YOMEDIA
ADSENSE
Báo cáo " Sự thành lập Công ty Đông Ấn Anh và những nỗ lực thâm nhập phương Đông trong thế kỷ XVII."
Thêm vào BST
Báo xấu
108
lượt xem 11
download
lượt xem 11
download
Download
Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ
Sự thành lập Công ty Đông Ấn Anh và những nỗ lực thâm nhập phương Đông trong thế kỷ XVII.Các nhà phân tích cho rằng sẽ tiếp tục điều chỉnh các con số để đưa ra một chính sách lương hưu hợp lý. Nhưng xu hướng trong tương lai sẽ không có tăng lương vì phụ cấp bị thắt chặt, nếu có cũng chỉ là một bộ phận nhỏ lực lượng lao động được hưởng điều này.
AMBIENT/
Chủ đề:
Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!
Lưu
Nội dung Text: Báo cáo " Sự thành lập Công ty Đông Ấn Anh và những nỗ lực thâm nhập phương Đông trong thế kỷ XVII."
- sir THRNH LnP CONG TV DONG RN RNH vn NHCNG N 6 Lire innivi NHRP PHUONG DONG TRONG THC'KV XVII Ths. Nguyen Van Vinh Dai hoc Supham Hd Noi II 1. Nudc Anh den cuoi the ky XVI binb thanh va phdt trien eiia cdc thanh thj Trong sd nhiing qudc gia binb thdnh d Tay Au tir sau the ky X, nudc Anh ciing thyc A r r •» sy chuyen minh. Mac dii khdng thyc sir ndi Fay Au sau khi de che Tay La Ma sup dd bat nhu nhiing thanli thi - qudc gia ciia Y ;476 CN), nudc Anh ra ddi khd mudn. nhu Venice hay Genoa..., nhirng thanh thi Mhiing tieu qudc cua ngudi Anh ciing chung ciia Anh nhu Luan Ddn, Oxford... ngay cang igdn ngii, van hda va tdn gido da tdn tai tir phdt trien vd ddng vai trd quan trpng ddi vdi did sdm, nhung pbdi den cudi the ky IX mdi siic manh ciia vuomg qudc. Nhiing nghien iiln ra sy thdng nhat ve mat lanh thd vd ciiu gan day cbo thay, tir the ky XIII trd di. ;hinh tri de trd thanh mdt qudc gia thdng cdc thdnh thi d Anh ngay cang bdi nhap ihat. Tuy nhien, sy thdng nhat tren khdng manh vao he thdng chinh tri cua vuomg qudc. lua lai sy phdt trien vugt trdi cbo nudc Anh. \ f Prong nhiing the ky tiep theo, nudc Anh Nen thil cdng nghifp khdi sac vdi nhiing san ludn vudng phdi nhiing bat dn chinh tri va pham len da vd vai sgi dugc xuat khau ra \ A \ ibiing cudc chien tranh. Sau nhiing xung dot nhieu khu vyc d Tay Au da gdp phan dang ydi ngudi Dan Mach trong nira cudi the ky ke vdo sy phdt trien ciia nen bdi thuomg Anh XI, Anh tiep tuc cd nhiing mau thuan vd thdi ky nay. Cdc thdnh thi ra ddi ddng thdi :bien tranh vdi Phdp d the ky tiep theo. dua den sy phd bien ciia ddi sdng kinb te va Nhiing bat dn ve chinh tri la nguyen van hda thi dan, sy ra ddi ciia he thdng gido ihan chinh ciia sy tri tre ciia nen kinh te Anh due dai hgc, sy phdt trien cua nhiing he tu hdi ky nay. Nen ndng nghifp ciia ddo qudc tudng mdi va ve sau, la phong trao cai each didng thyc sy manh trong khi nen thu edng tdn gido d Anh trong bdi cdnh nhiing cudc huong nghifp ciing khdng canh tranh dugc cdi each tdn giao ram rd d Phdp, Dire, Thuy /di cdc trung tam thuang mai d phia bac va ST, Ha Lan... mia cudi tbi ky XVI.^ )bia ddng Dia Trung Hdi ciia ngd thdng Vao cudi the ky XV, ljch sir Tay Au huomg chinh cua khu vyc Tay Au vdi the dung trudc mgt ngd re cua sy phdt triln mdi. jidi phuang Ddng. Tuy nhien, trong trao luu ^ John Merriman, A History of Modern Europe: From the Renaissance to the Age of Napoleon (New York- London: W.W.Norton & Company, 1996), pp. 87- John Stevenson (ed.), The History of Europe 137. Xem them tir: Stevenson (ed.). The History of London: Mitchell Beazley, 2002), pp. 136-224. Europe, pp. 136-224.
