Bệnh trẻ em - Phần 11

Chia sẻ: Nguyen Uyen | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:8

Thêm vào BST

Báo xấu

104
lượt xem 23
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tài liệu tham khảo chuyên ngành y học trẻ em - Kiến thức y học phổ biến, giúp các bậc cha mẹ nhận biết bệnh và chăm sóc bé tốt hơn.

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bệnh trẻ em - Phần 11

XI .Lý THUYế Và PHƯƠNG PHáP T 206. Nhữ đề cầ bi ế vềtr ẻsơ sinh. ng i u n t Chúng ta nên nhậ đnh rằ trẻsơsinh không ph ảchỉ đ a con trai hay con gái đ ợ thu nhỏlạ Trẻ nị là ứ ưc ng, i i. sơsinh khác vớ chúng ta không chỉ cỡngư i mà khác vì các nột ạ tỷ ệcủ các bộphậ và cách ở ờ i i ng, l a n phả ứ riêng đ i vớ thếgi ớ chung quanh. ối n ng i Đ U - Đ u củ trẻsơsinh khác vớ ngư i lớ ởphầ tỷlệcủ đ u đ i vớ cơthể Nó to hơ gấ hai lầ ầ ầa ờn aầố i i n . np n so vớ t ỷệsau này. Vậ mà như thếlà nó đ nhỏđ nhiề lắ rồ vì khi đ ợ 2 tháng trong bụ mẹ ưc il y ã i u m i, ng , cái đ u và phầ thân thểcòn lạ bằ nhau. Khi mớ sinh ra, ph ầ cơthểđ lớ hơ nhi ề như so ầ n i ng i n ãnn u ng sánh vớ cấ tạ củ mộ ngư i lớ thì tỷệgiữ đ u và ngư i củ Bé vẫ gấ đ tỷlệnày ởngư i ờ n, aầ ờa ờ iuoa t l n p ôi lớn. Ngoài ra còn phả kểtớ phầ da còn nhǎ nheo, đ , bóng vì mỡ xư ng hàm dư i ng ắ cổnhỏyế vai ỏ ,ơ ớ i i n n n, u, hẹ b ụ phồ chân tay ngắ xư ng mề làm cho nó còn gi ố m ộ cái bào thai hơ là mộ đ a trẻ n, ơ tứ p, ng ng, m ng t n . TóC - Mộ sốtrẻsơsinh ra đ i vớ b ộtóc đ và dày, m ọ từ khi còn nằ trong bụ m ẹ Lớ tóc này sẽ ời t en c m ng . p rụ hế đ đ ợ thay thếbở mộ lớ mớ ng t ể ư c i tp i. Da - Da Bé có nhiề nố đ . Nhữ nố này sẽmấ màu khi ta chạ tớ và sẽch ế dầ vềsau này. Trên u tỏ ng t t mi tn má và mũBé có nh ữ đ m màu trắ Nhữ để này cũ mấ dầ sau vài tu ầ tuổ ng iể i ng. ng i m ng tn n i. MóNG TAY, CHÂN - Các móng tay, chân củ Bé đ u dài. Chớvộcắ móng cho Bé vì bạ d ễlàm bậ ề a it n t móng củ Bé khiế ch ỗđ b ị ễ trùng. a n ó nhi m Vú - Có đề l ạlà hai vú củ trẻsơsinh đ u h ơ ph ồ lên và có th ểtiế ra vài gi ọ s ữ Dù là Bé trai hay ề iu a i ng t t a. Bé gái. Ngư i lớ nên nhớ không đ ợ lấ tay ấ vú Bé cho s ữ ra vì nhưvậ sẽcó hạ cho các tuyế ờn ưc y , n a y i n vú. Hiệ tư ng có sữ như vậ do rố loạ hoócmôn, s ẽt ựh ế trong mộ thờ gian ngắ không cầ đề nợ a y i n t t i n, n iu trị. TRứ Cá Và CHấ Lỏ ở BộPH ậ SINH Dụ - ởbé trai, trên trán và 2 cánh mũ có thểcó mộ vài NG T NG N C i t đ m nh ỏmàu vàng. Đ y là nhữ m ụ trứ cá củ tuổsơsinh. Bộphậ sinh dụ c ủ Bé gái có th ểcó ố ấ ng n ng a i n ca mộ ít chấ nh ầ chả ra, có khi lầ mộ ít máu. Hiệ tư ng này là bình thư ng, cũ do hoócmôn sinh ra nợ ờ t t y y n t ng không có gì đ lo ngạ áng i. BìU - Khi mớ sinh, cái túi da đ ng đ tinh hoàn củ Bé trai có chứ m ộ lư ng dung d ị không liên ự tợ i ôi