Bộ môn triết học cơ bản 6

Chia sẻ: Con Ruoi | Ngày: | Loại File: PDF | Số trang:0

Thêm vào BST

Báo xấu

58
lượt xem 4
download

Download Vui lòng tải xuống để xem tài liệu đầy đủ

Tham khảo tài liệu 'bộ môn triết học cơ bản 6', khoa học xã hội, chính trị - triết học phục vụ nhu cầu học tập, nghiên cứu và làm việc hiệu quả

Chủ đề:

Bình luận(0) Đăng nhập để gửi bình luận!

Lưu

Nội dung Text: Bộ môn triết học cơ bản 6

+ Kinh teá thò tröôøng: sai laàm + Chieán tranh (tuyeät ñoái ñuùng): vì ngöôøi lính ra traän khoâng phaûi lo veà gia ñình vì ñaõ coù nhaø nöôùc lo. Ví duï: caùc ñònh luaät cô hoïc cuûa Niutôn hoaøn toaøn ñuùng trong phaïm vi traùi ñaát ñoái vôùi caùc vaät chuyeån ñoäng chaäm. Nhöng ñoái vôùi nhöõng vaät chuyeån ñoäng nhanh ngoaøi khoâng gian thì ñònh luaät cô hoïc laïi laø sai laàm. Þ PPL: Khi ñaùnh giaù moät söï vaät naøo thì chuùng ta phaûi coù thaùi ñoä tænh taùo bình tónh. * Tieâu chuaån ñeå kieåm tra tính ñuùng ñaén sai laàm cuûa moät kuaän ñieåm laø hoaït ñoäng thöïc tieãn (laø hoaït ñoäng vaät chaát cuûa con ngöôøi ôû vaøo moät giai ñoaïn lòch söû taùc ñoäng vaøo hieän thöïc khaùch quan nhaèm caûi bieán noù ñeå thoûa maõn nhu caàu muïc ñích cuûa chuùng ta). Þ Löu yù: hoaït ñoäng thöïc tieãn - Noù laø hoaït ñoäng vaät chaát khoâng laø hoaït ñoäng tinh thaàn. - Noù laø hoaït ñoäng cuûa soá ñoâng ngöôøi. Þ Vai troø cuûa hoaït ñoäng thöïc tieãn trong nhaän thöùc (3 ñieåm). - Noù laø tieâu chuaån ñeå kieåm tra tính ñuùng ñaén vaø sai laàm cuûa nhaän thöùc. - Coøn laø cô sôû vaø ñoäng löïc thuùc ñaåy hoaït ñoäng nhaän phaùt trieån (bôûi vì chính thoâng qua hoaït ñoäng thöïc tieãn ngöôøi ta môùi taïo ra ñöôïc nhöõng phöông tieän nhaän thöùc khoa hoïc ñeå nhaän thöùc hieäu quaû hôn). - Noù laø muïc ñích cuoái cuøng quy ñònh caùc hoaït ñoäng nhaän thöùc. II NGUYEÂN TAÉC CÔ BAÛN CUÛA CHUÛ NGHÓA MAÙC LEÂNIN VEÀ SÖÏ THOÁNG GIÖÕA LYÙ LUAÄN VAØ THÖÏC TIEÃN - Söï thoáng nhaát xuaát phaù töø nguyeân taéc thoáng nhaát hoaït ñoäng nhaän thöùc - hoïat ñoäng thöïc tieãn.
- Lyù luaän laø keát quaû cao nhaát cuûa hoaït ñoäng nhaän thöùc noù ñöôïc bieâu hieän ôû heä thoáng nhöõng quan ñieåm noù giaûi thích moät caùch coù heä thoáng vaø saâu saéc veà moät lónh vöïc naøo ñoù trong cuoäc soáng vaø noù phaûn aùnh ñôøi soáng thöïc tieãn moät caùch chaët cheõ ñuùng ñaén. * Yeâu caàu: chuû nghóa Mac-Leânin: Hoaït ñoäng thöïc tieãn vaø lyù luaän phaûi coù söï gaén boù chaët cheõ vôùi nhau. Lyù luaän phaûi gaén boù vôùi thöïc tieãn lyù luaän khoâng gaén boù vôùi thöïc tieãn seõ trôû thaønh lyù luaän xuoâng giaùo ñieàu. Coøn hoaït ñoäng thöïc tieãn cuõng phaûi gaén vôùi lyù luaän. Neáu hoaït ñoäng thöïc tieãn khoâng gaén boù vôùi lyù luaän thì seõ rôi vaø tình traïng moø maãn, muø quaùng. - Hoaït ñoäng