- 34 NGHIEN CQU CHAU AU EUROPEAN STUDIES REVIEW N°l 1 (134).2011 Nhirng khodn diu tu Idn vl tiln bac va cdng vdi miln Ddng va Tay An. Mue tieu thuong siic nhim tim ra con dirdng di sang phuang mai ludn la dgng lye thdi thiic ngudi Anh Ddng ciia bai dan tpc tren bdn dao Iberia tim dudng sang budn bdn vdi phuomg Ddng. cudi ciing ciing thanb cdng vdo cudi the ky Tuy nhien, thuang mai khdng pbdi la dpng XVI vdi vice ngudi Tay Ban Nba tim ra chau CO duy nhit. Trudc nam 1600, nhirng thu My va ngudi Bo Dao Nba tim ra con dudng tinh cdm mang tinh dan tdc chii nghTa luon di qua mui Hao Vpng de sang An Dp. Trong chilm mdt vi tri ddng ke trong cdc chuyen di suot tbi ky XVI, trong khi ngudi Tay Ban sang phuong Ddng: lat dd vj tri ddc ldn cua Nba tim each ddc quyen khai thdc khu vyc ngudi Tay Ban Nba va Bd Dao Nba. Mpt so Tan the gidi, ngirdi Bd Ddo Nha cung nhanh chuyen di tham cbi cdn de cao muc tieu ton chdng tbu budng sy dpc quyen budn bdn vdi gido: truyin bd Thien chua sang chau Phi va phuong Ddng. Mac dii chua dii siic phd vd vi An Dp dl bao vay dao Hdi."^ Ben canh do, tri thuong mai bang dau cua cdc edng thj ngudi Anh ciing hi vpng sir dung vu luc de nudc Y nliu Venice, Genoa, Florence, Milan cudp doat nhumg dodn thuyen budn giau c6 trong budn bdn vdi phuomg Ddng qua mien tren bien. Cudi cimg, nhu cau khdm pha va ddng Dia Trung Hdi..., nhiing chuyen tau niem dam me phieu luu cung gdp phan cbd day huomg lifu ciia ngudi Bd Dao Nha khdng nhd vao viec td chiic tim dudng di ve ve Lisbon ngdy cdng thu hiit dugc sy quan phuomg Ddng. Vdo dau thap nien 80 ciia the tam ciia cdc thuang nban vimg bac Tay Au - ky XVI, Idng khao khdt budn ban vai nhiing ngudi trudc day phu thudc vdo bang phuomg Ddng ciia ngudi Anh dugc khich le bda ciia cdc thuomg cang Dja Trung Hai. manh me sau khi nha hang hdi Francis Drake > A f thyc bifn thanh cdng chuyen di vdng quanh Thuong thuyen Tay Au den Lisbon thu gom the gidi trong cdc nam 1577-1580. Ciing voi hang hda phuomg Ddng ngay cdng tang. vien cdnh tuai sdng ve vifc dong thuyen Cimg vdi Lisbon, hang loat cdc trung tam sang cac viing dat phuomg Ddng, mdt lan thuang mai ldm d phia bdc nhu Luan Ddn niia thii tinh cam dan tdc chu nghTa lai troi (Anh), Antwerp (Bi), Amsterdam (Ha day vdi ngudi Anh khi hg nghT din kha nang Lan)... ciing trdi day, canh tranh vdi cdc \ r f -i siic manh cua Thanh gido se lat dd sy doc thuong cdng truyen thdng ciia Y. quyen ciia cdc thi lye Co Ddc gido Tay Ban Ld mdt qudc gia cd truyen thdng hang Nha va Bd Ddo Nha.^ hdi lau ddi, thuomg nhan Anh khd cd the chip nhan vifc hai dan tdc Tay Ban Nha vd Bd Dao Nha ddc quyen cdc tuyen budn bdn G.V. Scammell, The First Imperial Age: European ^ Niels Steengaard, The Asian Trade Revolution ofthe Overseas Expansion, c. 1400-1715 (London, 1989),p Seventeenth Century: The East India Companies and 68. the Decline ofthe Caravan Trade (Chicago: Chicago * Philip Lawson, The East India Company: A History University Press, 1973). ( L o n d o n siiiij)! jivigv -jTmb:, {x.}'.:?;^^'.'. iS*'''"'?,,:
