Báo cáo " Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật "

Chia sẻ: Phung Han | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:4

Thêm vào BST

Báo xấu

98
lượt xem 8
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật Quyền và nghĩa vụ của các tổ chức hành nghề công chứng được pháp luật quy định chung không có sự phân biệt giữa phòng công chứng và văn phòng công chứng. Quy định này bảo đảm sự bình đẳng của các tổ chức hành nghề công chứng trong hoạt động công chứng và trong quản lí nhà nước về công chứng.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Báo cáo " Công ước Berne về bảo hộ các tác phẩm văn học và nghệ thuật "

Nghiªn cøu - trao ®æi ThS. Vò ThÞ Ph−¬ng Lan * C ông ư c b o h các tác ph m văn h c và ngh thu t (the Berne Convention ang phát tri n. Ba nguyên t c cơ b n chi ph i lĩnh v c b o h quy n tác gi trên ph m for the Protection of Literary and Artistic vi qu c t bao g m: Works), ôi khi còn ư c g i là Liên minh - Nguyên t c i x qu c gia Berne ho c Công ư c Berne, là công ư c N i dung c a nguyên t c này là vi c qu c t a phương u tiên v b o h quy n b o h tác ph m có ngu n g c t qu c gia tác gi và là công ư c quan tr ng nh t trong thành viên c a Công ư c tương t như s h th ng b o h qu c t quy n tác gi c a b o h tác ph m c a công dân chính qu c T ch c s h u trí tu th gi i (WIPO). gia mình. Tác ph m có ngu n g c t các Công ư c ư c kí t i Berne - th ô c a qu c gia thành viên c a Công ư c là tác Liên bang Thu S ngày 9/9/1886. ph m mà tác gi c a tác ph m ó là công Cùng v i s thay i c a tình hình th c dân c a m t nư c thành viên ho c tác ph m ti n b o h quy n tác gi trên th gi i, Công ư c công b t i m t nư c thành viên. M t ư c Berne ã ư c s a i nhi u l n, t i tác ph m có ngu n g c trong Liên minh Paris ngày 4/5/1896, t i Berlin ngày Berne khi sang nư c khác trong Liên minh 13/11/1908, hoàn thi n t i Berne ngày mà không ph i là qu c gia g c c a mình s 20/3/1914, s a i t i Rome ngày 2/6/1928, ư c hư ng s b o h gi ng h t như s b o t i Brussels ngày 26/6/1948, t i Stockholm h mà qu c gia th hai này dành cho tác ngày 14/7/1967, t i Paris ngày 24/7/1971 và ph m c a chính nư c mình. C th hoá ư c b sung ngày 2/10/1979. o lu t hi n nguyên t c này, kho n 1 i u 5 Công ư c hành là o lu t Paris ngày 24/7/1971 ư c quy nh: " i v i nh ng tác ph m ư c b sung vào ngày 2/10/1979. Công ư c Công ư c này b o h , các tác gi ư c Berne là m t công ư c m , theo ó m i hư ng quy n tác gi các nư c Liên hi p qu c gia u có th tham gia làm thành viên. ngo i tr qu c gia g c c a tác ph m, V b c c, Công ư c g m 38 i u và nh ng quy n l i do lu t qu c gia liên quan m t ph l c g m 6 i u dành cho các nư c dành cho công dân nư c ó trong hi n t i ang phát tri n. và trong tương lai cũng như nh ng quy n V n i dung, Công ư c t ra 3 nguyên l i mà Công ư c này c bi t quy nh". t c cơ b n và m t lo t các quy ph m n i dung xác nh s b o h t i thi u cũng như * Gi ng viên Khoa lu t qu c t các quy nh c bi t dành cho các nư c Trư ng i h c Lu t Hà N i 34 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2005
Nghiªn cøu - trao ®æi - Nguyên t c b o h t ng hay b o h c m th thông qua s th hi n tác ph m mà ương nhiên không th ư c em ra áp d ng trong các tác Theo nguyên t c này, quy n tác gi phát ph m văn h c ngh thu t sau ó. Hơn n a, sinh ngay khi tác ph m ư c nh hình dư i m t tác ph m văn h c ngh thu t thư ng g n hình th c v t ch t nh t nh mà không ph v i c m xúc c a tác gi mà thư ng là không thu c vào b t kì th t c hình th c nào như th l p l i m t cách y h t ngư i khác. Do ăng kí, n p lưu chi u ho c các th t c ó, tác ph m văn h c ngh thu t có tính duy tương t . Thu t ng “hình th c v t ch t” nh t và ư c b o h ít nh t là su t cu c i ây ư c hi u là b t kì hình th c th hi n