lyù luaän (ñoái xöùng lyù tính vaø töï giaùc): baát kyø moät lyù luaän naøo thì phaûi ñöôïc xaây döïng treân cô sôû xuaát phaùt töø nhu caàu böùc xuùc cuûa ñôøi soáng thöïc tieãn vaø nhaèm ñeå giaûi quyeát ñöôïc nhu caàu ñoù. Xuaát phaùt töø thöïc teá baûn thaân caùc ñôøi soáng thöïc tieãn noù coù giaù trò thöïc noù luoân luoân vaän ñoäng bieán ñoåi cho neân lyù luaän thöïc tieãn cao thì noù cuõng khoâng ngaøy ñöôïc ñieàu chænh boå xung ñeå cho noù phuø hôïp vôùi ñieàu kieän thöïc tieãn ñaõ thay ñoåi. Ñaûng ta cho raèng phaûi trung thaønh vôùi chuû nghóa Mac-Leânin tö töôûng Hoà Chí Minh nhöng phaûi vaän duïng saùng taïo cho phuø vôùi ñieàu kieän KT-KH ngaøy nay (ñoù laø CMKH-CN hieän ñaïi). * Hoaït ñoäng thöïc tieãn ngöôøi ta phaûi bieát keát hôïp caû tri thöùc lyù luaän vaø tri thöùc kinh nghieäm tình traïng tuyeät ñoái hoùa caùi naøy boû queân caùi kia (Baùc Hoà nôi kinh nghieäm vaø lyù luaän laø hai con maét cuûa con ngöôøi). 2- Phöông phaùp saûn xuaát vaät chaát Maùc cho raèng caùc thôøi ñaïi KT khaùc nhau khoâng phaûi ôû choã con ngöôøi saûn xuaát ra caùi maø laø saûn xuaát baèng caùch gì vôùi nhöõng phöông tieän lao ñoäng. Lòch söû cuûa loaøi ngöôøi laø lòch söû cuûa söï phaùt trieån phöông thöùc saûn xuaát. - Ñeå phaùt trieån ôû nöôùc ta chuùng ta phaûi tìm ra vaø xaây döïng phöông thöùc saûn xuaát tieán tieán, cô cheá quaûn lyù, cheá ñoä phaân phoái coâng baèng. - Maùc ñaõ phaùt trieån ra moät quy luaät cô baûn quy ñònh phaùt trieån kyõ thuaät xaõ hoäi cuûa moät xaõ hoäi nhaát ñònh ñoù laø quy luaät quan heä saûn xuaát phaûi phuø hôïp vôùi trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát. - Maùc nhaän thaáy raèng baát kyø moät phöông thöùc saûn xuaát ôû moät neàn saûn xuaát thì luoân naûy sinh hai moái quan heä song truøng (moät caùch taát yeáu vaø khaùch quan). + Quan heä giöõa con ngöôøi vôùi giôùi töï nhieân (löïc löôïng saûn xuaát): noù theå hieän caùi söùc maïnh cuûa con ngöôøi trong chinh phuïc töï nhieân. + Quan heä giöõa ngöôøi vôùi ngöôøi: Maùc goïi laø quan heä saûn xuaát. a) Löïc löôïng saûn xuaát - Ñeå phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát nöôùc ta raát quan taâm ñeán söï phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát baèng giaùo duïc, ñaøo taïo.
- Coâng cuï lao ñoäng: phöông tieän lao ñoäng tröïc tieáp ® nhaø nöôùc ta cho raèng caàn phaûi ñaåy maïnh phaùt trieån coâng cuï lao ñoäng töø trình ñoä thuû coâng nöûa cô khí tieán leân cô khí töï ñoäng hoùa (baèng vieäc phaùt trieån khoa hoïc vaø coâng ngheä). b) Quan heä saûn xuaát theå hieän ôû ba khía caïnh - Quan heä veà maët sôû höõu TLSX - Quan heä veà maët quaûn lyù - Quan heä veà maët phaân phoái Trong ñoù quan heä sôû höõu laø quan heä chuû ñaïo. Taát caû caùc quan heä naøy ñeàu laø