- Sittlihnh Idft ^Anq, tg
- 36 NGHIEN CCfU CHAU AU EUROPEAN STUDIES REVIEW N ° l 1 (134).2011 Tren phuomg difn ky thuat, ngudi Anb lai cim thuomg nhan xudt khau bac loai v6n cd nhiing ban cbe nhat djnh so vdi ngudi Tay duy nhit cd thi diu tu dugc cho boat dong Ban Nba, Bd Dao Nba vd ngudi Ha Lan. Tir budn bdn d phuang Ddng day thuomg nhan the ky XV, hai dan tgc Tay Ban Nha vd Bo Anh vdo tinh thi tiln thodi ludng nan. Nhilu Dao Nba da cd nhirng chinh sdch nghien ciiu ngudi dd nghT den vifc Idch luat bing each hang hai nghiem tuc vd nhirng khoan dau tu sir dung cdc tram trung gian budn bdn d cac rat ldn. Trong the ky XVI, khi bai dan tdc qudc gia chau Au khde (nhu Antwerp d Bi) tren ban ddo Iberia nam giir dgc quyen budn nham hgp thiirc hda vifc dua bac sang O ' ' bdn vdi Ddng An va Tay An, ngudi Hd Lan phuang Ddng... Vdo cudi the ky XVI, da bat dau cd nhiing dau tu ngay cdng Idn thuomg nhan Anh ddi mat vdi khd nhieu thu cbo muc tieu phdt trien de cbe hdng bdi vd thdch trong tham vgng khai md tuyen buon thuang mai. Cho dii trong the ky XVI, ngudi bdn tryc tiep sang phuang Ddng. Anb ciing vdi ngudi Ha Lan la nhirng lye 2. Nhihig no luc tham nhap phuong lugng budn bdn chu lye trong vifc tdi phan Dong cuoi the ky XVI pbdi bang bda phuomg Ddng tir cdc cdng tap ket cua Tdy Ban Nha vd Bd Dao Nha di cdc Sy tien bd trong nhan thiic ve phuong ngd ngdch ciia Tay Au, Bdc Au vd bien Ban Ddng trong nira cudi the ky XVI da thdi thiic Tich, siic manh hdi thuang ciia ngudi Anh cdc thuang nhan Anh tien hanh cdc chuyen nhin chung thua xa ddi tbu Ha Lan, chua ndi di tien phong ve mien Ddng An. Tuy nhien, f f mdt rao cdn mang tinh qudc tl lai dat ra den bai ddi thii tren bdn dao Iberia. Nghiem nhiing thir thdch thyc su cho tham vpng cua trgng hom, trong phin ldm thi ky XVI, cdc thuang nhan qudc dao: sy ddc quyen cac thuomg nhan Anh khdng nhan dugc sy ho trg tuyen dudng hdng hai ciia ngudi Tay Ban thudmg xuyen, tich eye va tryc tiep tir phia o Nba va Bd Ddo Nha. Sau khi lin lugt tim ra Hoang gia vd Nghi vifn. f r 7 cdc con dudng di sang Ddng An va, Tay An Cudi cimg, chinh sdch xuat khau eiia vdo cudi thi ky XV. hai dan tdc Tay Ban nha nudc ciing la mdt khd khdn Idm ddi vdi Nba va Bd Ddo Nha dan xip dl bao ve thuomg nhan Anh liic dd. Hodng gia khuyin quyin lgi bing cdch phan chia