tác gi (các quy n nhân thân th m chí ư c nào mà qua ó công chúng có th th y ư c b o h vô th i h n). Ngư i ta không th gi i s t n t i c a tác ph m. C th hoá nguyên h n th i h n b o h quy n tác gi ( c bi t t c này, kho n 2 i u 5 Công ư c quy nh: là quy n nhân thân) như i v i quy n sáng “Vi c hư ng và th c hi n các quy n l i này ch hay ki u dáng công nghi p, b i l , làm không l thu c vào m t th th c, th t c nào như v y cũng không thúc y hơn s phát h t…”. Qua nguyên t c này, có th th y tri n kho tàng văn h c, ngh thu t c a nhân Công ư c Berne ch trương dành s tôn lo i như tác d ng c a vi c gi i h n th i h n tr ng r t l n cho các tác gi sáng t o ra các b o h sáng ch hay ki u dáng công nghi p tác ph m văn h c ngh thu t. Các tác gi sau i v i s phát tri n khoa h c công ngh . khi sáng t o ra tác ph m không c n tr i qua Và khi vi c t ra th i h n b o h i b t kì th t c hành chính nào, k c vi c v i quy n tác gi ( c bi t là quy n nhân công b tác ph m mà quy n tác gi c a h thân) là không c n thi t thì vi c t ra các i v i tác ph m v n ư c b o h . th t c hành chính làm i u ki n cho s b o “B o h t ng” v a là nguyên t c cơ h cũng là không c n thi t. Do ó, Công ư c b n trong Công ư c Berne, v a là nguyên Berne ã t ra nguyên t c “b o h t ng” t c c thù c a b o h quy n tác gi trong i v i quy n tác gi . Liên minh Berne. Nó hoàn toàn không có và - Nguyên t c b o h cl p không th áp d ng trong lĩnh v c b o h Nguyên t c này quy nh vi c hư ng và quy n s h u công nghi p (SHCN) - lĩnh th c thi các quy n theo Công ư c là c l p v c anh em c a b o h quy n tác gi . v i nh ng gì hi n ư c hư ng t i nư c xu t Nguyên do s t n t i c a nguyên t c này x c a tác ph m. Nguyên t c này cũng chi trong lĩnh v c quy n tác gi có l là xu t ph i toàn b các lĩnh v c c a quy n tác gi . phát t tính duy nh t hay tính nguyên g c Công ư c Berne là m t i u ư c qu c t c a tác ph m văn h c và ngh thu t. Khác i n hình. Nó quy nh các nghĩa v c a v i các i tư ng b o h SHCN, các tác qu c gia này v i các qu c gia khác, theo ó ph m văn h c, ngh thu t ch có th ư c các qu c gia cam k t các m c trách T¹p chÝ luËt häc sè 6/2005 35
Nghiªn cøu - trao ®æi nhi m trong cư x i v i công dân các t i). N u m t nư c thành viên có quy nh qu c gia khác trong lĩnh v c quy n tác gi . th i h n b o h dài hơn quy nh t i thi u Và như v y, nó không ràng bu c các trách nêu trong Công ư c và tác ph m ch m d t nhi m bu c m t qu c gia thành viên ph i ư c b o h t i nư c xu t x , s b o h có cư x như th nào v i chính công dân c a th b t ch i (t i nư c có th i h n b o h mình ( ây là tác ph m có ngu n g c t dài hơn này) khi s b o h t i nư c xu t x qu c gia mình). ã k t thúc. Vì th , nguyên t c b o h c l p th Bên c nh ba nguyên t c cơ b n trên ây, hi n ch m t tác ph m t qu c gia g c Công ư c Berne cũng t ra m t s quy ph m khác s ư c b o h các qu c gia thành n i dung quan tr ng i u ch nh vi c b o h viên khác theo hai cơ s pháp lí: Công ư c quy n tác gi trong Liên minh như sau: Berne và pháp lu t nư c s t i quy nh cho V các tác ph m ư c b o h , Công ư c chính tác ph m g c c a nư c mình. Trong Berne b o h các tác ph m văn h c và ngh khi ó, tác ph m g c m t nư c thành viên thu t, thu t ng “các tác ph m văn h c và không th vi n d n Công ư c Berne b o ngh thu t” bao g m t t c các s n ph m h cho mình qu c gia g c c a mình. Chính trong lĩnh v c văn h c, khoa h c và ngh vì th , quy ch pháp lí b o h quy n tác gi thu t, ư c nh hình dư i d ng v t ch t nh t i v i m t tác ph m t i các nư c thành viên nh mà không phân bi t nó ư c bi u hi n khác c a Berne s c l p v i quy ch pháp theo phương th c hay hình th c v t ch t nào. lí b o h quy n tác gi mà tác ph m ó ư c V các quy n ư c b o h , tuỳ thu c hư ng t i chính qu c gia g c. Vì th kho n 2 vào các gi i h n, h n ch và ngo i l c th i u 5 Công ư c quy nh rõ: “Vi c hư ng quy nh trong Công ư c, các nư c thành và th c hi n này hoàn toàn c l p không viên ph i công nh n và b o h các quy n sau tuỳ thu c vào vi c tác ph m có ư c b o h ây là các quy n c quy n i v i các tác hay không nư c g c c a tác ph m. Do ó, ph m có ngu n g c t m t nư c trong Liên ngoài nh ng quy nh c a Công ư c này, minh Berne: m c b o h cũng như các bi n pháp - Các quy n tài s n, bao g m: khi u n i m b o cho tác gi b o h + Quy n d ch thu t; quy n l i c a mình s hoàn toàn do quy + Quy n th c hi n phóng tác và chuy n nh c a lu t pháp c a nư c nơi s b o h th tác ph m; ư c áp d ng”. + Quy n trình di n công c ng tác ph m Ví d th hi n rõ nh t nguyên t c này là k ch, nh c k ch và âm nh c; trư ng h p có s khác bi t v th i h n b o + Quy n tr n thu t công c ng tác ph m h theo Công ư c, theo pháp lu t qu c gia văn h c; g c và theo pháp lu t nư c th ba (nư c s + Quy n truy n thông công c ng trình 36 T¹p chÝ luËt häc sè 6/2005
Nghiªn cøu - trao ®æi di n các tác ph m; quy nh trên”. Như v y th i h n quy nh + Quy n phát sóng (v i kh năng là qu c t i kho n 1 i u 7 trên ch là th i h n t i gia thành viên ch quy nh quy n tr thù lao thi u, n u lu t trong nư c c a nư c thành phù h p thay vì quy n cho phép); viên quy nh th i h n dài hơn 50 năm thì có + Quy n làm b n sao b ng b t kì cách th áp d ng lu t c a nư c thành viên. th c ho c hình th c nào (v i kh năng là i v i các tác ph m i n nh (quy nh các qu c gia thành viên quy nh, trong các t i kho n 2 i u 7), các qu c gia thành viên trư ng h p c bi t c th , cho phép làm liên minh có th quy nh th i h n b o h b n sao mà không có s cho phép v i i u ch m d t 50 năm sau khi tác ph m ư c ph ki n là vi c làm b n sao ó không nh c p n qu n chúng v i s ng ý c a tác hư ng t i s khai thác bình thư ng tác gi ho c không có s ph c p trong vòng 50 ph m và không gây phương h i b t h p lí năm tính t ngày th c hi n tác ph m thì th i n các l i ích h p pháp c a tác gi , v i h n b o h ch m d t 50 năm sau khi tác kh năng là qu c gia thành viên quy nh, ph m ư c th c hi n. i v i các b n ghi âm tác ph m âm nh c, i v i các tác ph m nhi p nh (kho n 4 quy n nh n thù lao tho áng); i u 7), th i h n b o h t i thi u s là 25 + Quy n cho s d ng tác ph m làm n n năm k t khi tác ph m ư c th c hi n. c a tác ph m nghe nhìn và quy n làm b n sao, Ngoài ra, Công ư c Berne còn quy nh phân ph i và trình di n công c ng ho c truy n m t s nh ng n i dung khác mà trong ph m t i công chúng tác ph m nghe nhìn ó; vi bài vi t này không th trình bày chi ti t + Quy n “Droit de suit” i v i tác ph m ư c. Ch ng h n, các quy nh mang tính mĩ thu t và b n g c; ch t ưu ãi i v i các nư c ang phát tri n - Các quy n tinh th n: Quy n ng tên nh m khuy n khích các nư c này th y ư c tác gi c a tác ph m và quy n ph n i b t ích l i c a Công ư c này mà tham gia v.v. kì s c t xén, bóp méo ho c s a i tác Tuy nhiên, ch c n qua nh ng nguyên t c và ph m ho c các hành vi xúc ph m khác liên m t s quy ph m quan tr ng nh t phân tích quan n tác ph m mà có th phương h i trên ây cũng có th th y vai trò n i b t c a n danh d và uy tín c a tác gi . Công ư c Berne trong lĩnh v c b o h quy n V th i h n b o h , kho n 1 i u 7 Công tác gi qu c t . Công ư c Berne th c s ư c quy nh các quy n v t ch t ư c b o h x ng v i ánh giá c a WIPO, coi Công ư c su t cu c i c a tác gi và 50 năm sau khi là công c quan tr ng nh t trong lĩnh v c tác gi ch t. Còn các quy n tinh th n thì ư c này. V a qua Vi t Nam ã gia nh p Công b o h vĩnh vi n. Kho n 6 i u 7 Công ư c ư c Berne, ây là bư c i úng n trên con quy nh: “Các nư c thành viên có quy n quy ư ng h i nh p qu c t và phù h p v i xu nh m t th i h n b o h dài hơn th i h n th chung c a th i i./. T¹p chÝ luËt häc sè 6/2005 37