a a ch quan gì tớ các tinh trùng sau này, như cũ làm cho cái bìu ra v ẻcǎ to thu hút sựchú ý. L ư ng ợ i ng ng ng, dung dị này s ẽtiêu di ệ hế trong vòng vài tuầ ch tt n. PHÂN - Tr ư c khi Bé đ ợ bú bữ đ u tiên trong đ i, Bé đ đra phân rồ Phân này còn gọlà "c ứ su", ớ ưc aầ ờ ãi i. i t vào khoả từ 60 tớ 200g, là lư ng chấ thả có trong ruộ Bé từkhi Bé còn n ằ trong bụ mẹ Phân là ợ ng i t i t m ng . mộ chấ nhầ màu xám. Sau 3-4 ngày, "cứ su" s ẽđ ợ thay thếdầ bằ phân do s ựtiêu hóa sữ tạ ưc t t y, t n ng ao ra. Phân này màu vàng nhạ ho ặ vàng th ẫ t c m. TíNH MIễ NHI ễ - Nế khi mang thai bà m ẹđ đ ợ tiêm phòng các bệ đ u mùa, bạ hầ b ệ ã ưc nh ậ N M u ch u, nh bạli ệ b ệ uố ván thì các cháu bé m ớ bệ cũ đ ợ miễ nhiễ các bệ đ Ngoài ra các cháu i nh ng ư c i t, nh n n m nh ó. còn miễ nhiễ t ựnhiên vớ các bệ s ở và quai bị ế mẹcháu đ bị ã qua. Tuy v ậ tính miễ nhiễ n m i nh i nu y, n m này sẽmấ đkhi cháu bé đ ợ từ 13 đ n 18 tháng tuổ ưc ế ti i. NHAU - Trong vòng t ừngày th ứ6 tớ ngày th ứ10, cu ố nhau đ v ớ rố củ Bé sẽkhô và r ụ ra, i ng ính i n a ng đ ạ tuyệ v ớ vế tích cuố cùng củ cuộ đ i trong bụ m ẹ T ừđ Bé mỗ ngày mộ nởnang: lớ lông cờ on tit i a ng . ó i t p tơphủtrên ng ư i Bé rụ dầ nhữ chấ đ trên da cũ hế khiế toàn lớ da có cùng m ộ m ầ mị ờ mỏ ng n, ng ng t n p t u, n
màng và sáng sủ Đ yên trí là sứ khỏ c ủ Bé hoàn toàn tố bác sĩ thểkiể tra toàn diệ cho Bé a. ể c ea t, có m n vềnhị tim, nhị thở mầ da và nhữ phả ứ vềcả giác. p p , u ng n ng m Ngoài ra đ biế Bé sơsinh hoàn toàn bình thư ng không, ngư i ta còn thử mộ sốphả ứ c ủ Bé ểt ờ ờ t n ng a như phả ứ Moro: đ t Bé nằ ng ử dang tay chân ra và đ đ u h ơ ng ử ra đ sau, t ựnhiên Bé ặ ểầ n ng m a, i a àng sẽthu tay chân và ngư i lạnh ưnhữ đ ng tác, khi ôm l ấ m ẹ Khi số Bé ởt ưthếđ ng, tựnhiên Bé ời ng ộ ứ y . c hơ ng ảngư i ra phía trư c trong tưthếngư i đ khi s ờvào môi Bé , Bé sẽquay đ u vềphía bị ụ ờ ớ ờ i, ầ đ ng i như đ tìm bầ vú, sờnhẹvào lòng bàn tay hay bàn chân, các ngón tay và ngón chân sẽgậ lạ như ể u pi muố n ắ vậ nmt Nhữ phả ứ Moro sẽbi ế đsau 3 tháng, phả ứ co tay sau 6 tháng, phả ứ co chân sau 10 ng n ng ni n ng n ng tháng, phả ứ bú mẹsau 4 tháng. n ng 207. Trẻem sinh thiế tháng. u Trư c kia ở mộ sốnư c, tấ c ảcác cháu Bé khi mớ sinh ra cân nặ dư i 2.500 g đ u b ị là sinh ớ ớ ng ớ ề coi t t i thiế tháng hay đ non. Đ là m ộ sai lầ vì nhiề cháu, tuy nặ dư i 2500g, như đ đ ợ hình ẻ ng ớ ng ã ư c u ó t m u thành đ ngày, tháng trong b ụ m ẹ Trẻsinh thiế tháng là nh ữ đ a trẻhình thành trong bụ m ẹ ủ ng ứ ng . u ng không tớ 37 tu ầ kểt ừngày đ u c ủ lầ kinh nguyệ cuố cùng củ bà mẹ Các cháu sinh thiế tháng có ầ an i n t i a . u các bị hi ệ da nh ǎ thấ rõ ởt ai, vú, gan bàn chân. ểu n n, y Càng thiế tháng, sốcân càng nhỏ Các h ệthố hô hấ tiêu hóa, đ u chỉ thân nhiệ đ u ch ư iề t... ề u . ng p, nh a hoạ đ ng tố Do đ sinh mạ củ cháu Bé rấ mong manh. H ơ n ữ cơthểcủ cháu rấ dễb ị ễ tộ t. ó ng a t n a, a t nhi m khuẩ và nhiễ trùng. Cháu l ạkhông đ sứ đ bú tí. ủcể n m i Vềhình dáng, cháu bé sinh thi ế tháng có chiề dài dư i tiêu chuẩ đ u to không cân đ i vớ thân, ớ n, ầ ối u u ngự nhỏ bụ phình, da đ , mỏ nhǎ nheo, còn phủmộ lớ lông tơ Ti ế khóc c ủ Bé y ế ớ và ỏ c , ng ng, n tp . ng a ut nhị thởkhông đ u. ề p Nế sứ khỏ củ B é không đ n n ỗnào, thì có thểnuôi Bé v ớ chếđ đ c bị ởgầ mẹ Trong tr ư ng ếi ộặ ệ ờ u c ea i t n . hợ Bé yế quá, c ầ phả nuôi dư ng ởmộ trung tâm có chuyên khoa vềcác tr ẻthi ế tháng. ỡ p u n i t u Nế b ạ phảnuôi mộ cháu bé thiế tháng tạ nhà, cầ phả theo đ úng nhữ l ờ chỉ ẫ củ cơquan un i t u i n i ng i dn a nuôi dư ng tr ẻ Sữ mẹlà thứ ǎ tố nhấ đ i v ớ Bé. Nế không có sữ mẹ phảnuôi Bé b ằ sữ bộ ỡ tố i . a cn t u a , i ng a t thì sữ này c ũ ph ảlà sữ đ c bị có lư ng chấ dinh dư ng cao. aặ ệ ợ ỡ a ng i t, t Ngay từnhữ ngày đ u, ph ảchú ý sao cho Bé đ ợ cung cấ đ l ư n g vitamin A, C, D đ tránh bị ầ ưc pủợ ể ng i suy dinh dư ng. Bé cũ c ầ đ ợ cung c ấ thêm chấ sắ vào các bữ sữ thoạ đ u 8 b ữ mỗ ngày ỡ ng n ư c tầ p tt a a: a i (quan sát coi Bé bú đ đ ch ư rồ dầ d ầ gi ả xu ố 7, 6 bữ ãủ a), i n n m ng a/ngày. Bé cầ đ ợ các chuyên viên sǎ sóc, theo dõi liên tụ tr ong nh ữ tu ầ lễđ u vềsốcân nặ chiề n ưc ầ n c ng n ng, u dài, đ v òng sọ Quan sát các đ ng tác ngư i, tay, chân; khảnǎ hoặ ph ả ứ vềcác c ả giác nhìn, ộ ờ o . ng c n ng m nghe... Nói chung, các cả giác vềcơthểvà vềtinh thầ củ Bé đ u cầ đ ợ chú ý đ c bịt. ề n ưc ặệ m na Nế đ ợ s ǎ sóc đ u ưc n úng mứ m ộ tr ẻ ế tháng có thểphát triể nhưđ a trẻbình th ư ng sau 2, 3 ứ ờ c, t thi u n nǎm. 208. Trẻsinh đôi. Các trẻsinh đ sinh ra thư ng nh ẹhơ các trẻsinh bình thư ng, hoặ trong hai cháu thì có mộ cháu ờ ờ ôi, n c t nhỏhơ n. Việ sǎ sóc các cháu cũ cầ thi ế như đ i vớ các cháu sinh thi ế tháng vậ ối cn ng n t u y.
Có mộ đ u chắ chắ là cơthểcác cháu bị ế chấ sắ vì các cháu ph ảchia nhau lư ng hợ chấ t iề ợ c n thi u tt i p t sắ lẽra chỉ ểdành cho mộ ngư i. đ ờ t t Bở vậ ngay t ừnhữ tu ầ lễđ u tiên, phả chú ý cho thêm các thu ố bổcó h ợ chấ sắ vào sữ đ ầ aể i y, ng n i c p tt các cháu bú . 209. Kháng thểcủ ngư i. ờ a Gammaglobulines là nhữ kháng thểcó ngu ồ g ố từcơth ểngư i, có tác dụ chố đ ợ vi khu ẩ ờ ng ư c ng nc ng n và virút trong vòng vài tuầ lễ đ ợ dùng làm thuố tiêm vào bắ thịđ phòng ho ặ làm gi ả mộ s ố n , ưc p tể c c m t bệ Có nh ữ loạ gam ma globuhnes chuyên dùng chố các bệ như s ở gan, ho gà, uố ván vv... nh. ng i ng nh : i, n và mộ loạchung đ ợ dùng đ t ǎ cư ng khảnǎ đ kháng củ cơth ể Cũ có mộ loạGam ma ưc ể ng ờ ng ề t i a . ng t i globuline đ ợ dùng