pham vi anh f 7 •, khich xuat khau cdc loai thuomg pham ndi hudng dudi sy bdo trg cua Gido hoang, thi dia nhu vai da vd len nhdm kich thich ngdnh hifn mdt each chinh thdng qua Hifp udc sdn xuat len da trong nudc. Tuy nhien, cdc Zaragossa nam 1529. Theo dd, ngudi B6 7 thuomg pham nay cd gid qud cao, lai khdng Dao Nha dgc quyen thuang mai va tdn giao hgp vdi khi hau ndng am cua phan ldn cdc tir sudn tay chau Phi, xudng mui Hao Vpng xii sd phuang Ddng. Trong khi dd, nhd nudc vd sang phuang Ddng, trong khi ngudi Tay * J. Parry, The Age Reconnaissance: Discovery, Exploration and Settlement 1450 to 1650 (California, Philip Lawson, The East India Company: A History, 1981), pp. 38-114. pp. 6-7.
- St/thanh id ft ^Ang tg (^dng cSt dink... 37 Ban Nha dugc phep md rdng dnh hudng trong vife tim kiem con dudng sang phuong r 1 Ddng qua Bac Bang Duong."' sang Tan the gidi (tap trung d viing bien Caribbean), tbam ehi vugt Thdi Binh Duong Dudi thdi nir hoang Mary I (1516- sang tan Philippines. 1558), quan niem ciia ngudi Anh ve chien Sy xdc lap pham vi anb hudmg ciia Hiep luge phuang Ddng cd mdt dieu chinh het sire udc Zaragossa da loai bd khd ndng tham dy quan trpng: tir bd nd lye di qua con dudng ciia ngudi Anh (vd cdc dan tdc khde) vao ddng bac va tap trung phat trien con dudng mang ludi hdng bdi qudc te do ngudi Bo Dao ddng nam. Tuy nhien, do van chii truang Nba vd Tay Ban Nba tuyen bd ddc quyen. trdnh ddi dau vdi cdc the lye Iberia nen Trong bdi cdnh nudc Anb chua dii thyc lye Hoang gia Anh khuyen kbicb thuong nhan di de ddi dau vdi bai dan tdc Iberia, nba nudc sang phuomg Ddng bang dudng bd qua khu chil truomg trdnh gay chien, ddng thdi vyc ddng Dia Trung Hai de tien ve xir An khuyen khich thuang nban tim dudng sang Dp va Ddng Nam A. Nam 1555, ban than nii phuomg Ddng qua dudng bien tay bdc bode hoang Mary 1 da ban cho Cdng ty Muscovy ddng bac chau Au. Thyc ra, y tudng di sang du lenh de budn ban vdi phuang Ddng lhdng phuomg Ddng qua dudng Bac Bang Duong qua cac vimg dat thupc Nga hoac dudi sy da tdn tai d nudc Anb ca gan tram nam anb budng ciia Nga. Dudi thdi nir hoang trudc. Sau khi Ien ngdi vdo nam 1485, vua Elizabeth (1558-1603), Hoang gia Anh vdn Henry Vil tbam chi da cd chi du cbo nba chil truang phat trien quan he tryc liep vdi bang bai John Cabot di sang phuomg Ddng phuomg Ddng qua dudng bd khi tiep tuc gia qua dudng tay bdc de tim kiem cdc "ddo, ban sy ddc quyen ciia Cdng ty Muscovy vuong qudc, xir s& hade cdc tinh bdt ky... trong budn bdn vdi Ba Tu, Armenia vd khu ehua dugc ddn tgc Thien Chua khde khdm vyc bien Caspian vao nam 1566. Nam 1581, phd rd" Sang the ky XVI, nham trdnh duomg them Cdng ty Levant dugc thanb