÕt gi¶m téi (§iÒu 38 Quèc triÒu h×nh luËt). tiÕt gi¶m nhÑ TNHS. Ho ng ViÖt luËt lÖ kh«ng cã quy ®Þnh vÒ vÊn 3. Qu¸ tr×nh h×nh th nh v ph¸t triÓn cña ®Ò n y. Nh−ng Ho ng ViÖt luËt lÖ l¹i cã quy chÕ ®Þnh c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS l qu¸ ®Þnh vÒ ©n gi¶m cho ng−êi ph¹m téi cßn ph¶i tr×nh ph¸t triÓn cã tÝnh kÕ thõa chän läc. ë nh nu«i d−ìng cha mÑ (§iÒu 17 quyÓn 2 Th«ng qua viÖc nghiªn cøu quy ®Þnh cña Ho ng ViÖt luËt lÖ). ph¸p luËt h×nh sù thêi phong kiÕn, nh÷ng gi¸ Qua nghiªn cøu qu¸ tr×nh h×nh th nh v trÞ v¨n hãa ph¸p lÝ m d©n téc ta tÝch lòy qua ho n thiÖn chÕ ®Þnh c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhiÒu thÕ hÖ ® ®−îc s¸ng tá. Nh÷ng di s¶n nhÑ TNHS trong ph¸p luËt h×nh sù phong ph¸p lÝ cña d©n téc m ph¸p luËt h×nh sù hiÖn kiÕn ViÖt Nam, chóng t«i rót ra mét sè ®¹i cã thÓ kÕ thõa chÝnh l viÖc thõa nhËn sù kÕt luËn sau: t−¬ng xøng gi÷a tÝnh chÊt v møc ®é nguy 1. Quy ®Þnh cña ph¸p luËt h×nh sù phong hiÓm cho x héi cña téi ph¹m ®−îc thùc hiÖn kiÕn vÒ c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS l yªu víi møc ®é TNHS m ng−êi ph¹m téi ph¶i cÇu kh¸ch quan. Dï l ë c¸c thêi ®¹i kh¸c g¸nh chÞu. Nh÷ng di s¶n ph¸p lÝ cÇn kÕ thõa nhau víi ph−¬ng ph¸p v tr×nh ®é lËp ph¸p còng l truyÒn thèng nh©n ®¹o, khoan hång kh¸c nhau th× tÊt c¶ ®Òu gÆp nhau cïng mét cña «ng cha trong xö lÝ téi ph¹m. BiÕt kÕ ®iÓm - sö dông c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ nh− l thõa cã lùa chän nh÷ng kinh nghiÖm «ng cha c¨n cø quyÕt ®Þnh h×nh ph¹t. cho chóng ta mét c¸ch tiÕp cËn hîp lÝ trong 2. ChÕ ®Þnh c¸c t×nh tiÕt gi¶m nhÑ TNHS ho¹t ®éng x©y dùng ph¸p luËt v ¸p dông trong ph¸p luËt h×nh sù phong kiÕn mang dÊu ph¸p luËt./. Ên cña giai ®o¹n lÞch sö n y. Bëi lÏ, viÖc quy ®Þnh mét t×nh tiÕt n o ®ã cã ph¶i l t×nh tiÕt (1).Xem: Vò V¨n MÉu “Cæ luËt ViÖt Nam v t− ph¸p gi¶m nhÑ hay kh«ng, c¸ch sö dông nã nh− sö”, tr.41, S i Gßn. thÕ n o ®Òu phô thuéc v o quan niÖm cña (2). Xem: TSKH. Lª C¶m - “LuËt h×nh sù ViÖt Nam tr−íc giai cÊp thèng trÞ vÒ trËt tù x héi cÇn ®−îc thÕ kØ XV”, T¹p chÝ d©n chñ v ph¸p luËt, sè 5, tr.22. b¶o vÖ b»ng ph¸p luËt h×nh sù, ph−¬ng ph¸p (3).Xem: NguyÔn V¨n Th nh - Vò Trinh - TrÇn Hùu lËp ph¸p h×nh sù còng nh− tr×nh ®é lËp ph¸p (NguyÔn QuyÕt Th¾ng v NguyÔn V¨n T i dÞch v giíi thiÖu) “Ho ng ViÖt luËt lÖ”, tËp 1, Nxb. V¨n hãa cña thêi k× ®ã. Do vËy, xem xÐt vÒ c¸c t×nh - th«ng tin, tr.2. tiÕt gi¶m nhÑ TNHS kh«ng thÓ t¸ch rêi ho n (4).Xem: GS. L−¬ng Duy Thø (chñ biªn) “§¹i c−¬ng c¶nh lÞch sö cô thÓ v cÇn thõa nhËn sù vËn v¨n hãa ph−¬ng §«ng”, Nxb. Gi¸o dôc, H.1998, tr.48. ®éng biÖn chøng cña chÕ ®Þnh n y trong qu¸ (5)Xem: NguyÔn T i Thu “Vai trß ®¹o Khæng trong tr×nh vËn ®éng cña x héi. DÊu Ên lÞch sö cña sù h×nh th nh v ¸p dông ph¸p luËt ë ViÖt Nam”, T¹p thêi k× n y thÓ hiÖn ë sù ¶nh h−ëng cña t− chÝ nh n−íc v ph¸p luËt, sè 5/1993, tr.8. 62 - T¹p chÝ luËt häc
nghiªn cøu - trao ®æi T¹p chÝ luËt häc - 63

CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD

LV.09: Bộ Luận Văn Tốt Nghiệp Chuyên Ngành Quản Trị Kinh Doanh

81 tài liệu

1643 lượt tải

THÔNG TIN

TRỢ GIÚP

HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG

Theo dõi chúng tôi

Chịu trách nhiệm nội dung:

Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA

LIÊN HỆ

Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM

Hotline: 093 303 0098

Email: support@tailieu.vn

Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.