làm thuố chố dị ng. ưc ng ứ c 210. Hemophilus là gì? Hemophilus influenzae là tên mộ loạvi trùng th ư ng gây ra mộ s ốcác bệ trẻem như bệ viêm ờ t i t nh : nh mũ h ọ viêm ph ổ đ m ắ viêm tai giữ và nhấ là bệ viêm màng óc. Có nhiề chủ loạ như i- ng, i, au t, a t nh u ng i, ng loạ Hemophilus B là loạ gây ra nhữ bệ nặ nhấ i i ng nh ng t. Ngư i ta đ đề ch ếđ ợ vắ xin chố Hemophilus và các bà mẹnên cho con chích loạvắ xin này ờ ưc c ã iu ng ic đ phòng bệ nhấ là các cháu nh ỏđ vô tình tiế xúc vớ nhữ ngư i đ b ị ệ đ màng óc (coi ể ờ ang b nh au nh; t ã p i ng bả các v ắ xin nên c hích ngừ đ phòng bệ aể ng c nh). 211. Ki ể tra sức khỏ củ Bé vừ lọ lòng. m ea at Là phư ng pháp kiể tra sứ khoe c ủ trẻmớ sinh mang tên giáo s ưbác sĩ ư i MỹVirginia Apgar. ơ ng ờ m c a i Nộdung kiể tra gồ 5 việ kiể tra nhị tim, nh ị thở màu da, ph ả ứ vớ sựkích thích bên ngoài, i m m c: m p p , n ng i tiế khóc. M ỗloạ kiể tra cho đ m t ừ1 tớ 2 để Bé nào đ t từ 8-10 đ m là có sứ khỏ tố khi mờ iể ạ iể ng i i m i i m. c et i chào đ i. ờ 212. Phụ hồ s ứ khỏ sau khi khỏ b ệ ci c e i nh. Ngày nay, nhờsựtiế b ộcủ ngành Y D ư c mà việ chữ khỏ bệ ph ầ l ớ không đ hỏ nh ữ th ờ ợ n a c a i nh nn òi i ng i gian dài nhưngày x ư nữ Nhữ chứ bệ thông thư ng khỏtrong vài ngày. Trẻlạtrởlạ vớ các ờ a a. ng ng nh i i ii sinh hoạ bình th ư ng, lâu l ắ là mộ tuầ sau khi khỏbệ ờ t m t n i nh. Nói chung, các cháu thư ng b ị ệ trong vòng 4~5 ngày. Trư c đ mỗl ầ bệ th ư ng là 2 t ớ 3 ờ ớ ây, ờ b nh i n nh i tuầ lễ n. Do thờ gian b ệ ngắ nên việ s ǎ sóc sau khi kh ỏc ũ nhẹnhàng. Tuy vậ c ũ nên chú ý tớ sự i nh n, cn i ng y, ng i thay đ i vềtâm lý trong m ộ s ốcháu nh ư ổ t : - Sau khi bệ lạmút tay và có xu hư ng làm nũ đ h ỏ đ ợ chiề chuộ g hơ ớ ng, òi i ư c nh, i u n n. - Đ i vớ anh chị cả thấ mình đ ợ bốmẹchú ý sǎ sóc và chi ề h ơ nên dễtạ ra sựghen tị ối ưc em, m y n u n, o . Nói chung, sau thờ gian nằ việ xa cách gia đ xa cách vớ các sinh hoạ bình thư ng, cháu nhỏ ờ i m n, ình, i t bây giờcũ cầ có mộ th ờ gian đ thích ứ vớ nh ị số chung nh ưtrư c. ể ớ ng n t i ng i p ng Cũ có m ộ nhậ xét: sau mỗlầ bệ các cháu lạlớ lên mộ chút. Đ là sự"bệ vỡda". ng t n i n nh, in t ó nh
213. Phư ng pháp cho trẻem v ậ đ ng đ tậ thở ơ nộ ểp . Bằ ph ư ng pháp làm cửđ ng tay, chân, các khớ xư ng và cộ số ngư i ta đ là m cho các b ệ ơ ộ pơ ờ ng t ng, ã nh ho tái phát, bệ hen ởtrẻem, các bệ hô hấ ởtrẻsơsinh, đ hẳ ỡ n. nh nh p Phư ng pháp h ỗtrợsựhô hấ này còn làm cho các ố dẫ khí đ ợ thông, sạ ởb ệ vi ệ ơ ưc p ng n ch. nh n, phư ng pháp này đ ợ dùng hàng ngày hoặ nhi ề lầ trong ngày do các chuyên viên th ự hi ệ cho ơ ưc c un c n các cháu rấ nhỏ tớ các cháu l ớ Các bậ cha mẹcũ có th ểh ọ đ ợ kỹthuậ củ phư ng pháp này c ưc ơ t ,i n. c ng ta đ áp dụ cho các cháu ởnhà. ể ng Khi