lap nham dau vdi ngudi Bd Ddo Nha vd Tay Ban Nha, phdt trien them tuyen budn ban bang dirdng ngudi ta quyet dinh di ve hudmg ddng bac, bd vdi phuomg Ddng.'' qua Na Uy vd Nga de sang Trung Hoa. Tuy nhien, gidi phdp budn ban vdi Trong nira dau the ky XVI, mpt loat cdc phuang Ddng bang dudng bd qua Ba Tu chuyin di len phia bac da dien ra, tieu bieu sdm bdc Id nhirng ban chl khd cd thi khic trong sd dd la chuyen di cua Hugh phuc: khdng an toan vd kem Igi nhuan. Cdng Willoughby vd Richard Chancellor ndm ty Levant khdng the ed dii nhdn lye nhim 1553. Cd thi ndi, cho din giira thi ky XVI, ngudi Anh da lang phi vd sd tien tdi, vdt lye 10 Philip Lawson, The East India Company: A History, pp. 8. " Paul Kennedy, The Rise and Fall of British Naval Mastery (New York: Penguin Books, 2004), pp. 13- 35.
- 38 NGHIEN c a u CHAU AU EUROPEAN STUDIES REVIEW N ° n n34).2011 dam bao an toan cbo vice van chuyen hdng dudi thai nir hoang Elizabeth da cd nhirng hda phuong Ddng tir Ddng Nam A qua An budc tiln quan trpng trong quylt tam chen Dp va qua dudng bp vc Dja Trung Hdi. chan vdo hf thdng thuong mai qudc te ma Trong khi dd, ngudi Ha Lan the hifn rd bai dan tdc Tay Ban Nba vd Bd Dao Nha quyet tam ddi dau vdi ngudi Bd Dao Nha tiimg tuyen bd ddc quyen tir dau the ky XVI. nham tham nhap bang dudng bien sang Trong sy phdt tricn ciia hai thuang Anh phuong Ddng. Neu khdng nhanh chan, ngudi giai doan nira cudi the ky XVI. Nir hoang Anh sc bi that the trong cupc dua sang mien Elizabeth cd nhirng ddng gdp kbdng the phu Ddng An. Vi vay, chinh quyen Elizabeth nhan.'^ Ben canh dd, nhiing chuyen bien budc phai can nhac dieu ehinb chien lugc mang tinh tich eye ciia xa bdi Anh thdi ky ciia minh trong vice irng xir vdi cdc the lye nay da cd nhiing tac ddng khdng nhd den sir Bd Dao Nba. Gan mdt the ky tim kiem trong chuyen hda chung ciia hdi thuomg Anh. Theo vd vpng con dudng di qua phia bdc ban cau Philip Lawson: "Lgi nhuan tir viec banh va viing ddng Dja Trung Hdi, ngudi Anb trudmg thuomg mai thyc sy cd ddng gop cudi ciing ciing nban ra rang phuomg cdcb cbo dan tdc cung nhu cdc nhdm thuomg nhan duy nbat de budn ban dugc d phuomg Ddng trong nira cudi the ky XVI - thudng xual la chap nhan duomg dau vdi cdc the lyc phdt tir sy may man va ngau nhien bom la sir Iberia. tinh todn va trii lieu cd chii dich" '^ Thir nhal. Thyc ra, tir nam 1558 khi bdi qudn sy ldn manh ciia dpi ngu thuomg nban Luan hoang gia Anh ddnh bai bam dpi Armada Ddn gdp phan quan trpng vao viec gay dung biing manh cua ngudi Tay Ban Nha, thuomg vdn ddu tu cho cdc chuyen di dugc vu trang nban Anh da nhan ra rang con dudng duy tdt nhdm duomg dau vdi lyc lugng Iberia. nbat de thodt khdi