nhöõng quan heä kinh teá. Þ Töø vieäc phaùt hieän ra hai moái quan heä. Giöõa löïc löôïng saûn xuaát vaø quan heä saûn xuaát trong moät phöông phaùp saûn xuaát cuï theå coù söï taùc ñoäng aûnh höôûng laãn nhau vaø aûnh höôûng ñeán söï phaùt trieån cuûa neàn saûn xuaát (khoâng phaûi ngaãu nhieân) ñoù laø quy luaät. II CAÙC QUY LUAÄT XAÕ HOÄI CÔ BAÛN 1- Quy luaät seà söï phuø hôïp giöõa quan heä saûn xuaát vaø trình ñoä phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát - Trong quy luaät naøy Mac chæ ra: trong moät phöông thöùc saûn xuaát cuï theå ñeàu coù moät löïc löôïng saûn xuaát vaø moät quan heä saûn xuaát nhaát ñònh caû hai yeáu toá naøy ñeàu taùc ñoäng laãn nhau theá nhöng trong moái quan heä ñoù löïc löôïng saûn xuaát ñoùng vai troø quyeát ñònh. Bôûi vì löïc löôïng saûn xuaát toàn taïi trong neàn saûn xuaát vôùi tö caùch laø noäi dung. Coøn quan heä saûn xuaát noù chæ laø hình thöùc theå hieän cuûa neàn saûn xuaát ñoù (caùch thöùc keát hôïp caùc yeáu toá trong noäi dung) vaø noù tuøy thuoäc vaøo löïc löôïng saûn xuaát nhö theá naøo? - Löïc löôïng saûn xuaát cuûa xaõ hoäi ôû vaøo moät trình ñoä phaùt trieån nhö theá naøo noù seõ quy ñònh kieåu quan heä saûn xuaát nhö theá naøo? - Löïc löôïng saûn xuaát cuûa xaõ hoäi maø thay ñoåi thì cuõng ñoøi hoûi caùi quan heä saûn xuaát hieän coù thay ñoåi theo (thaäm chí khi löïc löôïng saûn xuaát coù thay ñoåi to lôùn thì quan heä saûn xuaát seõ bò phaù vôõ vaø bò thay theá baèng moät quan heä saûn xuaát môùi phuø hôïp vôùi trình ñoä cuûa söï phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát). Trình ñoä löïc löôïng saûn xuaát = Trình ñoä coâng cuï lao ñoäng Tính chaát cuûa löïc löôïng saûn xuaát: tính chaát lao ñoäng Tieâu chuaån quan heä saûn xuaát - Vai troø cuûa quan heä saûn xuaát: tuy khoâng ñoù vai troø giaûi quyeát ñònh nhöng noù coù theå trôû thaønh nhaân toá thuùc ñaåy hoaëc kìm haõm sö phaùt trieån cuûa löïc löôïng saûn xuaát.
- Trong phöông thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa noù mang maâu thuaãn laø löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån ngaøy caøng cao trong khi quan heä saûn xuaát mang tính tö nhaân. Þ Tö baûn chuû nghóa trôû thaønh loãi thôøi so vôùi söï phaùt trieån löïc löôïng saûn xuaát. Cho neân vieäc giaûi quyeát maâu thuaãn naøy laø moät ñoøi hoûi khaùch quan nhaèm giaûi phoùng söùc saûn xuaát ra khoûi goïng kìm cuûa phöông thöùc saûn xuaát tö baûn chuû nghóa, vieäc xuaát hieän quan heä saûn xuaát xaõ hoäi chuû nghóa mang tính caùch maïng vaø khoa hoïc. - Phöông thöùc saûn xuaát chuû nghóa xaõ hoäi veà caên baûn vaãn laø tö töôûng ñuùng, chæ coù ñieàu coù söï xa gaàn ôû choã chuû nghóa tö baûn ñaõ vaän duïng toát hôn nhöõng quy luaät xaõ hoäi chuû nghóa maø Maùc laäp ra. - Vai