gặ các trư ng hợ trẻem gặ tai nạ bị ạ hoặ ngư th ở ph ảnh ờngư i gọngay t ớ nơ cấ ờ ời p p p n, ng t c ng , i i ip cứ Trong khi chờ đ i, không đ ợ đ phí thờ gian, mà chính bạ phả là ngư i thự hành hô hấ nhân ợ ưc ể ờ u. i n i c p tạ cho các cháu ngay. o Phư ng pháp h ữ hi ệ nhấ là miệ hút miệ còn gọlà "hà h ơ thổ ngạ (xem hình vẽ áp d ụ cho ơ u u t ng ng i i i t" ), ng mọtrư ng hợ nhưngã xu ố nư c, bị iệ giậ bị ạ hơ ga ho ặ mắ v ậ cứ ởcổ xe đ ng v.v... ờ ng ớ đn ụ i p t, ng t i c c t ng , Đề quan tr ọ nhấ là PHả LàM NGAY, không đ ợ chậ tr ễ m ọng ư i chỉ ầ b ị ư thởvài phút ưc ờ iu ng t I m: i c n ng ng cũ đ gây ra nhữ tổ thư ng ởnão không th ểphụ hồ đ ợ nữ ng ủ ơ c i ư c a. ng n Khi nạ nhân ởtrạ g thái sau đ cầ phảthự hiệ hô hấ nhân tạ ngay: n n ây, n i c n p o 1. Mặ môi xanh tím chứ t ỏcơthểthiế ôxy. t, ng u 2. Ngấ rấ nhanh. tt 3. Ngư hô h ấ ng p. Việ bạ cầ làm cho n ạ nhân: cnn n 1. Mởkhuy áo cổvà ngự củ nạ nhân, không đ cổvà ngự bị chặ ể can c bó t. 2. Đ ngử đ u nạ nhân ra phía sau đ đ ờ hô h ấ đ ợ mởrộ và đ lư i không b ị t ra sau, ể aầ ể ư ng pa ư c ểỡ tụ n ng chặ đ ờ đ củ không khí vào phổ n ư ng i a i. 3. Hít mộ hơ thậ dài, rồhá mi ệ to đ đ ngậ đ ợ kín mi ệ nạ nhân (hình B); nế nạ nhân là ủ ể m ưc ti t i ng ng n un mộ cháu bé mớ sinh thì ngậ kí n cảmiệ và 2 lỗmũcủ cháu (hình C). t i m ng ia Khi hà hơ vào cháu bé, cháu càng ít tuổ càng ph ảhà từt ừ Vớ Bé sơsinh, hà c ảvào đ ờ miệ và ư ng i i, i . i ng đ ờ mũ ư ng i. 4. Mỗlầ hà hơ xong, lạ ng ồthẳ lên đ hít th ởcho đ ợ nhi ề ể ưc in i i i ng u. 5. Hà hơ thổ ngạ nhưvậ cho tớ khi nào thấ ngự cháu bé phậ phồ chứ tỏcháu đ tựthở i i t y i y c p ng, ng ã đ ợ mớ thôi. ưc i 6. Trong thờ gian thự hiệ th ởnhân tạ gi ừđ u nạ nhân ngảra đ ng sau. C ốthự hiệ nhị thở từ 20 ầ ằ i c n o n c n p - 40 lầ mỗphút. n i KHó KHǍ KHI TH ự HI ệ THởNHÂN Tạ - Vi ệ th ự hiệ hô hấ nhân t ạ sẽgặ khó khǎ khi N C N O c c n p o p n đ ờ dẫ khí qua c ổn ạ nhân bịư ng. N ế vì l ư i n ạ nhân co vào, che cổh ọ thì ngử thêm đ u ư ng n vớ ỡn ầ n u ng a nạ nhân ra phía sau. n
Nế có vậ ngáng m ắ trong c ổnạ nhân, phảcốlấ ra (coi l ạph ư ng pháp Heimlich) rồ nhanh chóng ơ u t c n i y i i "hà hơ thổ ngạ i i t". NHữ Dấ HIệ CHứ T ỏCHáU Bé Đ T ựTHởĐ ợ ư c: NG U U NG ã 1. Sắ m ặ cháu h ồ lên, không tái n ữ c t ng a. 2. Ngự ph ậ phồ c p ng. XOA BóP TIM - Nế cháu bé đ ngư th ởmấ phút thì tim cũ ng ư đ p. Cầ phả thự hi ệ ng ậ u ã ng y ng n i c n phư ng pháp xoa bóp tim ngoài l ồ ng ự Vì phư ng pháp này cũ có tác hạ cho n ạ nhân, nên chỉ ơ ơ ng c. ng i n thự hành khi ch ắ chắ tim nạ nhân đ ngư đ p. ng ậ c c n n ã Nế không có ngư i giúp đ , mộ ngư i vẫ có thểvừ hà hơ cứ ngạ vừ xoa bóp tim, hà hơ xoa ờ ỡ ờn u t a iu t, a i, bóp tim, rồ lạhà h ơ cứthay đ i nh ưthế ổ ii i . PHƯƠNG PHáP XOA BóP TIM - Nạ nhân nằ ngử Ngư i cứ n ạ dùng gan bàn tay ấ thẳ góc ờun n m a. n ng mạ lên ngự c ủ n ạ nhân, ởphầ ba dư i cử xư ng ứ v ềphía trái. Mỗphút ấ 60 lầ Tránh ớa ơ nh can n c i n n. không ấ quá vềphía x ư ng sư n củ tr ẻem vì xư ng còn yế có thểbị ơ ờa ơ gãy. (Xem hình v ẽ n u, ). Phư ng pháp này c ũ áp dụ cảvớ ngư i lớ như phả hà hơ và ấ tay mạ hơ ơ ờn ng ng i ng i i n nh n. 215. Thuố an thầ . c n Nói chung thì KHÔNG NÊN dùng các loạ thuố an th ầ thuố gây ngủ nhấ là cho các cháu bé. i c n, c , t Thư ng các cháu bé không ngủđ ợ là do các tiế đ ng chung quanh hoặ vì nguyên nhân tâm lý ờ ưc ng ộ c khác mà ngư i lớ phả tìm hiể đ t ạ đ u kiệ cho các cháu ngủt ố ờn u ể o iề i n t. Việ sửd ụ các th ứthuố này chỉ tính chấ tạ thờ thậ cầ thi ế trong m ộ hoàn cả b ắ bu ộ c ng c có tm i, tn t t nh t c. Không đ ợ lạ dụ thu ố và s ửdụ trong thờ gian dài. ư c m ng c ng i Nhữ loạthuố an thầ đ u không l ợ cho s ựhô hấ làm các đ ng tác cơb ắ khi th ởra hít vào bị ế nề ộ ng i c i p, p yu đ Do đ không đ ợ dùng cho các cháu m ớ sinh đ ợ vài tuầ vì thờ gian này nhị thởcủ các cháu ưc ưc i. ó, i n, i p a chư đ ợ đ u. Đ i vớ các cháu lớ bị ệ đ ờ hô hấ cũ v ậ Ngay c ảthuố làm dị cơ ho a ưc ề ố i n b nh ư ng p ng y. c u n cũ phả dùng có chừ mự đ c úng theo sự chỉ ị c ủ bác s ĩ đ ng i ng nh a . 216. Liệ pháp vi lư ng đ ng cân. ợ ồ u Phư ng pháp trịệ này càng ngày càng đ ợ áp dụ nhiề cho các trẻem, dự vào nhậ xét: có ơ ưc li u ng u a n nhữ loạthu ố gây ra nh ữ tri ệ chứ bệ l ạlàm kh ỏchính nh ữ tri ệ ch ứ đ ởmộ ngư i bị ờ ng i c ng u ng nh i i ng u ng ó t bệ Ng ư i ta chư giả thích đ ợ c ơch ếlàm khỏ bệ c ủ các thu ố này, nh ư đ áp dụ có k ế ờ ưc nh. a i i nh a c ng ã ng t quảtrong việ chữ trịCác chấ này đ ợ dùng vớ liề l ư ng r ấ nhỏ rấ loãng đ khỏ đ c, th ư ng có ưc iuợ ể iộ ờ c a. t t ,t nguồ g ố thả m ộ như acomt, belladone, arnica..., là loạnguồ gố đ ng v ậ nhưapis, cantharis; n cộ nc o c i t hoặ là nhữ hóa chấ nh ưbạ th ủ ngân, ǎ -ti- moan, phố- pho, đ ng v.v...). Thư ng ngư i ta đề ồ ờ ờ c ng t c, y ng t iu chếthành các viên thuố dễtan trong miệ đ các cháu bé ngậ ng, ể c m. Phư ng pháp này th ư ng áp dụ đ chữ tr ị ộ sốb ệ mà các loạ thuố thông thư ng ít ho ặ ơ ờ ng ể ờ a mt nh i c c không có hiệ quảnhưbệ xoang hay bệ hen. u nh nh Các bác sĩ khoa có kinh nghi ệ có thểchỉ dụ các chấ thuố này đ chữ tr ị ặ phốh ợ vớ ể nhi m áp ng t c a ho c i pi cảcác thứthuố khác. c