cdi bdng ciia bai dan tdc Thir hai Id vai trd cua lan sdng kien thiic ve bdn dao Iberia la ty xdy dyng bam dpi manh bdng hai vd phuang Ddng lan rdng d nudc nham duomg dau tryc tiep vdi hp trong qud Anh trong nhiing thdp nien cudi ciia the ky trinh tien sang phuomg Ddng. Sau chien thdng vang dpi nam 1558, ban than Hoang " Tir cuoi the ky XIX, giai hoc gia Anh da khang djnh vai tro cua NQ- hoang Elizabeth trong sir trdi day gia Anh cung da hau thuan cho cdc chuyen Clia hang hai Anh: "Chinh duoi thai Elizabeth... nirac di vdng quanh the gidi ciia Francis Drake Anh lan dau tien hoi dugc voc dang hien dai nhir ngay nay va dieu do co nghTa rang...truac tien no bat dau (1577-1580) vd Thomas Cavendish (1586- huong sire manh ra bi6n va ra khu virc Tan the giai. Vai diem nay chung ta danh dau sir khai dSu cua qua 1588), ddng thdi khuyen kbicb thuomg nhan trinh banh truang ddu hieu d§u tien ciia sir tr6i day Anb td cbiic budn bdn xudng chau Phi, viing Clia nuac Anh". J.R. Seeley, The Expansion of England, London, 1884, pp. 107-108. Din lai tir Dia Trung Hdi vd lap cdc khu ddn tni d chau Kennedy, The Rise and Fall of British Naval Mastery, My... Nhu vay, cd the ndi rdng nude Anh p. 13. Philip Lawson, The East India Company: ^ History, p "
- Su' fhdnh /dp. Qjdng tg ^mtg cSi cJbili... 39 XVI nhd boat ddng tich eye ciia nhiing bpc thai dp ciia Hodng gia ddi vdi van dc phuong gid Idy limg nhu Richard Hakluyt. Nhiing in Ddng: Hgp tbiic hda yeu cau ciia cac thuong pham mdi kbdng chi cung cap kien tbiic ma nhan vd nba bang bdi Anb trong viec duong cdn khoi day tinh than dan tdc ciia gidi diu vdi cdc the lyc Iberia trong qua trinh ticMi thuang nban, thiiy thu, cdc nhd hang bai sang miln Ddng An. Cdc lai lieu luu IrCr cho Anb; tbiic giuc bp tien len phd vd the ddc thiy, trudc khi Nir hoang chinh thuc ban bd quyen cua nhiing ngudi Iberia. Thir ba, sy sic lenh tren vao nam 1593, cac thuong nhan suy yeu ciia ngudi Bd Dao Nha d phuomg va hang hai Anh da lang lc id chirc 2 chuyen Ddng trong nira cudi the ky XVI, dac biet di bien xudng phia nam dc vong sang sau khi Bd Dao Nba bj sdp nhap vao Tay phirong Ddng nhumg deu thai bai nanu nc; Ban Nba nam 1580, da md ra mdt co hdi cac lau deu bi dam, ihiiy thii bd mang giCra thyc sy cbo ngudi Anb (ciing nliu ngudi Ha triing khoi, vj chi huy James Lancaster bi dat . Lan) tham nliap vao phuong Ddng. sang chau My va may man dugc tau cudp bien ciia ngudi Phap cuu vdt. Den nam 1596. Mac dil vay. thuomg nban Anb van chua mdt dpi tdu khac khdi hanh di phuong Ddng nhan dugc sy ung hd quyet lift tir cbinh dudi sy dieu hanh ciia Robert Dudley cung quyen Elizabeth nhu cdc ddi tbii Ha Lan gap nan, cbi mdt ngudi