troø cuûa quan heä saûn xuaát bao goàm: SH, QL, PP + Thuùc ñaåy phuø hôïp ® ñaùp öùng nhu caàu keát quaû phaùt trieån saûn xuaát + Caûn trôû ® laïc haäu, loãi thôøi khoâng ñaùp öùng nhu caàu phaùt trieån saûn xuaát. QHSX caù nhaân: TBCN ® QHSX XHCN Baøn veà PTSXTBCN LLSX: XH, trình ñoä phaùt trieån * Lieân heä T.teá Vieät Nam: ôû Vieät Nam trong thôøi kyø tröôùc ñoåi môùi ñaõ khoâng vaän duïng ñuùng ñaén quy luaät naøy. Trong ñieàu kieän löïc löôïng saûn xuaát coøn laïc haäu, trình ñoä thuû coâng nöûa cô khí laø phoå bieán nhöng chuùng ta ñaõ noùng voäi chuû quan xaây döïng oà aït quan heä saûn xuaát xaõ hoäi chuû nghóa maø ta quan nieäm caùc quan heä saûn xuaát cuõ ñoù laø tieân tieán. - Xoùa boû quan heä saûn xuaát sôû höõu: vai troø ñoäng löïc thuùc ñaåy vaø môû ñöôøng cho löïc löôïng saûn xuaát phaùt trieån (Ñaïi hoäi IV - 1976). Þ Toång keát thöïc tieãn töø thaát baïi cuûa caùc nöôùc xaõ hoäi chuû nghóa. Ñaûng ta keát luaän: löïc löôïng saûn xuaát bò kìm haõm khoâng chæ trong tröôøng hôïp quan heä saûn xuaát loãi thôøi, laïc haäu maø coøn ôû trong caû tröôøng hôïp quan heä saûn xuaát tieán moät caùch giaû taïo vôùi nhöõng hình thöùc cuûa noù vöôït quaù xa so vôùi trình ñoä hieän coù cuûa löïc löôïng saûn xuaát. 2- Quy luaät veà söï taùc ñoäng bieän chöùng giöõa cô sôû haï taàng vaø kieán truùc thöôïng taàng a. Khaùi nieäm: – Cô sôû haï taàng noùi veà toøan boä ñôøi soáng kinh teá cuûa xaõ hoäi ñöôïc (laø khaùi nieäm duy vaät lòch söû) taïo taát caû caùc quan heä saûn xuaát. * Maùc quan nieäm kieán truùc laø neàn taûng cô sôû cho söï toàn taïi cuûa xaõ hoäi. - Kieán truùc thöôïng taàng laø khaùi nieäm duy vaät lòch söû ñeå chæ veà toøan boä caùi ñôøi soáng cuûa moät xaõ hoäi ñöôïc hình thaønh treân caùi neàn taûng kieán truùc cuûa noù. Trong ñoù chính trò, phaùp lyù laø caùi haït nhaân. * Maùc goïi kieán truùc thöôïng taàng laø chính trò phaùp lyù. ® Trong quy luaät naøy Maùc quan nieäm cô sôû haï taàng vaø kieán truùc thöôïng taàng cuûa moät xaõ hoäi coù moät caùi aûnh höôûng
qua laïi laãn nhau, haï taàng kieán truùc laø yeáu toá quyeát ñònh xeùt tôùi cuøng ñoái vôùi tö töôûng chính trò. + Hình thaùi kinh teá cuûa xaõ hoäi nhö theá naøo thì tö töôûng chính trò seõ phaûi mang tính chaát töông öùng. + Kinh teá chính trò chæ laø söï phaûn aùnh hình thaùi kinh teá ñoù maø thoâi. Maâu thuaãn chính trò suy cho cuøng laø söï phaûn aùnh caùi maâu thuaãn kinh teá. + Giai caáp naøo trong xaõ hoäi toàn taïi vôùi tö caùch laø giai caáp thoáng trò thì suy cho cuøng noù laø giai caáp thoáng trò trong ñôøi soáng kinh teá. Sau naøy Leânin noùi chính trò laø söï phaûn aùnh taäp trung nhaát cuûa hình thaùi kinh teá. - Khi hình thaùi kinh teá coù söï thay ñoåi to lôùn thì sôùm hay muoän noù seõ ñoøi hoûi caùc