217. Nư c tiể ớ u. Các bà mẹnên tớ h ỏý ki ế bác s ĩ ế cháu bé có nhữ bịu hi ệ sau : ng ể ii n nu n - Bé đ hơ 3 tuổmà vẫ hay đ dầ kểcảban ngày. ã n i n ái m, - Bé đ tiể luôn luôn, đti ể th ấ đ n ư c ti ể đ c ho ặ mầ đ . y au, ớ u ụ uỏ iu iu c Nhữ hiệ tư ng đ có thểlà triệ chứ củ các bệ v ềni ệ đ o (ố tiể . Tuy vậ chúng ta cũ nợ u ạ ng u) ng ó u ng a nh y, ng nên nhớr ằ m ộ s ốthự phẩ có tác dụ nhu ộ mầ nư c ti ể nhưcủcả đ mộ s ốkẹ có phẩ ớu iỏ t ng t c m ng m u o m mầ mộ s ốdư c ph ẩ nh ưchấ xanh -méthylène, quinine. Hi ệ tư ng số cũ khiế cho nư c ti ể có ợ nợ ớu u, t m t t ng n mầ thẫ hơ m ọngày. u mn i Lấ M ẫ Nư c TIể NHưTHếNàO? ớ Y U U 1. Đ tìm albumin trư c khi chích v ắ xin, m ẫ n ư c tiể không cầ phả thậ tin h khiế chỉ ầ sạ ể ớ ớ c u u n i t t, c n ch (không lẫ phân). Vớ các cháu m ớ sinh, có thểquấ b ǎ th ấ đ cháu ti ể vào bǎ Vớ các cháu mể n i i n ng u ng. i lớ h ơ có thểlấ ởbô. n n, y 2. Nế cầ xét nghiệ tìm vi khuẩ nhưtrư ng hợ mu ố b ị có phả là viêm niệ đ o không, mẫ ờ nế uạ un m n p t i u nư c tiể cầ phả lấ th ậ cẩ thậ Tr ư c tiên, ph ảlau s ạ b ộphậ đtiể củ cháu bé. Sau đ phả ớ ớ un iy tn n. i ch ni u a ó i lấ m ẫ n ư c tiể khi cháu đ tiể (l ấ m ẫ ngay ởtia n ư c tiể Đ i vớ các cháu nhỏ buộ vào bộ ớ ớ u). ố i y u u ang u y u , c phậ đtiể c ủ cháu mộ bao nylon s ạ hoặ túi đ c bị có bán tạ cử hàng thuố Sau 1 giờ nế ặệ ni u a t ch c t ia c. ,u cháu bé chư tiể phảthay túi khác. a u, i 218. Cấ phân - xét nghiệ phân. y m Khi cháu bé bị i t ư t, bác sĩ thềyêu cầ lấ m ẫ phân c ủ cháu mang đ xét nghiệ đ tìm ra vi đớ mể có uy u a i trùng gây bệ cùng loạ thuố thích hợ đ diệ loạvi trùng này. pể t nh i c i Việ tìm vi rút trong phân là mộ vi ệ làm khó và phả thự hiệ trong vài ngày. c t c i c n 219. Ph ẫ thu ậ cho Bé . u t Nế con bạ cầ phảqua mộ cuộ phẫ thu ậ b ạ KHÔNG NÊN hay NÊN làm nh ữ đề gì ? u nn i t c u t, n ng i u KHôNG NÊN giấ cháu bé tớ phút cuốmớ cho cháu b ị t ốnay cháu không ngủởnhà. Hoặ nói dố ếi u i i i t c i cháu rằ đ a cháu đ chơ đcoi chi ế bóng v.v..., và mô t ảbệ việ nhưlà mộ nơ giả trí mà cháu ng ư i i, i u nh n ti i sẽđ ợ hư ng nhiề đ u thậ thú v ị ưc ở u iề t ! Ngư c lạ c ũ KHÔNG NÊN tỏvẻlo ngạvềmộ tai nạ có thểxả ra và đ cháu bị ư tớ b ệ vi ệ ợ i, ng ể đ a i nh i t n y n mộ mình, không có bốm ẹđkèm, rồtin t ư ng vào nhữ liề thu ố mê, thuố giả đ trong bệ ở t i i ng u c c m au nh việ mà không tớ thǎ nom đ đ ng viên, an ủ cháu. Cũ không nên cho cháu bị tr ư c lâu quá, ểộ ếớ n i m i ng t hàng mấ tu ầ trư c ngày gi ảph ẫ ớ y n i u. NÊN - Bạ hãy giữbình tĩ có thái đ bình th ư ng cho t ớ trư c ngày phẫ thu ậ đ 2 ngày mớ tìm ộ ờ ớ tộ n nh, i u i cách nói cho cháu bịt, cháu cầ phảt ớ b ệ vi ệ đ "khỏ đ bụ ế nể i au ng", đ trị c ụ nào đ thư ng làm ể cái c ờ n i i nh ó cho cháu đ v.v... Cháu bé càng nhỏ thì càng báo chậ như nên nói tớ việ này đ cháu có thờ ể au , m, ng i c i gian chuẩ bị ẵ sàng vềtưt ư ng. ở n sn Bạ có th ểnói cho Bé bịt, trong mộ vài ngày Bé ởbệ việ ngư i ta s ẽsǎ sóc cháu t ạgi ư ng như ế ờ ờ n t nh n, n i thếnào, giảthích cho Bé t ạsao các bác s ĩ à y tá l ạmặ đ trắ che mũ miệ đ gǎ tay. Hãy c ồ ng, i i v i i, ng, eo ng