duy nhat sdng sdt trd 1 nban dugc tir nen Cdng bda mdi dugc thanb ve tren tau ciia ngudi Ha Lan. ^ I lap. Sy de dat ciia Hodng gia Anh trong irng xir vdi cac the lyc Iberia khien cbo gidi Nhiing that bai nang ne va lien tiep thuomg nhan Anh, dac biet la thuomg nhan trong nd lyc tien sang Ddng An khien gidi ; Luan Ddn, ngay cang bat man. Nhiing pban thuong nban va Hoang gia Anh dac biel lo ( ling ciia gidi thuomg nhdn trong giai doan ngai. Khdng khd de ngudi ta nban thay sy [ 1588-1600 tao nen siic ep budc Hoang gia non yeu vd dom ddc ciia ngudi Anh IrtMi bien Anh phdi phan nao thay ddi chinh sdch ddi so vdi cdc dan tdc khac nhu Tay Ban Nha. vdi mien Ddng An. Trong van ban ban hanh Bd Dao Nba, Ha Lan... Thuong nhan Anh nam 1593 nhdm tdi khing dinh hifu lyc boat nban thay da den luc gay dp lyc dc Hoang ddng cua Cdng ty Levant, NQ- hodng cbo gia cdng khai iing hd hp thanb lap cdng t}' phep Cdng ty nay dugc phep tim kiem sdn budn bdn vdi phuomg Ddng trong cudc chay vat phuang Ddng bing cd "dudng bd va dua gidnh giat ngudn Igi thuong mai d mien t. f dudng biln" '"* Day cd the dugc coi Id mdt Ddng An va canh tranh tryc tiep vdi cac dan budc chuyin quan trgng trong nhan thiic va J.A. Williamson, A Short History of British Expansion: The Old Colonial Empire, London, 196 i, ''' G. Cawston and A.H. Kean, Early Chartereji pp. 122-123. Xem them tir John Keay, The Companies (A.D. 1296 1858), London, 1896. Din Honourable Company: A Hisldry of The Engli.sh East lai tiJ Philip Lawson, The East India Company: A India Company {London: HarperCollins, 1991). pp. 3- History, p. 14. 23. ''
- 40 NGHIEN CLfU CHAU AU EUROPEAN STUDIES REVIEW N°l 1 (134).2011 tdc bang hai Tay Au khac. Trong nhirng ndm don thinh nguyfn Nir hoang Elizabeth cho cudi ciia the ky XVI, vdi the lyc ciia minh va phep thanb lap Cdng ty budn ban vdi phuang sy iing hd ciia nhung hpc gia cd uy tin nhu Ddng nhim canh tranh vdi ngirdi Ha Lan va Richard Hakluyt, thuang nhan Luan Ddn td bao vf quyen lgi bdi thuong ciia dan loc chirc tiep can I loang gia mdt each manh mc Anh. Vao thdi diem dd. Hoang gia Anh cung va quy md. Up chi ra 2 ly do chinh dua den dang gdp pbdi nhirng khd khdn ve kinh te nhu cau cap bach phai thanh lap mdt cdng ty khien cbo qud trinb dam phdn dien ra tuong chuyen budn ban vdi phuong Ddng: Thir ddi thuan Igi. Ngay 31 thdng 12 nam 1600, nhdt, ngudn lgi nhuan kbdng Id tir budn bdn Nii hoang Elizabeth vd cdc bd trudng da ban vdi phuang Ddng sc kbdng chi mang lgi cbo bd vice thanb lap "'Cdng l> cua cac ihuang gidi thuong nhan ma cdn ddng gdp quan nhan Luan Ddn budn ban \di mien Ddng trpng cho ca vuong qudc va dac biet la An" (The Company of Merchants