tö töôûng chính trò cuõng phaûi thay ñoåi theo. Maùc cho raèng thaän chí noù ñoøi hoûi xoùa boû caùc tö töôûng chính trò laïc haäu, loãi thôøi ñeå thay vaøo ñoù baèng moät caùi tö töôûng chính trò tieân tieán hôn ñaùp öùng ñöôïc caùi ñoøi hoûi phaùt trieån cuûa hìinh thaùi kinh teá. Ví duï: trong quy luaät Maùc coøn cho raèng beân caïnh coù vai troø xeùt ñeán cuøng cuûa hình thaùi kinh teá ñoái vôùi tö töôûng chính trò baûn thaân. Tö töôûng chính trò noù cuõng coù söï toàn taïi ñoái laäp töông ñoái cuûa noù, bieåu hieän laø maëc duø hình thaùi kinh teá ñaõ coù söï thay ñoåi nhöng khoâng phaûi ngay laäp töùc tö töôûng chính trò seõ coù söï thay ñoåi töông öùng. Thaäm chí laø chính trò tö töôûng coøn coù vai troø tích cöïc coù theå phaùt trieån tôùi söï phaùt trieån cuûa kinh teá xaõ hoäi trong tröôøng hôïp tö töôûng chính trò thuoäc hôïp vôùi hình thaùi kinh teá thì noù trôû thaønh nhaân toá thuùc ñaåy maïnh meõ söï phaùt trieån cuûa kinh teá xaõ hoäi. Coøn tö töôûng chính trò khoâng ñaùp öùng ñöôïc nhu caàu phaùt trieån xaõ hoäi thì noù trôû thaønh nhaân toá kìm haõm ñaùng keå söï phaùt trieån cuûa xaõ hoäi. Þ PPL: theå hieän söï vaän duïng cuûa chuùng ta. - Ñeå ñaùnh giaù ñöùng ñaén moät hieän töôïng naøo ñoù naûy sinh toøan bình dieän thöôïng taàng kieán truùc caàn phaûi bieát tìm nguyeân nhaân saâu xa cuûa noù töø trong lónh vöïc kinh teá. - Ñeå giaûi quyeát moät vaán ñeà cuï theå treân bình dieän kieán truùc thöôïng taàng thì ngöôøi ta caàn phaûi coù nhöõng giaûi phaùp veà kyõ thuaät. - Ñoái vôùi nöôùc ta caàn phaûi xaây döïng caû veà hình thaùi kinh teá, kieán truùc thöôïng taàng xaõ hoäi chuû nghóa. Ñaûng ta chuû chöông: Ñoåi môùi caû kinh teá laãn chính trò nhöng döïa treân ñoåi môùi kinh teá laø nhaân toá trong taâm daãn tôùi ñoåi môùi töøng böôùc chính trò. III TÖ TÖÔÛNG CUÛA MAÙC VEÀ HÌNH THAÙI KINH TEÁ - XAÕ HOÄI. 1- Khaùi nieäm Laø moät khaùi nieäm duy vaät lòch söû ñeå noùi veà moät xaõ hoäi cuï theå vôùi moät kieåu quan heä saûn xuaát ñaëc tröng vaø treân ñoù hình thaønh moät thöôïng taàng C taïi P.lyù töông xöùng. Maùc muoán noùi raèng moät nöôùc coù raát nhieàu bieåu hieän (gia ñình, toân giaùo, chính trò, ngheä thuaät...) nhöng coù moät neùt raát
tieâu bieåu ñoù laø moät quan heä saûn xuaát ñaõ truùy tieâu bieåu cho noù hình thaønh moät neàn kinh teá döïa treân löïc löôïng saûn xuaát hieän coù qua ñoù hình thaønh thöôïng taàng chính trò, phaùp lyù. * YÙ nghóa: Khaùi nieäm naøy cuûa Maùc ñaõ giuùp cho ngöôøi ta coù xaùc ñònh ñöôïc caùi chaát cuûa baát kyø xaõ hoäi cuï theå naøo. (xaõ hoäi vieät nam: laø xaõ hoäi quaù ñoä leân chuû nghóa xaõ hoäi. Ñoù laø neàn kinh teá khoâng thuaàn nhaát, nhieàu hình thöùc söûa chöõa chuùng ta ñang xaây döïng neàn kinh teá noâng nghieäp ñoùng