nói vớ Bé v ềcái giư ng đ y, vềtác dụ củ thuố mê và cho Bé biế khi Bé t ỉ dậ sẽthấ ngay bố ờ ẩ i ng a c t, nh y y mẹởbên cạ Hãy kểcho cháu b ịt, trong sốngư i thân trong gia đ bác A, chú B, cậ X, v.v... ngày ế ờ nh. ình: u xư cũ ph ẫ thuậ nh ưcháu nên bây giờr ấ khỏ v.v... a ng u t t e Hãy mang t ớ bệ vi ệ cho cháu nh ữ đ ch ơ quen thuộ củ cháu: con búp bê, ố nghe bệ cho ng ồ i nh n i ca ng nh búp bê, bút vẽv.v... Trong nhữ bệ vi ệ tư và mộ sốb ệ vi ệ đ c bịt, ngư i ta thư ng cho phép ngư i nhà ng ủvớ nặệ ờ ờ ờ ng nh n t nh i các cháu trong nhữ đ đ u tiên ởbệ việ Hãy c ốởlạvớ các cháu càng nhi ề càng t ố Nế các ng êm ầ nh n. ii u t. u cháu khóc khi bạ về hãy hứ vớ các cháu bạ s ẽsớ trởlạvà đ a cho cháu giữchi ế khǎ quàng ư n, ai n m i c n hoặ đ gǎ tay củ b ạ đ làm tin. a nể c ôi ng KHI CÔ Y Tá Tớ Đ Đ a CHáU VàO PHòNG PH ẫ THU ậ nên giữbình t ĩ đ ng viên và an ủ cháu. I ểư nh, ộ U T, i Hãy đ cháu gi ữlạtrong trí hình ả thân thư ng củ bạ tr ư c khi đ và tin rằ khi cháu trởlạ sẽlạ ể ơ ớ i nh an i ng, i i gặ b ạ bên gi ư ng. ờ pn KHI TRởVềNHà sau m ộ th ờ gian ởb ệ vi ệ hãy gây lạtình cả êm ấ yêu thư ng lẫ nhau giữ ơ t i nh n, i m m, n a cháu và các anh chị củ cháu. em a 220. Vaccin (vắ -xin). c CHú ý : Việ chích ngừ chỉ hi ệ quản ế chích đ liề l ư ng và đ k ỳhạ B ở v ậ khi đ a cháu ủu ợ ư c a có u u úng n. i y, đchích ng ừ bạ hãy nhớh ỏngày chích ng ừ lầ sau và ghi ngày đ vào cuố sổsứ khỏ củ cháu i a, n i an ó n c ea đ khỏ quên. Nế tớ kỳhạ lầ sau mà bạ không đ a cháu t ớ ho ặ t ớ chậ quá, không đ ng ngày ểi ư ui nn n i ci m ú thì có thểl ạchích lạt ừđ u. ầ i i THờ GIAN CHíCH NGừ (tiêm phòng bệ I A nh) Tháng thứ3 - 4 - 5 hoặ 4 - 5 - 6 : Chích ngừ b ạ h ầ u ố ván - ho gà, bạliệ c a ch u n i t. Tháng thứ6, 7 : B.C.G. Lúc 1 tuổ : Sở quai bị ủ đ u. , th y ậ i i, Lúc 5 - 6 tuổ : Chích phòng lầ th ứ2 : bạ h ầ - u ố ván - ho gà. i n ch u n Lúc 10 - 11 tuổ : Chích lầ 2 phòng bệ bạ liệ i n nh i t. Chích lầ 2 phòng thủ đ u cho các cháu gái. yậ n Lúc 16 tuổ: Chích l ầ 3 phòng bạ liệ i n i t. CHíCH PHòNG VàO Đ ? Thư ng, ngư i ta chích ởlư giữ cổvà vai, ho ặ ởphầ trên cánh tay, ờ ờ ÂU ng, a c n hoặ ở đ c ùi. Nhữ tr ẻem nào không chích đ ợ vắ - xin phòng bệ ưc c ng nh? Bác sĩ ẽquy ế đ đề này, có thểlà nhữ tr ư ng hợ các cháu bị ệ vềthậ bệ th ầ kinh t ị iu ờ s nh ng p b nh n, nh n v.v... Hoặ hoãn chích tạ thờ cho các cháu đang bị ị ng. Nh ữ cháu có ít albumin trong nư c ti ể dứ ớ u, c m i ng có không liên tụ nế không có dấ hi ệ củ bệ thậ cũ c ầ hoãn. c, u u u a nh n ng n
0 0 Bả QUả Vắ XIN - V ắ -xin phảb ả quả ởnhiệ đ gầ 0 C. ở5 -60 C, không lư gi ữđ ợ lâu. Tuy tộn ưc O NC c io n u vậ không đ ợ đ vắ -xin đ ưc ể c ông lạ cho nên n ế đ ởt ủlạ ch ỉ ểg ầ ngǎ n ư c đ chứkhông cho uể đn ớá y, i, nh, n vào ngǎ n ư c đ ớ á. n