of Hoang gia Anh. Thir hai, nguy co bj ngudi London, Trading into the East Indies), ggi lat "* 1 ft Ha Lan lan ludt (kbdng chi d phuang Ddng la Cdng ty Ddng An. ma ca tai Tay Au mdt khi bp khdng cbe dugc So vdi nhirng cdng ty dugc thanh lap cdc ngudn thuomg pham gid trj) ngdy cdng trudc dd nhu Cdng i\ Muscovy vd Levant, trd nen bien biiu trong mat ngudi Anh. Vi Cdng ty Ddng An nhan dugc nhirng dac vay, ciing vdi boat ddng ciia Cdng ty Levant quyen ndi bat: Thir nhdt, van ban cua Nir chuyen budn ban vdi phuomg Ddng qua mien hoang khdng djnh Cdng ty Ddng An la mgt ddng Dia Trung Hai, mdt cdng ty mdi the cbe kinb doanh thuomg mai, cbi tap trung chuyen budn bdn dudng bien vdi mien Ddng vdo boat ddng kinb doanh va tim kiem lgi An qua miii Hao Vpng se giai quyet dugc nhuan chii khdng vudng ban vao cac sir nhiing khd khan kinb te cho vuong qudc Anh menh chinh phat \ a thudc dia. I'ln'r hai. hinh luc dd. thirc gdp vdn cua Cdng t>' dya tren md hinh • * 17 3. Su thanh hip Cdng ty Dong An Anh cd phan, thay vi nhiing phuomg thirc huy Trong khi cudc van ddng thdnh lap ddng vdn mang tinh cd nhan diln hinh ciia Cdng ty Ddng An dang dien ra manh me d '* H. Stevens (ed.). The Dawn of British Trade to (he Luan Ddn, tin tire ve bam dpi Ha Lan tir East Indies as Recorded in the Court Minutes of the East Jndia Company, 1599-1603, London, 1886, pp. phuong Ddng trd ve vdi mdt khdi lugng 8. Ve nhung kh6 khan v6 kinh xk cua nuac Anh vao khdng Id huomg lifu va cdc sdn vat quy hilm thai di^m do, xin xem them tir: Vu Duong Ninh Nguyin van H6ng, Lich sir thi giai can dgi, Nxb. khien cho bau khdng khi d Luan Ddn cang GiaoducH., 2006, tr. 9-19. Theo cac nghien ciiu, hinh thiic c6 phin (joi"'' them sdi sue. Vdo miia thu ndm 1600, vdi sy stock) cua Cong ty Dong An Anh duac xac djnh ngay hau thuan cua tbi trudmg thdnh phd Luan tir khi thanh lap, nhung phai tii nam 1657, Cong t\ mai thirc sir mang ban ch§t cua mot dan vj c6 phSn Ddn, dpi ngii thuang nban cd the lyc da nop vai viec cac nha diu tu cam kit gop v6n lau dai thay vi diutu
- Su' tkdnk Id ft ^mig ig
ADSENSE
CÓ THỂ BẠN MUỐN DOWNLOAD
Thêm tài liệu vào bộ sưu tập có sẵn:
Báo xấu
LAVA
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
ERROR:connection to 10.20.1.98:9315 failed (errno=111, msg=Connection refused)
AANETWORK
TRỢ GIÚP
HỖ TRỢ KHÁCH HÀNG
Theo dõi chúng tôi
Chịu trách nhiệm nội dung:
Nguyễn Công Hà - Giám đốc Công ty TNHH TÀI LIỆU TRỰC TUYẾN VI NA
LIÊN HỆ
Địa chỉ: P402, 54A Nơ Trang Long, Phường 14, Q.Bình Thạnh, TP.HCM
Hotline: 093 303 0098
Email: support@tailieu.vn
Giấy phép Mạng Xã Hội số: 670/GP-BTTTT cấp ngày 30/11/2015 Copyright © 2022-2032 TaiLieu.VN. All rights reserved.