vai troø chuû ñaïo keå caû thöông taàng). - Khi ñöa ra khaùi nieäm naøy Maùc cho raèng lòch söû loaøi ngöôøi chính laø söï phaùt trieån cuûa hình thaùi kinh teá xaõ hoäi, maø lòch söû phaùt trieån kinh teá xaõ hoäi chính laø moät quaù trình phaùt trieån töï nhieän. a) YÙ 1: Maùc laø ñaây khoâng phaûi laø söï phaùt trieån giôùi töï nhieân söï phaùt trieån lòch söû nhaân loaïi (hình thaùi kinh teá - xaõ hoäi) thoâng qua caùc hoaït ñoäng coù muïc ñích cuûa con ngöôøi). b) YÙ 2: Noùi leân tính phaùt trieån töï nhieân töùc laø khoâng thuoäc vaøo yù chí cuûa con ngöôøi (khoâng thuoäc hoaït ñoäng chuû quan cuûa con ngöôøi) noù chæ thoâng qua hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi. Þ Noù seõ tuaân theo caùc quy luaät khaùch quan goàm hai quy luaät cô baûn. Þ YÙ nghóa: Tö töôûng naøy chính laø cô sôû lyù luaän khoa hoïccho vieäc hoaïch ñònh ñöùng leân phaùt trieån cuûa caùc ñaûng coäng saûn caàm quyeàn ôû moät quoác gia cuï theå naøo ñoù. Maùc noùi raèng trong lòch söû phaùt trieån cuûa hình thaùi kinh teá, xaõ hoäi noù bao haøm hai khaû naêng phaùt trieån raát khaùch quan phaùt trieån tuaàn töï: laø moät xaõ hoäi ñi töø tuaàn töï qua nhieàu hình thaùi kinh teá - xaõ hoäi ñeå tieán leân hình thaùi kinh teá - xaõ hoäi, chuû nghóa xaõ hoäi. Phaùt trieån boû qua: töùc laø daân toäc ñoù coù theå boû qua moät vaøi hình thaùi kinh teá - xaõ hoäi ñeå tieán leân thaúng hình thaùi kinh teá - xaõ hoäi cao hôn haún. Theo Leânin cho raèng moät xaõ hoäi tö baûn kieåu cuõ coù theå boû qua giai ñoaïn phaùt trieån tö baûn chuû nghóa ñeå tieán leân chuû nghóa xaõ hoäi. (Ñoù laø khaùch quan khoâng phaûi laø haønh ñoäng tuøy tieän). - Tröôùc ñoåi môùi chuùng ta hieåu "boû qua" laø boû qua hoaït ñoäng cuûa con ngöôøi (töùc laø xoùa boû kinh teá tö nhaân). - Sau khi baét ñaàu caûi caùch chuùng ta hieåu "boû qua" laø boû qua nhöõng caùi gì lòch söû cho pheùp NN tö baûn + quan heä saûn xuaát tö baûn vaø giöõ laïi nhöõng caùi gì tích cöïc maø lòch söû ñeå laïi (ñoù laø kinh teá tö nhaân). IV LYÙ LUAÄN VEÀ NHAØ NÖÔÙC * Nguoàn goác, cô sôû toân taïi cuûa nhaø nöôùc. Theo Maùc: Nhaø nöôùc laø moät hieän töôïng mang tính lòch söû chöù khoâng phaûi laø moät hieän töôïng vónh vieãn, noù xuaát phaùt töø moät ñieàu kieän naøo ñoù thì ñieàu kieän ñoù thì nhaø nöôùc d0où cuõng maát theo. Theo maùc ôû thôøi kyø coäng saûn nguyeâ thuûy chöa coù nhaø nöôùc maø chæ coù toå chöùc xaõ hoäi ñieàu haønh coù tính töï nguyeän, khoâng aùp ñaët. Vaø thaønh vieân laø nhöõng ngöôøi coù uy tín tröôùc coäng ñoàng vaø coù taøi naêng nhaát ñònh. Veà quyeàn löïc thì toå chöùc naøy khoâng coù quyeàn löïc. Coøn ôû nhöõng toå chöùc nhaø nöôùc khaùc ( nhaø nöôùc tö baûn, nhaø nöôùc phong kieán...) coù quyeàn löïc ñaëc bieät ñöùng treân xaõ hoäi.